Bí thư Tỉnh ủy - Từ cuộc đời "Cha đẻ khoán hộ" Kim Ngọc

by Vân Thảo

Tiểu thuyết Bí thư Tỉnh uỷ của tác giả Vân Thảo dựa trên nguyên mẫu cuộc đời ông Kim Ngọc - nguyên Bí thư Tỉnh uỷ tỉnh Vĩnh Phú (sau là Vĩnh Phúc), người gắn liền với danh xưng "Cha đẻ của khoán hộ".

Từ những sự kiện phong phú và các tư liệu khác về cuộc đời của ông, nhà văn Vân Thảo đã xây dựng nên cuốn tiểu thuyết về một nhân vật bí thư tỉnh ủy, khắc họa hình ảnh một người cộng sản chân chính, luôn suy nghĩ và hành động trên cơ sở lý tưởng của Đảng và thực tiễn đời sống nhân dân chứ không phải trên giấy tờ hành chính.

676 pages, Paperback

First published March 1, 2010

About the author

Vân Thảo is a Vietnamese writer.

Reviews

[thao · Rating 4 out of 5]

4.5/5

Cuốn “Bí thư tỉnh uỷ” kể về cuộc đời nguyên Bí thư Tỉnh uỷ tỉnh Vĩnh Phúc Kim Ngọc, nhưng thực chất là nói về tình hình sản xuất nông nghiệp vùng làng quê Bắc Bộ những năm kháng chiến chống Mỹ. Giữa bối cảnh Đảng và nhà nước đẩy mạnh đi lên xã hội chủ nghĩa thì cuốn tiểu thuyết lột tả một khía cạnh “bất cập”, một mặt tối của lối sản xuất nông nghiệp tập thể hay hợp tác xã. Xuyên suốt cả cuốn tiểu thuyết là sự đấu tranh giữa hai hình thức, nếu theo hợp tác xã tức là làm đúng với chủ trương của Đảng, thì cái bất cập là quản lý lỏng lẻo, nông dân làm ăn dối trá, mùa màng thất thu, đói kém, vì tính công điểm mà sinh ra sự bất công: kẻ làm lụng bán mặt cho đất bán lưng cho trời thì vẫn đói kém, kẻ nằm chơi xơi nước, rượu thịt ê hề thì công điểm gấp hai, gấp ba; và hình thức “khoán” cho nông dân tự sản xuất, đem lại năng suất cao hơn hẳn, nhưng lại bị những đồng chí cán bộ cố hữu, bảo thủ cho rằng đó là tư tưởng “phản động”, là lối làm ăn tư bản chủ nghĩa, đi ngược với chủ trương của Đảng và nhà nước. Là Đảng viên, làm theo những chủ trương đó là không sai, nhưng là một bí thư tỉnh uỷ, xuất thân “bần cố nông”, bí thư Kim luôn đau đáu nghĩ đến cảnh đói nghèo của bà con nông dân. Làm sao để bà con không còn đói kém, mùa màng không còn thất thu mà không đi ngược lại chủ trương đường lối của Đảng…?

Bên cạnh đó, cuốn tiểu thuyết lột tả những bất công, vô lý mà người dân phải gánh chịu: nói là đói kém phải đi ăn xin thì bị cho là “phản động”, bởi xã hội chủ nghĩa làm gì có ăn xin, làm gì có mùa màng thất thu, làm gì có đói kém!, muốn mổ lợn phải lên xã, lên huyện xin giấy phép, qua địa phương khác mua sắn về cứu cả gia đình khỏi cái đói giáp hạt mà bị tịch thu vì làm sai với chủ trương nhà nước, tem phiếu chia thành nhiều loại, nông dân cũng biết: làm gì đến lượt mình! Các cụ bảo “Tấc đất tấc vàng”, thế mà hàng trăm mẫu đất bị bỏ không vì cái từ “chủ trương”. Muốn cải cách, muốn tăng năng suất nông nghiệp, xoá đói giảm nghèo cho bà con cũng phải so xem có làm đúng chủ trương của Đảng không, hoặc e ngại không dám làm, hoặc làm thì phải giấu giếm. Cán bộ hợp tác xã thì một mặt đòi dân chủ, một mặt bầu ban quản trị nhưng không thông báo cho xã viên, chỉ cho một ông già bị lãng tai đến dự, cốt giữ lấy cái ghế lãnh đạo, ngồi chơi cũng được công điểm gấp mấy lần nông dân, thực như một trò đùa!

