Όταν το μίσος της θυγατέρας προς τη μάνα πηγάζει από τα βάθη της ψυχής της, όταν η θυγατέρα, -ένα σωστό διαβολοκόριτσο, ένα καταχθόνιο πλάσμα, όλο τεχνάσματα και ραδιουργίες- σπρώχνει τη μάνα της σε μια μυστηριώδη εξαφάνιση κιι όταν η τίμια ψυχή της μάνας δεν ανέχεται τις ατιμίες της θυγατέρας που ντροπιάζουν το σπίτι της, τότε το κρίμα της μάνας σίγουρα θα φέρει την τιμωρία της θυγατέρας. Και πολλές φορές η τιμωρία είναι βαρύτερη από το έγκλημα.
Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1867 από Ζακυνθινό πατέρα και από μητέρα Φαναριώτισσα. Η οικογένειά του εγκαταλείπει την Πόλη, όταν ο Γρηγόριος ήταν έντεκα μηνών και εγκαθίσταται στη Ζάκυνθο. Μετά το γυμνάσιο ο Ξενόπουλος παρακολουθεί μαθήματα φυσικομαθηματικών στο πανεπιστήμιο της Αθήνας. Όμως, η λογοτεχνία και η δημοσιογραφία τον αποσπούν οριστικά. Συνεργάζεται με όλες σχεδόν τις εφημερίδες και τα περιοδικά της εποχής του. Το 1890 ο Γεώργιος Δροσίνης του προτείνει και αναλαμβάνει αρχισυντάκτης στην Εστία. Το 1896 ο ιδιοκτήτης του παιδικού περιοδικού «Διάπλασις των παίδων» Νικόλαος Παπαδόπουλος τον παίρνει αρχισυντάκτη και αργότερα του αναθέτει τη διεύθυνση του περιοδικού. Αν και είναι επηρεασμένος από τις ευρωπαϊκές πολιτιστικές ανακατατάξεις, δεν περιορίζεται μέσα στα πλαίσια του ηθογραφικού μυθιστορήματος, αλλά προχωράει και ασχολείται με την περιγραφή των ψυχικών ικανοτήτων των ηρώων του. Γίνεται ένας ψυχογράφος που τηρεί όμως αυστηρά την αντικειμενικότητά του. Ο Ξενόπουλος έγραψε με την ίδια επιτυχία και δράματα και κωμωδίες κυρίως με θέμα τον έρωτα. Τα έργα του είναι ηθογραφίες που αναδεικνύουν τη ζωή μιας εποχής η μιας τοπικής κοινωνίας, τοπικές και εποχικές ιδιαιτερότητες παίρνουν συχνά ισχύ άγραφων νόμων που επιβάλλονται μέσα από την κοινωνία. Τα έργα του ταξινομούνται είτε στη Ζάκυνθο είτε στην Αθήνα και ο Ξενόπουλος έρχεται να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των δύο Σχολών, της Αθηναϊκής και της Επτανησιακής. Ο Ξενόπουλος πέθανε σε μεγάλη ηλικία το 1951 στην Αθήνα μακριά από το αγαπημένο του νησί.
«Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος είναι ο πρώτος νεοέλληνας λογοτέχνης που επέλεξε συνειδητά να ζήσει από την πένα του. Yπήρξε ο πρώτος Πρόεδρος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών από το 1934 μέχρι το 1936. Έγραφε καθημερινά 10-12 ώρες. Το πεζογραφικό του έργο είναι τεράστιο. Εκτός από τα αμέτρητα διηγήματα τα οποία ανάγονται σε 11 συλλογές, έγραψε πάνω από 85 μυθιστορήματα, 4 τόμους με θεατρικά έργα, τα οποία υπολογίζονται γύρω στα 46. Έγραψε 4.500 άρθρα, μελέτες και χρονογραφήματα. Παράλληλα, παρουσίασε κριτικές για πολλούς συγγραφείς. Μαζί με τους Παλαμά, Σικελιανό και Καζαντζάκη ίδρυσε την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, της οποίας ήταν και πρώτος πρόεδρος (1934-37)»
Ο ρομαντικός, τρυφερός και γλυκύτατος αστικός νατουραλιστής, Γρηγόριος Ξενόπουλος, γράφει αμιγώς για τον έρωτα σε όλες του τις εκφάνσεις. Στο αίμα του και στην πένα του ρέει το βιολογικό υλικό του Ελληνισμού. Ήταν ένας Πανέλληνας όπως διατεινόταν και ο ίδιος. Έχει μια δυναμική σαν ήρεμη δύναμη, μια λογοτεχνική δεινότητα που ορίζει την αφηγηγηματική του πληρότητα και καταφέρνει να συγκινεί και να συνεπαίρνει το κοινό ανεξαρτήτως μορφωτικού επιπέδου ή λαϊκών και αριστοκρατικών τάξεων. Ο Ξενόπουλος μπορεί επαρκώς και με κάθε τιμή και δόξα να χαρακτηριστεί ως ένας ιστορικός των ηθών. Χωρίς να γίνεται ηθικολόγος και κριτής των παθών και των λαθών παρατηρεί την αστική πραγματικότητα και τη χρησιμοποιεί ως σκοπό των δημιουργημάτων του, όχι ως μέσο αναπαραγωγής λαϊκής λογοτεχνίας.
