Złota gałąź

by James George Frazer

Before Joseph Campbell became the world's most famous practitioner of comparative mythology, there was Sir James George Frazer. The Golden Bough was originally published in two volumes in 1890, but Frazer became so enamored of his topic that over the next few decades he expanded the work sixfold, then in 1922 cut it all down to a single thick edition suitable for mass distribution. The thesis on the origins of magic and religion that it elaborates "will be long and laborious," Frazer warns readers, "but may possess something of the charm of a voyage of discovery, in which we shall visit many strange lands, with strange foreign peoples, and still stranger customs." Chief among those customs--at least as the book is remembered in the popular imagination--is the sacrificial killing of god-kings to ensure bountiful harvests, which Frazer traces through several cultures, including in his elaborations the myths of Adonis, Osiris, and Balder.

While highly influential in its day, The Golden Bough has come under harsh critical scrutiny in subsequent decades, with many of its descriptions of regional folklore and legends deemed less than reliable. Furthermore, much of its tone is rooted in a philosophy of social Darwinism--sheer cultural imperialism, really--that finds its most explicit form in Frazer's rhetorical question: "If in the most backward state of human society now known to us we find magic thus conspicuously present and religion conspicuously absent, may we not reasonably conjecture that the civilised races of the world have also at some period of their history passed through a similar intellectual phase?" (The truly civilized races, he goes on to say later, though not particularly loudly, are the ones whose minds evolve beyond religious belief to embrace the rational structures of scientific thought.) Frazer was much too genteel to state plainly that "primitive" races believe in magic because they are too stupid and backwards to know any better; instead he remarks that "a savage hardly conceives the distinction commonly drawn by more advanced peoples between the natural and the supernatural." And he certainly was not about to make explicit the logical extension of his theories--"that Christian legend, dogma, and ritual" (to quote Robert Graves's summation of Frazer in The White Goddess) "are the refinement of a great body of primitive and barbarous beliefs." Whatever modern readers have come to think of the book, however, its historical significance and the eloquence with which Frazer attempts to develop what one might call a unifying theory of anthropology cannot be denied. --Ron Hogan

Genres: Nonfiction, Mythology, History, Religion, Anthropology, Classics, Philosophy

541 pages, Hardcover

First published January 1, 1890

About the author

Sir James George Frazer was a Scottish social anthropologist influential in the early stages of the modern studies of mythology and comparative religion. His most famous work, The Golden Bough (1890), documents and details the similarities among magical and religious beliefs around the globe. Frazer posited that human belief progressed through three stages: primitive magic, replaced by religion, in turn replaced by science.
He was married to the writer & translator Lilly Grove (Lady Frazer)

Reviews

[Jan-Maat]

I read an abridged version of this some years ago that I picked up in a bookshop for a pound - the output of a cheap publisher. It was a slow and awkward read, possibly because of the abridgement, but the original was long and appeared in numerous editions each of which tended to get more elaborate during Frazer's lifetime.

The opening echoes Gibbon's Decline and Fall of the Roman Empire, the British scholar in Italy looks over the landscape and allows a vision of the past, the product of their classical learning, to sweep over them. In Frazer's case though this was not a vision of the City of Rome but of the myth of the King of the Grove at Nemi. The practise at Nemi was that there was a priest of the Goddess Diana who became priest by killing the current occupant of the office in single combat, and who would then be the priest until they in turn were killed by a younger, stronger applicant for the role. The priest was generally, maybe eventually always, an escaped slave, at least by the time that that the Classical writers were mentioning the practise - a few years, however brief, as Priest of Diana were better than a long life of slavery.

Frazer felt that the central idea of the cycle of eternal renewal was the foundational idea of religious and magical thinking manifesting itself from the most 'savage' culture to Christianity. The Christian connection was soft pedalled since one couldn't print that kind of thing in Victorian Britain, but by implication, Christ's death and resurrection was simply in his view just one more repetition of the death and rebirth of the natural world, the symbolic or actual death of a ritual figure magically required to ensure the rebirth of seed crops every year.

This Frazer set out to demonstrate by stock piling examples of this kind of myth from rural European corn kings and nineteenth century harvest songs to the cult celebration of the death of Adonis as well as everything in between. In this way it still functions as a convenient treasure trove of myths, stories and beliefs irrespective of the validity of his thesis. Having said that the choice and arrangement of his material is determined by his goals.

What I found most interesting was the snippets from the disappearing culture of the Victorian British countryside. Machines are all well and good, but they don't sing songs or trade their savings to buy the horseman's word off a stranger in an ale house the horseman's word was a word, command or maybe a spell, that if you knew it would allow you absolute magical control over horses - a useful thing to know in a horse-powered countryside anyhow handing over a few guineas for the horseman's word makes a change from selling your wife to a sailor for a few mugs of booze at a summer fair in the style of The Mayor of Casterbridge.

It seems all a little Foucault's Pendulum on the one hand, in its assumption of a meta-narrative and its urgent quest to reveal it, while on the other it speaks to the centrality of Christianity in Frazer's mind in that even in his effort to put it in an explanatory framework he is clearly still engaged with the central idea of the resurrection. Rather than get away from it he has expanded it and imposed it (or discovered it depending on your point of view) on everything else. In that respect in my imagination Frazer is something like the archetypal angry atheist, still so firmly possessed by their religious background that they carry it with them were ever they go.

[Dream.M · Rating 4 out of 5]

اگر علاقمند به فولکلور، قصه ها و افسانه های بومی و داستان های باستانی هستید؛ اگه عاشق تالکین، نارنیا، انیمه های هیولایی و فیلم های اسطوره ای هستید؛ اگر دوست دارید درباره کهن الگوهای جمعی، جادو ها، پیشینه و خاستگاه ادیان و سابقه خیلی دور  هزاران ساله خرافاتی که امروزه هم وجود داره چیزهای زیادی بفهمید؛ این کتاب هشتصد صفحه ای رو بخونید/ بشنوید.

این یک کتاب جذاب براساس مشاهدات انسان شناختی از اعمال، تابوها و مراسم اسطوره ای و مذهبی از سراسر جهان هستش و سعی کرده به یک سوال اصلی پاسخ بده: «چگونه اسطوره شاخه زرین به روشی خاص توسعه یافت.»
فریزر نویسنده اسکاتلندی بسیار باسواد کتاب، برای پاسخ به این سوال به منابع فولکلور سراسر جهان نگاه کرده تا ببینه آیا می تونه رابطه پیشروی کننده ای بین خرافه، توسعه دینی و علم پیدا کنه یا خیر.
فریزر یک دانشمند مدرنیسته که پیشروی نظریه اش رو از پایین به بالا را فرض می کنه. چجوری؟
اینجوری که اون قدیمی‌ترین ریشه‌های مسیحیت (پرستش خدایی که فقط برای رستاخیز می‌میرد) رو کشف کرده و اونو تا سرچشمه اصلی و کهن ترین اش دنبال می‌کنه؛ دوره ای که در اون مرگ‌ و تولد دوباره حیات گیاهی رو مساوی با مرگ خدا یا خدایان می دونستن. فریزر با استناد به نمونه هایی از صدها فرهنگ و قوم متفاوت ازقبیل شکارچیان آفریقایی و دهقانان آلمانی، بومیان آمریکا و کشاورزان ولزی، سعی میکنه ثابت کنه که مسیحیت و تقریبا تمام ادیان دیگه همگی منعکس کننده همین اسطوره کهن مرگ زمین در پاییز و زمستان و تولد دوباره اون در بهار و تابستان هستش.

به روش علمی و تحقیقی این کتاب نقدهای درستی وارده که اعتبار اونو بعنوان مرجع علمی پایین میاره، اما بازهم چیزی از جذابیت ها و ارزش هاش کم نمیکنه و همچنان اونو بعنوان یک اثر خواندنی و تاثیر گذار در صدر جدول خواندنی ها نگه میداره. بویژه که اتفاقا منبع الهام و اثر بخش بر نویسنده ها و انسان شناس ها و روانشناس های برجسته ای چون فروید، یونگ، جویس، تی اس الیوت و کنراد وووو بوده.

