Jump to ratings and reviews
Rate this book

Operación Masacre

Rate this book
El 9 de junio de 1956 los generales Tanco y Valle se sublevaron contra el gobierno de facto que había destituido a Perón en septiembre de 1955. El levantamiento fue reprimido brutal e ilegalmente. Hubo muchos muertos, de los cuales sólo siete cayeron en acción. En los basurales de José León Suárez, un grupo de civiles -algunos de ellos relacionados vagamente con la conspiración; el resto, ajeno por completo a ella- fueron masacrados antes incluso de que fuera dictada la ley marcial. Unos pocos lograron escapar de la muerte, a duras penas. En 1957, Rodolfo Walsh emprendió la investigación de estos hechos, cuyos resultados publicó en forma de notas en el diario "Mayoría" y, poco después, como libro.

"Operación Masacre", una de las primeras novelas de "no ficción" escritas en castellano, se anticipó en nueve años al New Journalism, es decir, la aplicación de procedimientos propios del género novela al relato de hechos verdaderos.

213 pages, Paperback

First published January 1, 1957

256 people are currently reading
5476 people want to read

About the author

Rodolfo Walsh

84 books174 followers
Rodolfo Jorge Walsh was an Argentine writer, considered the founder of investigative journalism in Argentina. He remains disappeared since March 25, 1977.

After finishing the primary education in his small town in Río Negro Province, Walsh moved to Buenos Aires in 1941, where he completed high school. Although he started studying philosophy at university, he abandoned it and did a number of different jobs, including editorial. In the late 1940s he joined the Alianza Libertadora Nacionalista, from which he later moved to the Peronist cause.

In 1953 he received the Buenos Aires Municipal Literature Award for his book Variaciones en Rojo. In 1957 he finished Operación Masacre, an investigative work on the assassination of opposition figures during the military government of Aramburu. In 1960 he went to Cuba, where, together with Jorge Masetti, he founded the Prensa Latina press agency. He was then close to the CGT de los Argentinos.

Back in Argentina in 1973, Walsh joined the Montoneros radical group, and four years later he was killed during a shoot-out with a special military group that set him an ambush. His body and some of his writings were never seen again. The day before his death he wrote an Open Letter to the Military Junta protesting that their economic policies were having an even greater effect on ordinary Argentines than their human rights abuses.

Four films have been based on his work, including Operación masacre (1973) and Asesinato a distancia (1998), and three of his books were published years after his death, most notably Cuento para tahúres y otros relatos policiales.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
2,942 (47%)
4 stars
2,146 (34%)
3 stars
850 (13%)
2 stars
180 (2%)
1 star
46 (<1%)
Displaying 1 - 30 of 511 reviews
Profile Image for Orsodimondo.
2,452 reviews2,425 followers
August 25, 2024
L’UOMO ARRIVATO PRIMA DELLA CIA

description
Francisco José de Goya y Lucientes: 3 maggio 1808 (1814). Museo del Prado.

Giornalismo d’indagine, inchiesta da segugio, raccontata come se fosse un romanzo poliziesco, sapendo bene cos’è la suspense, da parte di un uomo che potrebbe tuttora dare grandi lezioni, non solo di giornalismo, anche di umanità e di impegno.

Uno scoop: nel giugno del 1956 la giunta militare argentina, durante quella che è passata alla storia come Rivoluzione Liberatrice (mise fine al governo Peron con un colpo di stato), per reprimere un tentativo di restaurazione del peronismo, giustiziò, ma sarebbe meglio dire assassinò, qualche decina di persone, tra cui anche dei civili totalmente innocenti, colpevoli solo di essere nel luogo sbagliato al momento sbagliato.

description
Rodolfo Jorge Walsh Gill: Lamarque, 9 gennaio 1927 – Buenos Aires, 25 marzo 1977.

L’esecuzione, forse perché particolarmente ‘cattiva’ e ‘ingiusta’, risultò piuttosto maldestra, e la metà dei condannati riuscì a scappare e mettersi in salvo.

Walsh assume nome e documenti falsi, gira armato di rivoltella, si trasferisce in altra abitazione, e si mette a caccia dei sopravvissuti, li scova, li intervista, ricostruisce i fatti, le responsabilità, mette insieme i pezzi, tira fuori i nomi dei responsabili, e svela la verità, svela un fatto che stava per passare sotto silenzio.

description

Il governo militare è infastidito dai suoi articoli giornalistici che appaiono a puntate e nega ogni responsabilità, nega i fatti, insabbia tutto: ma non reagisce.

Come invece farà la dittatura guidata da Videla vent’anni dopo, che di fronte alla “Lettera aperta di uno scrittore alla Giunta militare”, nella quale Walsh, cifre fatti e nomi alla mano, denunciava repressione del dissenso, sequestri, torture, uccisioni, desaparecidos, inclusa la morte della figlia, il giorno dopo la pubblicazione lo rapì e fece sparire per sempre.

description
I voli della morte durante la dittatura di Videla.

Nel 1959, Walsh si trasferisce all’Avana e fonda la Prensa Latina, l’agenzia di stampa, insieme a Che Guevara e Gabriel García Márquez, riesce a decifrare un cablogramma della CIA e ad anticipare l'invasione statunitense della Baia dei Porci (Playa Girón).
Diavolo d'uomo!

description
Profile Image for Libros Prestados.
472 reviews1,040 followers
July 10, 2019
Este es un reportaje periodístico que se leer como una novela y se disfruta como una película. Pero no digo nada nuevo, pues esto es lo que hace a este libro el clásico que es. Lo que lo convierte en clásico también es su importancia histórica, no solo por cómo lo cuenta (lo que daría lugar a un nuevo género), sino por los hechos que narra.

Es un thriller adictivo al tiempo que sobrecogedor, donde a un ritmo trepidante Rodolfo Walsh te hace participe de un crimen. Un crimen de estado que quedó impune en la Argentina de los años 50.

