What Is to Be Done?

by Vladimir Lenin, Robert Service (Introduction), Joe Fineberg (Translator)

In What Is to Be Done?, Lenin in 1901 argues that the working class will not spontaneously become political simply by fighting economic battles with employers over wages, working hours and the like. To convert the working class to Marxism, Lenin insists that Marxists should form a political party, or "vanguard", of dedicated revolutionaries to spread Marxist political ideas among the workers.

Lenin said that the article represented "a skeleton plan to be developed in greater detail in a pamphlet now in preparation for print".

Genres: Politics, Philosophy, Nonfiction, Theory, History, Russia, Economics

272 pages, Paperback

First published January 1, 1902

About the author

Vladimir Ilyich Ulyanov, better known as Vladimir Lenin, was a Russian revolutionary, leader of the Russian Social Democratic Labour Party (Bolsheviks), statesman and political theorist. After the October Revolution he served as the first and founding head of government of Soviet Russia from 1917 until his death in 1924 and of the Soviet Union from 1922 until his death in 1924.

Reviews

[C · Rating 4 out of 5]

I don’t get it. Not that book, that I get. What I don’t get is why every popular Marxist book I read, I come away with an entirely different reading than the main stream interpretation? I don’t possess faculties other do not, so what is it? Does Marxism make them look a little too hard in the mirror? Are the concepts too abstract? Is the moral duty put upon their shoulders too heavy?

If you’ve heard about this book, and you probably have, you think you know it’s a book all about how to establish an authoritarian vanguard party that works for the interest of the working class alone, to usher in some kind of despotic and nefarious branch of undemocratic communism. If we follow the trail of who told you this, and who told them that, all the way back until we find someone who actually read the book, where will we end up? Maybe Jay Edgar Hoover’s office? Again I don’t know. A long game of ‘telephone’ exist around this book, which really ought to be quelled by individuals doing their own reading. It doesn’t help of course that Robert Service, a member of Reagan’s cabinet I believe, wrote the curt two page introduction. Really two pages? One of the most historical influential works of the 20th century warrants a two page introduction by someone who occupies the polar opposite political spectrum.

Although this is a political book about how to foment revolution, it is not a treatise like Locke, Hobbe’s or Rousseau, it does not pretend to be ahistorical or maximizing universal rights. There is no state of nature, and no serious speculation on how things ought to look. This book deals with extremely contemporary issues of Lenin’s day. As a result, it can be rather confusing, or at least, circumspect. Lenin is constantly citing newspaper and propaganda articles that the reader will not have access too. The names, and journalist he is referring too, are primarily people no one in the 21st century has heard of.

Lenin is arguing against the reformist economist movement. This is a movement that believes Russia only needs stronger trade unions, and union activist, and believes this movement can arise from the spontaneity of the working class. Just as Occupy Wall Street ballooned up, rather spontaneously, without any serious prediction, the economists believe these sorts of movements, especially those that revolve around Trade Union activism, are what Russia needs. Moreover, the best trade union activism can do is make exploitation more bearable, but it cannot eradicate it wholesale. Therefore the economists are complicit in exploitation, and lack the courage to do their duty to end it. It’s ironic that unlike Marx, Lenin constantly refers to ending exploitation as his moral imperative, and duty.

Let’s be frank, Occupy at best achieved a MINOR change in political narrative. End of story. Lenin would lobby the same criticism, with more venom and erudition, and he does, at the economist. If you really want revolution, not reform, you need to steer the revolution, there needs to be control, and understanding, not spontaneity without direction. It’s easier to squash the latter, harder to squash the former. Moreover, you need theory. All revolutions of Lenin’s day, and of ours, are focused on politics and economics, but they have no deep theories to them. When one really delves into the essence of Liberal and Conservative, Libertarian, and Republican, there is nothing stark to define these differences. They don’t account for how society works either, they merely talk about the role of the individual, not how he came to be, why he does what he does, and when and how he can transcend his present relations. Lenin thinks we need something deeper than economics and politics, we need to synthesize it with theory, and of course that theory is Marxism (amen).

Let’s get to the major controversy though. Wasn’t Lenin just advocating authoritarianism that guided the daft working class along? No. Lenin was quite convinced that revolutionaries could, had, and will continue to arise from the working class. But he wasn’t a romantic, he knew good and well if you spend 11 hours a day with your mind devoted to one menial function, it’s pretty clear you won’t spend the remaining 5 hours of your day brushing up on theory, politics, and economics. It’s the sad fate of liberal capitalism that the best theories most often come from those with undeserved leisure time. Moreover, he believed that his secret party ought to host debates and lectures given by his brand of Marxism, along with attending liberals, democrats, and economist. Once a stage was given to all views present, Lenin believed the theory of his group (the Social-Democrats), would easily prevail, for him this was the vanguard. The vanguard is the group with the most advanced theories and ideas of its day. Not a group of armed thugs.

He does recognize that the group must remain underground and secret, and cannot be an open democracy initially. This is not because he prefers authoritarian measures, but because philosophical circles that discuss revolution, student activist, Marxists, etc, were all persecuted by the Tsar. There was no freedom of speech and expression, if you said what Lenin said you went to prison, and were tortured. Therefore, what is the most practical measure to ending the reign of the Tsar? Democracy is not and cannot be that choice. This leaves 21st century readers, growing up in the comforts of their day, with narrow hindsight to easily scoff at Lenin for not being more open. Maybe that scoffing is easy, but it’s going to be a whole lot harder for that same scoffer to openly advocate the rule of the Tsar, and his autocratic regime, that quelled all freedom of speech. Once you realize you cannot, and morally should not, advocate the reign of an autocratic Tsar, you too are left asking what Lenin asked in the title of this book: “What is to be done?”

[Adel · Rating 4 out of 5]

crazy how Lenin invented sarcasm

[Sasha Boucher · Rating 5 out of 5]

I cannot express the amount of people I would like to yell this entire text at.

[Mia Nisiyama · Rating 4 out of 5]

those familiar with the works of other marxist theorists will immediately see a clear parallel between this book and the works of pyotr tkachev, the first bolshevik, as many historians claim. big part of 'what is to be done' is a polemic against reformists and those who awaited a spontaneous revolution. spontaneity is the idea that workers on their own, with no leadership or theory to guide them, would spontaneously organise and implement socialism. lenin's arguments are that this cannot happen because capitalist ideology is dominant, so workers cannot progress beyond trade unionism. instead, revolutionaries (the most advanced parts of the working class and intelligentsia) must take the initiative, organise and lead. tkachev 2.0 basically

the mass of the petrograd workers was not consciously involved in deciding on the revolution. we know that in mid october, when the party organisations looked into making preparations for an imminent revolution, workers and soldiers were unresponsive or hostile. but then, under the pretext of organising the military defence of petrograd from the (allegedly, in fact not) imminently invading german army, trotsky at the head of the petrograd soviet's military revolutionary committee, took over the garrison unit by unit, through a system of commissars, first securing vital points like the train stations and telegraph office, then finally taking the winter palace.

the explicit purpose of this was to present the 3rd congress of soviets opening the next morning with a fait accompli: lenin was sure that only this way would the support of the congress for immediate soviet power be assured. once it had happened, workers and soldiers were enthusiastic. and they were part of making it happen, insofar as they obeyed the orders of the MRC. but it would be misleading to say, in an undifferentiated way, that it was carried out by the proletariat organised in soviets as such.

sixteen years after publishing this book, lenin proved though practical application of theory to the russian reality of that time that it is in the hands of the revolutionary vanguard to make real change happen and serve as manifestations of proletarian political power against the bourgeois.

