Nghệ thuật ngày thường - Tập 2

by Phan Cẩm Thượng

Với nghiên cứu lý luận, lịch sử văn hóa nghệ thuật thì các công trình “hàn lâm” dài hơi là phần lõi xác định tầm thâm cao của nghiên cứu. Với Phan Cẩm Thượng là các công trình uy tín như: Điêu khắc cổ Việt Nam, Đồ họa cổ Việt Nam, Điêu khắc Tây Nguyên, Chùa Dâu – Tứ Pháp, Chùa Bút Tháp v.v…Những công trình này có tính nền tảng để dạy, để học và nghiên cứu tiếp. Vùng đệm là những bài viết có tính nghiên cứu và các bài phê bình, là các sản phẩm báo chí chuyên đề, chuyên ngành. Vùng này hấp dẫn người đọc vì dễ đọc hơn, tác giả được tự do hơn trong việc đưa ra các nhận xét, bình giá, phản ứng tức thời có tính diễn đàn… Mảnh đất trù phú của đời thường nghệ thuật cho phép tác giả gieo những hạt mầm đơn lẻ, đưa ra những phác thảo để rồi chính mình hay thế hệ sau sẽ gieo cấy cả một cánh đồng, xây cất cả một cấu trúc mới. Vùng ngoại biên còn mênh mông hơn với một nhà nghiên cứu thực thụ bởi đôi khi chiều cao sâu của các công trình khoa học chỉ là sự xoay dọc ra một cách cô đúc dải kiến thức nền rộng rãi ở chiều ngang. Chủ đề, đề tài cứ miên man như phong cảnh vô bến bờ, người đi như du sơn, du thủy. Đi đâu, ngồi đâu, ngâm ngợi, phán xét gì tùy thích. Miễn là gặp tri ân. Phong cách viết lại càng tự do, tùy hứng người đọc cũng thích thú vị được gần gũi người viết hơn.

576 pages, Paperback

First published January 1, 2008

About the author

Họa sĩ, nhà phê bình nghệ thuật.

Reviews

[Bruce Graham · Rating 3 out of 5]

Because it is an 'essay dump' rather than an edited edition, this book is a serious slog. It consists of 105 pieces published in various Vietnamese newspapers between 2000-2007.
Even the author admits as much: ..."I found many essays that should be dismissed right away because they only served a purpose at the time and only a few were acceptable to keep."
At a rough guess the book could be shrunk by 50% without losing much.
That said, simply because it is in English, we are given access to a world largely closed to the outside. I hadn't considered bowls in terms of female shapes, for example. I hadn't noticed that bowls can come in 'car' or 'train' sizes.
Why would soldiers be busy stuffing themselves during a bombing raid? To prevent becoming a 'hungry ghost' if a bomb hits them.
Despite spending ten years in Vietnam and investigating the culture thoroughly I had never heard of this either: The agricultural products are never balanced and complete from a technical perspective, but they are always produced in pairs and are sensual. For example, the sieving baskets have many variations (e.g., cải rổ, cải rá, cải nong, cải nia, cải dân, cải sàng), the mortar and pestle (cải chày, cải cối), the baskets used for trapping fishing (cải hom, cải giỏ), and the clay water containers (cải chum, cải chĩnh). Each type of product has a male and a female counterpart, which are shaped differently; even swords are made in male and female pairs. This concept of coupling became quite popular in the Vietnamese language, as in the terms for lethargic (lờ đờ), cold (lạnh lẽo), bland (nhạt nhẽo), dragging on (lẵng nhẵng), untidy (lôi thôi), touchy ( sờ soạng), and dark or grayish (xám xịt). Phan Cẩm Thượng, The Daily Arts, (Hanoi: Thế Giới Publishers, 2014), 89

[Hien · Rating 3 out of 5]

I just want to express my respect to the author. This book consists of 105 research papers and articles about fine arts and cultures of Vietnam. Most of them are written during the 2000s hence some issues are out of date. But some remains true until nowadays (e.g. the one he wrote about the culture of using plastic bags in VN). Such a heavy read and took a long time to finish. Wish that it would have more illustrations/pictures so that it looks less like a thesis.
My fav essay is no.76 where he described the Sword Lake by hours - I don't think there's anyone else who can tell exactly what people do around the lake in daytime and night time that detailed. He could even listed name of trees and what street vendors often sell around the lake. I mean, nobody does that...

Some quotes/thoughts/facts i noted down (among many):
- The first art gallery was in 1960 at No.7 Hang Khay street, before the art market bloomed from 1995.
- After man landed the moon and planted a flag, the moon became somewhat less romantic.
- The problem is that the Vietnamese people do not feel a need to enjoy art or culture for its own sake.
- a poem about thuoc lao:
"Hút điếu thuốc lào
Nâng cao sỹ diện,
Thơm mồm, bổ phổi, diệt trùng lao."
-"People are like flowers of the earth, using music, chess, poetry, and drawing to entertain themselves and others, and spend time with nature; why would one keep focusing on food, clothing, and money to degrade a body that will not last even a hundred years?"

[Trang Fotones · Rating 4 out of 5]

Một cuốn sách rất thú vị. Đọc để biết thêm nhiều về văn hoá, nghệ thuật và con người Việt

[iam-mai · Rating 3 out of 5]

Kiến thức trải rộng trong lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật, đặc biệt là văn hoá - nghệ thuật dân gian Việt Nam. Nhưng đọc để biết, còn để hiểu và ngấm thì chỉ qua giới thiệu và kinh nghiệm trong cuốn này là chưa đủ.

Tản văn nhàn đàm, không ngờ, lại là phần khoáng đạt và thi thú nhất.