Me ha parecido increíble como en pocas páginas construye las semblanzas de las víctimas, cómo con una economía del lenguaje encomiable te explica el quién, el cuándo, el cómo... y más que el por qué de que ocurriera, el por qué de cómo se trató de ocultar.

Sospecho que a algunas personas se les va a hacer cuesta arriba la parte final, donde Walsh se centra en el proceso judicial, pero yo debo admitir que mi formación en Derecho hizo que me admirara no sólo por cómo un juez en particular utilizó todos los vericuetos legales a su disposición para tratar de hacer justicia, sino lo bien que explica Rodolfo Walsh cuál es el problema jurídico. Cualquier lego en Derecho entenderá cuál es el crimen y por qué debe juzgarse.

A mí me ha maravillado esta realidad novelada que Rodolfo Walsh (con la inestimable ayuda de la periodista Enriqueta Muñiz) que te cuenta unos hechos horribles con tal sencillez, honestidad, pasión y empeño por reflejar en la medida de lo posible la exactitud de lo ocurrido, que no he podido si no rendirme ante su talento.

Puede que acabaran con su vida, pero no puedieron acabar con la verdad que él contó.
Profile Image for Lauren .
1,833 reviews2,549 followers
October 23, 2021
Anglophone audiences are familiar with Truman Capote, Bob Woodward, and Carl Bernstein, as well as many other journalists and writers who doggedly pursued a story and perilously sought the truth.

Before Capote's In Cold Blood, there was Rodolfo Walsh's investigative "new" journalism, Operation Massacre. This book is a cultural and historical touchstone in Argentina for its depiction of events in June 1956 in a suburban Buenos Aires.

This edition, published by Seven Stories Press and translated from the Spanish in 2013 by Daniella Gitlin, gathers Walsh's play-by-play events on the night of the executions, the subsequent legal proceedings, and the aftermath and eventual inaction. The appendices in this edition are the last quarter of the book and are not to be missed - each one can be treated as a standalone essay and update on facts and related events. Supplemental materials accumulated as the story and the consciousness grew. This edition also includes the letter "Open Letter from a Writer to the Military Junta" that Walsh mailed for distribution and publishing in March 1977, one day before he was kidnapped and "disappeared" by the Regime, in the political event now known as the "Dirty War".

A phenomenal work of journalism in its own right, but also for what it represents. Reading this gave me a great deal of context for my deeper studies of Argentina and its culture and politics.
Profile Image for Makis Dionis.
557 reviews155 followers
January 8, 2019
Το 1955 ένα στρατιωτικό πραξικόπημα συγκλονίζει την Αργεντινή. Ένα χρόνο μετά στην σκια μιας αποτυχημένης στρατιωτικής εξέγερσης, μια μαζική δολοφονία, αναδεικνύει τα χαρακτηριστικά του καθεστώτος.
Ο Walsh, ξεσκεπάζει την θρασυδειλια , την υποκρισία κ την προπαγάνδα με ένα δημοσιογραφικό χρονικογραφημα.
Αυτά τα ωραία κ δημοκρατικά που ζούσαμε εδώ, τα ζούσαν κ εκεί, με ενορχηστρωτή το μακρύ χέρι των μονοπωλίων, στην ενδυμασία των δημοκρατικών ΗΠΑ.
Το δυστύχημα είναι ότι ελάχιστα πράγματα άλλαξαν μέχρι σήμερα κ η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα
Πόση δημοκρατία άραγε μπορούμε να αντέξουμε ακόμα?
Profile Image for Eliasdgian.
432 reviews131 followers
April 30, 2019
Απέναντι σε κάθε τυραννικό καθεστώς που ποδοπατά τις ζωές και τις ελευθερίες των πολιτών, και σε κάθε λογής εγκληματίες, ένστολους και μη, που σκορπίζουν οδύνη και θάνατο, ενώ πρώτα υπόσχονταν τάξη και ασφάλεια, θα υπάρχουν πάντοτε οι δικοί μας ήρωες: όσοι ορθώνουν το ανάστημά τους μπροστά στα τανκς, όσοι υψώνουν τη γροθιά τους παρακινώντας τους πολλούς στη μόνη δυνατή επιλογή, αυτή της αντίστασης, κι όσοι, τέλος, μέσα από ημερολόγια φυλακής ή τη διερευνητική δημοσιογραφία, φέρνουν στο φως όλα τα στυγνά εκείνα εγκλήματα που τα καθάρματα πίστεψαν ότι θα παραμείνουν στο σκοτάδι.

Ένας τέτοιος ήρωας, ‘τ’ όνομα του οποίου θα ‘πρεπε μ’ ένα σκληρό λιθάρι να χαραχθεί στην πέτρα, για να έρχονται αργότερα οι άνθρωποι να προσκυνούν’, είναι ο Rodolfo Walsh∙ ένας σπουδαίος δημοσιογράφος που, μέσα από την έρευνα, θα αποκαλύψει στην κοινή γνώμη πως όχι μόνο η επιχείρηση σφαγή συνέβη πράγματι, αλλά και πως άφησε πίσω της πέντε νεκρούς, έναν τραυματία και έξι επιζώντες∙ ένας άνθρωπος θαρραλέος που με την ίδια τόλμη θα αντιπαρατεθεί και στη δικτατορία του Βιντέλα, χάνοντας πρώτα την κόρη του και μετά την ίδια του τη ζωή.