[Holly · Rating 5 out of 5]

Essential reading for anyone organising on the left, and a very relevant guide to dealing with opportunists and reactionaries of both right and left types.

[Jairo · Rating 5 out of 5]

Lenin doesn't like Rabocheye Delo

[Kiran Dellimore · Rating 3 out of 5]

2.5 ⭐ rounded up to 3 ⭐

This turned out to be vastly different from what I expected at the outset. What Is to Be Done? was more of a scathing political rant about grievances between social democrats and trade unionists in Russia at the turn of the 20th century, rather than about the sociohistorical context of Russia at that time. This was undoubtedly a very volatile period in Russian history, just 40 years after serfdom was abolished, which laid the foundation for the later Bolshevik revolution in 1917. Yet rather than shining a light on the social tensions of the time, Lenin focuses mostly on aspects such as political tactics and agitation, as well as how and who should lead the "struggle" against the Russian bourgeoisie. He advocates vociferously for strong professional, social democratic leadership and the creation of national newspapers to foment a unified, vigorous response against the Russian imperialist government and bourgeoisie elites.

Although What Is to Be Done? is an intriguing read, I would only recommend it to someone who is very keen on exploring Russian history, in particular, in the pre-revolution period, from a scholarly perspective. Indeed my main motivation for reading this book was to better understand the context of some of the novels written by Russian writers and to lesser extent understand the thinking of Russian revolutionary communist leader, Vladimir Lenin. However, What Is to Be Done? is perhaps too political and narrow in focus to offer the insights I was seeking.

[Nathan "N.R." Gaddis]

What can be done?

a) Go on strike.
b) SPAM the world with Zibaldone.
c) Boycott (amazon, gr, Burgerville).
d) Speak truth to power which doesn't listen.
e) Flood the Feed with nsfw book covers like .
f) Remind folks that amazon wants to sell advertising space.
g) Adblock ; but that's old=school.
h) That kind of thing.
i) Just go with whatever craziness your imagination might cook up.

[Odi Shonga · Rating 2 out of 5]

Don’t read this expecting broad theory underpinning a movement. This is a very specific pamphlet that details very specifically some issues the Russian Social Democrats were having at the time. It’s an interesting historical document, yes, but I submit there aren’t many generalisable take-aways. Some people would have you believe that you have to follow the same formula of a secret vanguard of professional revolutionaries, while avoiding setting up local papers. But you’re not living in Tsarist Russia, so ease up, my friend.

Anyway, you might have already known all that. Power to you. But I’m a dumb idiot man who wanted to read a bit about the ideas undergirding one of the most well-known attempts at a socialist state. I thought this might be a place to go. It’s not really. I mean, sure, it gives you a sense of what direction the Bolsheviks under Lenin would go. But it’s much more interesting for students of history than students of ideas. Before you get mad, remember: I am a dumb idiot man. I am not a revolutionary organiser; I’m not even a historian. But that’s my take. Laters.

[Tahmineh Baradaran]

در نوزده سالگی درگروهی دردانشگاه مطالعه کردیم . چه میگفت وچه آموختیم وچه برسرکتابها یی ازاین دست آمد خودداستانی است خواندنی ، عبرت آموز ، گاهی خنده داروبعضا" پر آب چشم ..من چهارجلد کلیات ایشان راباکمک هزینه تحصیلی خریدم ، درصحافی درخیابان حافظ صحافی زرشکی زیبانمودم به سال ۵۸ ودرسال ۱۳۷۰ بدلیلی درباغچه خانه استیجاری درمجیدیه تهران درکیسه زباله مشکی محکمی دفن کردم ..کسی چه میداند شایدهنوزآنجاباشند.😊

[Rui Coelho · Rating 1 out of 5]

We get it, Lenin, social-democrats suck. Indeed they do. But besides that, do you have anything else to say? No, just more ramblings about russian social-democrats? Too bad

[Thomas Gallagher Romero · Rating 5 out of 5]

Hay que leer a Lenin.

Puede que el este sea el libro más famoso jamás escrito sobre la necesidad de fundar un periódico. Si algo nos demuestra este texto era la profunda atención y debate político existente detrás de la cuestión de "los medios" por parte de los revolucionarios rusos de principios de siglo. Lenin entiende la necesidad de crear un periódico a escala rusa como un arma propagandística pero también de formación para los propios militantes socialistas. Las similitudes entre su contexto y el nuestro son evidentes. En un momento gobernado por unas RRSS cada vez más superfluas y unos medios de comunicación convertidos en imperios de la opinión es hoy, tan importante como lo era en 1902, dotarnos de medios propios para la difusión de nuestras posturas.

Como bien se recoge en el 5º capítulo, en respuesta a la polémica con L. Nadiezhdin: "Si no se educan fuertes organizaciones políticas locales no tendrá valor el mejor periódico destinado a toda Rusia. Completamente justo. Pero se trata precisamente de que no existe otro medio de educar fuertes organizaciones políticas que un periódico para toda Rusia."

Recojo algunas citas que me parecen importantes para debates actuales.


## Sobre el Partido Comunista de Masas

"¿Tenemos fuerzas bastantes para llevar nuestra propaganda y nuestra agitación a todas las clases de la población? Naturalmente que sí."

"Y para suministrar a los obreros conocimientos políticos verdaderos, vivos, que abarquen todos los aspectos, es necesario que tengamos "hombres nuestros", socialdemócratas, en todas partes, en todas las capas sociales, en todas las posiciones que permiten conocer los resortes internos de nuestro mecanismo estatal. Y nos hacen falta estos hombres no sólo para la propaganda y la agitación, sino más aún para la organización."

"Pero ¿es que existe una sola clase de la población en que no haya individuos, grupos y círculos descontentos de la falta de derechos y de la arbitrariedad y, por consiguiente, accesibles a la propaganda del socialdemócrata, como portavoz que es de las aspiraciones democráticas generales más urgentes?"

"Debemos despertar en todas las capas del pueblo que tengan un mínimo de conciencia la pasión por las denuncias políticas"

"Las denuncias políticas son, pues, ya de por sí, uno de los medios más potentes para disgregar el régimen adverso, apartar del enemigo a sus aliados fortuitos o temporales y sembrar la hostilidad y la desconfianza entre los que participan continuamente en el poder autocrático."

"Sólo el partido que organice campañas de denuncias en las que realmente participe todo el pueblo podrá convertirse en nuestros días en vanguardia de las fuerzas revolucionarias. Las palabras "todo el pueblo" encierran un gran contenido. La inmensa mayoría de los denunciadores que no pertenecen a la clase obrera (y para ser vanguardia es necesario precisamente atraer a otras clases) son políticos realistas y gentes sensatas y prácticas. Saben muy bien que si peligroso es "quejarse" incluso de un modesto funcionario, lo es todavía más hacerlo con respecto al "todopoderoso" gobierno ruso. Por eso, no se dirigirán a nosotros con quejas sino cuando vean que estas pueden surtir efecto, que representamos una fuerza política. Para llegar a ser una fuerza política a los ojos del público, es preciso trabajar mucho y con porfía por elevar nuestro grado de conciencia, nuestra iniciativa y nuestra energía; no basta colocar la etiqueta de "vanguardia" sobre una teoría y una práctica de retaguardia."

