L’Ulysse de Karel Capek s’appelle Hordubal. A son retour des Etats-Unis, son village ne le reconnaît pas. Il fait peur. Il est de trop. Roman paysan, roman de moeurs, roman d’un crime, Hordubal est un chef-d’œuvre de la tragédie en milieu fermé, qui nous fait remonter à la source des passions élémentaires de l’homme.
Karel Čapek is one of the the most influential Czech writers of the 20th century. He wrote with intelligence and humour on a wide variety of subjects. His works are known for their interesting and precise descriptions of reality, and Čapek is renowned for his excellent work with the Czech language. His play R.U.R. (Rossum's Universal Robots) first popularized the word "robot".
Apparently, I had too high expectations and therefore this was a letdown. The Czech writer Karel Capek (1890-1938) could tell a nice story, that's for sure. But the story of the naive farmer Hordubal, who returns to his wife and child in the Czech Republic after 8 years in the US, is quite conventional, a tragicomic one, actually. I was constantly waiting for an original approach, but it did not come.
This was the first book of a trilogy by Capek (see also Meteor and An Ordinary Life). My edition includes an epilogue in which the author explains the underlying purpose of his books: to illustrate the different perspectives with which you can view an event, a story or a person. Unfortunately, Capek doesn't measure up to other modernists, writing at about the same time, with more or less the same approach.
Asi budu za úplného barbara, ale tenhle příběh mi absolutně nesedl! Vadil mi styl, jakým to bylo napsané, A i kdyby ten příběh byl sebe lepší, tak ten styl to strašně srážel dolů. Měla jsem co dělat, abych to dočetla...
Ein lakonischer und schnörkellos geschriebener Roman. Nur 150 Seiten. Es geht um Juraj Hordubal, der nach 8 Jahren harter Arbeit in Amerika zurück in sein Heimatdorf kommt. Dort findet er alles anders vor, als er sich das vorgestellt hat. Seine Frau wirkt eher entsetzt und scheint eine Affäre mit dem Knecht zu haben. Wir begleiten jetzt im ersten Teil Hordubal und folgen seinen vielen Gedanken und auch Gesprächen, die er mit anderen führt. Im Kopf. In der Realität ist es schon schmerzhaft zu sehen, wie er vor allem gegenüber seiner Frau Polina einfach den Mund nicht aufbekommt. Dann kommt jemand zu Tode , jemand wird des Mordes verdächtigt. Das erleben wir in einem Gerichtsprozeß , in dem verschiedene Menschen befragt werden. Dadurch erleben wir verschiedene Perspektiven. Und das macht Capek jetzt großartig: wir sehen jetzt nämlich beispielsweise Polina nicht mehr durch Hordubals Augen, sondern durch verschiedene andere Personen. Aus einer Schönheit wird eine knochige Frau. Und was für ein Mensch ist der Knecht? Was wirklich passiert ist wissen wir bis zum Ende nicht und genau darum geht es , meiner Meinung nach.
Hier hat jeder seine Wahrheit und der Leser wird auch danach suchen.
"Hordubal" is het eerste deel van Capeks trilogie over de onkenbaarheid en pluriformiteit van de mens. Deel 2 ("Meteoor") en 3 ("Een doodgewoon leven") waren al eerder vertaald, dus heb ik nu tot mijn grote plezier wel de hele trilogie gelezen maar niet in de chronologische volgorde. Maar dat is niet erg, omdat de boeken prima los van elkaar gelezen kunnen worden: de personages en plotlijnen zijn per boek namelijk geheel anders. Bovendien is het gewoon mooi dat alle drie boeken nu in soepel Nederlands zijn vertaald, want ze zijn alle drie heel vermakelijk, ontroerend en intrigerend. Ook "Hordubal".
