Το φοβερό βήμα

by Costas Taktsis, Κώστας Ταχτσής, Θανάσης Θ. Νιάρχος (Editor)

Ημιτελής αυτοβιογραφία που εκδόθηκε μετά τον θάνατο του Κώστα Ταχτσή.

Genres: Nonfiction

379 pages, Paperback

First published December 1, 1989

About the author

Greek writer. Described as a 'landmark of post-war literature in Greece, Taktsis (Κώστας Ταχτσής) wrote The Third Wedding (Greek: Tο τρίτο στεφάνι) partly in Australia. The book unfolds in the years before and after World War II through the flowing personal narrative of two women: Ekavi and Nina, who speak in a direct and everyday language about what they live through. Unable to find a publisher in Greece he published it at his own expense in 1962. The book has been translated into 18 languages. The French edition was released by Éditions Gallimard in 1967, translated by Jacques Lacarrière. In 1969 it became the first Greek novel published by Penguin Books. A new English translation by John Chioles, was published as The Third Wedding Wreath, by Hermes in 1985.

Many directors including Michael Cacoyannis unsuccessfully tried to produce a film based on the book. Greek broadcaster ANT1 TV produced a television series based on the book in 1995 with Nena Menti in the role of Nina and Lida Protopsalti as Ekavi. A 4-hour adaption for the theatre, directed by Stamatis Fassoulis was produced by the National Theatre of Greece in 2009-2010.

Multi-lingual, he also translated ancient Greek drama, mainly Aristophanes' comedies (Frogs, Clouds, Chickens, Lysistrata), as well as foreign literature. Together with Nanos Valaoritis and others he participated in the editorial team of the pioneering literary magazine Pali (1964-1967).

One theme that is ubiquitous in Taktsis's later texts is homosexuality, which he sometimes accepts and sometimes sees as a permanent curse.

Reviews

[Takisx · Rating 5 out of 5]

Σιγά μήν βάλουμε βαθμό και στα Είδωλα.

[Nikos Gouliaros · Rating 2 out of 5]

Το βιβλίο αποτελείται από αυτοβιογραφικά σπαράγματα που βρέθηκαν στα κατάλοιπα του συγγραφέα, όλα ανεξαιρέτως ημιτελή. Εκδόθηκαν δυστυχώς χωρίς κανενα επεξηγηματικό σημείωμα επιμελητή - υπήρξε άραγε; - με αποτέλεσμα άλυτες απορίες, ακόμα και για το πού τελειώνει μια ενότητα και αρχίζει η επόμενη.

Εμφανή επιμελητή δεν έχει η έκδοση, ειρωνικά έχει όμως πεποιημένο από τον Ταχτσή επιμελητή που προλογίζει κάτι που μοιάζει με οργανωμένη προσπάθεια αυτοβιογραφίας: η προσπάθεια αυτή καταλαμβάνει το πρώτο μισό του βιβλίου και στην αρχή εναλλάσσεται μεταξύ τριτοπρόσωπης και πρωτοπρόσωπης αφήγησης, αλλά δυστυχώς δεν φτάνει πέρα από την εφηβεία του. Θέτει ενδιαφεροντες προβληματισμούς για τη σχέση του έργου ενός συγγραφέα με το βίο του, και μάλιστα με τη σεξουαλικότητά του: προκύπτει ότι το "Τρίτο Στεφάνι" ήταν σε μεγάλο βαθμό εμπνευσμένο από τα μικράτα του Ταχτσή. Δυστυχώς όμως όποιος έχει διαβάσει το "Τ.Σ." εδώ απλώς νιώθει ότι το ξαναδιαβάζει με τη μορφή των απομνημονευμάτων της ανήλικης ζωής του συγγραφέα: ζωντανή η σκιαγράφηση των συγγενών του Ταχτσή στο "Φοβερό Βήμα", όμως δεν τη χρειαζόμασταν, είχαμε την Εκάβη και τα παιδιά της. Κι ακόμα πιο δυστυχώς, ο αναγνώστης διαβλέπει ανάμεσα στις γραμμές την - τολμώ να πω - τραγωδία του Ταχτσή: έγραψε ένα ωραίο μυθιστόρημα, για να μην μπορέσει να γράψει ποτέ πια κάτι έστω του ενός τετάρτου της αξίας του, να μην μπορέσει καν να γράψει ένα αυτοβιογράφημα απαλλαγμένο από τη σκιά του "Τρίτου Στεφανιού".