Είτε για το βιβλίο, που, σημειωτέον, είναι το πρώτο μη μυθοπλαστικό μυθιστόρημα (non-fiction novel) που γράφτηκε ποτέ (ακολούθησαν το ‘Εν ψυχρώ’ και το ‘Ζ’), είτε για τον συγγραφέα του, τίποτε λιγότερο από πέντε αστέρια.
Profile Image for  amapola.
282 reviews32 followers
November 19, 2017
Ci vuole coraggio per amare la verità più di se stessi

Rodolfo Walsh era uno scrittore di racconti polizieschi prima che, nel 1957, durante una conversazione qualcuno pronunciasse questa frase: “C’è un fucilato ancora vivo”. La frase è riferita a un barbaro episodio avvenuto sei mesi prima: la giunta militare golpista aveva represso con esecuzioni sommarie i tentativi di resistenza peronista senza andare troppo per il sottile. Infatti, anche un gruppo di civili innocenti che si erano ritrovati per ascoltare la radiocronaca di un incontro di boxe vengono arrestati, trascinati via e fucilati in una discarica alla periferia di Buenos Aires. L’episodio viene fatto passare sotto silenzio. Ma ci sono dei superstiti. “C’è un fucilato ancora vivo”…
Scrive Walsh:
Non so cosa sia ad attrarmi in questa storia vaga, lontana, irta di improbabilità. Non so perché chiedo di parlare con quell’uomo, perché sto parlando con Juan Carlos Livraga.
Ma poi lo scopro. Guardo quella faccia, il buco nella guancia, il buco più grande nella gola, la bocca spaccata e gli occhi opachi in cui fluttua ancora un’ombra di morte. Mi sento insultato, così come, senza saperlo, mi sono sentito insultato quando ho udito quel grido straziante dietro la persiana.
Livraga mi racconta la sua storia incredibile; gli credo subito.


Da quel momento Walsh dirà addio alle “soavi stagioni tranquille” e si dedicherà anima e corpo a far luce sulla vicenda:
Così nasce quell’indagine, questo libro. La lunga notte del 9 giugno torna su di me, per la seconda volta mi strappa dalle “soavi stagioni tranquille”. Adesso, per quasi un anno non penserò ad altro, abbandonerò la casa e il mio lavoro, mi chiamerò Francisco Freyre, avrò una carta d’identità falsa con questo nome, un amico mi presterà una casa nella zona del Tigre, per due mesi vivrò in una gelida baracca dalle parti di Merlo, porterò sempre con me una pistola, e in ogni momento le figure di quel dramma torneranno ossessivamente.
Walsh segue la pista come un segugio, indaga, ricostruisce i fatti (alla fine i superstiti risulteranno addirittura sette) e scrive “Operazione massacro”, un libro di denuncia, un grande esempio di giornalismo d’inchiesta, che si legge come un romanzo (pubblicato nel 1957, ben nove anni prima di “A sangue freddo”, considerato il capostipite del genere, ma che è solo del 1966).

In Appendice al libro è riportata la “Lettera aperta di uno scrittore alla Giunta militare”, che Walsh scrisse il 24 marzo 1977 e che gli costò la vita. Questa:
http://www.hortusmusicus.com/pdf/592.pdf
Leggendola sono scoppiata in un pianto irrefrenabile, non riuscivo in alcun modo a contenerlo. Così mi sono resa conto che ciò che mi commuove più di ogni altra cosa non è il sentimento, l’amore, la bontà, ma il coraggio. Questo tipo di coraggio.

