Jump to ratings and reviews
Rate this book

Primeiras Estorias Texto Integral Literatura Brasileira Contemoranea Cloth hardcover with gold lettering and design. 202 pages. Printed in Rio de Janeiro

Rate this book
Cloth hardcover with gold lettering and design. 202 pages. Printed in Rio de Janeiro

Hardcover

First published January 1, 1962

130 people are currently reading
1652 people want to read

About the author

João Guimarães Rosa

92 books647 followers
João Guimarães Rosa (27 June 1908 - 19 November 1967) was a Brazilian novelist, considered by many to be one of the greatest Brazilian novelists born in the 20th century. His best-known work is the novel Grande Sertão: Veredas (translated as The Devil to Pay in the Backlands). Some people consider this to be the Brazilian equivalent of Ulysses.

Guimarães Rosa was born in Cordisburgo in the state of Minas Gerais, the first of six children of Florduardo Pinto Rosa (nicknamed "seu Fulô") and D. Francisca Guimarães Rosa ("Chiquitinha").
He was self-taught in many areas and from childhood studied many languages, starting with French before he was seven years old.
Still a child, he moved to his grandparents' house in Belo Horizonte, where he finished primary school. He began his secondary schooling at the Santo Antônio College in São João del Rei, but soon returned to Belo Horizonte, where he graduated. In 1925, at only 16, he applied for what was then called the College of Medicine of Minas Gerais University.
On June 27, 1930, he married Lígia Cabral Penna, a girl of only 16, with whom he had two daughters, Vilma and Agnes. In that same year he graduated and began his medical practice in Itaguara, then in the municipality of Itauna, in Minas Gerais, where he stayed about two years. It is in this town that he had his first contact with elements from the sertão (semi-arid Brazilian outback), which would serve as reference and inspiration in many of his works.
Back in Itaguara, Guimarães Rosa served as a volunteer doctor of the Public Force (Força Pública) in the Constitutionalist Revolution of 1932, heading to the so-called Tunel sector in Passa-Quatro, Minas Gerais, where he came into contact with the future president Juscelino Kubitschek, at that time the chief doctor of the Blood Hospital. Later he became a civil servant through examination. In 1933, he went to Barbacena in the position of Doctor of the 9th Armed Battalion (Official Médico do 9º Batalhão de Infantaria). Most of his life was spent as a Brazilian diplomat in Europe and Latin America. In 1938 he served as assistant-Consul im Hamburg, Germany, wher he met his future second wife, the Righteous Among the Nations Aracy de Carvalho Guimarães Rosa
In 1963, he was chosen by unanimous vote to enter the Academia Brasileira de Letras (Brazilian Academy of Letters) in his second candidacy. After postponing for 4 years, he finally assumed his position only in 1967: just three days before passing away in the city of Rio de Janeiro, victim of a heart attack. His masterpiece is The Devil to Pay in the Backlands. In this novel, Riobaldo, a jagunço is torn between two loves: Diadorim, supposedly another jagunço, and Otacília, an ordinary beauty from the backlands. Following his own existential quest, he contemplates making a deal with Lucifer in order to eliminate Hermogenes, his nemesis. One could say that Sertão (the backlands) represents the whole Universe and the mission of Riobaldo is to pursue its travessia, or crossing, seeking answers for the metaphysical questions faced by mankind. In this sense he is an incarnation of the classical hero in the Brazilian backlands.
Guimaraes Rosa died at the summit of his diplomatic and literary career. He was 59.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
913 (52%)
4 stars
504 (29%)
3 stars
229 (13%)
2 stars
66 (3%)
1 star
15 (<1%)
Displaying 1 - 30 of 116 reviews
Profile Image for Vit Babenco.
1,782 reviews5,779 followers
January 9, 2024
João Guimarães Rosa doesn’t spare irony and he manages to create an inimitable atmosphere in all his tales. Every story boasts an aura of a myth and is written in the style of parable.
In The Thin Edge of Happiness, during a trip, young boy suddenly understands the cruel nature of existence… Happiness is possible but it is so brittle…  
Everything was softened by melancholy, even the day; that is, the coming of twilight. Nightfall is sorrowful everywhere. The stillness stole out from where it was kept. The boy was soothed in a half-frightened way by his own despair; some inner force was working in him, putting down roots to strengthen his soul.

The stories are varied and picturesque… Attempt at revenge turns into a frivolous party… Secret love becomes apparent… A pickpocket climbing a palm tree… 
A Woman of Good Works is an equivocal tale of the ambiguous crime…  
Well, according to what I heard, the man she murdered was a villain, a cur in the form of a man, and a most horrendous calamity, danger, and scourge to the people of this place.

A little girl telling incredible stories… An abduction of the bride… An amnesiac man ascending to heaven… A mystery of The Horse That Drank Beer… And many other enigmas…
In The Third Bank of the River a man becomes a third bank of the river, figuratively…
Father stepped into the canoe, untied it, and began to paddle off. The canoe slipped away, a straight, even shadow like an alligator, slithery, long.
Our father never came back. He hadn’t gone anywhere. He stuck to that stretch of the river, staying halfway across, always in the canoe, never to spring out of it, ever again.

