अमृतवेल

by Vishnu Sakharam Khandekar

The creeper in this picture is in full blossom, The many colourfull flowers are its proof. Love is also like this creeper. Love is not just the lust or desire inevitable at the young age. I do not consider desire as valueless, actually it supports the living all over. When this very desire is combined with feelings from the base of your heart then it takes the form of love and it becomes divine and resembles the nectar.

The creeper then delivers compassion, blossoms into friendship. To understand the meaning of love we will have to become one with the world outside. We will have to break the tough selfishness. We will have to overcome the "Me'.

To understand the world outside we will need absolute involvement with it, then we will understand the diversity it has. The world is a combination of pleasant and dreadful nature, good and bad people, arts from literature to music and places of pilgrimages like the scientific inventions to nursing the patients suffering with leprocy. But if this love is self-centered then...? If it starts worshipping only the soul within it then...? Such person becomes the enemy of others and of himself. The vine then bears poisonous flowers.

Genres: Marathi, Fiction, Literature, Drama

160 pages, Paperback

First published January 1, 1967

About the author

In 1920, Khandekar started working as a school teacher in a small town.He worked in that school until 1938.While working as a teacher,Khandekar produced in his spare time abundant Marathi literature in various forms. In his lifetime, he wrote sixteen novels, six plays, around 250 short stories, 50 allegorical stories, 100 essays, and over 200 critiques.

Reviews

[Komal Thombare · Rating 5 out of 5]

V.S.Khandekar Sir. Amrutvel baddal bolav titka kamich aahe. Aaj paryant mahit aslela premacha artha kiti sukshma hota ani te kiti motha asu shakata hech Amrutvel wachun janwata ani patatahi. Amrutvel baddal kahi lihayachi mazi patrata kharach nahi pan je wachla je anubhavla te ka kuthe aani kasa manala bhidla he sangata aala tar Amrutvel mala me kharach jagla asa mhanta yeyil mhanun ha praytna.

Amrutvel hi bhinna margane jat astanahi niyatine anahutpane ektra aanlelya don jivananchi surekh gunfan aahe.

Manus ekta asla ki tyache dukhha mothe hote pan tech dukhha jagatalya itar dukhat samawun gela ki tyala sukshma swarup prapt hote. Naumedine khachun na jata yenarya satyala nidarpane somora jana hich jagachi ani jagnyachi rit aahe hech Amrutvel aaplyala sangta.

Dukhala kantalun aayushya sampwana ha soppa marg wattat asla tari tya dukhashi zagadun prapt kelela sukh khup motha asta. He jhagdna, jagnyachya aashene dhadpadna ani parat khambirpane ubha rahna hech khara jagna , yanech jivnala artha prapta hoto he Amrutvel patwun deta.

Wasna he jivanacha stya . Manvachya astitvacha karan. Pan hich wasna mansamadhe ek shwapad ksa nirman karu shakate ani Wasanechya aahari na jata ekhadyawar kelela nirmal bhavanayukta prem mansatalya shwapadalahi parat mansat kasa aanu shakta yacha uttam udaharan Amrutvel aaplyala deta.

Nirpekshpane aaplyasarkhya eka jivachya bhalyasthi praytnashil rahana yapeksh preeticha artha wegla to kay asu shakato.

Jivanacha khara artha, preeticha khara anubhav aani shabdanchi surekh gunfan anubhavnyasathi pratyekane Nanda , Shekhar, Dada, Mai, Vasu , Devdatta yanchya bhavvishwat jaun ya Amrutvel war tarangat jawa.

[Jayashree · Rating 5 out of 5]

This is the second work by Khandekar that I've read. The magic of literary satisfaction and excitement that 'Kraunchavadha' had cast on me remained same while reading 'Amrutvel'. It's extraordinarily beautiful piece in Marathi literature.

It feels like a betrayal reviewing 'Amrutvel' with my little experience with human emotions, but you enjoy the piece of any art by its presentation without knowing its minute details and exclaim "wow". I cannot resist my 'wow for 'Amrutvel'. Hence, few words.

This man has seen the life from very close. He has experienced the subtle changes in human emotions so well that if feels convincing reading the same scenario that happens in the life of characters from 3/4 different perspectives of 'Nanda', "Dada', 'Aai' and 'Devdatta'.

He develops the meaning of love. It IS unconditional, we've read, might have been experienced as well. But when sometimes it demands physical appearance of the partner, is not wrong, rather this is the root of this universe. When this demand is selfless and accompanied by the emotions, love starts...

