What do you think?
Rate this book
The Great Philosophers An Introduction to Western Philosophy Based on the BBC Television Series
Beginning with the death of Socrates in 399 BC, and following the story through the centuries to recent figures such as Bertrand Russell and Wittgenstein, Bryan Magee's conversations with 15 contemporary writers and philosophers provide an account of Western philosophy and its greatest thinkers. The contributors include A.J. Ayer, Bernard Williams, Martha Nussbaum, Peter Singer, and John Searle, so that the book is not only an introduction to the philosophers of the past, but gives an insight into the view and personalities of some of the most influential philosophers of the 20th century.
Unknown Binding
First published January 1, 1987
76 people are currently reading
1455 people want to read
About the author
Bryan Magee
54 books231 followersBryan Edgar Magee was a noted British broadcasting personality, politician, poet, and author, best known as a popularizer of philosophy.
He attended Keble College, Oxford where he studied History as an undergraduate and then Philosophy, Politics and Economics in one year. He also spent a year studying philosophy at Yale University on a post-graduate fellowship.
Magee's most important influence on society remains his efforts to make philosophy accessible to the layman. Transcripts of his television series "Men of Ideas" are available in published form in the book Talking Philosophy. This book provides a readable and wide-ranging introduction to modern Anglo-American philosophy.
He attended Keble College, Oxford where he studied History as an undergraduate and then Philosophy, Politics and Economics in one year. He also spent a year studying philosophy at Yale University on a post-graduate fellowship.
Magee's most important influence on society remains his efforts to make philosophy accessible to the layman. Transcripts of his television series "Men of Ideas" are available in published form in the book Talking Philosophy. This book provides a readable and wide-ranging introduction to modern Anglo-American philosophy.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 66 reviews
April 25, 2017
فلسفه با احساس شگفتی در برابر جهان طبیعت آغاز می شود. شبیه تماشا کردن یک نمایش عروسکی یا خیمه شب بازی است که می بینید ظاهراً اشیا به خودی خود حرکت می کنند ولی نمی دانید علتش چیست. می خواهید جست و جو کنید و پی ببرید.
کل کتاب، بازنویسی سلسله برنامه های فلسفی است که از شبکه ی بی بی سی پخش می شده: برایان مگی مجری بوده و هر قسمت فیلسوف دیگری را به عنوان مهمان دعوت می کرده و راجع به بخشی از تاریخ فلسفه ی غرب حرف می زدند.
اولین بار که این را فهمیدم، خیلی برایم جالب بود.
نقاط قوت
چون متن کتاب، بازنویسی یک گفتگو است اولاً و چون برای عامه ی مردم از تلویزیون پخش شده ثانیاً، بحث ها عموماً قابل فهم و جذاب است. گاهی برایان مگی به نظرش حرف مهمان به اندازه ی کافی واضح نبوده و خودش همان حرف را با بیانی واضح تر تکرار می کند. این طوری، دو فیلسوف (مجری و مهمان) نقص های هم دیگر را جبران می کنند.
نقاط ضعف
چون بحث ها طرح قبلی ندارد (به غیر از چهارچوب خیلی کلی که مجری سعی می کند به آن پایبند باشد، که در عمل خیلی وقت ها نمی تواند) به همین خاطر گیج کننده هستند. رفت و برگشت زیاد است، دو نفر گاهی حرف های یکدیگر را نقض می کنند یا به سؤال های هم جواب نمی دهند و در موارد نادری (بخش شوپنهاور، مهمان فردریک کاپلستون) عملاً با هم دعوا و مجادله می کنند و این، کتاب را برای کسی که آشنایی قبلی نداشته باشد، گیج کننده می سازد. حالتی که من کاملاً در فصل مربوط به هایدگر (که شناخت خیلی کمی از فلسفه اش داشتم) حس کردم.
کل کتاب، بازنویسی سلسله برنامه های فلسفی است که از شبکه ی بی بی سی پخش می شده: برایان مگی مجری بوده و هر قسمت فیلسوف دیگری را به عنوان مهمان دعوت می کرده و راجع به بخشی از تاریخ فلسفه ی غرب حرف می زدند.
اولین بار که این را فهمیدم، خیلی برایم جالب بود.
نقاط قوت
چون متن کتاب، بازنویسی یک گفتگو است اولاً و چون برای عامه ی مردم از تلویزیون پخش شده ثانیاً، بحث ها عموماً قابل فهم و جذاب است. گاهی برایان مگی به نظرش حرف مهمان به اندازه ی کافی واضح نبوده و خودش همان حرف را با بیانی واضح تر تکرار می کند. این طوری، دو فیلسوف (مجری و مهمان) نقص های هم دیگر را جبران می کنند.
نقاط ضعف
چون بحث ها طرح قبلی ندارد (به غیر از چهارچوب خیلی کلی که مجری سعی می کند به آن پایبند باشد، که در عمل خیلی وقت ها نمی تواند) به همین خاطر گیج کننده هستند. رفت و برگشت زیاد است، دو نفر گاهی حرف های یکدیگر را نقض می کنند یا به سؤال های هم جواب نمی دهند و در موارد نادری (بخش شوپنهاور، مهمان فردریک کاپلستون) عملاً با هم دعوا و مجادله می کنند و این، کتاب را برای کسی که آشنایی قبلی نداشته باشد، گیج کننده می سازد. حالتی که من کاملاً در فصل مربوط به هایدگر (که شناخت خیلی کمی از فلسفه اش داشتم) حس کردم.
January 6, 2021
This is the best introduction to Western Philosophy I’ve ever read. It is based on the BBC tv series aired in 1987. But it was rewritten by the contributors specifically for the publication. Brian Magee was great populariser of the subject in Anglo-Saxon world. And he, together with his guests makes it not only very interesting and profound, but very approachable subject indeed. It would be an ideal starting point for those who has heard all the names but never tried to find out what is all about. I’ve read quite a bit on philosophy before, but even though I enjoyed the lucidity of this book and the clarity of thought.
Magee said then: “in English-speaking world philosophy is not part of the mental furniture of most people, even most of those educated at universities. ..Partly this is due to the fact that in the 20th century the subject has become professionalised and technical. Partly it is due to excessive specialisation in all subjects- British education in particular is open to the criticism that it does not carry general education to a high enough level. Partly is due to Anglo-Saxon pride at not being too concerned with abstract ideas. ... Most well Anglo-Saxons are familiar with the names of the great philosophers throughout their adult lives without ever knowing what their fame is rests on, what indeed any of the famous philosophers is famous for. “
I think it has changed a little bit in the last 40 years since the book came out. Mainly that some philosophical ideas percolated through literature. It is especially relevant when the science got more advanced - philosophy of mind (consciousness etc) and philosophy of language to some extent. But in general, his observations still hold. So anyone who is interested what it is all about might find this book very eliminating.
The book is constructed in the form of 15 dialogues between Brian and the other philosopher. They talk about the one of the greatest names from Plato to Wittgenstein. The guest is normally specialised on the subject. The discussion is lively.
This book helped me to understand many ideas I struggled though for a while. For example, Kant’s system is very vividly presented. The difference between Leibniz and Spinoza is clearly explained. And even Wittgenstein and Heidegger seem to be comprehensible.
Magee is very keen on Schopenhauer unlike his guest, it seemed. So that part was extremely sparkling.
It is amazing to read the book condensing so much wisdom of the West with lucidity but without simplifying too much. I wish someone does something similar now for the whole world.
Magee said then: “in English-speaking world philosophy is not part of the mental furniture of most people, even most of those educated at universities. ..Partly this is due to the fact that in the 20th century the subject has become professionalised and technical. Partly it is due to excessive specialisation in all subjects- British education in particular is open to the criticism that it does not carry general education to a high enough level. Partly is due to Anglo-Saxon pride at not being too concerned with abstract ideas. ... Most well Anglo-Saxons are familiar with the names of the great philosophers throughout their adult lives without ever knowing what their fame is rests on, what indeed any of the famous philosophers is famous for. “
I think it has changed a little bit in the last 40 years since the book came out. Mainly that some philosophical ideas percolated through literature. It is especially relevant when the science got more advanced - philosophy of mind (consciousness etc) and philosophy of language to some extent. But in general, his observations still hold. So anyone who is interested what it is all about might find this book very eliminating.
The book is constructed in the form of 15 dialogues between Brian and the other philosopher. They talk about the one of the greatest names from Plato to Wittgenstein. The guest is normally specialised on the subject. The discussion is lively.
This book helped me to understand many ideas I struggled though for a while. For example, Kant’s system is very vividly presented. The difference between Leibniz and Spinoza is clearly explained. And even Wittgenstein and Heidegger seem to be comprehensible.
Magee is very keen on Schopenhauer unlike his guest, it seemed. So that part was extremely sparkling.
It is amazing to read the book condensing so much wisdom of the West with lucidity but without simplifying too much. I wish someone does something similar now for the whole world.