Time is a river and every one of us is an island in the stream.
Profile Image for J.L.   Sutton.
666 reviews1,247 followers
May 22, 2022
"He heard me. He stood up. He maneuvered with his oars and headed the boat toward me. He had accepted my offer. And suddenly I trembled, down deep. For he had raised his arm and waved – the first time in so many, so many years."

Image result for joão guimarães rosa grande sertão veredas

Known for capturing the backlands in the Sertão region of Minas Gerais, João Guimarães Rosa is considered one of Brazil’s foremost writers of the 20th century. The The Third Bank of the River and Other Stories is a collection of 21 short stories that capture a sense of a place in transition. To Rosa, nothing is ever static. The region will never be what it was and there is no way to know what it will be. We simply do our best to understand the present.

Related image

These were good stories here even though, I have to admit, not much happens in many of them. Instead, what we have are snatched up bits of memory that our protagonist tries to reconcile with the present and the possible future. Many of these tales also have a meditative quality accompanied by a sense of wonder or sudden understanding. Such understanding is always ambiguous and short-lived. One gets a different sensibility, a sort of awakening to possibility as the sole purpose of the story. This is definitely the case in the first and last story of this collection. In “Thin Edge of Happiness” and “Treetops,” a boy’s connection to nature proves fleeting in the face of progress and death.

Related image

I’m just going to comment briefly on a few of the other stories. In “Tantarum, My Boss,” a cowboy follows his ageing boss on a sort of last ride through the countryside and neighboring towns. Other riders are drawn into the unlikely gang as if the boss is a force of nature, while all the while he shouts, “I’ll bring the world to an end!” He is alternately a leader of crackpots and a warrior king, but by his ride the boss “had earned the right to a good rest.” One of the later tales, “Notorious” also deals with cowboy roughs in a humorous way while acknowledging their power and mastery. “Cause and Effect” is a quirky tale about a runaway cow and the youth who decides to track her down. Could that have been the cow’s plan all along? So she could lead the youth to the person he was meant to fall in love with?

In “The Third Bank of the River,” a family patriarch has a canoe made and nearly immediately takes to the river. He never comes back, but he never quite goes away either. “Father never landed, never put in at shore or stopped at any of the river islands or sandbars, and he never again stepped onto grass or solid earth.” In some self-imposed exile, he stays in the river. His son laments, “We just had to get used to it.” There is, of course, speculation that he is mad. “In our house, the word crazy was not spoken…Either no one is crazy, or everyone is.” The ending, in which the son volunteers to take his father’s place, is fantastic! This was definitely one of my favorites.

Image result for joão guimarães rosa grande sertão veredas

The transitory nature of these tales is summed up in one of the last lines of the final story, “life was coming toward him.”

Still looking forward to reading what is considered Rosa’s seminal work, The Devil to Pay in the Backlands.
Profile Image for Paula Mota.
1,662 reviews563 followers
August 22, 2024
Para quem, como eu, se deixa intimidar por “Grande Sertão: Veredas”, estas histórias parecem-me ser um excelente ritual de iniciação na prosa sinuosa e inventiva de João Guimarães Rosa. Antes de mais, o meu elogio para esta edição da Tinta da China, muito maneirinha, com um índice embelezado com gravuras a pedido do próprio autor, como na 1ª edição no Brasil.
Não pretendo dizer que decifrei a escrita única de Guimarães Rosa e a verdade é que muitas vezes ela me deixou zonza, mas tomando a parte pelo todo, compreendendo algumas palavras e inferindo outros tantos neologismos e regionalismos, todas as histórias são compreensíveis e, para quem gostar de apreciar a linguagem em si, torna-se um gáudio até.

Sem nem mais eu me sonhar, nem a quantas, frigido de calor e fartado. Aquilo tudo, já se vê, expunha a desarrazoada loucura. O velho, pronto em arrepragras e fioscas, no esbrabejo, estrapa-e-pega. No gritar: “Mato pobrese coitados!” Se figurava, nos trajos, de já ser ele mesmo o demo, no triste vir, na capetagem? Só de déu e em léu tocávamos, num avante fantasmado.
-Tarantão meu patrão-

“Primeiras Estórias” deposita uma enorme ênfase nos protagonistas à margem da sociedade, as crianças, os loucos e os criminosos, aqueles que ainda não a integram, ou deixaram de a integrar, por imaturidade, alienação ou opção. Há aqui muita miséria e tragédia, mas abundam as personagens picarescas que dão variedade à leitura.
Entre os meus contos preferidos encontram-se “Sorôco, sua mãe, sua filha”…

O que os outros se diziam: que Sorôco tinha tido muita paciência. Sendo que não ia sentir falta dessas transtornadas pobrezinhas, era até um alívio. Isso não tinha cura, elas não iam voltar, nunca mais.

…”A menina de lá”…

“Em geral, porém, Nhinhinha, com seus quatro anos, não incomodava ninguém, e não se fazia notada, a não ser pela perfeita calma, imobilidade e silêncios. Nem parecia gostar ou desgostar especialmente de coisa ou pessoa nenhuma.

