What do you think?
Rate this book


701 pages, Paperback
First published January 1, 1999
1. Het kapitalisme is op zich een absurd systeem. Het is niet meteen duidelijk waarom iemand, zelfs de kapitalist (een organisator van de kapitalistische economie) zou willen deelnemen aan deze eindeloze winstmaximalisatie die slechts zichzelf als doel heeft en massale ongelijkheid en onrecht creëert en in stand houdt.
2. Het kapitalisme blijft toch voortbestaan, omdat de kapitalisten erin slagen zichzelf (en hun ondergeschikten) te overtuigen van de zinvolheid ervan. De 'geest van het kapitalisme' is een term, ontleend aan Max Weber, en ze verwijst naar alles dat mensen motiveert tot deelname aan het kapitalisme.
3. Kritiek op het kapitalisme is zo oud als het kapitalisme, en zal ook altijd naast het kapitalisme blijven bestaan. Immers zullen mensen altijd slechte ervaringen met het kapitalisme hebben die tot kritiek leiden - wat overigens niet betekent dat die kritiek altijd even realistisch of zinvol zal zijn.
4. De geest van het kapitalisme evolueert mee met het kapitalisme. Critici van het kapitalisme dienen hiermee rekening te houden!
1. Sociale wetenschappers kunnen door bepaalde onderzoekskeuzes te maken, indirect kritiek op het kapitalisme uitoefenen. (bijvoorbeeld: in plaats van naar de oorzaken van stress op het werk, onderzoek voeren naar welke jobs er het stresserendst zijn, en waarom juist die jobs dat zijn).
2. De radicaliteit van hervormingen: wat we niet nodig hebben zijn een klein aantal spectaculaire interventies, maar juist een groot aantal kleine hervormingen van het kapitalisme. Elke afzonderlijke hervorming stelt weinig voor, maar het totale effect is wel heel sterk. De wet kan hierbij een sterk middel vormen.
3. Het beperken van de commodificatie: er moet een einde komen aan allerlei vormen van excessieve commidificatie - dat wil zeggen: doorgeslagen commercialisering van diensten en goederen, in die mate dat het negatieve gevolgen heeft voor zij betrokken in de productie (bv. slechte werkomstandigheden zoals slavernij, kinderarbeid, burn-out, lage inkomens, lange werkweken, ... maar ook: dierenleed in de voedingsindustrie, bijvoorbeeld) en/of de gebruikers (bv. ongelijke toegang tot gezondheidszorg, onderwijs of openbaar vervoer door privatisering ervan).
4. Een specifieke instantie van een negatief gevolg voor de arbeiders, waar we kritisch voor moeten zijn, is de explosieve toename van tijdelijke arbeid (kijk maar - op elke hoek van de straat vindt men een interimkantoor!). Boltanski en Chiapello draaien dit om: werkzekerheid is juist emanciperend! Immers: wie niet constant moet zoeken naar en/of zich aanpassen aan een nieuwe job, moet minder met werk bezig zijn. Die persoon heeft dan meer tijd voor wat er echt toe doet in het leven: vrienden, familie, cultuur, natuur, enzovoort. Niet onbelangrijk is ook dat deze persoon meer kans heeft om kritiek op het kapitalisme te formuleren en realiseren.