Berberin Oğlu

by Gerbrand Bakker, Gül Özlen (Translator)

Ölmek üzere olmak ve elinden bir şey gelmeyeceğini bilmek. Babası için o an çok kısa sürmüş olmalıydı, bindiği uçak kalkış halindeyken, yerden yirmi bilemedin otuz metre kadar yükselmişken her şey olup bitmişti. Bu olayı hiç irdelemediğini düşündü, sanki bu annesinin hikâyesiydi ve detayları bilmek sadece onun hakkıydı. Annesinin başına gelen bir felaketti bu, onun kederi ve onun hatıralarıydı. Ellerini gencin boğazında gezdirdi. İşaretparmağını şahdamarının üstünde dolaştırdı, ince derinin altından damardaki kanın zayıf atışını duydu. Hiçbir berber müşterinin boynuna bu şekilde dokunma hakkına sahip olmasa da, genç adam ya bunun farkında değildi ya da itiraz etmiyordu.”
Babası o daha doğmadan önce bir uçak kazasında ölen ve büyükbabasının berber dükkânını devralan Simon bir gün, o zamana dek pek üstünde düşünmediği bu kazayı araştırmaya ve babasıyla ilgili bilgi toplamaya başlar, fakat edindiği her bilgi kafasındaki soru işaretlerini azaltmak yerine artırır. Simon bir yandan geçmişi eşeleyip babasıyla sandığından daha fazla ortak yönünün olabileceğini keşfederken, diğer yandan yıllar önceki uçak kazasıyla ilgili şaşırtıcı hikâyeler gün yüzüne çıkmaya başlar.
Gerbrand Bakker’ın önceki romanlarından aşina olduğumuz güçlü anlatımının ve az sözle çok söyleme maharetinin yine parladığı Berberin Oğlu, her şeyden önce bir arayışın romanı: bir oğulun babasını, bir insanın hayattaki yerini arayışının hikâyesi.

Genres: Fiction, Roman, Contemporary, Dutch Literature, Literature, Gay, LGBT

256 pages, Paperback

First published February 3, 2022

About the author

Gerbrand Bakker werd geboren op 28 april 1962 in Wieringerwaard, als derde zoon in een boerengezin van zeven kinderen. Heeft van 1967 tot 1992 'op school' gezeten: kleuterschool; lagere school; havo; vwo; agogische akademie in Leeuwarden en Nederlandse taal- en letterkunde aan de universiteit van Amsterdam.

Van 1995 tot 2002 was hij ondertitelvertaler, waarbij hij een voorkeur ontwikkelde voor natuurfilms die vrijwel allemaal in scène gezet worden: na een flink aantal documentaires zag hij regelmatig dezelfde beelden terugkomen.

Aangezien die kwarteeuw school blijkbaar nog niet voldoende was, begon hij in september 2003 een avondopleiding tot hovenier aan de Groene Campus in Alkmaar. In juli 2006 sloot hij die opleiding succesvol af en vanaf dat moment is hij - als 'vakbekwaam hovenier' - in te huren voor tuinontwerp en -onderhoud.

Omdat hij tijdens zijn studie Nederlands nogal wat aan etymologie had gedaan, en eerste pogingen tot het schrijven van kinderboeken faliekant mislukten, besloot hij een etymologisch woordenboek voor kinderen te gaan schrijven.

Reviews

[Argos · Rating 4 out of 5]

Hollandalı yazar Gerbrand Bakker de irtifa kaybeden yazarlar arasına katıldı. İlk romanı “Yukarıda Ses Yok” oldukça iyiydi, yeni bir yazar tanımak çok keyif verici olmuştur hep. Sonra “Dolambaç” adlı romanını okudum, ilk kitabından zayıf bulmuştum onu, şimdi ise “Berberin Oğlu”, tam anlamıyla vasat bir roman olmuş. Aslında roman 1977’de Tenerife’de yaşanan dünyanın en büyük hava faciası olarak kabul edilen iki Boeing uçağının, (nedeni halen tam açıklanamayan) bir hata sonucu pistte çarpışmaları olayını merkeze alan bir kurgudan ibaret. Edebi olarak da hikayenin anlatımı olarak da sıradan bulduğum bir kitap.

[Ingrid · Rating 4 out of 5]

Simon heeft zijn vader verloren tijdens de vliegtuigcrash op Tenerife in 1977. Hij heeft hem nooit gekend en raakt geïnteresseerd in hem en in de toedracht van de ramp.
Michel Krielaars in de NRC: Bakker laat zien dat hij een van de beste schrijvers van ons land is.

Simon lost his father in the plane crash in Tenerife in 1977. He never knew him and becomes interested in him and the facts of the disaster.
Michel Krielaars in the NRC: Bakker shows that he is one of the best writers of our country.

[Great-O-Khan · Rating 3 out of 5]

"Der Sohn des Friseurs" von Gerbrand Bakker verhandelt in einer leichten Sprache existentielle Fragen. Simon ist Friseur. Sein Salon in Amsterdam heißt Chez Jean, nach seinem Großvater Jan, der den Salon vor Jahrzehnten gegründet hat. Simon ist am 4. September 1977 geboren. Sein Vater, auch Friseur, saß in einem Flugzeug, das am 27. März 1977 verunglückt ist. Vater und Sohn sind sich also nie begegnet. Dennoch nimmt der unbekannte Vater und das Unglück einen großen Raum in Simons Leben ein.