…"A Benfazeja"...

Mas sempre escutei que o assassinado por ela era um hediondo, o cão de homem, calamidade horribilíssima, perigo e castigo para os habitantes deste lugar. Do que ouvi, a vocês mesmos, entendendo que, por aquilo, todos lhe estariam em grande dívida, se bem que de tanto não tomando tento, nem essa gratidão externassem.

…”Substância”…

Resguardavam a seus graves de sangue. Temiam a herança da lepra, do pai, ou da falta de juízo da mãe, de levados fogos. Temiam a algum dos assassinos, os irmãos, que inesperado de toda a hora sobrevir, vigiando por sua virtude.

…e o incontornável “A Terceira Margem do Rio”, de que tanto tinha ouvido falar e que merece todos os louvores.

Nosso pai não voltou. Ele não tinha ido a nenhuma parte. Só executava a invenção de se permanecer naqueles espaços do rio, de meio a meio, sempre dentro da canoa, para dela não saltar, nunca mais. A estranheza dessa verdade deu para estarrecer de todo a gente.

[Obrigada, Celeste!]
Profile Image for Berengaria.
957 reviews193 followers
July 1, 2024
I have no earthly clue what the title story is supposed to mean or even be about. Nicely written, but...huh? Beyond my pay grade, senhor.

Read with the GR Short Story Club.
Profile Image for Carmo.
726 reviews566 followers
November 26, 2017
O livro Primeiras Estórias, não foi o primeiro publicado pelo autor mas sim o sexto, e nasceu da ideia de contar estórias baseadas em factos não documentados, mas sim inspirados na tradição oral. Embora sejam ficcionais, seguem o costume generalizado nas zonas rurais de misturar casos reais com superstição e sobrenatural.
Guimarães Rosa usa como palco a realidade sertaneja para contar episódios vulgares do dia-a-dia que nem sempre têm um desfecho, apesar de aparentemente estar a conduzir-nos na direção de um clímax. Limita-se a lançar para a mesa acontecimentos vulgares, sentimentos e angústias comuns a toda a humanidade, deixando a cargo do leitor a preocupação de formar as perguntas e encontrar as respostas. Pode ser frustrante, pode ser um desafio, não é, seguramente, para quem gosta de encontrar a papinha feita.
Gostei de todos os contos, e amei profundamente alguns. Crianças, loucos, todos os desajustados que não correspondem aos comportamentos padronizados e que se permitem fugir à razão comum, todos me impressionaram de alguma maneira.
A linguagem é um quebra-cabeças a que nos vamos habituado. Além do excesso de regionalismo a que não estamos acostumados temos a espantosa habilidade de Guimarães Rosa de inventar termos, aglutinar palavras, formando novos vocábulos que poderiam figurar em qualquer dicionário. Acontecia-me ler uma frase e ficar a olhar pasmada, mas se não sabia o significado individual este adivinhava-se no contexto e a leitura foi na sua maioria bem divertida, até porque há uma sonoridade rítmica dentro da prosa que a torna poética e agradável de ler.


Muito, muito resumidamente, para ajudar a compreender o homem e o escritor:

Nasceu em 1908 e começou a estudar francês por conta própria em criança. Chegou a conhecer mais de 20 línguas e dominava oito.
Formou-se em medicina e exerceu no interior de Minas Gerais.
Publicou o primeiro livro em 1929.
Em 1934 abandonou a medicina para se dedicar à diplomacia, foi cônsul em Hamburgo e durante a IIGG ajudou judeus a fugir aos nazis. (Em 1985 Israel concedeu-lhe uma homenagem póstuma.)
Regressou ao Brasil em 1951 e fez uma longa excursão pelo interior de Mato Grosso na companhia de vaqueiros.
Andava sempre com um bloco onde tomava nota de todas as curiosidades que ouvia.
Em 1963, é nomeado para a Academia Brasileira de Letras. Não tomou posse porque acreditava que após um acontecimento marcante na sua vida, morreria.
Tomou posse em 1967.
Morreu três dias depois.

”As pessoas não morrem, elas ficam encantadas.”
Guimarães Rosa
Profile Image for Ana.
746 reviews114 followers
July 31, 2017
Na verdade, são 3,5 estrelas, porque gostei bastante da maioria dos contos que compõem este livro. A meia estrela que falta para as quatro deve-se inteiramente à minha dificuldade em, por vezes, seguir a prosa original, inventiva e por vezes estranhíssima de Guimarães Rosa. Ela exigiu de mim um esforço por vezes muito grande, obrigando-me a ler algumas frases mais do que uma vez, e outras vezes a imaginá-las ditas oralmente, até conseguir entender-lhes o sentido.

Fica um excerto do conto "A benfazeja", um dos que mais gostei e, por qualquer razão, me fez lembrar "O Leproso", dos "Novos Contos da Montanha" de Miguel Torga.

