De zestienjarige Salomé Atabong zit vast in een jeugddetentiecentrum, omdat ze op een middag twee schoolgenoten ernstig heeft mishandeld. Ze probeert haar hoofd koel te houden tussen de andere meiden, irritante psychologen en treiterende begeleiders. Over een maand mag ze naar huis, waar alleen een gezin wacht dat al lang geleden uit elkaar is gevallen. En de anderen in het dorp. Wat zullen zij doen?
Simone Atangana Bekono (1991) studeerde in 2016 af aan Creative Writing ArtEZ. Ze publiceerde op De Optimist, Samplekanon en in De Gids. Ze droeg voor op de Nacht van de Poëzie, Read My World, het Wintertuinfestival en vele andere podia. Simone werd geselecteerd voor het Slow Writing Lab van het Nederlands Letterenfonds en voor CELA, een ontwikkeltraject voor schrijvers en vertalers in zes Europese landen. Momenteel werkt ze aan een roman die bij Lebowski zal verschijnen. Simone zit in een talentontwikkeltraject van Productiehuis De Nieuwe Oost.
Een boek als een koude douche: rauw, een schok en een onderdompeling in racisme, woede, machteloosheid en geweld, indrukwekkend verteld door Salomé in de jeugddetentie Als ik in het afgelopen jaar iets heb geleerd, zowel op school als thuis, dan is het wel dat dingen gewoon gebeuren en slimme mensen net zo dom kunnen doen als domme mensen. Dat hard werken en niet zeuren niet genoeg is. Je wordt er niet onzichtbaar van.
Als lezers van Confrontaties worden we bijna ademloos meegenomen in de belevingswereld van Salomé, het hoofdpersoon van het boek. De tijdloze monotonie van isolatie, beetje als corona thuiswerken maar met nog minder vrijheden, werkt claustrofobisch, terwijl de conflicten in de jeugddetentie de spanning in het boek houden. Langzaam aan maakt Simone Atangana Bekono ons duidelijk hoe haar hoofdpersoon gekomen is in de positie waarin ze nu zit. De werkelijkheid is complex en Salomé is meer dan enkel slachtoffer (Misschien zou het helpen als je probeert mensen níét aan te vallen in plaats van wél), hoewel haar woede zeker invoelbaar overgebracht wordt. Zowel in het heden als in het verleden zijn er constante kleine en grote agressies tegenover haar en haar anders zijn. Hoe ze reflecteert op zichzelf en daarbij Griekse mythologie aanhaalt is interessant. Ik had weer wat minder met het springen in tijd in hele korte hoofdstukken, soms wat verwarrend, maar mogelijk ook een reflectie van de mentale staat waarin Salomé zich bevindt.
Ik weet dat ik een keer eerder in dit boek begonnen ben en het toen te Young Adult vond en het me niet voldoende pakte om door te lezen, maar nu las ik het bijna obsessief in 3 dagen uit. Grappig genoeg vond ik juist de taal nu een onderscheidend element, met vele hele rake quotes, observaties over moeilijke onderwerpen, en humor (tante Céleste!), waardoor ik snap dat confrontaties op de shortlist van de Libris Literatuurprijs 2021 is opgenomen.
Quotes: Ze zegt dat ik geluk heb met wat er hier nu rondloopt vergeleken met wat zij allemaal heeft gezien. Ze zit hier ook al voor de tweede keer. Ik vroeg wat ze bedoelde met het woord geluk en toen zei ze dat er nu tenminste niemand in de groep zit die echt een moord heeft gepleegd. Want, zei ze, dat heeft toch invloed op de sfeer, snap je
Ashli kwam later ook naar me toe en zei dat ze het onzin vond dat ik niet op de jongensafdeling mocht komen. Want, zei ze, wie wil jou nou verkrachten? Ik denk dat ze dat zei omdat ik lelijk ben. Of omdat ik een keer haar ID -kaartje zag, toen ze net terugkwam van verlof, en vroeg waarom haar naam verkeerd is gespeld. Ik denk dat zij denkt dat ik denk dat haar ouders dom zijn. Volgens Marissa is ze een racist uit het kamp.
Tante Céleste is iemand die alles racistisch vindt. Van de staatsschuld van Kameroen tot Spaanse soaps. En als het niet racistisch is, is het seksistisch.