In "Hordubal" volgen we Juraj Hordubal, die in de jaren twintig- dertig de kost heeft verdiend in Amerika, en ook een aardige zakcent heeft gespaard, maar nu terugkeert naar zijn geliefde Tsjechische boerderij, zijn nog inniger geliefde Polana en zijn dochtertje. Eenmaal aangekomen merkt hij dat er van alles is verandert: er woont ineens een knecht in de boerderij, die door dochterlief "oompje" genoemd wordt, vrouw en dochter zijn helemaal niet blij met Jurajs thuiskomst, de bedrijfsvoering van de boerderij is geheel anders - Hordubals zo geliefde koeien zijn bijvoorbeeld door paarden vervangen-, en in het dorp kent niemand hem meer. Hordubals verwarring en teleurstelling over dit alles is aandoenlijk opgeschreven, met een soort invoelende ironie die mij bijzonder aanspreekt. Want hij is onhandig, onze Hordubal, en onwetend, en misschien ook verblind: alle reden dus om met een meewarige glimlach te kijken naar hem en al zijn tragikomische vergissingen. Of zelfs met een droevige glimlach, als al zijn pogingen om het tij te keren mislukken, en eindigen met zijn dood onder onduidelijke omstandigheden.
We volgen Hordubal de hele tijd vanuit het perspectief van een verteller die vooral parafraseert wat Hordubal zelf denkt en voelt, en die alleen tussen de regels door commentaar geeft of oordeelt. Daarbij valt op hoe veel gesprekken Hordubal voert in zijn hoofd, en hoe weinig gesprekken hij daadwerkelijk voert met. bijvoorbeeld Polana of zijn dorpsgenoten. In Amerika is hij kennelijk het spreken verleerd, en weer thuis is hij vervreemd en geïsoleerd: vandaar dat hij zich opsluit in zijn hoofd. Ook merken we dat hij in zijn ingebeelde gesprekken hele verhalen ontvouwt over hoe de dingen nu verder zullen gaan, en dat vervolgens de daadwerkelijke loop der dingen geheel anders is. We merken als lezer bovendien dat hij sommige dingen niet lijkt te willen zien, en dat hij bijvoorbeeld elk signaal dat Polana wel eens een verhouding met de knecht zou kunnen hebben wegredeneert. Maar we zien ook niet zo heel veel meer dan Hordubal zelf ziet: er is immers geen verteller die uitgebreid datgene belicht wat buiten Hordubals ervaringshorizon valt. Dus we kunnen meewarig glimlachen om Hordubals onhandige onwetendheid, soms zelfs geneigd zijn hem toe te roepen "nee, doe dat nou niet!", en we kunnen ons verbazen over Hordubals volhardende hunkering naar zijn Polana en zijn voortdurende vertrouwen in Polana's oprechtheid en trouw, maar ook wij weten niet exact hoe de vork in de steel zit. Ook niet bij Hordubals dood: is hij nou door ziekte en uitputting om het leven gekomen, of is hij vermoord? En had hij dat nou zelf moeten voorkomen door wat scherpzinniger en assertiever te opereren, of moeten we hem vooral als slachtoffer zien? En zo ja, van wat of wie zou hij dan het slachtoffer moeten zijn? En wat waren de motieven van de dader, gesteld tenminste dat er een dader is?
Deze vragen en onzekerheden kwamen bij mij al aardig naar boven in het eerste deel van het boek, waarin we Hordubal volgen tot aan zijn ontijdige dood. Maar ze kwamen nog meer naar boven in het tweede en derde deel, waarin we zien hoe eerst de politie en vervolgens de rechtbank tot geheel eigen reconstructies komt van wat Hordubal is overkomen. Die reconstructies zijn vol onzekerheden en tegenstrijdigheden, ook al zijn diverse personen ervan overtuigd dat hun verhaal rond en sluitend is, en de rechtbank concludeert andere zaken dan de politie. Bovendien, zowel de conclusies van rechtbank als die van de politie staan vaak haaks op wat we in het eerste deel hebben gelezen. Soms merken we als lezer dat er sprake is van vergissingen: de politie denkt bijvoorbeeld dat een bepaalde zaklantaarn bewijs is dat er sprake moet zijn van moord, maar wij weten dat die zaklantaarn door Horduba als souvenir is meegenomen uit Amerika. Maar vaker merken wij dat wijzelf ook niet weten hoe het precies zit. Er worden bijvoorbeeld in de laatste twee delen allerlei nogal overhaaste conclusies getrokken over het karakter van de knecht, en we merken dat die conclusies ingegeven zijn door de mogelijk overhaaste aanname dat die knecht de dader is, maar we weten zelf ook niet wat het karakter van die knecht is en evenmin of hij de dader is of niet. En zelfs niet of er wel een dader