What do you think?
Rate this book
The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology
Environmental ideas have been shaping politics and writing for many years now, and the literary critics are catching on. This wide-ranging anthology follows Wallace Stegner's notion that an environmentally based criticism should be "large and loose and suggestive and open," and it includes work from many fields, from historian Lynn White's landmark 1962 essay "The Historical Roots of Our Ecological Crisis" to literary scholar Michael McDowell's recent article "The Bakhtinian Road to Ecological Insight." Fortified by critical notes and reading lists, this collection is useful to students seeking a broad introduction to literary studies of environmental writing.
Paperback Bunko
First published May 1, 1996
26 people are currently reading
584 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 22 of 22 reviews
January 15, 2020
Izvrsna hrestomatija tekstova vezanih za ekokritiku. Uz udžbenik Grega Gararda, najbolje mesto da se počne sa proučavanjem ovog pravca u teoriji književnosti. Radovi u knjizi podeljeni su u tri velike celine – prva je opšteteorijska, druga esejistička, dok se treća bavi konkretnim delima iz ekokritičke perspektive. Samo ponegde tekstovi su zastareli (ipak je prošlo više od 20 godina od objavljivanja), a većina veoma dobro podnosi vreme. Razmišljajući šta bi moglo da bude u ovoj vrsti publikacije zanimljivo svima, pomislio sam da su to pokrenuta pitanja, a ne (samo) odgovori na njih. Ekokritika se ne tiče novih pitanja, čak često ni novih odgovora, već drukčije postavljene vizure, koja je, kao takva, jedna od mogućnosti teksta.
Takođe, donekle začuđuje da je u našoj akademskoj javnosti veoma prisutna feministička kritika, a sve više i rodna, kvir, postkolonijalna kritika, a da se ekokritikom doslovno niko nije bavio. Znam da je u Sloveniji i Hrvatskoj nešto drukčije.
Pošto sam spomenuo da su ovde pitanja presudna, za zainteresovane, navodim nekoliko zanimljivih:
Kako je razvoj tehnologije povezan sa načinima pripovedanja?
Na osnovu čega smo zaključili da je priroda néma, a da samo čoveku pripada govor?
Kako je antički/srednjovekovni/renesansni/prosvetiteljski čovek pojmio prirodu u tekstu?
U kojoj meri je priroda prirodna? Šta uopšte priroda može da (nam) znači? A mi njoj?
Da li je neophodna opozicija kulture i prirode? Kako životinje mogu da proizvode svoje kulture?
Šta je „mehur percepcije”?
Kako je pastorala postala temelj samoidentifikacije američke kulture?
Zašto je za Ursulu le Gvin, roman vreća (!), i zašto u takvoj vreći nije udobno za muževnog Junaka? (Divan esej Le Gvinove!)
Zašto prirodi uporno dajemo ženske karakteristike, a preživljavanju muške?
Kako komediju možemo povezati sa održivim razvojem, a tragediju sa apokalipsom?
Kako je zagađenje predstavljano kao bitan književni činilac – od toksina do đubrišta?
Koji su poetički temelji prirodopisa („nature writing”)?
Kako Indijanci konceptualizuju vreme i prostor? Šta možemo da naučimo od toga?
I kakve veze sa ovim ima Bahtin? (Bahtin i Fuko – u svakoj čorbi mirođije.)
Pa ko voli, nek izvoli.
Takođe, donekle začuđuje da je u našoj akademskoj javnosti veoma prisutna feministička kritika, a sve više i rodna, kvir, postkolonijalna kritika, a da se ekokritikom doslovno niko nije bavio. Znam da je u Sloveniji i Hrvatskoj nešto drukčije.
Pošto sam spomenuo da su ovde pitanja presudna, za zainteresovane, navodim nekoliko zanimljivih:
Kako je razvoj tehnologije povezan sa načinima pripovedanja?
Na osnovu čega smo zaključili da je priroda néma, a da samo čoveku pripada govor?
Kako je antički/srednjovekovni/renesansni/prosvetiteljski čovek pojmio prirodu u tekstu?
U kojoj meri je priroda prirodna? Šta uopšte priroda može da (nam) znači? A mi njoj?
Da li je neophodna opozicija kulture i prirode? Kako životinje mogu da proizvode svoje kulture?
Šta je „mehur percepcije”?
Kako je pastorala postala temelj samoidentifikacije američke kulture?
