Το αμάρτημα της μητρός μου και άλλα διηγήματα

by Γεώργιος Βιζυηνός, Georgios Vizyinos

Στον τόμο αυτό συγκεντρώνονται τα πέντε κορυφαία διηγήματα του Γεωργίου Βιζυηνού (1849 - 1896): Το αμάρτημα της μητρός μου (1883), Ποίος ήτο ο φονεύς του αδελφού μου (1883), Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας (1884), Το μόνον της ζωής του ταξείδιον (1884), Ο Μοσκώβ - Σελήμ (1895). Τα τέσσερα πρώτα γράφονται μέσα στη διετία 1882 - 1884 στο εξωτερικό και δημοσιεύονται στην Εστία, που δίνει την εποχή εκείνη με ένταση τη μάχη για την ανάπτυξη του νεοελληνικού διηγήματος, ενώ το τελευταίο γράφεται στην Ελλάδα μετά τον Σεπτέμβριο του 1886 και δημοσιεύεται και αυτό στην Εστία, έντεκα μήνες πριν από το θάνατο του συγγραφέα και χωρίς να το γνωρίζει ο ίδιος, που βρίσκεται πια κλεισμένος από το 1892 στο Δρομοκαΐτειο. Ο τόμος συμπληρώνεται με το χαριτωμένο διήγημα Διατί η μηλιά δεν έγινε μηλέα (1885, Εβδομάς). Τα διηγήματα αυτά με τους αινιγματικούς τίτλους (όλοι τους είναι ερωτήματα προς απάντηση, αινίγματα προς επίλυση - ακόμη και ο Μοσκώβ - Σελήμ: ποιός είναι τελικά αυτός με το ρωσικό και το τουρκικό όνομα;) δεν τα διαβάζουμε σήμερα για λόγους γραμματολογικούς ή ιστορικούς, αλλά απεναντίας για τους λόγους για τους οποίους διαβάζουμε τα μεγάλα κλασικά έργα, για να κατανοήσουμε δηλαδή τον εαυτό μας και τον κόσμο, μέσα από την αναμέτρηση με τα μεγάλα ερωτήματα που μας θέτουν, όπως είναι, εν προκειμένω, η σχέση αρσενικού και θηλυκού, λογικής και τρέλας, πραγματικότητας και πλάνης, ταυτότητας και ετερότητας και, προπάντων, το περί θανάτου ερώτημα, αφού, τελικώς, και τα πέντε διηγήματα μπορούν να διαβαστούν ως μία συγκλονιστική μελέτη θανάτου.
************************************************************
Περιεχόμενα
Το αμάρτημα της μητρός μου (1883)
Ποίος ήτο ο φονεύς του αδελφού μου (1883)
Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας (1884)
Το μόνον της ζωής του ταξείδιον (1884)
Ο Μοσκώβ-Σελήμ (1895)
Διατί η μηλιά δεν έγινε μηλέα (1885)

Genres: Greece, Classics, Short Stories, Fiction, Literature

307 pages

First published January 1, 1883

About the author

Ο Βιζυηνός (English: Georgios Vizyinos) γεννήθηκε στη Βιζύη της Ανατολικής Θράκης, γιος πολύ φτωχικής οικογένειας. Σε ηλικία δέκα ετών, οι γονείς του τον στέλνουν στην Κωνσταντινούπολη κοντά σε ένα θείο του, όπου παραμένει μέχρι την ηλικία των 19 ετών. Προστατευόμενος του αρχιεπισκόπου Κύπρου Σωφρονίου ζεί για ένα διάστημα στην Κύπρο, όπου τον προόριζαν για τον ιερατικό κλάδο. Το 1872 γίνεται ιεροσπουδαστής στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου το 1873 δημοσιεύει και την πρώτη του ποιητική συλλογή (Ποιητικά Πρωτόλεια). Το 1874, το επικό ποίημά του Κόδρος βραβεύεται στον Βουτσιναίο Ποιητικό Διαγωνισμό.

Την ίδια χρονιά γράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, αλλά με δαπάνες του Ζαρίφη μεταβαίνει στη Γερμανία , στη Γοτίγγη, όπου σπουδάζει φιλολογία και φιλοσοφία στο διάστημα 1875-1878. Το 1876, η επόμενη ποιητική συλλογή του Άραις μάραις κουκουνάραις (μετονομάστηκε σε Βοσπορίδες αύραι) βραβεύεται στον Βουτσιναίο Διαγωνισμό, στον οποίο το 1877 η συλλογή του Εσπερίδες επαινείται. Το 1881 τυπωνεται στη Λειψία η διδακτορική του διατριβή.