Simon führt ein ereignisarmes Leben: "Schneiden und rasieren, essen und trinken, schwimmen. Toter, unbekannter Vater, leicht hysterische Mutter. Nie einen festen Freund gehabt." Er arbeitet so wenig wie möglich. Er hat keinen Freundeskreis. Einmal nimmt er einen Mann, den er im Schwimmbad trifft, mit nach Hause. Einmal hat er ein Abenteuer mit einem Schriftsteller, der regelmäßig in den Salon kommt.

Simon hilft seiner Mutter Anja, eine Gruppe geistig behinderter Jugendlicher beim Schwimmen zu betreuen. Igor ist einer der Teenager. Er ähnelt dem Schwimmer Alexander Popow, dessen Poster an Simons Schlafzimmerwand hängt. Simon fühlt sich körperlich angezogen von Igor.

Die Geschichte und die Charaktere sind nicht uninteressant. Sie tragen für mich aber nicht auf knapp 300 Seiten. Die Form und die Sprache sind leider sehr simpel. Eigentlich ist es erstaunlich, dass der Autor mit einer so einfachen Sprache eine durchaus ansprechende Atmosphäre schaffen kann. Für eine wirklich beeindruckende Lektüre reicht es aber nicht.

[Kuszma · Rating 4 out of 5]

Vannak hősök, akik gond nélkül végigüldögélnék a komplett regényidőt, ha az író nem toszogtatná őket. Tennének-vennének, végeznék a kis hétköznapi, unalmas munkájukat, este néznének egy kis pornót, aztán elaludnának. Az olvasónak meg kiugrana az állkapcsa az ásítozástól. Simon, a férfifodrász is ilyen karakter - néha megigazít pár frizurát, segít (kedve ellenére) az anyjának, aki értelmi fogyatékosokra vigyáz az uszodában, és kábé ennyi. Úgyhogy Bakkernek muszáj valahogy felturbóznia a dolgokat - behoz a képbe egy eltűnt apát, egy repülőgép-katasztrófát, és egy írót, aki egy fodrászról írna könyvet (ami mellesleg izgalmas ösvényeket nyit a metaregények felé). Ezt az eseménykoktélt felrázza, nyakon önti vele Simont, nekünk meg innentől nincs más dolgunk, mint figyelni, hogyan értékelődnek (vagy nem értékelődnek) át hősünk vonatkozási pontjai.

Az előző Bakker-regény ("Az iker"), megmondom kerek perec: jobb volt. Abban sokkal letisztultabban sikerült megénekelni a hétköznapok megrázó himnuszát. De azért tetszett ez is. Bakker ugyanis visszahelyezi jogaikba az introvertált hősöket - azokat a szűkszavú, maguknak való figurákat, akik tényleg csak a lelki nyugalmukért akarnak megharcolni. És ez nagyon jól van így, mert mindent összevetve: az olvasás mégis csak az introvertáltak birodalma.

[Matthieu Wegh · Rating 4 out of 5]

? leeskring Leiderdorp 21/2/23
🤔 Een heel mooi geschreven roman, die boeiend bleef tot het einde. Bijzonder was dat ik bij het tv-programma Brommer Op Zee 2 jaar geleden een interview met de schrijver had gezien en dat sprak mij toen al zeker aan, maar achteraf was het nog veel interessanter om te zien, wat ik deed net voor ik dit boek uit had.
=> Ik heb al meerdere keren Boven is het stil en Perenbomen bloeien wit bij mijn bieb geleend, maar steeds was er geen tijd, ruimte om een van deze boeken te lezen en dat gaat nu ook zeker weer even duren, maar zeker nieuwsgierig naar meer boeken van deze auteur.
MW 21/2/23

[Deniz Balcı · Rating 4 out of 5]

Hollandalı yazar Gerbrand Bakker'in son romanı 'Berberin Oğlu', ondan alışık olduğumuz edebi suların uzağında seyreden kendine has bir anlatı olarak karşımıza çıkıyor. 1977'de Tenefire'de gerçekleşen, havacılık tarihinin en büyük uçak kazalarından biri olarak gösterilen elem olayı merkezine alıyor. Direkt olarak hikayesini bu kaza etrafında kurgulamaktan ziyade, kurmacanın gücünü arkasına alarak kaza esnasında uçakta olan ve akıbetinden haber alınamayan bir Hollandalı (Cornelius, nam-ı diğer 'Berberin Oğlu') etrafında hikayesini katman katman işliyor. Diğer yandan hayatın her anında olduğu gibi, bilinemezler ve tahmin edilemezlikler anlatı boyunca bolca kendilerine yer buluyor. Yazar olasılıklar evreninde, kendi gerçeğini ya da tasavvurunu işlerken bir yandan da yazar olarak romanın içerisine girerek hikayeyi boyutlandırıyor. Bir yazar için yazması oldukça keyifli bir tarz olsa gerek. Romanı okurken Bakker'in bu kitabı yazma motivasyonunu ve yazarken ki yazarlık sürecini düşündüm, biraz da gıpta ettim:) Bu tarz denemeler, oyunlar ve boyutlandırmalar benim için her daim hikayeyi daha hissedilir kılıyor, zira eseri yazarından bağımsız düşünmem gerekmiyor. Yabancılaşma sürekli canlı tutuluyor.

