محتوای وجدان ما شامل تمامی آن چیزهایی میشود که در کودکی از ما انتظار داشتهاند، بدون توضیح و بطور منظم، آن هم از طرف کسی که برای ما احترام داشت یا از اون میترسیدیم...ایمان به هر «دستورداری» منبع وجدان است. این صدای خدا در شیر انسان نیست ، بلکه صدای چند انسان در انسان .
دکتر صنعتی از اولین روانشناسان ایرانی است که وارد حوزه هنر و ادبیات شده و با روشی فرویدی آثار هنری را نقد روانکاوی کرده است. در این کتاب مقالاتی به شرح زیر وجود دارد
- آشنایی با روانکاوی و ساخت شکنی -آرزوی کام نیافته : تحلیل روانشناختی سه قطره خون -برزخ رابطه : بررسی روانشناختی آثار چوبک -با مرگ به ستیز مرگ : بررسی روانشناختی ملکوت بهرام صادقی -م. امید در نبرد با زمان : با یگانه دشمن جهان - تحلیل های روانشناختی در هنر و ادبیات -در غربت جدائی و تنهایی: تحلیل بر چهار فیلم سهراب شهید ثالث -درد مرگ و مزه زندگی: در طعم گیلاس عباس کیارستمی -نگاهی به دو فیلم: فیتزکرالدو و معمای گاسپار هاوزر -مرگ آشکار مرگ پنهان: نقاشی های منوچهر معتبر نیزه خشم پدر: تحلیلی از انسانها و حیوانهای علیرضا سپهبد -سوگواره انتظار و ترجمه ی جنب و جوش ایستا
زبان نویسنده و ساختار چینش مطلبها در مقدمه بسیار بد و خستهکننده بود؛ بهحدی که چندین بار تصمیم گرفتم خواندنش را کنار بگذارم؛ اما در بخشهای بعد که به تحلیل آثار مختلف پرداخته شده بود، این کاستی کمتر بهچشم میآمد. نقص دیگر مقالههای این کتاب، نداشتن چارچوب نظری تحلیل، یا ارائهنکردن این چارچوب درصورت وجودداشتن است؛ بهاین معنی که خواننده نمیداند که نویسنده، آثار انتخابشده را قرار است با چه سنجههای روانشناختیای بررسی کند. ازهمینرو است که گاهی نقد و تحلیلهای مؤلف کتاب به انتقادها و تفسیرهای ذوقی بیچارچوبی کشیده میشود که سودمندی علمی خاصی برای خواننده بهدنبال ندارد. درمجموع، کتاب بدی نبود و سوای ایرادهایی که به آن گرفتم، نکتههای آموزنده هم کم نداشت.
خیلی کتاب خوبی بود. دید جدیدی از آثاری که قبلا خونده و دیده بودم بهم داد. مخصوصا فیلم طعم گیلاس. توصیهام اینه که قبل از خونون این کتاب حتما داستانها و فیلمهایی که قراره تحلیلشو بخونید، بخونید و ببینید. ابتدای کتاب ممکنه فکر کنید نیاز به اطلاعات روانشناسی دارید، اما بعدا برای تحلیلها خیلی متن ثقیل روانشناسی نوشته نشده. ولی دونستن روانشناسی کارو راحتتر میکنه