"Sei que não atentaram na mulher; nem fosse possível. Vive-se perto demais, num lugarejo, às som bras frouxas, a gente se afaz ao devagar das pessoas. A gente não revê os que não valem a pena. Acham ainda que não valia a pena? Se, pois, se. No que nem pensaram ; e não se indagou, a muita coisa. Para quê? A mulher — malandraja, a malacafar, suja de si, misericordiada, tão em velha e feia, feita tonta, no crime não arrependida — e guia de um cego. Vocês todos nunca suspeitaram que ela pudesse arcar-se no mais fechado extremo, nos domínios do demasiado?"

Claro que quando a leitura exige mais esforço, acaba por retirar um pouco do prazer da leitura, embora para o final, tenha notado que ele ia sendo menor, à medida que me ia habituando à linguagem. Agora é reunir coragem, para me atirar ao Grande Sertão!
Profile Image for Cody.
988 reviews300 followers
May 31, 2017
(Lightning Review/in the style of "Cherish" by The Association)

Some clunkers here and there, but, on the all, a pretty damned fantastic little collection. The highs, of which there are many, are breathtaking. A few are immortal. Hopefully the price comes down on this and all of Rosa's books soon through reprints. Rule of thumb on this thing: if it involves horses, it is probably not very, um, good.

Lightning Review rating: Moonlight on Vermont affected everybody
Profile Image for diario_de_um_leitor_pjv .
780 reviews138 followers
July 28, 2022
COMENTÁRIO
⭐⭐⭐⭐⭐
"Primeiras Estórias"
João Guimarães Rosa

"Primeiras Estórias" um volume de contos de João Guimarães Rosa é o primeiro livro deste autor brasileiro que li.
Pretendo brevemente ler o Grande Sertão Veredas e antes resolvi ler este volume e um outro com uma pequena novela.

Relativamente a este volume, - e não sendo eu um leitor atento de contos - ele correspondeu a uma perfeita introdução à maestria de Guimarães Rosa no uso da linguagem como encanto do leitor.

Estes pequenos contos - muitos deles têm cerca de 5 páginas - usam muitas vezes o modelo da fábula, da lenda e do dito popular. Este encantamento na linguagem e na forma é valorizado com o uso de uma vivência poética na apresentação do situações reais ou imaginárias sempre marcadas por uma territorialidade rural do interior brasileiro.

Um dos elementos fundamentais da minha leitura, e do prazer da mesma prende-se com a criação e descrição desse território mítico e das suas práticas sociais e culturais. Guimarães Rosa é um dos mais interessantes cultores da construção de uma espacialidade literária que nos apresenta um lado esquecido do Brasil.

Contos preferidos:
"Famigerado"
"A terceira margem do rio"
"Fatalidade"
"O espelho"
"Partida do audaz navegante"
"A benfazeja"
1 review
August 7, 2010
Terceira margem do rio é a história mais linda do mundo.
Profile Image for Márcio.
678 reviews1 follower
August 24, 2022
Seo Rosa inscreve que até alumia a cabeça da gente, sô!

Guimarães Rosa foi (e continua sendo) uma caso bem raro na literatura brasileira, e tentaram enquadrá-lo em estílos e -ismos, e não é que ele se safou bem dessas invencionices humanas de tudo categorizar, e produziu uma obra imensamente humana, de fundo universal, mesmo que falasse das Minas Gerais? Outros escritores o fizeram também, demonstrando que o regional também é universal, transcende os limites.

Rosa, não satisfeito, também trabalha a própria língua Portuguesa, demonstrando como uma língua vive, respira, cresce, incorpora, transforma-se. Mesmo em Portugal, em que a língua possuí uma maior unidade, ainda assim há sotaques, expressões regionais. Imagine então um país das dimensões do Brasil, em que a língua Portuguesa se embrenhou América do Sul adentro, e constituiu um de seus maiores elementos aglutinadores, que permitiu inclusive a formação da percepção desse povo como parte de uma nação, mesmo que tenha incorporado diversos elementos das línguas Indígenas, Africanas e Europeias, e até certo, Asiáticas também, haja vista que a imigração Japonesa foi expressiva.

Minas Gerais é ainda um centro de conexão entre Norte e Sul, Leste e Oeste do país, e possuí falares característicos chamados de caipiras, mas que também é demonstrativa da história do Brasil, formado por uma grande população pobre (perante poucos donos de terras e de indústrias e comércio), com pouca ou nenhuma instrução escolar, e que na busca de se expressar para se fazer entender, expressa-se da forma como pode. Até porque a informação, uma vez compreendida pelo ouvinte, independentemente do uso da norma culta ou não pelo falante, atinge sua finalidade.

Os contos que compõem a obra de Rosa demonstram toda a capacidade do autor de encantar com sua escrita e uma vez ultrapassada a barreira da forma que ele utilizou para compor os seus livros, é deslumbre e encantamento, histórias e estórias de crianças, de loucos, de desafios, da vida difícil, do confronto do ser com o seu "eu" (ah, Clarice). Não direi que de início foi fácil, mesmo para mim que sou Mineiro, mas foi uma descoberta em alguns sentidos, redescoberta em outros, da simplicidade desse povo, mas também da prepotência de alguns poucos, inclusive que abusam das formas inusitadas da língua para se imporem, como ainda fazem algumas profissões como os advogados que escrevem de uma forma que nem juízes conseguem entender. Isso quando a língua é meio a ser utilizada para a comunicação, e não para a imposição de outros sobre os outros.