## Con respecto a la "libertad de crítica" y las concesiones teóricas

"La libertad es una gran palabra; pero bajo la bandera de la libertad de industria se han hecho las guerras más rapaces, y bajo la bandera de la libertad de trabajo se ha expoliado a los trabajadores."

"Marchamos en grupo compacto, asidos con fuerza de las manos, por un camino abrupto e intrincado. Estamos rodeados de enemigos por todas partes, y tenemos que marchar casi siempre bajo su fuego. Nos hemos unido en virtud de una decisión adoptada con toda libertad, precisamente para luchar contra los enemigos y no caer, dando un traspiés, en la contigua charca, cuyos moradores nos reprochan desde el primer momento el habernos separado en un grupo independiente y elegido el camino de la lucha y no el de la conciliación. Y de pronto, algunos de los nuestros empiezan a gritar: “¡Vamos a esa charca!”. Y cuando se les pone en vergüenza, replican: ¡ah, sí, señores, ustedes son libres no sólo de invitarnos, sino de ir adonde mejor les plazca, incluso a la charca; hasta creemos que su sitio de verdad se encuentra precisamente en ella, y estamos dispuestos a ayudarles en lo que podamos para que se trasladen ustedes allí! ¡Pero, en ese caso, suelten nuestras manos, no se agarren a nosotros, ni envilezcan la gran palabra libertad, porque también nosotros somos “libres” para ir adonde queramos, libres para luchar no sólo contra la charca, sino incluso contra los que se desvían hacia ella!"

"la famosa libertad de crítica no significa sustituir una teoría con otra, sino liberarse de toda teoría íntegra y meditada; significa eclecticismo y falta de principios."

"Este hecho permite juzgar cuán grande es la falta de tacto de Rabóchei Dielo al lanzar con aire triunfal la sentencia de Marx: “cada paso del movimiento efectivo es más importante que una docena de programas”. Repetir estas palabras en una época de dispersión teórica es exactamente lo mismo que gritar al paso de un entierro: “¡Ojalá tengáis siempre uno que llevar!”. Además, estas palabras de Marx han sido tomadas de su carta sobre el Programa de Gotha,45 en la cual censura duramente el eclecticismo en que se incurrió al formular los principios: si hace falta unirse —escribía Marx a los dirigentes del partido—, pactad acuerdos para alcanzar los objetivos prácticos del movimiento, pero no trafiquéis con los principios, no hagáis “concesiones” teóricas."

"Sin teoría revolucionaria tampoco puede haber movimiento revolucionario. Jamás se insistirá bastante sobre esta idea en unos momentos en que a la prédica de moda del oportunismo se une la afición a las formas más estrechas de la actividad práctica."

"Sobre todo los jefes deberán instruirse cada vez más en todas las cuestiones teóricas, desembarazarse cada vez más de la influencia de la fraseología tradicional, propia de la vieja concepción del mundo, y tener siempre presente que el socialismo, desde que se ha hecho ciencia, exige que se le trate como tal, es decir, que se le estudie. La conciencia así lograda, y cada vez más lúcida, debe ser difundida entre las masas obreras con celo cada vez mayor, y se debe cimentar cada vez más fuertemente la organización del partido, así como la de los sindicatos..."

"Esto prueba (cosa que Rabóchei Dielo en modo alguno puede comprender) que todo lo que sea rendir culto a la espontaneidad del movimiento obrero, todo lo que sea aminorar el papel del elemento consciente, el papel de la socialdemocracia, significa —de manera independiente por completo de la voluntad de quien lo hace— acrecentar la influencia de la ideología burguesa entre los obreros. Cuantos hablan de “sobrestimación de la ideología”,68 de exageración del papel del elemento consciente,69 etc., se imaginan que el movimiento puramente obrero puede elaborar por sí solo, y elaborará, una ideología independiente con tal de que los obreros “arranquen su destino de manos de los dirigentes”. Pero eso es un craso error"

## La conciencia desde fuera y si pecamos o no de academicismo con respecto a las masas


"Hemos dicho que los obreros no podían tener conciencia socialdemócrata. Esta sólo podía ser traída desde fuera. La historia de todos los países demuestra que la clase obrera está en condiciones de elaborar exclusivamente con sus propias fuerzas sólo una conciencia tradeunionista, es decir, la convicción de que es necesario agruparse en sindicatos, luchar contra los patronos, reclamar al gobierno la promulgación de tales o cuales leyes necesarias para los obreros, etc.49 En cambio, la doctrina del socialismo ha surgido de teorías filosóficas, históricas y económicas elaboradas por intelectuales, por hombres instruidos de las clases poseedoras. Por su posición social, los propios fundadores del socialismo científico moderno, Marx y Engels, pertenecían a la intelectualidad burguesa. De igual modo, la doctrina teórica de la socialdemocracia ha surgido en Rusia independiente por completo del crecimiento espontáneo del movimiento obrero, ha surgido como resultado natural e ineludible del desarrollo del pensamiento entre los intelectuales revolucionarios socialistas. Hacia la época que tratamos, es decir, a mediados de los años 90, esta doctrina no sólo era ya el programa, cristalizado por completo, del grupo Emancipación del Trabajo, sino que incluso se había ganado a la mayoría de la juventud revolucionaria de Rusia."

"Muchos de nuestros críticos revisionistas consideran que Marx ha afirmado que el desarrollo económico y la lucha de clases, además de crear las condiciones necesarias para la producción socialista, engendran directamente la conciencia (subrayado por CK) de su necesidad. Y esos críticos objetan que el país de mayor desarrollo capitalista, Inglaterra, es el que más lejos está de esa conciencia. A juzgar por el proyecto, podría creerse que esta sedicente concepción marxista ortodoxa, refutada de la manera indicada, es compartida por la comisión que redactó el programa austríaco. El proyecto dice: “Cuanto más crece el proletariado con el desarrollo capitalista, tanto más obligado se ve a emprender la lucha contra el capitalismo y tanto más capacitado está para emprenderla. El proletariado llega a adquirir conciencia” de que el socialismo es posible y necesario. En este orden de ideas, la conciencia socialista aparece como el resultado necesario e inmediato de la lucha de clase del proletariado. Eso es falso a todas luces. Por supuesto, el socialismo, como doctrina, tiene sus raíces en las relaciones económicas actuales, exactamente igual que la lucha de clase del proletariado; y lo mismo que esta última, dimana de la lucha contra la pobreza y la miseria de las masas, pobreza y miseria que el capitalismo engendra. Pero el socialismo y la lucha de clases surgen juntos, aunque de premisas diferentes; no se derivan el uno de la otra. La conciencia socialista moderna sólo puede surgir de profundos conocimientos científicos. En efecto, la ciencia económica contemporánea es premisa de la producción socialista en el mismo grado que, pongamos por caso, la técnica moderna; y el proletariado, por mucho que lo desee, no puede crear ni la una ni la otra; de la ciencia no es el proletariado, sino la intelectualidad burguesa (subrayado por CK): es del cerebro de algunos miembros de este sector de donde ha surgido el socialismo moderno, y han sido ellos quienes lo han transmitido a los proletarios destacados por su desarrollo intelectual, los cuales lo introducen luego en la lucha de clase del proletariado, allí donde las condiciones lo permiten. De modo que la conciencia socialista es algo introducido desde fuera (von auβen Hineingetragenes) en la lucha de clase del proletariado, y no algo que ha surgido espontáneamente (urwüchsig) dentro de ella. De acuerdo con esto, ya el viejo programa de Heinfeld decía, con toda razón, que es tarea de la socialdemocracia introducir en el proletariado la conciencia (literalmente: llenar al proletariado de ella) de su situación y de su misión. No habría necesidad de hacerlo si esta conciencia derivara automáticamente de la lucha de clases. El nuevo proyecto, en cambio, ha transcrito esta tesis del viejo programa y la ha prendido a la tesis arriba citada. Pero esto ha interrumpido por completo el curso del pensamiento…"