He has touched the crucial point in human life, how much pathetic and helpless we are, in front of Death, Fate and in all, Life. There come several 'Dream-not-came-true' moments in life, which itself is a life. The greatness of man lies in accepting this fact, watch it happening, smile at it, struggle to complete it, if at all it didn't come true, walk over it and develop a new dream. Taking one's own life is never a solution, will never be. No matter how hard, miserable life is, man, by his nature, loves to live it. No matter how strong he was before, he needs a shelter of love. Engaging oneself in new books and hobbies won't come to the rescue at such times.

Man is full of paradoxes: he loves, he hates; he orders, he obeys, he is hard at core, but emotional too; he has the ability to forget, but is endowed with a strong memory too; he sees the dream of flying in the sky, but afraid of his nest on earth... Everyone is so. He just needs someone who understands him as he is. When he finds one, he starts living, all over again... Understanding someone getting into his shoes is all what we have to do...

All in all,
It's a recommended-read !

[Shridhar Kulkarni · Rating 5 out of 5]

A small yet powerful story. The writing style is not much of regular stories but seems very real and possible for these times. I got much of a kite runnner vibe at the end. A little better as I was reading in my mother tongue.
Rather than keep dwelling with your own grief, try to see what a little help you can offer to anyone around you. Magically you'll notice that you have made peace with your own grief.

[RTi · Rating 5 out of 5]

प्रीतीचा सुंदर अर्थ सांगणारी अप्रतिम कादंबरी !

“प्रीती म्हणजे केवळ यौवनाच्या प्रेरणेतून उद्भवणारी वासना नव्हे! त्या वासनेची किंमत मी कमीत मानत नाही. साऱ्या संसाराचा आधार आहे ती! पण या वासनेला जेव्हा खोल भावनेची जोड मिळते, तेव्हाच प्रीती ही अमृतवेल होते."

कादम्बरीची नायिका – नंदा. ऐन तारुण्याच्या उंबरठ्यावर उभे राहून भावी संसाराचे स्वप्न पाहणाऱ्या नंदाचे सुख नियति अलगद हिरावून घेते. एक आकस्मित अपघातामुळे तिच्या प्रियकराला कायमची गमावून बसते ती दुःखात इतकी गुरफटते की अगदी टोकचे पाउल उचलते तेव्हा तिच्या आयुष्यात तिची बालमैत्रिण वसुंधरा येते. नवऱ्याशी बिनसलेल्या वसुंधरेला सोबत म्हणून नंदा तिच्याकडे राहायला जाते. तिथे तिला भेटतो वसुंधरेचा नवरा - देवदत्त, त्यांची गोंडस मुलगी - मधुरा, बापू, त्यांची बायको, देवदत्त ची आई त्यांच्या आयुष्याचा गुंता सोडवता सोडवता जीवनाच्या खुप भीषण सत्याला ती सामोरी जाते. या सगळ्यांची दु:खे पाहून ती स्वतचे दु:ख विसरते.

"भग्न स्वप्नाच्या तुकड्यांना कवटाळून बसण्यासाठी मनुष्य जन्माला आलेला नाही ! मानवाचे मन केवळ भूतकाळाच्या साखळदंडांनी करकचून बांधून ठेवता येत नाही! त्याला भविष्याच्या गरुड्पंखांचं वरदानही लाभलेलं आहे. एखाद स्वप्न पहाणं, ते फुलविणं,ते सत्यसृष्टीत उतरावं म्हणून धडपडणं, त्या धडपडीतला आनंद लुटणं आणि दुर्दैवानं ते स्वप्न जरी भंग पावलं तरी त्याच्या तुकड्यावरून रक्ताळलेल्या पायांनी दुसर्या स्वप्नामागनं धावणं, हा मानवी मनाचा धर्म आहे. मनुष्याच्या जीवनाला अर्थ येतो तो यामुळं!"

सुरुवातीला अल्लड असणारी नंदा नंतर धीर खचलेल्या देवदत्तला मार्ग दाखवते आणि जगण्याची नवीन उभारी देते. त्यातून तिची प्रगल्भता आणि कणखरता जाणवते. खरे तर देवदत्त ला नायक म्हणावे की नाही हा प्रश्न मला पडला आहे. एक उमदा, देखना, कविमनाचा आणि अतिशय मनस्वी तरुण. अगदी लहानपणापासून जगण्याचे झालेले विकृत दर्शन त्यामुळे खुप कडवट झालेला आणि व्यसनांच्या आहारी गेलेल्या देवदत्त चे अफाट वाचन आणि चौफेर व्यासंग पाहून नंदाला देवदत्त वर प्रेम होते. मात्र , प्रेम असणं आणि प्रेमात पडणं म्हणजे नेमकं काय ते कादंबरी वाचतांना कळते. देवदत्त आणि नंदा मधील नाते समजने कठिन आहे. एक स्त्री आणि पुरुष यांच्यामधे निखळ मैत्री असू शकते कोणत्याही वासनेशिवाय? हे आजही लोक मान्य करात नाहीत मग त्या वेळची गोष्टच सोडा. एके ठिकाणी नंदा म्हणते

‘‘स्त्री-पुरुषांच्या शुद्ध मैत्रीची कल्पना ज्यांना करता येत नाही अशा समाजाच्या समाधानासाठी मी तुम्हाला वाऱ्यावर सोडून जाऊ? ते शक्य नाही."