Kitap bir 'arayışın' kitabı. Romandaki karakterlerin arayışı ve soruşturması gibi, yazarın kendisinin de hikayeyi ve sonu arayışının öyküsü. Bir babanın arayışı, bir oğulun arayışı, bir geçmiş arayışı, bir gerçeklik arayışı, bir son arayışı, bir hayat amacı arayışı, bir mana arayışı... Bir çok arayışla karşılaşacaksınız kitapta. Bu zaten Bakker'in önceki kitaplarından da alışık olduğumuz meseller. Burada diğerlerinden farklı olarak içlerine kapanmış, hesaplaşmaların gölgesinde yaşayan; ruhları eskimiş karakterlerden ziyade, bir mizah anlayışı olan hayatın içine karışmış, çatışmalarıyla barışmış insanlar karşımızda. Bu da okuma açısısından daha merak dolu ve özdeşlik; haliyle de kardeşlik duygusunu doğuran bir durum yaratıyor okur için. Hem Bakker'in bu romanının 'Küresel Roman' anlayışıyla da birebir örtüştüğünün altını çizmem lazım. Bu deneme, yazarın yazarlık kariyeri için de yeni bir başlangıç olabilir.

Metis zaten şahane ya, şanslı hissetiren bir yayınevi. Sağ olsunlar.

İyi okumalar.

[Marjolijn · Rating 4 out of 5]

“Alles kan! Je kan het zo gek niet bedenken, als je het geloofwaardig opschrijft, kan het.”

[Gianni · Rating 4 out of 5]

Il titolo originale del libro, Il figlio del barbiere, è diventato Quelli che restano nell’edizione italiana, pescato nella trama dall’omonimo titolo di ”un documentario sull’elaborazione della perdita. Del lutto. Un giornalista intervista persone che hanno perso un figlio, un coniuge, un fratello una sorella.” Quello dell’elaborazione di una perdita, e in questo caso l’assenza di un padre mai conosciuto e tragicamente scomparso in un incidente aereo realmente avvenuto a Tenerife nel 1977, è il tema centrale su cui si sviluppa una storia attraverso almeno tre trame che, pur intrecciandosi necessariamente, potrebbero essere delle narrazioni autonome.
Una narrazione, quella principale, riguarda Simon, barbiere che ha rilevato l’attività del nonno e che, essendo il proprietario e l’unico lavorante, può permettersi di selezionare il numero di clienti da servire su appuntamento nella giornata e, comunque, sempre molto pochi. Simon è un omosessuale single e solitario, anche se non asociale, allenato a incanalare le proprie tensioni attraverso la pratica del nuoto pressoché quotidiana.
Dalle date degli eventi narrati si può risalire all’età di Simon: più di quarant’anni o, come afferma in un passaggio, vicino ai cinquanta, ma è tratteggiato più come un adolescente maturo. La sua vita la riassume lui stesso quando rimugina ”Tagliare e radere, mangiare e bere, nuotare. Padre morto, sconosciuto, madre leggermente isterica. mai avuto un compagno fisso. Un lavoro servito su un piatto d’argento, troppo facile, forse. Ha fatto la scuola per parrucchieri, naturalmente, ma voleva fare il parrucchiere nella vita?”.
Simon ha un buon rapporto con il nonno Jan, figura molto bella, che, in qualche modo, lo stimola a cercare in rete notizie sul disastro aereo; è più problematico il rapporto con la madre Anja, che non ha mai accettato la fuga del marito e la sua tragica scomparsa, tanto da non curarsi se il suo nome non compare tra quelli delle vittime.
La seconda narrazione riguarda Cornelis, il padre di Simon, che improvvisamente lascia la moglie che aspetta un figlio da lui per andare a Las Palmas con Jacob, l’apprendista barbiere attratto da lui e che lavora nel negozio del padre, consapevole che ”Questo è svignarsela, pensa, mentre si chiude la porta alle spalle. Forse anche scappare.” Ad uno scalo forzato a Tenerife, Cornelis non risale sull’aereo della KLM che si sarebbe scontrato al decollo con un aereo della PANAM causando centinaia di vittime. Cornelis resta a Tenerife, cambia nome e per vivere fa l’unica cosa di cui al momento è capace: il barbiere.
La terza narrazione è quella dell’incidente aereo, una ricostruzione approfondita e documentata che ha quasi la struttura di un reportage giornalistico narrativo.
Attorno ai protagonisti principali ruotano molti personaggi secondari, tutti ben definiti e anche interessanti, come la figura dello scrittore cliente di Simon, ritagliato su quella dell’autore stesso.
Il tratto che risalta di più è il senso di solitudine che pervade la vita di Simon, e non solo la sua, in fondo sono tante solitudini che si intersecano, ”Come succede spesso, almeno quando il negozio è deserto, ha l’impressione che il tempo si sia fermato. Un salone di parrucchiere senza clienti, una piscina senza nuotatori, il corridoio di una scuola durante le vacanze.” Senso di solitudine che si coniuga con l’essere single, per necessità o per scelta, ”Oscar single, lo scrittore single, lui single, sua madre single, perfino Jason e Martine sono single adesso, e Jan, ma lui non conta, lui è vedovo. Anche mia madre è vedova, anche se avrebbe potuto risposarsi facilmente. No, lei è single per scelta. Tutte persone sole.”
Le relazioni omosessuali di Simon e dei suoi conoscenti sono garbate e non esibite, ma c’è un aspetto del desiderio di Simon, che si manifesta nel corso dell’aiuto che presta alla madre nell’attività in piscina con un gruppo di disabili, che può destare perplessità.
Il testo è scorrevole e piacevole, non privo di ironia ed esplicito, senza rimandi da leggere sotto traccia.