"Y, a fin de que los obreros lo logren con mayor frecuencia, es necesario ocuparse lo más posible de elevar el nivel de la conciencia de los obreros en general; es necesario que los obreros no se encierren en el marco artificialmente restringido de la "literatura para obreros", sino que aprendan a asimilar más y más la literatura general. Incluso sería más justo decir, en vez de "no se encierren", "no sean encerrados", pues los obreros leen y quieren leer todo cuanto se escribe también para los intelectuales, y únicamente ciertos intelectuales (de ínfima categoría) creen que "para los obreros" basta con relatar el orden de cosas que rige en las fábricas y rumiar lo que ya se conoce desde hace mucho tiempo."

"el error fundamental de todos los “economistas”: el convencimiento de que ése puede desarrollar la conciencia política de clase de los obreros desde dentro, por decirlo así, de su lucha económica, o sea, partiendo sólo (o, al menos, principalmente) de esta lucha, basándose sólo (o, al menos, principalmente) en esta lucha. Semejante opinión es errónea de raíz; y precisamente porque los “economistas”, enojados por nuestra polémica con ellos, no quieren reflexionar, como es debido, en el origen de nuestras discrepancias, acabamos literalmente por no comprendernos, por hablar lenguas diferentes."

"Nada más lejos de mí que el propósito de negar la necesidad de publicaciones de divulgación para los obreros y de otras publicaciones de más divulgación aún (pero, claro está, no vulgares) para los obreros muy atrasados. Pero lo que me indigna es ese constante meter sin venir a cuento la pedagogía en los problemas políticos, en las cuestiones de organización. Pues ustedes, señores, que se desvelan por el “obrero medio”, en el fondo más bien ofenden a los obreros con el deseo de hacerles sin falta una reverencia antes de hablar de política obrera o de organización obrera. ¡Yérganse para hablar de cosas serias y dejen la pedagogía a quienes ejercen el magisterio, pues no es ocupación de políticos ni de organizadores! ¿Es que entre los intelectuales no hay también hombres avanzados, elementos “medios” y “masas”? ¿Es que no reconoce todo el mundo que los intelectuales también necesitan publicaciones de divulgación? ¿No se escribe esa literatura?"

## Militancia, crítica y autocrítica

" La experiencia revolucionaria y la habilidad de organización son cosas que se adquieren con el tiempo. ¡Lo que hace falta es querer formar en uno mismo las cualidades necesarias! ¡Lo que hace falta es tener conciencia de los defectos, cosa que en la labor revolucionaria equivale a más de la mitad de su corrección!"

"Para llegar a ser un socialdemócrata, el obrero debe formarse una idea clara de la naturaleza económica y de la fisonomía social y política del terrateniente y del cura, del dignatario y del campesino, del estudiante y del desclasado, conocer sus lados fuertes y sus puntos flacos; saber orientarse entre los múltiples sofismas y frases en boga, con los que cada clase y cada sector social encubre sus apetitos egoístas y su verdadera “entraña”; saber distinguir qué instituciones y leyes reflejan tales o cuales intereses y cómo lo hacen. Mas esa “idea clara” no se puede encontrar en ningún libro, pueden proporcionarla únicamente las escenas de la vida y las denuncias, mientras los hechos están recientes, de cuanto sucede alrededor nuestro en un momento dado; de lo que todos y cada uno hablan —o, por lo menos, cuchichean— a su manera; de lo que revelan determinados acontecimientos, cifras, sentencias judiciales, etc., etc., etc. Estas denuncias políticas omnímodas son condición indispensable y fundamental para infundir actividad revolucionaria a las masas."

"No; semejante juicio, repetimos, no es sino una tentativa de achacar las culpas propias a otros, imputar el filisteísmo propio (y también el bernsteinianismo) a la masa obrera. Debemos culparnos a nosotros mismos, a nuestro atraso con respecto al movimiento de las masas, de no haber sabido aún organizar denuncias lo suficientemente amplias, brillantes y rápidas contra todas esas ignominias."

## Ideología burguesa o ideología socialista

"Puesto que ni hablar se puede de una ideología independiente, elaborada por las propias masas obreras en el curso mismo de su movimiento,71 el problema se plantea solamente así: ideología burguesa o ideología socialista. No hay término medio (pues la humanidad no ha elaborado ninguna “tercera” ideología, además, en general, en la sociedad desgarrada por las contradicciones de clase nunca puede existir una ideología al margen de las clases ni por encima de las clases). Por eso, todo lo que sea rebajar la ideología socialista, todo lo que sea separarse de ella significa fortalecer la ideología burguesa."

"Pero, preguntará el lector: ¿por qué el movimiento espontáneo, el movimiento por la línea de la menor resistencia, conduce precisamente al predominio de la ideología burguesa? Por la sencilla razón de que la ideología burguesa es, por su origen, mucho más antigua que la ideología socialista, porque su elaboración es más completa y porque posee medios de difusión incomparablemente mayores.73 Y cuanto más joven sea el movimiento socialista en un país, tanto más enérgica deberá ser, por ello, la lucha contra toda tentativa de afianzar la ideología no socialista, con tanta mayor decisión se habrá de prevenir a los obreros contra los malos consejeros que protestan de “la exageración del elemento consciente”, etc. Los autores de la carta “economista”, al unísono con Rabóchei Dielo, fulminan la intolerancia, propia del período infantil del movimiento. Respondemos a eso: sí, nuestro movimiento se encuentra, en efecto, en la infancia; y para que llegue con mayor rapidez a la edad viril debe contagiarse precisamente de intolerancia con quienes frenan su desarrollo prosternándose ante la espontaneidad. ¡Nada hay más ridículo y nocivo que dárselas de viejos militantes que han pasado hace ya mucho por todos los episodios decisivos de la lucha!"

## ¿Niegan los socialistas por principio algún método de lucha?

"La socialdemocracia no se ata las manos, no circunscribe sus actividades a un plano o procedimiento cualesquiera de lucha política concebidos de antemano: admite todos los medios de lucha con tal de que correspondan a las fuerzas efectivas del partido, etc."