Rodolfo Walsh è andato ad aggiungersi alla lista dei 30.000 desaparecidos. Alcuni superstiti raccontano che i militari lo portarono all’ESMA (il campo di concentramento) che era già morto, crivellato di colpi, ma il suo corpo non è mai stato ritrovato.
Profile Image for Enrique.
600 reviews384 followers
August 9, 2022
Operación masacre narra los hechos que llevan al fusilamiento de un grupo de peronistas, en su mayoría ajenos al levantamiento militar que se fraguaba por parte un grupo militar golpista. No hago spoiler ya que en el mismo prólogo, el autor ya desvela, quienes, cuando, donde y causas. La historia de fondo es una mezcla entre una enorme chapuza militar en el asesinato de civiles, saltándose todos los procedimientos legales, proceso kafkiano muy propio de los países latinos en cuanto a la forma de tapar esas irregularidades y la deshumanización absoluta de la persona.
Otro mérito del libro, aparte de la originalidad de ser el primer referente de hechos históricos novelados, es que tras dar el autor todos los datos posibles sobre tales hechos al comienzo, después es capaz de mantener la tensión narrativa para que el lector no afloje y pierda interés. Bien logrado, bien ejecutado y no se le puede poner una sola objeción a este magnífico trabajo.
Los escritores posteriores que desarollan ese campo (T. Capote, E. Carrere) amplían y enriquecieron ese tipo de novela; digamos que a pesar de la necesaria premisa de este género en cuanto a que debe estar bien documentado sobre los hechos que escriben, esos escritores posteriores se permiten más especulación en cuanto a la vida y connotaciones de los protagonistas, digamos que enriquecen la narración por su cuenta. Aquí Walsh sin embargo va con más prudencia, hace más la función de fedatario de los hechos, de periodista, mete diálogos al comienzo, pero trata de hacer más labor periodística que de ficción. También es cierto que tiene más elementos para ser fiel a la verdad al existir un número importante de supervivientes a la historia, y creo que por ser la primera obra de este género, avanza con cierto temor para no desvirtuar los hechos.
Hay momentos hacia el final que se hace pesado y estamos ante un documento, una crónica o como lo queramos llamar de carácter periodístico, Waslh insiste una y otra vez en la anterioridad de los crímenes al momento en que se declara la ley marcial. Incluye una investigación muy exhaustiva mezclando lo periodístico y jurídico, impecable labor investigadora. Anejos, entrevistas, expedientes judiciales y administrativos, tres ediciones distintas en función de los avances en la investigación, la carta abierta que llevó a Walsh a su desaparición y muerte...
O.M. me permitió conocer en detalle los lamentables hechos históricos y abusos cometidos por los militares en Argentina en los 50, 60 y 70. Además de tambien para conocer un poco de ese ente abstracto tan complejo para los no nativos que es el peronismo.
Profile Image for Arelis Uribe.
Author 9 books1,717 followers
June 7, 2021
Conocí a Rodolfo Walsh cuando viví en La Plata, many years ago. Allí escuché de su obra, de la historia de su cuerpo aún desaparecido. Estudié un semestre de periodismo en la UNLP y revisar su legado fue inevitable. Estudié historia argentina y guerrillas latinoamericanas, y ahí estaba él, como escritor y guerrillero. En la facultad había un grupo de jóvenes haciendo política que se habían nombrado "La Walsh" y yo miraba ese grupo y añoraba ser parte de algo así, de la política, de la historia. Estando en Buenos Aires leí la carta abierta que Walsh envía a la junta militar argentina, en 1977, su último texto antes de ser desaparecido. Ahora, más de diez años después de mi estadía en La Plata, al fin tengo la fortuna de leer Operación Masacre. Y qué tremendo es Walsh, riguroso, inteligente, preciso. Admiro su curiosidad infinita por desempolvar las triquiñuelas de una policía y una milicia sangrienta, desbordada, que de disciplina militar no tiene nada, que es incapaz de respetar cualquier protocolo, que en realidad es salvaje, descarnada y psicópata. Admiro lo empecinada de su pulsión investigadora, su seguridad a la hora de decir: tuve acceso a documentos secretos, me entrevisté seis veces con cada testigo, he chequeado cada palabra y lugar. Walsh es un relojero cuidadoso, que trata las historias con el cuidado que merece la historia, con responsabilidad en el uso de las palabras, con el rigor a fuego de quien lucha por denunciar una injusticia. Gran periodista, reportero, cronista, narrador y escritor. Tiene eso medio Carlos Pinto, Walsh, cuando escribe, como de decir 'van a matarlos, pero aún no lo saben', o algo así. Quizá utiliza esta técnica escritural porque sabe que para redactar casi no tenía tiempo, entonces va adelantando el final de esta historia (la masacre, la muerte) antes de que siquiera suceda, porque quizá nos quiere retener (no se vayan, sigan leyendo, que lo peor está por venir) o porque la muerte en cualquier circunstancia es tan impresionante que hay que dejarla venir por delante aunque sea a pedazos; y así el acto de contar cualquier historia valga la pena. Subrayé muchas frases y me volvió la sed, por no decir la envidia, de que el escribir tenga sentido, de pelear por algo, de que ese talento que se tiene (escribir o reportear, por ejemplo) esté al servicio abnegado por algo superior, colectivo, humano. Escribir historias con sangre, dando la vida. Ya no quedan periodistas así, estoy rodeada de periodistas cómodos, burgueses y cobardes. Partiendo por mí. Necesitamos más Rodolfos Walsh en Latinoamérica, gente cezuda y arrojada, que no le importe poner el cuerpo y dar la vida en nombre de la verdad. A veces se me hizo difícil la lectura, porque es tanta información y es tanto lo que pasa, que me perdía. Sin embargo, entiendo el trasfondo de la historia: militares cometiendo abusos contra un pueblo desarmado, escondiendo sus culpabilidades, defendiendo sus privilegios. Gracias a mí misma por regalarme este libro en 2020, el año de la pandemia.
Profile Image for Stuart.
Author 7 books48 followers
September 10, 2013
I am glad to finally see this very valuable book translated into English.

I read Operacion Massacre some years ago, before I knew who Rodolfo Walsh really was, and some of the scenes are still incredibly vivid in my head. For those who don't know, Walsh traces the story of a massacre perpetrated by the Argentine military dictatorship after an aborted coup attempt c. 1956. The only problem was that the people being executed weren't guilty of anything other than being in the wrong place at the wrong time.

Walsh tracks down a survivor of the massacre and pieces the whole thing together, in an intimate portrait that is all-too easy to relate to. Having myself been arrested in such "wrong place-wrong time" circumstances, I recognized familiar feelings of annoyance and then disbelief on the part of the innocent victims as the book unfolds. It's all there: the bored policemen, the waiting, the filling out of papers, and then even wondering, just before the shooting started, if they should make a run for it.

Walsh, years later, became chief of intelligence for the Montoneros, and was himself murdered by the Regime. Beyond politics, though, this is an essential human story that transcends country or ideology.
Profile Image for foteini_dl.
567 reviews166 followers
August 26, 2019
Η Επιχείρηση Σφαγή αποτελεί μία δημοσιογραφική έρευνα που, εξαιτίας της έντασής της, μοιάζει με αστυνομικό μυθιστόρημα, για μια αποτυχημένη στρατιωτική εξέγερση εναντίον της δικτατορίας του στρατηγού Αραμπούρου το 1956 στην Αργεντινή που άφησε πίσω της πέντε νεκρούς, έναν τραυματία και έξι επιζώντες, προσφέροντας γόνιμο έδαφος για συζήτηση (και απόκτηση νέων γνώσεων).

Όμως, αν και το βιβλίο είναι συναρπαστικό και καλογραμμένο είναι (σε εξαιρετική μετάφραση του Κρίτωνα Ηλιόπουλου), αυτή η έκδοση των Ακυβέρνητων Πολιτειών έχει μία αδυναμία: η απουσία εισαγωγής/επιμέτρου φαίνεται να παραβλέπει την μη εξοικείωση του ελληνικού αναγνωστικού κοινού με τα γεγονότα που τάραξαν και σημάδεψαν την Αργεντινή (δικτατορίες, στρατιωτικά κινήματα, δολοφονίες, ξανά δικτατορίες), με αποτέλεσμα να γεννιούνται πολλά ερωτηματικά.

Βέβαια, είναι στο χέρι του κάθε αναγνώστη να εμπλουτίσει τις ιστορικές του γνώσεις για την σύγχρονη ιστορία της Αργεντινής, χάρη σ’ έναν συγγραφέα που δολοφονήθηκε από το δικτατορικό καθεστώς του Ραφαέλ Βιδέλα ύστερα από ένα δημόσιο γράμμα – κατηγορώ.