نسخه اصلی این کتاب ۱۲ جلده، یعنی ابتدا خود فریزر در دو جلد نوشته و بعد در ۱۲ جلد گسترشش داده اما بعد ها برای اینکه کتابش خوانده بشه و طرفدارانش رو راضی نگه داره، یک خلاصه تک جلدی طولانی ازش درآورده که همینه که در ایران هم ترجمه شده.
اصلا کتاب سختی نیست، نسخه صوتی اجرای خوبی داره که تا هفته ها می‌تونه سرگرم تون کنه، و چیزهای خارق العاده عجیب غریبی هم یادتون میده. بنابراین پیشنهاد میکنم بخونیدش با بشنوید.
همین دیگه. مرسی از کسایی که تا اینجای ریویوو رو خوندن. ماچ دایانا بر شما. بعنوان پاداش یک طلسم زید یابی به هرکسی که تا اینجا اومده بطور رایگان تقدیم میشه.‌
ƪ⁠(⁠‾⁠.⁠‾⁠“⁠)⁠┐⁩

[Cassandra Kay Silva · Rating 5 out of 5]

This is such an important work. If you take it from the perspective of what it is, an anthology of rituals and belief systems found in religious and non religious cultures across the globe. As some other readers have pointed out it is not linear, it is also not well coordinated in way of connecting points and making/laying out statements about those points. But what it is absolutely superb and unbeatable in, is its exhaustive amount of information. I did read the full version, and the sheer amount of stories and references and ideas that are brought about in this book is so mind blowing. The thing that makes it so worth reading is just how different this information is from what is generally given in this category. He really just hammers out example after example from so many different cultures with so many different ideas that you can't help but make connections in your own mind even if the author does not do it explicitly for you. Its fascinating information, and better yet it stories that you absolutely don't find elsewhere in this sort of study, and that is rare. The stories about women even during start of menstruation are completely un expected and yet so vastly interesting. Women being shut up in cages without even sunlight, women being hidden away in huts and buried under the sand. Its so bizarre and yet so well referenced that you can help but be interested. Usually with books on myths and magic they circumnavigate the same popular tales and same popular belief systems. Frazer takes a bit of a different approach. He looks at older cultures, he looks at cultures like the aboriginal tribes in Australia and island/secluded sectors for his research. He lets you draw the parallels mostly yourself. If you are looking to be spoon fed ideas this may not be for you. He really just gives it all to you and lets you at it yourself. I also don't know if I was satisfied with the wrap up section and his ending of the work, BUT once again for the absolute thrill of enjoying new and interesting information he gets five stars from me.

[Peiman E iran · Rating 4 out of 5]

‎دوستانِ گرانقدر، این کتاب از 69 فصل تشکیل شده است که به موضوعاتی در خصوصِ مذهب و جادو و برخی از رسومات و قوانینِ مردمانِ باستان و حتی پس از آن پرداخته است و البته اشاراتی به داستان های اساتیری (اساطیری) نیز نموده است... که به هرحال کنکاش و پژوهشی که «جیمز فریزر» بریتانیایی انجام داده است، قابل ستایش است
‎دوستانِ اهلِ پژوهشی که قصد دارند تا این کتاب را به زبانِ اصلی بخوانند، میتوانند از لینکِ زیر استفاده کنند

http://www.hermetics.org/pdf/Sir_Jame...
-----------------------------------------------
‎دوستانِ خردگرا و گرامی، در گذشته مردمان میانِ «روان» و «سایه» تفاوتی قائل نبودند و تصویری که در آب و آیینه نمایان میشد، برایشان بسیار اهمیت داشت... در برخی از سرزمینها چنانچه بیچاره ای پا بر رویِ سایهٔ شاه میگذاشت، کشته میشد و درکل سایه برای برخی از مردمان بسیار ارزشمند و حائز اهمیت بود و اینگونه میپنداشتند که انسان دارای دو روان است که یکی از آنها سایه است که شب هنگام و در خواب بدنِ انسان را ترک میکند
‎این دسته با احتیاطِ تمام به آب و یا آیینه نگاه میکردند، تا مبادا تصویرِ آنها از تن برون رفته و دیگر باز نگردد
‎در اساطیر (اساتیر) یونانی و هندی نیز اینگونه اعتقادات وجود داشت و میتوان نمونهٔ آنرا افسانهٔ «نارسیس» دانست
‎در برخی قبایلِ ایرانی، مردم در حضورِ مُرده، آیینه را میپوشاندند تا مبادا تصویرِ کسی در جمع در آیینه منعکس شده و با روانِ سرگردانِ مُرده برخورد کرده و روانِ مُرده روانِ کسی که زنده است را با خود ببرد
‎برخی معتقد بودند که چنانچه کسی گوشت و خونِ انسانِ دیگر را بخورد، روانِ او را از آنِ خود میکند و این خرافات در انجیل نیز دیده میشود و حتی یکی از دلایلِ آدمخواری این بوده است و تصور میکردند که با خوردنِ گوشت و خونِ دیگری، روانِ خود را ترمیم میکنند
‎در هر صورت به مرورِ زمان بسیاری از خرافات و موهومات در جای جای این کرهٔ خاکی به فراموشی سپرده شد، امّا موضوعِ روح و یا همان روان به واسطهٔ دین و مذهب، هنوز هم در برخی از جوامع و خانواده ها پابرجاست و خیلی ها بدون اندکی دلیلِ منطقی و علمی، به روح اعتقاد دارند، بدونِ آنکه از رویِ خرد و دانش به اعتقادشان باور داشته باشند
---------------------------------------------
‎امیدوارم این کتاب برایِ شما دوستانِ خردگرا مفید بوده باشه
‎«پیروز باشید و ایرانی»

[Rebecca · Rating 1 out of 5]

I read this, like many people, because I know how influential it was. I studied English in college, and this book always kept cropping up. So I thought to myself, maybe if I read this, I'll have a greater understanding of Modernist writers.

Right...

How to describe this? 850 pages of poorly argued drivel. The only part worth reading is the section on sympathetic magic. That part at least actually seems to be going somewhere and actually makes sense. It's an interesting and intelligent way of thinking about rituals throughout the world and throughout the centuries.

This "study", however, soon dissolves into an endless list of examples that are both mind-numbing and unnecessary. Any semblance of an argument or point soon becomes lost in the pages and pages of almost useless descriptions of every single ritual Frazer has ever read about. I can't believe that there is a 12 volume version of this floating around somewhere. I would rather gouge my eyes out with spoons.

There are two main problems with the Golden Bough:
1. Frazer is a terrible writer who can't string together a coherent argument and utterly FAILS at trimming the fat,and...
2. Frazer is full of shit. He tries to relate things that have absolutely no relationship merely based on "assuming" that there is an "obvious" similarity between two completely unrelated rituals. Every time I read the words "It is safe to assume that..." or "obviously/clearly" I wanted to punch this guy in the face. It is safe to assume that he obviously is grasping at straws to formulate a thesis that is clearly full of holes.

About a couple hundred pages in, I started skipping entire [page long] paragraphs of examples and skimming through the parts that were either extra ridiculous or extra (extra!) boring. I'm convinced that this is the only way to get through this thing.

So what have I learned by reading The Golden Bough? I have learned that not only were the modernist writers twisted masochists for reading this but that so am I.

Let's leave The Golden Bough in 1922. Where it belongs.

[Nick Black · Rating 4 out of 5]

Influential without bound and ere-breaking of ground, this is undeniably a major modern classic that reshaped its entire field. Of course, most of Frazier's theses have been broadly discredited, but it's not like you're studying comparative mythology to build bridges with it (although it's been proposed that unsold copies of Joseph Campbell, shredded to a fine mist, would provide high-quality industrial weathering and cheap insulation suitable for the Third World).

That having been said, this book is incredibly fucking long. Longer than you think, and then twice as long again. It was truly an ordeal to complete -- if you've not the copious free time of an American high school student, you're probably better off scanning Harry Potter for the hidden Golden Dawn / fertility rite references and mumbling lies when this book comes up at parties.

Practice with papa dank:

"mumble mumble mumble mumble Year King"
"mumble mumble mumble mumble Religious Evolution"
"mumble mumble mumble I'm going to open a stinking apostrophe factory with Robert Burns whenever I get back to bonnie Scotland"

[Michael J.J. Tiffany]

Discovering The Golden Bough, and then Graves' The White Goddess (which owes a critically huge debt to the Golden Bough), was a life-changing time for me that recast the stories I had vacuumed up at that age, from Greek myths to Kipling, as about something more than their contents or even the authors intent. It was first published over 100 years ago; still, nothing can get a boy into that modernist, meta- meta- meta- perspective on society like The Golden Bough. Of course it's only fair that we turn the lens on Frazer and see much of the value of the book now as arising from what it can tell us about its own time and place. In that sense it's worth reading just to understand Wittgenstein's references to it. But man, when I was a kid, this book was like a drug. All of humanity, it seemed to say, even the irrational parts -- especially the irrational parts -- was understandable (and improvable!), if you just studied it properly. Ah, Victorian optimism.