is, want we weten niet zeker of er sprake is van moord. Bovendien, gesteld dat Manya - de knecht- inderdaad een moord heeft begaan, deed hij dat dan uit wraakzucht (Hordubal heeft hem op enig moment nogal vernederd), uit geldzucht, om zijn rivaal in de liefde voor Polana op te ruimen, of om nog andere redenen? En weet hij het trouwens zelf wel, gesteld dat er wat te weten valt? Ook over Polana horen we veel tegenstrijdigs: voor Hordubal was zij een godin, een schoonheid bovendien, en mogelijk zag ook de knecht haar zo, maar mensen in de rechtbank en bij de politie vinden haar maar oud en knokig en bleek en lelijk. Het ligt voor de hand om te denken dat Hordubal haar dus geïdealiseerd heeft, en dat zijn verliefde blik ten onrechte kleur gaf aan haar knokige bleekheid, maar aan de andere kant kijken andere personages naar Polana als een zondares en medeplichtige, en dat is misschien een blik die alle aanwezige kleur juist miskent. Kortom: het moge duidelijk zijn dat de politie en de rechtbank door hun reconstructies weinig recht doen aan leven en lot van Hordubal, maar nog duidelijker is dat wij als lezer ook geen eenduidig beeld daarvan hebben.
Meerduidigheid troef, dus. Maar dat is geen treurige conclusie, en geen berustend relativisme: het is een oproep tot respect voor de meerduidigheid en veelvormigheid van het hele bestaan. Of zelfs een oproep om die meerduidige veelvormigheid blijmoedig te vieren, ons er vrolijk voor open te stellen. In zijn informatieve nawoord zegt Capek daarover: "Wat is nu de werkelijke waarheid over Hordubal en Polana, wat is de waarheid over Manya? Wat als de waarheid iets omvangrijkers is, iets wat al die interpretaties in zich verenigt en nog overschrijdt? Wat als de ware Hordubal zwak én wijs was, Polana zowel een schone landvrouwe als een oude, afgesloofde keuterboerin, Manya zowel een man die uit liefde doodt als iemand die moordt om geld?". Juist dat omvangrijke is wat Capek interesseert, en ook het accepteren en ervaren van tegenstrijdigheid: niet het heldere dit OF dat maar het meerduidige dit EN dat. "[W]e kunnen de veelheid immers juist ervaren en begrijpen omdat we zelf zo'n veelheid zijn", zegt Capek ook. We zijn zelf meerduidig en meervoudig en veelvormig, meerdere persoonlijkheden met meerdere tegenstrijdige stemmen en neigingen en eigenschappen: vanuit dat besef kunnen we ons beter open stellen voor de meerduidige veelvormigheid van anderen en de wereld. En dat geeft reden tot vreugde, want: "Broederschap en verscheidenheid! Ook het meest doodgewone leven is nog eindeloos, onmetelijk is de waarde van elke ziel. Vol schoonheid is Polana, ook al was ze nog zo knokig: het leven van de mens is te groot dan dat het maar één gezicht zou hebben en maar in één oogopslag kan worden overzien".
Kijk, dat vind ik nou een mooie boodschap. Hij wordt in "Hordubal" bovendien mooi gebracht. Ten eerste dus door de veelvormigheid en meerduidigheid die het hele boek doordesemen. Maar naar mijn gevoel ook door de voortdurende blijmoedigheid van Capeks toon. Zeker, het verhaal is vol mislukking, en eindigt met dood van de hoofdpersoon en berechting van andere personages. Maar toch blijven Capeks zinnen blijmoedig en vederlicht. De verleiding is soms groot om negatief te oordelen over Hordubals onhandigheden, of om boos te worden op de gendarmes en rechtsdienaren die er in hun reconstructies vaak zo naast zitten. Maar Capek bekijkt hen met blijmoedige ironie, zonder oordeel. Want elk oordeel smoort de meerduidigheid en veelvormigheid, dus precies de dimensies die het leven zo rijk maken. En al te grote benadrukking van de tragiek doet dat eveneens, want in Capeks wereld is het tragische tegelijk ook komisch, iets wat treurnis oproept maar ook een glimlach. Niemand is alleen maar slecht, ook een moordenaar niet. Niemand is alleen maar een tragisch slachtoffer of een tragische mislukkeling, ook Hordubal niet. Want niemand is maar één persoon. En niemand heeft maar één leven dat in één overzichtelijk verhaal uitputtend kan worden verteld. Dus laten we het leven vieren, juist omdat het zo meerduidig en veelvormig is. En laten we met extra open aandacht kijken naar onszelf en naar elkaar, juist omdat we allemaal een oneindig gevarieerde menigte zijn van werkelijke en mogelijke personen!