वि. स. खांडेकर यांची कल्पकता व प्रतिभा उच्च कोटीची आहे. एवढी सुरेख शब्दांची गुंफण आणि बांधणी. त्यांच्या शब्दात वाचकाच्या मनात शिरून ते भावविश्व उभं करण्याची शक्ती आहे. मराठी भाषा किती समृद्ध याची प्रचिती खांडेकरांच्या लिखाणातून नेहमीच जाणवते! लालित्यपूर्ण भाषा खासकरून संभाषण आणि अलंकारांनी नटलेलं निसर्गवर्णन हे या कादंबरीचं महत्वाचं वैशिष्ट्य आहे.

[Abhay Bage · Rating 5 out of 5]

अलंकारीक रचनेमधुन वाचकाला पुस्तकामध्ये गुरफटून घेणारे कलाकार म्हणजे वि. स.

[Sayali Ranadive · Rating 5 out of 5]

वि. स. खांडेकर यांची ययाति नंतर मी वाचलेली ही दुसरी कादंबरी म्हणजे अमृतवेल. सुंदर उपमा अलंकारांनी भरलेली वर्णने आणि तेवढेच उच्च असलेले कथानक या दोन्ही गोष्टींमुळे हे पुस्तक मी एका दिवसात वाचून पूर्ण केले.
ही कादंबरी मला नायिका प्रधान जास्त वाटली. कथेचा नायक हा देवदत्त जरी असला तरी मुख्यतः कथा नायिका नंदा हिच्या भावनिक दृष्टिकोनातून लिहिलेली आहे. सुरुवातीला स्वतःच्या समुद्रा एवढ्या दुःखाने खचलेली नंदा शेवटी देवदत्त ला जगायला शिकवते. आत्मकेंद्रित बनून नाही तर दुसऱ्यासाठी जगून. आत्महत्येचा विचार करून स्वतःचे आयुष्य संपवू पाहणारी नंदा, एकच वेळी सावित्री आणि हॅम्लेट च्या आईची गोष्ट वाचून त्यांची सांगड घालणारी नंदा, मधुराला मावशीचे प्रेम देणारी नंदा, कुठल्याही वासना मध्ये न आणता देवदत्त च्या प्रेमात असलेली नंदा आणि शेवटी समाजाचे आपण देणे लागतो आणि समाज ऋण फेडण्यासाठी देवदत्तला परखड शब्दात आवाहन करणारी नंदा...एक स्वतंत्र अस्तित्व आणि छटा उमटवून जाते.
दारूच्या व्यसनात बुडालेला, आपण नक्की कोण आहोत हे शोधायच्या प्रयत्नात असलेला पण प्रचंड व्यासंगी हुशार आणि मनाने तेवढाच हळवा असा देवदत्त नंदाला भेटतो आणि तिच्या स्पष्ट विचार��ंचा विचार करू लागतो. माझं तुमच्यावर प्रेम आहे पण प्रेमात पडलेली आणि प्रेमात असलेली या दोन व्यक्ती कशा वेगळ्या असतात याचे कंगोरे खांडेकरांनी खूप सुंदर मांडलेली आहेत. नंदा आणि देवदत्त दोघेही पुस्तके वाचण्याचे शौकीन असल्याने त्यांची रामायण,महाभारत,अश्वत्थामा,हॅम्लेट,हेमिंग्वे अशा वेगवेगळ्या विषयांवर दाखवलेल्या चर्चा आपल्याला विचार करायला भाग पाडतात. कथेचा शेवट हा आपल्याला वाटतो त्यापेक्षा नक्कीच वेगळा आहे आणि ते वाचून नंदा आणि देवदत्त दोघांविषयी आदर वाढतो. प्रीती ही आत्मकेंद्रित झाली की तिला दुसरे काही दिसत नाही आणि मग माणूस स्वतःचा वैरी होतो. जीवनाच्या या वेलीला मग विषारी फुले आल्या शिवाय राहत नाहीत. हे सर्व टाळून माणूस आत्मप्रेमाचे बुरखे टाकून जेव्हा बाहेर येतो तेव्हा डोळसपणे तो जगाला आणि जगायला सामोरा जातो.
सर्वांनी नक्की वाचायला हवे अशी ही कादंबरी आहे.

