Suikerbeest

by Anjet Daanje

De media en het daderprofiel van de CRI doen hem geen recht. Ze creëren een schijnveiligheid door hem af te schilderen als een psychopaat, als een beest dat je direct als afwijkend zult herkennen als je hem op straat passeert. Maar in werkelijkheid kan hij in de rij voor de kassa van de supermarkt achter u staan, als de deurbel klinkt kan hij het zijn, en ook al ziet u hem en praat u zelfs met hem, u zult hem niet herkennen. Want hij woont doodgewoon in een rijtjeshuis in Groningen, heeft een goede baan als salesmanager bij een suikerfabriek, houdt van netheid, van de muziek van Marco Borsato, van films met Ingrid Bergman, en heel veel van zijn vrouw. Maar hij is de Rutger Jaspers, seriemoordenaar.

In haar roman Suikerbeest schetst Anjet Daanje een meedogenloos en schokkend menselijk portret van een Nederlandse seriemoordenaar. Met haar bijzondere schrijfstijl weet zij de lezer te verleiden om in het hoofd van Rutger Jaspers te kruipen. Ze schetst zijn gedachtegang en zijn verlangens. Hij heeft zichzelf, zijn daden en hun gevolgen volledig onder controle. Tenminste dat meent hij.

Genres: Dutch Literature, Thriller, School, Literature

114 pages, Kindle Edition

First published January 1, 2001

About the author

Anjet Daanje (1965) is schrijfster van romans en verhalen, en voorheen ook filmscenario's. Haar negende roman "Het lied van ooievaar en dromedaris" stond wekenlang in bestsellerlijsten, en won de Libris Literatuurprijs én de Boekenbonliteratuurprijs (voorheen AKO-literatuuprijs), en is daarmee de enige roman die ooit beide grote prijzen kreeg toegekend. Haar achtste roman "De herinnerde soldaat" won de F. Bordewijkprijs 2020. Voor haar gehele oeuvre won ze de Constantijn Huygensprijs 2023.

Reviews

[Pieternelle · Rating 4 out of 5]

Een sterke maag nodig voor de beginscène 😅

[Astrid]

Wat een verschrikkelijk boek! Na zo'n twintig bladzijden wilde ik niet eens meer verder lezen, zó gruwelijk is het om door de ogen van deze seriemoordenaar te moeten lezen wat hij zijn slachtoffer aandoet. Maar stoppen kan niet. Het is té spannend. Daarbij zijn de gedachten van de hoofdpersoon interessant en heel knap beschreven. Ik kan ook nooit meer een nummer van Marco Borsato horen zonder aan dit boek te denken. In één ruk uitgelezen.

[Mathilde · Rating 3 out of 5]

Gruwelijk boek. Ik hou van (de latere) Daanje omdat we altijd een kijkje krijgen in ieders hoofd. Misschien maar goed dat dat hier niet het geval is en we nooit zullen weten wat de slachtoffers van deze afschuwelijke psychopaat dachten.

[Josje]

Wat een vreselijk verhaal. Ik wilde niet weten hoe het verder ging maar toch weer wel. Met afschuw heb ik het uitgelezen. Geen idee hoeveel sterren ik dit moet geven dus dat laat ik dan maar achterwege.

[Dilma · Rating 4 out of 5]

In een ruk uitgelezen! Prachtig hoe Anjet Daantje kan spelen met taal✨

[Eva · Rating 5 out of 5]

Amai dit boek heeft me echt door elkaar geschud

[Rony · Rating 4 out of 5]

Anjet Daanje was hier op haar luguberste kant, gelukkig is ze niet zo verder geëvolueerd.
Maar toch nog een huzarenstukje hoe ze me meenam in het hoofd van een Nederlandse seriemoordenaar met de

[Jitske · Rating 3 out of 5]

Op zich een redelijk geloofwaardig neergezet inkijkje in het hoofd van een psychopaat. En niet veel meer dan dat. Ik miste een diepere laag.

[Pepijn Stokdijk · Rating 4 out of 5]

Wat een afschuwelijk verhaal - in de beste zin van het woord. De gedachtes - en daden - van Rutger zijn amper te lezen. Toch wilde ik dit boek geen moment wegleggen. Knap hoe je tussen alle gruwelijkheden door de psychologisering van het hoofdpersonage zo goed kunt weergeven.

4 ballen (3,5 eigenlijk…)

[Michael Kaptein · Rating 4 out of 5]

Een studie van de psyche van een ernstig ontwricht mens. Iemand die een complex systeem van overtuigingen en gewoontes gebouwd heeft om zijn kinderlijke wanhoop niet te voelen - en als deze toch omhoog komt, deze met de uiterste daad in toom probeert te houden. Anjet Daanje heeft alles in messcherpe zinnen beschreven, maar in plaats van haar personage blijft zij het hele boek stijlvast, en ontleedt ze zijn psyche met chirurgische precisie, tot de laatste bloederige hersenkwab zich toont.

