Cudzoziemka

by Maria Kuncewiczowa

Niezwykły, głęboki, poruszający portret psychologiczny kobiety niespełnionej, zawiedzionej i nieszczęśliwej. Historia pięknej i utalentowanej Róży, której karierę artystyczną złamał w zaraniu nieodpowiedzialny nauczyciel, a serce - nazbyt pochopnie obdarzony wielkim uczuciem młody mężczyzna. Opowieść o rozczarowaniu i nienawiści do świata, która zatruwa każdą chwilę życia, niszczy niewinnych, tych najbliższych, a przede wszystkim tę, która nienawiść amknęław swoim sercu. Opowieść o tym, że nigdy nie jest za późno, aby pogodzić się ze światem.

Genres: Classics, Polish Literature, School, Fiction, Read For School, Poland, Audiobook

332 pages

First published January 1, 1935

About the author

Maria Kuncewiczowa was a Polish writer and novelist.
She studied music and literature in Kraków, Warsaw and Paris. She initially wrote for literary magazines under a pseudonym, and published her first book in 1926. In 1938 she was awarded the Gold Laurel (Złoty Wawrzyn) of the Polish Academy of Literature. After 1939 she lived in France, England and the United States. From 1962-1968, she lectured in Polish literature at the University of Chicago. Around 1969, she returned to Poland, to live in Kazimierz nad Wisłą, and in the years 1970-1984 she spent the winter months in Italy. She won a number of literary awards in Poland during her lifetime.

Her most famous work is Cudzoziemka (translated to English as The Stranger), considered one of the most prominent Polish psychological novels of the interwar period. Kuncewiczowa also wrote an English-language guide to Polish literature, Modern Polish Prose (1945) and edited an anthology of Polish contemporary literature in English, The Modern Polish Mind (1962). Her house in Kazimierz Dolny has been a branch of the Vistula River Museum since 2005.

Adapted from English and Polish Wikipedia.

Reviews

[Bob Newman · Rating 4 out of 5]

a desolate life of plenty

Granddaughter of Polish exiles in far Russia, Rose moves to Warsaw as a young girl, but speaks with a Russian accent. She is thus separate. She falls in love with music and Michael. Music never bestows fame or fortune on her and Michael leaves her for another woman. Rose marries Adam, a schoolteacher who can never understand her. She never loves him either, but pines for "her Michael" all her life. They have three children. One son dies as a child, the youngest---a daughter---is conceived at one of the couple's few sexual moments, a moment fraught with anger and despair, tied to music. This novel is a portrait of unhappiness turned into a weapon, a tool with which Rose tyrannizes her family over the years. It is a most unpleasant portrait (though, I hasten to say, very well-written) of a woman who uses all her information and her wildly-fluctuating moods to spoil the happiness of her husband, her children, and their families. They cannot gauge her moods, they only expect caustic remarks and over-emotional responses to everything. The surviving son dotes on his mother while trying to break free at the same time. She in turn looks to him to "save" her. The message is that she can only save herself. The daughter succeeds in music, both helped and held back by her mother. It is a never-ending merry-go-round of emotion with an ending which doesn't fit with the whole tone of all that preceded it.

If you have ever seen the Danish movie "Melancholia", you will find something of that theme here. Depression is something that ruins the world of all those around it. In the movie it is compared to a planet due to crash into the Earth. In this case, dissatisfaction---feeling always a stranger---poisons Rose's soul and destroys or inhibits everyone around. THE STRANGER is a portrait of a complex, but unpleasant human being, much in the same way as Dostoevsky's "Notes from Underground" or Tanizaki's "Diary of a Mad Old Man". It is a masterful psychological study without much of a plot. The author wrote amazing pages about feelings for music, the only refuge of the caustic, unpredictable, over-protective woman who needed psychiatric help but received it too late. The author, at least in the English-speaking world, is hardly known, but should be.

[Marcin · Rating 5 out of 5]

Moje licealne „ja” surowo postrzegało tytułową bohaterkę. Mimo że na potrzeby analizy interpretacyjnej potrafiłem wyjaśnić pobudki i motywy jej zachowań, niewiele było we mnie zrozumienia dla Róży Żabczyńskiej. Obecnie, kiedy mam już ileś rozczarowań w bagażu życiowych doświadczeń, umiem przeczytać Różę nie tylko intelektualnie, ale nade wszystko emocjonalnie. Zniknięcie młodzieńczej żarliwości i pryncypialności osądów zbudowało między mną a tą postacią empatyczny pomost. Nie chcę usprawiedliwiać czy bronić bohaterki. Chcę tylko powiedzieć, że nie potrafię jej potępiać z takim zacietrzewieniem, z jakim czyniłem to kilkanaście lat temu. I szczerze jej współczuję. W swym umiłowaniu muzyki Róża stanowi partyturę, której nikt nie potrafił odpowiednio zinstrumentalizować. Jest kolejną przedstawicielką całkiem pokaźnej grupy niezrozumianych bohaterek: Barbary Niechcic, Izabeli Łęckiej, Jagny Borynowej czy Idalii Elzonowskiej, które wbrew samym sobie zostały zbyt ciasno ściśnięte gorsetem społecznym, nie pozostawiającym przestrzeni na zaczerpnięcie oddechu pełną piersią. Zastanawia mnie, czy dojrzeliśmy już, aby podjąć wysiłek oświetlenia Róży Żabczyńskiej poprzez reflektor krytyki feministycznej? Bo czyż naprawdę można mieć pretensje do kobiety, że nie potrafi pokochać córki, która została poczęta w wyniku gwałtu? Czy jako żonie i matce można odmówić jej prawa do osobistego spełnienia? Czy odczuwanie więcej i marzenie o staniu się kimś innym czyni z niej potwora? I czy aby nie ma odrobiny prawa do bycia taką zgorzkniałą heterą?

