Ιστορία των αρχαίων Αθηνών

by Σαράντος Ι. Καργάκος

Μέσα σε 2000 σελίδες άρτιας τυπογραφικής αισθητικής, συμπυκνώνεται όλη η ζωή των αρχαίων Αθηνών από την εποχή του μύθου ως τον Ιουστινιανό. Ο αναγνώστης βρίσκεται μπροστά σε ένα πανόραμα της Αθήνας, όπου -παράλληλα προς τα πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα- συνεξετάζονται: ο κοινωνικός και πνευματικός βίος, οι καλλιτεχνικές εκφράσεις, η οικονομική δράση, τα δημογραφικά δεδομένα, οι κοινωνικές τάσεις και εντάσεις, οι φιλοσοφικές σχολές, οι επιρροές και οι επιδράσεις. Το μακρύ ιστορικό αυτό οδοιπορικό, που καλύπτει χρονικό άνω των 2000 ετών, γράφτηκε με σκοπό να γνωρίσουν οι κάτοικοι της Αθήνας την ιστορία της "άγνωστης" σ' αυτούς πόλης που κατοικούν. Εκτός από τη δράση του ανθρώπου ο συγγραφέας εκτείνεται και στην εξέταση του χώρου, όχι μόνο ως γεωγραφικού όρου, αλλά ως "ανθρωπογενούς" περιβάλλοντος - γιατί ιστορία δεν έχει μόνο ο άνθρωπος αλλά και ο τόπος μέσα στον οποίο αυτός πλάθει και πλάθεται, δημιουργεί και δημιουργείται. Το τρίτομο αυτό έργο αποτελεί παράλληλα έναν καθρέπτη του χθες για το σήμερα, μια "φωτογραφία" που βοηθάει τον αναγνώστη να γνωρίσει την αρχαία Αθήνα κι έτσι να την αγαπήσει. Πρόκειται για ένα βιβλίο όπου η γλαφυρότητα συμβαδίζει με την επιστημονικότητα και το βαθύ φιλοσοφικό στοχασμό. Για ένα έργο αλήθειας, πνευματικής ευθύνης και λογοτεχνικής σαγήνης, που έλειπε εμφαντικά από την ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία. Το κενό αυτό ακριβώς φιλοδοξεί να καλύψει η ιστορία των Αρχαίων Αθηνών, του Σαράντου Ι. Καργάκου.

[3 τόμοι: τ. 1: από τους μυθικούς χρόνους ως τον Πελοποννησιακό Πόλεμο· τ. 2: από τον Πελοποννησιακό Πόλεμο ως την Μάχη της Χαιρώνειας· τ. 3: από την Μάχη της Χαιρώνειας έως τον Ιουστινιανό.]

1886 pages, Hardcover

First published December 1, 2004

About the author

Ο Σαράντος Καργάκος (English: Sarantos Kargakos) ήταν Έλληνας φιλόλογος, δοκιμιογράφος και συγγραφέας. Συνέγραψε σειρά βιβλίων ιστορικού και γλωσσολογικού περιεχομένου και πληθώρα άρθρων σε διάφορα περιοδικά.

Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και υπήρξε συνεργάτης πολλών μεγάλων φροντιστηρίων στην Αθήνα. Υπήρξε επίσης μέλος του εκπαιδευτικού προσωπικού της Σχολής Πολέμου του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, της Σχολής Εθνικής Άμυνας και της Διακλαδικής Σχολής Θεσσαλονίκης. Ήταν ένας από τους πρωταγωνιστές του φοιτητικού κινήματος της περιόδου 1961-63 και εισηγητής του 15% για την Παιδεία.

Reviews

[Φειδίας Μπουρλάς · Rating 5 out of 5]

Ὅταν οἱ ἔφηβοι τῶν Ἀθηνῶν ἔδιδαν τὸν περίφημο ὅρκο στὸ ἱερὸν τῆς Ἀγλαύρου, καὶ γίνονταν πολίτες καὶ ὁπλίτες (ὅπερ ἓν καὶ τὸ αὐτὸν γιὰ τὸν πρὸ «προοδευτικοῦ» «ἐκσυγχρονισμοῦ» Ἑλληνισμόν), κατέληγαν ἐπικαλούμενοι ὡς μάρτυρες τοὺς πατρῴους θεοὺς καί, τέλος, τοὺς καρποὺς τῆς ἀττικῆς γῆς: «ἵστορες οἱ θεοὶ ... ὅροι τῆς πατρίδος πυροί, κριθαί, ἄμπελοι, ἐλάαι, συκαῖ». Οἱ λιτοὶ ἀλλὰ εὐγενεῖς αὐτοὶ καρποὶ τῆς «λεπτογείου» Ἀττικῆς, λιτοὶ καὶ εὐγενεῖς σὰν τὶς κομψὲς γραμμὲς τῶν βουνῶν της ποὺ διαγράφονται στὸν διαυγὴ οὐρανό (ὅπως ἐμπνευσμένα ὕμνησε τὴν «Ἑλληνικὴ Γραμμή» ὁ Περικλῆς Γιαννόπουλος τὸ 1903), ἔθρεψαν καὶ μεγάλωσαν τὰ παιδιὰ ποὺ ἡ ἴδια γῆ ἐγέννησε -μᾶς τὸ λέγει ἄλλωστε ὁ μῦθος τῆς ἐλαίας ποὺ ἐχάρισε ἡ θεὰ στὴν πόλι. Αὐτὴ ἡ λιτὴ γῆ καὶ οἱ καρποί της εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς διαύγειας τοῦ πνεύματος ποὺ σμιλεύθηκε στὴν φειδιακὴ ζῳφόρο τοῦ Παρθενῶνος καὶ ἐδιδάχθηκε στὸ ἀρχαῖο θέατρο καὶ στὸ «Μαραθώνιον ἄλσος».