Ook dit boekje van Capek bezorgt mij kortom een uitstekend humeur. Zeker als ik bedenk dat hijzelf zwaar ziek was, vrij jong stierf, de opkomst van het Nazisme en de ondergang van zijn vaderland meemaakte, en TOCH zijn lichtvoetige blijmoedigheid bleef behouden. Respect! Dat er nog maar veel vertalingen mogen volgen!
This is a classic case of an entire classic novel being based around a completely ridiculous choice on the part of the main character. Hordubal goes home after 8 years in America without contacting his wife. He had the ability to, but he chose not to contact her. WHY??? I know that Capek was trying to make a philosophical point with this, but I was driven so mad by the premise of the homecoming that I was thrown out of the story.
That said, the stream of consciousness writing was beautiful. Once I adjusted to the lack of dialogue tags in Hordubal's POV, the way words overlapped and affected each other made for a very layered and enjoyable reading experience. I'm excited to read some of Capek's other novels.
Samotna kniha mi dala zabrat no s audiobookom to bolo lepsie..Ale nakolko samotny pribeh je zakladom skoro kazdej druhej ''kriminalky'' tak mi to neprinieslo nic noveho :P
Mijn eerste kennismaking met de Tsjechische schrijver Karel Čapek was de roman ’Een doorgewoon leven’. Een verhaal over het leven van een doodgewone spoorwegbeambte. Een terugblik op zijn leven als een passerende trein, met alle mogelijkheden, (gemiste) kansen, beslissingen, fouten, inschattingen en het lot. Mooi, helder en krachtig geschreven.
Hordubal is ook een eenvoudig verhaal van een man, Juraj Hordubal, die na 8 jaar zich te hebben afgebeuld in Amerika onaangekondigd terugkomt naar zijn boerderij op het Tsjechische platteland. Daar heeft hij zijn vrouw Polana en dochtertje Hafia achtergelaten. Karel Čapek schotelt ons, in eerste instantie, een vrij naïeve hoofdpersoon voor. Of wil hij de verandering niet zien?
Want de tijd heeft in zijn afwezigheid niet stilgestaan. Zijn vrouw ontvangt hem niet met open armen. En de knecht Stepan heeft in zijn afwezigheid het roer op de boerderij omgegooid. Landbouwgrond is verkocht en Stepan heeft zich toegelegd in de handel van paarden. Voor het dochtertje is de knecht inmiddels een vaderfiguur geworden. Ze moet niks weten van haar vader. Even later blijkt dat zijn Polana ook nog zwanger is. De opmaat voor rampspoed. Juraj, die toch een flink bedrag bij elkaar heeft gespaard, heeft grote moeite om te wennen en legt uiteindelijk het loodje. De politie en de rechtelijke macht worden ingeschakeld.
De grote vraag is of hij is vermoord. Of is hij de pijp uitgegaan door het extreem zware en vieze werk in de mijnen? Wat is de überhaupt de waarheid? Want de dorpsbewoners, de politieagenten en ook de rechter hebben ieder een andere kijk op de zaak. Een eigen waarheid, gebaseerd op veronderstellingen, aannames, meningen, tegenstrijdigheden en vooringenomenheid.
Het mooie is dat Capek de lezer zijn eigen visie op het verhaal tegen het licht houdt. Twijfel slaat toe. Zowel bij de hoofdpersoon als bij de lezer. Misschien is de knecht wel ter goeder trouw en heeft echt zijn best gedaan om de boerderij zo goed mogelijk te runnen in afwezigheid van de baas. Was Hordubal al dood op het moment dat de kwade knecht hem (misschien) probeerde te vermoorden? Een moord in opdracht van zijn vrouw? Of had zij er niets mee te maken? En wie zijn wij om een echtgenote te veroordelen om haar zwangerschap als die er acht jaar alleen voor stond? Een slippertje met de hardwerkende knecht of is er toch sprake van een liefdesrelatie? Is haar reactie begrijpelijk als haar man plots weer voor haar staat? Zelfs de dorpsbewoners zijn niet echt blij met zijn terugkeer.