Το βιβλίο αυτό ήταν σημαντικό για τους αγώνες των ανθρώπων στην Λατινική Αμερική, όπως και το ότι άνοιξε τους δρόμους για ένα νέο λογοτεχνικό είδος, στο οποίο ανήκει και το Ζ του Βασίλη Βασιλικού. Πάνω απ’ όλα, αυτό το βιβλίο και ο ίδιος ο συγγραφέας είναι η ζωντανή ιστορία μιας ολόκληρης χώρας.
Profile Image for Cristian Marucci.
Author 1 book3 followers
June 23, 2012
Es muy difícil ser objetivo en el análisis literario de "Operación Masacre" si uno es argentino. Un libro de investigación sobre la matanza de civiles en José León Suarez, que solo se encarga de contar los hechos, en base a evidencias claras y objetivas. Pero con eso, no hace falta más. El horror de una de las épocas más oscuras de nuestro país queda expuesto, generando un dolor muy grande que emociona al pasar cada hoja, independientemente de cualquier ideología política.
Profile Image for ΠανωςΚ.
369 reviews70 followers
February 24, 2019
Αν διαβαστεί σαν ένα νουάρ πολιτικό μυθιστόρημα, είναι πολύ σπουδαίο. Το ίδιο αν διαβαστεί σαν ένα προϊόν δημοσιογραφικής έρευνας που αποδεικνύει όσα καταγγέλλει. Η Επιχείρηση Σφαγή είναι και τα δύο. Υποψιαζόμουν ότι θα ενθουσιαστώ, δεν περίμενα όμως να ενθουσιαστώ τόσο πολύ.
Profile Image for Lucas Sierra.
Author 3 books602 followers
February 25, 2020
Habrá que fracturarse los dedos para escribir todo este desamparo (Reseña, 2020)

Escribe Walsh: “Bastará hablar una hora con él […] para deponer toda incredulidad”. Se refiere a Giunta, uno de los sobrevivientes a la Operación Masacre. El libro es un ejercicio bestial de periodismo y literatura. Del primero porque la investigación de Walsh arrincona a la junta militar, pone contra las cuerdas a los mandos que ordenan un fusilamiento por fuera de todo amparo militar. No desde lo ético, no desde lo bien o mal que está ceder el poder de la pena de muerte a manos particulares. No, no importa eso. Lo prueba desde lo legal, desde lo burocrático que mastican y vociferan los parlantes oficiales. De ahí su coraje como investigador: jugar en el terreno del oponente, y ganar a fuerza de sumergirse. Por eso es periodismo este libro, pero es literatura por esa frase con la que se refiere a la entrevista con Giunta. Es literatura porque depone de toda incredulidad. ¿Lo vemos claro?, “deponer toda incredulidad”, como si la incredulidad sea un arma. No “dejar de lado”. No “suspender”. No “renunciar a toda incredulidad”. No. Deponer. Porque no creerle a una víctima del estado es bélico. Porque no creerle a los sobrevivientes de la masacre es continuar con el fusil en alto. La incredulidad como el arma del escritor, la que depone cuando se entrevista con uno de los personajes de su reportaje.

Mucho podría decirse de la elección del tema. La importancia política y social de Operación Masacre. También su fuerza en la historia de la escritura latinoamericana, el camino que deja abierto para el periodismo narrativo, lo que significa que antes de Truman Capote ya Walsh hubiese inventado la novela de no ficción. Pero lo que a mí no deja de intimarme, de llamarme a releerlo, es la certeza de su lenguaje. Frente a Walsh me encuentro, como ante Piglia posteriormente, indefenso, capaz de caer fulminado en un par de líneas por alguien competente y consciente de la magia de la escritura. No puedo sino doblar la testuz y reconocer mi tibieza, mi incapacidad de ser firme, mis momentos de debilidad. No puedo sino —como ante Enríquez, como ante Melchor, como ante Guerriero— asumir el mea culpa de no concebir cómo consiguen esa familiaridad con el acto narrativo. Esa suerte de domesticación salvaje, y disculpan el recurso fácil del oxímoron, en donde aparece “deponer toda indiferencia” entre muchas otras oraciones igual de contundentes, igual de tocadas por el ángel Gabriel.

Porque la prosa de Walsh, con estos materiales que podrían ser fácilmente cosa muerta, cosa pasada, olvido y ceniza de entresijos judiciales, es anunciación. No sé que anuncia. No sé a qué virgen le dicen que parirá al salvador del género humano. No sé con qué rostro le mira el mensajero. Pero sé que las palabras se parecen a las que Walsh pone en esta obra. Que se parecen, también, a las que Piglia, y el resto de los herederos espirituales de Walsh, usará luego. Que en ellas la letra asume su condición de símbolo, sí, y esto significa que se asume como cosa viva que reúne, como corazón que convoca a su alrededor, como grupo, como comunidad, como voz entre las voces de la tribu invocando la presencia de lo sagrado, la protección de lo íntimo y mínimo y sagrado ante lo gigantesco y poliforme de las amenazas exteriores. Lo que quiero decir es que Walsh trabaja con el lenguaje como si construyera su casa, como si la ampliara, como si plantara frente a ella los árboles que se murió sin plantar. Y esa domesticidad, y esa capacidad de hacerte sentir cómodo pero maravillado, no es sino una propiedad de quien consigue sostener el asombro sin quemarse, sin volarse los dedos.

