An Introduction to Criticism: Literature - Film - Culture

by Michael Ryan

An accessible and thorough introduction to literary theory and contemporary critical practice, this book is an essential resource for beginning students of literary criticism.

Genres: Nonfiction, Literature, Film

206 pages, Hardcover

First published November 28, 2011

About the author

The author is retired, living near Rochester, NY with his wife. They have one son living in Australia. Four cats and a few ferrets live at home with them where the author writes a blend of lightweight SF & Fantasy leavened with some mystery. Spiced with action, humor and romance, these tales are drawn from a lifetime of memories and wishes.

And a few regrets.

Reviews

[Kathleen O'Neal · Rating 1 out of 5]

It is hard for me to think of a nonfiction book I have read in recent memory that is as insulting to the reader as this tome is. I also cannot think of another book which repeats so many questionable and untrue statements of fact that are so easily debunked and/or that are so obviously complicated by other perspectives. For instance, the author informs the reader matter of factly that gender is not impacted by biology but at another point in the book he states that it is. He leans heavily on a very oversimplified version of evolutionary biology and psychology to state that people with different social and political views possess these views as a result of divergent lineages in our evolutionary past. Any group, person, philosophy, or ideology that Ryan does not approve of (from Ayn Rand to the Nazi Party) is referred to without qualification as "conservative." In a chapter on post-colonial, transnational, racial, and ethnic criticism, the author (who has no scientific credentials of his own) makes the pretty fantastic claim that science has shown us that there are in fact five distinct and naturally occurring racial groups and no citation is ever given for this statement. (In fact, citations are more or less nonexistent in this book as whole.)

The author rants extensively in his book about politics ("ranting" being the most appropriate word here since his off topic and frenzied writing on this topic makes very little sense either as isolated statements or in the context of the work as a whole) and in doing so states that former American President George W. Bush cannot leave the United States due to the fear of being tried for war crimes in Europe. If this were the case, it seemed to me that this would be major national and international news so I looked it up and lo and behold the statement was entirely untrue. The ridiculous mistakes and oversimplifications do not end there either as the author makes a bizarre moral equivalence between terrorists who attack civilians intentionally and the Jewish victims of the Holocaust in Nazi Germany. In the chapter on gender and sexuality-oriented criticism, the author repeatedly uses the word "transgendered" to mean "bisexual" or "attracted to be men and women." The famous French philosopher Michel Foucault is listed as having died in 1998 instead of in 1984. And perhaps most ironically, all the while the author employs his audience to think critically and not to oversimplify the world.

This book raises questions for me about the degree to which Wiley-Blackwell's academic publishing division adequately vets publications intended for academic use and employs proofreaders and reviewers with a competent knowledge of the material they are reviewing. This book never should have gone to press in its current form.

[Caitlin · Rating 4 out of 5]

A useful introductory text to literary/cultural theory and criticism. My one warning to prospective readers is that Michael Ryan has a strong Marxist/Political critical bias which, in addition to making that chapter particularly dense, often colors the way he discusses the other critical theories the text covers.For instance, don't believe what he tells you about race being genetically based; it does indeed serve as a means for class oppression, but Ryan's need for race to remain a class that Marxists can look at critically leads him to misrepresent some of the facts. Anthropologically, there are no distinctive genetic markers that set one race apart from another: it's more culturally based than Michael Ryan is willing to admit.

[OmiD PourMohsen · Rating 4 out of 5]