De roman is verdeeld over drie hoofdstukken. In het eerste deel leven we mee met de terugkomst van Juraj Hordubal. In het tweede boek volgen we de ijverige politie. Het derde boek kijken we mee over de schouder van de rechter omdat de echtgenote en de knecht worden aangeklaagd voor moord en medeplichtigheid.
Het leven is niet zwart-wit. Honderd jaar geleden of vandaag de dag maakt geen verschil. Alles is genuanceerd. De zuivere waarheid bestaat niet. Door deze roman word je bewust van het feit dat iedereen zijn eigen versie van de waarheid heeft. Hordubal is een ouderwets mooie roman.
A short novel about estrangement and uncertainty. When the farmer Hordubal returns from 8 hard years of making money in America for his wife and daughter, he finds she changed their business into something he can't help with, his family has become antipathetic towards him and the village is certain he has been replaced by the farmhand in more ways than one. A fascinating interpersonal story that takes a bit of a turn towards the end.
Hordubal uit 1933 vertelt een klassiek verhaal van de echtgenoot die na een lange afwezigheid terugkeert naar huis en daar (niet) vaststelt dat zijn thuisgebleven echtgenote hem (niet) trouw gebleven is. Zo’n intrige draait doorgaans uit op een moord. Ook hier.
Hordubal is een eenvoudige koeienboer die naar Amerika trok om in de mijnen te werken. Zijn verblijf daar draait uit op een desillusie, dus keert hij terug naar huis, vroeger dan verwacht en onaangekondigd. Helemaal welkom is hij niet, want zijn vrouw heeft ondertussen iets met de inwonende knecht.
Capek geeft dit oerverhaal een nieuwe twist door heel wat verhaalelementen in het ongewisse te laten. In het eerste deel volgen we Hordubals gedachtewereld, de weinige dingen die hij zegt, de vele dingen die hij wil zeggen, maar nooit uitgesproken krijgt. Na de moord geven de gendarmes hun kijk op de zaak en uiteindelijk volgt het verslag van de rechtbank. Veel duidelijker wordt het er allemaal niet op en dat siert de auteur. We krijgen nooit helemaal grip op de hoofdpersonages en hun drijfveren. Zo is de mens.
De vertaling van Irma Pieper klinkt eigentijds. Toch leest het boek niet erg vlot. Dat komt vooral door het voortdurende verspringen van het vertelstandpunt: de gedachten van Hordubal staan nu eens in de ik-persoon, dan in de hij-persoon of zelfs in de jij-persoon. Ook het gebrek aan doortastendheid van het hoofdpersonage haalt de vaart eruit. Bij al dat gedraal wil je die arme Hordubal vooral een schop onder de kont geven.
Iffy in English just because the use of free indirect discourse is used in the present tense in Czech (something I discovered is shared with many Slavic languages) but is generally used in the past tense in English and western languages. The present tense in the original Czech really emphasizes Čapek's psychological effect he wishes to achieve in Hordubal; the English does not capture this enough because it is in the past tense and therefore not portrayed as closely in Hordubal's mind and thinking, not entirely blurring reality and non-reality, which is part of Čapek's point. Nonetheless, the content is excellent. Narration switches characters often, which is one of the skills Čapek uses for his psychological prose/detective story. There is a lot of philosophical and epistemological content in this particular tale, especially when it comes to knowing a person and whether or not we can judge a person.
Zase jedna z tech Capkovych genialnich knih. Vse sedi, od zacatku do komce a je to tak silne, smutne, tizive a preci jen tak lidske. Dekuji Karle, ze jsi psal.
Die Sprache von Karel Capek hat mich von Anfang an gepackt, urig,archaisch... auch die Charakteren in seiner Geschichte, Typen wie aus einer griechischen Tragödie. Abgrundtiefe Bosheit und eine Art gutmütiger Wehrlosigkeit prallen zusammen.
