Ο 13ος επιβάτης

by Yannis Maris, Γιάννης Μαρής

"-Πάρε στο τηλέφωνο τη Χωροφυλακή, είπε ο Μπέκας ανυπόμονα. Ως το απόγευμα θέλω να έχεις νέα.

Βγήκε από το γραφείο του σκυθρωπός. Δεν αγαπούσε τις υποθέσεις που θύμιζαν μυθιστορήματα κι ένιωθε τον εαυτό του λίγο γελοίο που έδινε σημασία σε τέτοιες φανταστικές λεπτομέρειες. Ντρεπόταν τώρα για την εντολή που έδωσε στον βοηθό του. Τι δουλειά είχε στο τρένο της Θεσσαλονίκης ο άνθρωπος με το άσπρο κοστούμι; Και, επιτέλους, υπήρχε πραγματικά ένας άνθρωπος με άσπρο κοστούμι;

Ποτέ στα τριάντα χρόνια της καριέρας του ο αστυνόμος Μπέκας δεν είχε εκνευριστεί τόσο πολύ. Ένιωθε πως τον κορόιδευαν. Πως υπήρχε ένα φάντασμα που έπαιζε μαζί του. Κι αυτό το φάντασμα φορούσε ένα λευκό κοστούμι.

Ήταν ο τέταρτος θάνατος, κι αυτός ο θάνατος ετούτη τη φορά δεν ήταν ούτε "αυτοκτονία" ούτε "δυστύχημα". Ήταν ένας καθαρός φόνος με πιστόλι, αλλά φόνος απόλυτα νόμιμος".

"Ο 13ος επιβάτης" του Γιάννη Μαρή πρωτοδημοσιεύτηκε το 1962 σε 129 συνέχειες στην "Απογευματινή", με εικονογράφηση του Μ. Γάλλια, και κυκλοφόρησε σε βιβλίο το 1971 από τις βραχύβιες εκδόσεις "Περγαμηνή". Έκτοτε, αν και είναι ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα του πολυγραφότατου συγγραφέα, δεν ξανακυκλοφόρησε. Οι εκδόσεις "Άγρα" ξεκινούν με τον "13ο επιβάτη" μια σειρά εκδόσεων "χαμένων" κειμένων του "πατέρα" του ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος. Οι δύο μεγάλες υποθέσεις του αστυνόμου Μπέκα ήταν το "Έγκλημα στο Κολωνάκι" και η περίπλοκη υπόθεση κληρονομιάς στον "13ο επιβάτη". "Ο 13ος επιβάτης" είναι το πιο τυπικό έργο του Μαρή με ήρωα τον Μπέκα. Η υπόθεση της μεγάλης κληρονομιάς "ήταν η σοβαρότερη και η χειρότερη υπόθεση που ανέλαβε στα τριάντα χρόνια της αστυνομικής του ζωής. Μια υπόθεση στην οποία απέτυχε".

Genres: Crime, Mystery, Fiction

252 pages, Paperback

First published January 1, 1956

About the author

Yannis Maris (Greek: Γιάννης Μαρής) also known as Yannis Maris-Tsirimokos, Giannis Haniotis, was a novelist and screenwriter.

Reviews

[George K. · Rating 4 out of 5]

Έβδομο βιβλίο του Γιάννη Μαρή που διαβάζω, τέταρτο που (έστω και την τελευταία στιγμή) παίρνει τέσσερα αστεράκια. Εντάξει, δεν μπορώ να πω ότι ξετρελάθηκα από το όλο μυστήριο, πάντως η πλοκή με κράτησε σε μια κάποια αγωνία μέχρι το φινάλε, το οποίο φινάλε ναι μεν ήταν μάλλον άρτιο, από την άλλη όμως δυστυχώς όχι τόσο τολμηρό και συνταρακτικό όπως ήλπιζα. Επίσης και πάλι είχα ένα θεματάκι με τους χαρακτήρες, που μου φάνηκαν αρκετά μονοδιάστατοι, με αποτέλεσμα να μην ενδιαφέρομαι ιδιαίτερα για την κατάληξή τους: Εδώ που τα λέμε, ακόμα και ο αστυνόμος Μπέκας ήταν μάλλον άοσμος και άχρωμος. Όσον αφορά τη γραφή, είναι κλασικά εξαιρετικά ευκολοδιάβαστη, λιτή σε περιγραφές αλλά με μπόλικους διαλόγους, το μόνο σίγουρο είναι ότι βοηθάει στη γρήγορη και πάνω απ' όλα ξεκούραστη ανάγνωση του βιβλίου, κάτι προφανώς πολύ σημαντικό για τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού. Ναι, πέρασα καλά, αλλά μέχρι εκεί! (7.5/10)

