What do you think?
Rate this book
Specht en zoon
Translated by David Colmer.
143 pages, Hardcover
First published January 1, 2004
8 people are currently reading
516 people want to read
About the author
Willem Jan Otten
61 books17 followersWillem Jan Otten (1951) heeft een veelzijdig oeuvre op zijn naam staan: hij schrijft poëzie, verhalend proza, toneel, kritieken en essays. Hij debuteerde als dichter met de bundel Een zwaluw vol zaagsel (1973); zijn meest recente bundel is Gerichte gedichten, uit 2011. Voor zijn bundel Paviljoenen ontving hij de Jan Campertprijs 1992; Eindaugustuswind werd genomineerd voor de VSB-Poëzieprijs 1999.
Behalve poëzie schreef Otten jarenlang artikelen en beschouwingen, die verschenen in uiteenlopende tijdschriften en was hij van 1989 tot 1996 redacteur van Tirade. Verder was hij een tijdlang als toneel- en muziekcriticus verbonden aan Vrij Nederland. Vanaf zijn bundel Paviljoenen (1991) neemt Ottens literaire productie een hoge vlucht. Binnen enkele jaren verschijnen een essaybundel, twee romans en twee toneelstukken. Door de verschijning van de roman Ons mankeert niets raakte Otten actief betrokken in de discussie over het euthanasie-vraagstuk en schreef hij een bijdrage voor de bundel Als de dood voor het leven. Naar aanleiding van zijn bekering tot het katholieke geloof publiceerde hij in 1999 Het wonder van de losse olifanten, een rede tot de ontwikkelden onder de verachters van de christelijke religie.
Dat de belangstelling voor Ottens werk niet alleen in Nederland aanzienlijk toegenomen is, blijkt uit de Duitse vertalingen die inmiddels van zijn werk verschenen. In 1999 ontving Willem Jan Otten de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre. In 2004 verscheen zijn roman Specht en zoon, die na een warm onthaal in de pers tevens werd bekroond met de Libris Literatuurprijs 2005. De roman werd tevens bekroond met de Inktaap 2006, een prijs die wordt toegekend door middelbareschoolleerlingen uit Nederland en België. Specht en zoon werd inmiddels verkocht aan Italië (Iperborea), Frankrijk (Gallimard), Duitsland (Fischer Verlag) en Zweden (Bonniers).
In het voorjaar van 2006 verscheen Een sneeuw en meer toneel, zijn verzamelde toneelwerken; in november 2006 verscheen de bundeling van zijn bijdragen aan het magazine M van NRC Handelsblad: Waarom komt U ons hinderen, met vierkleurencollages van Marc Mulders. Najaar 2008 verscheen zijn dichtbundel Welkom.
In 2009 verscheen zijn essaybundel Onze Lieve Vrouwe van de Schemering, die in 2010 genomineerd werd voor de AKO-literatuurprijs.
De P.C. Hooftprijs is in 2014 aan Willem Jan Otten toegekend voor zijn beschouwend proza.
Behalve poëzie schreef Otten jarenlang artikelen en beschouwingen, die verschenen in uiteenlopende tijdschriften en was hij van 1989 tot 1996 redacteur van Tirade. Verder was hij een tijdlang als toneel- en muziekcriticus verbonden aan Vrij Nederland. Vanaf zijn bundel Paviljoenen (1991) neemt Ottens literaire productie een hoge vlucht. Binnen enkele jaren verschijnen een essaybundel, twee romans en twee toneelstukken. Door de verschijning van de roman Ons mankeert niets raakte Otten actief betrokken in de discussie over het euthanasie-vraagstuk en schreef hij een bijdrage voor de bundel Als de dood voor het leven. Naar aanleiding van zijn bekering tot het katholieke geloof publiceerde hij in 1999 Het wonder van de losse olifanten, een rede tot de ontwikkelden onder de verachters van de christelijke religie.
Dat de belangstelling voor Ottens werk niet alleen in Nederland aanzienlijk toegenomen is, blijkt uit de Duitse vertalingen die inmiddels van zijn werk verschenen. In 1999 ontving Willem Jan Otten de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre. In 2004 verscheen zijn roman Specht en zoon, die na een warm onthaal in de pers tevens werd bekroond met de Libris Literatuurprijs 2005. De roman werd tevens bekroond met de Inktaap 2006, een prijs die wordt toegekend door middelbareschoolleerlingen uit Nederland en België. Specht en zoon werd inmiddels verkocht aan Italië (Iperborea), Frankrijk (Gallimard), Duitsland (Fischer Verlag) en Zweden (Bonniers).
In het voorjaar van 2006 verscheen Een sneeuw en meer toneel, zijn verzamelde toneelwerken; in november 2006 verscheen de bundeling van zijn bijdragen aan het magazine M van NRC Handelsblad: Waarom komt U ons hinderen, met vierkleurencollages van Marc Mulders. Najaar 2008 verscheen zijn dichtbundel Welkom.
In 2009 verscheen zijn essaybundel Onze Lieve Vrouwe van de Schemering, die in 2010 genomineerd werd voor de AKO-literatuurprijs.
De P.C. Hooftprijs is in 2014 aan Willem Jan Otten toegekend voor zijn beschouwend proza.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 89 reviews
August 25, 2018
Een bijzonder verhaal, met een leeg canvas als verteller. Het wordt gekocht door de schilder (die hij schepper noemt). Deze neemt een opdracht aan en gaat het canvas beschilderen. Uit de doeken wordt gedaan hoe deze opdracht zowel het leven van het canvas als dat van de schilder beïnvloedt.
February 15, 2016
Goodreads winner!
This is an unusual book and told from an unusual perspective: the perspective being that of a painting. Yes, I did say painting. We see its journey from a roll of canvas in storage, to a portrait of a young boy. In between the painting observes it’s “creator” have sex and prepare to do the painting.