Guimarães Rosa é verdadeiro alumiador de alma e de coração.
Profile Image for Oziel Bispo.
537 reviews85 followers
February 26, 2023
"Quando nada acontece, há um milagre que não estamos vendo.”

Esse livro foi publicado em 1962, poucos anos antes da morte do autor (ele teve um infarto no Rio de Janeiro em novembro de 1967, poucos dias após tomar posse na Academia Brasileira de Letras). As 21 histórias narram casos do sertão, uma criança e um peru, um matador de aluguel, duas loucas, uma vingança familiar, uma representação teatral, uma perseguição, um enigma, um jovem muito branco, um cego, um sequestro, um milagre. Amor. ... E muito mais.

A diversidade de protagonistas e situações projeta o leitor para um Brasil exótico. A escrita multiplica as perspectivas da história e mistura sensações e sentimentos; é o real, é a fantasia, o ódio e o amor. Como diz o próprio Guimarães Rosa: A estória não quer ser história. A estória, em rigor, deve ser contra a História. A estória, às vezes, quer-se parecida anedota.

Ótimo livro. Recomendo.
Profile Image for Camila.
234 reviews20 followers
February 8, 2020
Me senti sentada na sala do sítio dos meus avós ouvindo as histórias deles. Não me entendam mal: não é uma leitura fácil, mas a poesia que tem nela e os significados são tão fortes e bem construídos que flui e você se apaixona.

Meus contos preferidos foram "As margens da alegria", "A menina de lá","A terceira margem do rio", "O espelho", "Os cismos".

Não vou me esquecer da colocação do editor nas suas notas antes da obra: "Todos os rios do mundo de Guimarães Rosa têm três margens."
Profile Image for Lena.
640 reviews
March 17, 2018
Ett antal aptitliga aperitifer, förföriska förrätter eller delikata delikatesser
som fullständigt fascinerar och förvirrar. De förirrar sig in i gommen och
rullrullar runtrunt för att landa mjukt som mandiocamos i magen och
sedan för evigt följa mig i mina drömmar.
Typ.
Profile Image for iara.
114 reviews10 followers
February 20, 2025
Uma luta pra terminar essa leitura. por diversas vezes pensei em desistir, mas já tinha passado da metade então fiz o esforço de ir até o final, mas me custou muito!! alguns contos são muito bons, mas a maioria eu simplesmente não absorvi nada da leitura :((
Profile Image for jo-booksy.
176 reviews2 followers
July 15, 2018
Vilket språkgeni! Några av berättelserna tyckte jag mycket om, andra inte alls. De var bara jobbiga att läsa... inte för mig, helt enkelt. Jag hade väntat mig något helt annat. En brasiliansk Cortázar, typ. Var jag fick det ifrån, vet jag inte. Sammanlagt blir det ett medelbetyg.
Profile Image for Inês  Fonseca.
131 reviews
May 25, 2025
tudo o que acontecia à minha volta era melhor, que livramento. o sporting ta a jogar com o benfica, ja estão no prolongamento, eu nem sou de nenhum dos clubes, mas o jogo ta mais interessante que isto.
Profile Image for Tretratti.
55 reviews1 follower
December 29, 2017
"...calcò il cappello e decise un addio per noi."

"...si disertava per altra sorte di esistere, vicino e lontano dalla sua famiglia."
494 reviews25 followers
October 8, 2013
This is the set of short stories from the author of `The devil to pay in the Backlands' written in 1962. There are 21 shorts consistently of about 10 pages long (i.e. no particularly long tales). They appear to be based around the 1960 or perhaps earlier in Brazil. They are poignant vignettes of the life and times mainly of country folk I'd say; they are imaginative but not surreal or magical realismesque. They have elements of Sartre, certainly some Marquez but not particularly revolutionary. They are not violent or sexual in nature.

The book sleeve has clever motifs/cartoons summarising each tale under its title. In this mode I'll somewhat brutally give you an idea of what to expect in each story (title:summary):
1. The thin edge of happiness: Boy visits the city margins and sees a turkey
2. Tantarum, my boss: Leader forms gang to kill Skinny
3. Substance: Maria Exita, Sionesia and flour
4. Much ado: A pickpocket escapes up a tree
5. A woman of good works: Old woman, her dead husband and son-in-law
6. The Aldacious navigator: 4 young sisters make up a story about travel
7. Honeymoons: A shot gun wedding?
8. A young man, gleaming, white: a UFO?
9. The horse that drank beer: murderous boss
10. Nothing and the human condition: Uncle the landowner
11. The mirror: Amar, mirror and looks at his soul
12. Cause and effect: a cow escapes her field
13. My friend the fatalist: a fatalist vigilante
14. No man, no woman: youth remembrance of 1914
15. Hocus Pyschocus: 2 plays are needed
16. The third bank of the river: His dad leaves and lives on a river
17. The Dagobe brothers: Bad brothers at a funeral
18. The girl beyond: Nhinhinha becomes a saint
19. Soroco, his mother, his daughter: He looks after his mad mother and daughter
20. Notorious: what does notorious mean?
21. Treetops: the return of the opening little boy

Some quotes:
"it may be that the astute malignancy of the dark part of us is incomprehensively striving to deceive us, or at least to delay our scrutinising any truth."