[Tim Orfanos · Rating 5 out of 5]

Πολλή αγωνία και μυστήριο από τον Μαρή, που εδώ βρίσκεται σε μια από τις καλύτερες στιγμές του. Άραγε ο άνδρας με το άσπρο κοστούμι υπάρχει ή είναι στη φαντασία κάποιων ανθρώπων? Οι δολοφονίες στο μυθιστόρημα πραγματοποιούνται και παρουσιάζονται με έναν άκρως ατμοσφαιρικό τρόπο από τον συγγραφέα που αγγίζει τα όρια του ψυχολογικού θρίλερ - σαν να είναι αόρατος ο δολοφόνος.

Και το σημαντικότερο: είναι, ίσως, από τα λίγα βιβλία του Μαρή που, τουλάχιστον, στο μεγαλύτερο μέρος του δεν μπορεί ο αναγνώστης να μαντέψει τον δολοφόνο και το ακριβές κίνητρο των δολοφονιών.

Από τα καλύτερα και πιο συναρπαστικά 'χαμένα' μυθιστορήματα του Μαρή μαζί με τον 'Ίλιγγο' και 'Το τρένο των '9,45'.

Βαθμολογία: 4,7/5 ή 9,4/10.

[Paradoxe · Rating 3 out of 5]

Τελείωσα κάποιο βιβλίο που ήταν καλό και δε μπορούσα να χάσω επαφή με την ατμόσφαιρα του ακολούθως με το μικρό θάνατο που πάντοτε ακολουθεί ένα καλό βιβλίο κι ήθελα κάτι μικρό, εύκολο, γρήγορο τόσο για τη μετάβαση όσο και για την ώρα του φαγητού και του καφέ. Το βιβλίο είναι εξαιρετικό γι' αυτή τη δουλειά. Δεν το λες μπλόκμπαστερ, αλλά είναι περισσότερο αν θυμάστε εκείνη τη σειρά που έδειχνε στο μεταμεσονύκτιο πρόγραμμα παλιά με τη συγγραφέα ντεντέκτιβ. Ένα τσικ στην πλοκή που κεντρίζει, ράθυμος και συνάμα χωρίς κοιλιές ρυθμός, παλιακό άρωμα. Αυτά δίνουν στο βιβλίο το ένα αστέρι. Το δεύτερο αστέρι το αποκτά από μικρές φράσεις σα διάσπαρτα ανθάκια στο βουνό που δεν έχουν καμιά σχέση με το αστυνομικό μυθιστόρημα, αλλά είναι σχόλια χαρακτηριστικά του συγγραφέα που συνάδουν με την εποχή, τις σκέψεις ενίοτε, τις πολιτικές πεποιθήσεις του, ή τα συναισθήματα που περνούν απ' το νου του. Για το τέλος του το βιβλίο χάνει μισό αστέρι απ' το τρίτο που θα έδινα γιατί είναι ενδεικτικά άρτιο τέλος, ωστόσο όχι το καλύτερο στο οποίο θα μπορούσε να οδηγηθεί και να με καλύψει, το οποίο εμένα μου έδωσε την εντύπωση πως είχε προετοιμάσει αλλά δεν κατέληξε τελικά σ' αυτό, ποιός ξέρει γιατί.
Άρτια και η έκδοση της Άγρας.
2.5 αστέρια.

[Elina · Rating 5 out of 5]

Απλά και κλασσικά λατρεύω Γιάννη Μαρή!