Die Tschechen sind für einen Schweizer meinen Alters "das" Symbol für Freiheit und den Kampf für Unabhängigkeit. 1968 der Prager Frühling, damals war ich Student..wir haben so mitgefiebert..haben am Solidaritätsfackellauf durch die Strassen teilgenommen...Dubcek, Svoboda,Dubcek, Svoboda!!! Und dann der Faustschlag der Warschauer-Pakt-Hundesöhne....die absolute Niederschlagung des Aufstandes!! Unser studentisches Elendsgefühl war riesengross, die Verachtung gegenüber der Sowjetunion beyond any measure!
Leider habe ich es bis beute nicht geschafft Prag,die Geburtsstadt Franz Kafkas und eine meiner Spitzen-Traumstädte, zu besuchen.
I did not expect to love this book as much as I did in the end. The first part seemed rather boring at first and really even confusing, however, I absolutely adored both parts II and III.
Arme Hordubal, denk je de hele roman Hordubal van Karel Čapek. Het liefst zou je hem zeggen dat alles goedkomt en een knuffel willen geven. Deze tragische man wil niet veel, krijgt vrijwel niets en wordt zelfs vermoord. De verhaallijn lijkt heel simpel: een boer gaat naar Amerika om daar te werken. Na acht jaar keert hij terug naar zijn vaderland en wil hij weer als vanouds de heer des huizes zijn, dat zijn vrouw van hem houdt, zijn dochter naar hem opziet en de nieuwe knecht hem gehoorzaamt. In de eerste hoofdstukken is Hordubal op weg naar huis en het valt op dat hij in zijn hoofd hele gesprekken voert met mensen om zich heen, zonder daadwerkelijk een woord te zeggen. Hij is wat vervreemd van mensen, misschien doordat hij in Amerika met niemand kon spreken, maar zijn behoefte aan sociaal contact is er alleen maar groter op geworden. Hij is vol goede moed. Hij is erg blij dat hij snel zijn vrouw Polana weer zal zien, volgens hem een grote schoonheid. Zij ontvangt hem verrast, maar vooral afstandelijk. Zijn dochter Hafia lijkt bang voor hem. De knecht is brutaal. De boerderij is flink opgeknapt en op advies van de knecht Manya is de hoofdbron van inkomsten het fokken van paarden, iets waar Hordubal niets van afweet. Het eerste strijdpunt is geboren, want Hordubal wil graag koeien en akkers. Een tweede, en belangrijker, strijdpunt is of de knecht moet blijven. Hordubal denkt dat één man genoeg is om al het werk te doen, maar Polana sluit zichzelf huilend op in de voorraadkast als ze hoort van het idee om Manya weg te sturen. De tragiek wordt voor Hordubal des te gruwelijker als in het dorp verhalen gaan over een relatie tussen Polana en Manya, zelfs zo erg dat Hordubal fysiek haar eer moet verdedigen. De stijl is erg direct en het perspectief bij Hordubal, zodat de lezer niet anders kan dan met hem mee te leven. Wat moet hij doen? De knecht eruit gooien? De knecht behouden? Hij doet het allebei, biedt hem zelfs zijn dochter met een forse bruidsschat aan. Hij wil op geen enkele manier kwaad denken over zijn vrouw. Wat een dilemma’s, arme Hordubal! Als een soort epilogen zijn twee verhalen toegevoegd, eentje gaat over politieagenten die de dood van Hordubal onderzoeken, daarna wordt de dood vanuit de rechtbank bekeken. Zowel Manya als Polona worden zeer negatief neergezet: als geldbelust en lelijk. Vooral wat over Polana gezegd wordt zou Hordubal postuum pijn doen. Wat Polana ook gedaan mocht hebben, wat hield Hordubal van haar, wat wilde hij haar graag voor zich winnen en laten zien wat hij kon. Arme, arme Hordubal.