[Banu Yıldıran Genç · Rating 4 out of 5]

gerbrand bakker’in önceki kitaplarını çok iyi hatırlamıyorum. bir daha okumam lazım. ama “berberin oğlu” yine sevdiğim bir roman oldu. ama sanki öncekileri daha çok sevmiştim. emin değilim 🫢
sadece bir olayın ne kadar “hollandalı” tarzda anlatılabileceği için bile okunabilir aslında. çok büyük bir trajediye, yarım milyon insanın öldüğü 1977 tenerife faciasına odaklanan bu romanda bu uçak(lar) kazası olayın merkezinde duruyor. yazar sonsözde internete teşekkür ediyor. çünkü kanarya adalarında geçen bölümü de tüm kazayı da sadece internetten yaptığı araştırmalarla yazmış. zaten öyle bir anlatıyor ki emin olun kazayı da, eva meyer’i de… hepsini araştıracaksınız.
kazada babası da ölen, öldüğü varsayılan simon’un 20’li yaşlarında bu kaza hikayesine odaklanmasıyla başlıyor aslında roman. babasız büyümek bu kadar az dramatik anlatılabilir aslında. hollanda usulü derken ondan bahsediyorum. annesine arada atar yapıyor babamı bana anlatmadın diye, annesi diyor ki ölümünden 5 ay sonra doğduğun adam, baban sayılır mı, emin değilim. öyle bir cool’luk.
simon ise kararlı. uçak kazasını da onla birlikte araştırıyoruz. mis gibi geçindiği dededen kalma berber dükkanı, üstünde evi, randevuyla kabul ettiği üç beş müşterisi, huzurevinde dedesi, arada yardım ettiği bir annesi var. hayatın konforunu kıskandım valla. babasızlığı dert oluyor tabii işte, kimse kusursuz bir hayat yaşamıyor sonuçta.
bir yandan ailesine açılmış olsa da yalnız olduğunu düşündüğü bir seks hayatı var. eşcinsel ama duygusal herhangi bir ilişkisi yok. isteyip istemediğinden de emin değil. bu konuda gerçekten tam bir avrupalı konforu yaşıyor simon. yalnızlığını bazen sorun yapsa da genelde mutlu.
ama annesine yüzme havuzunda yardım ettiği engelliler grubunda igor var. aklı küçücük kendi çok yakışıklı igor, simon’un etik anlayışını bir alt üst ediyor. romanda bu gerilim çok iyi örülmüş. açıkçası sona kadar her şeyi bekledim, hazırlıklıydım.
romanın ikinci bölümünde uçak kazasını baba cornelis’in gözünden okuyoruz ve neler olduğunu bittiği konusunda aydınlanıyoruz. sona doğru ise beklediğimiz şey oluyor, modern roman bu, elbette bir şeyler çözülecek, her şey olmasa da.
insana, babasızlığa, arayışa, yalnızlığa ama en çok da kendini iyi hissettiğin erdeme dayalı bir roman bence “berberin oğlu”. ve simon bir şekilde anne ve dedesinden bu erdemi kazanmış. ne mutlu.
sonda metis yayınları’nın sürprizine bayıldım. çok tatlısınız ❤️ gül özlen’in çevirisi ve dipnotlar da gayet güzeldi.

[Bern · Rating 3 out of 5]

İtiraf etmeliyim ki, bu kitaptan evvel ne Tenerife'den (Kanarya Adalarını bilirdim de, isimlerini ayrı ayrı bilmezdim) ne de dünyanın en büyük havacılık faciasından haberdardım. Yazar son sözde belirttiği gibi Tenerife'ye hiç gitmemiş, araştırmalarını internet üzerinden yapmış. Kitabın beğendiğim kısımları böyle bir felaketten sonra bitmeyen yas (her ne kadar üstü kapatılmaya, bahsi açılmamaya çalışılırsa çalışılsın), daha annesinin karnındayken ölen babasını 40 yıl sonra tanımaya çalışan ve hatta onunla kendisi arasında benzerlikler bulan adamın çabası. 583 kişinin öldüğü, aralarından kimliği tespit edilemeyip toplu mezarda gömülenlerin ardında kalanların yaşadıkları-hissettikleri kitaba çok güzel yansıtılmış. Beni eşcinsellik içeren bölümler irrite etmedi, ancak kitabın baş kahramanının zihinsel engelli bir gence cinsel ilgi duyması, hatta bunu eyleme dökme çabasından rahatsızlık duydum. "Bu bir kurgu, ne var? Kahramanın iletişim sorunları var, kendini zihinsel durumu nedeniyle ifade edemeyen gençle özdeşleştiriyor, o genç annesiyle yıllar sonra iletişime geçebilmesi için bir vesile oldu" denilebilir, ama ben belki de öznel hassasiyetim nedeniyle huzursuz oldum. Yine de yazarın tarzını sevdiğim için diğer kitaplarını da okumak istiyorum. Şunu eklemeden de geçemeyeceğim, dipnotların kitabın sonuna yazılması okuma zevkimden çok şey götürdü. Dipnotlar çoğu zaman başka bir dildeki birkaç kelime, bir-iki cümle. Uzun, aydınlatıcı bir ek bilgiler olsa ve sayfanın altında fazla yer kaplayacak olsa anlardım.