"Could it be that ... I had no soul? That what I had supposed to be my self was no more than animal survival, a few inherited features, unbridled instincts, strange passionate energy, a tangled network of influences, all fading into evanescence?"

I'm not normally a fan of short stories but these were all right - best of all they didn't merge into a mush of similarity or worse predictability or formulaic. Good to try.
Profile Image for Amanda Mendes.
16 reviews
April 29, 2021
Me emocionei em todos os contos. Chorei com alguns. Coloquei apelido em Guimarães Rosa, agora, pra mim, ele é Guigo. Me apaixonei, naturalmente, por esse homem que ama vírgulas.
Profile Image for Markus.
528 reviews25 followers
August 29, 2024
Poetic, playful, mysterious, and deeply attached to the Sertão
Profile Image for Tiago.
240 reviews19 followers
August 6, 2024
Uma obra que não é fácil de descrever. Guimarães Rosa é um escritor que não se encaixa muito bem nas caixinhas que a maioria dos críticos literários gostam de criar. A escrita de Guimarães Rosa é repleta de neologismos e tem um grau de oralidade imenso. Até considero que este livro é dos poucos de ficção em que a versão audiobook não sofreria muitas perdas em relação ao texto escrito. Aliás, muitas vezes, principalemnte quando uma frase que ao ser lida parece dificil de compreender, ler o texto em voz alta ajudou na compreensão. Um dicionário e um caderno para apontar os neologismos do Guimarães Rosa são dois instrumentos essenciais para a leitura de "Primeiras Estórias".

Nesta coletânea de contos, o escritor mineiro usa o sertão, que consiste aproximadamente na região norte de Minas Gerais, sudoeste da Bahia e leste de Goiás, como cenário das suas histórias. Há de tudo um pouco mas destaco as crianças, os valentões e os loucos. Tudo isso num ambiente quase sempre muito pobre e miserável. A profundidade dos textos é enorme e eu acredito que nesta leitura eu tenha apenas arranhado a superfície na maioria deles. Há muita filosofia, muita reflexão. Há até incursões ao sobrenatural. Os meus contos favoritos foram: "Famigerado", "Sorôco, sua mãe, sua filha", "Os Irmãos Dagobé , "A Terceira Margem do Rio", "O Cavalo que bebida cerveja", "Luas de Mel" e "A Benfazeja".

Este ano fez 30 anos que li este livro pela primeira vez para a escola e naquela época havia sido uma leitura praticamente impossível. O texto de Guimarães Rosa é demasiado inacessível para uma leitura escolar. Se ainda fosse algo supervisionada, poderia ter tido algum valor na época. Foi sim orientada para as provas e nada mais. A edição que li, da Global Editora, tem um longo texto de fortuna crítica no final.

Para finalizar, além de recomendar a leitura (que deve ser feita lentamente), destaco algumas frases do livro que têm a cara de Guimarães Rosa:

1. Era uma viagem inventada no feliz. (As Margens da Alegria)

2. Seu pensamentozinho estava ainda na fase hieroglífica. (As Margens da Alegria)

3. Aquele homem, para proceder da forma, só podia ser um brabo sertanejo, jagunço até na escuma do bofe. (Famigerado)

4. Ali, antenasal, de mim a palmo! (Famigerad)

5. A gente estava levando agora o Sorôco para a casa dele, de verdade. A gente, com ele, ia até aonde que ia aquela cantiga. (Sorôco, sua mãe, sua filha)

6. A gente teve de se acostumar com aquilo. Às penas, que, com aquilo, a gente mesmo nunca se acostumou, em si, na verdade. (A terceira margem do rio)

7. Eu sofria já o começo de velhice — esta vida era só o demoramento.

8. Eles se olhavam para não-distância, estiadamente, sem sabêres, sem caso. Mas a Moça estava devagar. Mas o Moço estava ansioso. (A terceira margem do rio)

9. Meu Amigo, não. Disse um “Oh” polissilábico, sem despesas de emoção. (Fatalidade)

10. Iam-se, na ceguez da noite — à casa da mãe do breu: a vaca, o homem, a vaca — transeuntes, galopando. (Sequência)

11. Tudo, aliás, é a ponta de um mistério. Inclusive, os fatos. Ou a ausência deles. Duvida? Quando nada acontece, há um milagre que não estamos vendo. (O Espelho)

12. Tão branco; mas não branquicelo, senão que de um branco leve, semidourado de luz: figurando ter por dentro da pele uma segunda claridade. (Um moço muito branco)

13. Sou remediado lavrador, isto é — de pobre não me sujo, de rico não me esporcalho. (Luas de mel)

14. Me passei para o lado do velho, junto — … tapatrão, tapatrão… tarantão… tarantão… — e ele me disse: nada. Seus olhos, o outro grosso azul, certeiros, esses muito se mexiam. (-Tarantão, meu patrão)

15. Enquanto a gente brincava, descuidoso, as coisas ruins já estavam armando a assanhação de acontecer: elas esperavam a gente atrás das portas. (Os cimos)
Profile Image for Amauri Caetano Campos.
13 reviews
October 29, 2016
Guimarães é um dos escritores de que mais gosto e que mais tenho prazer em reler. "Primeiras Estórias" é um livro de contos curtos sobre diversos assuntos e sob diversas embocaduras de gênero — conto fantástico, autobiográfico, cômico, trágico, psicológico, surrealista etc. A linguagem e o estilo são facilmente reconhecíveis, com toda sua invencionice, desconstrução e oralidade, aqui talvez um pouco mais agressiva que nos livros anteriores, forçando a convivência pacífica entre neologismos e eruditismos num mesmo ambiente.