[Daniëlle · Rating 4 out of 5]

Zoals op de achterkant beschreven staat, een "schokkend menselijk portret". Nou, schokkend was het zeker. Ik voelde me het hele boek door niet op mijn gemak en kreeg er een naar gevoel van. Wat dit boek dan goed maakt? Juist dat je dat gevoel krijgt door te lezen. Heel knap gedaan van Anjet Daanje. Ze weet dit dunne boekje zo krachtig neer te zetten, dat het echt onder je huid gaat zitten. En dan ook nog van die mooie zinnen gebruiken. Even van bijkomen hoor.

[Amber]

ik wilde eigenlijk absoluut niet doorlezen en ondertussen wilde ik het in een ruk uitlezen (wat ook gebeurd is). ik weet alleen niet zo goed hoe ik aan zo’n boek sterren moet hangen.

[Petra De Graaf · Rating 4 out of 5]

Gruwelijk onderwerp maar wat een schrijfster is het toch.

[Myrthe · Rating 1 out of 5]

wtf was dit

[Mary Stottelaar · Rating 5 out of 5]

Je wilt niet verder lezen maar doet het toch. In het hoofd van een seriemoordenaar zitten is niet fijn. Maar toch wat knap geschreven!

[Hester · Rating 4 out of 5]

Zag dit even niet aankomen, beetje kippenvel, maar Anjet stelt nooit teleur

[Jana · Rating 2 out of 5]

2.5⭐️

It wasn't bad, but it felt as if the author didn't do much research about serial killers. Because the character doesn't feel that real. I went into this hoping it would be similar to American Psycho, which I loved, but it wasn't.

[Emma Hilbrink · Rating 5 out of 5]

Wow....wat?!

[Sandra Van Der Kraan-Sarneel · Rating 4 out of 5]

Dit is een van de gruwelijkste werken die ik gelezen heb binnen de Nederlandse literatuur. Het lukte me niet om het werk weg te leggen, in een paar uur had ik het boek uit.

Rutger is een psychopaat wiens daden door Daanje zeer gedetailleerd beschreven worden. Zijn motieven om te moorden worden steeds duidelijker, het einde van het verhaal is er ineens, maar eigenlijk is het plot volstrekt logisch. Het had niet anders of geloofwaardiger kunnen zijn.

[Miranda · Rating 5 out of 5]

Oh, Anjet Daanje, wat een huiveringwekkend boek is dit! Het eerste stuk vind ik te eng om in bed te lezen, ik wilde zelfs stoppen. Maar het boek is te goed, de karakters te interessant, ik moest verder lezen. Bij dat ik het heb gedaan, hoewel ik nog lang kippenvel heb gehad.

[Wilma Hartman · Rating 5 out of 5]

Anjet Daanje is bekend door het winnen van de Libris literatuurprijs voor haar boek Het lied van ooievaar en dromedaris. Ik zou deze voor mijn verjaardag krijgen, maar hij was toen uitverkocht, daarom heb ik dit boek tot op heden nog niet gelezen. Uitgeverij Pluim besloot om haar eerdere boek Suikerbeest opnieuw uit te brengen. Ik ben benieuwd naar de kennismaking met haar schrijfstijl. Mocht het bevallen zal ik alsnog het lied van ooievaar en dromedaris aanschaffen.

De titel klinkt vrij vrolijk en ook het snoepgoed op de voorkant doet heel vrolijk aan. Maar het dunne boekje begint gewoonweg gruwelijk. Je leest tot in details hoe een moordenaar een vrouw mishandelt, opensnijdt en geniet van zijn werk tot de vrouw uiteindelijk overlijdt. Ik werd er echt misselijk van en vroeg me af of ik wel door wil lezen. Toch blijkt deze scène nodig om compleet in het hoofd van de moordenaar te kunnen kruipen. Je komt er dan achter dat het eigenlijk een gewone man is die je op straat echt niet herkent als psychopaat. Het is die aardige man die je helpt met motorproblemen of diegene die achter je in de rij in de supermarkt staat. Het is iemand die in een rijtjeshuis woont, gelukkig samenwoont en een goede baan heeft. Hij maakt gewoon een praatje met je als je de hond uitlaat. Hij houdt van films, orde en regelmaat en toch is hij ernstig ziek in zijn hoofd. Ik daag je uit om zelf te ervaren hoe Anjet Daanje je in het hoofd van een psychopaat laat kruipen.

Als je leest dat Anjet Daanje de Libris Literatuurprijs en de Constantijn Huygensprijs voor haar gehele oeuvre heeft gewonnen, vraag je je af of dit boek niet te hoog gegrepen is voor een lezer. De angst is ongegrond. Het boek leest lekker weg, niet te veel moeilijke woorden of lange zinnen. Het is heel beeldend beschreven zoals deze zin.