Kdybych to četla v tištěné podobě, určitě bych Hordubala nedočetla. Audio verze ale byla skvělá, takže už jenom za ni je to hvězdička nahoru. Ne každému musí kniha stylisticky sednout a přiznávám, že ani já jsem nebyla úplnou výjimkou. Velká část mi přišla táhlá a upovídaná a jakkoliv si Čapek budoval pozadí pro celý zvrat, všechno se začalo dít hrozně pozdě. Postavy mě ze začátku štvaly vpodstatě všechny, ačkoliv některé jsem trochu omlouvala - Hordubal byl 8 let pryč a teď se vrací s naivní představou, že z něj budou doma všichni úplně nadšení. Tak to se přesně... Nestalo. Postupem času jsem ale přišla na to, že přesně takový Hordubal byl. Pracovitý, naivní, na ostatních mu záleželo víc než na sobě. A ačkoliv se nedá říct, že bych ho měla nějak ráda, nakonec jsem si k němu dokázala najít cestu. To se ale nedá říct o Polaně. I kdybych omluvila všechno ostatní, moje hranice leží tam, že byla sobecká a nestarala se ani o svoje vlastní dítě. A tam jsme spolu skončily. Ve výsledku jsem byla trochu nalomená, tím jak se všechno hrozně táhlo a k žádné z postav jsem neměla úplně blízko, to skoro bylo jenom na 2*. Příjemně mě ale překvapilo napětí v poslední části, kdy jsem vážně netušila, jak to všechno dopadne a s koncem jsem natolik spokojená, že to na ty 3* je.
Van dit boek had ik meer verwacht. Max Temmerman beloofde ons in De Standaard "een meesterlijke aanvang van een trilogie die op eenzame hoogte staat". Dat valt toch een beetje tegen. Ja, deze roman is een pleidooi voor empathie en ja, het is wat, dat mensen altijd klaar staan met een oordeel. Maar dat levert wat mij betreft nog geen grootse roman op. Wat zou een Joseph Roth of een Stefan Zweig met dit materiaal gedaan hebben? 2,5 sterren.
Širá je polonina: tu onde smrky, velké a mocné jako církev, člověk by smekl širák a nahlas pozdravil; a tráva hladká, klouzavá, kratičká, měkcě se po ní šlape jako po koberci; dlouhá a lysá polonina mezi lesy, klene se široko daleko, nebe nad sebou a lesy shrnula na bok; jako když chlap si rozhalí prsa a leží, leží si a hledí Pánu Bohu do oken, - ah, ahah, to se mu dýchá! A Juraj Hordubal je najednou malinký jako mraveneček a běží po širé polonině, kampak, kam, mravenečku? Inu tam, hore na temeno, vidíš tam pást se ty maličké, červené mravence? Tam já mám zamířeno. Širá je polonina.
Juraj srká horký odvar a zírá do ohně. "Máš to tu pěkné, Míšo. A řekni jim to, na tebe dají, ty prý jsi vědoucí. Že to byla hodná a věrná žena - "
Ano, ano, dědina pochopila, že tady jde o věc morálky, pane kolego. Člověk by řekl, že se obec Krivá mstí za porušený řád. Divné, lid obyčejně nebere tak přísně to ono, co se stává v rodině, že? Zdá se, že se Polana nedopustila jenom cizoložství, ale něčeho těžšího. Čeho, pravíte? Inu, veřejného pohoršení; tím na sebe uvalila kletbu dědiny.
Srdce Juraje Hordubala se kdesi ztratilo a nebylo nikdy pohřbeno.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Musím říct, že mě hodně překvapil styl, jak je to napsané, je to úplně jiné, než co jsem od Čapka četla. Chvilku mi trvalo se do toho dostat, avšak jakmile jsem si zvykla, přišel mi ten styl pro ten příběh jako dělaný. Řekla bych, že je to vlastně spíše román o psychologii postav, tedy hlavně o psychologii Hordubala, samotný děj není kromě konce zas tolik výrazný. Mně osobně bylo Hordubala dost líto, přišlo mi smutné, jak se mu manželka odvděčila, obzvlášť když uvážím, že on vlastně neudělal nic špatného. Nicméně konec mi přišel takový uspěchaný, ovšem na druhou stranu, proč to prodlužovat. Ta knížka na mě dost zapůsobila. Těžko se mi teda k ní formuje nějaký úplně jasný názor, ale bylo to dobré. Rozhodně udává dost podnětů k diskuzi a já se těším, až budeme knihu probírat v hodině literatury, jsem zvědavá na názory ostatních a na to, co k ní řekne vyučující.