در دنیای پیچیده‌ی امروزی، این نظریه‌ها و نقدهای ادبی و فرهنگی هستند که ما را با چشم‌انداز و افق‌های جدیدی مواجه می‌سازند، علاوه بر آن خودمان نیز خواسته یا ناخواسته، حین خواندن و یا تماشای یک اثر ادبی، در جایگاه منتقد می‌نشینیم. نظریه‌های ادبی از مجموعه‌ی مفاهیم، مفروضات فکری و روش‌هایی تشکیل می‌شود که بر اساس آن‌ها می‌توان به تفسیر، تشریح، تجزیه و تحلیل ادبیات و آثار ادبی پرداخت و آن‌ها را درک کرد؛ دریچه‌ی ورود به مبحث نقد است و چارچوب نظری را برای منتقد فراهم می‌سازد تا به تفسیر معنا و قضاوت در مورد کیفیت یک اثر یا مجموعه‌ای از آثار خاص بپردازد.
مکاتب مختلف نقد با اتکا به نظریه سوالات گوناگونی را درباره اثر مطرح می‌کنند و بر پایه نظریه‌ها افق‌های نو را پیش چشم خواننده می‌گشایند تا نگاه تازه‌ای نه فقط به متن، بلکه به جامعه، فرهنگ، سیاست و زندگی داشته باشیم. پس به بیان ساده، کار نقد بر خلاف آنچه ممکن است در ابتدا به ذهن بیاید، نه لزوما یافتن ایراد و اشتباه در متن بلکه بررسی متن ادبی با اتکا به چارچوبی است که نظریه ارائه کرده است.
نظریه، شبکه‌ای نظام‌مند و هدفمند از سازه‌ها و مفاهیم و گزاره‌هاست و آن را «نظام گزاره‌های بهم‌مرتبط» نیز می‌نامند. اگر نظریه به مشاهده و تبیین می‌پردازد، نقد کنشی است که ما برای نزدیک‌شدن به هر متن و پدیده‌ای به کار می‌گیریم. نقد نوعی پراگماتیسم را تداعی می‌کند که بر اساس روشی ویژه و سازمان‌یافته (نظریه) بر متنی یا پدیده‌ای تمرکز می‌کند و آن را اصطلاحاً می‌خواند. به طور کلی تعریف واحدی از نقد وجود ندارد چرا که نقد امری متکثر و پویاست و تکثر و پویایی آن ناشی از ارتباط تنگاتنگش با بستر نظری و فرهنگی است که در آن شکل می‌گیرد.
کتاب «ادبیات، فیلم، فرهنگ ؛ اصول و مبانی نقد» نوشته مایکل رایان و ترجمه محسن فخری از انتشارات لگا، به معرفی و دسته‌بندی نظریه‌های مختلفی می‌پردازد که مخاطب با توجه به اصول مطرح شده در آنها، می‌تواند به نقد یک اثر ادبی و هنری اهتمام ورزد. در هر فصل این کتاب پس از مقدمه‌ای کوتاه از سرفصل مربوطه با تعریف اصطلاحات اصلی از آن، به شرح و بسط نظریه‌ی مذکور می‌پردازد و در انتها با ارائه سوالاتی چند، نحوه‌ی جست‌وجو در متن مورد نظر را تبیین می‌کند.
فصل اول «فرمالیست» نام گرفته است و توضیح می‌دهد که فرمالیست‌ها به بررسی چگونگی انجام کارها می‌پردازند، آن‌ها به فرم توجه دارند که نحوه‌ی اجرای اثر است و در برابر محتوای اجرا یا داستان قرار می‌گیرد. بررسی متون از منظر فن، موتیف، کارکرد، گفتمان، ژانر، ساخت درونه‌ای و ساخت هم‌عرض، نقدنو با رد مغلطه‌های نیت و تاثیر و فن بلاغتی همچون تناقض‌‌نمایی، کنایه ‌و صنعت قلب در این نظریه دارای اهمیت بسیاری است. جزییات مهم دیگر از منظر فرمالیست‌ها، زاویه دید داستان، لحن روایت، تکامل منطقی روایت، شیوه ساخت شخصیت‌ها، شیوه انتخاب و چینش متن آهنگ، ساختار ملودی، نوع نورپردازی، محل قرارگیری دوربین و ... است.