Μέχρι το 1884, ο Βιζυηνός επισκέπτεται το Παρίσι (1882) όπου γνωρίζει τον Δημήτριο Βικέλα και το Λονδίνο, 1883, όπου σχετίζεται με τον πρεσβευτή Πέτρο Βράιλα Αρμένη. Παράλληλα, δημοσιεύει την ποιητική συλλογή Ατθίδες Αύραι. Την ίδια χρονιά (1883), δημοσιεύεται στην Εστία το πρώτο μεγάλο διήγημά του, Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως και το Ποίος ήτο ο φονεύς του αδερφού μου. Το 1884, λόγω του θανάτου του προστάτη του Ζαρίφη, υποχρεώνεται να επιστρέψει στην Αθήνα και διορίζεται καθηγητής σε γυμνάσιο.

Ένα χρόνο αργότερα, εκλέγεται υφηγητής φιλοσοφίας με την διατριβή του Η φιλοσοφία του καλού παρά Πλωτίνω. Παράλληλα δημοσιεύοντια τα διηγήματά του Αι συνέπεια της παλαιάς ιστορίας και Το μόνον της ζωής του ταξείδιον. Το 1886 γράφει το Μοσκώβ-Σελήμ που διαδραματίζεται στη Θράκη. Τελικά εγκαταλείπει την Αθήνα κι εγκαθίσταται μόνιμα στη γενέτειρά του.

Το 1890 αρχίζουν να τον ταλαιπωρούν πόνοι από νόσημα του μυελού των οστών που του φέρνουν αυπνίες, τον καθιστούν ανίκανο να εργαστεί και τον εξαντλούν σωματικά κι οικονομικά. Το 1892 το νόσημα εξελίσσεται σε φρενική νόσο και καταλήγει έγκλειστος στο Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρείο. Εκεί ζει βυθισμένος σε ουτοπικές εμμονές του. Ύστερα από τέσσερα χρόνια εγκλεισμού, πεθαίνει στις 15 Απριλίου 1896, σε ηλικία 47 ετών.

Reviews

[Despoina Paschalidou · Rating 5 out of 5]

Αισθάνομαι ντροπή για τα μόνο 5 αστέρια που τολμώ και βάζω. Ο Βιζυηνός είναι μοναδικός και σπουδαίος πεζογράφος. Ευκολοδιάβαστη έκδοση θέλω να σημειώσω.

https://lego-ergo-sum.com/2021/10/15/...

[Νίκος Vitoliotis) · Rating 4 out of 5]

Πολύ δυνατή και γεμάτη φρεσκάδα η γραφή του Βιζυηνού, κι ας έχει περάσει κοντά ενάμισης αιώνας. Πρόκειται για συγγραφέα φαινόμενο, που επιβλήθηκε στα γράμματα, δημοσιεύοντας μόλις έξι(6) εκτενή διηγήματα! Συστήνεται ανεπιφύλακτα, παρά την καθαρεύουσα που χρησιμοποιεί.

[Jenny · Rating 5 out of 5]

Υπέροχος Βιζυηνός!Η έκδοση περιλαμβάνει 4 διηγήματα:

"Το Αμάρτημα της Μητρός Μου" 5*
Το τέλειο διήγημα;Σίγουρα μέσα στην δεκάδα.Το διάβασα πριν χρόνια για τις πανελλήνιες εξετάσεις και με είχε συγκλονίσει.Από τότε,απέφευγα να το διαβάσω,λόγω της στεναχώριας που μου προκαλούσε.Διαβάζοντάς το λοιπόν μετά από χρόνια,σε διαφορετική πλέον ηλικία και φάση στη ζωή μου,με συγκλονίζει όσο τότε!Σπαρακτικό διήγημα,το οποίο για μένα αναδεικνύει το μεγαλείο της αγάπης της μάνας απέναντι στα παιδιά της(κάτι το οποίο αποτελεί σταθερό χαρακτηριστικό και στα υπόλοιπα διηγήματα του Βιζυηνού).Άλλα θαυμάσια χαρακτηριστικά,τα οποία επαναλαμβάνονται και στα υπόλοιπα διηγήματα,είναι η εναλλαγή του γλωσσικού ύφους ανάλογα με τον εκάστοτε "ομιλητή",ο τρόπος που ψυχογραφεί βαθιά τους χαρακτήρες,ακόμη κι αν δεν είναι πρωταγωνιστικοί, και ο τρόπος που κλείνει τα διηγήματα,με προτάσεις που συμπυκνώνουν με δραματικό τρόπο όλο το νόημα της ιστορίας και σου αφήνουν μια μικρή μαχαιριά στην ψυχή.

