Bernlefs roman De witte stad is gebaseerd op de geschiedenis van het lunapark Dreamland, schepping van William H. Reynolds, en het uitvloeisel van een hoofse liefde, ooit door Reynolds in die andere, half gedroomde stad, Venetië, beleefd. Van 1904 tot 1911 hield Reynolds' droom aan de Atlantische Oceaan stand. Bernlefs boek speelt zich in het laatste jaar van het bestaan van Dreamland af. Het is een bijna filmische evocatie van de bonte stoet variété-artiesten, dwergen, waarzegsters, ragtime-pianisten en hoeren die Coney Island in die tijd bevolkten. Maar de eerste tekenen van het verval zijn al zichtbaar. Zonder dat de producenten van deze eerste Amerikaanse droom het beseffen doet de film - voorlopig nog als kermisattractie - zijn intrede. Die zal het einde betekenen van een korte maar schilderachtige periode.
Bernlef (previously J. Bernlef) is the pseudonym of Dutch writer, poet, and translator Hendrik Jan Marsman. He occasionally used the nom de plume: Henk Bernlef.
Between 1959 and 2012 Bernlef wrote a large number of novels, stories and poems. Amongst others he received the Constantijn Huygens prijs (1984), the AKO Literatuurprijs (1987) and the PC Hooftprijs (1994). His work is characterized by a sober language and an unflagging fascination with the workings of the human memory. His most famous novel is Hersenschimmen (1984) and describes the process of dementia from the point of view of the sufferer, Maarten Klein. (Source: de Volkskrant 29/10/2012)
In deze kaleidoscopische roman vertelt Bernlef van de laatste dagen van Dreamland, een pretpark dat tussen 1904 en 1911 bestond op Coney Island, New York. Bernlef schetst zijn beeld aan de hand van enkele betrokkenen in fragmentarische scenes, gesprekken, (fictieve) interviews en nieuwsberichten. De roman is een kleine, maar beeldende ode aan vergeten vormen van vermaak, zoals rariteitenkabinetten en panorama's.
Bernlef maakt helaas één historische fout: hij beschrijft film als een kermisattractie waarin mensen zich vergapen aan bewegende beelden. Zo was film eind 19e eeuw wel begonnen, maar tegen 1911 was cinema al uitgegroeid tot een flinke industrie met vaste bioscopen, feature films, enz.
Having visited Coney Island for the first time this year and having read several historic accounts, this book tapped into the emotion of a society on the brink of radical changes. Could one just walk around this place in its heyday and be as amazed as the people were there and then - just for a day.
In het antiquariaat nam ik uiteindelijk 'de witte stad' mee omdat het over Coney Island bleek te gaan. Een goede keuze, een kort boek wat snel uitgelezen was.
Het boek is interessant opgebouwd uit korte alinea's die steeds vanuit een ander persoon vertellen. In het begin even verwarrend, maar daarna levert het een mooie verrassende structuur op. En een mooi inkijkje in vervlogen tijden.