November 23, 2019
هدف از خواندن فلسفه چیست؟
فلسفه خوب تو را به سوال عمیقتر زندگی ات هدایت می کند
کتاب نفسگیری بود بنظرم برای اشنایی با فلسفه شروع خوبیست اما هرقدر کتاب در اواسط جذابتر می شود بعضی جاها بخصوص از هایدگر به بعد بقدری پیچیده بود ک انگیزه برای ادامه رو از دست دادم
اما کتاب کمک میکند درمجموع تقسیم بندیها و گروه بندیهای فلسفی را فهمید از جمله ارا و عقاید فلاسفه عقلی (دکارت لایبنیتس و اسپینوزا) و تجربی (لاک و بارکلی و هیوم) که بعدها در فلسفه کانت یکجا ادغام می شودقسمت های مورد علاقه ام :
گرچه هر یک‌از ما مسلم میگیریم که نفس یا خودی داریم و‌این خود دوام و پیوستگی دارد عملا نمی توانیم با مشاهده یا تجربه معین کنیم که این خود کجاست وقتی به درونمان رجوع میکنیم‌انچه به ان بر میخوریم
مشتی اندیشه و احساس و خاطره و عاطفه استو هرگز با موجودی به اسم خود مواجه نمی شویم که صاحب ان اندیشه ها باشد هیوم عجیب می توانست اشغالها و مزخرفات غکری را نه تنها در فلسفه و سیاست بلکه همچنین در دین و هر زمینه دیگری از سر راه پاک کند و از نظر هیوم تعقیب استدلال مبتنی بر شکاکیت تا نتیجه نهایی بسیار سودمند است چون پی میبریم انچه قابل اثبات است چقدر ناچیز است و بنابر این از جزمیت یعنی طرز فکری که در قرن هجدهم به شوق معروف بود و الان به تعصب در امان می مانیم و هیوم بیشتر به توانایی های ذهن انسان شک داشت تا نسبت به دنیا.هیوم می خواست نشان دهد که عقل چگونه است و پوچی بسیاری از ادعاهای عقل را ظاهر کند
رهیافت فلسفی هیوم مشکل اساسی بوجود می اورد چراکه به ما نشان می دهد که اغلب چیزهایی که مسلم میگیریم چیزهاییست که نه به انها واقعا علم داریم و نه هرگز می توانیم علم داشته باشیم از طرف دیگر می گوید ممکن نیست که بتوانیم بدون بسیاری از اعتقادها و عمل کردن به انها به زندگی ادادمه بدهیم ولی حالا که اینطور است چه ملاکهایی برای قبول اعتقادات اختیار کنیم؟ پاسخ به این سوال سخت است
کانت میگوید جهان انطور که در نفس خودش وجود دارد با انطور که ما انرا تجربه میکنیم متفاوت است ما هیچ خواستی از شی فی نفسه نمیتوانیم داشته باشیم اما شروطی هست که هر دنیایی که قرار است مورد تجربه ما قرار گیرد (تجربه های ممکن الحصول) باید واجد ان شروط باشد : صورت حس یعنی مکان و زمان ویژگی فی نفسه جهان نیست بلکه وجوه گریزناپذیر تجربه ماست بنابر این گرچه ما فقط در این دو بعد می توانیم تجربه ای از دنیا حاصل کنیم نمی شود کفت که مکان و زمان مستقل از ما و تجربه ما وجود دارند/صورتهای فهم : هرجهانی که تجربه بتواند به ان تعلق بگیرد و بتوان از ان خبری عینی داد که گاهی صدقش معلوم باشد ضرورتا باید از بعضی جهات منطم و قابل پیش بینی باشد (سعی در اثبات علیت و قوانین علمی) بر اساس این دو اگر کسی بخواهد درباره نفس یا خدا نظری بدهد کار عبث و بیهوده ای کرده و برعکس گذشته که سعی میشد از فلسفه شالوده ای برای دین ایجاد کرد کانت میگوید ما ناگزیر از داشتن این گونه اعتقادات از انها شالوده ای برای افکار فلسفی میسازیم
کانت میگوید این یک واقعیت انکار ناپذیر تجربی است که اکثر ما بعضی اعتقادات اخلاقی داریم که حتی اگر بخواهیم هم نمیتوانیم نادیده بگیریم اما اگر بناست این اعتقادات صحت و اعتبار با حتی معنایی داشته باشد لاجرم ما باید تا حدی در تصمیماتمان مختار و ازاد باشیم چون در غیر این صورت هرگونه ارزشگزاری اخلاقی کاری بیمعناست و این حقیقت ایجاب میکند بخشی از وجود ما مستقل از جهان ماده باشد که در حرکت و تابع قوانین علمی است پس اجبارا باید دارای روح یا نفسی باشیم که دست کم جزئا ازاد است در واقع دو جهان متصور شده جهان نمود ها (همین دنیا که میبینیم و تجربه میکنیم با قوانینی که در ان صادق است) جهانی بیرون از جهان نمودها برای اختیار و اخلاق
جلوتر درباره هگل میخوانیم که نظریاتش سنگ بنای فلسفه قاره ای شد (مجموعه کلی فلسفه های المانی و فرانسوی بر مبنای نظریات کانت به اهمیت تجربه تاکید دارد)
جذابترین بخشهای کتاب هگل و وپنهاور و نیچه و بیشتر قسمتهایی هم ک به یادگار انتخاب کردم از همین جاهاست
از فلسفه تاریخ هگل اینکه هگل معتقد است تاریخ مطابق یک سیر تکاملی روی می دهد و همیشه جلو می رود و اسمی که او به نحوه جلو رفتن تاریخ گذاشته بود فرایند دیالکتیک ...
هگل جامعه یونان را جامعه ای تلقی میکرد که در ان بین عقل و خواش نفسانی هماهنگی برقرار بود اما این هماهنگی هماهنگی ساده ای بود ساده بود چون در یونان باستان هنوز مفهوم جدید وجدان فردی رشد و تکامل پیدا نکرده بود بین فرد و جامعه هماهنگی وجود داشت به دلیل اینکه فرد هموز خودش را جدا از دولتشهر یا کشورش حساب نمیکرد و معتقد نبود که راسا و مستقلا می تواند درباره حق و ناحق داوری کند بعد سقراط وارد این وضع ساده هماهنگ شد سقراط به عقیده هگل یکی از شخصیت های جهان تاریخی بود زیرا فکر چون و چرا کردن در همه چیز را با خودش اورد سقراط کارش این بود که هرجا می رفت از مردم می پرسید عدالت چیست فضیلت چیست وقتی مردم در صدد پاسخ گفتن بر می امدند متوجه می شدند که مبانی و اصول قراردادی و عرفیی را مسلم گرفته اند و بی چون و چرا پذیرفته اند که سقراط بدون کوچکترین زحمتی ثابت می کند که هیچ یکشان قابل دفاع نیست بنابراین هماهنگی ساده جامعه یونان از هم پاشید به نظر هگل اتنیها حق داشتند سقراط را به مرگ محکوم کنند چون حقیقت این است که سقراط مشغول فاسدکردن و سست کردن تساس جامعه اتنیها بود ولی در نهایت این هم جزیی از ذات فرایند تاریخ بود که نهایتا به ظهور وجدان فردی منجر شد و در واقع دومین عنصر ضروری تکامل تاریخی و نقطه مقابل اصل حاکم بر جامعه یونان بود بنابر این از انچه هگل اسمش را تز گذاشت (یعنی هماهنگی ساده) رسیدیم به انتی تز (یعنی وجدان فردی ) که در اروپای پروتستان به اوج رسید اما معلوم شد این هم ثبات و دوامی ندارد چون به ویرانگریهای انقلاب کبیر فرانسه و حکومت وحشت و ارعاب متعاقب ان منتهی شد و بنابراین می بایست جلی خودش را به یک سنتز بدهد یعنی مرحله سومی که هماهنگی را با وجدان فردی جمع و تالیف کند غالبا در این فرایند سنتز خودش تز جدیدی می شود که انتی تز دیگری از ان ب وجود می اید و همینطور این جریان ادامه پیدا میکند و این همون دیالکتیک است
از نظر هگل تاریخ حکایتی از زبان یک ابله نیست حرکت پیشرو و هدفدار اصول ازادی و شناخت است
اندیشه بعدی هگل از خودبیگانگی است که ان را نقد میکند ( اینکه فردی خود را خوار بدونه در برابر خدا دعا کنه اشتباهه چون از نظر هگل ما و روح الهی همه جزیی از یک واقعیت یعنی geist یا ذهن مطلق هستیم )
نقطه پایانی فرایند دیالکتیکی اینست که ذهن مطلق میفهمد که همه چیز خودش است و در نتیجه به این معرفت میرسد که قوانین حاکم بر تکامل تاریخ را بفهمد یعنی همان قوانین حاکم بر عقل خودمان
و نقطه اوج فرایند تاریخ جامعه ایست که مطابق عقل سامان داده شده باشد
در جامعه عقلانی هگل ازادی نه به معنای پیروی فرد از هوس ها و خواهش های خودش بلکه عبارت از شکوفا کردن استعدادهای شخص به عنوان موجودی عاقل است
فلسفه هگل نقطه اوج اصالت معناست(ایده الیسم)
طرفداران هگل ب دو دسته محافظه کار راست و رادیکال تر چپ تقسیم میشن و مارکس جزو چپ هاست
از نظر مارکس اول واقعیت عبارت از فرایندی تاریخی است دوم فرایند ب طور دیالکتیکی دستخوش تغییر می شود سوم اینکه این دگرگونی هدف مشخصی دارد چهارم اینکه این هدف جامعه ای خارج از تعارض است پنجم این فکر که تا به ان هدف نرسیده ایم محکومیم که در یکی از حالات مختلف از خود بیگانگی باقی بمانیم اختلاف بین مارکس و هگل اینست که در فلسفه هگل این تغییر بر چیزی ذهنی یا روحی میگذرد و در فلسفه مارکس بر چیزی مادی (ماتریالیسم دیالکتیکی)به این معنا که برای ازادی باید مهار نیروهای اقتصادی مان را در دست بگیریم ایرادی که به عقیده مارکس گرفته شد این بود که مارکس فکر میکرد با تغییر وضعیت اقتصادی رفتار انسانی هم تغییر میکند اما عملا وقتی رقابت بازار از بین رفت رقابت بر سر قدرت چیزی که در دوره استالینی ایحاد شد ب وجود امد یعنی با تغییر وضعیت سرشت انسان تغییر نکرد
شوپنهاور: شو‌نهاور از عقیده کانت مبنی بر جهان نمود ها و جهان مفاهیم و عقلی استفاده میکنه اما حرف جالبی میزنه میگه متفاوت بودن چیزی با چیز دیگر تنها با توجه و رجوع به مکان و یا زمان یا هر دو امکان پذیر میشوند پس در جهان مفاهیم فقط یک چیز ممکن است وجود داشته باشد که فقط جلوه و مظاهر ان در این دنیا دیده میشود و این نظر بسیار شبیه نظر بوداییهاست هم چنین برخلا نظر کانت که میگفت شناخت از هر چه که در دنیاست با واسطه است استدلال کرد که شناخت ما هریک از ما از خودمان بی واسطه و از راه غیر حواس است
و با اراده که در واقع تلاشی برای عرض اندام و زندگیست خود را نشان می دهد شوپنهاور معتقد بود اگر به سایر اشیا در جهان هم نگاه کنیم ماده های در حال حرکت میبینیم پس انچه از هر چیزی در جهان پدیدارها بالاتر است انرژی است ماده هم مصداق انرژی و قابل تبدیل به انرژیست و ذات مطلق هرچه باشد به صورت انرژی تجلی می کند
نیچه:نیچه اول تمام معیارهای اخلاقی که تاکنون داشتیم شامل سنت اخلاق مسیحی سنت اخلاق دنیوی فلاسفه اخلاق اخلاق توده عوام و اخلاق یونان باستان را ریر سوال میبرد و ان چیزی که بهش ارزش اخلاقی میدهدهمانا زندگی به زنده ترین حالت ممکن و درواقه پاسداشت نشاط زندگییست و خصوصا در چنین گفت زرتشت ان را به این شکل میگوید که انسان باید بر اسایش طلبی و بزدلی غلبه کند و‌در اون صورت است که ب دیگران حمله نمیکند و جالب اینکه مانند مارکس معتقد بود هر علمی هم دانستنش خوب نیست (مثلا علمی که مممنه ب زندگی اسیب برنه)
(موضوعات دیگری که نیچه درباره اش صحبت کرده : اراده معطوف به قدرت :مشابه نظر شوپنهاور درباره اراده اما برخلاف شوپنهاور که اونو منشا بدبختی میدونست نیچه اونو منشا نیروی انسان میدونه
ابرمرد انسانیه که کمال صفات انسانی پثو سرکوب نشده است
اندیشه تکرار ابدی مجازیه که متظور از ان اینه که ادم باید بگونه ای زندگی کنه که بارها و بارها از تکرارش پشیمان نشه
درک زیباشناختی زندگی ... اینکه زندگی به خاطر خودش وجود دارد و معنا و اهمیتش فقط در خودش است ویک اثر هنری عظیم است )
بعد از هگل هایدگر و هوسرل/ عملگرایان امریکا رو توصیف میکنه که واقعا جزو قسمتهای سخت کتاب است و بار معنایی زیادی نتوانستم برداشت کنم
و در اخر درباره فلسفه تحلیلی (انگلوساکسونی) از فرگه و راسل و بعد ویتگنشتاین در اوایل قرن بیستم شروع میشود که منطق ریاضی دارد و هر گزاره را با بیان منطقی اثبات میکند.
