Meester Mario kan groep acht geen moment alleen laten of het is al herrie. Daarom bedenkt hij een plan. 'Jullie mogen je eigen klassenregering kiezen en twee dagen zelf alles regelen. ik trek me terug in de leeshoek en bemoei me nergens mee.' De kinderen richten allerlei partijen op en er barst een felle verkiezingsstrijd los. En dan is groep acht aan de macht. De eerste ochtend gaat het goed, maar algauw loopt het compleet uit de hand...
In 2009 verscheen weer een nieuw ‘schoolboek’ van Jacques Vriens. Democratietje spelen: de kinderen van groep acht leren in dit boek wat er allemaal komt kijken bij democratie.
Lang voordat burgerschapsvorming een wettelijk verplicht onderdeel voor scholen werd, speelde meester Jacques Vriens al jaarlijks het democratiespel in zijn klas (Didactief, maart 2006). Twee dagen lang gaf hij de macht uit handen en mochten zijn leerlingen bepalen wat er ging gebeuren. Kinderboekenschrijver Vriens heeft zijn ervaringen van destijds verwerkt in een nieuw kinderboek, Groep acht aan de macht.
Meester Mario heeft het nodige te stellen met zijn groep 8. Ze zijn druk en er is veel ruzie tussen (groepjes) leerlingen. Tijd voor een list, denkt Mario, en hij verzint dat de kinderen, als ze dan niet willen luisteren, zelf maar een paar dagen de baas moeten spelen. Daarbij moeten ze zich wel aan enkele democratische spelregels houden. Net als in de partijpolitiek moeten de kinderen samen met geestverwanten een eigen programma opstellen voor wat zij met de klas willen doen. Vervolgens kiezen ze een woordvoerder die hun plannen verkoopt en vindt er een klassikale stemming plaats over wie mag plaatsnemen in de zogeheten Raad van Negen (een Tweede Kamer op klassenniveau). Uit deze raad worden vervolgens drie ministers gekozen die het uiteindelijke klassenprogramma bepalen. Als enige inhoudelijke eis stelt meester Mario dat er ook aan taal, rekenen en biologie gedaan moet worden en dat het ‘buitenland’ (de rest van de school) geen last van hen mag hebben.
De kinderen zijn aanvankelijk door het dolle heen. Totdat ze ontdekken dat je niet simpelweg de baas kunt spelen, maar dat je moet overleggen, samenwerken en water bij de wijn moet doen. Zo denkt Ruben, het haantje in de klas, alle stemmen binnen te halen door zijn tegenstanders zwart te maken en in de wielen te rijden. Maar hij merkt dat hij ook zijn best moet doen om ‘het volk’ tevreden te houden. En Bastiaan, die als ware luis in de pels alle nieuws bijhoudt in zijn eigen schoolkrant, merkt hoe sommige ‘politici’ hem voor zijn karretje spannen en hoe anderen boos worden als hij de vuile was buiten hangt.
Groep acht aan de macht is een programmatisch boek, waarin de boodschap belangrijker is dan het verhaal. Maar Vriens is schrijver genoeg om sappig en levendig te beschrijven wat er allemaal komt kijken bij democratisch bestuur. Zijn spel en boek geven daarin beter inzicht dan een droog lesje staatsinrichting. Een van zijn oud‑leerlingen, nu journalist op een politieke redactie in Den Haag, schreef zijn meester van toen: ‘De politiek lijkt in veel opzichten op het democratiespel dat wij vroeger speelden. Ik moet er regelmatig aan terugdenken.’ Wat wil je nou nog meer als onderwijzer!?
Dit boek heb ik met veel plezier aan de klas voorgelezen. Door de makkelijke verhaallijnen leren de kinderen veel over democratie. Er wordt door middel van het verhaal uitgelegd wat een democratie is, hoe het stemmen gaat, hoe het werk in de kamers, wat ministers doen en wat persvrijheid is.
Daarnaast is het voor kinderen in de bovenbouw leuk om te lezen over andere groepen in de bovenbouw en hun problemen. Ook het thema huidskleuren wordt op een prettige manier aangestipt. Al met al zeker een leuk boek om voor te lezen.
Meestal toveren de boeken van Jacques Vriens een grote glimlach op mijn gezicht, maar bij Groep acht aan de macht is dit niet gebeurd. Ik vind het boek zelfs een beetje saai, maar dat zal ongetwijfeld met het onderwerp te maken hebben. Omdat ze in elk geval wat meer besef krijgen hoe de politiek in elkaar steekt is het toch zéker geschikt om voor te lezen in een groep acht.