‘Een vrouw in spijkerbroek in de keuken geeft me een veilig gevoel, maar een vrouw in avondkleding achter het fornuis maakt me trots alsof ik een bijzondere vlinder heb gevangen.’

Het boekje heeft maar vier hoofdstukken maar daar merk je niets van. Anjet Daanje weet met haar schrijfstijl in alle gruwelijkheid je zo mee te nemen dat je in het hoofd kruipt van de seriemoordenaar, elke bladzijde een stukje dieper. Op het eind had ik haast medelijden met de man en ervaarde ik zijn pijn en verdriet. Ik snap, nu ik het boek uit heb, ook dat hij zegt:

‘Het gaat over wraak en macht en hoe die soms mijn liefde voor haar dreigen te overschaduwen, hoewel ze hem tegelijkertijd juist ook in stand houden en smaak eraan geven zoals siroop water tot limonade maakt.’

Ik vind dat zo geweldig knap omdat ik nooit had gedacht dat ik me zo zou kunnen vereenzelvigen met een seriemoordenaar! Je hoopt van harte dat deze man de hulp krijgt die hij verdient.
Kortom, het is een boek dat je, naar mening, moet lezen. Suikerbeest is geen dik boek, maar het maakt dat ik toch wat anders naar de wereld om me heen kijk! Ik geef dan ook 5 dikke sterren. Ik ga toch maar eens op zoek naar eerdere boeken van haar, dit is namelijk echt genieten.

[Wiebe]

Inleiding
Het boek Suikerbeest van Anjet Daanje is een spannende thriller over een seriemoordenaar die zich in een klein dorp afspeelt. De suikermolen is een zeer belangrijk iets in het verhaal en is niet zomaar een gebouw. Het verhaal speelt zich af in een klein dorpje waar iedereen elkaar kent. Het stuk waarbij de serie moordenaar een slachtoffer hierin achterlaat is zeker iets dat me is bij gebleven. Het is een zeer eng en spannend stuk.

Hoofdpersonage
Het hoofdpersonage is heel interessant. Rutger Jasper lijkt een zeer normale man, hij houdt van Marco Borsato en oude films maar je verder in het verhaal zie je dat hij ook een duistere kant heeft. Je ziet duidelijk dat het hoofdpersonage een round character is omdat je tijdens het verhaal steeds meer over hem te weten komt. Het boek verteld je niet alleen wat de seriemoordenaar doet maar ook waarom en hoe zijn gedachten werken. Hierdoor begrijp je waarom hij geworden is zoals hij is. Het personage blijft een eng character maar nadat je meer te weten komt over het personage zelf begin je toch een soort medelijden te voelen.

Vertelperspectief
Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Rutger Jasper het hoofdpersonage. Je zit zeer dicht in de gedachten van het hoofdpersonage waardoor je alles veel harder en spannender beleeft. Doordat je zo dicht bij zijn gedachten zit zie je hoe hij zijn slachtoffers uitkiest en deze moorden dan ook weer probeert goed te praten voor zichzelf. Voorbeeld: in een stuk denkt hij terug aan zijn jeugd waar zich buitengesloten voelde en dit dan gebruikt om zijn daden goed te praten. Het verhaal wordt niet alleen vertelt vanuit Rutger zijn perspectief maar soms ook eens vanuit de slachtoffers of de politie agenten. Dit zorgt voor extra spanning.

Het boek laat je zien dat er altijd wel iets achter een persoon zijn keuzes ligt. Een persoon is niet zomaar slecht. Dit komt vaak uit zijn of haar jeugd omdat ze iets ergs hebben meegemaakt. Het boek van Anjet maakt dit duidelijk. Het boek laat je eigenlijk zien dat je niet alleen naar de misdaden moet kijken, maar ook naar de jeugd. Als leerling filosofie kun je hier mooie vragen bij stellen zoals wat goed en slecht eigenlijk echt is.

Mening
Dit boek is mij aangeraden door een leerkracht en ik ben hier heel blij mee. Ik lees helemaal niet graag boeken maar ik zou liegen als ik zou zeggen dat ik er niet stiekem een klein beetje van heb genoten. Het boek heeft verschillende lagen wat het zeer interessant maakt. Ook is het boek zeer spannend. Hoe verschillende dingen in het boek werden beschreven was ook zeer mooi en maakte het nog extra spannend. Wat ik toch iets minder vond aan het boek is dat sommige delen van het politie onderzoek een beetje langer werden gemaakt dan dat het eigenlijk moest, ze herhaalden veel dingen, zoals dat er geen bewijs was. Dit hielt de spanning een beetje tegen. Maar voor de rest was dit een top boek.
Als ik dit boek zou moeten beoordelen op 5 sterren dan zou ik het *** sterren geven.