فلسفه خوب تو را به سوال عمیقتر زندگی ات هدایت می کند
کتاب نفسگیری بود بنظرم برای اشنایی با فلسفه شروع خوبیست اما هرقدر کتاب در اواسط جذابتر می شود بعضی جاها بخصوص از هایدگر به بعد بقدری پیچیده بود ک انگیزه برای ادامه رو از دست دادم
اما کتاب کمک میکند درمجموع تقسیم بندیها و گروه بندیهای فلسفی را فهمید از جمله ارا و عقاید فلاسفه عقلی (دکارت لایبنیتس و اسپینوزا) و تجربی (لاک و بارکلی و هیوم) که بعدها در فلسفه کانت یکجا ادغام می شودقسمت های مورد علاقه ام :
گرچه هر یک‌از ما مسلم میگیریم که نفس یا خودی داریم و‌این خود دوام و پیوستگی دارد عملا نمی توانیم با مشاهده یا تجربه معین کنیم که این خود کجاست وقتی به درونمان رجوع میکنیم‌انچه به ان بر میخوریم
مشتی اندیشه و احساس و خاطره و عاطفه استو هرگز با موجودی به اسم خود مواجه نمی شویم که صاحب ان اندیشه ها باشد هیوم عجیب می توانست اشغالها و مزخرفات غکری را نه تنها در فلسفه و سیاست بلکه همچنین در دین و هر زمینه دیگری از سر راه پاک کند و از نظر هیوم تعقیب استدلال مبتنی بر شکاکیت تا نتیجه نهایی بسیار سودمند است چون پی میبریم انچه قابل اثبات است چقدر ناچیز است و بنابر این از جزمیت یعنی طرز فکری که در قرن هجدهم به شوق معروف بود و الان به تعصب در امان می مانیم و هیوم بیشتر به توانایی های ذهن انسان شک داشت تا نسبت به دنیا.هیوم می خواست نشان دهد که عقل چگونه است و پوچی بسیاری از ادعاهای عقل را ظاهر کند
رهیافت فلسفی هیوم مشکل اساسی بوجود می اورد چراکه به ما نشان می دهد که اغلب چیزهایی که مسلم میگیریم چیزهاییست که نه به انها واقعا علم داریم و نه هرگز می توانیم علم داشته باشیم از طرف دیگر می گوید ممکن نیست که بتوانیم بدون بسیاری از اعتقادها و عمل کردن به انها به زندگی ادادمه بدهیم ولی حالا که اینطور است چه ملاکهایی برای قبول اعتقادات اختیار کنیم؟ پاسخ به این سوال سخت است
کانت میگوید جهان انطور که در نفس خودش وجود دارد با انطور که ما انرا تجربه میکنیم متفاوت است ما هیچ خواستی از شی فی نفسه نمیتوانیم داشته باشیم اما شروطی هست که هر دنیایی که قرار است مورد تجربه ما قرار گیرد (تجربه های ممکن الحصول) باید واجد ان شروط باشد : صورت حس یعنی مکان و زمان ویژگی فی نفسه جهان نیست بلکه وجوه گریزناپذیر تجربه ماست بنابر این گرچه ما فقط در این دو بعد می توانیم تجربه ای از دنیا حاصل کنیم نمی شود کفت که مکان و زمان مستقل از ما و تجربه ما وجود دارند/صورتهای فهم : هرجهانی که تجربه بتواند به ان تعلق بگیرد و بتوان از ان خبری عینی داد که گاهی صدقش معلوم باشد ضرورتا باید از بعضی جهات منطم و قابل پیش بینی باشد (سعی در اثبات علیت و قوانین علمی) بر اساس این دو اگر کسی بخواهد درباره نفس یا خدا نظری بدهد کار عبث و بیهوده ای کرده و برعکس گذشته که سعی میشد از فلسفه شالوده ای برای دین ایجاد کرد کانت میگوید ما ناگزیر از داشتن این گونه اعتقادات از انها شالوده ای برای افکار فلسفی میسازیم
کانت میگوید این یک واقعیت انکار ناپذیر تجربی است که اکثر ما بعضی اعتقادات اخلاقی داریم که حتی اگر بخواهیم هم نمیتوانیم نادیده بگیریم اما اگر بناست این اعتقادات صحت و اعتبار با حتی معنایی داشته باشد لاجرم ما باید تا حدی در تصمیماتمان مختار و ازاد باشیم چون در غیر این صورت هرگونه ارزشگزاری اخلاقی کاری بیمعناست و این حقیقت ایجاب میکند بخشی از وجود ما مستقل از جهان ماده باشد که در حرکت و تابع قوانین علمی است پس اجبارا باید دارای روح یا نفسی باشیم که دست کم جزئا ازاد است در واقع دو جهان متصور شده جهان نمود ها (همین دنیا که میبینیم و تجربه میکنیم با قوانینی که در ان صادق است) جهانی بیرون از جهان نمودها برای اختیار و اخلاق
جلوتر درباره هگل میخوانیم که نظریاتش سنگ بنای فلسفه قاره ای شد (مجموعه کلی فلسفه های المانی و فرانسوی بر مبنای نظریات کانت به اهمیت تجربه تاکید دارد)
جذابترین بخشهای کتاب هگل و وپنهاور و نیچه و بیشتر قسمتهایی هم ک به یادگار انتخاب کردم از همین جاهاست
از فلسفه تاریخ هگل اینکه هگل معتقد است تاریخ مطابق یک سیر تکاملی روی می دهد و همیشه جلو می رود و اسمی که او به نحوه جلو رفتن تاریخ گذاشته بود فرایند دیالکتیک ...
هگل جامعه یونان را جامعه ای تلقی میکرد که در ان بین عقل و خواش نفسانی هماهنگی برقرار بود اما این هماهنگی هماهنگی ساده ای بود ساده بود چون در یونان باستان هنوز مفهوم جدید وجدان فردی رشد و تکامل پیدا نکرده بود بین فرد و جامعه هماهنگی وجود داشت به دلیل اینکه فرد هموز خودش را جدا از دولتشهر یا کشورش حساب نمیکرد و معتقد نبود که راسا و مستقلا می تواند درباره حق و ناحق داوری کند بعد سقراط وارد این وضع ساده هماهنگ شد سقراط به عقیده هگل یکی از شخصیت های جهان تاریخی بود زیرا فکر چون و چرا کردن در همه چیز را با خودش اورد سقراط کارش این بود که هرجا می رفت از مردم می پرسید عدالت چیست فضیلت چیست وقتی مردم در صدد پاسخ گفتن بر می امدند متوجه می شدند که مبانی و اصول قراردادی و عرفیی را مسلم گرفته اند و بی چون و چرا پذیرفته اند که سقراط بدون کوچکترین زحمتی ثابت می کند که هیچ یکشان قابل دفاع نیست بنابراین هماهنگی ساده جامعه یونان از هم پاشید به نظر هگل اتنیها حق داشتند سقراط را به مرگ محکوم کنند چون حقیقت این است که سقراط مشغول فاسدکردن و سست کردن تساس جامعه اتنیها بود ولی در نهایت این هم جزیی از ذات فرایند تاریخ بود که نهایتا به ظهور وجدان فردی منجر شد و در واقع دومین عنصر ضروری تکامل تاریخی و نقطه مقابل اصل حاکم بر جامعه یونان بود بنابر این از انچه هگل اسمش را تز گذاشت (یعنی هماهنگی ساده) رسیدیم به انتی تز (یعنی وجدان فردی ) که در اروپای پروتستان به اوج رسید اما معلوم شد این هم ثبات و دوامی ندارد چون به ویرانگریهای انقلاب کبیر فرانسه و حکومت وحشت و ارعاب متعاقب ان منتهی شد و بنابراین می بایست جلی خودش را به یک سنتز بدهد یعنی مرحله سومی که هماهنگی را با وجدان فردی جمع و تالیف کند غالبا در این فرایند سنتز خودش تز جدیدی می شود که انتی تز دیگری از ان ب وجود می اید و همینطور این جریان ادامه پیدا میکند و این همون دیالکتیک است
از نظر هگل تاریخ حکایتی از زبان یک ابله نیست حرکت پیشرو و هدفدار اصول ازادی و شناخت است
اندیشه بعدی هگل از خودبیگانگی است که ان را نقد میکند ( اینکه فردی خود را خوار بدونه در برابر خدا دعا کنه اشتباهه چون از نظر هگل ما و روح الهی همه جزیی از یک واقعیت یعنی geist یا ذهن مطلق هستیم )
نقطه پایانی فرایند دیالکتیکی اینست که ذهن مطلق میفهمد که همه چیز خودش است و در نتیجه به این معرفت میرسد که قوانین حاکم بر تکامل تاریخ را بفهمد یعنی همان قوانین حاکم بر عقل خودمان
و نقطه اوج فرایند تاریخ جامعه ایست که مطابق عقل سامان داده شده باشد
در جامعه عقلانی هگل ازادی نه به معنای پیروی فرد از هوس ها و خواهش های خودش بلکه عبارت از شکوفا کردن استعدادهای شخص به عنوان موجودی عاقل است
فلسفه هگل نقطه اوج اصالت معناست(ایده الیسم)
طرفداران هگل ب دو دسته محافظه کار راست و رادیکال تر چپ تقسیم میشن و مارکس جزو چپ هاست
از نظر مارکس اول واقعیت عبارت از فرایندی تاریخی است دوم فرایند ب طور دیالکتیکی دستخوش تغییر می شود سوم اینکه این دگرگونی هدف مشخصی دارد چهارم اینکه این هدف جامعه ای خارج از تعارض است پنجم این فکر که تا به ان هدف نرسیده ایم محکومیم که در یکی از حالات مختلف از خود بیگانگی باقی بمانیم اختلاف بین مارکس و هگل اینست که در فلسفه هگل این تغییر بر چیزی ذهنی یا روحی میگذرد و در فلسفه مارکس بر چیزی مادی (ماتریالیسم دیالکتیکی)به این معنا که برای ازادی باید مهار نیروهای اقتصادی مان را در دست بگیریم ایرادی که به عقیده مارکس گرفته شد این بود که مارکس فکر میکرد با تغییر وضعیت اقتصادی رفتار انسانی هم تغییر میکند اما عملا وقتی رقابت بازار از بین رفت رقابت بر سر قدرت چیزی که در دوره استالینی ایحاد شد ب وجود امد یعنی با تغییر وضعیت سرشت انسان تغییر نکرد
شوپنهاور: شو‌نهاور از عقیده کانت مبنی بر جهان نمود ها و جهان مفاهیم و عقلی استفاده میکنه اما حرف جالبی میزنه میگه متفاوت بودن چیزی با چیز دیگر تنها با توجه و رجوع به مکان و یا زمان یا هر دو امکان پذیر میشوند پس در جهان مفاهیم فقط یک چیز ممکن است وجود داشته باشد که فقط جلوه و مظاهر ان در این دنیا دیده میشود و این نظر بسیار شبیه نظر بوداییهاست هم چنین برخلا نظر کانت که میگفت شناخت از هر چه که در دنیاست با واسطه است استدلال کرد که شناخت ما هریک از ما از خودمان بی واسطه و از راه غیر حواس است
و با اراده که در واقع تلاشی برای عرض اندام و زندگیست خود را نشان می دهد شوپنهاور معتقد بود اگر به سایر اشیا در جهان هم نگاه کنیم ماده های در حال حرکت میبینیم پس انچه از هر چیزی در جهان پدیدارها بالاتر است انرژی است ماده هم مصداق انرژی و قابل تبدیل به انرژیست و ذات مطلق هرچه باشد به صورت انرژی تجلی می کند
نیچه:نیچه اول تمام معیارهای اخلاقی که تاکنون داشتیم شامل سنت اخلاق مسیحی سنت اخلاق دنیوی فلاسفه اخلاق اخلاق توده عوام و اخلاق یونان باستان را ریر سوال میبرد و ان چیزی که بهش ارزش اخلاقی میدهدهمانا زندگی به زنده ترین حالت ممکن و درواقه پاسداشت نشاط زندگییست و خصوصا در چنین گفت زرتشت ان را به این شکل میگوید که انسان باید بر اسایش طلبی و بزدلی غلبه کند و‌در اون صورت است که ب دیگران حمله نمیکند و جالب اینکه مانند مارکس معتقد بود هر علمی هم دانستنش خوب نیست (مثلا علمی که مممنه ب زندگی اسیب برنه)
(موضوعات دیگری که نیچه درباره اش صحبت کرده : اراده معطوف به قدرت :مشابه نظر شوپنهاور درباره اراده اما برخلاف شوپنهاور که اونو منشا بدبختی میدونست نیچه اونو منشا نیروی انسان میدونه
ابرمرد انسانیه که کمال صفات انسانی پثو سرکوب نشده است
اندیشه تکرار ابدی مجازیه که متظور از ان اینه که ادم باید بگونه ای زندگی کنه که بارها و بارها از تکرارش پشیمان نشه
درک زیباشناختی زندگی ... اینکه زندگی به خاطر خودش وجود دارد و معنا و اهمیتش فقط در خودش است ویک اثر هنری عظیم است )
بعد از هگل هایدگر و هوسرل/ عملگرایان امریکا رو توصیف میکنه که واقعا جزو قسمتهای سخت کتاب است و بار معنایی زیادی نتوانستم برداشت کنم
و در اخر درباره فلسفه تحلیلی (انگلوساکسونی) از فرگه و راسل و بعد ویتگنشتاین در اوایل قرن بیستم شروع میشود که منطق ریاضی دارد و هر گزاره را با بیان منطقی اثبات میکند.