[Natalia Sypuła · Rating 4 out of 5]

Faktycznie, to jest bardzo głęboka psychologicznie powieść.

[Olga · Rating 5 out of 5]

super niesamowita book najlepsza lektura na świecie

[Judyta · Rating 4 out of 5]

druga połowa mi się podobała, jednak mam wrażenie, że aby docenić całokształt tej powieści należy sięgnąć po nią ponownie, już ze świadomością pewnych zabiegów czy wydarzeń

[karo · Rating 4 out of 5]

4.5 roza zabczynska to moja esther greenwood

[dominika · Rating 4 out of 5]

Smutna stara baba

[Tamara · Rating 5 out of 5]

Rewelacyjny portret psychologiczny fatalnej kobiety - Róży Żabczyńskiej. Książka pisana świetnym językiem, a do tego piękne opisy muzyki.. "Ich grolle nicht" Schumanna teraz kojarzy mi się z "Cudzoziemką".

[mia · Rating 5 out of 5]

girlhood, female rage, mommy issues and femme fatale at it's finest

[Amy · Rating 2 out of 5]

I didn't like it. The problem was not in the story, the main character was the problem. She was awful through whole book and her so-called 'change of heart' wasn't beliveable, at least for me. Aside from that, there are great descriptions of feelings while playing music!

[szymek · Rating 5 out of 5]

Warto nie być cudzoziemcem we wlasnej duszy. Szkoda, że to juz nie jest lektura.

[michalina · Rating 4 out of 5]

nie przestanę chyba nigdy sympatyzować z tak szalonymi bohaterkami literatury, złączonymi w byciu więźniarkami własnych myśli teraz troche mi sie spac ale moze kiedys poprawie ten review

[fran · Rating 4 out of 5]

hits too close to home

[aa.leitner · Rating 5 out of 5]

Ilość emocji, które wypełniają tę książkę jest nie do opisania. Płakałam, śmiałam się, denerwowałam, bałam. Okropnie irytująca główna bohaterka, do której nie można mieć jednak całkowitej urazy, bo dowiadujemy się, jakie wydarzenia z życia doprowadziły ją do tej zgryźliwości, oschłości i egocentryzmu. Historia kobiety starzejącej się w sposób, którego wszyscy podświadomie się obawiamy. Historia kobiety tak głęboko nieszczęśliwej, niezrozumiałej przez nikogo, wszędzie czującej się obco.
Kolejna książkach która utwierdza mnie w przekonaniu, że polska literatura >>>>>

[Tymciolina · Rating 5 out of 5]

Elegia o narcyzie.

Zatrważający obraz osobowości narcystycznej. Równocześnie tak urzekająco odmalowany, iż współczujemy nie ofiarom, a katu, szukając wytłumaczenia emocjonalnej przemocy, zanurzając się coraz głebiej w jej zamknięty krąg.

[Antoni · Rating 5 out of 5]

Niezwykle wartościowa, wzruszająca i otwierająca oczy książka

[Wilcza Dama · Rating 4 out of 5]

2023
Koślawa ta opinia sprzed lat, Róża ofuknęłaby ją z niesmakiem. Ale trafna.
„Cudzoziemka” to naprawdę dobrze napisana powieść psychologiczna, na co z pewnością rzutowało opisywanie pewnym elementów życia autorki. Niezbyt lekka w odbiorze, choć spisana kunsztownie niczym najpiękniejsze muzyczne kompozycje.
Wciąż nie jestem w stanie polubić? zaakceptować? tolerować? (zachowania) głównej bohaterki, ALE rozumiem, dlaczego taka była i że w takich postaciach jak ona i otaczający ją ludzie tkwi ludzkie „bycie”.

---

2021
Książka napisana z wielką gracją i stylem, za co oddaję w stronę pani Kuncewiczowej ukłon.
Kolejny z nich jest za naprawdę ciekawy obraz psychologiczny, który został wykreowany żywo w naprawdę krótkiej powieści.
Jednak sama główna bohaterka to osoba, którą trudno polubić. Ma wiele wad, a największą z nich jest bycie oschłą i "skrzywdzoną" przez każdego możliwego człowieka - to zachowanie było szczerze niesprawiedliwe i nie raz irracjonalne, przez co moja opinia wobec niej jest bardzo negatywna.
Niemniej potrafię docenić tę książkę.