[Hulyacln · Rating 4 out of 5]

Babanız siz doğmadan önce tarihin en büyük uçak kazalarından birinde öldü. Ve siz onun yaptığı gibi her gün önünüze oturan insanların saçlarını kesmeye devam ediyorsunuz.
Dedenizin de yaptığı gibi.
Ama zincirin bir yerde kırılması gerektiğini biliyorsunuz. İçten içe, ufak kıvılcımlarla başlıyor sorgunuz:
Tanımadığınız babanıza ne kadar benzemiş olabilirsiniz?
.
Gerbrand Bakker’dan okuduğum üçüncü kitapta da bambaşka duyguların iç içe geçmesiyle kapattım son sayfayı. Bir bıçağın sırtındaydı gözlerim okurken. Simon, sakin bir karakter-alışkanlıkları ve kuralları olan biri. Annesi-dedesiyle ilişkisi, onu heyecanlandırırken okuru şüpheye düşüren merakı ve tam ortada duran iki uçağın birbirine geçen görüntüsü.
Huzursuzluk veriyor..
Yazarın çekimine kapılıveriyorum…
.
Kitabın sonsözünden sonra Metis’in ufak notu ise gülümsetti, Bakker’ın sözlerinden sonra da böylesi güzel olurdu ❤️
.
Gül Özlen çevirisi, Emine Bora kapak tasarımıyla ~

[Joseph Schreiber · Rating 3 out of 5]

3.5 Stars.
This portrait of Simon, a middle-aged barber, is a slow simmer, precise in its depiction of an emotionally pinched gay man who swims regularly and works in the shop he inherited from his grandfather at a relaxed pace, only taking a few appointments a day. His father has suddenly disappeared before he was born and is assumed to have been killed in the 1977 plane crash on Tenerife. His mother never remarried. When a writer who is a regular customer tells him he is planning to have a barber as a character in the new novel he is writing, it becomes apparent that Simon's father's tragic accident is also a line of interest. This in turn sends Simon into an obsessive search to know more about the crash. This novel features a vivid supporting cast of characters, and the plot contains a number of twists, but at nearly 300 pages, it could have been tighter and more engaging had it been trimmed by at least 50 pages or more.
A longer review can be found here: https://roughghosts.com/2025/09/07/th...

[T · Rating 1 out of 5]

Was zur Hölle war das bitte für eine Darstellung von Menschen mit Behinderungen? Ich verstehe ja diesen ganzen Aspekt von fehlender Nähe, Komplexen usw. und mir ist auch bewusst dass letzten Endes wirklich nichts passiert ist, aber ableistische und politisch unkorrekte Aussagen zu tätigen und diese nur halbherzig zu korrigieren bleibt schlichtweg Ableismus.
Insbesondere wenn dieser ganze Handlungsstrang komplett irrelevant für die gesamte Geschichte ist. Dieser ganze Aspekt hat die Geschichte nicht einen Moment vorangetragen. Stattdessen durfte ich mir zehn Mal anhören, dass Menschen mit Behinderungen nicht mit anderen Menschen vergleichbar seien, dass sie nichts weiter als „bloße Körper“ sind.
Ich fange gleich wieder an zu kotzen.
Und hätte mir mal bitte jemand sagen können, dass sich hinter diesem vermeintlich homosexuellen Handlungsstrang ein fast 50 jähriger und ein fu**ing 18 Jähriger versteckt?! Ich dachte ich lese da ein Coming Out und eine süße Liebesstory, die Simon beim Verarbeiten des Fehlens seines Vater hilft. Stattdessen muss ich einem erwachsenen Mann dabei zusehen, wie er sich an einem Jugendlichen, der nicht richtig sprechen kann, vergreifen will.
Ich fange gleich wieder an zu kotzen.

[Myriam · Rating 4 out of 5]

‘0, ja,’ zegt Simon. ‘Er is iets wat ik je ook nog wilde vragen. Hoe doe jij dat als je in je boeken over seks schrijft?’
‘Dat doe ik niet. En ik heb het geprobeerd, geloof me. In dat verhaal van Oscar net, toen hij zei hoe die jongen heette, zei hij alleen “hij deed het luik dicht”. Zo doe je dat. Oscar zou een schrijver kunnen zijn. Als je dat wat hij zei opschrijft, laat je er een witregel op volgen. Witregels zijn geweldig en nogal onderschat door veel schrijvers. En lezers zijn, over het algemeen, niet dom.’

