María Rosalía Rita de Castro, better known as Rosalía de Castro (Santiago de Compostela, 24 February 1837 – Padrón, 15 July 1885), was a poet, novelist and Galician nationalist ("Probe Galicia, non debes / chamarte nunca española" ["Poor Galicia, you should never / called yourself Spanish"]).
Contemporary feminism has trumped her as a pioneer. For her novel "Daugher of the Sea" (1859), she wrote in the prologue, "Because it is not yet allowed for women to write about what they feel and what they know".
A native of Santiago de Compostela in the Galicia nation or "historic nationality" of northwest Spain, she wrote in both Galician and Castilian.
Writing in the Galician language, after the Séculos Escuros (Dark Centuries), she became an important figure of the Galician romantic movement, known today as the Rexurdimento ("renaissance"), along with Manuel Curros Enríquez and Eduardo Pondal. Her poetry is marked by 'saudade', an almost ineffable combination of nostalgia, longing and melancholy.
She is considered the most important female poet of Spanish history, and, along with Gustavo Adolfo Bécquer, one of the best Romantic poets of Spain.
Este poemario mostra un espírito poético diferente con respecto a súa obra anterior "Cantares Gallegos", motivado pola emigración, as desgracias e a doenzas físicas e morais. Ao meu parecer, trátase unha das mellores obras poéticas da literatura galega que te atrapa dende o primeiro ao último poema.
*Castellano* Este poemario muestra un espíritu poético diferente con respecto a su obra anterior "Cantares Gallegos", motivado por la emigración, las desgracias y los dolores físicos y morales. A mi parecer, se trata de una de las mejores obras poéticas de la literatura gallega que te atrapa desde el primer al último poema.
R., siempre honda de intuición, inventó el 98 y lo rebasó. Solitaria y solidaria, íntima y política. No soltaré chapita (de nada) pero muy convencida de que es la-gran-figura-literaria-del-XIX (con permiso de don Benito y compañía), un icono que este bendito país está tardando en reivindicar. Un beso, guapa, muy buenos los pimientos.
P. D.: 4 estrellas galegas, con todo el dolor de mi corazón, porque (confieso y pido perdón) su gran obra, tal vez por ser la última, es, sin duda, la de las orillicas.
Obra culmen da raiña do romanticismo de finais do século XIX. Atopamos eiquí a Rosalia máis reivindicativa e feminista nunha obra chea de esencia vital e denuncia social. Tras ser a gran figura do Rexurdimento galego, e sen nada que demostrar, nesta, a su derradeira obra en vida, utiliza o castelán o mesmo nivel do galego, e no contraste que sae gañando e a lírica e a musicalidade da lingua galaica. Reivindicación superlativa do seu Idioma, "Follas novas" e tamén a autentica expresión do eu poético da compostelana, unha das máis grandes poetas da historia.
Leyendo a Rosalía de Castro estoy constantemente en un espacio mental distinto, un escenario que se parece a la aldea de mi familia, donde todo es verde, la vida es más simple y se pasa más hambre. Es como si todo lo que me ha contado mi abuela siempre viviera en ese mismo espacio, con los poemas de Rosalía y la morriña de los cielos grises.
Todos los gallegos tienen la obligación de leerlo. Cantares gallegos es bueno, pero Follas novas es fascinante. Los temas que aborda Rosalía son más actuales que nunca: la emigración, la desconexión emocional con la figura paterna, el amor y el desamor en sus formas, la soledad y la necesidad de escucha, la incomprensión, y la puesta en valor de lo más elemental y fundamental. Por supuesto, hay una crítica a nuestra sociedad, con su vanidad y desigualdades, pero también una profunda admiración por sus rasgos nobles y auténticos. No es una crítica fría: Rosalía se preocupaba de verdad por comprender los problemas reales de todos los estratos sociales. Entre sus páginas hay auténticas perlas: desde una inesperada oda a John Moore hasta escenas cómicas como a vella sorda. Rosalía era una mente brillante —y, sumado a todo lo que le aportaron las experiencias de su compleja vida—, fue también una valiente al publicar un libro tan personal e íntimo. Conversar con su yo poético tan puro es conversar con ella, conocerla en 1ª persona. Habrá que seguir leyéndola, y seguir conociéndola. ¡Menuda riqueza interior y menuda mujer, con mayúscula!
—
Todos os galegos teñen a obriga de lelo. Cantares gallegos é bo, pero Follas novas é fascinante. Os temas que aborda Rosalía son máis actuais ca nunca: a emigración, a desconexión emocional coa figura paterna, o amor e o desamor nas súas formas, a soidade e a necesidade de escoita, a incomprensión e a posta en valor do máis elemental e fundamental. Por suposto, hai unha crítica á nosa sociedade, coa súa vaidade e coas súas desigualdades, pero tamén unha fonda admiración polos seus trazos máis nobres e auténticos. Non é unha crítica fría: Rosalía preocupábase de verdade por comprender os problemas reais de todos os estratos sociais. Entre as súas páxinas hai auténticas xoias: desde unha inesperada oda a John Moore ata escenas cómicas como a vella sorda. Rosalía era unha mente brillante —e, sumado a todo o que lle achegaron as experiencias da súa complexa vida—, foi tamén unha valente ao publicar un libro tan persoal e íntimo. Conversar co seu eu poético tan puro é conversar con ela, coñecela en primeira persoa. Haberá que seguir lendo a Rosalía, e seguir coñecéndoa. ¡Menuda riqueza interior e menuda muller, con maiúscula!