[Kinga Gadomska · Rating 4 out of 5]

⭐️4,5

[kinga · Rating 5 out of 5]

cudowna

[robin · Rating 3 out of 5]

3,5 so sad... kuncewiczowa I love u

[Maja Glimasińska · Rating 5 out of 5]

brak słów. niesamowita książka, plakalam nie raz nie dwa a pani Kuncewiczowa jest geniuszem.

[bambi · Rating 3 out of 5]

ciekawa historia, ale bardzo opornie mi się to czytało

[ninakrzyzanowska · Rating 4 out of 5]

fav lektura oraz top książka ogólnie.
bardzo mi się podobało, barwna sylwetka i życiorys Róży mnie doszczętnie pochłonęły. Portret psychologiczny jest tutaj zrobiony tak dobrze, że muszę przyznać się do tego jak emocjonalnie podchodziłam do „Cudzoziemki”. Przeżywałam rozterki, kłótnie czy nawet muzykę, która była nieodłącznym elementem.
Na pewno wrócę do tej książki, bo czuję że jeszcze dużo do odkrycia przede mną.

[Julia Zając · Rating 5 out of 5]

Początek mi się nie podobał, czytało się to jak typową lekturę, ale potem, książka nabiera tempa, z każdą historią chcesz dowiedzieć co potem zrobiła główną bohaterka, co znowu wymyśliła. Podziwiam kunszt autorki i tego, że mogła sprawić, ze tak dobrze czytało się powieść o tak antypatycznej bohaterce.

9/10

[alkowicz_czyta · Rating 5 out of 5]

za drugim razem jeszcze lepsza

[Marcelina Szulc · Rating 3 out of 5]

3,5 gwiazdki bo mam mętlik w głowie.
Szczerze mówiąc ja nie wiem co mam o tej książce powiedzieć.
Z jednej strony doprowadzała mnie do szału, a jednocześnie zaskoczyła mnie w sensie pozytywnym.
Czytając czułam się trochę jakbym oglądała Trudne sprawy, czy inne Dlaczego ja?
Róża zdecydowanie irytowała mnie od samego początku, aż po ostatnie strony. Rozumiem ją jako bohaterkę, pojmuję dlaczego postępowała tak, a nie inaczej, ale nie potrafię jej usprawiedliwić.
Adam - moje wielkie rozczarowanie. Nie spodziewałam się, że okaże się być tak podłym człowiekiem. Rozczarował mnie, zawiódł cała moją sympatię jaką do niego miałam.

Ale przyznam, że przeżyłam lekkie katharsis czytając to XDD

[piotreq771 · Rating 5 out of 5]

Bardzo mnie uderzyła ta historia, była dla mnie żywa, postać Róży tak bardzo prawdziwa (wzorowana matką autorki), w dodatku bardzo mi przypominała bliską osobę. Zakończenie mnie zniszczyło, wybitna książka!

[małgosia ੯‧̀͡⬮ · Rating 5 out of 5]

to niebywałe jak bardzo ta książka jest poruszająca

[gluchoWICZKA · Rating 5 out of 5]

Mam wrażenie, że ta książka chciała się przedrzeć na wskroś mojej duszy...
Płakałam tak wiele razy, że przy ostatnich scenach nie miałam już ani siły ani łez.

To opowieść o samotności, wyobcowaniu, zagubieniu odpowiedniej drogi życiowej, o niespełnionych ambicjach i złamanych, wyrzuconych marzeniach.
Historia pełna muzyki i sprzeczności, napisana we wspaniały sposób - autorka hiperbolizuje, ale tak dobrze i tak naturalnie, że ten zabieg niewprawnemu czytelnikowi może umknąć.

Główna bohaterka jest absolutnie nie do zniesienia.
Nie lubię jej całym sercem... a jednocześnie chce ją przytulić i schować przed światem, by już nigdy nie spotkało jej nic złego.
Jako obserwatorka nie mam prawa jej usprawiedliwiać, nie chcę tego robić, bo krzywdzi swoje dzieci i wszystkich dookoła. Równocześnie jednak potrafię jej współczuć, mogę próbować ją zrozumieć...

Rozwiązanie jest przewidywalne, typowe, nie zaskakuje.
Ale czy życie zaskakuje? Czy piszący muszą nas zaskakiwać, żeby do nas trafiać?

To był mój reread, jednak tym razem ta książka zdecydowanie bardziej do mnie trafiła.
Myślę, że do niej dorosłam.

[Eryk · Rating 4 out of 5]

The psychology of the heroine has not been so distinct to me in a long time. Although her story was heavy and miserable, I enjoyed the time I spent with her