[Parvaneh · Rating 2 out of 5]

خیلی تعریف این کتاب را شنیده بودم ،طبق تعریف ها شروع کردم به خوندن اما …ترجمه اصلا روان نبود حتی بعضی جاها متوجه نمیشدم متن قبلی تموم شده و متن جدید شروع شده،موضوع کتاب خوب بود در همین زمینه کتاب دهکده های جادو را قبلا خونده بودم که به نظرم خیلی بهتر از شاخه زرین هستش ،در نهایت با متن غیر روان و سختش مشکل داشتم و نتونستم از کتاب لذت ببرم

[Ebi · Rating 5 out of 5]

ما چون وارثانِ ودیعه‌ای هستیم که اعصاری چنان دور و متمادی را پشت سر نهاده که خاطره‌ی پدیدآورندگانش از یادها رفته است و صاحبانش اکنون آن را داراییِ اصیل و تغییرناپذیر خود از آغاز جهان می‌دانند. اما تأمل و تحقیق نشان خواهد داد که ما بسیاری از آنچه را که یکسره مالِ خود می‌دانیم مرهون و مدیون پیشینیان هستیم
...
با این همه آنچه ما حقیقت می‌نامیم فقط فرضیه‌ای است که کاراتر به نظر می‌رسد.
صفحه‌ی ۲۸۷

• پیش‌خوانش

در سرزمینِ مادری در شمال، درخت بلوط کهنسالی بود که کیلومترها از جنگل فاصله داشت. بلوطی که سه مرد بایستی دست‌هایشان را به هم می‌دادند تا احاطه‌اش کنند. افسانه‌ای محلی می‌گفت آنجا مزارِ شخصی است نظرکرده که حاجت می‌دهد. روی تنه‌ی این درخت پر بود از میخ‌ها و گره‌هایی که به عنوانِ دخیل استفاده می‌شد. گاه‌گداری صمغِ سرخ رنگِ این درختِ زبان‌بسته از محل میخ‌ها به بیرون تراوش می‌کرد که مردم آن را خونِ درخت می‌پنداشتند. از این گونه درختان در شمال بسیار است. اگر برایتان این‌ها خرافه است شما را ارجاع می‌دهم به پنجره‌ی فولادِ صحن امام هشتم شیعیان و دخیل‌هایش که ادامه‌ی همین آیین است. چرا که به قول فریزر:

افسانه و اسطوره تغییر می‌یابد در حالی که رسم و آیین همواره می‌مانَد؛ مردم آنچه را که پدرانشان پیش از آن انجام می‌دادند همچنان انجام می‌دهند، هرچند که علت انجام دادن آن مراسم از دیرباز فراموش شده باشد. تاریخ دین تلاشی دیرین و طولانی برای سازگار کردن رسوم کهن با دلایل جدید، یافتنِ تئوریِ درستی برای عملی عبث است.

خلاصه این کتاب پر است از اینگونه ارجاعات که اصطلاحا مشت خواننده را باز می‌کند و احتمالا برای خواننده‌ای باورمند به دین، دوران سختی خواهد بود. از پیامبر یک دین که از شر جادوگرانی که بر گره‌ها می‌دمند به خدا پناه می‌برد گرفته تا مادری که پدر فرزندش را خداوند می‌داند و قربانی شدن گوسفندی که به جای فرزند رسم می‌شود، هیچ باور ماوراءالطبیعه‌ای مصون نیست در این کتاب.

سال‌ها قبل کتاب هزار افسان کجاست؟ آقای بیضایی را نیمه خوانده رها کردم به دلیل عدم آشنایی با اساطیر ایران و آن کتاب زمینه‌ای شد برای آغاز کنجکاوی من برای آشنا شدن با اساطیر و کارکرد آن‌ها و نقش آن‌ها در زندگی روزمره. مسیری که پس از چند سال به شاخه‌ی زرین می‌رسد، کتابی که مترجم آن را به بهرام بیضایی تقدیم کرده است! گویا راه را درست آمده‌ام...

• شاخه‌ی زرین؟

شاخه‌ی زرین یکی از آثارِ ماندگارِ حوزه‌ی انسان‌شناسی و دین‌پژوهی است که فریزر آن را در سیزده جلد در اوایل قرن بیستم منتشر کرد. بعد از آن خلاصه‌ای از آن تحقیقِ عظیم را که کتاب حاضر باشد نوشت که در بابِ تقریباً همه‌ی ادیان ابتدایی و وجه مشترک آن‌ها با ادیان متاخر همچون مسیحیت است.
فریزر باور داشت که رفتارِ بشر استوار بر تداعیِ معانی است. پدیده‌ای که دیوید هیوم در سه مقوله طبقه‌بندی‌اش کرد: تداعی از طریق مجاورت (این کنارِ آن است)؛ از طریق مشابهت (این مثل آن است)؛ و از طریق علت و معلول (این علت آن است). فریزر معتقد بود این تقسیمات بنیادِ همه‌ی جادوها است که یا مُسری بودند (من چیزی را طلسم می‌کنم که مربوط به تو است —مثلاً مو یا ناخن‌ات را) یا هومیوپاتیک (من چیزی را طلسم می‌کنم که شبیهِ تو است —آدمکی مومی یا عروسکی را). احتمالا شما هم شنیده‌اید که برای به حرف در آمدن کودک به او تخم بلدرچین تجویز می‌کنند یا ارتباط حرام بودن گوشت خوک و نحوه‌ی آمیزش جنسی بی‌بندوبارش. اینها و بسیار نمونه‌های دیگر همه از جادوی هومیوپاتیک نشأت می‌گیرند.
حال بر اساس همین دسته‌بندی فریزر این ایده را طرح‌ریزی می‌کند که:

در عهد باستان مللِ متمدنِ غربِ آسیا و مصر تغییرِ فصول و به خصوص روییدن و پژمردنِ سالانه‌ی گیاهان را حوادثی در زندگی خدایان تصور می‌کردند و برای مرگ ماتم‌زا و رستاخیز سرورانگیز آن‌ها آیین‌های تماشاییِ عزاداری یا شادمانی برپا می‌داشتند. این مراسمِ تماشایی، جوهره‌ای جادویی داشت، به این معنی که براساس جادوی هومیوپاتیک تولید مثل بهاریِ نباتات و ازدیاد حیوانات را که ظاهراً با آمدن زمستان به خطر افتاده بود تضمین می‌کرد.

به اعتقاد فریزر تشابه مراسمِ پرستشِ این مفهومِ «خدای میرنده و احیاشونده» بین مذاهب شرق و غرب به خاطر وجود داشتن علل مشابه است. عللی که معلولی به وجود می‌آورند که در شکل‌گیری ذهنیِ انسان در سرزمین‌های مختلف با شرایط مختلف به طور مشابه عمل می‌کند. طبیعت در همه جا _حداقل در نیم‌کره‌ی شمالی که ۹۰ درصد جمعیت کره‌ی زمین در آن ساکن هستند و در حوالی خط استوا— به یک نحو خزان می‌کند.

• رسم عجیب

سوال کلیدی که فریزر را به نوشتنِ این کتاب ترغیب کرده مراسمی بوده که در معبدی باستانی در جوارِ دریاچه‌ی نمی در ایتالیا برگزار می‌شده است. اطراف این دریاچه بیشه‌زاری است و در این بیشه‌ی مقدس درختی می‌رویید که در اطراف آن کاهنی شبانه روز در حال گشت بود، گویی منتظر بود که هر لحظه دشمنی بر او حمله آورد. مردی که او انتظارش را می‌کشید می‌بایست دیر یا زود او را بکُشد و به جای او کاهنِ معبد شود. قانونِ معبد چنین بود. نامزد کِهانتِ محراب فقط با کشتنِ کاهنِ فعلی می‌توانست جای او را بگیرد. اما پیش از آن می‌بایست شاخه‌ی آن درخت خاص را می‌چید که به اعتقاد مردمان باستان «شاخه‌ی زرین» ویرژیل بود. اینکه آن درخت چه بود و آن شاخه‌ی زرین چیست، مسیری است که تمام این هشتصد صفحه، فریزر شما را به دنبال خود می‌کشاند تا در انتها بگوید:

اما همچنان که در جستجوی حقیقت معمول است، اگر به پرسشی پاسخ داده‌ایم، پرسش‌های زیادتری برانگیخته‌ایم.

اگر هنوز هم دنبال چیستیِ شاخه‌ی زرین هستید شما را ارجاع می‌دهم به خود کتاب چرا که:

گر بریزی بحر را در کوزه‌ای
چند گنجد قسمت یک روزه‌ای

• مخالف خوانی

دیدگاه یک پژوهشگر در هنگام مطالعه‌ی یک پدیده‌ی اجتماعی بسیار تعیین‌کننده است. علارغم تمام تلاش‌ها برای بی‌اعتبار کردن این پیش‌زمینه یا تلاش آگاهانه برای داشتن نگاهی بی‌طرف نمی‌توان از تاثیر آن چشم‌پوشی کرد.
فریزر در این پژوهش به گمانم یک پراگماتیست است. پراگماتیست یا عملگرایی که اعتقادات و باورها را در قالب کارکردهای عملی و موفقیت‌شان می‌نگرد. درک این نوع نگاهِ نویسنده کمکِ شایانی به درکِ بهتر موضوع می‌کند.
در این نگاه دین:

آرام و راضی کردنِ نیروهای فوق بشری که کنترل کننده‌ی طبیعت و انسان انگاشته می‌شوند تعریف می‌شود.