Hai nas ribeiras verdes, hai nas risoñas praias e nos penedos ásperos do noso inmenso mar, fadas de estraño nome, de encantos non sabidos, que só con nós comparten seu prácido folgar.
— Hai antre a sombra amante das nosas carballeiras, e das curtiñas frescas no vívido esprendor, e no romor das fontes, espritos cariñosos que só ós que aquí naceron lles dan falas de amor." (...)
Leer a Rosalía, dar paseos por A Coruña, desayunar en cafeterías de época, visitar librerías, ver los barcos atracados en las dársenas, recibir la brisa marina. Es todo un constante fluir de serotonina: necesito volver.
Precursora de la poesía moderna en España y una de las voces poéticas más importantes del romanticismo español, sin desmerecer a G.A.Bécquer. Leí su antología poética en un libro que recoge tres de sus obras más destacables: "Cantares gallegos", "Follas Novas" (Hojas nuevas) y "En las orillas del Sar". La autora escribió los dos primeros en gallego, aunque hay numerosas traducciones al castellano. En el primero de ellos, el tono de sus versos es bastante alegre, aunque refleja la nostalgia por la tierra, Galicia, de los emigrantes que se fueron y en él también son fuertes las críticas al centralismo castellano y sus gentes. En "Hojas Nuevas" muestra su visión más melancólica y trágica de la vida y se intensifica aún más su "odio" a Castilla y sus gentes. El último de ellos y particularmente, el que más me ha gustado, "En las orillas del Sar" fue escrito en castellano por la propia autora y los temas principales en este poemario son el desasosiego espiritual y la búsqueda del amor ante una realidad que se muestra desoladora. Me ha encantado... el cantar incesante y la musicalidad en sus versos, ese costumbrismo con el que describe los paisajes gallegos y por supuesto, el amor que siente por su tierra, Galicia, siempre tan presente.
4.5 Moi bo, gustoume máis que "Cantares gallegos", nótase unha depresión que envolve todos os poemas e contra o final se me fixo algo pesada. A pesar do pouco que puiden ler ao estar repasando para a oposición, gustoume facer descansos lendo un par de páxinas, puiden aprecialos máis. Gustoume moito o estilo da autora e o moi presente que está o estilo de vida galego e as paisaxes de aldea na obra. Destaco os poemas de "Negra sombra" que pode ser o meu poema favorito en xeral, o que trata sobre a peste tocoume especialmente nestes tempos, un sobre a vanidade e o poema sobre a viuda que non quería volver co marido depois de mortos e anda libre polo mundo causando estragos aos namorados , que é digno de expandirse e facer unha histoira separada. Quedo aínda pensando si o considero favorito ou non, o tempo dirá.
Ben sei que no hai nada novo en baixo do ceo, que antes outros pensaron as cousas que ora eu penso.
e ben, ¿para que escribo? e ben, porque así semos, relox que repetimos eternamente o mesmo
_____
Tal como as nubes que impele o vento, i agora asombran, i agora alegran os espazos inmensos do ceo, así as ideias loucas que eu teño, as imaxes de mútiples formas, de estranhas feituras, de cores incertos, agora asombran, agora acraran o fondo sin fondo do meu pensamento.
_____
¿Que pasa ó redor de min? ¿Que me pasa que eu non sei? Teño medo dunha cousa que vive e que non se vé. Teño medo á desgracia traidora que vén, e que nunca se sabe onde vén.
_____
Cando era tempo de inverno pensaba en donde estarías, cando era tempo de sol pensaba en donde andarías.
¡Agora... tan soio penso, meu ben, si me olvidarías!
Esta muller e esta obra foron o meu espertar nacionalista. O seu punto de vista galego do século 19 e fortaleza como muller nunha época difícil sen falta de detalle e con total crudeza e sinceridade deixóume abraiado, probablemente a obra máis representativa da lírica galega e de maior peso da nosa historia como pobo asolagado
Marabilloso estudo literario de Marina Mayoral. Sobre os poemas, que dicir, Rosalía non é a miña favorita pero sabía o que facía. Vaguedás, Do íntimo e As viúdas dos vivos foron os libros que máis me impactaron.
quiero muchísimo a rosalía pero algunos se me hacen demasiado (era para clase pero me leí por mi misma cantares gallegos btw) de todas maneras está muy chuli y tiene muchísima importancia su papel
Una representación hermosa de la idiosincrasia gallega con una tonalidad sombría marcada por las referencias a la depresión y la nostalgia. Siempre presentes la retranca y la morriña.