I’m finding it hard to review this, perhaps because I failed to see the authors point. Initially, I thought we had a Dorian Grey like scenario in which we had a characters soul transported into the painting. But the revelation of what it was and why it was being painted was yawn provoking.
I feel that this would be best suited as a short story as the length of this is not quite there. I found myself becoming annoyed with the constant use of “the creator" and consequently skipped some of the narrative.
Whilst this wasn’t awful it did fail to capture my imagination thus, I would not recommend it.
This is an unusual book and told from an unusual perspective: the perspective being that of a painting. Yes, I did say painting. We see its journey from a roll of canvas in storage, to a portrait of a young boy. In between the painting observes it’s “creator” have sex and prepare to do the painting.
I’m finding it hard to review this, perhaps because I failed to see the authors point. Initially, I thought we had a Dorian Grey like scenario in which we had a characters soul transported into the painting. But the revelation of what it was and why it was being painted was yawn provoking.
I feel that this would be best suited as a short story as the length of this is not quite there. I found myself becoming annoyed with the constant use of “the creator" and consequently skipped some of the narrative.
Whilst this wasn’t awful it did fail to capture my imagination thus, I would not recommend it.
April 25, 2017
This was quite a letdown. Of course it is very original to bring a dramatic story through the eyes of a giant painters canvas. But that perspective also imposes its limitations, especially on the credibility of the story. It forced Otten to perform several pseudo-mystical tricks to keep his story going (the transfer of the soul of the painted boy for example). Also the mysterious fussing about the order the painter receives from a troubled business tycoon, the unnatural dialogues and the flashy references to symbols of creation, all this - to my feeling - made this novel into a failure. In short: my high expectations were not fulfilled.
April 27, 2022
Een verhaal verteld vanuit het gezichtsveld van..een schildersdoek. Een heerlijk en spannend geschreven boekje over een rijke man die een portret wil van zijn overleden zoon maar het niet komt ophalen. Of zo lijkt het toch. Dit boekje was genieten van taal en verbeelding.
January 12, 2018
Apart boek, omdat je serieus leest vanuit het PERSPECTIEF VAN EEN SCHILDERSDOEK. Maar op een of andere manier past dit heel goed bij het verhaal. Verder: bijzondere sfeer, intrigerende personages en makkelijk leesbaar. Recensie volgt.
November 27, 2022
Unieke hoofdpersonage en plottwist op plottwist gelezen zonder dat het afdeed aan het verhaal. Voor het eerst in lange tijd weer zo'n goed boek gelezen.
February 22, 2017
‘Specht en zoon’/ ‘The portrait’ by the Dutch writer Willem Jan Otten is a novel about (the philosophy of) the creative urge – in this case the process of painting, or rather creating a certain ordered painting, or creating life in a way –, in very nicely polished language. Apart from some ‘real’ persons, the main protagonist is a canvas, who’s course of life we follow; and by the way it’s done, it’s not a peculiar perspective at all!
I won’t make the comparison with Pierre Assouline’s novel ‘Le portrait’, because that novel is about a finished portrait, that is carried around through generations of an important French family – also worth while reading. JM
I won’t make the comparison with Pierre Assouline’s novel ‘Le portrait’, because that novel is about a finished portrait, that is carried around through generations of an important French family – also worth while reading. JM
January 16, 2024
Een boek dat van begin tot eind heeft geboeid. Erg goed geschreven, vanuit een ongebruikelijk perspectief, met veel oog voor detail, een sterk plot en een onverwacht einde. Bovendien een boek met meerdere lagen en veel betekenis. In sommige zinnen lees je duidelijk terug dat Otten ook dichter is. Prachtig.
January 25, 2022
"Wat is dit voor lot, dat ik altijd alleen maar weet wie ik ben als er naar mij gekeken wordt?"
March 2, 2024
3.5
Goed maar niet fantastisch
Wel interessant om van een ander perspectief te lezen, eigenlijk is dit boek een grote personificatie.
Goed maar niet fantastisch
Wel interessant om van een ander perspectief te lezen, eigenlijk is dit boek een grote personificatie.
April 11, 2021
Weinig pagina's, maar door het bijzondere perspectief een veelzeggende novelle over een schilderij dat reflecteert op zijn bestaan. Dat bestaan neemt een aanvang zodra hij weet dat hij wordt gezien. Het schilderij ziet dat de schilder, de opdrachtgever en anderen hem zien. Hij heeft letterlijk geen zelfbeeld, omdat hij zichzelf niet kan zien. Tot het moment dat hij zijn omgeving ineens beter kan interpreteren. En dan lijken er onfrisse waarheden aan het licht te komen die de integriteit bedreigen.
Het doek is een vrij vlak karakter. Het kan pas denken als het wordt gekocht en heeft dus geen geschiedenis. De geschiedenis wordt geschreven in het atelier, als het doek 'tot leven' komt. Het doek observeert, interpreteert, analyseert als een denkend mens. Voer voor interessante bespiegelingen.
Een subthema dat zich opwerpt als de opdrachtgever zich mogelijk schuldig heeft gemaakt aan pedoseksualiteit, is het ontstaan een van enerzijds een rigoureuze verontwaardiging, en anderzijds een zenuwachtige angst voor een twijfelachtige reputatie als schilder, waarbij feitelijk onderzoek pas ná gedane zaken plaatsvindt. In zekere zin actueel dus.
Typisch een boek dat ik op een mooie zomermiddag graag nogmaals in één adem uitlees.
Het doek is een vrij vlak karakter. Het kan pas denken als het wordt gekocht en heeft dus geen geschiedenis. De geschiedenis wordt geschreven in het atelier, als het doek 'tot leven' komt. Het doek observeert, interpreteert, analyseert als een denkend mens. Voer voor interessante bespiegelingen.
Een subthema dat zich opwerpt als de opdrachtgever zich mogelijk schuldig heeft gemaakt aan pedoseksualiteit, is het ontstaan een van enerzijds een rigoureuze verontwaardiging, en anderzijds een zenuwachtige angst voor een twijfelachtige reputatie als schilder, waarbij feitelijk onderzoek pas ná gedane zaken plaatsvindt. In zekere zin actueel dus.