در فصل دوم «ساخت‌گرایی» نام دارد و ساختار چیزی است که دستخوش تغییر و دگرگونی نمی‌شود و در طول زمان و مکان‌های مختلف یکسان می‌ماند. واژه‌ها نشانه‌هایی هستند تشکیل شده از دو بخش؛ یک تصویر صوتی که به آن دال می‌گویند و یک تصویر ذهنی یا مدلول. نقد تحت رهنمودهای ساختارگرایانه به این موضوع توجه می‌کند که نظام‌های زبانی فرهنگی یا ادبی چگونه واقعیت‌های خاص تولید می‌کنند. پارادایم، استعاره، مجاز مرسل و رمزگان‌ها از جزئیات مهم این شیوه است.
در فصل سوم که «تاریخی» نام دارد، می‌آموزیم که باید اطلاعات تاریخی را با توضیح وقایع و شخصیت‌هایی که درباره آنها مطلبی در متن نیامده نقد کنیم. تشریح جنبش‌های دوره‌های مهم تاریخی از رنسانس، دوره آغازین عصر مدرن، پیوریتنیسم، دوره بازگشت، رمانتیسیسم، زیبایی‌باوری، امپریالیسم، مدرنیسم، رکود بزرگ و باز کردن راه برای فاشیسم و نازیسم و همینطور اکسپرسیونیسم و رئالیسم اجتماعی، پست‌مدرنیسم و جهانی شدن از جزئیات قابل اشاره در این فصل است.
فصل چهارم «نظریه روان‌کاوی و روان‌شناسی» نام دارد و از منظر این نظریه باید به آنچه در پس متن است نگریست. زندگی ذهن ترکیبی است از شناخت، هیجانات، آگاهی، فرایند ناخودآگاه، رفتار عقلانی خودمحور و کنش غریزه‌محور. در این فصل توضیحات مختصری در خصوص ایگو (خودآگاهی)، نهاد (اید یا ناخودآگاه)، ابرمن (سوپر ایگو) که همان وجدان ناظر بر خویشتن ماست، داده می‌شود. روان‌نژندی را کشمکشی می‌داند در خویشتن بین خویشتن آگاه یا من و ناخودآگاه که فیصله نمی‌یابد و به رفتارهایی که حاکی از بیماری است منجر می‌شود، حال آنکه روان‌پریشی شامل جدایی کامل از واقعیت، پس‌رفتن به خیال و اخلال در شناخت تعریف می‌شود که وضعیتی است مملو از ترس، اضطراب و فرافکنی. دوقطبی (افسردگی-شیدایی) از دیگر بیماری‌های روانی مورد بحث در این فصل است.
فصل پنجم «مارکسیسم و نقد سیاسی» نام گرفته است. از دیدگاه مفاهیم این نظریه، جامعه سرمایه‌داری به طبقات مختلفی تقسیم می‌شود که تعریف‌شان بسته به جایگاه‌شان در ارتباط با فرایند تولید کالاست، تولیدی که هدفش فروش است. بر اساس عقاید کارل مارکس تمامی آدم‌ها موجوداتی خلاق و فعال‌اند اما تحت سُلطه‌ی سرمایه‌داری، نیروی زندگی کارگران یا همان نیروی خلاقشان در روند کار از آنها گرفته می‌شود. او کمونیسم را الغای مالکیت خصوصی دانست به این منظور که کارگران نهایت آن چه را که می‌سازند در کنترل خود خواهند گرفت و مالک آن خواهند شد.
مارکس روش دیالکتیک را نیز از فیلسوف آلمانی گئورگ هگل فرا گرفت تا واقعیت ظاهری جامعه سرمایه‌داری را بشکافد و کارکرد درونی آن را برملا سازد، واقعیتی که در کار استثمار کارگران است و پنهان می‌شود. دیالکتیک با چیزی آغاز می‌شود که به نظر درست می‌آید و با نفی این حقیقت ظاهری، آن را به اجزا اصلی‌اش تجزیه می‌کند. دیالکتیک شامل دیدن پدیده‌ها در ارتباطی پویا با یکدیگر است. روش کار دیالکتیک ایجاد تضاد بین یک گزاره خاص واقعی و گزاره‌ای عام و کلی و سپس حل این تضاد از طریق تلفیق گزاره کلی و جزیی است.