November 21, 2020
دومین کتاب از برایان مگی.
مگی درباره هر فیلسوف (از افلاطون تا فلاسفه معاصر) با محققی که در مورد اون فیلسوف مورد نظر مطالعه زیادی داشته، مصاحبه میکنه.
تقریبا در بیشتر پرسش‌ها سعی میکنه مسائل مهم رو مطرح کنه.
چیزی که برای من قابل توجه بود اینکه عموما مصاحبه شونده‌ها برخلاف خود مگی، کمی با تعصب اظهار نظر می‌کنند.
اگر قصد خوندن این کتاب رو دارید پیشنهاد میکنم قبلش سرگذشت فلسفه از همین نویسنده رو مطالعه کنید.
مگی درباره هر فیلسوف (از افلاطون تا فلاسفه معاصر) با محققی که در مورد اون فیلسوف مورد نظر مطالعه زیادی داشته، مصاحبه میکنه.
تقریبا در بیشتر پرسش‌ها سعی میکنه مسائل مهم رو مطرح کنه.
چیزی که برای من قابل توجه بود اینکه عموما مصاحبه شونده‌ها برخلاف خود مگی، کمی با تعصب اظهار نظر می‌کنند.
اگر قصد خوندن این کتاب رو دارید پیشنهاد میکنم قبلش سرگذشت فلسفه از همین نویسنده رو مطالعه کنید.
November 17, 2020
کتاب شامل مجموعه ای از مصاحبه های تلویزیونی برایان مگی با فیلسوفان یا فلسفه دان های متخصص با یکی سری از مهم ترین فلاسفه تاریخ هست
نقشه خود مگی در این مصاحبه ها خیلی پررنگ هست و به عنوان یک فرد صرفا پرسشگر نیست
با وجود اینکه کتاب به ترتیب تاریخ فیلسوفان نوشته شده و قصدش معرفی هر یک هست اما بدون داشتن پیشینه قبلی یک مقدار فهمیدن تفاوت هر فیلسوف با دیگری و اینکه دقیقا چه کار جدیدی انجام داده سخت هست( به خصوص وقت های که مگی و مهمان حرف های همدیگر رو نقض میکنن کمی گیج کننده میشه درک محتوا) گاهی هم به جای پرداختن به فلسفه اون شخص به تفسیر زندگیش و تفسیر دیگران از اون شخص میپردازه و نظر مهمان رو دربارش میخونیم
اما در صورتی بخوایید از نگاه شخصی که مطالعات زیادی روی زندگی و مطالعات فیلسوف مورد نظرتون انجام داده به اون شخص بنگرید این کتاب اون کارو میکنه
نقشه خود مگی در این مصاحبه ها خیلی پررنگ هست و به عنوان یک فرد صرفا پرسشگر نیست
با وجود اینکه کتاب به ترتیب تاریخ فیلسوفان نوشته شده و قصدش معرفی هر یک هست اما بدون داشتن پیشینه قبلی یک مقدار فهمیدن تفاوت هر فیلسوف با دیگری و اینکه دقیقا چه کار جدیدی انجام داده سخت هست( به خصوص وقت های که مگی و مهمان حرف های همدیگر رو نقض میکنن کمی گیج کننده میشه درک محتوا) گاهی هم به جای پرداختن به فلسفه اون شخص به تفسیر زندگیش و تفسیر دیگران از اون شخص میپردازه و نظر مهمان رو دربارش میخونیم
اما در صورتی بخوایید از نگاه شخصی که مطالعات زیادی روی زندگی و مطالعات فیلسوف مورد نظرتون انجام داده به اون شخص بنگرید این کتاب اون کارو میکنه
February 18, 2016
A great "introduction" to Western philosophy, although the essential thousand year leap from Augustine to Descartes was a little discouraging. Much of the information presented in here was a great refresher of what I already knew, or clarified certain aspects of various systems that I didn't quite have a grasp on. What was also encouraging was that most of the philosophers covered in this book I had already read with the notably large exceptions of Heidegger and Wittgenstein. I know I need Being and Time and W's Tractatus and Investigations forthwith.
July 28, 2019
برایان مگی، امروز 5 مرداد 98 مرد. خدا رحمتش کنه
امروز که داشتم بخشهای مرتبط با افلاطون و ارسطو (مصاحبه با برن ییت و مارتا نوسبام) رو می خوندم خبر درگذشت برایان مگی هم اومد.
واقعیتش اینه که این کتاب برای شروع یادگیری خوب نیست، ولی چنانچه مطالعات اولیه داشتید و در ذهنتون ابهاماتی وجود داره، این کتاب (حداقل در این دو قسمتی که من خوندم) بسیار بسیار راهگشاست. در واقع می تونید مطالعات قبلی رو از نو طبقه بندی کنید و مطالب رو برای خودتون شفافتر کنید. به شخصه در فهم مبادی ورود به بحثهای مثل افلاطون و مابعد الطبیعه ارسطو مشکل داشتم. ولی سوالاتی که در ذهن افلاطون و ارسطو بوده و منجر به ارائه مثل و مابعداطبیعه ارسطو شده که به نظرم برای فهم فلسفه افلاطون و ارسطو مهم هستند. در این کتاب، در ضمن سوال مگی و پاسخ مصاحبه شونده، به خوبی به اون سوالات اشاره شده و پرداخته و پاسخ داده شده است.
امروز که داشتم بخشهای مرتبط با افلاطون و ارسطو (مصاحبه با برن ییت و مارتا نوسبام) رو می خوندم خبر درگذشت برایان مگی هم اومد.
واقعیتش اینه که این کتاب برای شروع یادگیری خوب نیست، ولی چنانچه مطالعات اولیه داشتید و در ذهنتون ابهاماتی وجود داره، این کتاب (حداقل در این دو قسمتی که من خوندم) بسیار بسیار راهگشاست. در واقع می تونید مطالعات قبلی رو از نو طبقه بندی کنید و مطالب رو برای خودتون شفافتر کنید. به شخصه در فهم مبادی ورود به بحثهای مثل افلاطون و مابعد الطبیعه ارسطو مشکل داشتم. ولی سوالاتی که در ذهن افلاطون و ارسطو بوده و منجر به ارائه مثل و مابعداطبیعه ارسطو شده که به نظرم برای فهم فلسفه افلاطون و ارسطو مهم هستند. در این کتاب، در ضمن سوال مگی و پاسخ مصاحبه شونده، به خوبی به اون سوالات اشاره شده و پرداخته و پاسخ داده شده است.
February 12, 2016
این کتاب انصافا لذت بخش ترین و روشن ترین کتابی بود که در زمینه معرفی فلاسفه و افکارشان خواندم.هر فیلسوفی که با او مصاحبه شده سرآمد شارحان است. و خود برایان مگی آنچنان موضوع بحث را روشن میکند و سوالاتی بسیار مفید میپرسد که موضوع به حد مطلوب روشن میشود. از مترجم توانمند و دانشمند هم که سخن گفتن تکرار مکررات است. بنده با احترام به همه دوستان توصیه خواندن کتاب را میکنم
August 13, 2016
فصل آخر، ویتگنشتاین بود و وسواس و دقت و نظریاتش درباره ی زبان و الفاظ
در کل کتاب به اختصار سعی کرد تاریخ فلسفه را به ترتیب از سقراط تا دوران معاصر با تمرکز هر فصل به یک یا دو فیلسوف، بیان کند. بعضی فصل ها واقعا نیاز به خوندن متن اضافه تر داشت و بحث مگی و مخاطبش مفید، روشن و بیانگر مطالب نبود.
اوایل تصمیم داشتیم از خود فیلسوف فصل هم یک نوشته بخوانیم و در فصل های اول متن های بیشتری خواندیم، مثلا از سقراط چند بخش مختلف از رساله هایش را خواندیم و هر کدام را بحث کردیم. اما از اواسط و دکارت، تقریبا از خود فلاسفه نوشته ای نخواندیم و نهایتا تفسیرات دیگران را به صورت مکمل کتاب خواندیم
جلسه هایی که هر هفته داشتیم و درباره ی یک فصل صحبت میکردیم،به درک بهتر و باز شدن مطلب کمک خیلی خوبی بود و البته مسائل دیگری هم مطرح میشد که گاهی آنها هم جالب و طولانی میشد. تصمیم گرفتیم بعد از این، کتاب "مردان اندیشه" را بخوانیم و بحث ها را ادامه دهیم.
در کل کتاب به اختصار سعی کرد تاریخ فلسفه را به ترتیب از سقراط تا دوران معاصر با تمرکز هر فصل به یک یا دو فیلسوف، بیان کند. بعضی فصل ها واقعا نیاز به خوندن متن اضافه تر داشت و بحث مگی و مخاطبش مفید، روشن و بیانگر مطالب نبود.
اوایل تصمیم داشتیم از خود فیلسوف فصل هم یک نوشته بخوانیم و در فصل های اول متن های بیشتری خواندیم، مثلا از سقراط چند بخش مختلف از رساله هایش را خواندیم و هر کدام را بحث کردیم. اما از اواسط و دکارت، تقریبا از خود فلاسفه نوشته ای نخواندیم و نهایتا تفسیرات دیگران را به صورت مکمل کتاب خواندیم
جلسه هایی که هر هفته داشتیم و درباره ی یک فصل صحبت میکردیم،به درک بهتر و باز شدن مطلب کمک خیلی خوبی بود و البته مسائل دیگری هم مطرح میشد که گاهی آنها هم جالب و طولانی میشد. تصمیم گرفتیم بعد از این، کتاب "مردان اندیشه" را بخوانیم و بحث ها را ادامه دهیم.
December 17, 2020
شاید بهترین کتاب جدی برای آشنایی با فیلسوفان بزرگ تاریخ و طرز تفکر ایشان و چکیده مهمترین مسائل مطرح شده توسط ایشان.