Typisch een boek dat ik op een mooie zomermiddag graag nogmaals in één adem uitlees.
May 12, 2022
“Dioxidepaars, karmijnrood, ultramarijnblauw, gebrande omber, caput mortem, cadmiumgeel”: het zijn kleuren op het canvas van de verteller in ‘Specht en zoon’, een schildersdoek.
Het verhaal doet daarom denken aan de podcasts ‘everything is alive’ en ‘groene oren’. De wereld zien vanuit niet-menselijk perspectief, ik denk dat dat goed is om af en toe te doen.
Kijken, zien, bekeken worden, gezien zijn, kijken in, doorzien. Otten verweefde dit thema op verschillende manieren door het verhaal heen. Bijvoorbeeld in een van de plotvragen: “Wie zijn we als we kijken maar niet zien -”
Het verhaal doet daarom denken aan de podcasts ‘everything is alive’ en ‘groene oren’. De wereld zien vanuit niet-menselijk perspectief, ik denk dat dat goed is om af en toe te doen.
Kijken, zien, bekeken worden, gezien zijn, kijken in, doorzien. Otten verweefde dit thema op verschillende manieren door het verhaal heen. Bijvoorbeeld in een van de plotvragen: “Wie zijn we als we kijken maar niet zien -”
October 2, 2013
what was this even about, help.
August 25, 2024
Bijzonder boekje dat je, alleen al door het bijzondere perspectief van de verteller, niet snel vergeet. Nog nooit zoiets gelezen.
December 31, 2020
TOY STORY: PORTRAITS EDITION
«Sono un Lino Grana Fine Preparazione Universale Quattro Strati. Chiunque abbia voluto esaminarmi più da vicino sapeva già che costavo un piccolo capitale»
"Il ritratto vivente" è un romanzo che potremmo considerare parte della corrente del realismo magico, nonostante a fine lettura si abbia un retrogusto quasi da thriller per la forza -sia visiva che emotiva- di alcune scene.
La storia è narrata da un punto di vista decisamente inusitato: quello di un quadro di ottima qualità, acquistato dal ritrattista Felix Vincent per farne un'opera risultato del suo estro, anziché delle innumerevoli ed insoddisfacenti commissioni alle quali è vincolato per ragioni economiche. La sua futura creazione inizia così a fantasticare su quale sarà il suo mirabolante destino, già immaginandosi esposto in un celebre museo;
«Ha un progetto su di me, che è esclusivamente frutto della sua fantasia. [...] Ero destina a diventare qualcosa di grandioso.»
il caso vuole però che il nostro bizzarro protagonista rischi prima di diventare il ritratto di una snob rifattissima, poi un desolante paesaggio invernale, per arrivare solo verso la metà del volume a comprendere in modo chiaro quale sarà il suo fine.
Ispirato in parte al nostrano Pinocchio, in parte al "Frankenstein" di Mary Shelley -non a caso Felix viene ribattezzato ben presto "creatore"-
«Creatore! canticchiai con tutte le mie chiavette, creatore! Fa' di me quello che vuoli! Fa' di me qualcuno!»
il romanzo si snoda in una serie di vicende dal forte intento allegorico, legate soprattutto alla realizzazione del quadro finale e alla vita privata dell'artista. Di quest'ultima in realtà il lettore non arriva a scoprire perfettamente tutti i retroscena, dal momento che il punto di vista è alquanto limitante,
«Se avessi continuato a stare attento, avrei senz'altro capito quello a cui alludevano, dove fossero rimasti e in cosa consistesse il loro gioco, [...].»
pertanto alcune delle sottotrame approdano ad un nulla di fatto, come il rapporto tra creatore e Minke: possiamo intuire che si conoscano da parecchio tempo, ma non abbiamo altri dettagli sul loro passato.
Pur non eclissando gli altri personaggi della storia, il quadro si dimostra essere il solo protagonista, del quale seguiamo l'evoluzione sin dalla sua "nascita" come parte di un pregiato rotolo nel negozio di belle arti Van Schendel. Una volta arrivato nella casa di Felix, il narratore inizia la sua formazione, grazie alle parole delle persone che frequentano lo studio da un lato,
«Lui e Lidewij parlavano di quell'autunno come di una stagione eccezionalmente calda. [...] Ogni tanto si alzava una brezza irrequieta e sentivo il fruscio delle foglio sospinte nella stanza.»
e al proprio brillante intuito dall'altro, tanto che in più di un'occasione si dimostra più sveglio dello stesso creatore nel cogliere le sfumature nelle parole degli altri.
Il quadro comincia ben presto a provare anche delle emozioni definibili umane, come la vergogna, in un crescendo di interrogativi collegati soprattutto alla propria identità e alla definizione di se stessi, tema assolutamente centrale di questo titolo. Il protagonista si convince infatti che il soggetto prescelto da Felix determinerà non solo il suo aspetto esteriore ma anche il suo carattere.
«Chi verrà dipinto su di me? Chi diventerò? Di chi prenderò il volto? [...] Attraverso gli occhi di chi avrei guardato il mondo?»
Altra riflessione degna di menzione è quella relativa all'etica, rapportata al lavoro di un artista: se chi crea commette un'azione negativa, anche le sue opere devono essere svilite di conseguenza? Nel caso di creatore, l'errore è in buona fede, ma la reazione -ed il giudizio dell'autore- è comunque tangibile e chiara.
«Creatore ha aggiunto un'altra bracciata di rami, poi è tornato nello studio, ha arraffato le stampe, le fotografie, il video, perfino l'assegno da cinquantamila euro e ha buttato tutto nel falò, [...].»