"Cuando se quiere hablar de táctica, confundir la admisión en principio de todos los medios de lucha, de todos los planes y procedimientos con tal de que sirvan para lograr el f in propuesto, con la exigencia de guiarse en un momento político concreto por un plan aplicado a rajatabla equivale a confundir que la medicina admite todos los sistemas terapéuticos con la exigencia de que en el tratamie

[Calderón]

Mi calva, que te como las mierdas… qué decir que no sepas…

Más allá de las lecciones concretas declaradas en el libro - que también las hay, sobre todo comparando el contexto histórico en el que se escribe la obra y la situación actual del MCE - creo que lo relevante es el ejercicio de concreción de la ideología (marxismo) a la coyuntura del momento (necesidades organizativas de la socialdemocracia rusa).
Me gusta darme cuenta que en un momento temprano de politización habría buscado en el libro respuestas inmediatas a inquietudes políticas y ahora - en un momento no tan temprano - me veo capaz de aprender de lo que hace con la obra y, como decía, no tanto - o no exclusivamente - con lo que dice. Aquello de que el marxismo es un método y un movimiento vivo en desarrollo, etc, etc

Recomiendo estudiar brevemente el contexto histórico en el que se publica para no volverse loque. A mi me resultó muy útil “sobre el origen del POSDR (bolchevique)” de Iniciativa Comunista.

[Zapato · Rating 4 out of 5]

Bastante denso por el nivel de concreción (aquí se discute citando una y otra vez fragmentos y números de otros autores y revistas, y se abordan cuestiones y debates muy específicos del movimiento revolucionario ruso de aquellos años). Por eso mismo, pese a que Lenin tiene un estilo bastante claro, puede resultar algo confuso en algunos pasajes si uno no tiene una mínima noción del contexto de la época en rusia, los debates entre reforma y revolucion en la II Internacional, etc. Si a eso le sumas las manipulaciones y tergiversaciones posteriores que pintan el libro como un manual sobre un modelo de partido monolítico y con una jerarquía militar, un pequeño grupo de conspiradores que dirige desde fuera a las masas, la confusión puede ser aún mayor.

Pero lo cierto es que leído con un poco de atención, y quedándonos con el núcleo de los argumentos que se dan en cada debate, lo que Lenin plantea en este libro es un mensaje claro y sencillo (la necesidad de la construcción de la organización política revolucionaria, su función, y las tareas concretas necesarias para esa construcción) y que va mucho más allá del contexto concreto. La caracterización y la crítica del economicismo es plenamente actual, y pese a haber pasado más de un siglo, llama la atención que los economicistas de hoy utilicen (incluso literalmente) los mismos argumentos y frases sobre las "luchas que den resultados palpables", el mismo localismo y el mismo culto a la espontaneidad, para negar la necesidad de la organización política revolucionaria y de la agitación política en general (siempre despreciada como algo "externo", "ajeno", "que no da resultados palpables"), o de dotarse de los medios concretos para la tarea prioritaria construir esa gran organización revolucionaria (tarea para la que para los economicistas siempre es o demasiado pronto, porque hay que dedicarse todavía solamente a la actividad local o la lucha por mejoras concretas, o demasiado tarde, porque la revolución es ya inminente y depende de la propia espontaneidad de las masas). Pero como dice Lenin en un artículo previo, "ningún partido político puede basar su actividad en semejantes explosiones y complicaciones. Nosotros debemos seguir nuestro camino y realizar sin desfallecer nuestra labor sistemática. Y cuanto menos contemos con lo inesperado, tanto más probable será que no nos pille desprevenidos ningún viraje histórico".

PD:
Sobre la cuestión de las tergiversaciones de la vida y obra de Lenin en general y el ¿Qué hacer? en particular se puede leer:
-El mito del "concepto de Partido" en Lenin. ¿Qué hicieron con el "Qué hacer"? - Hal Draper
-Lenin redescubierto. El "¿Qué Hacer?" en contexto. - Lars T. Lih

[Bulent]

Lenin 1901 Mayıs'ında İskra dergisinin 3. sayısında "Nereden Başlamalı?" isimli bir makale yazar ve o sırada kendilerine "Sosyal-Demokrat" ismini veren Marksistlerin örgütlenme meseleleri üzerine tezlerini ortaya koyar. Bu makalede, ekonomistler ve terörü savunanlarla mücadele eder, "partimizin acil görevi, hemen şimdi girişilecek bir saldırı için eldeki bütün güçleri toplamak değil, bütün güçleri birleştirebilecek ve harekete fiiliyatta rehberlik edebilecek bir devrimci örgütün kurulması için çağrıda bulunmaktır." der.

Ne Yapmalı kitabı ise bu makalenin geliştirilmiş, köşelerini ve sınırlarını daha belirginleştirilmiş bir versiyonu. Yurtdışı sosyal-demokrat örgütlerin birleştirilmesi girişiminde bulunan Lenin, bu girişim sekteye uğradıktan sonra, makalede değindiği konuların güncelliğini görüp Ne Yapmalı kitabını yazıyor.

Kitabın üç temel öğesi var: (1) Rusya'daki marksistlerin yapacakları siyasal ajitasyonun niteliği ve temel içeriği, (2) örgütsel görevler ve (3) bütün Rusya'yı kucaklayacak militan bir örgütün inşaa planı.

Lenin bu üç öğeyi ele alırken bir yandan da ekonomistlerle, onların görüşleri ve tezleri ile polemiğe girişiyor. Ayrıca "eleştiri özgürlüğü" adı altında kendisine ve hareketine yönelik saldırıları püskürtüyor, "eleştiri özgürlüğü" sloganının neden yanlış olduğunu sergiliyor, yetinmiyor, "bütün Rusya'yı kucaklayan bir siyasal gazete 'plan'ı üzerinde ısrarla" duruyor. Partinin örgütleyicisinin bu gazete olacağını ileri süren Lenin, kitapta ele aldığı konuları rakip grupların savunduğu tezlerin, anti-tezi olacak şekilde anlatıyor ve bir sadece rusya için değil, kendinden sonraki pek çok marksisti etkileyecek bir örgütlenme modeli ortaya koyuyor.

Kitabın en çok üzerinde düşünülmesi gereken yanı, Lenin'in anti-tez olarak ortaya koyduğu herşeyin ekonomistler ve terör yanlılarınca öne sürülen tezlerin eleştirisi olması. Polemikler özgün ve o ana ait olduğu için yol gösterici ama öne sürülenlerin kesin ve her ülkede geçerli tezler olmama olasılığını arttırıyor.

[Carlos · Rating 4 out of 5]

An interesting piece of political theory. Hard as fuck to read. Half the book is Lenin shitting on other people I don't even know about, but his reflections on the nature of organizations, political leadership, the working class in tsarist Russia and mass politics are quite interesting. As the book in which a lot of the ideas many actual political parties base themselves upon it's certainly worth a read... But it won't be a fun one tbh.

[Illiterate · Rating 1 out of 5]

If I had to pick one key moment when Marxism shifts from emancipatory utopia to authoritarian rule, this would be it.

[Zeynep · Rating 5 out of 5]

Tolstoy, Çehov, Lenin. Vasili Grossman’ın Yaşam ve Yazgı kitabı beni bu üç yazara tekrar bağladı.

Lenin okuma serüvenimin henüz başında olsam da birbiriyle bağlı, bir bütün olan kitaplarını okudukça daha çok merak uyandırıyor. Günümüzle ilgili türlü sorulara yanıtlar bulabildiğim, tarihsel, siyasi ve kültürel olarak son derece besleyici, zenginleştirici yazılar. “İyi de Lenin bunu söylemiş! E, zaten Lenin cevaplamış şu soruyu… Bunu daha yüz yıl önce belirlemişler…” gibi tepkilerle okuyor, ondan çok şey öğreniyorum. Hatta bir önder nasıl biridir, neden önder olmuştur? Sorusuna Lenin varlığı ile cevap olmuş; okudukça anlaşılıyor, tarihin şüpheye yer bırakmayacak bir yere koymuş olmasına rağmen Lenin okumadan “Marksist-Leninist ideolojinin fikir önderi” demek öyle kuru, öyle tehlikeli ezbere bir bilgi ki…

“Devrimci teori olmadan devrimci hareket olamaz.” Cümlesi, kitabın özeti. (Meselenin de sanki...)