De todos os contos, provavelmente o que mais gosto é o "A terceira margem do rio". Conta sobre um pai que decide abandonar a família para morar numa canoa no rio próximo à casa. O filho, com pena do pai, passa a levar comida para ele todos os dias, de modo que o pai, sempre debaixo de seu velho chapéu, remasse até a margem, pegasse a comida e saísse sem conversar com ninguém. O tempo passa... A filha se casa, vai embora com o marido, dá a luz a meninos; a mãe vai morar com ela, e o filho continua lá trazendo comida para o pai. Até que um dia, o pai, já velho, olhando ao longe a margem onde o filho se encontrava, para, levanta da canoa e lhe acena o braço. O conto termina assim:

Por pavor, arrepiados os cabelos, corri, fugi, me tirei de lá, num
procedimento desatinado. Porquanto que ele me pareceu vir da parte de
além.
E estou pedindo, pedindo, pedindo um perdão.
Sofri o grave frio dos medos, adoeci. Sei que ninguém soube mais
dele. Sou homem, depois desse falimento? Sou o que não foi, o que vai ficar
calado. Sei que agora é tarde, e temo abreviar com a vida, nos rasos do
mundo. Mas, então, ao menos, que, no artigo da morte, peguem em mim, e
me depositem também numa canoinha de nada, nessa água, que não para,
de longas beiras: e, eu, rio abaixo, rio afora, rio adentro — o rio.
Profile Image for lethe.
616 reviews118 followers
August 9, 2019
Review 1992:
Sommige verhalen zijn prachtig ("Vertrek van de kloeke zeevaarder" bijvoorbeeld), maar de meeste verdrinken in een overdaad aan taalgegoochel; heel vermoeiend om te lezen.
Ben wel veel treffende beeld- en uitspraken tegengekomen. Een paar citaten:
Fatalistisch als een porseleinen kopje ("Fataliteit", p. 57)
Maar, in dat stralende moment, wist hij en ontdekte hij: dat je nooit, echt, naar waarde, kon genieten van de mooie of goede dingen die gebeurden. Soms, omdat ze snel en onverwacht overkwamen, als je er nog niet klaar voor was. Of wel verwacht, en dan smaakten ze niet zo goed als ze waren, slechts grove namaak. Of, omdat de andere dingen, de slechte, ook voortgingen, aan weerszijden, en geen plaats open lieten. Of omdat weer andere dingen ontbraken, bij allerlei gelegenheden gebeurd, maar die samen moesten komen met die eerste, om een geheel te maken. Of omdat, zelfs terwijl ze gebeurden, je wist dat ze op weg waren, naar hun einde, aangevreten door de uren, ontbonden... ("De toppen", p. 164-165)
Profile Image for Marco Gontijo.
21 reviews1 follower
July 9, 2023
Não está no mesmo nível do Grande Sertão: Veredas, o que seria querer demais, mas não deixa de estar no mais alto nível da literatura. Nesse livro, o autor continua com uma enorme extensão vocabular, assim como em Sagarana, dando a impressão que ele se desafiou a usar todas as palavras do dicionário. Porém, ao contrário do que acontece em Sagarana e como acontece em menor grau em Grande Sertão: Veredas, aqui ele faz um uso muito frequente de palavras com significados que não são aqueles encontrados no dicionário. As palavras adquirem um significado único, que só existe naquele contexto, naquela frase.