نقد سیاسی به نحوه پرداختن مسائل مهمی همچون طبقات اجتماعی، نابرابری اقتصادی، تفاوت در قدرت و اعتبار، اهانت و بدرفتاری با دیگران، سلطه قدرتمندان بر ضعفا و ... توجه دارد و به نزاع دو گروه محافظه‌کار و لیبرال نیز می‌پردازد. لیبرال‌ها از تغییراتی مترقیانه در جهت برابری بیشتر و محافظه‌کاران از حفظ نظمی مبتنی بر عدم تساوی اقتصادی حمایت می‌کنند. هژمونی قدرت طبقه حاکم در جهت متقاعدکردن باقی طبقات به این امر که منافع طبقه حاکم منافع همه طبقات است، سلطه را نه با زور بلکه با متقاعدسازی از طریق ابزارهای ایدئولوژیک مثل آموزش و رسانه بدست می‌آورد.
فصل ششم «پساساخت‌گرایی و واسازی» فصلی فلسفی است. فلسفه اروپا در اوایل قرن بیستم تحت سیطره پدیدارشناسی ادموند هوسِرل بود که به دنبال راهی می‌گشت تا مطمئن شود ذهن با ایده‌های خود حقیقت را ادراک می‌کند. ژاک دریدا نیز با عقایدش به نقد سنت ایده‌آلیستی در فلسفه پرداخت و با توسل جستن به آرای زبان‌شناسی ساخت‌گرایانه سوسور مدعی شد که در سنت ایده‌آلیستی صوت بر نوشتار ارجحیت دارد و آنچه را که واسازی نامید نمایش غیرمنطقی بودن این نظام ارزشی است. او مدعی شد ایده‌های ما فقط وقتی دارای هویت‌اند که با یکدیگر متفاوت باشند و این قضیه در مورد ادراک هم صادق است. وقتی ژاک دریدا آثار اصلی خود، نظیر «درباره نوشتارشناسی» را منتشر کرد، ساخت‌گرایی تبدیل به پساساخت‌گرایی شد.
فصل هفتم «نقد جنسیتی» نام دارد. در بخشی از تعریف فمینیسم، توضیح می‌دهد که پژوهشگران حوزه زنان در پی فراگیری این جنبش در دهه ۱۹۶۰ به مطالعه‌ی تصاویر زنان در ادبیات و آثار ادبی نویسندگان زن می‌پردازند و دریافتند فرهنگ مملو از مثال‌هایی است از زنان قوی و توانمند که نقش‌های مهمی در تاریخ بشر بازی کرده‌اند. دگرجنس‌خواهی اجباری، مردسالاری، دگرباش (کوئیر) و ... سرفصل‌های دیگری در این بخش است.
فصل هشتم به نقد «قومیتی-پسااستعماری و فراملی» می‌پردازد. انسان هوشمند از نظر منطقه زیستی به پنج گروه نژادی دسته‌بندی می‌شود. وضعیت بی‌خانمانی یا آوارگی وضعیتی است که موجب می‌شود جماعتی که پیشتر صاحب سرزمینی بودند از آن محروم شوند یا به دلایل اقتصادی مجبور به مهاجرت به جایی دیگر و زندگی در خارج شوند. ملی‌گرایی، فراملی‌گرایی، مصادره، جهان سوم، فرودست و ... دیگر سرفصل‌های این بخش هستند.
در فصل نهم به «نقد علمی» می‌پردازد که گستره‌ای شامل علوم شناختی، مطالعات تکاملی و زیست شناسی یا مطالعه محیط‌های طبیعی را در برمی‌گیرد. منتقدان برای درک ادبیات و فرهنگ در سه حوزه مهم تحقیقی تکامل، شناخت و محیط، به سراغ علوم رفته‌اند.
در دو فصل انتهایی «مطالعات فیلم و مطالعات فرهنگی» را مورد بررسی قرار می‌دهد. برای تحلیل فیلم‌ها توضیح می‌دهد که می‌توان به آنها به مثابه داستان مثل رمان‌ها نگاه کرد یا آن‌ها را همچون ابژه‌های دیداری، مثل نقاشی‌ها بررسی کرد. تبلیغات، ترانه‌های پاپ، نمایش‌های تلویزیونی، روزنامه‌نگاری، قماربازی و ... از بخش‌های مختلف مطالعات فرهنگی است.