[Dolf Patijn · Rating 4 out of 5]

De kapperszoon is een roman met mooie momenten, onderkoelde humor en veel weemoed. Simon is een vrij passief personage maar interessant genoeg om te blijven volgen. Zijn vader is verdwenen en Simon heeft hem nooit gekend. Het verhaal van de vader wordt ook mooi verteld. Een sterke roman met een aantal wat minder sterke punten. Een aanrader.

[Daphna · Rating 3 out of 5]

Having read The Detour and the Twin by Gerbrand Bakker and found them both very good, I found this novel disappointing.

The plot is simple enough. Simon is a hairdresser as were his father and his grandfather. The day after Simon’s mother shared the news of her pregnancy with his father, the latter packed a suitcase and stealthily disappeared from her life and that of his unborn son with no explanation. The family finds out that he was one of the casualties of a plane crash on his way to Palma. Or at least he was on the passenger list - most of whom were not identified - and therefore the assumption was that he had been killed in the crash.

After many years of not giving much thought to his father, Simon becomes motivated to learn about him and to understand what happened to him. He realizes that although he never knew him, his father's absence had impacted his life.
The novel deals with the relationships between Simon and his mother, his grandfather, a writer who is writing about the disappeared father, and a whole gallery of other persons inserted into the novel without much rhyme or reason. We are given glimpses of Simon through these relationships, but he remains none the less superficially drawn. The father’s story is told in parallel and although more interesting and revealing, it’s the minor part of the novel.

I found the novel mediocre with nothing much to offer. It could have perhaps been an interesting novella but at 300 pages it was too diffused and rather tedious.

[Reyer · Rating 3 out of 5]

Eindelijk, een schrijver die begrepen heeft dat een roman slechts gebonden is aan de grenzen van de fantasie. Waar Nederlandse schrijvers zich nog wel eens beperken tot alledaagse perikelen die zich in hun eigen leven (hadden kunnen) afspelen, lardeert Gerbrand Bakker (1962) De kapperszoon met licht absurde verhaallijntjes die het boek cachet geven.

De kapsalon van hoofdpersoon Simon is volgens het bordje bij de deur vaker fermé dan ouvert. Het tekent de kapperszoon die niet graag druk is en zijn klanten zwijgzaam toehoort. Zijn moeder en grootvader hebben hun gedachten over zijn wel en wee, die Simon van zich laat afglijden. Als hij zich al ergens mee bezighoudt, is het de dood van zijn vader, die voor zijn geboorte omkwam in de vliegtuigramp van 1977 op Tenerife.

Ik ben de nabestaande van een slachtoffer, denkt hij. Voor het eerst in zijn leven. Weer voelt hij het weggemoffelde van de ramp, het stoffige, het het-is-nu-eenmaal-gebeurd-en-nu-gaan-we-weer-verder. Het enorme verschil tussen 1977 en 2014.

Dan is er Igor, één van de verstandelijk beperkten in de zwemgroep van zijn moeder die Simon doet denken aan de Russische zwemmer Alexander Popov, van wie hij een poster boven zijn bed heeft hangen. Op Twitter schrijft Simon van zich af, tot vermaak van één van zijn klanten, de "schrijver" – een spiegel van Bakker zelf.

Bakkers stijl sprak me niet meteen aan. Toch vond ik het een mooi boek. Andere schrijvers zouden waarschijnlijk Simons homoseksualiteit of eenzaamheid hebben benadrukt, maar Bakker verlegt de aandacht juist naar de wereld om hem heen. Het deed me in bepaalde opzichten denken aan De hemel is altijd paars van Sholeh Rezazadeh, waarin klanten het leven van de protagonist ook luister bijzetten. Ondanks de absurde wendingen is De kapperszoon echter geloofwaardiger.

[Andrea · Rating 3 out of 5]

Gli ingredienti affinché questo libro potesse davvero piacermi c’erano tutti. È innanzitutto una storia LGBTQIA+: Simon, il protagonista, è un ragazzo gay che fa il parrucchiere (come suo padre e suo nonno prima di lui) e vive una routine fatta di lavoro, passione per il nuoto e una tranquilla vita da single. È poi un romanzo che affronta il tema delle mancanze e dell’essere soli: Simon, infatti, ha perso il padre in un incidente aereo e per questo motivo non l’ha mai conosciuto. La madre, che lavora come educatrice in una piscina dove svolgono attività persone con disabilità intellettive, preferisce non parlare mai dell’argomento. Sarà però uno scrittore, interessato a scrivere una storia che riguarda suo padre, a risvegliare in lui la curiosità. Ma questo non è l’unico elemento che animerà la vita più o meno piatta del protagonista: quest’ultimo infatti realizza di provare una forte attrazione fisica per uno dei ragazzi con cui lavora la madre. Il risveglio del corpo, l’assenza di una figura paterna, la ricerca di contatti e connessioni umane (con tutte le loro difficoltà) sono le ottime premesse su cui poggia Quelli che restano. E per più di metà del racconto sono stato davvero convinto che potesse diventare uno dei miei preferiti del 2024. Ma nella parte finale qualcosa si è “rotto”: non ho capito del tutto alcune scelte nello sviluppo della trama, così come ho avuto la sensazione che il finale sia arrivato in modo affrettato e non del tutto conclusivo.