از دید او کل مساله چگونگی سلطه‌ی انسان بر طبیعت است و در این راه ادوارِ زندگیِ انسان را به سه دوره تقسیم می‌کند: جادو، دین و سپس علم. و به اعمالی که در آن‌ها انجام می‌شود نگاهی صرفا ابزارانگارانه دارد. مخالفینِ این قاعده‌مند کردن زندگیِ اجتماعی و تقلیل آن به کارکردِ آن‌ها، معتقدند لازم است عناصری هرمنوتیکی وارد کار شود تا بتوانیم دریابیم چرا افراد به این شیوه رفتار می‌کرده‌اند. یعنی باید خود را در جایگاه آنان قرار دهیم نه موضعی که فریزر در انگلستانِ دورانِ مدرن دارد و با لحنی طنز مراسمِ موعضه‌ی کاهنِ معبدی در مکزیک، پس از قربانی کردن انسان‌ها بر فراز اهرام را روایت می‌کند.
رغیبِ جدیِ فریزر در این دیدگاه میرچا الیاده است و احتمالا کتاب بعدی‌ام هم کتاب شمنیسم: فنون کهن خلسه همان نویسنده باشد که رویکردی متفاوت به مقوله‌ی جادو دارد.

• گفتار در روشِ خواندنِ کتاب‌های مرجع و قطور در عصرِ اینترنت و سرعت

چیزی نزدیک به دو ماه خواندنِ این کتاب طول کشید. دو ماهی که هر چه به آخرِ آن می‌رسیدم سخت‌تر می‌شد. اگر تجربه‌ی کوهنوردی و صعود به قله را داشته باشید تأیید خواهید کرد که این حس شبیهِ شرایطِ صعود به قله است. در کوهنوردی هرچه به قله نزدیک‌تر می‌شوید کار سخت‌تر پیش می‌رود. هم به خاطر تحلیل رفتن قوای جسمانی و هم سخت‌تر شدن مسیر با ارتفاع گرفتن. در موقع درماندگی، چیزی که شما را به ادامه‌ی مسیر ترغیب می‌کند سَوای سودای صعود به قله، درکِ این واقعیت است که حتی یک قدم به جلو به معنی یک قدم به قله نزدیک‌تر شدن است.
و چه شب‌ها بود که با تکیه به همین استدلال خود را راضی می‌کردم به خواندن تنها چند صفحه بیشتر. عادت ندارم به این حجم از خواندن پیوسته، در زمانه‌ای که یک توییت تنها ۲۸۰ حرف است و فرصتِ جلبِ توجه مخاطب در فضای سایبر به کمتر از یک دقیقه رسیده، نشستن پای یک کتاب هشتصد صفحه‌ایِ مرجع کارِ دشواریست. اما راضی‌ام.
بالاخره پس از مدت‌ها نگاه حسرت‌بار به این کتاب در کتابخانه، این قرنطینه‌ی لعنتیِ ویروس کرونا به کمک آمد و عدو شد سبب خیر. بخشی از طولانی شدنِ خواندن، احتمالا به خاطر تعطیلات نوروز بود و همچنین زمانی که خواندن کتابی اجمالی در باب اساطیر یونان از من گرفت. آشنایی کلی با این اساطیر شما را بهتر با کتاب همراه خواهد کرد.
در زمانه‌ای که تعداد خوانندگانِ کتاب‌های واسطه که در توضیح و تفسیرِ کتاب مرجع است از خودِ آن کتاب بیشتر است و گودریدزی که بلافاصله پس از اتمام کتاب از شما می‌پرسد کتاب بعدی چیست و چند تا از چالش کتاب‌خوانی امسال را گذرانده‌ای؛ در زمانه‌ای که یکی از کاربران پرطرفدار گودریدز ـ‌که خوشبختانه بلاکم کرده و نخواهد دید این متن را!ـ با سر افراشته ادعا می‌کند که تلاش دارد سراغ مرجع نرود و فقط آرای مخالف و موافق را بخواند؛ در دوره‌ای که همه به دنبال جواب هستند درحالی که اینگونه کتاب‌ها عموما سوال بیشتری پیشاروی مخاطب می‌گذارند؛ در چنین دوره‌ای من ترجیح می‌دهم آب را از سرچشمه بنوشم، خنک، گوارا و البته دشوار تا رسیدن به آن.
احتمالا بارها به این کتاب بازخواهم گشت.

ترجمه بی‌نقص و دقیق بود، حاشیه‌های کتاب هم که خلاصه‌ای از موضوع آن پاراگراف بود بسیار به جستجوی مطالب کمک می‌کند. تنها نکته‌ای که برایم جای سوال داشت عدم وجود نمایه برای برخی اسامی همچون ایران و اسلام و واژه‌های مربوط به آن‌ها بود که نمی‌دانم این نقص از منبع بود یا ناشر داخلی. به هر حال لیستی از آن‌ها را برای ارجاعات آینده در نمایه نوشتم!

• نیازمندی

برای یک مریض روغنی می‌خواهم از آن نوع که در این کتاب ذکر شده بومیان ملانزی از آن استفاده می‌کرده‌اند:
روغنی از خزه‌ی نشسته بر جمجمه‌ی مردِ مرده‌ی دفن نشده و چربی گراز و خرس کشته شده در حینِ زایمان! 😂😁

[Ahmed Almawali · Rating 4 out of 5]

قبلَ كل شئ لم تلبث اللسانُ وأنا أقرأُ هذا الكتاب أن تشكرَ وتحمدَ اللهَ على نعمةِ الإسلام حيث وضوح تصور الحياة والكون.

الغصن الذهبي من الكتب التي حيرتني كثيرا في اختيار الترجمة التي اقرأها، فتوفر لي في نفس الوقت ترجمتان: ترجمة دار كلمة بيد محمد زياد، وترجمة الهيئة المصرية للتأليف بيد أحمد أبوزيد، وفي النهاية رجحت لي كفة ترجمة دار كلمة لأنها مشوقة أكثر وتزينها الرسوم، ولكن عندما انتصفت رأيت ترجمة أحمد أبوزيد ورفاقه أجمل وأكثر وضوحا وإبرازا للمقصود، على الرغم أن الترجمات العربية بعمومها ملخصة ومختصرة كثيرا للكتاب الأصلي، لاسيما وأن علمنا أنه يقع في ١٢ مجلدا، ويبقى بحثي مستمرا عن الترجمة الأخيرة بإمضاء الرائع نايف الخوص والكتاب يقغ في أكثر من ٧٠٠ صفحة.

يتناول الغصن الذهبي أساطير الشعوب في السحر، سحر التماثل والطقس والنار والشجر والماء ونقل الشر والروح الهائمة وغيرها، ومما يثير العجب أن بعض هذه الطقوس كانت موجودة وإن اختلف اعتقاد فاعليها: الاستحمام بماء العيون، تغطية المرايا عن أعين الأرملة، إلقاء النذور، وغيرها. لا مجال للإختلاف كثيرا مع فريزر فهو يقدم معلومات عن الشعوب وأساطيرها، ولكن الاختلاف معه باعتبار أن الدين مرحلة توسطت الخرافة والعلم.

يذكر أن المؤلف جيمس فريزر سلخ من عمره الكثير لينجز هذا الكتاب، وكان سببا لمنحه لقب سير.

[hayatem · Rating 5 out of 5]

كتاب ممتع في الأنثربولوجيا الاجتماعية ، وتطور الفكر البشري و التاريخ الإنساني. يسلط الضوء على عدد من المفاهيم المتجذرة في التاريخ الثقافي ل كثير من الشعوب البدائية . ركز فريزر على العادات الشعبية ( الفلكلور)، والعبادات الدينية، وأثر المعتقدات البشرية بتاريخها الممتد إلى يومنا هذا. سردت بأسلوب قصصي، مطعم بالفن البصري الساحر . و بنظرة فاحصة-عميقة داخل الأشياء .

[Walter Five · Rating 5 out of 5]

This is not a "review" of the classic "Golden Bough." This is a review of several hardback and soft back editions available to the collector which are complimentary to each other's content and pagination. The purchaser may wish to take care in selecting which edition of the Golden Bough they consider for purchase. Several hardbound editions exist.

The most common edition is the 2-volume abridged 4th edition,this is the edition supervised by Graves widow; it is woefully incomplete. It seems Mrs. Graves was bothered by the Judeo-Christian references as myth, and reedited the 13 volume set to the bone.

But still, it is to the 3rd Edition that most collectors will want to turn. The 3rd edition has twelve volumes, and a 1-volume afterward, which, when assembled look rather like a set of encyclopedias. There have been twelve reliable and inter-changable printings from 1911 to 1990 which may allow the collector the opportunity to assemble a complete set of mis-matching volumes, as I have done, spending less than $240 to assemble the entire series, or averaging less than $20.00 a volume. The original publishers to look for are MacMillan & Co. and St. Martin's Press. One cannot vouch for the print accuracy of the plethora of "On Demand" editions, I avoid them after a couple bad experiences with other titles--too many transcription errors.