این کتاب که برگردان گفتگوهای تلویزیونی براین مگی با فیلسوفان و اساتید معاصر فلسفه است، به دلیل ساختار گفتگویی کتاب و نیز تلاش طرفین بر حفظ سادگی در رائه مطالب، برای اشنایی با فلسفه منبعی عالی به شمار می آید.
نباید از ستایش ترجمه عالی استاد فولادوند هم در افزایش قدر و ارزش این کتاب برای خواننده فارسی زبان غافل ماند.
این کتاب که برگردان گفتگوهای تلویزیونی براین مگی با فیلسوفان و اساتید معاصر فلسفه است، به دلیل ساختار گفتگویی کتاب و نیز تلاش طرفین بر حفظ سادگی در رائه مطالب، برای اشنایی با فلسفه منبعی عالی به شمار می آید.
نباید از ستایش ترجمه عالی استاد فولادوند هم در افزایش قدر و ارزش این کتاب برای خواننده فارسی زبان غافل ماند.
April 18, 2021
نمره واقعی : 3.5
May 8, 2017
به نظر من برای شروع فلسفه خوندن این کتاب از هر کتاب تاریخ و شرح فلسفی بهتره.
یه جلد دو هم داره که به اسم مردان اندیشه ترجمه شده که در مورد فیلسوفهای تحلیله (به جز فصل هیدگر، سارتر، مرلوپنتی)
یه جلد دو هم داره که به اسم مردان اندیشه ترجمه شده که در مورد فیلسوفهای تحلیله (به جز فصل هیدگر، سارتر، مرلوپنتی)
August 25, 2021
آخرین تلاشِ من برای خواندن و به طبع آن فهمیدنِ فلسفه، مربوط به چند سال پیش و با تاریخ فلسفهی ویل دورانت بود. از ترجمه‌ی ثقیل و ابیات گاه‌به‌گاهی که مترجمِ گرانقدرِ آن کتاب در پاورقی‌اش [به صلاحدید خود] گنجانده بود و همچنین قدیمی بودن آن کتاب که بگذریم، از کانت به بعد را هیچوقت نفهمیده بودم [قبلی‌ها را هم تا آن حد فهمیده بودم که بدانم مسئله‌شان چیست!].
با این اوصاف حق بدهید که سخت بود دوباره سمتِ فلسفه رفتن، تا اینکه رمانِ مواجهه با مرگ برایان مگی را خواندم. تجربه‌ی خوبی بود از رمانِ فلسفی و بعد از آن رمان بود که رفتم سراغ باقی کارهای ایشان و متوجه شدم برایان مگی همان نقشی را در فلسفه دارد که کارل سیگن در علم داشت: ترویج دانش.
مگی دو مجموعه از معروف‌ترین برنامه‌های تلویزیونی درباره‌ی فلسفه را ساخت که متن این کتاب یکی از آن‌هاست. ابتدا از یافتن کتاب‌ها ناامید شدم [البته که جوینده یابنده است!] و به سراغ ویدئوهای این گفتگوها رفتم که در یوتیوب موجود است و با تعجب فهمیدم که سال‌ها قبل، چند سالی بعد از پخش از بی‌بی‌سی، شبکه‌ی چهار سیما آنها را دوبله و پخش کرده است! [گویا میشود گفت تلویزیون زمانی این نبوده که امروز است]. دیدنشان خالی از لطف نیست.
یکی از تفاوت‌های این کتاب با باقی کتاب‌ها درباره‌ی فلسفه، همین گفتگومحور بودن آن است. گفتگویی که هردوسوی آن حرفی برای گفتن دارند [نه مانند گفتگوهای انتخابات ما که مجری بیشتر وقت‌نگه‌دار است تا میان‌دار!]. ساختار گفتگو باعث میشود موضوع مورد گفتگو بسیار روان‌تر از وقتی شود که متن نوشته شده است، مخصوصاً وقتی موضوع چیزی باشد مانند فلسفه که به صورت معمول پیچیده و غامض است.
تفاوت مهم دیگر این کتاب، مصاحبه‌های آن است. به جای اینکه یک شخص بنا به سلیقه [که ناگزیر از انتخاب است] و دانش خود [که محدود است] تمام تاریخ فلسفه را روایت بکند، در اینجا هر فیلسوف و یا دوره را فیلسوفی دیگر معرفی میکند که در آن زمینه کار کرده و بالطبع علاقه‌مند به آن فیلسوف یا دوره است. تقریباً تمامی مهمانان از فیلسوفان بنام هستند و این نکته بسیار بر غنای کتاب می‌افزاید.
اما این گفتگومحور بودن یک نقطه‌ضعف هم شاید باشد. گفتگو زمان محدودی دارد و این محدودیت زمانی باعث فشردگی مطالب میشود. به خاطر همین بدون آشنایی اولیه با مباحث، خواننده دچار سردرگمی خواهد شد. اما برای خواننده‌ی علاقه‌مند به فلسفه [که معنایش همانا دانایی را دوست داشتن است] چه باک؟ در جای جای کتاب، باید کتاب را بست و رفت سراغ سایر کتاب‌ها، مقاله‌ها و ویدئوها تا بتوان با کتاب همراه شد. مخصوصاً در مواجهه با کانت، هگل و هایدگر [در مورد ایشان تلاش بیهوده است!]. به گمانم چیزی در زبان یا فرهنگ آلمانی وجود دارد که اینچنین فلسفه‌اش را سخت‌خوان میکند!
راهگشای خواننده‌ی جستجوگر، یافتن و مطالعه‌ی کتاب‌هایی درباره‌ی فیلسوفان مورد اشاره در کتاب و نوشته‌های خود آن فیلسوفان است. تقریباً بیشتر میهمانان در کتابی، اختصاصاً به فیلسوف مورد گفتگو پرداخته‌اند و خوشبختانه بسیاری از آنان به فارسی هم ترجمه شده‌اند.
مگی پس از این برنامه‌ها سراغ ضبط برنامه‌ای درباره‌ی فلسفهی معاصر رفته که در کتاب مردان اندیشه: پدیدآورندگان فلسفه معاصر متن آنها مکتوب شده است. اما به گمانم به دلیل سیطره‌ی فلسفهی تحلیلی بر فیلسوفان قرن بیستم آشنایی مقدماتی با منطق [هر دو شکل آن: ارسطویی و ریاضی] لازم باشد. پس احتمالا خیلی زود به سراغ آن نروم.
با این اوصاف حق بدهید که سخت بود دوباره سمتِ فلسفه رفتن، تا اینکه رمانِ مواجهه با مرگ برایان مگی را خواندم. تجربه‌ی خوبی بود از رمانِ فلسفی و بعد از آن رمان بود که رفتم سراغ باقی کارهای ایشان و متوجه شدم برایان مگی همان نقشی را در فلسفه دارد که کارل سیگن در علم داشت: ترویج دانش.
مگی دو مجموعه از معروف‌ترین برنامه‌های تلویزیونی درباره‌ی فلسفه را ساخت که متن این کتاب یکی از آن‌هاست. ابتدا از یافتن کتاب‌ها ناامید شدم [البته که جوینده یابنده است!] و به سراغ ویدئوهای این گفتگوها رفتم که در یوتیوب موجود است و با تعجب فهمیدم که سال‌ها قبل، چند سالی بعد از پخش از بی‌بی‌سی، شبکه‌ی چهار سیما آنها را دوبله و پخش کرده است! [گویا میشود گفت تلویزیون زمانی این نبوده که امروز است]. دیدنشان خالی از لطف نیست.
یکی از تفاوت‌های این کتاب با باقی کتاب‌ها درباره‌ی فلسفه، همین گفتگومحور بودن آن است. گفتگویی که هردوسوی آن حرفی برای گفتن دارند [نه مانند گفتگوهای انتخابات ما که مجری بیشتر وقت‌نگه‌دار است تا میان‌دار!]. ساختار گفتگو باعث میشود موضوع مورد گفتگو بسیار روان‌تر از وقتی شود که متن نوشته شده است، مخصوصاً وقتی موضوع چیزی باشد مانند فلسفه که به صورت معمول پیچیده و غامض است.
تفاوت مهم دیگر این کتاب، مصاحبه‌های آن است. به جای اینکه یک شخص بنا به سلیقه [که ناگزیر از انتخاب است] و دانش خود [که محدود است] تمام تاریخ فلسفه را روایت بکند، در اینجا هر فیلسوف و یا دوره را فیلسوفی دیگر معرفی میکند که در آن زمینه کار کرده و بالطبع علاقه‌مند به آن فیلسوف یا دوره است. تقریباً تمامی مهمانان از فیلسوفان بنام هستند و این نکته بسیار بر غنای کتاب می‌افزاید.
اما این گفتگومحور بودن یک نقطه‌ضعف هم شاید باشد. گفتگو زمان محدودی دارد و این محدودیت زمانی باعث فشردگی مطالب میشود. به خاطر همین بدون آشنایی اولیه با مباحث، خواننده دچار سردرگمی خواهد شد. اما برای خواننده‌ی علاقه‌مند به فلسفه [که معنایش همانا دانایی را دوست داشتن است] چه باک؟ در جای جای کتاب، باید کتاب را بست و رفت سراغ سایر کتاب‌ها، مقاله‌ها و ویدئوها تا بتوان با کتاب همراه شد. مخصوصاً در مواجهه با کانت، هگل و هایدگر [در مورد ایشان تلاش بیهوده است!]. به گمانم چیزی در زبان یا فرهنگ آلمانی وجود دارد که اینچنین فلسفه‌اش را سخت‌خوان میکند!
راهگشای خواننده‌ی جستجوگر، یافتن و مطالعه‌ی کتاب‌هایی درباره‌ی فیلسوفان مورد اشاره در کتاب و نوشته‌های خود آن فیلسوفان است. تقریباً بیشتر میهمانان در کتابی، اختصاصاً به فیلسوف مورد گفتگو پرداخته‌اند و خوشبختانه بسیاری از آنان به فارسی هم ترجمه شده‌اند.
مگی پس از این برنامه‌ها سراغ ضبط برنامه‌ای درباره‌ی فلسفهی معاصر رفته که در کتاب مردان اندیشه: پدیدآورندگان فلسفه معاصر متن آنها مکتوب شده است. اما به گمانم به دلیل سیطره‌ی فلسفهی تحلیلی بر فیلسوفان قرن بیستم آشنایی مقدماتی با منطق [هر دو شکل آن: ارسطویی و ریاضی] لازم باشد. پس احتمالا خیلی زود به سراغ آن نروم.
April 24, 2024
کتاب فلاسفه ی بزرگ راجع به ۲۰ تا از فیلسوف های نامداره
که به صورت گفت و گو انجام شده
میزبان این گفت و گو براین مگیه
و مهمانانش اساتیدی که راجع به هر فیلسوف خاص سال ها تحقیق و مطالعه انجام دادن
برای درک این کتاب بهتره قبلش با کتاب های فلسفی ساده تر شروع کرد
که به صورت گفت و گو انجام شده
میزبان این گفت و گو براین مگیه
و مهمانانش اساتیدی که راجع به هر فیلسوف خاص سال ها تحقیق و مطالعه انجام دادن
برای درک این کتاب بهتره قبلش با کتاب های فلسفی ساده تر شروع کرد
May 14, 2019
If you enjoy a survey of philosophy, this one is right up your alley. It's in the same vein as Will Durant's History of Philosophy but with a novel made-for-the-BBC presentation.
