While most interpretive studies of the Critique of Pure Reason are either too scholarly or too superficial to be of practical use to students, Hartnack has achieved a concise comprehensive analysis of the work in a lucid style that communicates the essence of extraordinarily complex arguments in the simplest possible way. An ideal companion to the First Critique, especially for those grappling with the work for the first time.
مرور خوانش دوم میتوان تصورات را به دو صورت دنبال کرد. به نحوی قوامبخش در پی قوام و اثبات وجود اشیاء و امور نامشروط و متعالی. صورتی که منجر به توهمات متافیزیکی میشود. و به صورتِ نظامبخش (سیستماتیک)، به نحوی که تصوراتمان را چنان دنبال کنیم «که گویی» در پایان راه غایات وحدتبخش و حقایق نامشروط در دسترساند، بلکه راه را چنان بپیماییم که این تصورات نظامبخشِ یافتههایمان باشند.
کانت علیرغم تمام دقت و وسواسی که در کار دارد، از جزمیت به دور است و راه دوم را پیشنهاد میکند. متافیزیکاش به توهمات و خطاهای استعلایی تن نمیدهد. و در اموری که از دسترس معرفتِ متکیِ بر عقل و تجربه بیروناند، همچنان نظاممند پیش میرود و با موضعی آگاهانه و فعال دارد تنها به ترسیم مرزهای شناخت بسنده میکند. متواضعانه امور فرامعرفتی را نه رد میکند و نه تأیید.
مرور خوانش اول یکی از بهترین چیزهاییست که در زندگی خواندم. تصور میکردم سختتر از این باشد، ولی با کمی تلاش بخشهای زیادی از کتاب قابل فهم بود. این کتاب شرحی بسیار موجز و روان است از «نقد عقل محض» کانت که جنبهی آکادمیک یافته است.
جذابترین بخشهای که من از این کتاب فهمیدم، چنیناند: کانت میکوشد رابطهی ذهن و دنیای بیرون را تشریح کند. ابزار معرفت را شرح دهد. کانت شناخت را از طریق تجربه ممکن میداند. و ادامه میدهد که برای شناخت همزمان نیاز به شهود و فاهمه داریم. فاهمه استعداد استفاده از مفاهیم است. و به نظر او رابطهی فکر، مفاهیم، و شهود چنین است: «فکر بدون محتوا تهی، و شهود بدون مفاهیم کور است»
از نظر کانت ما برای تجربه، مجبوریم که شهودمان را در ظرف زمان و مکان بریزیم. تنها چیزهای مکاندار و زماندار برای ما قابل تجربه و متعاقباً شناختاند. کانت میکوشد، علیت، قضایای مختلف منطقی و، چگونگی تغییر را با استفاده از این دو ظرف شرح دهد. از آنجا که کانت زمانی و مکانی بودن را لازمهی شناخت میداند، شناخت و اثبات مفاهیمی مابعدالطبیعی مانند نفس، ابدیت، بیمکانی و خدا از نظر او، غیر ممکن است. ابزارهایی که انسان در اختیار دارد در اثبات یا رد موجودیت چنین مواردی کاملاً ناتوانند. علیرغم این ناتوانی، کانت طبیعت انسان را مستعد تصور کردن و اندیشدن به امور مابعدالطبیعه میداند. استعدادی که از نظر او ابزاری ندارد.
من تنها سعی کردم بخشی از چیزهای بسیار جذابی را که میپندارم کمی فهمیدم، بیاورم. «نظریه معرفت در فلسفه کانت» از این حرفها، بسی پربارتر است. حتی فهرست این کتاب کمحجم هم از آنچه من نوشتم متنوعتر است. این کتاب را ناخوانده نگذارید!
نکتهی آخر: مترجم کتاب حداد عادله. امیدوارم دافعهی طبیعی و بهجایی که این اسم داره، باعث قضاوت اشتباه در مورد کیفیت ترجمه کتاب نشه. ترجمهی کتاب بسیار خوب به نظر میرسه.