The numbering on these volumes is sometimes confusing-- The on-line seller's lists at ALibris and ABE books always get them wrong, so you may want to do a general search for "Frazer" "Golden Bough Part" and compare the listing to the contents below (as printed on the dust jacket back of the 1990 edition):
The 13 books are divided into 9 parts:
Part I Vols. 1 & 2, The Magic Art and the Evolution of Kings
Part II Taboo and The Perils of the Soul
Part III The Dying God
Part IV Adonis, Attis Osiris Vols. 1 & 2
Part V Spirits of the Corn and of the Wild Vols. 1&2
Part VI The Scapegoat
Part VII Balder the Beautiful: The Fire Festivals of Europe and
The Doctrine of the External Soul
Part VIII Bibliography and General Index
Part IX Aftermath: A Supplement to "The Golden Bough."

With a little preserverance you can assemble a set within a few months. These books ought to be required reading to any student of religion, history, sociology, and occult sciences.

[Maryam · Rating 5 out of 5]

جیمز فریزر در شاخه‌ی زرین افسانه‌ها و اساطیر مشابه محلی بشر را ردگیری می‌کند و در بخش اعظم کتاب به یک تم مشترک در این افسانه‌ها می‌پردازد. کشتن شخصیتی اغلب بیگناه، زاری بر مرگ او و بعد زنده کردنش و جشن‌گرفتن این احیا. او این میان به اسطوره‌های آدونیس و ونوس در سوریه، هیپولیت و آرتمیس در یونان، ویبریوس و دیانا در ایتالیا می‌پردازد که در هریک فردی به واسطه‌ی دسیسه‌های رقیبی عشقی دچار سرنوشتی دردناک می‌شود. احتمالا معادل این افسانه‌ها را در ایران بتوان در شخصیت سیاوش و درگیریش با سودابه و در نهایت کشته‌شدن و زنده شدن دوباره‌اش در مقام گل خون سیاوش جستجو کرد.

فریزر معتقد است این آیین‌ها هستند که قصه‌ها و اساطیر را می‌سازند؛ بشر آیین‌هایی برای باروری خاک و دستیابی به محصول بیشتر اجرا می‌کند و برای توجیه این آیین‌ها اساطیر و افسانه‌ها را خلق می‌کند. برای اثبات نظریه‌اش هم به نمونه‌های بسیاری از این نوع آیین‌های کشتن و عزا و احیا و شادی اشاره می‌کند و در این راه ناخواسته به مسیح می‌رسد و او ��ا بلاگردانی می‌نامد که کشته می‌شود تا به باور هنوز بدوی‌مانده‌ی مردم زمانه‌اش نحوست و شر را از زمین دور کند. در واقع فریزر مسیح را فردی اخلاق‌مدار و منتقد می‌داند که اسیر بازی یهودیان در جشن پوریم می‌شود و ناخواسته در گذر زمان در نزد مردم به قهرمان و فردی روحانی بدل می‌شود. در جشن پوریم که نوعی نمایش آیینی سالانه است، دو تن یکی به نقش مردخای از صلیب جان به در می‌برد و دیگری به نقش هامان به صلیب آویخته می‌شود. و مسیح شخصی بوده که در یکی از این جشن‌ها به توطئه و اصرار یهودیان به عوض باراباس به صلیب کشیده می‌شود. فریزر اعتقاد دارد یهودیان که دنبال انتقام از مسیح بوده‌اند با این کارشان اتفاقا به شهرت او دامن می‌زنند و زمینه‌ساز گسترش آیین مسیحیت و شکل‌گیری افسانه‌هایش می‌شوند.

فریزر در این کتاب در پی توجیه و واکاوی افسانه‌ی کاهن معبد نمی* در ایتالیاست و در این رهگذر چنان در عمق افسانه‌های بشر نقب می‌زند که هنوز پس از صد و بیست سال کتاب شاخه‌ی زرین(که اصلش پژوهشی سیزده‌جلدی است) با ویراست‌های مختلف به عنوان مرجعی معتبر در باب تطبیق ادیان و اساطیر و ارتباطشان با جادو تجدید چاپ می‌شود.

شاخه‌ی زرین اثری درخشان و قیمتی است که در قالبی شیرین و ادبی از تابوها و توتم‌ها می‌گو‌ید و از تعاریف جادو و مفاهیم جشن‌های زمستانی و تابستانی، اسطوره‌های آتش و قربانی‌های انسانی و شبه انسانی، کشتن خدایان و انتقال شر و فرمانروایان مقدس و بلاگردان‌ها و غیره و غیره.

______
* در افسانه‌ی کاهن معبد نمی، جانشین معبد به این شکل تعیین می‌شود که برده‌ای می‌بایست شاخه‌ی زرین را از درخت مقدس این معبد بچیند و در این راه کاهن قبلی را با مبارزه‌ی تن به تن شکست بدهد و بکشد، تا خودش مدتی بعد به همین نحو به دست جانشین آینده‌اش کشته شود.

[Markus · Rating 5 out of 5]

"The Golden Bough" by George Frazer is a classic work of anthropology and comparative religion, first published in 1890. The book explores the themes of myth, ritual, and religion in cultures from around the world, drawing on a wide range of sources, including folklore, literature, and ethnography.

At its core, "The Golden Bough" is an attempt to understand the origins and evolution of human belief systems. Frazer argues that many of the myths and rituals found in different cultures share common themes and symbols and that these similarities reflect a deeper, underlying human psychology. He also suggests that these beliefs and practices are not static, but rather change over time in response to historical and social factors.

One of the most famous aspects of "The Golden Bough" is Frazer's analysis of the ancient Roman festival of the goddess Diana at Nemi, which involved a sacred tree that could only be cut down by a challenger who defeated the reigning priest in combat. Frazer sees this ritual as an example of the widespread "sacred king" motif, in which a ruler or priest is ritually killed and replaced in order to ensure the renewal of the community.

Overall, "The Golden Bough" is a landmark work that has had a profound influence on the study of religion and mythology. While some of Frazer's ideas have been challenged or refined by later scholarship, the book remains an essential starting point for anyone interested in these topics.

Fantastic book, but not easy to read,

[Rêbwar Kurd · Rating 5 out of 5]

«شاخهٔ زرین» جیمز فریزر نه فقط یک پژوهش مردم‌شناختی، بلکه نوعی نقشه‌برداری فکری از مسیر هزاران‌سالهٔ ذهن بشر است؛ مسیری که از غارهای تاریک و پر از ترس، با زمزمه‌های جادوگران قبیله آغاز می‌شود، از معابد و آیین‌های خونین می‌گذرد، و سرانجام به تالارهای آرام کتابخانه‌های علمی ختم می‌شود. فریزر با رویکردی تطبیقی و با نگاهی جامع به اساطیر، ادیان و رسوم ملل گوناگون، می‌کوشد نشان دهد که ریشهٔ همهٔ ادیان و آیین‌های مقدس، در اصل، به آیین‌های باروری و چرخه‌های مرگ و تولد طبیعت بازمی‌گردد.

این کتاب پژوهشی تطبیقی است که با رویکردی اجتماعی و با تمرکز بر دو محور اسطوره و دین، مبانی خرافه‌پرستی، اعتقادات ابتدایی و مناسک مردمان اولیه را بررسی می‌کند. فریزر در صدد نشان دادن سیر تحول اندیشهٔ انسانی است؛ از تلاش برای توجیه وقایع طبیعی و زندگی روزمره، تا مواجهه با پیچیدگی‌های حیات، انسان ابتدا به جادو و خرافه روی آورد، سپس به دین تمایل پیدا کرد و در نهایت مسیر تفکر علمی را در پیش گرفت. او در این اثر، وجه مشترک ادیان و اساطیر جهانی را جستجو می‌کند و سعی دارد نشان دهد که چگونه مفاهیم دینی و اسطوره‌ای در فرهنگ‌های مختلف، شباهت‌های بنیادینی دارند.

عنوان «شاخهٔ زرین» برگرفته از تابلوئی با همین نام اثر ویلیام ترنر، نقاش بریتانیایی، است که به درختی مقدس اشاره دارد؛ در این روایت، تصاحب شاخهٔ زرین به معنای کسب مقام کهانت در معبد دایانا بوده و شکستن شاخهٔ آن، مبارزه‌ای نمادین با کاهن پیشین معبد را تداعی می‌کرد. این انتخاب عنوان، نشانه‌ای است از نگاه سمبولیک و فلسفی فریزر به تاریخ ادیان و باورهای انسانی.
.

تم اصلی اثر این است که منشأ تمامی ادیان، آیین‌های باروری و پرستش بوده و قربانی‌کردن، چه انسانی و چه حیوانی، نقش محوری در شکل‌گیری مفاهیم دینی ایفا کرده است.