Sostener el asombro y permitir que otros lo contemplen, sin importar si viene veteado de horror, de muerte, de frustración, de rabia. Sostener el asombro y permitir que otros lo contemplen justamente porque viene veteado de horror, de muerte, de frustración y de rabia. Y todos deben verlo, y todos deben ver las vetas, para que podamos, por fin, ser purificados, ser libres de tanto desamparo.
Profile Image for María Carpio.
396 reviews351 followers
September 8, 2024
Walsh no fue asesinado por esta novela de no-ficción. Fue asesinado por la Carta a abierta a la Junta militar que escribió casi veintiún años después, en la que acusaba a la Triple A (Alianza Anticomunista Argentina) y a la Junta militar de los asesinatos sistemáticos de ciudadanos argentinos durante el primer año de la dictadura militar iniciada con un golpe de estado en marzo de 1976. Esta carta, que se incluye como el último anexo de la edición que tengo de este libro, fue su obra final. Y Walsh lo sabía, pues se declaraba al final de la misma "sin esperanza de ser escuchado, con la certeza de ser perseguido". Y así fue. La carta no llegó a salir a la luz; al día siguiente fue herido en plena calle por un grupo de tareas de la Escuela de Mecánica de la Armada (expertos en torturas y ejecuciones), y lo capturaron. Nunca apareció su cuerpo ni jamás revelaron su ubicación.

Este final de su propia vida parecería ser parte de la propia narración de Operación Masacre, obra de no-ficción, que sin embargo le toma prestada con gran solvencia a la novela su lenguaje, estilo y narrativa. De no ser porque se trata de un hecho ocurrido realmente en junio de 1956 (más de una decena de detenidos y cinco ejecutados extrajudicialmente antes de que se decretara Ley Marcial por una sublevación de generales contra el gobierno de facto que había destituido a Juan Domingo Perón en 1955), creeríamos que estamos leyendo una novela policial o un thriller. Pero no, aún teniendo bastante de crónica periodística policial o de crimen, Operación masacre es pionera en su tipo (antes de A sangre fría), y además de tener alta relevancia por el tema que trata (detención ilegal y ejecución extrajudicial de presuntos inocentes), la tiene también porque su calidad literaria es indiscutible. Ahora, la novela vale por sí misma sin necesidad de más aclaraciones, pero también caben todas las aclaraciones que hay en esta edición, los varios prefacios e introducciones, posfacios, anexos, etc., pues permiten tener un panorama mucho más amplio de las cosas. El propio Walsh escribe casi todos estos adjuntos, y allí declara que en realidad de no ser por lo forzoso de las circunstancias (era menester denunciar públicamente este crimen de Estado), él no habría escrito nunca nada similar, pues el periodismo político no le interesaba. Pero, sin duda, veinte años después llegó a interesarle, no solo eso, sino ya la militancia en activo al unirse a la organización guerrillera peronista argentina Montoneros (siendo que en Operación masacre directamente critica al peronismo), y siendo parte de ésta, con el alias de Nerus, fue cuando encontró la muerte.

La estructura novedosa de esta novela de no-ficción es el relato testimonial-coral desde las voces de varios de los detenidos y víctimas de la detención y ejecución ilegal. Las historias de cómo llegó cada uno al lugar y momento equivocados se funden en un solo relato al final. Hablaron los que se salvaron, poco más de la mitad, ya sea porque corrieron al momento de ser fusilados, porque se hicieron los muertos o porque en realidad, pese a haber sido disparados con fusiles, no murieron. Ese es el caso de Livraga, el verdadero muerto viviente, que es por el que llega Walsh a esta historia. De no ser por ese relato transmitido como rumor y secreto, el autor no habría sabido de esta historia y no la hubiese hecho pública, y sobre todo, hubiera quedado en el olvido. Gracias a ese hombre que, luego de horas de estar tirado en el piso, ensangrentado, con el tabique y los dientes destrozados por las balas, se levantó y llegó a un poblado donde un propio policía lo ayudó y lo llevó a un hospital, Walsh supo toda la historia: Un grupo de personas está reunida en un departamento; de ellos, sólo dos están directamente implicados en un intento de motín (que no llegan a realizar), otros dos conocen de la cuestión pero no participan, el resto no tiene idea de nada, incluidos los que iban pasando por ahí sin tener relación alguna con los demás. Lo demás es un operativo en el que son detenidos y se ordena su ejecución en el paredón (antes de que se decretara Ley Marcial). Walsh demuestra aquello en una minuciosa investigación y señala directamente culpables. Pero nunca hubo justicia y él ya lo sabía. El resto es historia o Historia.
Profile Image for Alejandro.
58 reviews44 followers
September 18, 2024
¿Hay un libro más importante que éste?

No recuerdo cuándo fue la última vez que lloré leyendo, pero aquí fue tremendo el impacto.

Es un libro en el que me sumergí de lleno. Desgasté las páginas y sus oraciones; leí con tanta fascinación cada palabra que doy por seguro que mis ojos se tragaron sus mecanismos y maravillas y si alguien lo cogiera de mi librero, lo hallaría en blanco.

Es un tornado este libro. Un tornado.
Profile Image for Juan Quiroga.
Author 3 books127 followers
September 2, 2020
Por ser un libro de no-ficción, el hecho a desarrollar ocurrió (precisamente la masacre en el barrio donde vivo, más allá que se nombren otras zonas de Buenos Aires, Argentina) y es muy valedero el esfuerzo que hizo el autor en recopilar toda la información necesaria para que pudiera salir a la luz.