It covers many of the major philosophers and their philosophies from Plato and Aristotle through Dewey, Heidegger, and Wittgenstein. This is the similarity with Durant – focusing on what has become the Western Philosophy cannon. The departure comes in the presentation. Each chapter (episode) is presented by Magee speaking with a leading 20th Century philosopher about a historical giant of philosophy (or cluster of associated philosophers); this stems from the original format as a 1980s BBC series.
If you watch the footage rather than read the book or listen to the broadcast, it bears all the timestamp of 80’s Britain too – shag carpeting and the occasional brown, beige, orange, and yellow color palate. That of course is trivial and inessential but a fun romp back through space and time. Magee is more focused on the philosophical systems and their ideas than Durant was, but the limitations of a one-hour TV broadcast (about 45 minutes run time) limits each chapter (episode) from going as deep and wide as I would like.
Limitations aside, it is a nice survey of the major Western philosophers distilled through some of the leading academic Anglo philosophers of the 20th Century.
It covers many of the major philosophers and their philosophies from Plato and Aristotle through Dewey, Heidegger, and Wittgenstein. This is the similarity with Durant – focusing on what has become the Western Philosophy cannon. The departure comes in the presentation. Each chapter (episode) is presented by Magee speaking with a leading 20th Century philosopher about a historical giant of philosophy (or cluster of associated philosophers); this stems from the original format as a 1980s BBC series.
If you watch the footage rather than read the book or listen to the broadcast, it bears all the timestamp of 80’s Britain too – shag carpeting and the occasional brown, beige, orange, and yellow color palate. That of course is trivial and inessential but a fun romp back through space and time. Magee is more focused on the philosophical systems and their ideas than Durant was, but the limitations of a one-hour TV broadcast (about 45 minutes run time) limits each chapter (episode) from going as deep and wide as I would like.
Limitations aside, it is a nice survey of the major Western philosophers distilled through some of the leading academic Anglo philosophers of the 20th Century.
July 26, 2016
Well, I have to say that, having amply digested Bryan Magee's The Great Philosophers, it has immediately shot to the apex position amongst those tomes undertaking to etch the general history of Western Philosophy. Its format, wherein each primary thinker (and mirroring, to a considerable degree, the spread of names to be found in Russell's book) is expounded upon via an erudite dialogue between Magee and another renowned figure from academia with particular affinities for the philosophic personage under consideration, allows for maximal interpretation and elucidation within a minimal amount of space, thanks chiefly to the artful skill of the authorial director. I had previously heard that Magee's most laudable trait was his utter lucidity, and it's one that he brings, in full, to this work, such that even the most abstruse of systematizers—Hegel and Heidegger looming quite large here—are rendered comprehensible to a degree out of all proportion with the space devoted to dialoguing upon their potent-but-prickly thought.
July 22, 2025
לפני שאפשר לתת ביקורת על הספר, צריך קודם לבקר את השם שלו, שמעיד על כך שהוא מתיימר להיות "ספר מבוא לפילוסופיה המערבית". אל הספר הגעתי עם קצת ידע מקדים אז את רובם המוחלט של הפילוסופים הכרתי לרמה כזו או אחרת.
אאילו זה היה זה היה הספר הראשון שהייתי קורא, כנראה הייתי מבין את הנושא פחות טוב. זה ספר ארוך ודי מקיף אבל בפועל אין בו שום מבוא. הוא מתחיל ישר עם אפלטון, בלי להניח יסודות ברורים לרבות דיון מספיק במונחים "מטפיזיקה", "אפיסטמולוגיה", "אתיקה", "אפריורי" וכו' – מונחים שבלי לדעת אותם אי אפשר לדון בנושא. בנוסף, אין איזו מסגרת כרונולוגית שמקטלגת את תולדות הפילוסופיה לפי תקופות ואסכולות. אז מי שלא מכיר את זה עלול ללכת לאיבוד. ולסיום, חסר בו פרק סיכום.
כדי לא לקטול את הספר לגמרי אני אבקר אותו תחת שם אחר: "15 שיחות על גדולי הפילוסופיה המערבית: מסוקרטס ועד ויטגנשטיין".
עכשיו צריך אפשר לומר – זה אחלה ספר. הפורמט של שיחה הוא פורמט שקל לעקוב אחריו. יש כאן זרימה טובה מאוד. מגי שואל שאלות טובות ובמקום והפילוסופים עימם הוא מדבר משיבים לרוב בצורה יפה. זה קצת כמו לקרוא פודקאסט. נחמד שבכל פרק הוא משוחח עם פרופסור אחר, זה מאפשר שיח רב-גוני וכל פרק מרגיש אחרת.
יש כמה חולשות - חלק מהפרקים מחברים יחד כמה פילוסופים יחד. כנראה שאין ברירה, אחרת הספר היה ארוך מידי. אבל יש פילוסופים כגון לוק וברקלי או שפינוזה ולייבניץ, שחיבור שלהם יחד לא עושה עימם חסד. במקרים רבים גם חסרים עניינים מהותיים. למשל, אצל אריסטו אין דיון על האתיקה שלו, אצל דקרט אין מספיק דיון על המתודה שלו, אצל קאנט אין דיון בטרנסצנדנטליות, למרות שזה מונח שחוזר על עצמו אחר כך. אצל ראסל אין דיון על דעותיו שהציג בספרים כמו "בשבח הבטלה" או עמדתו כלפי פציפיזם ושימוש בפצצת אטום.
יש גם פילוסופים חשובים שנעדרים כאן - הפילוסופיה הסטואית נעדרת לגמרי וכך גם הפילוסופיה המוסלמית והיהודית של ימי הביניים, שיש לה קשר אדוק לפילוסופיה המערבית. חסרים כאן שמות כגון הובס, בייקון, קירקגור, גרמי בנתאם, אדם סמית וסטיוארט מיל. כמובן שזה רק היה מגדיל עוד יותר את הספר שהיקפו כבר רחב, אבל זה עוד עניין - הוא לא מציין מה הוא משמיט מן הפילוסופיה המערבית. הספר מתעסק בעיקר בשאלות של מטפיזיקה והכרה, ולעיתים רחוקות גם באתיקה.
אבל עם זאת הספר מציג את הדברים בצורה די מובנת, למי שכבר מבין קצת. כיף לקרוא אותו והוא לא חוסך בהצגת הדברים בצורה ביקורתית. הספר מעביר אותך מסע, בצורה נוחה יותר מזו של ספרים אקדמיים. אפשר לשאוב ממנו המון רעיונות ומחשבות מעניינים. אני אישית עברתי איתו תקופה נחמדה ובהחלט למדתי ממנו המון. אני רוצה להאמין שאין הרבה ספרים עם היקף כה רחב שמצליחים לעמוד במשימה של סקירת הפילוסופיה המערבית בצורה טובה שכזו.
אז למרות הכל אני נותן לו 4 כוכבים. לקרוא 400+ עמודים על פילוסופיה בכמה שבועות זה לא משימה קלה, אבל עם הספר הזה זה הרגיש כמו ללכת לטיול בפארק. הוא מומלץ למי שכבר יש לו או לה ידע בסיסי ורוצה לשמוע עוד דעות ונקודות מבט, ו/או יש לו או לה נטייה אינטלקטואלית-שכלתנית.
אאילו זה היה זה היה הספר הראשון שהייתי קורא, כנראה הייתי מבין את הנושא פחות טוב. זה ספר ארוך ודי מקיף אבל בפועל אין בו שום מבוא. הוא מתחיל ישר עם אפלטון, בלי להניח יסודות ברורים לרבות דיון מספיק במונחים "מטפיזיקה", "אפיסטמולוגיה", "אתיקה", "אפריורי" וכו' – מונחים שבלי לדעת אותם אי אפשר לדון בנושא. בנוסף, אין איזו מסגרת כרונולוגית שמקטלגת את תולדות הפילוסופיה לפי תקופות ואסכולות. אז מי שלא מכיר את זה עלול ללכת לאיבוד. ולסיום, חסר בו פרק סיכום.
כדי לא לקטול את הספר לגמרי אני אבקר אותו תחת שם אחר: "15 שיחות על גדולי הפילוסופיה המערבית: מסוקרטס ועד ויטגנשטיין".
עכשיו צריך אפשר לומר – זה אחלה ספר. הפורמט של שיחה הוא פורמט שקל לעקוב אחריו. יש כאן זרימה טובה מאוד. מגי שואל שאלות טובות ובמקום והפילוסופים עימם הוא מדבר משיבים לרוב בצורה יפה. זה קצת כמו לקרוא פודקאסט. נחמד שבכל פרק הוא משוחח עם פרופסור אחר, זה מאפשר שיח רב-גוני וכל פרק מרגיש אחרת.
יש כמה חולשות - חלק מהפרקים מחברים יחד כמה פילוסופים יחד. כנראה שאין ברירה, אחרת הספר היה ארוך מידי. אבל יש פילוסופים כגון לוק וברקלי או שפינוזה ולייבניץ, שחיבור שלהם יחד לא עושה עימם חסד. במקרים רבים גם חסרים עניינים מהותיים. למשל, אצל אריסטו אין דיון על האתיקה שלו, אצל דקרט אין מספיק דיון על המתודה שלו, אצל קאנט אין דיון בטרנסצנדנטליות, למרות שזה מונח שחוזר על עצמו אחר כך. אצל ראסל אין דיון על דעותיו שהציג בספרים כמו "בשבח הבטלה" או עמדתו כלפי פציפיזם ושימוש בפצצת אטום.
יש גם פילוסופים חשובים שנעדרים כאן - הפילוסופיה הסטואית נעדרת לגמרי וכך גם הפילוסופיה המוסלמית והיהודית של ימי הביניים, שיש לה קשר אדוק לפילוסופיה המערבית. חסרים כאן שמות כגון הובס, בייקון, קירקגור, גרמי בנתאם, אדם סמית וסטיוארט מיל. כמובן שזה רק היה מגדיל עוד יותר את הספר שהיקפו כבר רחב, אבל זה עוד עניין - הוא לא מציין מה הוא משמיט מן הפילוסופיה המערבית. הספר מתעסק בעיקר בשאלות של מטפיזיקה והכרה, ולעיתים רחוקות גם באתיקה.
אבל עם זאת הספר מציג את הדברים בצורה די מובנת, למי שכבר מבין קצת. כיף לקרוא אותו והוא לא חוסך בהצגת הדברים בצורה ביקורתית. הספר מעביר אותך מסע, בצורה נוחה יותר מזו של ספרים אקדמיים. אפשר לשאוב ממנו המון רעיונות ומחשבות מעניינים. אני אישית עברתי איתו תקופה נחמדה ובהחלט למדתי ממנו המון. אני רוצה להאמין שאין הרבה ספרים עם היקף כה רחב שמצליחים לעמוד במשימה של סקירת הפילוסופיה המערבית בצורה טובה שכזו.
אז למרות הכל אני נותן לו 4 כוכבים. לקרוא 400+ עמודים על פילוסופיה בכמה שבועות זה לא משימה קלה, אבל עם הספר הזה זה הרגיש כמו ללכת לטיול בפארק. הוא מומלץ למי שכבר יש לו או לה ידע בסיסי ורוצה לשמוע עוד דעות ונקודות מבט, ו/או יש לו או לה נטייה אינטלקטואלית-שכלתנית.
August 31, 2016
This book is an intellectual goldmine (based on BBC Television series). A must read for philosophy lovers. It was fascinating to read 15 most profound living philosophers- who reacted against one another- to dissect the influence of the world's greatest philosophers from Socrates to Schopenhauer.