Zašto je za Ursulu le Gvin, roman vreća (!), i zašto u takvoj vreći nije udobno za muževnog Junaka? (Divan esej Le Gvinove!)
Zašto prirodi uporno dajemo ženske karakteristike, a preživljavanju muške?
Kako komediju možemo povezati sa održivim razvojem, a tragediju sa apokalipsom?
Kako je zagađenje predstavljano kao bitan književni činilac – od toksina do đubrišta?
Koji su poetički temelji prirodopisa („nature writing”)?
Kako Indijanci konceptualizuju vreme i prostor? Šta možemo da naučimo od toga?
I kakve veze sa ovim ima Bahtin? (Bahtin i Fuko – u svakoj čorbi mirođije.)
Pa ko voli, nek izvoli.
May 30, 2011
Niel Evernden's essay (included in this anthology) completely changed the trajectory of the course I taught on ecocriticsm. The concept of "interconnectedness" and Evernden's metaphor of the fish in his environment gave my students a suitably complex yet direct mechanism by which to understand what ecocriticsm does, and what its object/objective is.
The other articles included in the book are useful as well -- William Reuckert and William Howarth we also read in class, and I found the Bakhtinian analysis of place included at the end of the book to be very useful to my own research -- and in general it is a masterful collection of the fundamentals of ecocriticism as a literary/political analytical stance.
I would have my students purchase this as their accompanying text, should I teach the ecocriticsm class again, and would probably have them read at least 60% of the articles included.
The other articles included in the book are useful as well -- William Reuckert and William Howarth we also read in class, and I found the Bakhtinian analysis of place included at the end of the book to be very useful to my own research -- and in general it is a masterful collection of the fundamentals of ecocriticism as a literary/political analytical stance.
I would have my students purchase this as their accompanying text, should I teach the ecocriticsm class again, and would probably have them read at least 60% of the articles included.
February 14, 2018
I read the essays that seemed relevant for my thesis, so really this is a review of those texts. I liked them, but as a whole, the book was too confusing for me to navigate.
September 7, 2017
3.5 a little outdated today but nice to see the foundations of ecocriticism being developed.
Read
July 3, 2010A splendid collection of ecocritical essays: If any reader has interest in ecocriticism, never miss this canonical book! The introduction by Cheryll Glotfelty draws an important map for ecocritical studies. This book has collected almost the most crucial essays by the most important scholars on this (interdisciplinary) field. Besides, this book also introduces top fifteen choices for further recommended reading and other useful references (including books, periodicals, and professional organizations). The contributors are briefly introduced as well. With the help of Association for the Study of Literature and Environment, I believe you will learn much more as myself.
March 15, 2020
The Ecocriticism Reader is an intriguing body of work for neophytes like myself who usually engage in other forms of critical theory. While I think the first section of essays in this collection provide the most engaging selections, evoking such concepts as “the Wilderness” and humanity’s “toxic consciousness,” I find some of the later selections to be less intriguing to me. I know other reviewers have commented that they wish this collection was more up-to-date. These sections felt the most dare to me, though there are still occasional highlights, like Ursula Le Guin’s ecocritical take on story structures.
January 27, 2022
I didn’t read the whole book but dipped in and out looking for essay relevant to my dissertation. The ones I read were all fascinating and contained important ideas about ecology and hearing the voice of nature so that it is no longer subjugated and exploited.
April 27, 2021
Slightly outdated but a great book to start with for ecocriticism students who want a broad overview of the research areas in this field
April 29, 2021
Just read Leslie Marmon Silko's chapter & you're good.
Read
June 30, 2021I got close enough to the end that I'm counting it but have absolutely no interest in actually finishing this anthology.
May 28, 2025
Cumple la función esperada por la compiladora: ser el libro de introducción a la ecocrítica. Muy puntual y concreto.