Sinds ze gescheiden is, heeft tante Céleste het de hele tijd over feminisme en kolonialisme, alsof het goden zijn. De ene goed en de andere slecht.
Papa vindt dat als iemand je kutneger noemt, je daarop moet reageren met hoge cijfers. Niet dat een negen voor Nederlands mij ooit het geweldige gevoel gaf dat sommige klasgenoten leken te hebben als ze me uitscholden voor aap.
Ik paste niet meer in de ruimte waar ik eerst in zat.
Natuurlijk voelde ik me niet schuldig. Hoe kan ik me nou schuldig voelen? Ik zeurde niet en werkte hard en toen besefte ik dat ik daar geen fuck aan had.
Wat ik bedoel is, zei Frits geïrriteerd, hoe kan het dat als jij gepest wordt jouw vader een boksbal voor je koopt in plaats van een gesprek met je mentor aan te vragen.
Hoe kan het dat je moeder, vroeg Frits, zo passief reageert?
Thuis is een plek waar iedereen zijn eigen ding doet en ik hoor er niet bij. Ik woon aan de rand en kijk toe.
“Here the idea persists that if you admit that you’ve done something wrong and then show remorse because you’ve had a difficult childhood, or a trauma, or are different from the rest, you will rehabilitate better. That’s a word I find really ridiculous, rehabilitate. As if there’s such a thing as a possibility that you could ‘return to a former condition.’ That’s what it says in the dictionary. Return to a former condition. As if time allows, as if time pauses and will wait for you while you get your shit in order. Time does what it wants and you fight against it.”
Confrontations by Simone Atangana Bekono (translated by Suzanne Heukensfeldt Jansen) revolves around sixteen-year-old Salomé Atabong, daughter of a Cameroonian father and a Dutch mother, living in the Netherlands sentenced to six months in juvenile detention for a violent act, the details of which are gradually revealed. The narrative follows Salome as she comes to terms with the consequences of act of the violence she committed, her resistance to being “rehabilitated”, her equations with her family members, and her friction with the psychologist she perceives as racist on account of insensitive remarks made while a participant in a reality show some years. Complicating matters further for her are her father’s terminal diagnosis and the treatment meted out to her and her fellow detainees by the authorities of “the Donut” as they refer to the detention facility.
With sparse yet poetic prose, sharp writing, and complex characters, this novel is an intense read. The author does a remarkable job of depicting Salomé’s complexity and confusion. Her underlying anger toward the world around her is palpable, as is her pain. In the course of her journey of self-exploration, Salome ponders over the circumstances that led her to act the way she did, attempting to analyze her motivations, her sense of self-worth and her plans for the future. The story touches upon themes such as racism and racial identity, societal expectations and stereotyping, bullying and violence, detention and rehabilitation of minors and terminal illness, among others. The narrative is a tad disjointed and constantly switches between past and present (often abruptly), which takes a bit of time to get used to but overall, I found this to be a powerful, thought-provoking read.
Many thanks to Bloomsbury USA for the digital review copy via NetGalley. All opinions expressed in this review are my own. Confrontations was published on January 30, 2024.
~3,5* In "Salomės Zorn" zeigt die Autorin auf, was passieren kann, wenn das Finden der eigenen Identität durch äußere Kräfte boykottiert wird. Wenn der eigene Wert sich an dominanten Normen misst und niemand Orientierung bietet. Wie man in einer Welt überlebt, die lieber urteilt als versteht, weil einige von uns nicht willens oder stark genug sind, um Andersartigkeit zu akzeptieren. Zugegeben, ich hatte so meine Schwierigkeiten mit dem Buch und musste das Gelesene einige Zeit auf mich wirken lassen, um meine Meinung in Worte fassen zu können. Die Autorin erzählt von kleinen Funken, die Salomė erst wütend gemacht und letztendlich vollkommen die Kontrolle haben verlieren lassen. Von der Konsequenz des Rechtssystems und dem Weg zu sich selbst. Die Erzählung verläuft dabei nicht linear und verschwimmt oftmals in sich selbst. Was passiert ist und wie es dazu kommen konnte, muss man sich mit Salomė gemeinsam erarbeiten. Und das hat mich stellenweise so abgelenkt, dass ich emotional hinterhergehinkt bin. Erst im Nachhinein habe ich mehr hinter allem gespürt, Gemeinsamkeiten erkannt und habe trotzdem nach wie vor das Gefühl, nicht alles verstanden zu haben. Ein sehr eigenes Werk das nachwirken muss. Eine Art literarischer Grenzgänger mit wichtigen Inhalten, anspruchsvoll und dennoch beeindruckend erzählt.