I feel, this book does demand a prerequisite: familiarity with philosophical thoughts (not academical but logical). The content is highly explosive, extremely sensitive and can become very complicated if one hasn't previously flirted with their writings.
I cannot claim to speak for everyone but I do feel, personally, philosophy is no longer regarded as a part of education even in sophisticated institutions; it results in deficiency in the content of our character. For instance- there is no fever for liberal art courses, the concept of creative and original thinking has been reduced to an exclusive property of science students. This philosophical bankruptcy is not healthy for any society; we need original and informed thinkers in journalism, politics and social activism- so when a crisis comes- society can place its trust upon them to lead us for a better tomorrow.
I think, we need to reconsider Socrates advice more seriously, "The unexamined life is not worth living."
I feel, this book does demand a prerequisite: familiarity with philosophical thoughts (not academical but logical). The content is highly explosive, extremely sensitive and can become very complicated if one hasn't previously flirted with their writings.
I cannot claim to speak for everyone but I do feel, personally, philosophy is no longer regarded as a part of education even in sophisticated institutions; it results in deficiency in the content of our character. For instance- there is no fever for liberal art courses, the concept of creative and original thinking has been reduced to an exclusive property of science students. This philosophical bankruptcy is not healthy for any society; we need original and informed thinkers in journalism, politics and social activism- so when a crisis comes- society can place its trust upon them to lead us for a better tomorrow.
I think, we need to reconsider Socrates advice more seriously, "The unexamined life is not worth living."
October 21, 2018
در مجموع کتاب مفیدی بود برای آشنایی با تاریخ فلسفه. برای منی که تنها دنیای سوفی رو خوندم قبلش. هر چند بعضی جاهاش واقعاً سنگین و فهمش برام بسیار سخت بود و فکر کنم علت اصلیش یکی آشنایی قبلی نداشتن با موضوع و دیگری پیچیده بودن خود موضوع و تنگ بودن مجال بود. برای خودم بخشای مربوط به افلاطون، دکارت، لاک و بارکلی و هیوم، نیچه، هوسرل و هایدگر و ویتگنشتاین خیلی جذاب بودن و علاوه بر این که ترغیب شدم به خوندن در خصوصشون، خیلی هم لذت بردم.
میدونم که نیازی به گفتن من نیست، ولی حیفم میاد اگه به ترجمه‌ی روان کتاب و توضیحات راهگشای مترجم(هر جا که لازم دیده) اشاره نکنم.
میدونم که نیازی به گفتن من نیست، ولی حیفم میاد اگه به ترجمه‌ی روان کتاب و توضیحات راهگشای مترجم(هر جا که لازم دیده) اشاره نکنم.
May 18, 2020
کتابی دقیق، در خصوص پیدایش قدم به قدم و به ترتیب فلاسفه‌ی غرب و طرز تفکرشون.
کتاب در هر بخش به شکل مصاحبه با یک صاحب‌نظر آشنا با فیلسوف مورد نظر آن بخش نوشته شده. و به صورت پرسش و پاسخ چهارچوب‌بندی شده است. متن کتاب در عین روان بودن کمی سنگین بود که فکر کنم نتیجه‌ی ترجمه‌ی این مصاحبه‌ها بود. در کل اما بسیار کتاب کاملی بود.
کتاب برخلاف دنیای سوفی، شکل داستانی (رمان‌گونه) ندارد بنابراین خواندنش فقط برای دوستداران فلسفه غرب و تاریخش توصیه میشه.
کتاب در هر بخش به شکل مصاحبه با یک صاحب‌نظر آشنا با فیلسوف مورد نظر آن بخش نوشته شده. و به صورت پرسش و پاسخ چهارچوب‌بندی شده است. متن کتاب در عین روان بودن کمی سنگین بود که فکر کنم نتیجه‌ی ترجمه‌ی این مصاحبه‌ها بود. در کل اما بسیار کتاب کاملی بود.
کتاب برخلاف دنیای سوفی، شکل داستانی (رمان‌گونه) ندارد بنابراین خواندنش فقط برای دوستداران فلسفه غرب و تاریخش توصیه میشه.
December 26, 2017
کتاب کتابی بود که انصافا ارزش چند بار خواندن و نکته برداری رو داشت.از منابع کارشناسی ارشد غرب هم هست.دیدگاه های اساتید دانشگاه بعضا خیلی جالب بود برای من.از دستش ندید
August 26, 2024
[Original Update: 26 August, 2024]
কেন দর্শন (Philosophy) পড়বেন? আরোও যথার্থভাবে বললে, “কেন দর্শন চর্চা করবেন?”
এই অসামান্য প্রশ্নের অসাধারণ উত্তর দিয়েছেন দার্শনিক লুডভিগ উইটগেন্সটাইনঃ “What is the aim of Philosophy? - To show the fly the way out of the bottle.” আপনি যদি ছোট একটা লাইন নিয়েই গভীরভাবে চিন্তা করেন, তাহলে বুঝতে পারবেন যে দর্শন আসলেই কি এবং কেন এটা জরুরি। উইটগেন্সটাইন “To show the fly the way out of the bottle” লাইনটি দিয়ে আসলে কি বোঝাতে চেয়েছেন? এই লাইন টার অর্থ আমার কাছে এরকমঃ “আমি এই পৃথিবীতে কোন একটা সময়ে জন্মেছি। এখানেই কোন এক সময়ে মরে যাব। জীবনের দুটি চরম সত্য। এই জন্ম হতে মৃত্যু পর্যন্ত আমি পৃথিবীর এক গভীর বাস্তবতার মাঝে আটকা, অনেকটা একটি মাছির বোতলে আটকে থাকার মত। এই বাস্তবতার মাঝে আটকে না থেকে বরং বাস্তবতাকে বুঝতে হলে, আমাকে এই বাস্তবতার বোতল হতে মুক্তি পেতে হলে (To Transcend Reality) – একমাত্র পথ হলো ‘দর্শন’। দর্শন হল মুক্তির পথ, সত্যের পথ, স্বাধীনতার পথ।” সুতরাং, আপনার যদি মনে হয় আপনি উইটগেন্সটাইনিয়ান বোতলে আটকে পড়ে আছেন; আপনার যদি মনে হয় “There is more to than Reality itself”; আপনার যদি মনে হয় দুনিয়ার বাস্তবতা আপনাকে জেঁকে বসেছে; তাহলে এই বন্দী বোতল হতে বের হতে নেমে পড়ুন মুক্তির পথে। আর দর্শন হোক আপনার পথপ্রদর্শক।
আমি কেন দর্শন (Philosophy) পড়ি? এর সবচেয়ে সহজ উত্তর হলো, দর্শন আমার জীবন বাঁচিয়েছে – without philosophy I would have been dead by now। কিভাবে বাঁচিয়েছে সে নিয়ে হয়তো একটা বই লেখা সম্ভব, কিন্তু আমি এখনো লেখক হয়ে উঠতে পারিনি। শুধু এটুকুই যে, দর্শন আমাকে মুক্তির পথ দেখিয়েছে – It showed me the way out of the bottle।
এবার আমাদের হাতের বইটির দিকে ফেরা যাক। প্রথমেই যে কথাটি বলতে হয়, “The Great Philosophers” – এটা আসলে ট্র্যাডিশনাল অর্থে বই নয়; এটা আসলে ১৯৮৭ সালে বিবিসি কর্তৃক বিভিন্ন বিখ্যাত দার্শনিকদের উপর নির্মিত একটি টিভি সিরিজের স্ক্রিপ্ট। এই টিভি সিরিজটির হোস্ট ছিলেন “ব্রায়ান ম্যাগি”, যিনি একজন Contemporary Philosopher. ব্রায়ান ম্যাগির বর্তমান ১৫ জন দার্শনিক এর সাথে অতীতের ১৫ জন বিখ্যাত দার্শনিক নিয়ে কথোপকথন নিয়েই নির্মিত হয় টিভি সিরিজটি; যা পরবর্তীতে বই আকারে বের করা হয় অক্সফোর্ড পাব্লিকেশন্স থেকে। এখানে আমার রিকোমেন্ডেশন হবে, আপনি যদি এই বইটি পড়তে আগ্রহী হোন, তাহলে বইটি পড়ার পুর্বে বা বইটি পড়ার সাথে সাথে টিভি সিরিজটির আলোচনা শোনা। আপনি এটা YouTube এ সার্চ করলেই পাবেন (The Great Philosophers with Bryan Magee)। সিরিজটি অসাধারণ থ্রিলিং কিছু কনভার্সনে পুর্ণ, বিশেষ করে মার্থা নুসবামের এরিস্টটল নিয়ে আলোচনা কিংবা জে পি স্টার্নের নিসজে’র উপর আলোচনা। (I watch this over and over again and kind of fell in love with Nussbaum.)
বই এবং সিরিজ - উভয়ের মূল বিষয়বস্তু হলোঃ অতীতের বিখ্যাত দার্শনিকদের জীবন ও তাদের কন্ট্রিবিউশন নিয়ে আলোচনা। যেমনঃ প্লেটোর মূল দর্শন কি? এরিস্টটল এর কন্ট্রিবিউশন কি? ইত্যাদি।
বইটি মুলতঃ Introductory ঘরানার বই, যার মূল উদ্দেশ্য হলো দর্শন ও তার মূল কন্ট্রিবিউটর দের সাথে পরিচয় করিয়ে দেয়া। তবে আপনি যদি মনে করে থাকেন অন্য ইন্ট্রোডাক্টরি বইয়ের মত একদমে পড়ে ফেলবেন, সেটা প্রায়ঃ অসম্ভব। পরিচিতিমুলক বই হলেও এর ভেতরে গভীর কিছু কথা আছে যার জন্য আপনাকে অনেক বেশি সময় ও এফোর্ট দিতে হবে। এক্ষেত্রে আমার রিকোমেন্ডেশন হলঃ “শুরুতে ইউটিউব থেকে অরিজিনাল আলোচনাটি দেখুন। তারপরে সময় নিয়ে ঐ চ্যাপ্টারটি পড়ুন। একবারে এক চ্যাপ্টার এর বেশি না পড়া উচিৎ। অনেক সময় নিয়ে পড়ুন এবং চিন্তা করুন। আপনি দর্শনের শব্দভান্ডারের সাথে পরিচিত না থাকেন, তাহলে অবশ্যই বইটি আপনার জন্য কিছুটা চ্যালেঞ্জিং হবে এটা মাথায় রেখে পড়ুন।”
আপনি দর্শন নিয়ে আগ্রহী হলে, বইটি আপনার ভালো লাগবে এ ব্যাপারে আমি প্রায়ঃ নিশ্চিত।
কেন দর্শন (Philosophy) পড়বেন? আরোও যথার্থভাবে বললে, “কেন দর্শন চর্চা করবেন?”