August 9, 2020
THE ECOCRIICISM RAEDER
ഭൂമിയുടെ സ്വാഭാവികതയ്ക്കുമേല് മനുഷ്യന്റെ ഇടപെടലുകള് വരുത്തിവച്ച മുറുവുകളേക്കുറിച്ചുള്ള ആകുലതകള് മനുഷ്യകുലത്തെ വേട്ടയാടുകയാണ്. വിവേകം വൈകിമാത്രമാണ് ഉദിക്കുക. കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനമെന്നത് ഒരു സങ്കല്പസൃഷ്ടി മാത്രമാണെന്ന് പറയാന് മടിക്കാത്ത ലോകനേതാക്കളുള്ള കാലമാണല്ലോ. സൈലന്റ് വാലിയില് അണക്കെട്ട് വന്നേതീരൂ എന്ന് ഭരണപ്രതിപക്ഷഭേദമില്ലാതെ നിയമസഭയില് കൈപൊക്കി സമ്മതിച്ച നാടാണ് കേരളമെന്നത് ഓര്ക്കേണ്ടതാണ്.
ലോകപുസ്തകദിനത്തില് വായിച്ചുതീര്ന്ന പുസ്തകമാണ് The Ecocriticism Reader. University of Georgia press, Athens, Georgia 1996ല് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച കൃതിയാണിത്. പണ്ഡിതോചിതമായ 29 പഠനങ്ങളുടെ സമാഹാരമാണിത്. ഇക്കോ ക്രിട്ടിസിസത്തില് ലോകപ്രശസ്തരായ ഷെറില് ഗ്ലോഫെല്റ്റിയും ഹാരോള്ഡ് ഫ്രോമും ഈ കൃതിയുടെ എഡിറ്റിംഗ് നിര്വ്വഹിച്ചിരിക്കുന്നു.
ഇക്കോ ക്രിട്ടിസിസം എന്ന പദം ആദ്യം ഉപയോഗിച്ചത് 1978ല് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച 'സാഹിത്യവും ഇക്കോളജിയും - ഇക്കോക്രിട്ടിസിസത്തില് ഒരു പരീക്ഷണം' എന്ന ലേഖനത്തില് അമേരിക്കന് എഴുത്തുകാരനായ വില്യം റുക്കേര്ട്ട് ആണ്. ഇംഗ്ലണ്ടില് ഈ സാഹിത്യശാഖ Green Studies എന്ന് പൊതുവേ അറിയപ്പെടുന്നു. ഇതിനെ പിന്പറ്റിയാണ് മലയാളത്തില് ജി മധസൂദനന് ഹരിതനിരൂപണം എന്ന് പ്രയോഗിക്കുന്നത്. ഇക്കോ ക്രിട്ടിസിസം റീഡറിന്റെ ആമുഖപഠനത്തില് ഷെറില് ഗ്ലോഫെല്റ്റി പുതിയ വിമര്ശനസരണിയെ ഇങ്ങനെ നിര്വ്വചിക്കുന്നു: "മനുഷ്യസംസ്കാരം പ്രകൃതിയുമായി അഭേദ്യമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുകയും അതിനെ സ്വാധീനിക്കപ്പെടുന്നതുപോലെ അതിനാല് സ്വാധീനിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇക്കോക്രിട്ടിസിസം പ്രകൃതിയും സംസ്കാരവുമായുള്ള ബന്ധത്തിന്റെ കെട്ടുപാടുകള് അന്വേഷിക്കുന്നു. ഒരു വിമര്ശന സമീപനമെന്ന നിലയില് അത് ഒരേസമയം ഭൂമിയിലും സമൂഹത്തിലും ഊന്നുന്നു. ഒരു സൈദ്ധാന്തിക വിനിമയം എന്ന രീതിയില് മനുഷ്യനോടും മനുഷ്യേതരസത്തയോടും ചേര്ന്നു നില്ക്കുന്നു. ഫെമിനിസ്റ്റു വിമര്ശനം ലിംഗബോധത്തിലും മാര്ക്സിസ്റ്റു വിമര്ശനം വര്ഗബോധത്തിലും നിലയുറപ്പിക്കുന്നതുപോലെ ഇക്കോ ക്രിട്ടിസിസത്തിന്റെ സമീപനം ഭൗമകേന്ദ്രിതമാണ്.”