4.5 sterren. Een woedend en grandioos prozadebuut over de druk en drang om altijd maar te vechten, terwijl je zo graag wil huilen en vurig verlangt naar harmonie.
Ze overschreeuwt haar verdriet. Dat is mijn indruk van de zestienjarige Salomé Atabong, de hoofdpersoon in Confrontaties van Simone Atangana Bekono. Salomé is opgevoed met dooddoeners als ‘niet zeuren en hard werken’ en ‘als iemand je kutneger noemt, reageer je daarop door hoge cijfers te halen.’ Dat doet Salomé allemaal, maar aan achten en negens heeft racisme lak.
Ik vond dit zeker geen onverdienstelijk debuut maar een plaats op de shortlist voor de Libris Literatuurprijs vind ik persoonlijk een té enthousiaste reactie. Ik begrijp die nominatie eigenlijk niet goed want 'Confrontaties' is goed geschreven als je houdt van een ietwat zweverige, diffuse stijl, als je houdt van een verhaal dat nooit tot de kern doordringt, maar er steeds omheen cirkelt. Het thema van dit boek vraagt, volgens mij, echter een andere, directere stijl - ik had maar heel zelden een connectie met het hoofdpersonage - de auteur slaagde er niet in mij in deze wereld te trekken, ondanks alle onderzoek, ondanks alle interviews. Op één of andere manier bleef het verhaal, voor mij, gekunsteld aanvoelen.
'Confrontaties' hangt aaneen van losse ideeën en wollige overpeinzingen over tijdsvensters en tijdskaders die 'diep' aandoen maar weinig zeggen... Toch leest het boek wel vlot en verveelt het niet maar mocht dit boek de Libris winnen, zou ik me toch heel sterk afvragen of er geen andere beweegredenen zijn van een jury dan zuiver literaire om het boek te bekronen.
Het duurde even voordat ik dit boek kon waarderen. Of eigenlijk niet, want het leest goed weg en ik vloog door de pagina's heen, maar pas rond pagina 50/60 begon ik te begrijpen waarom dit zo goed is. De stijl is even wennen, maar het werkt, ik had het gevoel dat ik me in Salomés hoofd bevond, en dat vond ik overtuigend en sterk gedaan. Wat ik ook erg fijn vind is dat Bekono zo weinig uitlegt, dat ze je de beelden aanreikt, ze soms voor je sorteert, maar dat ze je nooit vertelt wat er aan de hand is, wat je als lezer moet denken.
"Natuurlijk voel ik mij niet schuldig. Hoe kan ik mij nou schuldig voelen? Ik zeurde niet en werkte hard en toen besefte ik dat ik daar geen fuck aan had."
Wat een debuut: zo vol gevoelens en en kracht komt "Confrontaties" bij mij binnen. Vooral in de tweede helft van het boek kruipt de woede en wanhoop van Salomé onder mijn huid en neemt mij helemaal mee in de gedachten van dit jonge, strijdbare meisje die vecht tegen (racistische) systemen te groot voor haar. Maar vechten zal ze: hoge cijfers halen en haar mond houden levert op een gegeven moment niets meer op.
Naast Salomé ben ik ook erg onder de indruk van de schrijfstijl. Simone wisselt frisse dialogen af met intieme reflecties van Salomé op haar familie, haar verleden en haar terugslag. Ik vond het ook heel mooi hoe de auteur Griekse mythes gebruikt om het onbegrip te illustreren tussen Salomé en Frits. "Ik vroeg me altijd af hoe het was geweest als Narcissus had geweten hoe hij eruitzag. Hangend boven dat water, geobsedeerd door zichzelf."
Een debuut wat je kwaad maakt en alert voor de spiegel/denkbeelden die niet goed voor je zijn. 4 sterren, en ik ga duimen voor Bekono in de Shortlist.
Read January 2021 Mijn interesse werd in eerste instantie gewekt door de cover. Het contrast tussen het zachte geel en de donkere zwart/wit foto. De manier waarop de titel, confrontaties, in lettergrepen opgesplitst is.
