Houd je je liever met de problemen van anderen bezig dan met je eigen wensen en behoeften? Vind je het moeilijk om te herkennen wat je voelt? Blijf je te lang in slechte relaties en situaties zitten? Verloochen je jezelf om het anderen naar de zin te maken? Laat je je gebruiken? Kun je geen nee zeggen?Als dit op jou van toepassing is, ben je waarschijnlijk co-afhankelijk. Co-afhankelijke mensen nemen zichzelf voornamelijk waar via relaties met anderen. Of ze goed of slecht zijn, is van secundair belang, want het is voor hen het belangrijkst dat er Ÿberhaupt een relatie is. Susanne HŸhn weet uit eigen ervaring hoe het is om in co-afhankelijke structuren gevangen te zijn. In dit boek legt ze uit wat co-afhankelijkheid precies is en hoe je kunt ontdekken of jij ook co-afhankelijk bent. Vervolgens laat ze in twaalf stappen zien hoe je je co-afhankelijke gedrag kunt loslaten, je autonomie kunt terugkrijgen en elk moment je impulsen kunt volgen.Dit boek wil je aanmoedigen om eindelijk een relatie met jezelf op te bouwen en er alleen nog voor anderen te zijn als jij dat wilt. Het opent de mogelijkheid om je eigen weg te gaan. Het gaat er niet om dat je egostisch bent en je afschermt, maar dat je voor jezelf zorgt en de grenzen tussen controle en zorg vindt en aanhoudt.Susanne HŸhn is levenscoach, holistisch fysiotherapeut en succesvol auteur van zelfhulpboeken. Sinds 1986 begeleidt ze mensen op hun weg naar gezondheid. Haar kennis geeft ze onder andere door via lezingen en seminars in meerdere landen en onlineseminars.
Apart boek over co-dependency, co-afhankelijkheid, vanwege een religieuze lijn die er doorheen loopt met god en engelen enzo... Maar als je daar doorheen leest, staan er interessante inzichten in.
Aantekeningen voor mezelf gemaakt. Eén grote spoiler.
Volgens de auteur werd de term co-afhankelijkheid oorspronkelijk gebruikt voor familieleden van alcoholisten. Het verwees naar het verloochenen van jezelf, je eigen wensen en behoeften achterstellen om er voor de verslaafde te kunnen zijn. De medeafhankelijke staat in dienst van de verslaafde. Dit omvat ook alle leugens die de medeafhankelijke verspreidt over eigen behoeften. Als oorzaken voor medeafhankelijkheid noemt de auteur allereerst het innerlijke kind dat geliefd wil worden, dat controle wil behouden om niet verlaten te worden. Co-afhankelijke mensen laten liever zichzelf in de steek dan door de ander verlaten te worden. Ze houden de ander afhankelijk van hen. Het begrip komt uit 1986 (Anne Wilson Schaef). Tegenwoordig wordt er ook wel naar verwezen met ‘relatieverslaafd.’ Robin Norwood noemt het de verslaving aan nodig zijn.
Kenmerken Kenmerken co-dependence: - Moeite met herkennen van eigen gevoelens, - Beschouwen zichzelf als onzelfzuchtig, - Voelen zich ongemakkelijk bij ontvangen van complimenten of cadeaus, - Komen niet op voor hun waarden en integriteit om te voorkomen dat anderen boos worden of afwijzen, - Zijn extreem loyaal en blijven te lang hangen in slechte relaties, - Stellen meningen van anderen boven die van zichzelf, - Kunnen alleen een relatie hebben als ze het gevoel hebben dat de ander ze nodig heeft.
Autonomie Tegenovergestelde van co-afhankelijkheid is autonomie, je eigen weg gaan. Vanuit autonomie leef je samen, vind je samen oplossingen en doe je concessies, bij co-afhankelijkheid maakt iemand het de ander naar de zin. Mannen zijn niet meer afhankelijk van vrouwen die hen verzorgen, vrouwen niet meer van de welwillendheid van mannen. Iedereen kan goed voor zichzelf zorgen. “Als we relaties aangaan, doen we dat om de liefde op deze planeet uit te breiden, niet om te worden verzorgd. Dat is nieuw, en we mogen ermee oefenen.”