പ്രകൃതിയും സംസ്കാരവും തമ്മിലുള്ള വൈരുധ്യപൂര്ണ്ണമായ ബന്ധം ഹരിതനിരുപണത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന പ്രശ്നമാണ്. ഇതരജീവികളില്നിന്നും ഭിന്നമായി മാനവസംസ്കാരം ശാസ്ത്രാധിഷ്ഠിതമായി വളരുന്നതും സാങ്കേതിക വിദ്യകളെ ഉപയോഗിച്ച് പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളെ ഒന്നൊഴിയാതെ ഊറ്റിയെടുക്കുന്നതുമാണല്ലോ പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാന കാരണം. സാഹിത്യകൃതികള് പ്രകൃതിയെ എങ്ങിനെ നോക്കിക്കാണുന്നു, സ്ഥലവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അനുഭവങ്ങളെ എങ്ങനെ ആവിഷ്കരിക്കുന്നു മുതലായവ ഈ പഠനമേഖലകളുടെ പ്രധാനവിഷയങ്ങളായി വരുന്നു. സമകാലിക അമേരിക്കന് സാഹിത്യത്���ില് ഇത്തരം ആവിഷ്കാരങ്ങള് താരതമ്യേന കുറഞ്ഞുവരുന്നു എന്ന ആശങ്കയും ലേഖകര് പങ്കുവയ്ക്കുന്നു.
വ്യത്യസ്തലേഖനങ്ങളിലൂടെ ഇക്കോക്രിട്ടിസിസത്തിന്റെ വ്യത്യസ്ത മേഖലകളും മാതൃകകളും കാണിച്ചുതരാനാണ് ഈ കൃതി ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. Eco Theory- Reflections on nature and Culture, Ecocritical considerations of Fiction and Drama, Critical Studies of Environmental Literature എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു ഭാഗങ്ങളായി പുസ്തകത്തെ വിഭജിച്ചിരിക്കുന്നു.
പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങളുടെ ചരിത്രവേരുകള് എന്ന ലേഖനത്തില് ലിന് വൈറ്റ് മനുഷ്യനെ ഭൂമിയിലെ മറ്റുജീവികളുടെ മേല് പൂര്ണ്ണാവകാശിയായി സൃഷ്ടിച്ചുവെന്ന ബൈബിള് സങ്കല്പ്പത്തെ പാശ്ചാത്യലോകത്തെ പാരിസ്ഥിതിക നാശത്തിന്റെ മൂലകാരണമായി വിലയിരുത്തുന്നുണ്ട്. അസീസിയിലെ വിശുദ്ധ ഫ്രാന്സിസിന്റെ കാഴ്ചപ്പാടുകളില് പ്രകൃതിയിലെ ജീവജാലങ്ങളും മനുഷ്യനും തുല്യതയോടെ പരിഗണിക്കപ്പെടുന്നുവെങ്കിലും അതിന് പില്ക്കാലത്ത് വേണ്ടത്ര പരിഗണന ലഭിക്കാതെ പോയി എന്നും ലേഖനം വിലയിരുത്തുന്നു.
പ്രകൃതിയും നിശബ്ദതയും എന്ന ലേഖനത്തില് ക്രിസ്റ്റഫര് മാന്സ് രസകരമായ ഒരു നിരീക്ഷണം നടത്തുന്നുണ്ട്. ഈ ലോകത്തു നിന്ന് ഫംഗസുകള് ഉന്മൂലനം ചെയ്യപ്പെട്ടാല് ഉണ്ടാകുന്ന പാരിസ്ഥിതിക പ്രത്യാഘാതം വളരെ വലുതായിരിക്കും. വളരെയേറെ ജീവികളും സസ്യജാലങ്ങളും അതുമൂലം നാമാവശേഷമാകും. എന്നാല് ഹോമോ സാപിയന്സ് ആണ് ഇല്ലാതെയാകുന്നതെങ്കില് അത് മറ്റു ജീവജാലങ്ങളെ ഒരു തരത്തിലും ബാധിക്കുകയില്ല. പ്രകൃതിയിലെ ജീവജാലങ്ങള് തമ്മിലുള്ള പരസ്പരബന്ധത്തില് മനുഷ്യന്റെ നിസ്സാരത അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. ഈ കൊറോണക്കാലത്ത് ലോകമെമ്പാടും മനുഷ്യന് അവന്റെ മാളങ്ങളിലേക്ക് ഒതുങ്ങുമ്പോള് പ്രകൃതിയിലെ കാലുഷ്യങ്ങള് ഒഴിഞ്ഞുപോകുന്നു എന്ന യാഥാര്ത്ഥ്യത്തെ ഇതുമായി ചേര്ത്തു വായിക്കണം.