Wat een goed boek is dit! Heel fijn geschreven. Het is boos, maar toch ook kwetsbaar. Nu nog van de bibliotheek gelezen, maar hopelijk staat er binnenkort ook een eigen exemplaar in mijn kast.
Salome is a Cameroonian-Dutch girl in a juvenile detention centre in the Netherlands, and she refuses to atone. This is the story of her offence and the anger which led to it, and an exploration of the corruption and racism of the carceral system. Its writing is spare and unsentimental, but it poses deep questions about the expectations placed on women of colour, and the costs of defying these. A short but impactful read which I would recommend to anyone.
I received an ARC from Serpent's Tail in response for an honest review
"Simone Atangana Bekona bevraagt in Confrontaties de relatie tussen dromen en identiteit, en laat zien hoe racisme daar als een rode draad doorheen loopt."
Unfortunately this really did not work for me on any level. The sentiment it explores here is really important - notably the corruption of the prison system, rehabilitation versus punishment, and the school-to-prison pipeline that disproportionately impacts black youth. There's also a lot of commentary on the exoticism with which Western media portrays Africa - rather than identifying the individual countries, cultures, religion and social issues, it is treated merely as a conglomerate in a way that no other continent is. The themes here are definitely important, but the execution was a mess.
To be frank, the writing is very weak and not cohesive in the slightest. Clauses of sentences feel disjoint and out of order, characters are constantly referred to by name without introduction, and there's narrative shifts in the middle of paragraphs. I don't know if this is a relic of the original text or the translation, but several sentences are noticeably muddled and hard to follow. For example: "It was the end of last year, the end of 2007, that I picked up that you can see who's got it, if you know how to look". I understand translating between languages is not easy (particularly English) - but any proficient English speaker would struggle to read that sentence. It definitely needs a second pass through editing because at this point the current presentation is borderline illegible in some paragraphs (particularly the dialogue-heavy scenes).
The narrator often goes on long exaggerated tangents to provide backstory to events in a way that's intended to be comedic and satirical, but in practice these passages clash so abruptly with the remainder of the text it ends up feeling very disjointed. The tone here is all over the place and it makes the intended emotional impact for the reader non-existent. While the issues this portrays are very real, the discussions that happen in this book contain so much theatrical dialogue that it takes away from the underlying messaging.
Overall, I recognize this review definitely sounds critical but I really think the presentation of the book is doing a real disservice to such important themes and messaging. Despite the short length I found this really difficult to get through and unfortunately did not enjoy my time with it.
Sterk debuut van een veelbelovende literaire stem. En ja, natuurlijk wordt 'Confrontaties' omschreven als 'hard', maar dat vind ik te kort door de bocht. Te makkelijk. Daarvoor is het boek inhoudelijk gewoonweg te gelaagd en bovendien heeft ook Simone Atangana Bekono's fugatische stijl meer te bieden dan een doorsnee (harde) roman.
Inhoudelijk volstaat het thema racisme bijvoorbeeld niet. Dat is, net als in Bintje dat ik onlangs las, dan misschien wel de drijfveer en de voedingsbodem, maar 'Confrontaties' is vooral het relaas van een jong hoofdpersonage dat na een heftige, onherroepelijke gewelddaad met ingrijpende gevolgen voor haar, haar familie en haar omgeving, op zoek moet naar rust en loutering. Het uiteenvallend gezin van Salomé, het hoofdpersonage, speelt daar samen met haar vrijgevochten Kameroense tante Céleset, een cruciale rol in. Daarnaast schetst de auteur een beklijvend beeld van zowel het rauwe als menselijke reilen en zeilen in een jeugddetentiecentrum én uit ze op originele wijze kritiek op verdoken racisme in de media.
Wat haar fugatische stijl betreft, daarmee bedoel ik dat Simone Atangana Bekono naarmate de roman vordert steeds vaker zinsnedes en denkflarden van Salomé uit de context haalt, om ze in een nieuwe passage anders te assembleren, zodat uitspraken van verschillende mensen op verschillende momenten plots opnieuw opduiken in een nieuwe constellatie ... of confrontatie. Dat werkt niet altijd even effectief, net als de manier waarop ze elementen uit de Griekse mythologie door haar verhaal weeft. Maar ze weet het op die manier wel rijk en boeiend te houden. En zoals gezegd dus veelbelovend.