[乂]

درآمدی بر نقد: ادبیات - فیلم - فرهنگ / مایکل رایان / تهران: آوند دانش، چاپِ اول 1392
نقد
«مهرنوش واحدی»، ویراستارِ این کتاب است. اما در همین صفحه‌ی نخست نیز حاصلِ کار او حاوی جملاتی نامفهوم و نیازمندِ ویرایشِ دوباره است.
یک نمونه از متنِ ویرایش‌شده توسطِ ایشان: چنین تحلیلی گستره‌ی وسیعی از روش‌ها که در ساخت محصولات فرهنگی (مانند رمان، فیلم، موسیقی و نقاشی) به‌کار می‌رود تا ایده‌های نهفته در چنین آثاری را که جهانی سرچشمه‌ی آن‌ها و نحوه‌ی دلالت آن‌ها بر زندگی ماست، در بر می‌گیرد. [پیش‌گفتار] [1]


«مایکل رایان»، در پیش‌گفتاری دو و نیم صفحه‌ای نوشته است: «نقد»، به واکاوی جنبه‌های فرهنگی در زندگی انسان‌ها می‌پردازد. واکاوی‌ای که «زندگیِ فرهنگیِ» انسان‌ها را مستقل از جنبه‌های جسمانی‌شان موردِ مطالعه قرار می‌دهد تا به چگونگیِ عمل‌کردِ آن پی ببرد. زیرا «فرهنگ»، مهم‌ترین آفریده‌ی انسان است. آفریده‌ای که به انسان اجازه می‌دهد تا بدونِ لمسِ اشیاء، جریانِ زندگی را از طریقِ خلقِ یک‌سری نمادها دست‌کاری کند.
«رایان»، معتقد است: هرآن‌چه که در قالبِ گفتمان‌های رایج جریان دارد، مانندِ شعرها، نمایش‌نامه‌ها و فیلم‌ها، [1] به احساسات و باورهای آدمی جهت می‌دهد. جهتی که می‌تواند به حفاظت از وجودِ مادی او نیز کمک کند. در این میان، کارِ «نقدِ فرهنگی»، تقویتِ هنجارهای نهفته در این جهت‌گیری‌ها است. «نقدِ فرهنگی»، فرضیاتِ مختلف را واکاوی کرده و میزانِ سازگاریِ مفیدِ آن‌ها با شرایطِ موجود را می‌سنجد تا در صورت لزوم بازسازی شوند. و «محصولاتِ فرهنگیِ» کاراتری ایجاد شود. محصولاتی که با فراهم‌آوردنِ مثال‌هایی فرهنگی از نحوه‌ی زیستن، در اداره‌ی بهترِ زندگی به انسان‌ها کمک کنند. حفظِ بقا از طریقِ توافقاتی هنرمندانه با تنظیم و ترکیبِ: قواعدِ نانوشته‌ی هنجاری، قوه‌ی تخیل، و همکاری. [2]
«رایان»، معتقد است: «فرهنگ»، گستره‌ای است که «هنجارها»ی آن امروزه به‌همان اندازه که موردِ حمایت هستند، به بحث نیز گذاشته می‌شوند. پس برای داشتنِ یک «تحلیلِ فرهنگیِ» کارآمد، به طیفِ گسترده‌ای از شیوه‌های انتقادی نیز احتیاج است. طیفِ گسترده‌ای که برخی از شیوه‌های آن در این اثر توضیح داده شده‌اند.


این کتاب، پیش از آن‌که چاپ شود، نیازمندِ توجه و دقتِ بیش‌تری بوده که از آن دریغ شده است. مانندِ خواناتر شدنِ ویرایشِ متن، و عدمِ چاپِ تکراریِ تصاویر و غیره.
[...]

[Benita Sulaiman · Rating 4 out of 5]

the words are designed to make the reader understand, though the topic is somewhat heavy and complex. that's why i can say that it's a successful introduction book. if you are a beginner in criticism, i highly recommend this book. if you are not really interested in criticism, but you want to question your subjectivity and how media influenced your ideology, please read it.

i personally think criticism is not only for critics, but it's for everyone so that we can be more thoughtful in filtering and thinking through the contents that we consume everyday, since our reality are shaped by them.

[Alexander Pyles · Rating 3 out of 5]

A rather dry, but informative overview of all spheres of criticism. A really excellent primer, but the real gem here is the main texts Ryan lists he is pulling from (including his own). Looking forward to digging into those primary texts down the road.

[Emma Jane · Rating 1 out of 5]

bad textbook, doodoo fart

[Mariam]

Very nice book that is culturally balanced.

[Concordian Library]

25 Copies