In questo senso si nota un'eccessiva -e, per me, fastidiosa- propensione di Otten nel voler fare la morale ai suoi stessi personaggi, bacchettandone i comportamenti che ritiene inappropriati. Per il resto, lo stile dell'autore mi ha decisamente convinto; ho apprezzato la sua creatività nell'immaginare i pensieri e le emozioni di un oggetto inanimato,
«Ero esistito finché creatore mi dipingeva e Lidewij prendeva atto di me. Adesso cominciavo a dimenticarmi della mia esistenza.»
inoltre, la presenza di molti elementi metaforici, come l'albero abbattuto che costringe il pittore a prendere la bicicletta, denotano una certa ricercatezza nella prosa di Otten.
Vorrei concludere con un paio di osservazioni sull'edizione che, nel suo complesso, è assolutamente promossa: ottima la traduzione, con un paio di utili note, e la postfazione che racconta qualcosa di più sull'autore e sulla sua produzione oltre questo titolo. La mia unica lamentela riguarda i materiali, perché la colla usata mi ha costretto a spezzare letteralmente il volume per poterlo leggere... un peccato.
«Sono un Lino Grana Fine Preparazione Universale Quattro Strati. Chiunque abbia voluto esaminarmi più da vicino sapeva già che costavo un piccolo capitale»
"Il ritratto vivente" è un romanzo che potremmo considerare parte della corrente del realismo magico, nonostante a fine lettura si abbia un retrogusto quasi da thriller per la forza -sia visiva che emotiva- di alcune scene.
La storia è narrata da un punto di vista decisamente inusitato: quello di un quadro di ottima qualità, acquistato dal ritrattista Felix Vincent per farne un'opera risultato del suo estro, anziché delle innumerevoli ed insoddisfacenti commissioni alle quali è vincolato per ragioni economiche. La sua futura creazione inizia così a fantasticare su quale sarà il suo mirabolante destino, già immaginandosi esposto in un celebre museo;
«Ha un progetto su di me, che è esclusivamente frutto della sua fantasia. [...] Ero destina a diventare qualcosa di grandioso.»
il caso vuole però che il nostro bizzarro protagonista rischi prima di diventare il ritratto di una snob rifattissima, poi un desolante paesaggio invernale, per arrivare solo verso la metà del volume a comprendere in modo chiaro quale sarà il suo fine.
Ispirato in parte al nostrano Pinocchio, in parte al "Frankenstein" di Mary Shelley -non a caso Felix viene ribattezzato ben presto "creatore"-
«Creatore! canticchiai con tutte le mie chiavette, creatore! Fa' di me quello che vuoli! Fa' di me qualcuno!»
il romanzo si snoda in una serie di vicende dal forte intento allegorico, legate soprattutto alla realizzazione del quadro finale e alla vita privata dell'artista. Di quest'ultima in realtà il lettore non arriva a scoprire perfettamente tutti i retroscena, dal momento che il punto di vista è alquanto limitante,
«Se avessi continuato a stare attento, avrei senz'altro capito quello a cui alludevano, dove fossero rimasti e in cosa consistesse il loro gioco, [...].»
pertanto alcune delle sottotrame approdano ad un nulla di fatto, come il rapporto tra creatore e Minke: possiamo intuire che si conoscano da parecchio tempo, ma non abbiamo altri dettagli sul loro passato.
Pur non eclissando gli altri personaggi della storia, il quadro si dimostra essere il solo protagonista, del quale seguiamo l'evoluzione sin dalla sua "nascita" come parte di un pregiato rotolo nel negozio di belle arti Van Schendel. Una volta arrivato nella casa di Felix, il narratore inizia la sua formazione, grazie alle parole delle persone che frequentano lo studio da un lato,
«Lui e Lidewij parlavano di quell'autunno come di una stagione eccezionalmente calda. [...] Ogni tanto si alzava una brezza irrequieta e sentivo il fruscio delle foglio sospinte nella stanza.»
e al proprio brillante intuito dall'altro, tanto che in più di un'occasione si dimostra più sveglio dello stesso creatore nel cogliere le sfumature nelle parole degli altri.
Il quadro comincia ben presto a provare anche delle emozioni definibili umane, come la vergogna, in un crescendo di interrogativi collegati soprattutto alla propria identità e alla definizione di se stessi, tema assolutamente centrale di questo titolo. Il protagonista si convince infatti che il soggetto prescelto da Felix determinerà non solo il suo aspetto esteriore ma anche il suo carattere.
«Chi verrà dipinto su di me? Chi diventerò? Di chi prenderò il volto? [...] Attraverso gli occhi di chi avrei guardato il mondo?»
Altra riflessione degna di menzione è quella relativa all'etica, rapportata al lavoro di un artista: se chi crea commette un'azione negativa, anche le sue opere devono essere svilite di conseguenza? Nel caso di creatore, l'errore è in buona fede, ma la reazione -ed il giudizio dell'autore- è comunque tangibile e chiara.
«Creatore ha aggiunto un'altra bracciata di rami, poi è tornato nello studio, ha arraffato le stampe, le fotografie, il video, perfino l'assegno da cinquantamila euro e ha buttato tutto nel falò, [...].»
In questo senso si nota un'eccessiva -e, per me, fastidiosa- propensione di Otten nel voler fare la morale ai suoi stessi personaggi, bacchettandone i comportamenti che ritiene inappropriati. Per il resto, lo stile dell'autore mi ha decisamente convinto; ho apprezzato la sua creatività nell'immaginare i pensieri e le emozioni di un oggetto inanimato,
«Ero esistito finché creatore mi dipingeva e Lidewij prendeva atto di me. Adesso cominciavo a dimenticarmi della mia esistenza.»
inoltre, la presenza di molti elementi metaforici, come l'albero abbattuto che costringe il pittore a prendere la bicicletta, denotano una certa ricercatezza nella prosa di Otten.