Leído en bilingüe disfrutando del original gallego. Maravillosa sensibilidad. He disfrutado cada poema a pesar de la tristeza trágica de muchos de ellos
[Reseña de la edición para Kindle de Xerais de 2016]
[Relectura número mil 😆]
Me encanta esta señora 😍. Y sí, el libro tiene partes un poco deprimentes* (perdí la cuenta de las muertes y los intentos), pero me sigue gustando más que Cantares gallegos (que también me encanta, oye).
Algunos de los poemas más famosos que se incluyen aquí son: -Daquelas que cantan as pombas i as frores -Follas Novas -Unha vez tiven un cravo -Cando penso que te fuches (negra sombra) -A xustiza pola man -Maio longo, maio longo -Miña casiña meu lar -Xan -Pra a Habana
Y luego hay un montón más de poemas que también me gustaron. Y como lo leí en kindle fui marcándolos para futuras relecturas. 😎
En cuanto a la edición, me gustó más que la edición de Cantares Gallegos de la misma colección que, por lo menos en mi edición de kindle, hace referencia a comentarios sobre los poemas... pero no los incluía. En este libro sí trae al final un comentario de cada poema dividido en tres partes: fijación textual (explicando por qué cambiaron o no el texto sobre el original, me pareció interesante, hay bastantes cambios a lo largo de las distintas ediciones), notas (sobre el contexto o explicando el significado de alguna palabra o el origen de alguna variante utilizada) y el comentario en sí sobre la forma y el contenido del poema. Lo que sigue faltando es un índice en el que se incluya el nombre (y link) de cada poema, pero lo fui haciéndolo a base de marcadores para tenerlo más cómodo si quiero volver en el futuro a algún poema concreto.
*Sí, hay poemas muy tristes, pero sinceramente, la introducción del editor y el prólogo de Emilio Castelar son más deprimentes que todos los poemas juntos. El editor enumerando todos los poemas de gente que se muere o que está con ganas de tirarse al mar y Emilio Castelar una y otra vez repitiendo que los gallegos lejos de Galicia se chuchurrían y se mueren de la pena. Y yo aquí en Madrid entre la risa floja y la lagrimita. Porque lo lees en un poema y puede ser bonito o hasta épico, pero en prosa... a mí me pareció solo deprimente. 😆
Rosalía de Castro, poetisa e precursora do Rexurdimento galego. Moitos dos seus poemas son de lectura obrigatoria na ensinanza básica. Neste segundo e derradeiro poemario en galego (publicado en 1880) atopamos temas como a emigración, a morriña, a fame, o amor materno polos fillos e pola nai, a morte, o paso do tempo ou a pérdida dalgún ser querido. Todas estas penas, alleas ou non, a autora viu e sentiu como propias; así o manifesta ela mesma no seu prólogo. Sen embargo, non fala ben do matrimonio, aínda que casa porque é a súa salvación contra a fame, nunha época en que a muller non tiñan posibilidades de subsistir soa económicamente. Outros recursos estilísticos frecuentes son o simbolismo e a antítese: achámo-las verbas ríos, regatos, fontes, "mare" ou ondas mariñas; sabemos que a auga simboliza vida. E por outra parte, os termos opostos ceo-terra, noite-día, sombra-luz, escuro-albariña. Abondan as alusións a Deus (Señor); topónimos (Santiago de Compostela, Padrón, Herbón, Ferrol, Cambados) e lugares coñecidos de interese cultural (a catedral de Santiago, o cruceiro de Ramírez, o murallón do antigo Parrote). Así, estes e mailos elementos relacionados coa orografía galega irán tomando forma ata concluír nunha cultura e tradicións propias desta terra. En canto a lingua utilizada, teño que dicir que é diferente á lingua galega de hoxe, pois xa non se usa o acento grave, o acento circunflexo, o apóstrofo nin a letra "y". Ademáis hai cambios na colocación de letras (premite, probe, crobe) que na actualidade considéranse vulgarismos. E tamén hai cambios de "b" e "v" (valeiro, bran). Para rematar, gustome o tono íntimo de Rosalía e o enaltecemento da lingua e a cultura galega. Porén, non estou dacordo con ela co seu parecer sobre Castela (Castilla). Ben é certo que Galicia é bonita, pero tódolos lugares teñen o seu encanto, pois eu penso que quen di que Castela é árida e triste é porque soamente a viu vagamente dende o tren.
Cuando visité Santiago de Compostela este verano quise traerme un libro de allí como recuerdo, a ser posible en gallego. Así fue como, después de ir por mi Compostela, me metí en una librería y salí de ella con un libro que recordaba haber estudiado en secundaria de la autora romántica por excelencia: Rosalía de Castro.
No voy a revelar nada que no se sepa ya de esta obra, pero al menos voy a contar mi experiencia leyéndola en un idioma que no hablo: muchas veces me he perdido, y he tenido que recurrir al diccionario otras tantas; probablemente no haya podido disfrutar igual de esta obra que si hubiese estado en un idioma que sí hablase. Con todo y con eso, me ha parecido una obra preciosa, sobre todo en su V libro «As viudas dos vivos e as viudas dos mortos», donde retrata una realidad gallega muy atemporal: la emigración.