راه خوب و مجرّب خوندن هر فیلسوفی، اینه که آدم از تاریخ فلسفه ها شروع کنه. اون هم نه تاریخ هایی مثل کاپلستون. تاریخ های ساده، مثل تاریخ فلسفه ویل دورانت، یا سرگذشت فلسفه برایان مگی. این کتاب ها، به جای ورود به ریز حرف ها و استدلال های فیلسوف، روح کلی حرفش رو بیان کردن. بعد، نه خیلی زود، بلکه وقتی آدم با چند بار مرور یک فیلسوف کمابیش مأنوس شد با کلیت حرف هاش، نوبت میرسه به تعمیق کردن دانسته ها و پرداختن به ریز حرف ها و استدلال ها.
پیدا کردن کتاب مناسب برای این مرحله، یه کم سخته. مخصوصاً اگه آدم بخواد بدون استادی که مفاهیم رو توضیح بده، خودش کتاب رو بخونه و بفهمه. کتاب های موجود یا ترجمه های بدی دارن، یا یه دفعه از کلی اصطلاحات تخصصی استفاده کردن، که حتی با چند بار خوندن هم نمیشه چیزی ازشون در آورد.
این کتاب، یکی از واسطه های بسیار عالیه. کتاب در حقیقت کل نظریات فلسفی کانت رو در بر نمی گیره، بلکه خلاصه و تبیینی از اصلی ترین کتاب کانت، "نقد عقل محض"ـه. توی این کتاب، کانت در پی بنیان گذاشتن نوع جدیدی از فلسفه است، مرزها و حدود معرفت بشری رو نشون میده و میخواد بگه: هر متافیزیک بعد از این، باید در چهارچوب این محدودیت ها و مرزها کار کنه.
کتاب خیلی درجه یکیه چون نویسنده هم به موارد مهمی از نظریات کانت میپردازه و هم اصلاً بحث رو به حاشیه نمیبره و کمتر نظر شخصی خودش رو مطرح میکنه. فقط ای کاش حداد عادل کتاب رو به فارسی نسبتاً روانتری ترجمه میکرد تا دریافت مطالب کتاب برای خوانندههای غیر "دانشجوی دکترای فلسفهی اسلامی" هم اندکی سادهتر بشه!
This is a superbly-written 'basic primer' for those interested in this thinker, Immanuel Kant--the greatest modern (non classical Greek) philosopher.
Be afraid of this man no longer. Stop procrastinating, stop putting it off. You need to have this man's achievements in your own private mental arsenal. Forget about that guy...who was it? Oh yeah, that Einstein. He's a mere kibbutzer! A bantam weight! Immanuel Kant is King of the Ring. Floats like a butterfly, stings like a bee.
Amaze your friends! Confound your enemies! Impress your colleagues with ready-to-hand allusions and references to a priori and a posteriori modes of thought and experience. Become the commander of all time and all space without having to know a single equation in algebra. Yes! You can really trace the gist of Kant's cryptographic-level analyses with a tutorial like this.
All kidding aside, this kind of "layman's 'commentrary'" is strongly recommended. It is crystal clear and slim in length. You can fit it into your pocket. It really is a must-have for any thinking man.
Of course, you can't read Kant's actual works (unless you are stranded with them on a deserted island with nothing else to do) so these elegant, swift, academic 'distillations' are vital. Why? Because Kant himself is vital. He dazzles. Don't miss out, don't set him aside because he's just another dead white guy from 17th century Prussia.