അമേരിക്കയിലെ മുഖ്യധാരയുടെ സംസ്കാരം പ്രകൃതിയെ എത്രമേല് ചൂഷണം ചെയ്യുന്നുവോ, അതിനു നേരെ വിപരീതമായി പ്രകൃതിയെ അന്യമായ ഒന്നായി കാണുകപോലും ചെയ്യാതെ അതിലൊന്നായി മറ്റുജീവജാലങ്ങളുമായി സഹവര്ത്തിച്ചു കഴിഞ്ഞിരുന്ന റെഡ് ഇന്ത്യന് സംസ്കാരത്തിന്റെ ഔന്നത്യം The Sacret Hoop A Contemporary Perspective എന്ന ലേഖനത്തിലൂടെ പൗലാ ഗുന് അലന് കാട്ടിത്തരുന്നു.
ഹെന്റി തോറോവിനു മുന്പും പിന്പും അമേരിക്കന് സാഹിത്യത്തില് പ്രകൃതിയെ മുഖ്യവിഷയമായി ഉണ്ടായിട്ടുള്ള രചനകളുടെ സവിശേഷതകളെ വിലയിരുത്തുന്നവയാണ് ഈ സമാഹാരത്തിലെ മിക്ക രചനകളും. William Bertram, Alexander Wilson, John James Audubon, John Muir, John Burroughs, Aldo Leopard, Edward Abby, Mary Austin, Isebella Bird, Raichel Carson, Annie Dillard തുടങ്ങിയവരുടെ രചനകളെക്കുറിച്ച് ഒരു സാമാന്യധാരണയുണ്ടാക്കാന് ഇവയിലൂടെ കഴിയും.
പാരിസ്ഥിതിക വിമര്ശനം മലയാളസാഹിത്യത്തില് വളര്ന്നു വരുന്ന ഒരു വിമര്ശന ശാഖയാണ്. നമ്മുടെ എഴുത്തുകാരുടെ പല രചനകളേയും സമീപിക്കുവാന് പരിതനിരൂപണത്തിന്റെ സങ്കേതങ്ങളെ ഉപയോഗിക്കുവാനാകും. അത്തരത്തിലുള്ള നിരവധി പഠനങ്ങള് ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ജി മധുസൂദനന്റെ ഹരിതനിരൂപണം മലയാളത്തില് എന്ന കൃതി The Ecocriticism Readerനു സമാനമായ മലയാളകൃതിയായി കണക്കാക്കാം, ഈ ശാഖ ഇനിയും ഏറെ മുന്നോട്ടുപോകാനുണ്ടെങ്കിലും.
ഭൂമിയുടെ സ്വാഭാവികതയ്ക്കുമേല് മനുഷ്യന്റെ ഇടപെടലുകള് വരുത്തിവച്ച മുറുവുകളേക്കുറിച്ചുള്ള ആകുലതകള് മനുഷ്യകുലത്തെ വേട്ടയാടുകയാണ്. വിവേകം വൈകിമാത്രമാണ് ഉദിക്കുക. കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനമെന്നത് ഒരു സങ്കല്പസൃഷ്ടി മാത്രമാണെന്ന് പറയാന് മടിക്കാത്ത ലോകനേതാക്കളുള്ള കാലമാണല്ലോ. സൈലന്റ് വാലിയില് അണക്കെട്ട് വന്നേതീരൂ എന്ന് ഭരണപ്രതിപക്ഷഭേദമില്ലാതെ നിയമസഭയില് കൈപൊക്കി സമ്മതിച്ച നാടാണ് കേരളമെന്നത് ഓര്ക്കേണ്ടതാണ്.
ലോകപുസ്തകദിനത്തില് വായിച്ചുതീര്ന്ന പുസ്തകമാണ് The Ecocriticism Reader. University of Georgia press, Athens, Georgia 1996ല് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച കൃതിയാണിത്. പണ്ഡിതോചിതമായ 29 പഠനങ്ങളുടെ സമാഹാരമാണിത്. ഇക്കോ ക്രിട്ടിസിസത്തില് ലോകപ്രശസ്തരായ ഷെറില് ഗ്ലോഫെല്റ്റിയും ഹാരോള്ഡ് ഫ്രോമും ഈ കൃതിയുടെ എഡിറ്റിംഗ് നിര്വ്വഹിച്ചിരിക്കുന്നു.