Bir teorisyen nasıl olur? Teorik metin nedir? Üzerine de bana fikir veren, ifadesindeki netlik, düşünce akışındaki karmaşadan uzak diziliş yönünden de saygı uyandıran yazılar. Bilgi fikirle nasıl işlenir, perspektifi nasıl kurar, metni nasıl inşa edersin konularında örnek metinler.

Kendisinin bu konularda söyledikleri ise şöyle: “’Teorisyen’ sözcüğünü dudak bükmeden telaffuz edemeyen, eğitimden yoksunluğa ve geriliğe kapılmış olmalarına ‘yaşamın gerçeklerini sezme’ adını takmış olan bu adamlar, gerçekte en zorunlu pratik görevlerimizi anlayamadıklarını açığa vurmaktadırlar. Arkada kalanlara şöyle bağırıyorlar. ‘Ayak uydur, ileriye geçme!’ Örgütsel çalışmada enerji ve inisiyatiften yoksun bulunanlara geniş ve yürekli eylem için gerekli ‘planları’ bulunmayanlara ‘süreç olarak taktikler’ vazediyorlar!”

Bir yandan Lenin’in kitaplarını, kronolojik sırayla okumak da önemli diye düşünüyorum zira devrimin öncesi-şimdisi-sonrası söz konusu zaman aralığı olarak. Bunu daha doğru değerlendirmeye, sıralamaya çalışacağım ben de.

“Ne Yapmalı?” 1902’de yazılmış. Ekim Devrimi’nden 15 yıl önce. Adım adım devrime giden sürecin nasıl yaşandığını anlamak için de daha değerli kaynaklar yok herhâlde.

Lenin kitabında, eleştiri özgürlüğünün çarptırılan anlamaları üzerinde duruyor önce. Eleştirelim derken devrime giden yolu belli oluşuma saplanıp kalarak aksatma tehlikesini anlatıyor:
“Gözlerini bilerek kapatmayan bir kimse, sosyalizm içindeki bu yeni ‘eleştirel’ eğilimin, oportünizmin yeni bir türünden ne daha fazla ne de daha az bir şey olmadığını görmemezlik edemez. Ve eğer insanları kuşandıkları parlak üniformalarla değil de, eylemleriyle ve gerçekte savundukları şeylerle değerlendirirsek, “eleştiri özgürlüğünün’, sosyal demokrasi için oportünist bir eğilim özgürlüğü, sosyal demokrasiyi demokratik bir reform partisine dönüştürme özgürlüğü, sosyalizme burjuva düşüncelerini ve burjuva unsurlarını sokma özgürlüğü anlamına geldiği apaçık ortaya çıkacaktır.”

Sınır çizgileri iyi çizilmiş, karmaşık yönelimlerden, puslu görüşlerden arındırılmış bir netlik arıyor Lenin, bunun için birbirine yakın tutulan, iyi zannedilirken devrim mücadelesinin altını oyan, toplanmakta olan gücü zayıflatan unsurları ortaya koyup ayıklamanın, dönüştürülmelerinin, bilgilendirilmelerinin, eğitilmeleri gerektiğinin önemini gösteriyor. Bunun nasıl yapılacağını da anlatıyor. İlkeler konusunda pazarlık yapmadan, teorik konularda ödün vermeden pek çok unsurla anlaşmaya gidilebileceğini, güvenilmez insanlarla bile belli bir süre iş birliğine girmenin mümkün olduğunu savunuyor.

Lenin, birden ve kendiliğinden oluşan bir hareketin devrim için başarı getirecek bir yol olmadığını halkın bütün kesimlerinin bilinçli bir şekilde neye karşı olduğunu bilerek örgütlenmiş, düzenli bir ilerleyişle başarı kazanacağına inanıyor, bunun savunuyor ve bunun için neler yapılması gerektiğini anlatıyor. Öğrencilerin Marksizm teorilerini yutarcasına okumuş olması, işçilerin çalışma koşullarındaki ahlaksızlığın ve sömürünün farkında olması, halkın ezildiğini bilmesi bile yetmez. Bu zaten Rusya’da o gün yaşananların bir resmi; bütün mesele bu kavrayışı devrime giden yolda birleştirmek ki kesin bir başarıyla geri dönüşsüz bir şekilde değişsin düzen.

“Devrimci deneyim ve örgütsel yetenek elde edilebilecek şeylerdir, yeter ki bunları elde etme isteği olsun, yeter ki eksiklikler kabul edilsin devrimci eylemde bu eksikliklerin kabul edilmesi bunların yarı yarıya giderilmesi demektir.” Yine “yola devam!” diyen sesi Lenin’in…

Ekonomik koşullar için değil, yalnız işçi sınıfı için değil, salt sendikal savaşım değil,
“Ya burjuva ideolojisi ya da sosyalist ideoloji. İkisi arasında orta bir yol yoktur (çünkü insanlık “üçüncü” bir ideoloji yaratmamıştır ve ayrıca da sınıf karşıtlıklarıyla parçalanmış bir toplumda sınıf-dışı ya da sınıf-üstü bir ideoloji söz konusu olamaz). Öyleyse herhangi bir biçimde sosyalist ideolojiyi küçümsemek, ona birazcık olsun yan çizmek, burjuva ideolojisini güçlendirmek anlamına gelir. Kendiliğindenlikten çok söz edilmektedir. Ama işçi sınıfı hareketinin kendiliğinden gelişmesi, onun burjuva ideolojisine tabii olmasına, Credo programı doğrultusunda gelişmesine yol açar; çünkü kendiliğinden işçi sınıfı hareketi, trade-unionculuktur, Nur-Geurerkschaftlerei’dır [metinde yazıldığı gibidir, Nur-Gewerkschaftler: Katıksız sendikal savaşımı savunma] ve trade-unionculuk, işçilerin burjuvaziye ideolojik köleliği demektir. Demek oluyor ki, görevimiz, sosyal-demokrasinin görevi, kendiliğindenliğe karşı savaşmak, işçi sınıfı hareketini burjuvazinin kanatları altına sokmak yolundaki bu kendiliğinden trade-unioncu çabadan uzaklaştırmak ve devrimci sosyal-demokrasinin kanadı altına sokmaktır.”

“Burjuva ideolojisi köken bakımından sosyalizme göre daha eski ve gelişkindir, yayılma olanakları daha çoktur o yüzden ona karşı savaş son derece zordur” bu sebeple belli bir strateji olmaksızın imkânsızdır. Hemen değil dikkatle izlenecek bir programla başarıya ulaşılabilir. Merkez ideolojinin biraz olsun sapmaya uğraması burjuva saflarına katkı yapar ve burjuvazi doğal olarak sosyalizme çekilen işçi sınıfına burjuvaziyi türlü kılıflar içinde kabul ettirir. Mücadele edilmesi gereken bu farkı anlamayı ortadan kaldıran her türden eğilimlerdir.