Vorrei concludere con un paio di osservazioni sull'edizione che, nel suo complesso, è assolutamente promossa: ottima la traduzione, con un paio di utili note, e la postfazione che racconta qualcosa di più sull'autore e sulla sua produzione oltre questo titolo. La mia unica lamentela riguarda i materiali, perché la colla usata mi ha costretto a spezzare letteralmente il volume per poterlo leggere... un peccato.
January 3, 2023
Ja, nou ja. Een fijnzinnig verhaal, en soms heb ik het idee dat WJO te fijnzinnig is voor deze lezer. Veel gedoe om niet veel, - al zie ik dat hij heel erg goed kan formuleren; wat weer iets anders is dan: goed schrijven. Op naar de volgende boeken in 2023.
February 20, 2025
"Maar schepper zelf - die bleef de grote onbekende. Hij was de tactvolle ontlokker van de meest gedetailleerde intimiteiten, maar van zichzelf gaf hij niets prijs."
"Als ik erover nadenk is zijn opvallendste karaktertrek juist dat hij onopvallend wil zijn. [...] Hij wil iemand zijn van wie je nooit zou denken dat hij een kunstenaar is. En dat geldt, zegt hij, ook voor wat ik maak. Als je een ding van mij ziet, moet je geen seconde aan mij hoeven denken."
"Als ik erover nadenk is zijn opvallendste karaktertrek juist dat hij onopvallend wil zijn. [...] Hij wil iemand zijn van wie je nooit zou denken dat hij een kunstenaar is. En dat geldt, zegt hij, ook voor wat ik maak. Als je een ding van mij ziet, moet je geen seconde aan mij hoeven denken."
March 22, 2022
The perspective was very interesting, it gave a unique sense to the story. It was a bit slow-paced In my opinion, but overall it was a nice book.
January 28, 2024
I wish I had never read this, it's disgusting
January 5, 2019
An interesting and quick read!
December 13, 2022
snap dit dus niet
December 17, 2025
I don’t know what the hell I just read, but I didn’t understand any of it. It is one of those books with way to difficult language that to understand the whole book, you have to carefully read every word. And I just wasn’t patient enough for this. It didn’t help that I had to read the whole book in one day. The perspective from the canvas was very interesting, but this did make it even weirder. It definitely wasn’t an easy read, and I really don’t understand the plot.
January 15, 2022
'Specht en zoon' van Willem Jan Otten dateert al van 2004 maar is het absoluut waard om uitgediept te worden uit de boekenkast. Een jonge schilder, geroemd voor zijn uitmuntende portretten, krijgt op een dag de opdracht om de gestorven zoon van de beruchte Valéry Specht te schilderen. Het is een merkwaardig verhaal met meerdere verhaallijnen die Otten vernuftig in elkaar haakt. Het meest bijzondere aan dit boek vond ik het gekozen perspectief, met name dat van het doek. Door de ogen van het doek lees je de aaneenschakeling van de gebeurtenissen, hoe de schepper - zoals het doek de schilder voortdurend noemt - de gestorven jongen tot leven probeert te wekken op het doek. Otten doet dat zo goed, hij vat de handelingen en de observaties van de schilder zo goed, en meer nog het lijkt wel alsof het doek gaandeweg emoties krijgt!
In zijn beste momenten deed dit boek me denken aan Mr. Gwyn van Alessandro Barrico. Misschien is het enige minpunt nog wel dat het originele perspectief na een tijd wat verveelt, net omdat het als perspectief te beperkt is. De schrijver moet soms hele brede omleidingen nemen om het verhaal goed verteld te krijgen. Maar dat het een originele roman is en een tijdloos verhaal, dat is zeker!
"Iets van mij werd weerkaatst, dat moest, ik wist dat dat moest, ergens aan de overzijde, in de inmiddels volledig onzichtbare spiegel. Ik weet dat deze gedachte mij rustig maakte. Althans ik stelde me voor dat de wereld vol volledig onzichtbare spiegels was, die onthielden wat ze weerkaatst hadden."
"Schepper is, zegt hij zelf, niet zozeer een kijkern als wel een schikker. Ik moet, zegt hij soms. tegen zitter, de wereld eerst neerzetten en regisseren, voor ik zie wat ik wil schilderen."
In zijn beste momenten deed dit boek me denken aan Mr. Gwyn van Alessandro Barrico. Misschien is het enige minpunt nog wel dat het originele perspectief na een tijd wat verveelt, net omdat het als perspectief te beperkt is. De schrijver moet soms hele brede omleidingen nemen om het verhaal goed verteld te krijgen. Maar dat het een originele roman is en een tijdloos verhaal, dat is zeker!
"Iets van mij werd weerkaatst, dat moest, ik wist dat dat moest, ergens aan de overzijde, in de inmiddels volledig onzichtbare spiegel. Ik weet dat deze gedachte mij rustig maakte. Althans ik stelde me voor dat de wereld vol volledig onzichtbare spiegels was, die onthielden wat ze weerkaatst hadden."
"Schepper is, zegt hij zelf, niet zozeer een kijkern als wel een schikker. Ik moet, zegt hij soms. tegen zitter, de wereld eerst neerzetten en regisseren, voor ik zie wat ik wil schilderen."
May 22, 2020
Citaat 1 p. 36: 'Je werk is fascinerend, zei Specht. Je kunt iets zeldzaams. Iemand laten leven. Zeg niet meteen nee, overweeg het. Je redt er een leven mee. Ik vraag je om een portret. Van mijn zoon. Hij is dood.'
Ik koos voor deze passage omdat de schrijver speelt met de termen leven en dood. Een portretschilderij is iets doods, maar de schilder kan de persoon hierdoor weer tot leven brengen. Specht zijn zoon is dood. Hij stierf vier jaar geleden. Via het portret wil hij zijn zoon weer laten leven en hierdoor zou de schilder Specht zijn leven ook redden omdat die zich dan gelukkiger zou voelen. Het vreemde is dan nog dat zijn zoon niet zijn zoon is en ook in werkelijkheid helemaal niet dood is. Dat blijkt later in het verhaal.