Mijn recensie samen met twee andere lezers verscheen al eerder op De Leesfabriek. Hieronder mijn deel.
Een terechte nominatie voor deze prijs voor jongeren, al is het voor volwassenen ook zeer goed te lezen. Naast de fijne schrijfstijl en de wisselingen tussen dialogen, flashbacks en reflecties, komt het gevoel van Salomé naar voren. De woede en wanhoop komen indringend over bij de lezer. Bepaalde situaties en gebeurtenissen worden verduidelijkt aan de hand van Griekse mythen. Interessant, verdiepend én inderdaad verhelderend.
Het is kwetsbaar. Vol kracht en gevoel. Wie is zij en wat is haar identiteit? Wat is er allemaal van invloed (geweest) op haar identiteit? Hoe is het om altijd het gevoel te hebben om moeten/willen vechten terwijl je ‘alleen maar’ op zoek bent naar jezelf? Naar je thuis?
Het gehele verhaal vroeg ik mij af wat zij precies heeft gedaan naar een ander toe. Ze zit niet voor niets in een jeugdgevangenis en gaandeweg lees je wat Salomé allemaal meegemaakt heeft en naar haar hoofd geslingerd heeft gekregen. Hoewel iemand mishandelen niet oké is, is het ook niet oké wat haar aangedaan is. Zoals Feline ook schrijft, maakte ik een soortgelijke aantekening tijdens het lezen: een verhaal heeft áltijd twee kanten. Wie heeft Salomé gevraagd naar haar waarom? Wat mij betreft een goede kanshebber dat de titel Beste Boek van Jongeren mag krijgen.
Ik twijfel nog tussen de 4 en 4,5. Ik moet het boek even laten bezinken. Nadenken over wat ik net heb gelezen.
In confrontaties word je meegezogen in een storm van emoties waarbij alles zich vooral uit als woede. Maar daaronder zit veel meer. Zoals verdriet, eenzaamheid, pijn, radeloosheid, verbazing, angst. Hoe meer je leest, hoe meer je ontdekt en hoe meer je begrijpt.
Confrontaties is de eerste roman van Simone Atangana Bekono, en ik ben benieuwd naar haar komende werken.
Goed geschreven, aangrijpend verhaal over wat het betekent om slachtoffer van racisme te zijn, hoe je daar vervolgens mee omgaat, in jeugddetentie belandt, en hoe het dan verder moet met je leven.
Get ready soon voor mijn Bijbelse lezing van dit boek. Ik ben misschien echt geïndoctrineerd door een semester lang aan religieuze contemplatie in een zustergemeenschap te denken, maar dit boek ruikt naar vis (lees: Jezus), I swear (to God). Het ding is dat religieuze symboliek gewoon een soort rabbit hole is waar je once ingewijd niet zomaar uitgeraakt, want volgens mij zit dat tuinhuis er ook niet zomaar in. Zeker als je leest dat de moeder haar kleedje als een 'tent' opbolt bij haar bovenbenen. Dan lees ik daar gewoon 'tabernake'l in, het huis van God, het thuis der thuizen, snap je. Het huis van God, de Waarheid of hier dan: de begrijpelijke werkelijkheid. En Salomé is niet gelovig, maar ze denkt wel na over het concept "thuis" en trekt als tiener (gelovige) de kenbaarheid van de wereld rondom haar (het geloof) continu in twijfel. Ze wordt continu geconfronteerd met bv. Frits die haar niet begrijpt. Of bv Salvatore en Paul die de wereld onbetrouwbaar maken want ze liegen over haar. Het is een roman over de confrontatie tussen de rede en het lichaam, het ideaal en werkelijkheid. En dat gegoten in een verhaal dat zo schijnbaar eenvoudig de werkelijkheid weerspiegelt of, hoe moet ik het zeggen, een uiterst aannemelijk verhaal is, want het is meesterlijk simpel verwoord. Zodanig zelfs dat ik zelf sterk twijfel of mijn theorie wel steek houdt. Maar ik denk van wel. Bovendien is er iets met Salomé en het verhaal van Johannes de Doper waarover ik een zinnige uitleg heb, maar dat is een verhaal met meerdere bouwstenen. Dus dat, lieve kinderen, dat is voor een andere keer en niet 23u. 's avonds 🙃
Wat een fijn, bizar, verontrustend en mooi boek. Ik kan niet precies zeggen waar het over gaat - de woede van pubers, racisme, ontheemd zijn, de complexiteit van een gezin, angst voor het onbekende, jezelf kwijtraken, opgroeien - en dat is prima.