فریزر در این کتاب نه تنها آیین‌ها و مناسک بدوی را توصیف می‌کند، بلکه به بررسی جنبه‌های روان‌شناختی و اجتماعی آن‌ها نیز می‌پردازد. او نشان می‌دهد که برخلاف تصور رایج از سادگی زندگی بدوی، انسان اولیه گرفتار شبکه‌ای پیچیده از جادو، تابوها و خرافات بوده است. این بررسی تاریخی روشن می‌کند که تکامل فرهنگی و معنوی انسان از مرحلهٔ وحشیگری و رفتارهای بدوی، تا شکل‌گیری تمدن و ارزش‌های اخلاقی و معنوی، روندی پیچیده و مملو از تعارض‌ها و نوآوری‌ها بوده است. شاخهٔ زرین، بنابراین، نه تنها مطالعه‌ای دربارهٔ دین و اساطیر است، بلکه متنی کلاسیک برای فهم تحولات فکری، اجتماعی و روان‌شناختی بشر نیز محسوب می‌شود.
.

هستهٔ اصلی نظریهٔ او این است که نخستین نظام‌های دینی، حول «پادشاه مقدس» یا «کاهن-پادشاه» شکل گرفته‌اند؛ انسانی که خود را تجسم نیروهای طبیعت می‌دانستند و با چرخهٔ فصل‌ها، زندگی و مرگش را پیوند می‌زدند. در این جهان‌بینی، مرگ او (چه به‌صورت قربانی شدن یا کشته شدن در نبرد آیینی) نه پایان، بلکه ضرورتی برای باززایی طبیعت بود. فریزر این روایت‌ها را در فرهنگ‌های دور و پراکنده می‌یابد: از قربانی کردن انسان در جنگل‌های آفریقا تا افسانهٔ خدایان در حال مرگ در خاورمیانه، از جشن‌های باروری یونان و روم باستان تا آیین‌های شمنی در آسیا و آمریکا.

او استدلال می‌کند که ذهن بشر در آغاز، جهان را از دریچهٔ جادو می‌فهمید: رابطه‌ای مستقیم و مکانیکی بین اعمال آیینی و رویدادهای طبیعی. وقتی این دیدگاه کارآمدی خود را از دست داد، جای آن را دین گرفت؛ با این تفاوت که دیگر نیروهای شخصی و ارادهٔ خدایان جایگزین جادوی بی‌چهره شدند. سرانجام، با گسترش تجربه و مشاهده، اندیشهٔ علمی پدید آمد که می‌کوشید با قوانین طبیعی، جهان را تبیین کند. بدین‌ترتیب، «شاخهٔ زرین» روایتی خطی از تکامل ذهن بشر از جادو به دین، و از دین به علم ارائه می‌دهد.

با وجود لحن علمی، اثر فریزر خالی از بعد شاعرانه نیست. زبانش گاه حال‌وهوای حماسی پیدا می‌کند و در توصیف آیین‌ها، تصاویر زنده و گاه هولناکی خلق می‌کند: بدن‌های رنگ‌شده، قربانگاه‌های خونین، رقص‌های شبانه در پرتو آتش، و شاخهٔ زرینی که با شکستن آن، خون تازه‌ای بر خاک ریخته می‌شود. همین ترکیبِ پژوهش دقیق و روایت شاعرانه، اثر را به منبع الهام بسیاری از نویسندگان و شاعران قرن بیستم بدل کرده است؛ از تی.اس. الیوت که «سرزمین هرز» خود را مدیون آن می‌دانست، تا جویس و جوزف کمپل که در آثارشان رد مستقیم اندیشه‌های فریزر دیده می‌شود.

اما «شاخهٔ زرین» تنها یک کتاب مردم‌شناسی نیست؛ این کتاب در لایهٔ فلسفی‌اش پرسش‌هایی عمیق‌تر را پیش می‌کشد: آیا همهٔ ادیان، در نهایت، روایات متفاوتی از یک داستان کهن و مشترک‌اند؟ آیا پیشرفت از جادو به علم، نوعی بلوغ اجتناب‌ناپذیر برای ذهن بشر است یا تنها یکی از مسیرهای ممکن؟ و مهم‌تر از همه، آیا ریشه‌های ناخودآگاه ما هنوز در همان آیین‌های خونین و اسطوره‌های باروری تنیده نشده است؟

خواندن «شاخهٔ زرین» تجربه‌ای است شبیه سفر میان‌فرهنگی از اعماق تاریخ؛ سفری که در آن، انسان مدرن ناچار می‌شود در آینهٔ آیین‌های «ابتدایی» به خود نگاه کند و ببیند که تا چه حد هنوز اسیر همان نمادها و ترس‌های نیاکانش است.

[Bradley · Rating 4 out of 5]

So far, while it does a lot of mythological name-dropping, and the very thin veil of a theme seems accurate, I'm tempted to say that this book is a real mess. Goddesses with mixed up attributes, bald-faced assumptions about ancient societies, and rampant misspellings almost turn me off. And yet, I have stamina. I have fortitude. I shall endure another escaped slave trying to murder me so he can break off the branch of my sacred tree and so take my place.

Some random, albeit unfortunate, quotes:

"And they were forced to lay upon some erections."

"And she was given the gift of a cock."


Seriously enough, I've been very impressed by the work. Ok, so on my ebook reader, it only runs up to a little under 1500 pages, and there are at least a dozen accounts as proof of each point. I cannot, in good faith, find fault with much of his conclusions. I was astonished to realize how many assumptions I had held about Osiris were completely balderdash. At least I've been put to rights about the real reason he was worshiped. Hint: it wasn't because they never found his penis.

Overall, the main themes are drilled into our skulls so thoroughly that there's no way we could ever forget them, even if we tried. The best and the worst that I can say for this work is that it is very thorough. I can honestly say I've heard discussions of the many themes, as I'm sure most of us have; fertility deities, all manifestations thereof.

What I was most astonished to feel, after reading this work, was a great sadness. I look back at all of the thousands of cultures that have independently worshiped the same principles over time and see how they were systematically wiped out as "poppycock", and I wonder about the now-lost depth of understanding that is now lost to time and chronos... and I wonder if Uranus ever did find his penis.

[shahriar johari · Rating 5 out of 5]

فریزر در اسطوره شناسی همان نقشی را دارد که کلمپ برای ساکنین آمریکا. فریزر کسی بود که پرونده ی اسطوره شناسی را که برای سه قرن متوالی با خرافات تداعی میشد را دوباره به روی میز ��کشد. اینبار علمی و با برنامه. در دورانی که پوزیتویست ها و عقل گرایان و جنبش تجربه گرایی دنیا را درمی نوردید فریزر آماده بود تا به تاریکی ها نوری متفاوت بتاباند. بارها این کتاب را خواندم و بسیار بیشتر به آن مراجعه کردم. میتولوژی مدرن را مدیون این مرد هستیم. شاخه زرین را به هر آدم جست و جوگری که در پیچ و خم ساحت معنا مسافر است پیشنهاد میکنم.

[Lisa (Harmonybites) · Rating 2 out of 5]

The Foreword compares Frazer and Golden Bough in its impact to such revolutionary thinkers of the 19th Century as Darwin, Marx, and Freud. This seminal work of anthropology and comparative religion first published in 1890 was in fact a great influence on Freud and Jung as well as T.S. Eliot and Yeats and the modern Neopagan movement. Frazer's influence on Joseph Campbell is obvious--he's the original. Frazer tries to argue for the monomyth--the idea that religion and myth can be reduced to a few universal principles and symbols such as sacrifice, scapegoats, the soul and totem and taboo. Taking an ancient Roman custom involving the "King of the Wood" at Nemi as his launching pad, Frazer examined myths and folktales from every part of the world and drew connections to explain, as the subtitle on the cover of my copy put it, "the roots of religion and folklore." His argument seems to be that the origins of religion can be found in a crude science, an attempt to influence the world through sympathetic magic. Although he never attacked Christianity directly in this original edition, I could see how the idea of Jesus as entirely myth could come out of this book. Frazer's examination of vegetation deities, cycles of sowing and reaping and kingly sacrifice and his examination of the myths of Ishtar and Thammuz, Isis and Osiris, Aphrodite and Adonis and spring fertility rites is certainly suggestive.

I often found this book tedious, primarily because of Frazer's exhaustive examples--and the edition I read is the original two-volume work--before he, as the Foreword put it, "overburdened the book with volumes of illustrative examples which tended to hide the thread of his argument." (Twelve volumes in fact.) In his pile-on it reminded me of my recent read of the original edition of Darwin's Origin of Species. This was a time when science wasn't yet so technical and specialized as to be unduly esoteric to the layman. So as with Darwin, I think Frazer was aiming his book at both his scientific brethren as well as the layman--thus the exhaustive examples in an effort to prove his theories. However, unlike the case with Darwin, I believe Frazer's examples do more to hide--nay, bury--his argument rather than illustrate it, even in this original more compact edition. More and more I found myself skimming. There is an abridged edition from the author, but my understanding from reviews is that it excised a lot of the more controversial and interesting parts found in the expanded versions, such as a chapter on "The Crucifixion of Christ." Also as with Darwin, who didn't at the time have the advantages of our advances in genetics and geology, I suspect much of the anthropology in Golden Bough is outdated. Especially given that unlike Darwin, who famously conducted many observations in the field and experiments of his own, Frazer seemed to entirely rely on second-hand accounts, mostly by travelers and missionaries. Nor do I entirely buy Frazer's contention that modern peasant customs and folklore represented a continuity with a pagan past.