Kernmerken Kenmerken van autonomie zijn: - Ik voel me goed omdat ik mezelf mag; - Ik waardeer mezelf; - Ik geef om jou en jouw strijd maar die bepaalt niet hoe ik over mezelf denk; - Ik heb zelfwaardering omdat ik mijn problemen zelf oplos en soms mijn patronen ervaar; - Ik behaag mezelf, ook als jij dat niet leuk vindt (maar niet ten koste van jou); - Ik bescherm mezelf, ook al ben jij daardoor soms onbeschermd - ik weet dat jij op jezelf kunt passen; - Ik zeg de waarheid over mijn gevoelens, onafhankelijk van de consequenties (maar niet ten koste van jou); - Ik koester mijn hobbies en interesses, ook als ik daardoor minder tijd heb voor jou; - Ik accepteer hoe jij je kleedt en gedraagt, ongeacht hoe ik me daarbij voel; - Ik weet wat mijn wensen en behoeften zijn, spreek ze uit en handel ernaar; - Mijn dromen zijn van mij, ook als jij er niet in voorkomt; - Ik heb geen controle over jouw boosheid, en jouw boosheid niet over mij; - Ik kan geven uit behoefte, niet uit angst of (on)veiligheid; - Ik spreek met mijn vrienden af, ook als jij die niet leuk vindt; - Mijn waarden horen bij mij; - Ik waardeer de manier waarop jij dingen doet maar niet ten koste van mij of de manier waarop ik dingen doe; - Er zijn duidelijke grenzen (onafhankelijkheid) tussen mijn levenskwaliteit en die van jou; - Ik neem de tijd, ik laat vriendschappen ontstaan, ik wordt niet door jou overweldigd en kan ongepast gedrag herkennen en erop reageren; - Ik kan erop vertrouwen dat er voor jou wordt gezorgd, ook als ik dat niet doe.
Liefde “Er is een fundamenteel verschil tussen liefde en co-afhankelijkheid. Bij liefde respecteer je de vrije wil van de ander en van jezelf.” Je kunt gemakkelijk ja en nee zeggen. Je kunt jezelf waarnemen, verliest jezelf niet in de ander. Bij co-afhankelijkheid “wil je de ander en jezelf manipuleren, dan respecteer je de autonomie van de ander net zomin als van jezelf, dan is je innerlijke programma actief en niet meer te stoppen. (…) Wellicht ben je niet zo fijngevoelig als je denkt, want misschien besef je niet eens of je hulp eigenlijk wel wordt geaccepteerd of niet. (…) hoe meer we denken dat onze boodschap zó belangrijk is dat iedereen die MOET horen. Dat is niet zo. Als iemand onze boodschap nodig heeft, vraagt hij er wel naar. En anders moeten we terughoudend zijn met onze heilsboodschappen.” “Co-afhankelijkheid woekert in jezelf, het is jouw ziekte.” “Schuldgevoelens zijn de prijs die we betalen als we uit onze co-afhankelijkheid stappen.” Het voordeel dat we uit co-afhankelijk gedrag halen is dat we onze eigen verlorenheid en gebrek aan licht niet ervaren, want met de ander bezig. We voelen de oude wond maar hoeven hem niet op te lossen.
Zielsverwanten Als we mensen ontmoeten met wie we ons snel diep verbinden voelen, kunnen dat zielsverwanten zijn maar ook mensen met soortgelijke verwondingen als wij. Dit betekent nog niet dat er in dit leven een gemeenschappelijke basis is. Met een zielsverwant is het gemakkelijk samensmelten, zeker voor een co-afhankelijke. Zielsverwantschap is niet de belangrijkste eis voor een duurzame relatie. Dat is de bereidheid je steeds opnieuw open te stellen en samen het pad van zelfkennis en helderheid te bewandelen.
Nodig zijn “Wij zijn niet de beschermengel van anderen. Wij hebben ons eigen lot te dragen, en daar hebben we onze handen al vol aan. Het is nu eenmaal ook een deel van ons lot om te leren ons niet met andermans zaken te bemoeien.” “We trekken mensen aan die ons nodig lijken te hebben, die blijk geven van hulpeloosheid, en gaan relaties met hen aan, want dat is ons verslavingspatroon. Hoe behoeftig deze mensen werkelijk zijn is niet echt belangrijk. Waar het om gaat, is dat we kunnen laten zien dat we behulpzaam zijn.” Als we ons hiervan bewust worden, en de afhankelijkheid willen beëindigen, kunnen we niet beïnvloeden of de ander haar verantwoordelijkheid neemt om voor zichzelf te zorgen. “Als je niet meer voor de ander beschikbaar bent, is er voor hem een andere oplossing die waarschijnlijk veel beter is.” Soms miet je jezelf beschermen: “De vreemde gevoelloosheid die je soms wellicht ervaart, is een beschermingsmechanisme van je eigen emotionele systeem.” Bij co-afhankelijkheid is de zorg die we geven niet onvoorwaardelijk, we willen er iets voor terug.
Passief-agressief gedrag Deze mensen hebben een negatieve basishouding en bieden passieve weerstand tegen suggesties en prestatie-eisen van anderen. “Knorrig gedrag, twistziek zijn, jaloezie, afgunst, wrok, een tartende houding, wroeging en een laag zelfbeeld zijn kenmerkend voor passief-agressieve mensen.” “Het is meestal het opstandige innerlijke kind dat geen andere mogelijkheid ziet om zijn behoeften te vervullen.”
“Je leven bestaat niet alleen uit lessen, maar is ook een zoektocht, een weg naar verlossing, een pelgrimspad van het bewustzijn.”
“De fundamenten van elke heilige relatie zijn helderheid, vrijheid en autonomie, want dat zijn de voorwaarden voor liefde. Natuurlijk sluiten we compromissen. En hoe meer we dat vrijwillig kunnen doen, hoe meer we bereid zijn om ze te sluiten.”