Otten gebruikt figuurlijk taalgebruik: een schilderij blijft iets doods, maar het kan iets tot leven brengen, door de manier waarop het geschilderd is. Met een portret red je ook niet het leven van iemand, tenzij figuurlijk, omdat die persoon zich dan gelukkiger kan voelen.
De situatie is uitzonderlijk en herkenbaar tegelijkertijd. Uitzonderlijk, omdat het waarschijnlijk niet vaak voorvalt dat een schilder gevraagd wordt een portret te tekenen van een dood iemand. Daarnaast is de situatie wel herkenbaar omdat een portret of een foto de herinnering aan een overleden persoon net levend houdt.
Ook verder in het boek komt dit terug ter sprake: Otten schrijft op p. 47-48: ‘Als het jou lukt om mensen te laten geloven dat je Singer naar het leven hebt geschilderd, dan is het mij gelukt om hem voor jou te laten leven. Op deze manier is hij voor niemand dood.’
Citaat 2 p. 59: ‘Het was, ik kan het niet anders zeggen, een splijtend moment. Niet voor schepper, maar voor mij. Hij had zich wel vaker tot mij gericht, met een vraag waar hij het antwoord al op kende. Maar ditmaal was het alsof de vraag niet meer aan mij gesteld werd, maar aan een ander. Aan degene die op mij terecht was gekomen. Aan Singer. Van wie ik maar moest aannemen dat hij het was die er op mij was. Ik merk hoe hulpeloos mijn zinnen worden, mijn grammatica is niet goed bestand tegen mijn geschiedenis. Schepper sprak, als hij tot mij sprak, niet langer meer tot mij.'
Toen ik het boek las, heb ik deze passage wel drie keer na mekaar gelezen, vooraleer ik dit goed had begrepen. Het boek ‘Specht en zoon’ is geschreven in de ik-persoon en de ik-persoon is een schilderij, eerst een wit groot doek, vervolgens een schilderij. Het taalgebruik is niet gemakkelijk. Hij zegt het in het citaat in feite zelf ook: ‘Ik merk hoe hulpeloos mijn zinnen worden, mijn grammatica is niet goed bestand tegen mijn geschiedenis.’ Vandaar ook dat ik deze passage een paar keer heb moeten lezen om echt te begrijpen.
‘Het was een splijtend moment’, duidt volgens mij op het feit dat het blanco schildersdoek dat wachtte om te worden geschilderd nu niet meer blanco is en daardoor in feite ook niet meer is wie hij in het begin van het boek was. Ik vind dit fascinerend geschreven. Het schilderij wordt zo als het ware een dubbele persoonlijkheid: aan de ene kant het blanco doek en aan de andere kant het beschilderde schilderij. Je spreekt ook maar van een schilderij wanneer het doek ook effectief is beschilderd. Eerst praatte de schilder, die het doek ‘Schepper’ noemt, tegen hem, het blanco schildersdoek. ‘Schepper’ creëert, maakt, schept het schilderij. Wanneer het portret van de dode jongen Singer op hem geschilderd is, weet het doek niet meer of de schilder nu effectief nog tegen hem praat of tegen Singer, terwijl het nog steeds hetzelfde doek is, zij het nu beschilderd.
Die ‘dubbele persoonlijkheid’ komt ook weer aan bod op p. 98-99 wanneer het schilderij zich voor de eerste keer in de spiegel zit. Ook dit vind ik fantastisch geschreven. Ik heb het wel opnieuw een paar keer moeten lezen om volledig mee te zijn.
Otten schrijft: ‘Spiegel. Voor. De. Spiegel. Dat was de nieuweling dus. Hij was mij. Dat, hij, daar, aan de overzijde, recht tegenover mij – die keek niet naar mij, hij was mij, hij was precies die ik was. Dat was het dan dus, het kijken in.’
Beide citaten zijn niet eenvoudig geschreven en je moet ze een paar keer gelezen hebben vooraleer je ze echt begrijpt, maar eens je het door hebt, moet je toch bekennen dat dit zeer knap is geschreven.
Citaat 3 p. 129: ‘Het moet eind van de ochtend zijn geweest toen schepper in een gang van het ziekenhuis de sluisdeur zag opengaan en te horen kreeg dat hij de vader van een zoon was geworden. Een achtmaandszoon. Er volgden details met maten en gewichten, maar die hoorde schepper niet, mijn vrouw hoe is het met mijn vrouw. Uw vrouw. De chirurg haalde diep adem en wiste zich het voorhoofd af. Buiten westen maar buiten levensgevaar. Je kon horen dat hij deze zin al eens eerder had gezegd.’
Het hele boek is een enigszins bizar boek. Het feit dat een schilderij de verteller is die het verhaal in de ik-vorm vertelt was in het begin moeilijk om lezen. Het verhaal over het tot leven schilderen van een dood persoon die in feite niet echt dood is, is ook bijzonder en irreëel. Op het einde van het boek lees je dan dit citaat en dat is iets heel herkenbaars, iets dat dagelijks gebeurt. Een vrouw bevalt van een zoon, te vroeg. Hij ligt in de couveuse. Een man wordt vader en is bezorgd om zijn zoon en zijn vrouw. Ik vind dit een hele mooie paragraaf die weer gekoppeld kan worden aan het leven, aan het ontstaan van leven, maar een echt leven deze keer.
Op p. 130 schrijft Otten verder: ‘Hij is naar de kraamafdeling gegaan waar de couveuses zijn en daar heeft hij door een raam naar een poedelnaakt kindje gestaard. Het haalde adem alsof het teugjes vloeibare lucht dronk.’
Een herkenbare situatie, doodgewoon, zeer normaal in ons leven en toch heel speciaal geschreven door het figuurlijk taalgebruik. Ademen is het drinken van teugjes vloeibare lucht.
Otten, W. J. (2005). Specht en zoon (2de editie). Amsterdam, Nederland: Uitgeverij G.A. van Oorschot B.V.