"Το Μόνον της Ζωής του Ταξίδιον" 4,5*
Μεγαλώνουμε και συνειδητοποιούμε ότι οι άνθρωποι που βλέπαμε πάντα σαν μικρούς θεούς,δεν είναι παρά άνθρωποι.Μεγαλώνουμε και κάνουμε όνειρα και σχέδια,αλλά μπορεί και να μην τα πραγματοποιήσουμε ποτέ μας.Εξαιρετική γλυκόπικρη ιστορία,δύσκολο να αφήσει κάποιον που τη διαβάζει με στεγνά μάτια.

"Ποιος Ήτον ο Φονεύς του Αδελφού Μου" 4,5*
Ένα διήγημα που μου προκάλεσε αγωνία.Από ένα σημείο και μετά είναι εύκολο να καταλάβει κανείς την τραγική αλήθεια,αλλά δύσκολο να το αποδεχτεί συναισθηματικά και περιμένει εναγωνίως τη στιγμή της αποκάλυψης.Τονίζονται ιδιαίτερα κάποια ηθογραφικά χαρακτηριστικά και διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον κάποια πράγματα για τον τότε τούρκικο τρόπο ζωής και συμπεριφοράς.Ο τρόπος που δύο μητέρες με διαφορετική θρησκεία και καταγωγή δημιουργούν μια μικρή ομάδα ήταν ιδιαίτερα συγκινητικός.

"Ο Μοσκώβ-Σελήμ" 5*
Ο λόγος που έβαλα 4,5* στα δύο προηγούμενα διηγήματα ήταν η σύγκριση με το "Αμάρτημα" και αυτό εδώ το αριστούργημα.Ο Μοσκώβ-Σελήμ,ένας άνθρωπος που όλοι γύρω του κοροϊδεύουν για την μεγάλη αγάπη που τρέφει για τη Ρωσία,αν και Τούρκος,αλλά η ιστορία της ζωής του δείχνει ότι δεν είναι ούτε τρελός,ούτε κουτός.
"Δεν έχω κανένα κρυφό να σε διηγηθώ",με είπε τότε, "ή κανένα ντέρτι που δεν ημπορούσαν ν'ακούσουν κι'άλλοι.Μα για τους άλλους ο Μοσκώβ-Σελήμ είναι άνθρωπος σχεδόν τρελλός.Τί θέλεις να τους πω;Πώς θέλεις να με καταλάβουν;
Η πανανθρώπινη αλήθεια που διαφαίνεται σε όλα τα διηγήματα του Βιζυηνού,αλλά εδώ λάμπει σαν το φως του ήλιου:ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις τί βάσανα κουβαλά κάποιος στην καρδιά του.Κανένας δεν είναι πάντα αυτό που δείχνει και είναι μεγάλη ντροπή να κρίνεις επιφανειακά τον διπλανό σου.
Άλλο ένα στοιχείο το οποίο με άγγιξε ιδιαίτερα και με το οποίο ταυτίστηκα(όπως φαντάζομαι ότι θα ταυτιστεί εύκολα οποιοσδήποτε Έλληνας στην εποχή που ζούμε) είναι η απογοήτευση του Μοσκώβ-Σελήμ με τη χώρα του και η συνειδητοποίηση ότι όσα κι αν της προσφέρει,εκείνη θα παραμένει αχάριστη και θα τον βασανίζει..Μα δεν μπορεί παρά να την αγαπάει.