Το « Μάνα και θυγατέρας» εκφράζει και τονίζει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά με απόλυτη επιτυχία. Το στήριξε πάνω στη βάση μιας δυνατής πλοκής της παλαιάς Αθήνας και πάτησε σε επεισόδια ανάμεσα στις μεγαλειωδώς τερατουργικές σχέσεις ανάμεσα σε μάνα και κόρη και το εμπλούτισε με επεισόδια ζωής, πλανεμένης αγάπης, ανώριμου έρωτα, προδομένων σχέσεων και της αρχιτεκτονικής ενότητας στα τεκταινόμενα και τα προαναγγελθέντα της μοίρας και του επιθανάτιου όρκου που υπόσχεται να μας μεταφέρει στην ελληνική κοινωνία της εποχής εκείνης τόσο για την Αθήνα όσο και για την επαρχία. Τον έρωτα, αυτόν που είναι ένας και μοναδικός στο άπειρο και την αιωνιότητα των ανθρώπων σε κάθε σημείο του πλανήτη, ακόμα και σε εξωκοσμικές φαντασμαγορίες, θεϊκές, μυθικές, θρυλικές, ο έρωτας υπαγορεύει τον τρόπο, το χώρο, το χρόνο, την εξουσία, την πνευματική υγεία, την ψυχική μέθεξη, την καρδιακή ταχυπαλμία, την γέννηση αισθημάτων και διαθέσεων που μπορεί να κυμαίνονται απο μακαριότητα και ευτυχία, απόλαυση, ηδονή, χαρά και ευεξία, ομορφιά φαινομενική και ενδόμυχη μέχρι εμμονική ζήλεια, βία, καταστροφή,έγκλημα, ψυχικές νόσους, εκδίκηση, τρέλα, απόγνωση, αυτοκτονία, απόπειρες άκρως ρεαλιστικές με μια επίδειξη να φανερώνουν δυνάμεις με μια τέτοια δραματικότητα απλή και ουσιαστική που εντείνεται απο τους καλούς, τους κακούς και τους ζωντανούς νεκρούς.
ήθελα πολύ καιρό να διαβάσω ξενόπουλο το συγκεκριμένο δεν με τρέλανε προτιμώ του θεοτόκη τη τιμή και το χρήμα με παρόμοια θεματική/σχέση κλπ σίγουρα θα διαβάσω κι άλλα όμως
Εκπληκτικό ηθογραφικό αλλά και ψυχογραφικό μυθοστόρημα του Ξενόπουλου. Στην Αθήνα των αρχών του 20ου αιώνα η Αριστέα, φτωχή κοπέλα, επιθυμεί πλούτη, μεγαλεία και αρέσκεται στις ερωτικές επαφές, έτσι βρίσκει την εύκολη λύση να χαρἰζει την ομορφιά της σε πλούσιους ηλικιωμένους άντρες. Η τίμια μητέρα της δεν μπορεί να το ανεχτεί και προσπαθεί να την αλλάξει. Έτσι η κόρη σκέφτεται ένα σχέδιο για να ξεφορτωθεί για πάντα την μητέρα της. Την συκοφαντεί στον πατέρα της και τον πείθει ότι έχει εραστή. Ο πατέρας που έχει ήδη συνάψει σχέσεις με μια νεώτερή του γυναίκα κάνει πως πιστεύει τις συκοφαντίες επειδή τον συμφέρει.