[Eternauta · Rating 3 out of 5]

Δεν είμαι "ειδικός" στο σύμπαν του αστυνόμου Μπέκα, αφού ο "13ος επιβάτης" ειναι μόλις η δεύτερη περιπέτειά του που διαβαζω. Ως χαρακτήρας είναι άχρωμος και κάπως "ξινός", κάτι που μάλλον αποτελούσε συνειδητή επιλογή του Μαρή.
Ως πλοκή το βιβλίο είναι καλοδουλεμένο αλλά το τέλος μου άφησε μια αίσθηση ανεκπλήρωτης προσδοκίας για πολύ πιο τολμηρές λύσεις που όμως δεν υπήρχε ο χρόνος ή το κέφι να εξερευνηθούν. Διάσπαρτες "απροσεξίες" γλωσσικού και υφολογικού χαρακτήρα μαρτυρούν και το χαμηλό επίπεδο επιμέλειας που χαρακτήριζε τις εκδόσεις της εποχής.
Παρ'όλα αυτα διαβάζεται εύκολα και σαν καλοκαιρινή συντροφιά κάνει καλά την δουλειά του. Με βλέπω να σαρώνω και τα υπόλοιπα έργα του Μαρή που σκονίζονται εδώ και χρόνια στη βιβλιοθήκη μου.

Τα εισαγωγικά σχόλια του Αποστολίδη, αν και κάπως παραθετικά, βοηθούν να αντιληφθούμε την διαδικασία παραγωγής και κατανάλωσης της αστυνομικής λογοτεχνίας του Μαρή μέσα από τις σελίδες του μικροαστικού τύπου της εποχής.

[Millennium · Rating 4 out of 5]

Μπορεί να έχει κάπως μονοδιάστατους χαρακτήρες και μη ικανοποιητικό τέλος αλλά εμένα μου άρεσε και δεν μπορώ να του βάλω λιγότερο..

[lise.charmel · Rating 3 out of 5]

La trama in brevissimo è questa.
Siamo in Grecia, credo negli anni Settanta. Un uomo viene buttato giù da un treno. Sembra un incidente. Poco tempo dopo sua sorella muore. Sembra un suicidio. Ma poi si appura che in entrambi i casi era presente un uomo vestito di bianco, con occhiali spessi e baffi. Si tratta forse di omicidi? Quando queste strane morti si ripetono, la polizia cerca di trovare un nesso che lega le vittime.
Quando il nesso compare, l'obiettivo diventa proteggere le altre persone sulla lista e scovare l'assassino.
Direi più un noir che un giallo, abile a sparigliare più volte le carte, portando il lettore a domandarsi più volte dove sia la verità, capace di riservare sorprese fino all'ultima pagina.
E' un buon intrattenimento, tra l'altro si legge tutto in una sera, il poliziotto e il giornalista sono simpatici e se ci saranno altri romanzi con loro protagonisti li leggerò volentieri. Tuttavia mi sarebbe piaciuto che il testo fosse maggiormente calato nella realtà greca, invece, benché sia piano di indicazioni geografiche, avrebbe potuto essere ambientato ovunque.

[Παρασκευή Σ. · Rating 5 out of 5]

Εξαιρετικό!
Έχω δει παλιές, ασπρόμαυρες, ελληνικές ταινίες με υποθέσεις του Μαρή, έχω δει τη σειρά αστυνόμος Μπέκας, ήταν όμως η πρώτη φορά που διάβασα Μαρή! (Το συγκεκριμένο μάλιστα δεν το θυμόμουν καθόλου)
Είχα καιρό να διαβάσω αστυνομικό με τόσο ενδιαφέρον, κατά τη διάρκεια του οποίου θυμόμουν τα πάντα, δεν μπερδευόμουν, δεν ξεφυσούσα γυρνώντας στις προηγούμενες σελίδες...
Και τι ανατρεπτικό φινάλε!!

[Fabo · Rating 4 out of 5]

Un po' Agatha Christie e un po' Simenon...
ti prende per mano e ti accompagna dai fatti alle indagini mantenendo una sottile tensione costante.
Divertente, con personaggi psicologicamente caratterizzati e una trama ben organizzata.
Consigliato

[Than Fonias · Rating 5 out of 5]

Ένα άγνωστο, για μένα, διήγημα του Έλληνα μαιτρ του είδους Γιάννη Μαρή.
Το 1ο βιβλίο του που διαβάζω και μπορώ να πω ότι είναι εντυπωσιακά καλό για το είδος του.
Ξεκινάει με ένα ύφος τόσο απλοϊκό που φαντάζει ερασιτεχνικό. Αλλά όσο διαβάζεις τόσο αδυνατείς να το αφήσεις κάτω.. Είναι πραγματικά έξυπνο και καταφέρνει να σε ξεγελάσει ακόμα και αν έχεις διαβάσει δεκάδες αντίστοιχα διηγήματα και ας έχει δει ακόμα περισσότερες ταινίες με τις κλασσικές πλέον "ανατροπές"..
Πρωταγωνιστής είναι ο κλασσικός αστυνόμος Μπέκας, ένας "πεζός" ντετέκτιβ που προσπαθεί πάντα να αντιμετωπίζει τις υποθέσεις του με απλή λογική. Δεν σου γεμίζει το μάτι αλλά το μυαλό του είναι "άλλη" περίπτωση.