Some may be put off by Frazer's characterization of peoples as "rude" and "savages." To his credit though, Frazer doesn't exempt Europe or Britain in his examples of primitive rituals and superstitions. Given that and the context of the times, I don't as some reviewers do see this book as essentially racist. Frazer notes, "when all is said and done our resemblances to the savage are still far more numerous than our differences from him." This book reminded me, of all things, of Chinua Achebe's Things Fall Apart. That novel is famous as a denunciation of colonialism. But one of the things I took away from Achebe's book was that the Christian missionaries gained adherents because they freed their converts from frightening and oppressive superstitions that propagated slavery, infanticide and human sacrifice. As much as I can see the ugly side of the history of modern monotheistic creeds such as Christianity, I think we forget that much of the legacy of polytheistic pagan beliefs isn't as pretty as many of its New Age adherents would have it. This book--for all I suspected the accuracy of many details--was a salutary reminder of that with its tales of scapegoating, sacrifices and taboos. Ironically, Frazer's successors, such as Joseph Campbell, have formed a new myth of the "noble savage," of a pagan and pre-historic past as egalitarian and in harmony with nature. We seem to have few fans of civilization and reason these days. It's ironic that a book that tried to explain the spiritual scientifically might have contributed to that. Ultimately I'm glad I read it, and I'm keeping it on my shelves as a rather thorough reference book of beliefs and rites across cultures and ages--or at least as far as was known over a century ago.

[Laural · Rating 5 out of 5]

The Golden Bough is no doubt an exercise in patience. To be clear, I have not finished this book, and will not for many years. This book takes time to digest and fully understand, but once that time is taken to contemplate it, literally everything that can be seen in the world opens up to the insights that are provided. Expecting to read this book once, without careful pause and effort, is akin to attempting to understand the enlightenment of the ages in an afternoon. I can see how many parts of The Golden Bough may come off as elitist or racist, but really Frazer was simply expressing his personal preference for the ideas that shaped his own perspective, and I think he is clear in recognizing this. Considering that most people approaching spirituality are unable to see beyond their own loads of worldview even enough to attempt to understand another, The Golden Bough is really a shining example of tolerance and understanding. Again, I have not read the entire work, and there may be unforgivable racisms that I have yet to read. Even so, the positive impact of The Golden Bough on the world is undeniable.

[☘Misericordia☘ ⚡ϟ⚡⛈⚡☁ ❇️❤❣ · Rating 5 out of 5]

My favvy fav. Loved reading it as a kid. Who would have guessed comparative mythology could be this intriguing?

[George Ilsley · Rating 5 out of 5]

This book is an enduring riot! An endless source of amazement, amusement, inspiration, and awe. Provides an overview but is also surprisingly detailed. The approach at times can be a little scattershot, which is either a blessing or a curse, depending on one’s magical stance.

For writers, this book can be great source for unusual themes and unexpected details; in other words, a wonderful panorama of human creativity.

I have the abridged edition in one volume, but still it is almost 1,000 pages. I wonder what they cut out?

[Geoff Sebesta · Rating 5 out of 5]

I finally did it. I finally read the whole thing.

I reached the end unceremoniously, about a week ago. It's taken that long for me to come to terms with the fact that yes, I'm really done. I've been reading this book for what, two years now? More? Some chapters I read seven times. There wasn't one single chapter that I skimmed.

Everything about the whole entire world makes so much more sense now. This has been my anchor in the political wreckage that surrounds us right now. This is easily the most useful book on Donald Trump I've read. I understand Donald Trump now, or at least, I understand the cultural processes that created him. I understand the intermittent recurrence of Russophobia in our society. I understand politics. I know why presidents "run" for office. I have a clearer vision of the true underpinnings of bureaucracy, of property laws, of the lyrics of Tori Amos. I have superpowers! I can see through time!

H. P. Lovecraft was right. This book is sort of magic.

[Vanessa · Rating 2 out of 5]

i didn't actually finish this. i valiantly read on to page 368 until the repetition, racism, imperialism and sexism wore me down. every time, after several pages of examples, JGF said something like, 'a few more examples will suffice to prove...', i wanted to stab myself in the neck.

the content is actually very interesting (although i bummed to hear that a lot of it has been discredited) and just thinking about how he organised all this information blows my mind, but, see paragraph one.

a huge weight has just been lifted off my shoulders!

[VoHooman · Rating 5 out of 5]

بلاخره پس از دو ماه پایان گرفت، اما لطفا به خواندن این دل نوشته ادامه دهید.

در صومعه‌ای در اطراف روم رسم عجیبی وجود داشته است. هر آنکس که خواهان ریاست این صومعه بوده است باید شاخه‌ای از درختی را می‌شکسته و سپس در جنگ با رییس پیشین صومعه پیروز می‌شده، وی را به شمشیر آخته می‌کشته و خود انتظار کشیده تا نفر بعد وی را به همین سان بکشد. فریزر برای یافتن راز این رسم شما را به سفری حدودا 850 صفحه‌ای در میام رسوم و عقاید قبیله‌ها و فرهنگ های مختلف از اطراف جهان می‌برد و این سفر سفری جذاب و دوست داشتنی است اما چرا در ابتدا نوشتم که بلاخره تمام شد.

نثر فریزر روان و ساده است، ترجمه عالی و دوست داشتنی‌ست، چیزی که خواندن این کتاب از شما طلب می‌کند استقامت است. فونت نوشته‌ها اندکی از کتاب‌های دیگر کوچک‌تر است و فاصله خطوط نیز کمتر. از آن سو کتاب طولانی است در نتیجه گاهی خسته کننده می‌شود. عامل دیگر که خوانش کتاب را سخت می‍‌‌کند اندکی تکراری شدن نوع نگارش است. در واقع اینکه شما بتوانید تا آخر کتاب همچنان به رسوم متفاوت قبایل و فرهنگ ها نگاهی جذاب داشته باشید سخت است. فرای این چند موضوع کتاب فوق العاده است. در نتیجه من پیش‌نهاد می‌کنم که هر جا رسوم برایتان تکراری شد رد شوید. این کار با توجه به حضور کنار نویس در حاشیه متن‌ها بسیار ساده است.

در پایان، این سفر برای من سفری دوست داشتنی بود. فرای موضوع جذاب کتاب، اینکه بتوانم کتابی با این حجم را بخوانم احساس خوبی را در من ایجاد کرد. شاخه زرین برای دوستانی که به اسطوره شناسی علاقه دارند بسیار واحب است و پیش‌نهاد می‌شود. برای دوستان دیگر اما به سراغ کتاب‌های دیگر بروید.

[Mohamed Karaly · Rating 4 out of 5]