«Τὴν πατρίδα δὲ οὐκ ἐλάσσω παραδώσω, πλείω δὲ καὶ ἀρείω ὅσης ἂν παραδέξωμαι» ὡρκίζοντο οἱ ἔφηβοι Ἀθηναῖοι. Καὶ ἂν τὸ «πλείω καὶ ἀρείω» δὲν ὑπῆρξε πάντοτε δυνατόν, ἡ ἐπιβίωσις διὰ πυρὸς καὶ σιδήρου μέσα ἀπὸ ἐποχὲς σκότους καὶ σκλαβιᾶς δὲν εἶναι μικρότερο κατόρθωμα ἀπὸ τὴν λάμψι τῶν αἰώνων τῆς μεγίστης δόξης. Ὅλη αὐτὴ ἡ πορεία ἄλλωστε, ὅπως εἶχε πεῖ καὶ ἕνας χρησμὸς τῶν Δελφῶν («εὔδαιμον πτολίεθρον Ἀθηναίης ἀγελείης, πολλὰ ἰδὸν καὶ πολλὰ παθὸν καὶ πολλὰ μογῆσαν, αἰετὸς ἐν νεφέλῃσι γενήσεαι ἤματα πάντα» (εὐδαίμων πόλις τῆς κουρσεύτρας Ἀθηνᾶς, πολλὰ εἶδες καὶ πολλὰ ἔπαθες καὶ πολλὰ ἐμόχθησες, μὰ ἀητὸς στὶς νεφέλες θὰ γενῇς ὅσο κρατοῦν οἱ ἡμέρες)), σὰν τοῦ ἀετοῦ εἶναι τὴν πτῆσι στὶς νεφέλες, τοῦ ἀετοῦ ποὺ ἔρχεται ἀπὸ τὶς ὀμίχλες τῶν μύθων καὶ χάνεται πέρα ἀπὸ τὸν ὀρίζοντα τοῦ μέλλοντος, καὶ διατρέχει τὶς χιλιετίες περήφανος καὶ ὑψιπετής· καὶ καμμιὰ πρόσκαιρη δυσκολία δὲν τὸν σταματᾷ, ἐφ᾿ ὅσον τὸ τίναγμά του ξεκίνησε ἀπὸ στέρεα βάσι· τὴν λιτὴ καὶ εὐγενὴ ἀττικὴ γῆ, τὰ παιδιά της καὶ τὴν ἱστορία τους.

Ἀρκεῖ μόνον νὰ μὴν ξεχνοῦμε καὶ νὰ τιμοῦμε τὴν κληρονομιά μας αὐτήν. Καὶ αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν κληρονομιά, τὴν πορεία τῶν αἰώνων, μὲ τὴν γνωστὴ ἐγκυρότητα τῆς πένας του, μᾶς βοηθᾷ νὰ γνωρίσουμε καλύτερα καὶ νὰ ἀγαπήσουμε ὁ Σαράντος Καργάκος, μὲ τὸ συναρπαστικὸ τοῦτο, «κτῆμα ἐς αἰεί», ἔργο του.

Καὶ χαίρομαι περισσότερο ἀπ᾿ ὅλα ποὺ μοῦ δόθηκε ἡ εὐκαιρία τὴν πρωτοχρονιὰ τοῦ 2007 νὰ χαρίσω τὸ ἔργο αὐτὸ γιὰ τὴν Ἀθήνα στὸν πατέρα μου, σεσημασμένον φιλαθήναιον ἄλλωστε, ὄχι μόνον ὡς εὐχαριστῶ διότι τοῦ χρωστῶ τὸ «ζῆν», ἀλλὰ καὶ διότι μὲ ἔμαθε νὰ ἀγαπῶ τὴν Ἀθήνα, τοὺς προγόνους καὶ τὴν Ἱστορία μας!