Todos os contos são muitos marcantes e poderiam ser, cada um, um romance, dada a força da história. O formato curto deixa um gostinho de quero mais, principalmente se o leitor vier do Grande Sertão: Veredas. Isso pode parecer um ponto negativo, inicialmente, mas acaba sendo um outro tipo de prazer, aquele prazer de sair do restaurante leve, sem a sensação de ter comido além da conta, já com vontade de voltar. É essa vontade que dá ao terminar o livro, voltar a Guimarães Rosa.
Profile Image for Quinten Jiskoot.
13 reviews1 follower
August 27, 2020
Observatie van de kleine jongen in ´Verschijning van de vogel´: ´Maar, in dit stralende moment, wist hij en ontdekte hij: dat je nooit, echt, naar waarde, kon genieten van de mooie of goede dingen die gebeurden. Soms, omdat ze snel en onverwacht overkwamen, als je er nog niet klaar voor was. Of wel verwacht, en dan smaakten ze niet zo goed als ze waren, slechts grove namaak. Of, omdat de andere dingen, de slechte, ook voortgingen, aan weerszijden, en geen plaats open lieten. Of omdat weer andere dingen ontbraken, bij allerlei gelegenheden gebeurd, maar die samen moesten komen met die eerste, om een geheel te maken. Of omdat, zelfs terwijl ze gebeurden, je wist dat ze op weg waren, naar hun einde, aangevreten door de uren, ontbonden...´
Profile Image for Rogerio Lopes.
819 reviews17 followers
December 16, 2024
Existem algumas obras que sendo marcos literários, ainda que não sejam herméticas ou cifradas não são acessíveis a todos os leitores. Algumas delas exatamente por tentar emular uma fala popular tornam-se quase impenetráveis para os não iniciados na "fala" que a obra quer mimetizar.
É o que acontece com Primeiras Estórias de Guimarães Rosa, leitores interessados na “historinha” ou na superficialidade provavelmente terão problemas para ler Rosa. Terminarão a leitura sem ter entendido nada e reclamando. O fato é que a obra de Rosa é na melhor acepção do termo uma experiência. Não à toa muitos tentam reproduzir o que ele fez, sem sucesso, gerando apenas caricaturas toscas e bizarras.
Para além do uso de neologismos, o texto do autor possuí uma musicalidade, um ritmo, que uma leitura apressada torna impossível apreciar. Mesmo a leitura silenciosa precisa ser feita permitindo-se que a “voz interior” declame o texto. Tentativas de ler Rosa de forma mecânica produzem uma leitura truncada,sem nexo e pobre.
Vale apontar também as referências e brincadeiras que o autor faz com elementos da Cultura Universal, com os sons de diferentes línguas e com os sons de nossa própria língua. O texto de Rosa assemelha-se a alguns tipos de composição musical, obras a 02 ou mais vozes.
Impressiona a capacidade do autor em nos envolver com muito pouco texto. Primeiras Estórias é uma montanha russa de emoções, somos levados da inocência infantil ao processamento do luto e da loucura, passando por críticas sociais ferrenhas e textos que só podem ser descritos como belos. Mas novamente, nem todos os textos prestam-se a análises meramente racionais.
Por mais que me incomode com a ideia do “sentir” é inegável que as narrativas de Rosa apoiam-se num espectro muito mais ligado à emoção do que a razão. Alguns de seus textos remetem a experiências tão particulares que para quem não vive aquela realidade parecem irreais ou mesmo tolos.
Sem dúvida Primeiras Estórias é uma boa porta de entrada para conhecer Guimarães Rosa e uma ótima introdução antes de se aventurar a sua obra máxima: Grande Sertão Veredas. Temos aqui textos belos, reflexivos e o uso da linguagem quase aos seus limites.Porém verdade seja dita à semelhança do que se diz dos vinhos, aqui é preciso maturidade e um paladar apurado ao leitor para verdadeiramente apreciá-lo. É um texto que exige alguma humildade, que o leitor “descalce os sapatos” porque esse definitivamente não é um solo qualquer.
Profile Image for Juliana Coppini.
6 reviews
Read
January 19, 2025
Do tipo que arrebate pelo não dito, pelo não compreender compreendendo, pelas impalavras e multiplicidade na singularidade... Me sinto tocada sem saber exatamente onde fui tocada e o que me tocou. Para que eu não esqueça: As margens da alegria; A terceira margem do rio; A menina de lá; Pirlimpsiquice; Sequência; Nada e a nossa condição; O cavalo que bebia cerveja; A Benfazeja; Darandina; Substância; Tarantão, meu patrão...; Os Cimos.
Profile Image for Guilherme.
89 reviews6 followers
April 25, 2017
O poder narrativo e de invenção de Guimarães Rosa é inquestionável e se mostra com bastante evidência nesta coleção de 21 contos. As Primeiras Estórias, tem seus bons e maus momentos, porém. É difícil dizer que Rosa teve algum momento ruim, contudo, já que um escritor de sua magnitude dificilmente comete enganos; apesar disso, senti que em algumas narrativas, como "A menina de lá", "Um moço muito branco", "A partida do audaz navegante" aparentam forçados na criação metafísica.
Por outro lado, a obra é de uma força impressionante quando atinge os pontos altos. Fica sempre na memória do livro o conto "A terceira margem do rio" - que é necessário dizer que talvez seja uma das narrativas mais assombrosamente maravilhosas da língua portuguesa -, mas há bem mais que apenas este conto: "Famigerado", "Os irmãos Dagobé", "Fatalidade", "Sequência", "Substância" e "Tarantão, meu patrão" são narrativas em que Rosa consegue absorver o elemento metafísico e regional numa harmonia inigualável. O uso da linguagem poética e o conhecimento profundo de línguas, da experiência e do tradicional, do inovador e do antigo, do metafísico e do regional constroem o mundo maravilhoso das "Primeiras Estórias".
Talvez uma obra para se iniciar na obra de Rosa por causa do tamanho das narrativas, mas um livro sempre a se retornar depois de conhecimento mais profundo do autor, para saborear a beleza de sua experiência poética.
Displaying 1 - 30 of 116 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.