الغصن الذهبى هو المرجع الرئيسى فى الأنثروبولوجيا الثقافية الكلاسيكية، والأنثروبولوجيا الكلاسيكية تتضمن الجهود الأولى لجمع ومحاولة تفسير الأساطير والطقوس البدائية، والمادة الأساسية التى اعتمدت عليها هذه الدراسات الأولى كانت القبائل البدائية الموجودة الآن فى عالمنا الحديث كبقايا متحجرة لحضارات قديمة مندثرة، كأصلاء أستراليا والهنود الحمر وإفريقيا، وتمثل كتابات الرحالة الأوروبيين والمبشرين الذين جابوا هذه الأراضى "الغريبة" فى العصور الاستعمارية المصدر الرئيسى لهذه الدراسات. وتختلف الأنثروبولوجيا الكلاسيكية هنا عن الدراسات الأنثروبولوجيا الحديثة، قى النصف الثانى من القرن العشرين، حيث اعتمدت هذه الدراسات الحديثة أكثر على ا��حفريات الثقافية، فك ألغاز اللغات القديمة واكتشاف الألواح والرقع والبرديات، وحفريات الجثث المدفونة وشكل وعمارة المعابد القديمة من العصر الحجرى الحديث. 1
..
تتمحور الأنثروبولوجيا الكلاسيكية وممثلها الاعظم "جيمس فريزر" حول فكرة الأرواحية، أى اعتقاد البدائى بسيال روحى "مادى" قادر على الانتقال بمؤثراته المادية من شىء لآخر، والاعتقاد بقدرة الإيحاء على حث هذا الانتقال، ومن هذا الاعتقاد نشأ السحر. والسحر هو مجموعة من الطقوس والممارسات التى تهدف إلى غرض عملى مباشر ومحدد، مثل جلب منفعة أو إتقاء أذى، وتقوم هذه الممارسات السحرية على مبدأ من "سحر تجانسى" أو "سحر اتصالى" حيث يتم الإيحاء للقوى الروحية بسلوك اتجاهات معينة عن طريق تمثيل هذه النتائج بالممارسة الطقسية. وبإيعاز من المحاكاة، تتبع القوى هذه الإيحاءات. فيتم جلب المطر، بتمثيل طقسى لمشهد يتضمن عناصر رطوبة وبلل. وجلب الشمس، بتمثيل طقسى يتضمن إشعال النيران. وجلب السمك، بتمثيل طقسى لمشهد إنسان يقفز كالسمكة بداخل شبكة. 2
..
كذلك تعتمد النظرة الكلاسيكية فى هذا الحقل على افتراض حاجز متين وواضح يفصل الإنسان البدائى عن الإنسان المتحضر، يفترض "فريز" أن السحر والدين هما مرحلة بدائية من العلم، فالسحر بكل طقوسه، هو مجرد "علم زائف"، أى انه يحصر كل هذه الطقوس السحرية والدينية فى مجال "علم نفعى" يهدف إلى معالجة بعض المشاكل والاحتياجات المباشرة، وعندما أدى تراكم المعرفة إلى استبدال "علم حقيقى" ب"علم زائف"، أصبحث هذه الطقوس شيئا بدائيا غريبا عن العقلية الحديثة، وتُعتبر آثارها التى تبقت فى قرى أوروبا فى القرون الحديثة، هى مجرد بقايا متحجرة فقدت جديتها. وفى سياق هذه النظرية، يتم تفسير الأساطير كمجرد حكاوى صُيغت فى أزمنة متأخرة، لتفسير طقس قديم تم نسيان أسبابه. 3
..
أصبحت هذه النظرية الكلاسيكية للبدائيين، نظرة رجعية ، بعدما استجدت أفكار جديدة عن الطقوس والأساطير، فالنظرة الحديثة تُسقط هذا الحاجز الوهمى بين البدائى والمتحضر. فالطقوس السحرية، أو الدينية ليست "علما زائفا"، ولا تندرج أساسا فى مجال " العلم النفعى" الذى يهدف لسد احتياجات مباشرة، وإنما نشأت هذه الطقوس فى براح وترف من "الرغبة" لا "الحاجة"، إنها أفعال "رمزية" تربط الإنسان بمجال ما يسمى ب"المقدس". والمقدس هو مجال مفارق لما هو دنيوى، يواجهه الإنسان بحدس مباشر، وتتطلب هذه المواجهة الغامضة رموزا تتمثل فى معادل موضوعى لها يأخذ شكل طقوس وأساطير. وتبعا لهذه النظرة، يتم تناول الأساطير باعتبارها رموزا لمشاعر وأفكار إنسانية بخصوص وضع الإنسان فى الكون، لا باعتبارها حكاوى ملفقة صيغت لتبرير شىء قديم فقد معناه. وبذلك اتخذت الأساطير فى العقود المتأخرة فى القرن العشرين قيمة أكبر. إن "الرغبات البدائية" التى أدت لممارسة هذه الطقوس وتأليف هذه الأساطير ما زالت موجودة ومتأصلة فى النفس البشرية. بلغة أخرى، "البنية الذهنية" للإنسان المتمثلة فى إنتاج هذه الطقوس والأساطير، واحدة لم تتغيربمرور الزمن، وهى واحدة عند البدائى والمتحضر معا، والفارق الذى يميز "المتحضر" عن "البدائى" هو مجرد تطور فى الشكل الإنتاجى للمجتمع، وبالتالى تطور اقتصادى وتقنى يتعلق بقشور، ولم يخدش اللب العميق للبنية الذهنية للإنسان التى ما زالت الرموز القديمة تحتل موقعها الهام بداخلها. 4
..
أما عن كتاب "الغصن الذهبى" فقراءته ممتعة جدا،ومفيدة للإلمام بأصول هذا العلم " "الأنثروبولوجيا الثقافية". والكتاب عبارة عن نسيج واسع متشعب يجمع كم مهول من المعلومات عن الطقوس السحرية والدينية وأساطير الشعوب البدائية فى جميع أنحاء العالم، والتى تم جمعها من مذكرات ويوميات الرحالة والمبشرين، ويمكن إرجاع النظرة المختزلة فى الكتاب لإنسان هذه المجتمعات البسيطة، للنظرة الدونية والمختزلة التى نظر بها هؤلاء الرحالة لهذه المجتمعات فحكوا فقط ما فهموه من هذه الطقوس باعتبارها مجرد ناتج عن الجهل لا أكثر. وتشمل هذا النسيج الواسع المكون من(900) صفحة بعد أن قام المؤلف باختصاره، حبكة ممتعة، حيث يبدأ الكتاب باستفسار معين عن "الغصن الذهبى" الذى اقتطفه إينياس "فى الإنيادة" من شجرة سنديان مقدسة، ونزل به العالم السفلى، فما مرجع الطابع المقدس لهذا الغصن، وما مرجع قدسية "ملك الغابة" الذى كانت سلطته وحياته رهنا بهذا الغصن المقدس؟. يسيح الكاتب عبر 900 صفحة فى حكايات وأساطير وطقوس المجتمعات البدائية عبر كل أنحاء العالم، ليعود فى الصفحات الأخيرة بتفسير كامل لكل هذه الاستفسارات مستمد من النتائج التى استخرجها بجهد متأنٍ دؤوب عبر كل هذه الصفحات. 5

[Adam · Rating 5 out of 5]

Book Description
A classic study of the beliefs and institutions of mankind, and the progress through magic and religion to scientific thought, The Golden Bough has a unique status in modern anthropology and literature. First published in 1890, The Golden Bough was eventually issued in a twelve-volume edition (1906-15) which was abridged in 1922 by the author and his wife. That abridgement has never been reconsidered for a modern audience. In it some of the more controversial passages were dropped, including Frazer's daring speculations on the Crucifixion of Christ. For the first time this one-volume edition restores Frazer's bolder theories and sets them within the framework of a valuable introduction and notes. A seminal work of modern anthropolgy, The Golden Bough also influenced many twentieth-century writers, including D H Lawrence, T S Eliot, and Wyndham Lewis. Its discussion of magical types, the sacrificial killing of kings, the dying god, and the scapegoat is given fresh pertinence in this new edition.

About the Author
Sir J. G. Frazer (1854-1941) was fellow of Trinity, Cambridge, and appointed to the first named Chair of Social Anthropology in Liverpool. Robert Frazer is Directer of Studies in English at Trinity College, Cambridge. He is the author of The Making of `The Golden Bough' and Sir James Frazer and the Literary Imagination, both for MacMillan in 1990)

[F.G. Cottam · Rating 5 out of 5]

This is a brilliant and disturbing distillation of Frazer's much longer and doggedly scholarly original work. I've come across it late (the edition I've got is dated 1978). I bought it second hand four years ago at Ventnor Rare Books on the Isle of Wight and have only just got around to reading it. If anything, the illustrations make the text all the more shocking. Reading about belief systems where human sacrifice was commonplace is one thing - seeing those sacrifices depicted in contemporary artwork is quite another. I came away from this book reminded of just how imaginative and cruel human beings can be. And I've been convinced anew that our appetite for myth and superstition is pretty much insatiable. Every chapter is comprehensive and fascinating. I would recommend this impressive book to anyone with an interest in anthropology,
history, archeology, religion, magic, folklore or classical mythology. A lot of books are described as unputdownable. This one actually earns the accolade.

[Jennifer · Rating 4 out of 5]

It's important to bear in mind that this book is almost 100 years old, and therefore some of the author's attitudes are . . . narrow-minded, to say the least. However, Frazer is more open than usual for his time, I think, and his look at folkloric and religious customs is exhaustive. (I read the abridged version, which was over 800 pages long and meandered widely through numerous cultures, so I can only imagine what the unabridged Golden Bough is like.) He ties a great many disparate ideas together, and for a poet and fiction writer who likes mythological themes, there's an embarrassment of richest to be had.

[Lisa · Rating 2 out of 5]

How I could possibly have highlighted so much of this book and yet not actually read it is a pure freakin' mystery.

[paper0r0ss0 · Rating 4 out of 5]

Ponderoso e oneroso viaggio alle origini del rapporto dell'uomo con i mutevoli elementi atmosferici, con le stagioni, i cambiamenti siderali e soprattutto con la caducita' dell'esistenza, con la morte. La magia e le religioni primordiali viste quindi come sistemi differenti, ma in parte contigui, per sfuggire all'ineluttabile destino di precarieta' terrena e tempo stesso per una benevola azione propiziatoria. Il libro e' ben scritto. Pieno di divagazioni spesso fuorvianti, ma generalmente interessanti, e, al netto dell'ovviamente diminuita attendibilita' scientifica (sono passati piu' di cento anni dalla stesura), e' senza dubbio una lettura appagante. L'unica nota negativa (e qui commetto anch'io peccato di destoricizzazione) il tono a volte irritante e sprezzante usato dall'autore per le culture "altre": barbare, arretrate, credulone, primitive, rispetto "ovviamente" alla evoluta civilta' occidentale.