Phần kết gây tiếc nuối vì nghị quyết 68 chỉ kéo dài được hai năm, và phải sau đó hơn hai mươi năm trời mới được xem xét lại.

p/s: Câu hỏi “đúng hay sai” từ năm mươi năm trước tới nay vẫn còn😂 muốn làm gì cũng phải trả lời câu hỏi “đúng hay sai”, “sai hay đúng” đã😁

[Tuan Pham · Rating 5 out of 5]

Một trong những tiểu thuyết chính luận xuất sắc nhất thế kỷ 20!

Tác phẩm đã cho tôi những bài học rất giá trị về:
- Quản lý sản xuất, tầm quan trọng của dự báo nhu cầu thị trường, lên kế hoạch sản xuất.
- Quản lý con người: cần phải luôn luôn chú ý lắng nghe tiếng nói của người trực tiếp tạo ra sản phẩm ý tưởng cải tiến từ đây mà ra chứ đâu
- Việc vận dụng lý thuyết vào thực tế cần phải linh hoạt sáng tạo sao chu phù hợp nhất với thực tế sản xuất
- Trong tranh luận, ra quyết đinh cần phải luôn luôn giữ cái đầu lạnh
- Hãy luôn luôn hướng về mục tiêu cuối cùng mà mình muốn đạt được thì sẽ không bao giờ đi sai đường giống như trong truyện Bí thư Kim luôn luôn hướng về mục tiêu là phải làm cho dân no đủ nên về cơ bản ông luôn đi đúng con đường phát triển
- Có một bài toán mà truyện chưa giải đươc: Làm thế nào để đối phó với những người bảo thủ, chủ quan duy ý chí ?
- ...

[Dang Nguyet Minh · Rating 5 out of 5]

Câu chuyện trong Bí thư tỉnh uỷ diễn ra trong bối cảnh đất nước đang tiến hành xây dựng XHCN ở miền Bắc trong khi chiến tranh chống Mỹ vẫn diễn ra ác liệt ở miền Nam. Bí thư tỉnh uỷ Vĩnh Phước, đồng chí Kim Ngọc đã có những quyết định quan trọng trong việc đưa khoán hộ đến với bà con nông dân nhằm vực dậy hệ thống hợp tác xã nông nghiệp làm ăn bết bát. Xuyên suốt câu chuyện, tác giả phê phán lối làm ăn tập trung quan liêu bao cấp, quyết sách bảo thủ, máy móc, giáo điều của một bộ phận người đứng đầu; đồng thời ngợi ca tinh thần dám làm dám chịu trách nhiệm của người lãnh đạo, ở đây cụ thể là Bí thư Kim Ngọc. Người lãnh đạo trước hết phải gần dân, bám đơn vị cơ sở, thấu hiểu nguyện vọng chính đáng của dân mà từ đó tìm kiếm, phát hiện những cái mới, cổ vũ và đưa thành phong trào, giúp dân thoát khỏi cảnh đói nghèo.
1 câu chuyện xứng đáng 5 sao

[Quang Nguyen Dinh · Rating 5 out of 5]

Những người cộng sản chân chính trước hết là những người yêu nước. Ông Kim là người như vậy. Thời đại của ông, ít người dám cất lên tiếng nói vạch ra cái sai lầm của ĐCS, và hầu như họ đều không nhận được kết cục tốt đẹp. Ông Kim dù sao cũng được một niềm an ủi, rằng ông đã dám nghĩ dám làm, cuộc đời ông không êm ả sau đó nhưng cũng không quá bi đát, và nhất là hành động của ông đã cổ vũ cho rất nhiều nơi dám đứng lên phá rào thoát khỏi lối làm ăn cha chung không ai khóc được áp dụng máy móc vào nông thôn Việt Nam. Công của ông là ở đó chứ ông không phải là tác giả của ý tưởng khoán, đó là sự tự nhiên phải thế, là qui luật. Chỉ những kẻ cưỡng lại qui luật mới bị bánh xe của nó nghiền nát. Đọc sách để thấy,
"Thương dân dân lập bàn thờ,
Hại dân dân đái nát mồ rục xương"

[Fabish Caruri · Rating 3 out of 5]

Tác phẩm viết như một kịch bản phim vậy, nhiều lời thoại. Đáng ra chỉ đánh giá 3 sao, nhưng vì viết về cuộc đời ông Kim Ngọc, một người đáng kính, nên tăng lên thành 4 sao.

[Phương Đặng]

KHOÁN HỘ