ഇക്കോ ക്രിട്ടിസിസം എന്ന പദം ആദ്യം ഉപയോഗിച്ചത് 1978ല് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച 'സാഹിത്യവും ഇക്കോളജിയും - ഇക്കോക്രിട്ടിസിസത്തില് ഒരു പരീക്ഷണം' എന്ന ലേഖനത്തില് അമേരിക്കന് എഴുത്തുകാരനായ വില്യം റുക്കേര്ട്ട് ആണ്. ഇംഗ്ലണ്ടില് ഈ സാഹിത്യശാഖ Green Studies എന്ന് പൊതുവേ അറിയപ്പെടുന്നു. ഇതിനെ പിന്പറ്റിയാണ് മലയാളത്തില് ജി മധസൂദനന് ഹരിതനിരൂപണം എന്ന് പ്രയോഗിക്കുന്നത്. ഇക്കോ ക്രിട്ടിസിസം റീഡറിന്റെ ആമുഖപഠനത്തില് ഷെറില് ഗ്ലോഫെല്റ്റി പുതിയ വിമര്ശനസരണിയെ ഇങ്ങനെ നിര്വ്വചിക്കുന്നു: "മനുഷ്യസംസ്കാരം പ്രകൃതിയുമായി അഭേദ്യമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുകയും അതിനെ സ്വാധീനിക്കപ്പെടുന്നതുപോലെ അതിനാല് സ്വാധീനിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇക്കോക്രിട്ടിസിസം പ്രകൃതിയും സംസ്കാരവുമായുള്ള ബന്ധത്തിന്റെ കെട്ടുപാടുകള് അന്വേഷിക്കുന്നു. ഒരു വിമര്ശന സമീപനമെന്ന നിലയില് അത് ഒരേസമയം ഭൂമിയിലും സമൂഹത്തിലും ഊന്നുന്നു. ഒരു സൈദ്ധാന്തിക വിനിമയം എന്ന രീതിയില് മനുഷ്യനോടും മനുഷ്യേതരസത്തയോടും ചേര്ന്നു നില്ക്കുന്നു. ഫെമിനിസ്റ്റു വിമര്ശനം ലിംഗബോധത്തിലും മാര്ക്സിസ്റ്റു വിമര്ശനം വര്ഗബോധത്തിലും നിലയുറപ്പിക്കുന്നതുപോലെ ഇക്കോ ക്രിട്ടിസിസത്തിന്റെ സമീപനം ഭൗമകേന്ദ്രിതമാണ്.”
പ്രകൃതിയും സംസ്കാരവും തമ്മിലുള്ള വൈരുധ്യപൂര്ണ്ണമായ ബന്ധം ഹരിതനിരുപണത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന പ്രശ്നമാണ്. ഇതരജീവികളില്നിന്നും ഭിന്നമായി മാനവസംസ്കാരം ശാസ്ത്രാധിഷ്ഠിതമായി വളരുന്നതും സാങ്കേതിക വിദ്യകളെ ഉപയോഗിച്ച് പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളെ ഒന്നൊഴിയാതെ ഊറ്റിയെടുക്കുന്നതുമാണല്ലോ പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാന കാരണം. സാഹിത്യകൃതികള് പ്രകൃതിയെ എങ്ങിനെ നോക്കിക്കാണുന്നു, സ്ഥലവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അനുഭവങ്ങളെ എങ്ങനെ ആവിഷ്കരിക്കുന്നു മുതലായവ ഈ പഠനമേഖലകളുടെ പ്രധാനവിഷയങ്ങളായി വരുന്നു. സമകാലിക അമേരിക്കന് സാഹിത്യത്���ില് ഇത്തരം ആവിഷ്കാരങ്ങള് താരതമ്യേന കുറഞ്ഞുവരുന്നു എന്ന ആശങ്കയും ലേഖകര് പങ്കുവയ്ക്കുന്നു.
വ്യത്യസ്തലേഖനങ്ങളിലൂടെ ഇക്കോക്രിട്ടിസിസത്തിന്റെ വ്യത്യസ്ത മേഖലകളും മാതൃകകളും കാണിച്ചുതരാനാണ് ഈ കൃതി ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. Eco Theory- Reflections on nature and Culture, Ecocritical considerations of Fiction and Drama, Critical Studies of Environmental Literature എന്നിങ്ങനെ മൂന്നു ഭാഗങ്ങളായി പുസ്തകത്തെ വിഭജിച്ചിരിക്കുന്നു.
പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങളുടെ ചരിത്രവേരുകള് എന്ന ലേഖനത്തില് ലിന് വൈറ്റ് മനുഷ്യനെ ഭൂമിയിലെ മറ്റുജീവികളുടെ മേല് പൂര്ണ്ണാവകാശിയായി സൃഷ്ടിച്ചുവെന്ന ബൈബിള് സങ്കല്പ്പത്തെ പാശ്ചാത്യലോകത്തെ പാരിസ്ഥിതിക നാശത്തിന്റെ മൂലകാരണമായി വിലയിരുത്തുന്നുണ്ട്. അസീസിയിലെ വിശുദ്ധ ഫ്രാന്സിസിന്റെ കാഴ്ചപ്പാടുകളില് പ്രകൃതിയിലെ ജീവജാലങ്ങളും മനുഷ്യനും തുല്യതയോടെ പരിഗണിക്കപ്പെടുന്നുവെങ്കിലും അതിന് പില്ക്കാലത്ത് വേണ്ടത്ര പരിഗണന ലഭിക്കാതെ പോയി എന്നും ലേഖനം വിലയിരുത്തുന്നു.
പ്രകൃതിയും നിശബ്ദതയും എന്ന ലേഖനത്തില് ക്രിസ്റ്റഫര് മാന്സ് രസകരമായ ഒരു നിരീക്ഷണം നടത്തുന്നുണ്ട്. ഈ ലോകത്തു നിന്ന് ഫംഗസുകള് ഉന്മൂലനം ചെയ്യപ്പെട്ടാല് ഉണ്ടാകുന്ന പാരിസ്ഥിതിക പ്രത്യാഘാതം വളരെ വലുതായിരിക്കും. വളരെയേറെ ജീവികളും സസ്യജാലങ്ങളും അതുമൂലം നാമാവശേഷമാകും. എന്നാല് ഹോമോ സാപിയന്സ് ആണ് ഇല്ലാതെയാകുന്നതെങ്കില് അത് മറ്റു ജീവജാലങ്ങളെ ഒരു തരത്തിലും ബാധിക്കുകയില്ല. പ്രകൃതിയിലെ ജീവജാലങ്ങള് തമ്മിലുള്ള പരസ്പരബന്ധത്തില് മനുഷ്യന്റെ നിസ്സാരത അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. ഈ കൊറോണക്കാലത്ത് ലോകമെമ്പാടും മനുഷ്യന് അവന്റെ മാളങ്ങളിലേക്ക് ഒതുങ്ങുമ്പോള് പ്രകൃതിയിലെ കാലുഷ്യങ്ങള് ഒഴിഞ്ഞുപോകുന്നു എന്ന യാഥാര്ത്ഥ്യത്തെ ഇതുമായി ചേര്ത്തു വായിക്കണം.
അമേരിക്കയിലെ മുഖ്യധാരയുടെ സംസ്കാരം പ്രകൃതിയെ എത്രമേല് ചൂഷണം ചെയ്യുന്നുവോ, അതിനു നേരെ വിപരീതമായി പ്രകൃതിയെ അന്യമായ ഒന്നായി കാണുകപോലും ചെയ്യാതെ അതിലൊന്നായി മറ്റുജീവജാലങ്ങളുമായി സഹവര്ത്തിച്ചു കഴിഞ്ഞിരുന്ന റെഡ് ഇന്ത്യന് സംസ്കാരത്തിന്റെ ഔന്നത്യം The Sacret Hoop A Contemporary Perspective എന്ന ലേഖനത്തിലൂടെ പൗലാ ഗുന് അലന് കാട്ടിത്തരുന്നു.
ഹെന്റി തോറോവിനു മുന്പും പിന്പും അമേരിക്കന് സാഹിത്യത്തില് പ്രകൃതിയെ മുഖ്യവിഷയമായി ഉണ്ടായിട്ടുള്ള രചനകളുടെ സവിശേഷതകളെ വിലയിരുത്തുന്നവയാണ് ഈ സമാഹാരത്തിലെ മിക്ക രചനകളും. William Bertram, Alexander Wilson, John James Audubon, John Muir, John Burroughs, Aldo Leopard, Edward Abby, Mary Austin, Isebella Bird, Raichel Carson, Annie Dillard തുടങ്ങിയവരുടെ രചനകളെക്കുറിച്ച് ഒരു സാമാന്യധാരണയുണ്ടാക്കാന് ഇവയിലൂടെ കഴിയും.
