Deze kennelijk autobiografische verhalen hebben alle vier een plusminus twaalfjarig meisje tot hoofdpersoon. Ze spelen zich af in de jaren negentig van de vorige eeuw. Het zijn op zichzelf eenvoudige, bijna banale gebeurtenissen die verteld worden: een bezoek aan een jarige grootvader, de eerste dansles. Maar de verhalen komen boven de gebeurtenissen uit door de gevoelens, overwegingen en sensaties van de hoofdpersoon: een intelligent, joods meisje, dat veel en intensief leest en fantaseert, dat uiteraard regelmatig gekonfronteerd wordt met de harde werkelijkheid.
Carry van Bruggen schreef dit boekje een eeuw geleden en de stijl is regelrecht ouderwets te noemen. Dat is wennen. Maar wat een diepte weet ze te geven aan de wederwaardigheden van haar jongere zelf, levend in een arm orthodox-joods gezin in Zaandam (dat is althans waar Carry vB in haar jeugd woonde). Haar beschrijvingen van heel gewone belevenissen van een meisje van 11 maken deze bijzonder, net als haar natuurbeschrijvingen. Maar soms is het juist het uitzonderlijke, zoals de komst van een gast op de avond van Sabbat, één van de gevluchte joden uit Rusland waar zij vervolgd worden. In de beschrijving van het dagelijks leven worden discriminatie en het antisemitisme haast terloops meegenomen, het lijkt er ‘gewoon bij te horen’. Dat is gezien vanuit onze tijd erg pijnlijk, wetend wat er zou volgen. Ik was geraakt. En vond dit boekje tijdens een avondwandeling in een minibieb!
Wat mij betreft heeft Carry van Bruggens 'Vier jaargetijden', uit 1924, de tand des tijds niet goed doorstaan. Inhoudelijk noch qua vertelstijl kon het boekje mij boeien of bekoren. Voor een deel zal dat te wijten zijn aan mijn gebrek aan, bij het lezerspubliek blijkbaar aanwezig geachte, kennis van zaken over de in de onderhavige jeugdherinneringen zeer prominent aanwezige Joodse cultuur.
Aardig, maar ik vond Het huisje aan de sloot van dezelfde auteur beter. Dat boek heeft ongeveer dezelfde thematiek, namelijk de alledaagse belevenissen van een gevoelig en opmerkzaam meisje in een hecht Joods gezin, maar de verhaaltjes zijn korter en meer to the point.