Jo a od Čapka si musím přečíst něco dalšího. S každou jeho knihou jsem totiž přesvědčenější, že to byl opravdu výborný autor a už teď se rozhodně řadí k mým oblíbeným českým spisovatelům. Jestli máte nějaké doporučení, co by mi od Čapka nemělo utéct, budu za něj ráda! :)
Tento muž se chová jako Tristanova žena ve středověkém milostním románku, která zemře, aby uvolnila místo pro milenku svého manžela. Rytířský román pod rolnickou doškovou střechou v lemkovské vesnici. Juraj je tragická postava, ale pravděpodobně pochopil svou chybu, že odchodem za lepším životem a penězi do Ameriky přišel o to mnohem cennější: o úctu a lásku své ženy a důvěru dítěte. Protože čas věnovaný růži - a budou to tady: láska, žena, dítě - vám ji dělá tak drahou. Když tento čas věnuješ jiným věcem, tvé vlastní srdce, a může se stát, že take srdce blizkých přichytí se k něčemu nebo někomu jinému. Je to podivne: psáno před sto lety, a stále existuje tolik lidí, rodin, které chtějí odejít - kvůli většim penizům - do dalky stejným způsobem. Dokonce i bratr Hordubala, který má po rozsudku farmařit v bratrově domku. Ach jo: příběh někoho jiného, i když to bude bracha, vás vůbec nic nenaučí....
Knihu jsem přečetla v češtině. Karla Čapka mám strašně ráda číst. Na začátku jsem měla obavy, že to bude první kniha od něho která se mi nebude dobře číst jelikož se mi zdála trošku nudná. Po ⅓ čtení ukázalo se že to tak není. Moc dobrá kniha. Jednoduché napsána o velmi temné lidských chování a pocitů.
Zelfs als het hier niet hoofdzakelijk om koeienmensen en paardenmensen gaat (nawoord van de auteur, p. 171), lijkt daarin toch ook een botsing van stelsels, gelederen of levensordeningen te bestaan (ibid. pp. 173-174). Amerika en Štepan zijn vooral zakelijk. Zij geven om geld en houden van efficiëntie (§ 1, pp. 9-13; § 4, pp. 26-30 en § 8, pp. 45-48). Juraj blijkt ten diepste weinig meer te willen dan de koeien weiden (§ 9, pp. 50 en 54), het bos in gaan (§ 10, pp. 56-57) en, áls ze er dan moeten zijn, met de paarden praten (§ 9, p. 50) zoals hij met zijn koeien praat (§ 8, p. 44) - en zoals hij liefst met Polana praten zou.
Het boek werd in 1933 geschreven, en is nog volledig leesbaar en actueel! Hordubal heeft jaren in Amerika gewerkt en gaat weer naar huis, naar zijn vrouw en dochter in Tjechië, die wonen in een boerderij in een dorp.....Wat hij aantreft is niet wat hij verwacht. Er zijn 3 delen. In het eerste deel vertelt Hordubal zijn verhaal. Deel 2 is het verhaal van de politie, die de zaak onderzoeken. Deel 3, vanuit het oogpunt van de rechtbank. Wat is de waarheid? Welke waarheid is dé waarheid?
Karel Capek je pravom jednym z najlepsich autorov v nasich koncinach. Jeho rozpravacsky talent utvara skvely pribeh. Popisuje pocity a tok myslienok hlavneho hrdinu Hordubala, navratilca z Ameriky, a verne zobrazuje i charaktery ostatnych postav. Mlciaca, ale pracovita manzelka Polana, mala dcerka Hafia a celadnik Stefan, su dalsimi v rade postav. Atmosfera a obyvatelia dediny Kriva, kam sa Hordubal vracia po rokoch tazkej prace v cudzine. Citatel je v napati, suciti i moralizuje, domnieva sa i prekvapi. Taky spravne namiesany pribeh o beznom tazkom zivote v historii jednej dediny.
Hordubal komt na jaren werken in de Verenigde Staten, moe en afgeleefd weer naar zijn boerderij op het Tsjechische platteland. Zijn vrouw heeft een nieuw, ander leven opgebouwd waarin geen plek is voor Hordubal. De zielepoot sukkelt hij almaar meer de dieperik in. Mooi is dat Capek het einde van Hordubal vanuit drie perspectieven beschrijft. Hoe zit het nu precies? Hoe verder je leest, hoe meer verwarring.