Το άλλο ενδιαφέρον στοιχείο του βιβλίου είναι η αξία του ως μαρτυρίας για την γκέι ιστορία εν Ελλάδι. Όχι τόσο για τις εφηβικές περιπέτειες του συγγραφέα, όσο γιατί αποκαλύπτει τον τρόπο που σκεφτόταν και διαχειριζόταν ψυχολογικά την ομοφυλοφιλία του. Δυστυχώς είναι παντού εμφανής η εσωτερικευμένη ομοφοβία των ομοφυλόφιλων της γενιάς του. Πάρτε για παράδειγμα το διαχωρισμό που κάνει ανάμεσα στον εαυτό του και "τους" (sic) τραβεστί: εκείνος δεν δήλωνε τραβεστί αλλά έκανε το παν για να περνάει για cis γυναίκα, άρα θεωρούσε ότι ήταν άλλη περίπτωση... Η διάκριση μεταξύ (υποτιθέμενων) ετεροφυλόφιλων επιβητόρων και ομοφυλόφιλων είναι επίσης συχνά παρούσα στο βιβλίο. Οφείλει κανείς να είναι επιεικής - είμαστε όλοι προϊόντα της εποχής μας -, δικαιούται όμως να θλίβεται... Πολλώ μάλλον που απόρροια τέτοιων αντιλήψεων ήταν η διαβόητη άρνηση του Ταχτσή να συστρατευθεί με την πρωτοπορία του φιλομόφυλου κινήματος στην Ελλάδα, την οποία πραγματεύεται εκτενώς το βιβλίο, και που στο μάτι του σύγχρονου αναγνώστη τοποθετεί τον συγγραφέα στη λάθος πλευρά της ιστορίας.

[Xen Kontargiris · Rating 5 out of 5]

Είχα σκεφτεί πολλές φορές ότι θα είχε ενδιαφέρον να διαβάσω κάτι διά χειρός Κώστα Ταχτσή πέρα από το "Τρίτο Στεφάνι"... Έτσι αναζήτησα ένα αντίτυπο από την εκτός κυκλοφορίας αυτοβιογραφία του ή, ακριβέστερα, την ημιτελή αυτοβιογραφία του. "Το φοβερό βήμα" σε ποσοστό 35-40% είναι ένα κείμενο που σφύζει από το δυναμισμό, την τόλμη και την πληθωρικότητα του συγγραφέα, ενός ανθρώπου που υπήρξε καλλιτέχνης με όλη τη σημασία της λέξης και αυτό αποτυπώνεται σε κάθε σελίδα του ημερολογίου του. Το υπόλοιπο ~60% είναι πιο πρωτόλειο, σαφώς λιγότερο φροντισμένο, ουσιαστικά είναι οι σημειώσεις που είχε προλάβει να καταγράψει ο Ταχτσής και τις συγκέντρωσε ο επιμελητής του βιβλίου. Ακόμα κι έτσι, ήταν απολαυστικό να βλέπεις τον πολυσχιδή Κώστα Ταχτσή να βιογραφεί τον εαυτό του με ένα λόγο χειμαρρώδη, αντικομφορμιστικό και τόσο επιδέξιο όσο θα περίμενες από τον, κατά τη γνώμη μου, πιο επιδραστικό λογοτέχνη της μεταπολεμικής περιόδου.

[Marinos Deva · Rating 5 out of 5]

Ημιτελής αυτόβιογραφία-ημερολόγιο του ειδώλου οπως αναφέρει και καποιος άλλος εδω, του Κωστα Ταχτσή.
Το βιβλίο έμεινε ανολοκλήρωτο μετά τη δολοφονία του συγγραφέα. Πολλοί υποστηρίζουν ότι συγκεκριμένες σελίδες του βιβλίου έχουν κλαπεί από τον δολοφόνο του Ταχτσή.
Το βιβλίο αυτό τα έχει όλα-και σε πάει απο την μεταπολεμική Αθηνα στην Αυστραλία,στη Νεα Υόρκη και μετά πίσω στη μ δικτατορική Ελλάδα και ποιο μετα στην Αθήνα των 80s.
Χωρίς να κρύβει και πολλα ο Ταχτσής καταγράφει μία Εποχή που έχει περάσει Ανεπιστρεπτί.

[Tassos Doudoulakakis · Rating 5 out of 5]

Κατι σαν να διαβαζεις εναν ημίθεο, ειναι πολύπλοκο

[Christoskpr · Rating 5 out of 5]

Κώστας Ταχτσής supremacy