Ik koos voor het gedicht van Lang Leav omdat dit in feite de gevoelens toont van de ik-persoon, het doek, waarop Singer wordt geschilderd. Het doek wordt één met het geschilderde beeld van Singer.
You were you,
and I was I;
we were two,
before our time.
I was you,
before I knew;
and you were me too
Ik koos voor deze passage omdat de schrijver speelt met de termen leven en dood. Een portretschilderij is iets doods, maar de schilder kan de persoon hierdoor weer tot leven brengen. Specht zijn zoon is dood. Hij stierf vier jaar geleden. Via het portret wil hij zijn zoon weer laten leven en hierdoor zou de schilder Specht zijn leven ook redden omdat die zich dan gelukkiger zou voelen. Het vreemde is dan nog dat zijn zoon niet zijn zoon is en ook in werkelijkheid helemaal niet dood is. Dat blijkt later in het verhaal.
Otten gebruikt figuurlijk taalgebruik: een schilderij blijft iets doods, maar het kan iets tot leven brengen, door de manier waarop het geschilderd is. Met een portret red je ook niet het leven van iemand, tenzij figuurlijk, omdat die persoon zich dan gelukkiger kan voelen.
De situatie is uitzonderlijk en herkenbaar tegelijkertijd. Uitzonderlijk, omdat het waarschijnlijk niet vaak voorvalt dat een schilder gevraagd wordt een portret te tekenen van een dood iemand. Daarnaast is de situatie wel herkenbaar omdat een portret of een foto de herinnering aan een overleden persoon net levend houdt.
Ook verder in het boek komt dit terug ter sprake: Otten schrijft op p. 47-48: ‘Als het jou lukt om mensen te laten geloven dat je Singer naar het leven hebt geschilderd, dan is het mij gelukt om hem voor jou te laten leven. Op deze manier is hij voor niemand dood.’
Citaat 2 p. 59: ‘Het was, ik kan het niet anders zeggen, een splijtend moment. Niet voor schepper, maar voor mij. Hij had zich wel vaker tot mij gericht, met een vraag waar hij het antwoord al op kende. Maar ditmaal was het alsof de vraag niet meer aan mij gesteld werd, maar aan een ander. Aan degene die op mij terecht was gekomen. Aan Singer. Van wie ik maar moest aannemen dat hij het was die er op mij was. Ik merk hoe hulpeloos mijn zinnen worden, mijn grammatica is niet goed bestand tegen mijn geschiedenis. Schepper sprak, als hij tot mij sprak, niet langer meer tot mij.'
Toen ik het boek las, heb ik deze passage wel drie keer na mekaar gelezen, vooraleer ik dit goed had begrepen. Het boek ‘Specht en zoon’ is geschreven in de ik-persoon en de ik-persoon is een schilderij, eerst een wit groot doek, vervolgens een schilderij. Het taalgebruik is niet gemakkelijk. Hij zegt het in het citaat in feite zelf ook: ‘Ik merk hoe hulpeloos mijn zinnen worden, mijn grammatica is niet goed bestand tegen mijn geschiedenis.’ Vandaar ook dat ik deze passage een paar keer heb moeten lezen om echt te begrijpen.
‘Het was een splijtend moment’, duidt volgens mij op het feit dat het blanco schildersdoek dat wachtte om te worden geschilderd nu niet meer blanco is en daardoor in feite ook niet meer is wie hij in het begin van het boek was. Ik vind dit fascinerend geschreven. Het schilderij wordt zo als het ware een dubbele persoonlijkheid: aan de ene kant het blanco doek en aan de andere kant het beschilderde schilderij. Je spreekt ook maar van een schilderij wanneer het doek ook effectief is beschilderd. Eerst praatte de schilder, die het doek ‘Schepper’ noemt, tegen hem, het blanco schildersdoek. ‘Schepper’ creëert, maakt, schept het schilderij. Wanneer het portret van de dode jongen Singer op hem geschilderd is, weet het doek niet meer of de schilder nu effectief nog tegen hem praat of tegen Singer, terwijl het nog steeds hetzelfde doek is, zij het nu beschilderd.
Die ‘dubbele persoonlijkheid’ komt ook weer aan bod op p. 98-99 wanneer het schilderij zich voor de eerste keer in de spiegel zit. Ook dit vind ik fantastisch geschreven. Ik heb het wel opnieuw een paar keer moeten lezen om volledig mee te zijn.
Otten schrijft: ‘Spiegel. Voor. De. Spiegel. Dat was de nieuweling dus. Hij was mij. Dat, hij, daar, aan de overzijde, recht tegenover mij – die keek niet naar mij, hij was mij, hij was precies die ik was. Dat was het dan dus, het kijken in.’
Beide citaten zijn niet eenvoudig geschreven en je moet ze een paar keer gelezen hebben vooraleer je ze echt begrijpt, maar eens je het door hebt, moet je toch bekennen dat dit zeer knap is geschreven.
Citaat 3 p. 129: ‘Het moet eind van de ochtend zijn geweest toen schepper in een gang van het ziekenhuis de sluisdeur zag opengaan en te horen kreeg dat hij de vader van een zoon was geworden. Een achtmaandszoon. Er volgden details met maten en gewichten, maar die hoorde schepper niet, mijn vrouw hoe is het met mijn vrouw. Uw vrouw. De chirurg haalde diep adem en wiste zich het voorhoofd af. Buiten westen maar buiten levensgevaar. Je kon horen dat hij deze zin al eens eerder had gezegd.’
Het hele boek is een enigszins bizar boek. Het feit dat een schilderij de verteller is die het verhaal in de ik-vorm vertelt was in het begin moeilijk om lezen. Het verhaal over het tot leven schilderen van een dood persoon die in feite niet echt dood is, is ook bijzonder en irreëel. Op het einde van het boek lees je dan dit citaat en dat is iets heel herkenbaars, iets dat dagelijks gebeurt. Een vrouw bevalt van een zoon, te vroeg. Hij ligt in de couveuse. Een man wordt vader en is bezorgd om zijn zoon en zijn vrouw. Ik vind dit een hele mooie paragraaf die weer gekoppeld kan worden aan het leven, aan het ontstaan van leven, maar een echt leven deze keer.