Για τους λάτρεις του είδους.

[Eleni · Rating 3 out of 5]

Το δεύτερο βιβλίο του Μαρή που διαβάζω, συμπτωματικά back-to-back μετά το "Καλοκαίρι του Φόβου". Έχοντας μπει στο πνεύμα του συγγραφέα, είδα όλα τα στοιχεία που μου κέντρισαν το ενδιαφέρον την πρώτη φορά: λιτή γραφή, καλή και γρήγορη ροή, ποικιλόμορφη πρόζα με εναλλαγή διαλόγων και περιγραφών, καλή πλοκή και σασπένς, ματιές στην κοινωνική πραγματικότητα της παλιάς Ελλάδας του '50-'60. Ωστόσο το συγκεκριμένο βιβλίο (που γράφτηκε περίπου 10 χρόνια πριν το "Καλοκαίρι του Φόβου") το βρήκα κάπως λιγότερο ώριμο συγγραφικά, τόσο σε επίπεδο δομής όσο και γραφής. Πρέπει επίσης να πω ότι παρέμεινα με ένα μικρό ερωτηματικό ως προς την κατάληξη της ιστορίας, η οποία θεωρώ ότι έμεινε ανοικτή - σαν να άλλαξε γνώμη ο συγγραφέας τελευταία στιγμή για το πού ήθελε να πάει. Σε κάθε περίπτωση, είναι ένα ευκολοδιάβαστο βιβλίο με όλες τις προδιαγραφές για να περάσεις ένα χαλαρό και ευχάριστο απόγευμα.

[Maria Teresa · Rating 3 out of 5]

Un giallo che si legge nell'arco di 24 ore e che mi ha ricordato tantissimo "Dieci piccoli indiani" di Agatha Christie. Soltanto il finale mi è sembrato un po' raffazzonato, quasi come se non avesse tanto idea di come chiudere la storia.

[Afroditi · Rating 5 out of 5]

Ιδανικό καλοκαιρινό ανάγνωσμα. Το ευχαριστήθηκα!

[Eleonora · Rating 3 out of 5]

è stato piacevole leggerlo, ma niente di che

[Alessio Scalia · Rating 1 out of 5]

È una sorta di versione inversa di assassinio sull’orient express: tanti omicidi invece di uno, pochi sospettati invece di tanti.
La qualità generale, però, è decisamente scadente.

Anche se la trama all’inizio è incalzante, gli eventi si susseguono rapidi, così rapidi da essere trattati superficialmente e scadere nella prevedibilità.
Mancano anche il minimo indispensabile di profondità su personaggi, contesto, emozioni.
Ne paga il prezzo anche la scrittura, sempliciotta e poco ricercata.

L’ho finito giusto per la curiosità di capire chi fosse il colpevole ma non vi invito a farlo, ne resterete delusi.

[Antonis · Rating 5 out of 5]

Ένα βιβλίο μυστηρίου / αστυνομικό κρίνεται από το τέλος του. Εδώ το τέλος είναι εξαιρετικό κ απρόβλεπτο.

[Giulia Badiali · Rating 4 out of 5]

Mi ha preso per tutto il tempo, scrittura incalzante, ti viene voglia di proseguire per scoprire come continua la storia.
Peccato il finale, si risolve in praticamente due pagine!