De hoofdpersoon is sowieso een noviteit in wit, ik-schrijf-over-mijn-jeugd-want-ik-was-christelijk/homo/uit 020/provinciaal: een even agressieve als getraumatiseerde als zoekende als reflectieve als haar klassiekers kennende categoraal gymnasiaste als Kameroense als ontluikend lesbische als uit in een of ander inwisselbaar misantropisch en xenofoob kutdorp in Nederland komende als van haar familie houdende als lieve vrouw.
Het boek soms poëtisch en soms bikkelhard en soms richtingloos (en dat is meestal ook wel prima, dit is geen boek dat zich aan je verkoopt omdat het verhaal zo lekker chronologisch en efficiënt verteld wordt, eerder het tegenovergestelde) en soms als het einde van seizoen 4 van Game of Thrones (zijspoor: ik keek net dat fragment weer, ik moet dat nooit meer kijken, het is niet goed voor me, stop hiermee Inge, ooit moet je weer leren slapen).
Confrontaties is dus heel veel wat je niet verwacht in boeken. Ik merkte dat daarbij haar innerlijke strijd tussen woede en liefde en tussen weggaan en terugkeren heel goed werkte en zeer, zeer overtuigend binnenkwam. Tegelijkertijd zorgt die onbekendheid en abstractie soms voor enige desinteresse, zowel qua onderwerpen als qua vertelvorm. Daarom die ene ster minder.
A fine novel. The mind of a 16 year old queer girl in prison for an act of self defense. How does someone like her navigate the first world bullying and perpetual racism when she has experienced the culture of her West African ancestors. She can never be comfortable among European colonizers. Her mind is fascinating and I love how it wanders and wonders about her sexuality, her sense of time, the ones she meets in detention, her family. The scenes through the eyes of Salome are beautifully drawn. One of my favorites is the basketball game— the banter and interaction is perfectly captured, like a film. How she talks to and mistrusts the therapist yet gets to violence she commits in the last third of the book. The evolution of her thinking is worth going through. Her self discovery is very much a teenager’s. Yet it goes deep. Then she must go back to her outside world again— her sister, her parents, the bullies. Have things changed? Has she? Thank you for this novel Simone Atanga Bekono and for the translation Suzanne Heukensfeldt Jansen.
Van te voren had ik hier eigenlijk voornamelijk wat matige recensies over gelezen en was dus niet al te enthousiast begonnen. Maar ik vond 'Confrontaties' goed! Was niet altijd gecharmeerd van de platte taal maar dat werkte binnen het verhaal en werd gelukkig afgewisseld met interessante overpeinzingen. Salomé is een volstrekt eigen karakter, één die ik nog niet zo vaak ben tegen gekomen in boeken. Denk dat dit ook een heel geschikt boek is voor leerlingen, kan me voorstellen als je deze op het juiste moment in je leven leest het inslaat als een bom.
Een hartverscheurend verhaal over een meisje dat nadat ze eindeloos getreiterd is met haar afkomst een vreselijke fout maakt en daardoor in een jeugdgevangenis belandt. Pffff
Zo 'faktop' als de maatschappij is op een mals bedje van literatuur-, muziek- en filmreferenties.
Reality is a bitch and I heard that she bites -Common
Blz 131:
"Het probleem was een luistercursus Frans op cd-rom. Het probleem was très sec. Het was een man die bij het hek stond in een gewatteerde winterjas. Een man naar wie met muntjes werd gegooid. Het werd zo groot als een dorp. Het kwam op tv. het zei aap. Ik doe jou na. Het schreeuwde en had korte witte tanden, lange scheve, gele. Het had een bloeddorstige, furieuze mond. Het had mijn naam nog nooit goed uitgesproken. Het werd groot en gemeen en riep soms zelfs vanuit een auto naar mij. Het deed zelfs Miriam verschrikt opkijken. Greep haar naar de hals. Het lag met korting in een krat. Het was een beetje flauw gemonteerd. Ik liep er voor weg en probeerde het te negeren. Ik hield me stil als ik kon."