Bu sebeple sosyal-demokrasinin ne olduğunu da netleştirip açıklıyor Lenin:
“Sosyal-demokrasi, yalnızca iş gücünün daha uygun koşullarla satılması için değil, aynı zamanda mülksüzlerin kendilerini zenginlere satmaya zorlayan toplumsal düzenin kalkması için de işçi sınıfı savaşımına önderlik eder. Sosyal-demokrasi, yalnızca belirli bir işverenler grubuyla ilişkilerde değil, modern toplumun bütün sınıflarıyla ve örgütlenmiş bir siyasal güç olarak devletle de ilişkilerde işçi sınıfını temsil eder.”

İktisadi savaşımla sınırlı değildir, sendikal savaşımla sınırlı değildir. “Devrimci sosyal-demokrasi, bütünün bir parçası olarak reformlar uğruna mücadeleyi, özgürlük uğruna ve sosyalizm uğruna devrimci mücadeleye tabii kılar.” Bu noktada Lenin’in liberal oportünizme püskürdüğü ateş yazdığı satırlardan alevlenmekte…

Lenin, propagandacı ile ajitatörlerin işlevine de yer verir: “propagandacı, genellikle yazı yazarak görevini yerine getirir; ajitatör ise konuşarak”. İkisinin özellikleri birbirinden farklı olmalıdır.
İşçilerin olup bitenler ve çevrede gerçekleşmekte olanlarla ilgili hemen bilgi sahibi olması önemlidir çünkü bizzat gözlemlenen kitapların veremeyeceği bilinci kazandırıp devrimci eylem bakımından eğitilmelerini sağlar.

Lenin’in kaybedilecek, büyük kayıplar verilecek, karşı güçlerin baskın çıkacağı bir durumda çatışmayı desteklemediği çok açık. Bütün savaş, saldırıların karşılanabilmesi, alt edilebilmesi için son radde. Terör ve kargaşa ortamını desteklemenin mantıklı bir yanı olmadığını da açıkça söylemiş:
“Siyasal eylemin, en iyi niyetlerle ya terör çağrısında bulunanların, ya da iktisadi savaşımın kendisine bir siyasal nitelik kazandırmaktan söz edenlerin bilincinden çok ayrı bir mantığı vardır. Cehenneme giden yollar, iyi niyet taşlarıyla döşenmiştir [Marx, söylemişti değil mi?] ve bu durumda, iyi niyet, kişiyi ‘en az direnme çizgisine’, katıksız burjuva Credo programı çizgisine kendiliğinden sürüklenmekten kurtaramaz. Kuşku yok ki, birçok Rus liberalinin, liberalliği resmen benimseyenlerin, bütün yürekleriyle teröre yakınlık duymaları ve günümüzde ortalığı sarmış olan terörist havayı kışkırtmaları da bir rastlantı değildir.”

Ne yapmalı? Sorusuna yanıtlarını sıralarken, nüfusun bütün sınıflarına gitmek, bilinçlendirmek, eğitmek, dönüştürmek, örgütlenmek olduğunu söyler. Tüm katmanlar otokrasinin devrilişine katılmalıdır.

Ulus çapında örgütlendirilecek bir parti ve onun gerekli yayın organı olmadan ilerlemenin mümkün olmadığını söyleyerek çok geniş bir yer verir konuya. Bir yayın nasıl olmalı, işleyişi, hedefi, erişim alanı… İskra (Kıvılcım) ile Raboçeye Dyelo’yu tanırız Lenin’in eleştirileriyle. İskra’nın, Lenin’in 1900 yılında bizzat kurduğu tüm Rusya için ilk illegal gazete olduğunu da öğreniyoruz notlarda. Çalışma alanının genişliği ve ağırlığını, tüm yaşamını kapsadığını gösteriyorlar.

Özeleştiri yapmaktan da kaçınmıyor Lenin, adım adım geçtiği deneyimlerde doğruyu, sürdürülebilir olanı arıyor. Ki bunu genel anlamda değerli bulduğunu da vurguluyor.

Hayali bir hedefe gitmek değil kurulan bir düşe olan inanç arasındaki farkı da gösteriyor Lenin. O inanç, bir düşü gerçekleştirmenin tek koşulu oluyor.

“Bütün söylenenlerden, okur, ’plan olarak taktikler’imizin, hemen saldırıya geçmeye çağrıyı reddettiğini; ‘düşman kalesinin etkin bir biçimde kuşatılmasını’ istediğini; ya da bir başka deyişle, bütün güçlerin kalıcı bir ordunun toplanmasına, örgütlenmesine ve seferber edilmesine yöneltilmesini istediğini görecektir.”

“Bir ayaklanma, özünde, tüm halkın hükümete karşı en güçlü, en uyumlu ve en uygun ‘yanıtı’dır.”

Ek 1: Pek çok orijinal kelime üreten Almanların iki kelimesini de kitaptan öğrendim:
Nur-Gewerkschaftler: Katıksız sendikal savaşımı savunma. (Kelimenin farklı sayfalarda yazılışıyla ilgili bir karmaşa var, 45. sayfa dipnotunda nasıl yazıldıysa öyle aktardım.)

Verballhornung: Bir metni ilk halinden daha kötü duruma getiren “düzeltmeler”. (Komik hikâyesi için progress update’e ya da doğrudan bkz. 78. sayfa.)

Ek 2: Kitaplar kitaplara bağlanırken bu kitabın, Nikolay Çernişevski’nin (1828-1889) “Nasıl Yapmalı?” isimli kitabıyla münasebeti olduğunu öğrendim ki söz konusu yazın için temel eser niteliğinde. Lenin’in, bir yaz içerisinde kitabı beş kez okuduğunu rivayet ediyor internet… Okudukça bulacağız doğruları, not almadan da olmazdı… Yaz okumalarımıza ilham olsun!

[Ben · Rating 5 out of 5]

Prior to now, the only Lenin I had read was State and Revolution. The decision to read What is to Be Done? now did not come about necessarily of my own choosing, but having been recommended to join a bi-weekly socialist book group, and it just so happened that this was the book that they had already chosen to tackle next in their queue. But reading Lenin's classic work on revolution, in which he rails against Economism, opportunism and politics of reform over revolution could not have come at a better time, especially as the shitshow that is the 2024 US Presidential election is only a month away.

Leftists have long accepted the fact that one of the things leftists do best is criticize other leftists, often - as Lenin here demonstrates - rightfully so. In this work, chock-full of attacks on other left-leaning political voices, which at the time of publication represented those watered-down leftist ideas, Lenin takes aim at how those who once identified with the Social-Democrats became swayed by reform politics that served essentially to compromise long-term goals and values with short-term gains. The book, which is dense, and requires some use of the footnotes, endnotes and Internet searches if not familiar with the leftist political currents and publications of later 19th
and early 20th century Russia, is thought-provoking, at times infuriating and often laugh out loud funny (as Lenin, characteristic of the thinkers of his age, takes aim at scholars of a lesser caliber, often with a barrage of rhetorical questions, snide remarks and an overabundance of exclamation marks).

The book takes its title from a biblical passage, which was first borrowed by Nikolai Chernyshevsky for his 1863 novel and then by Tolstoy for an 1883 essay on political conditions of Russia at the time, all works that Lenin was undoubtedly familiar with. The Marxist-Leninist French social philosopher Louis Althusser would likewise borrow the title for a work about the socio--economic conditions in France.