এই অসামান্য প্রশ্নের অসাধারণ উত্তর দিয়েছেন দার্শনিক লুডভিগ উইটগেন্সটাইনঃ “What is the aim of Philosophy? - To show the fly the way out of the bottle.” আপনি যদি ছোট একটা লাইন নিয়েই গভীরভাবে চিন্তা করেন, তাহলে বুঝতে পারবেন যে দর্শন আসলেই কি এবং কেন এটা জরুরি। উইটগেন্সটাইন “To show the fly the way out of the bottle” লাইনটি দিয়ে আসলে কি বোঝাতে চেয়েছেন? এই লাইন টার অর্থ আমার কাছে এরকমঃ “আমি এই পৃথিবীতে কোন একটা সময়ে জন্মেছি। এখানেই কোন এক সময়ে মরে যাব। জীবনের দুটি চরম সত্য। এই জন্ম হতে মৃত্যু পর্যন্ত আমি পৃথিবীর এক গভীর বাস্তবতার মাঝে আটকা, অনেকটা একটি মাছির বোতলে আটকে থাকার মত। এই বাস্তবতার মাঝে আটকে না থেকে বরং বাস্তবতাকে বুঝতে হলে, আমাকে এই বাস্তবতার বোতল হতে মুক্তি পেতে হলে (To Transcend Reality) – একমাত্র পথ হলো ‘দর্শন’। দর্শন হল মুক্তির পথ, সত্যের পথ, স্বাধীনতার পথ।” সুতরাং, আপনার যদি মনে হয় আপনি উইটগেন্সটাইনিয়ান বোতলে আটকে পড়ে আছেন; আপনার যদি মনে হয় “There is more to than Reality itself”; আপনার যদি মনে হয় দুনিয়ার বাস্তবতা আপনাকে জেঁকে বসেছে; তাহলে এই বন্দী বোতল হতে বের হতে নেমে পড়ুন মুক্তির পথে। আর দর্শন হোক আপনার পথপ্রদর্শক।
আমি কেন দর্শন (Philosophy) পড়ি? এর সবচেয়ে সহজ উত্তর হলো, দর্শন আমার জীবন বাঁচিয়েছে – without philosophy I would have been dead by now। কিভাবে বাঁচিয়েছে সে নিয়ে হয়তো একটা বই লেখা সম্ভব, কিন্তু আমি এখনো লেখক হয়ে উঠতে পারিনি। শুধু এটুকুই যে, দর্শন আমাকে মুক্তির পথ দেখিয়েছে – It showed me the way out of the bottle।
এবার আমাদের হাতের বইটির দিকে ফেরা যাক। প্রথমেই যে কথাটি বলতে হয়, “The Great Philosophers” – এটা আসলে ট্র্যাডিশনাল অর্থে বই নয়; এটা আসলে ১৯৮৭ সালে বিবিসি কর্তৃক বিভিন্ন বিখ্যাত দার্শনিকদের উপর নির্মিত একটি টিভি সিরিজের স্ক্রিপ্ট। এই টিভি সিরিজটির হোস্ট ছিলেন “ব্রায়ান ম্যাগি”, যিনি একজন Contemporary Philosopher. ব্রায়ান ম্যাগির বর্তমান ১৫ জন দার্শনিক এর সাথে অতীতের ১৫ জন বিখ্যাত দার্শনিক নিয়ে কথোপকথন নিয়েই নির্মিত হয় টিভি সিরিজটি; যা পরবর্তীতে বই আকারে বের করা হয় অক্সফোর্ড পাব্লিকেশন্স থেকে। এখানে আমার রিকোমেন্ডেশন হবে, আপনি যদি এই বইটি পড়তে আগ্রহী হোন, তাহলে বইটি পড়ার পুর্বে বা বইটি পড়ার সাথে সাথে টিভি সিরিজটির আলোচনা শোনা। আপনি এটা YouTube এ সার্চ করলেই পাবেন (The Great Philosophers with Bryan Magee)। সিরিজটি অসাধারণ থ্রিলিং কিছু কনভার্সনে পুর্ণ, বিশেষ করে মার্থা নুসবামের এরিস্টটল নিয়ে আলোচনা কিংবা জে পি স্টার্নের নিসজে’র উপর আলোচনা। (I watch this over and over again and kind of fell in love with Nussbaum.)
বই এবং সিরিজ - উভয়ের মূল বিষয়বস্তু হলোঃ অতীতের বিখ্যাত দার্শনিকদের জীবন ও তাদের কন্ট্রিবিউশন নিয়ে আলোচনা। যেমনঃ প্লেটোর মূল দর্শন কি? এরিস্টটল এর কন্ট্রিবিউশন কি? ইত্যাদি।
বইটি মুলতঃ Introductory ঘরানার বই, যার মূল উদ্দেশ্য হলো দর্শন ও তার মূল কন্ট্রিবিউটর দের সাথে পরিচয় করিয়ে দেয়া। তবে আপনি যদি মনে করে থাকেন অন্য ইন্ট্রোডাক্টরি বইয়ের মত একদমে পড়ে ফেলবেন, সেটা প্রায়ঃ অসম্ভব। পরিচিতিমুলক বই হলেও এর ভেতরে গভীর কিছু কথা আছে যার জন্য আপনাকে অনেক বেশি সময় ও এফোর্ট দিতে হবে। এক্ষেত্রে আমার রিকোমেন্ডেশন হলঃ “শুরুতে ইউটিউব থেকে অরিজিনাল আলোচনাটি দেখুন। তারপরে সময় নিয়ে ঐ চ্যাপ্টারটি পড়ুন। একবারে এক চ্যাপ্টার এর বেশি না পড়া উচিৎ। অনেক সময় নিয়ে পড়ুন এবং চিন্তা করুন। আপনি দর্শনের শব্দভান্ডারের সাথে পরিচিত না থাকেন, তাহলে অবশ্যই বইটি আপনার জন্য কিছুটা চ্যালেঞ্জিং হবে এটা মাথায় রেখে পড়ুন।”
আপনি দর্শন নিয়ে আগ্রহী হলে, বইটি আপনার ভালো লাগবে এ ব্যাপারে আমি প্রায়ঃ নিশ্চিত।
November 17, 2019
These interviews of philosophers by Bryan Magee were originally a series of TV programs on British Television in 1987. The TV series was later developed into the book, but since I watched the TV programs as videos on YouTube, I am counting the book as “audio.” The series involved interviewing contemporary philosophers about “The Greatest Philosophers” of western history. Seeing the contemporary thinkers in person, so to speak, seemed much more valuable and rewarding than reading a transcript of their comments.
Most of the philosophers interviewed were people whose work I have read. I have heard A.J. Ayer in person. Sydney Morgenbesser, who discussed the American Pragmatists, was one of my professors. The first class I ever had in graduate school was listening to Professor Morgenbesser talk about Pragmatism, so I feel I have come full circle.
The discussions were wonderful. I had previously read Bryan Magee’s description of how he prepared for the televised series, so I had an inkling of his technique. Magee was fully equipped to give a full lecture on his own, but he deferred to the interviewee so as to get the fullest treatment. Magee did, however, give extensive lead-ins, and after the interviewee had responded, Magee would recapitulate by paraphrasing what the interviewee had said. This was occasionally annoying, but it did accomplish the purpose of very thoroughly expounding the philosophical position.
All of the presentations were good, but some were excellent. Myles Burnyeat presented Plato in a very accessible way, accounting for his long-lasting influence. Frederick Copleston, the author of perhaps the best known history of philosophy, presented Schopenhauer in a way which showed how he related to Kant before him, and to Nietzsche, Heidegger and Wittgenstein following after. Hubert Dreyfus was quite clear in discussing Husserl and Heidegger, who are often difficult to understand, and Dreyfus was able to report his own conversation with Heidegger about Sartre. To hear A.J. Ayer discuss Gottlob Frege and Bertrand Russell was practically like hearing Aristotle discuss Socrates and Plato.
The strength of the series was to give an overall vision of the flow of philosophical history, how each philosopher reacted to his predecessor and influenced his successors. Most of the material was familiar to me, but I was still surprised and impressed by connections and salient points made by the commentators. One always came away with a succinct impression of what each philosopher was about. In time I will watch the series all over again.
Most of the philosophers interviewed were people whose work I have read. I have heard A.J. Ayer in person. Sydney Morgenbesser, who discussed the American Pragmatists, was one of my professors. The first class I ever had in graduate school was listening to Professor Morgenbesser talk about Pragmatism, so I feel I have come full circle.
The discussions were wonderful. I had previously read Bryan Magee’s description of how he prepared for the televised series, so I had an inkling of his technique. Magee was fully equipped to give a full lecture on his own, but he deferred to the interviewee so as to get the fullest treatment. Magee did, however, give extensive lead-ins, and after the interviewee had responded, Magee would recapitulate by paraphrasing what the interviewee had said. This was occasionally annoying, but it did accomplish the purpose of very thoroughly expounding the philosophical position.
All of the presentations were good, but some were excellent. Myles Burnyeat presented Plato in a very accessible way, accounting for his long-lasting influence. Frederick Copleston, the author of perhaps the best known history of philosophy, presented Schopenhauer in a way which showed how he related to Kant before him, and to Nietzsche, Heidegger and Wittgenstein following after. Hubert Dreyfus was quite clear in discussing Husserl and Heidegger, who are often difficult to understand, and Dreyfus was able to report his own conversation with Heidegger about Sartre. To hear A.J. Ayer discuss Gottlob Frege and Bertrand Russell was practically like hearing Aristotle discuss Socrates and Plato.
The strength of the series was to give an overall vision of the flow of philosophical history, how each philosopher reacted to his predecessor and influenced his successors. Most of the material was familiar to me, but I was still surprised and impressed by connections and salient points made by the commentators. One always came away with a succinct impression of what each philosopher was about. In time I will watch the series all over again.
Read
July 9, 2018خیلی عالی برای فهمیدن در مورد چندتا از فیلسوفان مهم. مخصوصا اینکه به صورت گفت و گو تنظیم شده و خیلی خوب هم ترجمه شده. خصوصا معرفی اش از شوپنهاور و دکارت و هایدگر (و هوسرل) رو دوست داشتم.
November 26, 2021
I fell in love with Søren Kierkegaard because of this book!
May 15, 2024
Relatively comprehensive, unpatronising, and simple enough for a cabbage who dropped PHIL101 because I couldn’t be bothered going to the tutorials
Read
June 23, 2015برايان مگي، نابغه است! با نثري شيوا در قالب مباحثه با بزرگترين فلاسفه زنده دنيا، عصاره تفكرات بزرگترين متفكرين 2000 سال اخير را در كتابي 600 صفحه اي آورده است. اگر قرار باشد كتابي در مورد فلسفه خوانده شود، بي شك اين بايد اولين آن ها باشد. البته نبايد ترجمه فوق العاده عزت الله فولادوند را ناديده گرفت
September 13, 2016
کاری که برایان مگی در تهیه این سلسله گفتگوها و همینطور سری مردان اندیشه به عنوان یک برنامه تلویزیونی انجام داد به اعتقاد من بسیار مهم و ارزشمند بود.
این برنامه ها اوایل دهه هشتاد از شبکه چهار پخش میشد و من در نوجوانی شیفته اش بودم. دکور ساده و فضای برنامه، مبلی که در برنامه استفاده شده بود و تسلط مگی همه و همه واقعا عالی بود.
این برنامه ها اوایل دهه هشتاد از شبکه چهار پخش میشد و من در نوجوانی شیفته اش بودم. دکور ساده و فضای برنامه، مبلی که در برنامه استفاده شده بود و تسلط مگی همه و همه واقعا عالی بود.
November 11, 2014
من که نفهمیدمش. ولی حداقل انقدر فهمیدم که باید اول یک سری مقدمات رو بفهمم بعد بیام سراغ همچین کتابی. ایشالا کتاب بعدی که در زمینه‌ی فلسفه می‌خونم کتاب آموزش فلسفهی آقای مصباح هست، که فکر میکنم برای من مناسب‌تر باشه
April 20, 2015
Good book. Think I need to do some more reading. Enjoyed the sections on Plato, Hegel, Existentialists, Nietschze and especially Hume. Writing it here so I have a reference point when I'm looking for more books.
Displaying 1 - 30 of 66 reviews