خیلی کتاب خوبی بود. اگه یکی دوتا کتاب هم درباره منظومه ی فکری کانت خوانده باشید به نظرم به سراغ این کتاب برید. درکنار این کتاب هم میتونید به درسگفتارهای دکتر اردبیلی گوش بدید تا مفاهیم بهتر براتون جا بیفته
انسان برخی مواقع مانند کامپیوتر باید عمل کند. شنیده اید که میگویند وقتی از سی پی یوی (CPU) کامپیوتر، موبایل یا ...، کار نکشید تنبل میشود؛ هر از مدتی، چندین کار سنگین از آن بکشید. با آغاز مطالعهی این کتاب، «سی پی یو»ی من هم اندکی حالش سرِ جایش آمد. س کتاب را با اشتیاق آغاز کردم، اما حدودِ ثلث کتاب را که خواندم، به دلیل کاری، یک ماه مطالعهی کتاب عقب افتاد. ناچاراً حدودِ هفتاد صفحه از کتاب را سه بار خواندم تا لمّ مطالب دستم بیاید (لمّ نه به معنای مد نظر کانت ). کتابْ هم بیانِ تعلیمیِ خوب، نگارشِ خوب، ترجمهی خوب و البته ویرایشِ بسیار خوبی دارد. مطالعهی این کتاب از دو نظر اهمیت دارد: 1. آشنایی با نظریهی معرفت در فلسفهی کانت؛ 2. مدخلی به نقدِ عقلِ محض برای نظریهی معرفت در فلسفه کانت. اما پر واضح است که به نقدِ عقلِ محض کتاب های دیگر و تخصصی تری هست. س برای دوستانی که با فلسفه آشنایی ندارند –البته با اجازه از فلسفه دانان و احیاناً فلاسفهی محترم- کتاب ضمنِ تقسیمِ احکام، مسالهی کانت را چنین بیان میکند: «جایگاه احکام تالیفی پیشینی در ریاضیات، فیزیک و مابعدالطبیعه کجاست؟» احکام تالیفی پیشینی به احکامی میگویند که 1. موضوع در محمول مندرج نیست و 2. قبل از تجربه است. این احکام را در ریاضیات، در بخشِ «حسیات استعلایی» بررسی میکند، و در تحلیل استعلایی و جدل استعلایی به فیزیک و مابعدالطبیعه میپردازد. س در تحلیلِ استعلایی، زمان و مکان را به عنوانِ مبدأهایی که مفهومِ شرایطِ لازم و کافی برای صدورِ احکام در ریاضیات است معرفی میکند. این شرطهایی که مقومِ شرایطِ صدورِ احکامِ تالیفیِ پیشینی در فیزیک است چیست؟ فاهمه قوهی صدور چنین احکامی است. ضمنِ شناختِ احکامِ ناشی از فعالیتِ فاهمه، مقولاتِ ناشی از این احکام را نیز بر میشمرد. به این ها استنتاج فیزیکی میگوید، اما استنتاجِ استعلایی چهطور؟ به تعبیرِ دیگر، «منِ» استعلایی یا «ادراک نفسانی استعلایی» چگونه تشکیل میشود. میتوان روندِ آن را چنین ترسیم کرد: (از راست به چپ) س
اما مسالهای دیگر، اطلاق آنچه از شهود به دست آمده با مقولات است؛ زیرا اولی تجربی صرف است و دومی استعلایی (غیر تجربی) محض؛ شکاف میان این دو به وسیلهی شاکله برطرف میشود. شاکله چیست؟ ترکیبِ مقوله است با تعیناتِ استعلایی زمان. حال باید شاکلهی مقولات چهارگانه را بررسی کرد. بحثِ بعد، اصولِ فاهمهی محض است. اینها احکامیاند که مقولاتِ شاکله یافته، آنها را مشروط کردهاند. این اصول چهار تا است: اصول متعارفهی شهود، پیشیابی های ادراک حسی، تشابهاتِ تجربه، اصول موضوعه تفکرِ تجربی. وی به عنوانِ ضمیمه ی اصول موضوعه تفکر تجربی، دو معنا از ایده آلیسم را بیان، بررسی و رد میکند. به اقتضای بحث، دوباره، بح��ِ نومن و فنومن را مطرح میکند (چراکه در بخشِ حسیاتِ استعلایی ضمنِ طرحِ این بحث، دو تفسیر از آن نیز بیان شده بود). س در بخشِ جدلِ استعلایی، تفاوتِ عملِ فاهمه و عقل را مطرح میکند: «فاهمه در حکم، توسطِ مقولات، در کثراتی که به شهود آمده وحدت ایجاد میکند، اما عقل در پی آن است تا از طریق یک قاعدهی کلی، وحدت ایجاد کند.» با این اوصاف، با بیانِ اینکه نفس و جهان و خدا با کدامیک از انواعِ قیاس (حملی و استثنایی و انفصالی) متناظر است، شعبههای مابعدالطبیعه را بر میشمرد و آنها