RESEÑA COMPLETA (incluye información complementaria) EN MI BLOG: https://lavidadeungamerprincipiante.b...
Profile Image for jpm.
167 reviews12 followers
November 4, 2019
Un esempio mirabile di giornalismo d'inchiesta, di denuncia. Un esempio di giornalismo che non si 'piega' al potere, all'oppressione, alla violenza di chi vuole vuole demolire la democrazia.
Un reportage che Rodolfo Walsh ha pagato con la vita.
Profile Image for Humberto Ballesteros.
Author 11 books155 followers
June 9, 2023
Ese manido adjetivo, "imprescindible", aplica en verdad sólo a un puñado de libros, y la lista cambia dependiendo de la época y sus urgencias. En la Latinoamérica de hoy en día, uno de esos cuatro o cinco libros verdaderamente imprescindibles es esta crónica del argentino Rodolfo Walsh que, como cuenta la excelente introducción de Guerriero, le costó la vida pero también le otorgó la lucidez.
Profile Image for Monik.
208 reviews27 followers
January 31, 2021
"Aramburu estaba obligado a fusilar y proscribir del mismo modo que sus sucesores hasta hoy se vieron forzados a torturar y asesinar por el simple hecho de que representan una minoría usurpadora que solo mediante el engaño y la violencia consigue mantenerse en el poder"
Operación Masacre, de Rodolfo Walsh @librosdelasteroide
El 9 de Junio de 1956 un grupo de amigos-vecinos-conocidos se reúne en un apartamento para escuchar por la radio un combate de boxeo. Todo muy normal si no fuera porque la mitad de ellos acabaron la noche asesinados a tiros en un basural en lo que pasaría a la historia como los Fusilamientos de José León Suárez.
Ese mismo día, militares nacionalistas partidarios de Perón habían intentado una insurrección contra el gobierno de la Revolución Libertadora de Aramburu, que fue desbaratada. Bajo el imperio de la Ley Marcial, el Estado fusiló a muchos. Estaban los civiles del apartamento de La Florida en el ajo revolucionario? Parece ser que la mayoría no, pero dio igual.
Con capítulos cortos y de lectura amena, se nos presenta a los personajes, qué hacían esa noche, qué les pasó y el "proceso" judicial posterior. No se recrea, pero tampoco esconde lo más brutal.
"Quiero que se me diga qué diferencia hay entre esta concepción de la justicia y la que produjo las cámaras de gas en el nazismo".
Debido a su actividad política, el propio Walsh engrosaría las listas de los miles de desaparecidos de la dictadura argentina en el año 77.
Profile Image for Carolina Estrada.
221 reviews55 followers
September 25, 2021
Qué libro tan bien escrito, qué tristeza saber que la historia fue real. Es una lectura obligada para conocer la historia de América Latina.

Yo provengo de un país que estuvo/está -no sé en qué tiempo conjugar ese verbo- en guerra. Estas historias a veces se sienten como repeticiones de otras, pero no, no hay que olvidar.
Profile Image for Didi Sot.
60 reviews15 followers
June 18, 2019
Αυτό το βιβλίο είναι ιστορία, λογοτεχνία και δημοσιογραφία μαζί. Τα γεγονότα πρέπει να αποκαλύπτονται απέναντι σε καθεστώτα που θέλουν να τα θάψουν, πρέπει να γράφονται και να μεταφράζονται για να γίνονται κομμάτι της συλλογικής μνήμης. Ειδικά όταν γράφονται τόσο καλά.
Profile Image for Francisco del Amo.
136 reviews7 followers
March 28, 2016
Es increíble las pelotas que tenía Walsh y que además escribía excelente.
Te cuenta el asco argentino mejor que nadie.
Profile Image for Gianni.
386 reviews50 followers
January 18, 2020
La lezione di Walsh è stata che per scrivere di politica la cosa migliore è abbandonare la letteratura”, ricordava Ricardo Piglia (in Critica e finzione, Mimesis) e in Operazione massacro Walsh si rivela uno scrittore-giornalista militante. La Lettera aperta di uno scrittore alla giunta militare che Walsh scrive il 24 marzo 1977 a un anno dall’insediamento della giunta del generale Videla e che si può leggere in calce al libro, viene conclusa dallo scrittore argentino con queste parole: “Queste sono le riflessioni che nel primo anniversario del vostro nefasto governo ho voluto far arrivare ai membri di questa Giunta, senza aspettarmi di essere ascoltato e con la certezza di essere perseguitato ma rimanendo fedele alla promessa fatta molti anni fa di rendere la mia testimonianza nei momenti difficili.”; il giorno seguente Rodolfo Walsh viene catturato e assassinato.

I fatti raccontati in Operazione massacro risalgono al 1956, e Walsh ne viene a conoscenza qualche mese dopo, mosso dalla curiosità suscitata dall’aver ascoltato un uomo dirgli “c’è un fucilato ancora vivo.”.
Guardo quella faccia, il buco nella guancia, il buco più grande nella gola, la bocca spaccata e gli occhi opachi in cui galleggia ancora un’ombra di morte. […] Livraga mi racconta la sua storia incredibile: gli credo subito. Così nasce quell’indagine, questo libro.

Nel corso del tentativo di sollevazione di alcuni militari per riportare Peron al potere, tentativo fallito e represso, un gruppo di civili è arrestato e viene impartito l’ordine di fucilarli. L’arresto è illegale, la maggior parte dei fermati non svolge neppure attività politica e non sa nulla di cosa stia accadendo. Parte di loro riesce a fuggire e il bilancio finale dell’operazione conta cinque assassinati e un ferito grave. Walsh inizia la sua inchiesta giornalistica, va a caccia di testimoni, tenta di ricostruire i fatti, cerca le prove documentali. La narrazione è suddivisa in tre parti, in cui si presentano i protagonisti, i fatti e i dibattimenti successivi. La prosa è asciutta e incisiva, con un ritmo incalzante. Ne esce un romanzo-verità, che utilizza gli strumenti narrativi al servizio dell’inchiesta giornalistica e contribuisce a mettere a nudo le responsabilità dei militari e del governo e che confluisce in un libro che sarà pubblicato e aggiornato a più riprese, l’ultima nel 1972; questi fatti rappresentavano “un caso limite di atrocità ingiustificata” e Walsh chiede ai responsabili politici e militari se essi li riconoscono come propri. “Tre edizioni di questo libro, circa quaranta articoli pubblicati, un progetto presentato al Congresso e innumerevoli iniziative minori sono servite a sottoporre questa domanda a cinque governi successivi. La risposta è sempre stata il silenzio”.