പാരിസ്ഥിതിക വിമര്ശനം മലയാളസാഹിത്യത്തില് വളര്ന്നു വരുന്ന ഒരു വിമര്ശന ശാഖയാണ്. നമ്മുടെ എഴുത്തുകാരുടെ പല രചനകളേയും സമീപിക്കുവാന് പരിതനിരൂപണത്തിന്റെ സങ്കേതങ്ങളെ ഉപയോഗിക്കുവാനാകും. അത്തരത്തിലുള്ള നിരവധി പഠനങ്ങള് ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ജി മധുസൂദനന്റെ ഹരിതനിരൂപണം മലയാളത്തില് എന്ന കൃതി The Ecocriticism Readerനു സമാനമായ മലയാളകൃതിയായി കണക്കാക്കാം, ഈ ശാഖ ഇനിയും ഏറെ മുന്നോട്ടുപോകാനുണ്ടെങ്കിലും.
June 30, 2022
A solid introduction to the field, and useful guidance for further exploration.
Read
August 17, 2011Ecocriticism has moved on since this 1996 collection, but this book remains an excellent starting point for anyone wishing to explore the interconnections between ecology and literature, particularly American literature. Glotfelty and Fromm have collected earlier pieces such as Lynn White's 1967 "The Historical Roots of Our Ecologic Crisis" and selections from key books by Joseph Meeker (1972) and Annette Kolodny (1984) and added many more to show how ecocritical writing developed into the 1990s. Although many of the writers discuss literary theory (Foucault and Bakhtin are cited more than once), they avoid or explain critical jargon, making for a pleasant reading experience. The helpful list of recommended reading at the end, compiled by surveying members of the Association for the Study of Literature and the Environment, continues the overwhelmingly American character of the book but does include Jonathan Bate's 1991 Romantic Ecology among the top 15. A successful encouragement to read more.
September 28, 2012
An excellent collection of scholarly essays perfect for testing the waters of ecocritism, though some are now dated. Still, Glotfelty (one of the books editors), provided an introduction that, alone, makes the book worth picking up.
I particularly appreciated the essays in Part Two: Ecocritical Considerations of Fiction and Drama, from which I've gleaned greater understanding of the important part writers play (or should play), in raising the consciousness of our readers regarding environmental concerns.
Highly recommended reading for students of all disciplines. There's something in here for everyone.
I particularly appreciated the essays in Part Two: Ecocritical Considerations of Fiction and Drama, from which I've gleaned greater understanding of the important part writers play (or should play), in raising the consciousness of our readers regarding environmental concerns.
Highly recommended reading for students of all disciplines. There's something in here for everyone.
June 2, 2013
A fine starting place for anyone interested in studying ecocriticism. You'll find yourself agreeing, disagreeing, and perhaps scratching your head at times, but this is ideal-and surely intended- for any collection of essays meant to provide a sense of the current state of ecocritical discourse. That said, the collection was published in 1996, and includes essays that stretch fromt his time to decades prior (Some will appear outdated, but are nonetheless canonical pillars to the collection). Given the 1996 publishing date, there may be a more recent collection of works showcasing the current status of ecocritical discourse. Still, a worthwhile and accessible read.
August 3, 2010
I read most of this book during my Literature and the Environment class taught by William Stott. It is an amazing read even if just excerpts are selected. The authors and collaboration that went into its publication are impressive. The topics are inspiring and though-provoking.
March 24, 2021
The essays are approachable for the relatively uninitiated, but also substantive for those serious about eco-criticism. Increasingly, reading fiction (and everything else) demands an ecocrtical awareness, and I would argue, beyond awareness, a fervant application in daily routine.
September 10, 2010
Ventures into a philosophical realm...but interesting.
September 11, 2012
great selection of different perspectives on ecology and culture, starting in the early 70s, going up to the 90s. a very useful book, and offers jumping off points for more in depth reading
November 7, 2012
I appreciated the collection, but wished there was more destabilizing fixed depictions of nature. Still, an expansive enough introduction.
March 25, 2016
An excellent collection of easy-to-read articles for those who are looking for an introduction to ecocriticism and environmental literature!
Displaying 1 - 22 of 22 reviews