[Αλεξάνδρα Σ. · Rating 3 out of 5]

Δε με ενθουσίασε από την πρώτη στιγμή λόγω της περιγραφής του δολοφόνου που θεώρησα ότι ήταν εξωπραγματική και υπερβολικά εκκεντρική (κάτι που θα μπορούσε να είχε παραληφθεί), ωστόσο η εξέλιξη αποδείχθηκε ότι δεν ήταν τόσο αναμενόμενη. Η πλοκή όσο προχωράει η διήγηση γίνεται όλο και πιο έξυπνη. Δεν κουράζει και δεν επιβραδύνεται η εξέλιξη άσκοπα.Είναι εύκολο να παρακολουθείς τον αστυνόμο Μπέκα να ξετυλίγει αυτή την περίπλοκη υπόθεση, καθώς πολλές φορές γνωρίζεις πράγματα που εκείνος ακόμα δε γνωρίζει. Η σχέση μεταξύ των γεγονότων γίνεται χωρίς πολλές παρεμβολές και δεν απαιτείται η απομνήμευση χιλιάδων ασύνδετων κομματιών και ονομάτων.
Ο Μπέκας κέρδισε την εκτίμηση μου σαν χαρακτήρας για τον προσγειωμένο τρόπο σκέψης του. Σίγουρα όμως, το πρόσωπο το οποίο κάθισα να σκεφτώ αφότου τελείωσα το διάβασμα ήταν ο δεξιοτέχνης, χειριστικός και απόλυτα μετρημένος ένοχος. Το τέλος αφήνει ένα ανικανοποίητο και μπερδεμένο αίσθημα και θα ήταν καλύτερο να μην έκλεινε αυτή η ιστορία με τόσο απότομο και μάταιο τρόπο.

[Panos G. · Rating 3 out of 5]

Πρώτο ελληνικό αστυνομικό μυθίστόρημα και η εντύπωση ήταν σιγουρα πολυ καλύτερη από αυτή που πίστευα ότι θα μου δημιουργούσε.
Το βρήκα πολύ ατμοσφαιρικό (Αθήνα τη δεκαετία του '50) και θεωρώ πως ειχε πολλές στιγμές σασπένς.
Η ιδέα ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, η οποία βεβαια δεν αξιοποιήθηκε τόσο καλά.
Σε γενικές γραμμές, αυτο το βιβλίο σίγουρα θα με παρακινήσει να διαβάσω και άλλα αστυνομικά μυθιστορήματα του Μαρή στη συνέχεια.

[Elizabeth Kosmetatou · Rating 4 out of 5]

Πάρα πολύ καλή ιδέα και πλοκή, δυστυχώς όμως ορισμένοι χαρακτήρες χρειάζονταν λίγο ακόμα ανάπτυξη και το τέλος απέχει λίγο από το να είναι αριστοτεχνικό. Από την άλλη, το συγκαταλέγω ανάμεσα στα καλύτερα του Μαρή.

[Gianfranco Valenzano · Rating 4 out of 5]

Romanzo poliziesco che tratta l’indagine sulle morti a seguito di un testamento milionario. Ben scritto, scorrevole, mantiene alta l’attenzione fino al prologo, con avvenimenti non sempre scontati. Piacevole lettura di disimpegno

[Francesca Turano · Rating 1 out of 5]

La storia sarebbe anche carina, se fosse scritta in maniera più approfondita. Sembra tutto lasciato lì, in maniera molto frettolosa.
Traduzione pessima, errori grammaticali che nemmeno alle elementari….
No.

[Rêve · Rating 5 out of 5]

Κλασικός Μαρης. Κλασικός Μπεκας. Τους αγαπώ και τους δύο!
Απο τα μυθιστορηματα που ρουφας ολότελα με την πρώτη ανάγνωση

[Ioanna Kel · Rating 5 out of 5]

Έξυπνο οπως πάντα! Λατρεύω τον συγγραφέα και εντυπωσιάζομαι σε καθε βιβλίο του!

[Αλέξης Μοστριός · Rating 5 out of 5]

Τιμής ένεκεν στον πρωτοπόρο της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας.

[Anna · Rating 4 out of 5]

3.75

[Daniel · Rating 2 out of 5]

Bello fino alle ultime due pagine.

[Lorenzo Pastore · Rating 3 out of 5]

Poliziesco dal ritmo incalzante, ma ahimè, troppo sbrigativo nello sviluppo della vicenda. L'epilogo mi ha deluso, troppo sbrigativo anche quello.

[Enrico Pin · Rating 3 out of 5]

Decisamente un buon giallo

[Alessandro Basso · Rating 4 out of 5]

Intrigante.
Il commissario Bekas riesce a coinvolgerti nelle sue indagini: non puoi che tifare per lui!