It is a question that revolutionaries and those dissatisfied with the present social and economic conditions must continuously ask themselves, What is to be done?, using theory as the backbone of their praxis.

While I didn't always agree with Lenin in this work, I did find his arguments very persuasive and occasionally he did win me over despite my initial reserve. For those of us today concerned with social change, we can certainly see parallels between Russia at the turn of the last century and our world today. There still exists infighting with the left and those who try to settle for reform, like Angela Davis, who still defines herself as a Communist, but one who is willing to work with liberal politicians to achieve political ends and to be able to organize more effectively.

Lenin, steadfast and rooted in principles, would be quick to denounce these reformists and opportunists. For US Americans concerned with revolutionary social change in particular, in an age of late-stage capitalism, a one-party political system with two branches, a clear politics of compromise that continue to move the political dial further to the right, and a splintering of the Left and so-called Left, it is easy to not only find parallels in this work with the problems that face us today, but to ask ourselves, "What Is to Be Done Today?", all while being aware of the new challenges of the twenty-first century: the growth of horizontal movements, the power of celebrity culture, the age of social media, increased governmental censorship. Lenin's book provides us with a backbone and essential tools that we must adapt to our unique present. There are lessons we can learn from it, even as it will be necessary to modify it to the political situation and needs of new and upcoming 21st century revolutionaries.

[Czarny Pies · Rating 4 out of 5]

History students have to read this one. After 120 years of socialist theorizing someone had to make it work in practice. Lenin and Stalin did just that The key was to remove all mass input and ensure that a group of professional apparatchiks (i.e. full-time, professional functionary of the Communist Party) be put in place to keep every one under the Party's thumb.

It worked brilliantly. In less than ten years a country built on a vague utopian theory was transformed into a highly effective police state untroubled by any form of dissidence.

[Benjamín Beroíza · Rating 5 out of 5]

When te lees el qué hacer: ya sé qué hacer

[ethan · Rating 5 out of 5]

FINALLY!

4.5 mostly just bc i have to wade through a lot of shitposting to get to entire pages of straight heat.

[Lorién Gómez · Rating 5 out of 5]

Vuelta al libro con el que, de alguna manera, empezó todo.

[Olivier Turbide · Rating 5 out of 5]

Je sais maintenant quoi faire.

[jo]

i don't think i had the historical context (russian history and contemporary writers and publications) down enough to truly appreciate the full extent of lenin's critiques, so this is a book i hope to revisit in the future.

still there are a number of ideas and proposals in here that are enlightening and, as much of lenin's writing is, Just Make Sense.

[Adam Marsan · Rating 5 out of 5]

Avoid the anti-communist Penguin/Robert Service edition.

[Patrick Ryan · Rating 4 out of 5]

Although a rather dry read and fairly boring, an important read in terms of organization of proletariat and the fight back against 20th century Tsarism and capitalism

[Tom · Rating 4 out of 5]

The third book I have read from Lenin. 5 stars for the arguments, 3 stars for the style.

Where to begin. A key point Lenin reiterates multiple times is that we should not fall into the trap of trade-unionism: that our primary objective should be mass political organization. The working class is highly capable of understanding its precarious class position in relation to the elevated bourgeoisie class position, they are able of understanding their exploitation, and how they can alleviate parts of their exploitation through better wages, better working conditions, lower working hours, legal protections, etc. (this does assume the dissemination of left economic populism to some degree). But the working class is unable to strive for and advocate for demands that go beyond increasing their direct economic environment; i.e. political representation. We therefore need a vanguard group that helps the working class politically. The Vanguard is also a part of the working class but they are the most politically conscious and advanced. Lenin writes on P96 that "Our primary and most imperative practical task is to establish an organization of revolutionaries capable of maining the energy, stability and continuity of the political struggle." Their primary purpose is to lead the working class, to raise political consciousness, and guide from spontaneous struggle (which many Economists believed would happen) to revolutionary action. The vanguard must instill socialist theory into the workers' movement and act as political educators and organizers.

When Lenin wrote this work, there were a lot of discussions being held between whether social democracy should be acquired through spontaneity--a large majority of people of the working class coming together on multiple locations at the same time to overthrow the capitalist regime and seize control of the factories--or through a calculated, politically conscious Vanguard group that would actively organize and educate the proletariat politically, thereby making them aware of their exploitation and guiding them toward revolutionary class consciousness. People are apt to believe the former to be the truest form of revolution: a grassroots movement originating from high levels of exploitation and a collective demand for radical change. But Lenin argues emphatically that this is a highly idealized and romanticized version of reality. Without the brains behind such a revolutionary force, the methods of obtaining social democracy--i.e., a social mode of production--remain in the dark of the historical and material conditions necessary for building a new social order. Only a Vanguard group can illuminate the pathway to social democracy through the tenets of scientific socialism put forward by Marx and Engels. While a spontaneous revolutionary attempt is certainly capable of ameliorating direct economic suffering, it will never be capable of sustaining these gains long-term.

Lenin also frequently critiques "Economism"--the idea that economic struggle alone would inevitably develop into political struggle--as both naive and politically regressive. He argues that without the intervention of a revolutionary party, economic demands become co-opted by capitalism and fail to develop the proletariat’s political consciousness. I think we can draw a parallel between the economic expansion Europe obtained after WW2 where we secured significant material gains--higher wages, 40-hour work week, better working conditions, welfare state--but these improvements were largely brought forward within the confines of capitalist social relations. Rather than advancing socialism, these significant material gains have proven to have been historically contingent and temporally bound, as can be seen by the deteriorating financial position of the working class and the explosion of private financial capital; i.e., socioeconomic inequality is increasing rapidly. This was all theorized emphatically by Lenin. In Leninist terms, the post-war social compromise acted as a sophisticated form of Economism on a systemic scale, buying consent and suppressing revolutionary potential through economic appeasement. And then people wonder if Lenin or Marx are still relevant!

There is much more to write on Lenin's arguments, e.g., the role and need of theory in revolution. But I'll keep it at this. Now some critiques.

One issue I often face reading Lenin is that the texts are written in a very specific time period against the contemporary Economists and politicians. 100 years later and no one knows who these people are or what they stood for. Lenin relies on the reader to be totally up to date with the economic, social, and political conditions of Russia at the time. For example, paper x wrote about topic a argument k, but paper x ignored argument l put forward by paper y. What the full extent of the argument was, what the political convictions of the paper were, and what the topic was about, are to be partly guessed. Lenin does give some context, though, however. Title of the book clearly states the aim of the book: 'what is to be done' (In Russia in 1902 to advance social democracy). Often times it was too specific for me.

Also I would've liked him to define some of the terms he uses at the beginning rather than sporadically throughout the text. Luckily we have AI now though to help.

So despite the originallity of Lenin's arguments, I would not recommend reading this book unless you want to read every major work Lenin wrote and/or you're interested in pre-revolutionary problems. It might be better to read a book discussing and evaluating the problems Lenin discusses. There is so much text here that just isn't too interesting.

[Claudio Martel · Rating 1 out of 5]

Un ensayo repetitivo, escrito desde la superioridad moral, en el que las afirmaciones son sustentadas por el papel, pues este lo soporta todo. Me dispuse a leerlo para comprender algo más a los marxistas, pero es que ahora los comprendo menos aún. Vaya bazofia.

[Jasmine Brett · Rating 5 out of 5]

Holy shit