Op p. 130 schrijft Otten verder: ‘Hij is naar de kraamafdeling gegaan waar de couveuses zijn en daar heeft hij door een raam naar een poedelnaakt kindje gestaard. Het haalde adem alsof het teugjes vloeibare lucht dronk.’
Een herkenbare situatie, doodgewoon, zeer normaal in ons leven en toch heel speciaal geschreven door het figuurlijk taalgebruik. Ademen is het drinken van teugjes vloeibare lucht.
Otten, W. J. (2005). Specht en zoon (2de editie). Amsterdam, Nederland: Uitgeverij G.A. van Oorschot B.V.
Ik koos voor het gedicht van Lang Leav omdat dit in feite de gevoelens toont van de ik-persoon, het doek, waarop Singer wordt geschilderd. Het doek wordt één met het geschilderde beeld van Singer.
You were you,
and I was I;
we were two,
before our time.
I was you,
before I knew;
and you were me too
May 17, 2015
Na 10 jaar heb ik deze roman - omdat ik in een Ottenstemming ben- herlezen. Intrigerend boek: de verteller is een schildersdoek en zoals gebruikelijk bij Otten zijn er veel verwijzingen naar christelijke motieven: vader, zoon, opstanding, schuld, boete enz. Een roman die je makkelijk elke 10 jaar opnieuw kunt lezen om er dan weer andere dingen uit te halen.
August 10, 2016
Zo, dat was nog eens een goed boek. Over Scheppen, Kunst, Leven, Liefde, Geloven. Als je niet wordt Gezien, leef je dan wel. Grote vragen dus in een heel goed geconstrueerd boek. Soms erger je je wel eens aan een te goed bedacht verhaal, hier was het juist een meerwaarde. En het was ook nog eens spannend en dik. En het einde was melodramatisch, ster eraf.
November 17, 2021
Het boek las ik net voor de tweede keer (in functie van een klasopdracht). Gek hoe andere aspecten dan je aandacht trekken. Specht en zoon zit echt knap ineen. Interessant boekje!
August 30, 2024
huh??
July 10, 2025
Theme song: The Prophecy - Taylor Swift
This is the first book that began with intended 2 stars (the issue with pov), and then went to 4 stars (the story and pov are pacing up), and eventually I will have to settle with 3 stars.
The Portrait's plot is quite straightforward with subtle mystery: a wealthy old man approaches a 30-something painter to draw his late son. He offers an extraordinary sum of money for this commission with one condition that the painter is not to tell a soul about this work.
At the beginning, the reason why I stopped reading this for some weeks, the book opens with the pov of the canvas, which is unique, novel, however almost gimmicky. Firstly, the canvas takes a part as an observer, so it feels like using second pov (which is exhausting for a novel, that's why I stopped reading for a while). Secondly, there is the "logical" problem as there's no line to understand what this canvas knows and does not know, because it is eventually affecting the logic of the story itself. So, this canvas understand bomb detonation but not a simple sex? As I read it, I was thinking how that Canvas character could be replaced by an apprentice in that studio.
Gladly, however, before the page 50 the pov is subtly shifted to something like 3rd person omniscient (the Canvas is basically still the observer). And that's when my reading (and the plot) is pacing up. The plot is getting interesting when the painter begins the commission of this dead boy. This book has fewer than 200 pages, so the story is rather fast-paced, but the author is able to control the speed elegantly. The story is compelling, the characters are trustworthy, the plot-twist and the ending are quite gripping. I seriously considered to give this book 4 stars.
I decided to give 3 stars because I really questioned the action of the painter when he's especially when how trustworthy he seems, although perhaps his behavior is a foreshadowing. I found that The Portrait also won a prestigious award, and I definitely understand why. This novel is really one of those literary prize books, I'm genuinely baffled why The Portrait was not nominated or longlisted for the Booker Prize, because this is like a Booker Prize material.
This is the first book that began with intended 2 stars (the issue with pov), and then went to 4 stars (the story and pov are pacing up), and eventually I will have to settle with 3 stars.
The Portrait's plot is quite straightforward with subtle mystery: a wealthy old man approaches a 30-something painter to draw his late son. He offers an extraordinary sum of money for this commission with one condition that the painter is not to tell a soul about this work.
At the beginning, the reason why I stopped reading this for some weeks, the book opens with the pov of the canvas, which is unique, novel, however almost gimmicky. Firstly, the canvas takes a part as an observer, so it feels like using second pov (which is exhausting for a novel, that's why I stopped reading for a while). Secondly, there is the "logical" problem as there's no line to understand what this canvas knows and does not know, because it is eventually affecting the logic of the story itself. So, this canvas understand bomb detonation but not a simple sex? As I read it, I was thinking how that Canvas character could be replaced by an apprentice in that studio.
Gladly, however, before the page 50 the pov is subtly shifted to something like 3rd person omniscient (the Canvas is basically still the observer). And that's when my reading (and the plot) is pacing up. The plot is getting interesting when the painter begins the commission of this dead boy. This book has fewer than 200 pages, so the story is rather fast-paced, but the author is able to control the speed elegantly. The story is compelling, the characters are trustworthy, the plot-twist and the ending are quite gripping. I seriously considered to give this book 4 stars.
I decided to give 3 stars because I really questioned the action of the painter when he's especially when how trustworthy he seems, although perhaps his behavior is a foreshadowing. I found that The Portrait also won a prestigious award, and I definitely understand why. This novel is really one of those literary prize books, I'm genuinely baffled why The Portrait was not nominated or longlisted for the Booker Prize, because this is like a Booker Prize material.
Displaying 1 - 30 of 89 reviews