را طی فصولی بررسی میکند: 1. روان شناسی استعلایی (علم النفس)، 2. جهان شناسی، 3. یزدان شناسی (کلام). س بخشِ آخر را رمانوار خواندم. لذتی که آغازِ خواندنِ کتاب داشتم آخر آن نداشتم. اما در کل، کتابِ خوبی بود. باید به معنایی که کانت از مابعدالطبیعه مدّ نظر دارد توجه داشت. مابعدالطبیعه (یا متافیزیک) نزدِ کانت، نتیجهای طبیعی است از آنچه که وی از تجربه مدّ نظر دارد. دوستان اگر منابع دیگری از کانت سراغ دارند که جامع باشد (به نقد عقل عملی هم توجه داشته باشد)، مرا شرمنده خود میکنند. از دکتر شکری هم بسیار متشکرم که کتاب را معرفی کرده و آن را هدیه دادند. این سنتِ خوبِ کتاب هدیه دادن خیلی خوب است، ان شا الله همیشه پایدار باشند کتاب هدیه دهندگان. س آقای شکری! دکتر! نترس، کتابتو پس می دم، خودم خریدم کتاب رو. پ
I'm shocked this book isn't better known, and popular amongst Kant circles. It took me hours of book research just to find out it exist. This is a shame, because Hartnack's introduction to Kant's theory of knowledge is the best I've ever read. He breaks the entire Critique of Pure Reason into 142 pages, and does so without missing any primary points. The book is a chronological summary of every chapter, and subsection, of Kant's masterpiece. And Hartnack does not leave the reader disappointed. One could argue that the downside to his presentation is that Hartnack never considers present debate about what Kant said, but that's really missing the point of the book. He wants the reader to know what Kant said, but whether or not Kant was right is up to the readers’ discretion, and future research. If anyone wants to read the Critique of Pure Reason for the first time, or even a second, or third, this is an ideal companion. It also serves as a great reference book, since every chapter is summarized. If you forget what Kant's position on cosmology was, merely open this book, and in 5-7 pages, you'll have your memory refreshed.
کتاب رو دوست داشتم و معتقدم تصویر موجز و روشنگری از نظریهی شناخت کانت به دست میده، بدون اینکه بیش از حد مطلب اصلی رو ساده بکنه. محتوای کتاب هارتناک بر آرای شخص کانت متمرکز شده؛ اما آقای علی حقی که مترجم نسخهای که من مطالعه کردم هستن مقالهای دربارهی کانت از جی. جِی. وارناک رو هم به ترجمهی خودشون افزودن. این مقاله علاوه بر تشریح برخی از جنبههای فلسفهی کانت، زمینهی تاریخی او و دغدغههای ذهنیش رو بررسی کرده و نقد میکنه تا تصویر واضحتری از جایگاه کانت در تاریخ فلسفه در ذهن خواننده ایجاد بشه.
This is a lucid and brisk summary of Kant’s great first Critique. Hartnack gets a little bogged down in his interpretation of transcendental idealism. The meaning of this doctrine has been muddled by contemporary commentary that seeks to reduce it to a mere difference in perspectives. But Hartnack makes very clear how Kant’s theory of experience with it’s a priori elements is a rejection of Hume’s empiricism.
برای شروع به کانت خوندن کتاب خیلی مناسبی بود. با زبان روان و مثال های خوب به طور مناسبی معرفت شناسی کانت و سه سوالی رو که مطرح کرده بود که آیا گزاره های تالیفی پیشینی در ریاضیات، فیزیک و متافیزیک امکان پذیرند یا نه رو بررسی کرده بود.