Walsh può essere individuato come uno dei padri della corrente del New Journalism alla pari di Meyer Levin con Compulsion (1957) e Truman Capote con A sangue freddo (1966), ma non è uno spettatore esterno e un freddo osservatore, bensì un appassionato e rigoroso militante che ha pagato con la vita.
Profile Image for LaCitty.
1,035 reviews184 followers
May 25, 2024
Un saggio che si legge come un romanzo tanto la scrittura è scorrevole.
Siamo in Argentina, nel 1956, in un periodo di grossa instabilità politica in quella nazione. Si sta progettando una rivolta e la polizia riceve una soffiata secondo cui un gruppo di rivoluzionari si sarebbe trovato in una casa di La Plata. Vengono arrestate 12 o forse 14 persone (le testimonianze differiscono e, come potete immaginare i documenti ufficiali scarseggiano) e viene dato l'ordine per un'esecuzione sommaria. Niente processo, niente avvocati, e, ops, la cattura è stata effettuata in un momento in cui vigeva ancora la legge civile e non la legge marziale. Per non parlare del fatto che gli arrestati nulla avevano a che fare con le rivolte.
Un racconto lucido, doloroso, per certi aspetti sconvolgente delle storture del potere. Walsh segue le storie sia di coloro che sono stati giustiziati, sia di coloro che fortunosamente sono riusciti a salvarsi per delineare un quadro politico e giudiziario sconfortante. E' un libro che fa riflettere su quanto un cittadino può essere fragile davanti alla legge mal applicata, alla corruzione e al desiderio di insabbiare verità scomode.
Profile Image for Inés De Hueso.
244 reviews28 followers
November 4, 2024
Mi referencia de este libro siempre era "primer libro de periodismo narrativo/nuevo periodismo" pero nada de hablar del propio valor del libro en sí.

Es muy interesante este libro. El periodista combina perfectamente su análisis de la investigación con la investigación misma y los testimonios. Eso me encantó, nunca lo había leído así, de alguien siendo honesto sobre los problemas que tuvo para hacer su trabajo, lo que hizo mal y bien.

Luego otra cosa que me gustó mucho es que está muy bien organizado este libro, es decir, está hablando de algo bastante complejo como el terrorismo de estado y la justicia militar, y es capaz de que el lector entienda al menos lo básico del caso (en el futuro puede que lo relea para sacar detalles). Hay una parte al principio en la que el autor va enlazando a las víctimas de la historia dando pequeños perfiles, me pareció maestro cómo está hecho eso y cómo comprendes las relaciones entre los protagonistas.

Por último, me gustó mucho que incluyera el juicio del caso en el libro, que incluyera las pruebas, lo que él mismo opina de las declaraciones y la resolución.

No diría que me pareció redondo, pero me gustó mucho, está muy bien escrito y hecho este libro y definitivamente es un libro que todo el mundo debería leer. Yo espero releerlo más adelante.
Profile Image for Silvia.
254 reviews35 followers
February 19, 2022
Tante cose sono già state scritte su questo romanzo-inchiesta ed è inutile ripeterle.
Il ritmo è incalzante, i capitoli brevi aiutano a proseguire nella lettura ("ancora uno, dai."), il senso di tragedia imminente delle prime pagine e quello di ingiustizia che trasuda da tutte quelle successive sono fortissimi, il fatto che sia una storia vera e che il governo argentino non ne abbia mai risposto lo acuisce. È una storia di coraggio, di resistenza, di ingiustizie, di corruzione. Walsh non è spettatore neutrale, è coinvolto e appassionato e la sua storia personale (morirà nel 1977 in aperta contrapposizione al regime di Videla) non fa che confermarlo.
4,5 stelle
Profile Image for Yiannis.
158 reviews94 followers
March 21, 2019
Αποδομημένο μυθιστόρημα σαν χρονικό. Συνταρακτικό.
Profile Image for Antonio Rubio.
Author 4 books80 followers
May 22, 2024
Un libro que tod_s debemos leer y pensar. Es un libro aterrador. No sólo fue muy revolucionario en su manera de contar e investigar, adelantándose a Capote y Wolfe, sino que su contexto lo vuelve un texto valiente y profundamente crítico. Siento que refleja el cómo las historias más increíbles se encuentran en lo insólito de esas existencia normales aquejadas por la tragedia más cruel.

Operación masacre es un testimonio del mal en esta tierra.

Del uno al diez: D i e z
Profile Image for Bettie.
9,979 reviews5 followers
March 6, 2014
BOTW

Operation Massacre:

R4 BOTW
Summer 2013> Pub 1957
Translation
True Grime

BBC BLURB: A Latin American true crime classic set in Argentina.On the evening of the 9th June 1956 in an apartment in Buenos Aires, between twelve and fourteen men were arrested on suspicion of involvement in a rebellion against the Argentine government. A few hours later, the local police chief received orders to execute them. Almost all were innocent. In compelling prose, Rodolfo Walsh recreates the events of that night and its aftermath.

Pre-dating Capote's IN COLD BLOOD by over a decade, OPERATION MASSACRE is regarded throughout Latin America as the original work of modern 'true crime.' This classic of reportage has been admired by writers a diverse as Jorge Luis Borges and Gabriel Garcia Marquez. It has just been translated into English for the first time.

Read by Nigel Anthony Abridged and produced by Jane Marshall A Jane Marshall production for BBC Radio 4.


#1 The first English translation of a Latin American true crime classic. On the evening of June 9 1956, a group of men gather in an apartment in Buenos Aires to play cards.
#2 Neighbours gather in a Buenos Aires house oblivious to the macabre events about to unfold. Meanwhile across the city an insurgency is planned.
#3 A police raid on a house in Buenos Aires has astounded the unsuspecting residents. But as they are bundled onto a truck, most of them think they have nothing to fear.
#4 The arrested men are forced out of a police truck at gunpoint on a deserted Buenos Aires road. All they can see is wasteland, and they still have no idea what is happening or why.
#5 Seven condemned men have escaped a botched execution. Seriously injured, Livraga has been found wandering down a road and rushed to a clinic by an unsuspecting policeman.

3*
Displaying 1 - 30 of 511 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.