*Ringrazio Iperborea per avermi fatto avere una copia di questo libro che accarezzavo da un po’ di tempo nella mia lista dei desideri ❤️

Questa e altre recensioni nella mia newsletter mensile: https://signorponza.substack.com

[JannieTr · Rating 5 out of 5]

Er is lang naar uitgekeken, maar daar is hij dan: een nieuwe roman van Gerbrand Bakker. En wat voor één! Een origineel uitgangspunt met verrassende wendingen in de typerende, prettig leesbare Bakker stijl. Het was het wachten meer dan waard.

Vliegtuigramp

Zeg "Vliegtuigramp" en veel mensen zullen de MH17 noemen. Maar ik herinner mij nog heel goed de ramp op zondag 27 maart 1977, toen op de luchthaven Tenerife Noord (destijds bekend als Los Rodeos) op het Canarische eiland Tenerife twee vliegtuigen van het type Boeing 747 – een van Pan Am en een van de KLM – op elkaar botsten. Daarbij kwamen 583 mensen om het leven. Het is daarmee de grootste ramp uit de geschiedenis van de luchtvaart. Slechts 61 inzittenden, allen aan boord van het Pan Am-toestel, overleefden de ramp. Dat is nu 45 jaar geleden en er is nauwelijks meer aandacht voor. Maar Bakker haalde de ramp uit de vergetelheid door er een bijzondere roman omheen te schrijven.

De kapperszoon en de schrijver

Hoofdpersonen zijn een kapper en een schrijver. De kapper, Simon, is de zoon van een van de omgekomen passagiers. Zijn vader heeft hij niet gekend: hij werd geboren na het ongeluk, maar hij zit wel met veel vragen. De schrijver is zijn klant en vindt het gegeven interessant en wil er graag meer over weten. En zo ontstaat een boek waarin heel veel achtergrondinformatie over de vliegramp naar boven komt, want Simon zoekt de antwoorden die hij van zijn moeder en grootvader niet krijgt op via internet. De schrijver speelt een kleinere, maar vermakelijke rol. Hij heeft veel weg van Gerbrand Bakker zelf. Zo heeft hij een uiterlijk dat lijkt op dat van Bernlef en heeft hij romans geschreven als Beneden is het kil, De landweg, April en Amandelbomen bloeien rood. Het ontbreekt in dit bijzondere verhaal niet aan humor. Zelfs de Verantwoording achter in het boek doet je glimlachen.

Vader, grootvader en moeder

Waarom ging Simons vader, zonder iets te zeggen, op reis om het moment dat zijn moeder net zwanger was? Waarom wil ze hem niets vertellen? Wat weet zijn grootvader precies? Waarom zat een stagiair uit de kapperszaak in hetzelfde vliegtuig? Als Simon eenmaal begint te zoeken, laat het hem niet meer los. Met zijn grootvader bezoekt hij de plek waar de resten van veel slachtoffers begraven zijn. Maar daar ontdekt hij ook, dat van velen niets is terug gevonden en dat ook zijn vader nooit geïdentificeerd is. Bakker constateert (via Simon) op verschillende momenten in het verhaal dat er voor deze slachtoffers veel minder aandacht was dan voor die van de MH17. Pas in 2007 werd er een internationale herdenking gehouden op Tenerife en een monument onthuld.
Grootvader Jan wil graag dat Simon zijn kapperszaak (die zijn zoon Cornelis runde) overneemt, nu Cornelis er niet meer is. Simon vindt het geen prettig werk en de zaak is vaker dicht dan open. Zijn moeder Anja doet vrijwilligerswerk in het zwembad met geestelijk gehandicapte kinderen, daar betrekt ze ook Simon bij. Het geeft het verhaal allerlei extra wendingen, die toch uiteindelijk wel weer met elkaar te maken hebben. Via de gesprekken die Simon met zijn grootvader en moeder voert, krijgt de lezer een goed beeld van ze.

Eind goed, al goed?

Het is heel moeilijk om meer over de inhoud te schrijven, zonder de plot te verklappen. De gekozen constructie houdt de spanning er tot het einde in. De schrijver en de barman van de kroeg waar Simon de schrijver ontmoet, zorgen voor de humor in het verhaal. En dan zijn er nog de honden (ook een Bakker ding) en de Spaanse woorden: als al je boeken in het Spaans vertaald worden en je daar goede contacten hebt, dan spreek je natuurlijk ook zelf een beetje Spaans. Alles samen genomen is deze dikke roman zonder meer geslaagd. Een interessant onderwerp, goed uitgewerkt in een spannend verhaal, met de nodige humor en in de kenmerkende heldere Bakkerstijl, zonder zweverige metaforen. Met als basis de kracht van familiebanden en de behoefte je herkomst te kennen. En het einde? Dat mag iedereen zelf invullen.

Deze recensie verscheen eerder op Mijn Boekenkast: https://mijnboekenkast.blogspot.com/2...