[Nikos · Rating 5 out of 5]

Εξαιρετικα διηγηματα.Εξαιρετικα!!!!!.Φοβερη πενα ο Βιζυηνος

[Γιώργος Μπελαούρης · Rating 5 out of 5]

όλα τα διηγήματα της συλλογής είναι ένα και ένα
παίζουν με όλα τα συναισθήματα και όλα τα χρώματα του φάσματος
κλασικότατα
τι να πω για το καθένα;
το αμαρτημα της μητρός μου; που στο σχολείο η θεωρητική μας έκανε να το σιχαθούμε και όταν το διαβάζεις με καθαρό νου, μόνος σου, είναι μαχαίρι στην καρδιά;
το μόνον της ζωής μου ταξίδιον; ότι πιο γλυκό και aww έχει υπάρξει;
ποίος ήταν ο φονεύς του αδελφού μου;
δεν έχω λόγια....
τρομερή σειρά, και τα είκοσι βιβλία είναι ένα και ένα

[Vichy · Rating 5 out of 5]

Το αμάρτημα της μητρός μου:
Πώς μια μάνα εξηγεί την αδυναμία της στα κορίτσια. Εκπληκτική γραφή.

Το μόνον της ζωής του ταξίδιον:
Ένας παππούς θαυμάζεται από τον εγγονό του για τα ταξίδια που έχει κάνει (?) καθώς έχει τόσες ιστορίες να του αφηγηθεί. Αστεία και πικρή ιστορία.

Ποιος ήταν ο φονεύς του αδελφού μου:
Η δραματική ιστορία μιας μάνας που τελικά ποτέ δε θα μάθει ποιος σκότωσε το παιδί της ή πόσο κοντά της ήταν. Τραγικότητα.

Ο Μοσκώβ-Σελήμ:
Ένας Τούρκος στην προσπάθεια του να αποδείξει την ανδρεία του στον πατέρα του περνά αδιαμαρτύρητα όλα τα βάσανα του πολέμου. Στο τέλος της ζωής του η απογοήτευση που θα νιώσει από τη συμπεριφορά των συμπατριωτών του θα στρέψουν την προτίμηση του στους Ρώσους που του συμπεριφέρθηκαν άψογα ενόσω ήταν αιχμάλωτος τους. Ωστόσο, η ύστατη ώρα δείχνει τι πραγματικά πεθυμά η καρδιά μας...

[Varvara Nikolaidou · Rating 5 out of 5]

Τι υπέροχη γραφή! Τι όμορφη χρήση της ελληνικής γλώσσας! Και τι ταλέντο που είχε ο Βιζυηνός να ψυχογραφεί χαρακτήρες και να μας τους παρουσιάζει τόσο ολοκληρωμένα και γλαφυρά.

Ένα από τα αγαπημένα μου αποσπάσματα:
«Ιλαρόν φως από της Ανατολής εχρύσιζε τας κορυφάς των προς τα αριστερά λόφων και εχύνετο επί των αφυπνιζομένων ρείθρων, ως πρωινόν μειδίαμα επί των χειλέων καλλιμόρφου παρθένου.»

[ΕΥΑ · Rating 3 out of 5]

Προσωπικές εμπειρίες, παραμυθια εμπνευσμενα απο την ζωή του ίδιου του συγγραφέα συνθετουν ένα μωσαικό από ανθρωπινες τραγωδίες. Επηρεασμενος από την ενασχολησή του με την ψυχολογία και την φιλοσοφία, δημιουργεί ενδιαφεροντα ψυχογραφήματα, αναλύοντας τους ήρωές του σε βαθος ενώ πραγματευεται διαχρονικά φιλοσοφικα θεματα όπως ο έρωτας, ο θάνατος, το πεπρωμένο, η τιμή, η εθνική περηφάνια, χωρίς να λείπουν και καποιες νήξεις για πολιτικά θέματα. Επτά διηγηματα γραμμενα σε "βαριά" καθαρεύουσα, δεξιοτεχνικά δοσμενη αλλά σε μερικα σημεια στριφνή και πυκνή που κουραζει ακομα και πιο εξοικειωμενους αναγνώστες. "Ποιος ητο ο φονεύς του αδερφου μου" ένα συγκλονιστικό ψυχολογικο θριλερ, κορυφαια παραγωγη της ελληνικής λογοτεχνίας, χωρίς ομως να μπορει να φτάσει το μεγαλείο του Παπαδιαμάντη. Γνώμη μου.....

[Ioanna · Rating 5 out of 5]

Το διήγημα αυτό με συγκλονίζει κάθε φορά που το διαβάζω. Από την πρώτη φορά που το διάβασα στο σχολείο μέχρι σήμερα, πάντα το ίδιο συναίσθημα

[Zografia Sideri · Rating 5 out of 5]

Ατόφιο 5άρι για ένα μεγάλο συγγραφέα.