[Maryan · Rating 5 out of 5]

Misschien had ik het kunnen weten. Als je in het hoofd van een seriemoordenaar kijkt.. Wat kom je dan tegen. Inderdaad, gruwelijke details. En daar hou ik helemaal niet van. Toch kon ik er afstand van nemen en dan is het fascinerend om te zien dat een op het oog normaal functionerend persoon op zekere momenten kan veranderen in een angstaanjagend wezen. Je moet er niet aan denken. Die aardige buurman, je vriendelijke collega.. Misschien zelfs een nabije vriend..
Hoe goed kennen we elkaar. Niet dus.
We hebben allemaal onze schaduwkanten, nare trekjes die we liever geheim houden, waar we niet trots op zijn. Zijn het de omstandigheden die ons gedrag bepalen, is het onze jeugd die meestal niet zonder kleinere of grotere trauma's verliep.. Of is er echt iets mis in je hersenen als het zover is gekomen dat je seriemoordenaar wordt. Ik denk altijd.. Zo wordt je toch niet geboren... Wat is er gebeurd met die persoon.
Ik vind het knap hoe de schrijver in de hersens van deze man is gekropen, hoe gruwelijk het ook is om te lezen.
En ja, je begrijpt uiteindelijk waar het vandaan komt..
Het is ook een spannend boek, je voelt de dreiging... Zal hij uiteindelijk toch...
Knap geschreven! Maar niet voor tere zieltjes.
Ik kan niet anders dan 5 🌟 geven.
Op naar het volgende boek van deze schrijver!

[GertJan · Rating 4 out of 5]

Een beknopte mokerslag die je lezend ondergaat. Ik herinner me dat ik American Psycho destijds niet wilde uutlezen, zo stond me alle wrede grafische details van de hoofdpersoon me tegen. Dit (zeker het eerste hoofdstuk) is niet minder expliciet, maar je zit zo in het hoofdpersoon, en je krijgt gedoseerd ook steeds meer mee van wie hij is, wat hem drijft en heeft gevormd, dat je wel door blijft lezen. Tot hij uit zijn lijden wordt verlost. Of juist niet?

[Marc Dilliën · Rating 4 out of 5]

De auteur wurmt zich een boek lang in het hoofd van een psychopaat en dat zal de lezer geweten hebben. We volgen de ik-persoon zowel in zijn dagelijks, normaal leven als bij zijn moorden, die tot in de bloedige details worden verteld.
Anjet Daanje weet tot op het einde te boeien, maar misschien even belangrijk is de denkwijze van de massamoordenaar, het waarom, de duistere drijfveer van een voor de buitenwereld normaal, zelfs minzaam mens.

[Michelle Bijman · Rating 3 out of 5]

Interessant om vanuit het perspectief van een moordenaar te lezen. Echter zeer gruwelijk. Het verhaal is kort en intens. Ik vind het echter ontzettend knap hoe Daanje je zo in het hoofd van een seriemoordenaar kan laten kijken. Rutger (hoofdpersoon) is al vrij creepy en is ook nog eens Marco Borsato geobsedeerd haha... mocht je niet houden van gedetailleerde moordscènes zou ik hem op de plank laten staan.

[Kathy · Rating 4 out of 5]

Anjet Daanje schreef met 'Suikerbeest' een boek met een hoofdpersonage dat je nooit van je leven nog van je af kunt schudden.
Ik wou dat ik hem nooit had leren kennen, zo'n griezel is het.
Maar is zo menselijk waardoor hij iedereen kan zijn. Een auteur die dit soort personages tot leven kan wekken is uitzonderlijk getalenteerd.

[Judith Aerts · Rating 4 out of 5]

Wow, wat een gruwelijk boek. Ik heb het grotendeels in de trein gelezen en ben benieuwd wat medereizigers wel niet van mijn gezichtsuitdrukkingen hebben moeten denken. Weerzinwekkend en fascinerend en daarom vind ik het super goed geschreven. Binnen enkele uren uit, maar ik denk dat dit verhaal nog wel even in mijn hoofd blijft spoken.

[Jetty Zee · Rating 3 out of 5]

Te ver in het brein van de seriemoordenaar. Heel ongemakkelijk. En daardoor geen enkele personage waarmee ik me ook maar enigszins kon identificeren. De slachtoffers leer je niet kennen. Een vroege Daanje.

[Saskia Minjon · Rating 5 out of 5]

Ik begin dit boek te lezen in de trein, dat was een fout…na het even weggelegd te hebben en mijn maag rust te geven, nam nieuwsgierigheid toch de overhand en las ik het thuis uit waar ik hardop “kolere” en “gadverdamme” kon roepen.