[Rita · Rating 2 out of 5]

Wat is iedereen toch lyrisch over dit boek. Ik zat maar te wachten op een ontwikkeling, een plot, een verandering. Het kabbelde maar voort over niks; nergens motivatie, verdieping of argumenten.
Ik had in het begin even gegoogled op die ramp, maar had ik niet hoeven doen, Bakker reproduceerde dat allemaal ook.

[Jip · Rating 5 out of 5]

echt benieuwd naar 'Beneden is het kil'

[Marta Cava]

M'ha enganxat molt i com sempre, Bakker va a la seva juga amb tu i els teus sentiments i et deixa amb ganes de que la novel·la tingui dues-centes pàgines més i no et deixi amb la mel al llavis. És bo, aquest home

[Jan · Rating 3 out of 5]

Geen grote klapper maar een toch wel intrigerende roman over een gewone man, de kapperszoon, die zijn vader nooit gekend heeft, waarvan wordt gezegd dat hij is omgekomen bij de grootste luchtramp uit de geschiedenis, toen in 1977 een KLM toestel en een Amerikaans vliegtuig op elkaar botsten op
Tenerife.

[Carola · Rating 4 out of 5]

Ja, ik miste wat verdieping, vooral op het eind, maar dit boek is zo boeiend en vermakelijk en goed te lezen dat het mij uit een leesdip trok. Niks kon me boeien, dit boek wel. En lees ook het complete nawoord.

[Rozemarijn Brus · Rating 4 out of 5]

Na dit boek heb ik een andere kijk op witregels, wil ik naar Tenerife, naar de kapper, zwemmen en een hond. En als je denkt, waar slaat deze review op, dan is het alleen nog maar meer een aansporing om 'De Kapperszoon' te gaan lezen.

[Sebastian · Rating 5 out of 5]

Eem echte Gerbrand Bakker. Heerlijk weer om te lezen. Ik noem het prachtig klein schrijven.

[Tatjana Bordukalo Nikšić · Rating 3 out of 5]

Djela Gerbranda Bakkera, književnika i vrtlara (sve biografije navode taj detalj, da je i vrtlar!) čitala sam davno, i sadržaj im više ne pamtim, ali pamtim da su bile ugodne za čitanje. Takav je i roman "Frizerov sin", koji nosi i dodatnu notu diskretnog humora i poigravanja pričom. Roman, u stvari, donosi priču u priči, a frizerov sin nije jedan, nego su najmanje dvojica. Jedan je Simon, glavni lik, frizer koji se bliži 50-toj, i nikad nije upoznao svojeg oca koji je poginuo u avionskoj nesreći prije njegova rođenja. Drugi je Simonov otac, koji je i sam frizerov sin, jer i njegov otac bio je frizer. Kroz njegovu priču doznajemo i detalje o toj avionskoj nesreći. Pa tako kroz roman pratimo Simonovu svakodnevicu, koja se sastoji od malo šišanja (zbilja, nije jasno od čega on živi uz tako malo rada?), malo plivanja na bazenu, malo komunikacije s majkom, i usputnih veza. S muškarcima. Simonov lik pomalo je iritantan, naročito zbog jedne situacije na bazenu, ali Bakker srećom ne prelazi granicu dobrog ukusa, iako joj se opasno približava. Najzabavniji je ipak lik pisca, čiji romani nose naslove koji su parafraza Bakkerovih naslova, pa tako možemo zamišljati da je u ovaj roman unio i samog sebe - ili barem dio sebe. Simpatično je što u zahvalama na kraju autor zahvaljuje - internetu.
Roman je u cjelini lako čitljiv i opuštene atmosfere, lijepo napisan i ne opterećuje. Dala bih mu i 4 zvjezdice, ali na kraju mu ipak nešto nedostaje da bi imao zaokruženu cjelinu.

[Michiel Scheen · Rating 4 out of 5]

4,5 stars!

[Hella · Rating 3 out of 5]

Ik was er vorig jaar mei al in begonnen dus nu toch maar even opnieuw. Met veel plezier gelezen, zijn stijl is zo fijn droog. Maar al met al toch niet genoeg body voor 4 sterren, vond ik.

[Arie Kok · Rating 3 out of 5]

Een knap geschreven boek. Vlot geschreven, boeiende compositie. Vooral de dialogen konden me bekoren. Bakker heeft het plezier van het fictieschrijven duidelijk weer terug gevonden. Toch geef ik het maar drie sterren. Dat zit hem in het universum dat Bakker schept. Personages doen de dingen omdat ze ze doen, niet omdat ze er een diepere motivatie voor hebben. Cornelis ontsnapt aan een vliegramp, maar heeft daar geen enkele diepere gedachte bij, geen existentiële vragen die hem pijnigen. Dat is niet alleen ongeloofwaardig, het is ook nogal leeg. Zijn familie waant hem al veertig jaar dood, het lijkt hem nauwelijks te raken. Ergens moet hij een zoon hebben, maar hij doet nauwelijks moeite die zoon te leren kennen. Zou die zoon hem niet nodig hebben? En waarom vertrok hij eigenlijk naar Tenerife? Gewoon omdat mensen dingen doen die ze doen? In zo'n wereld wil je toch niet leven?