[The Bibliophile Doctor]

या चित्रातल्या वेलीवर नाना रंगांची फुलं उमलली आहेत. प्रीतीही या वेलीसारखीच आहे, बाळ. प्रीती म्हणजे केवळ यौवनाच्या प्रेरणेतून उद्भवणारी वासना नव्हे! त्या वासनेची किंमत मी कमी मानत नाही. सार्‍या संसाराचा आधार आहे ती! पण या वासनेला जेव्हा खोल भावनेची जोड मिळते, तेव्हाच प्रीती ही अमृतवेल होते. मग या वेलीवर करूणा उमटते, मैत्री फुलते. मनुष्य जेव्हा - जेव्हा आत्मप्रेमाचे कवच फोडून बाहेरच्या विश्वाशी एकरूप होतो, तेव्हा -- प्रीतीचा खरा अर्थ जाणवतो. या बाहेरच्या विश्वात रौद्र - रम्य निसर्ग आहे, सुष्टदुष्ट माणसं आहेत, साहित्यापासून संगीतापर्यंतच्या कला आहेत, आणि महारोग्याच्या सेवेपासून विज्ञानातल्या संशोधनापर्यंतची आत्म्याची तीर्थक्षेत्रं आहेत. पण हीच नुसती आत्मकेंद्रित झाली, आत्मपूजेशिवाय तिला दुसरं काही सुचेनासं झालं, म्हणजे मनुष्य केवळ इतरांचा शत्रू होत नाही; तो स्वत:चाही वैरी बनतो ! मग या वेलीवर विषारी फुलांचे झुबके लटकू लागतात.

साहित्य कलाकृतीचे सामर्थ्य ती किती पानांची आहे यावर खचित नसते, हे सिद्ध करणारी सुंदर कादंबरी.

[Aashish Pawar · Rating 5 out of 5]

अमृतवेल कादंबरी मध्ये आपल्याला नेहमीप्रमाणेच वि. स. खांडेकर यांची अप्रतिम लेखन शैली पाहायला मिळते. सदर कादंबरीमध्ये लेखकांनी प्रेमाच्या आणि व्यक्तीबद्दल असणाऱ्या आपुलकीच्या विविध छटा दर्शवले आहेत त्यामध्ये कादंबरीतील पात्र अलकनंदा हिचे मिलिंग बद्दलचे वात्सल्य, दादांबद्दल चा असणारा आदर, आईची माया, शेखर बद्दलचे प्रेम आणि त्याची आठवण, देवदत्ता चा किती पैसा संपत्ती असून तो जगत असलेला (मनाने जगत असलेला) खडतर जीवन...... या सर्व गोष्टी मनुष्य आपल्या आयुष्यात कधी ना कधी विविध रीत्या सामोरे जातोच अशा या गोष्टी..... त्यातून कादंबरीतील पात्र अलकनंदा या सर्व गोष्टींना या सर्व संकटांना या सर्व लोकांना कशी सामोरी जाते आणि त्या सर्वातून कशी स्वतः बाहेर पडते...... हा तिचा प्रवास आपल्याला या कादंबरीमध्ये पाहायला मिळतो...

[Revati Yenarkar · Rating 5 out of 5]

पुस्तक वाचून संपवलं. खूप सुंदर लिहिलं आहे. त्यात innocent ते दुःख ते guilt सगळं काही आहे. एका व्यक्तीच्या point of view ने वाचता वाचता त्या व्यक्तीची बाजू बरोबर वाटायला लागते तर दुसरीकडे तीच गोष्ट दुसर्‍या व्यक्तीच्या बाजूने चुकीची वाटते. म्हणजे देवदत्ताच्या आईवडिलांच्या बाबतीत दोन्हीकडून वाचतांना दोन्ही बाजू बरोबर वाटतात. पण मुळात बरोबर कोणती ते कळायला देवदत्ताच्या बाजूनी पाहताना दोन्ही बाजू चुकीच्या वाटतात. देवदत्त आणि वसु मध्ये बिचाऱ्या मधुरेची होणारी तडफड वसुला दिसत नाही का? आणि तीच तडफड देवदत्ताला दिसत असतानादेखील बापाचं मन वळत का नाही? खऱ्या आयुष्याशी किती related आहे हे पुस्तक. म्हणजे नंदाने, तीचं दुःख, देवदत्त आणि वसु यांचा दुःखात मागे टाकलं आणि पुढे निघाली. खऱ्या आयुष्यात माणसांबाबत सुद्धा असचं होत नाही का? पुस्तकातलं मराठी येवढं सुंदर आहे सांगते! असं वाटलं की एखाद्या संमेलनातंच उपस्थित आहे मी. ते शब्द, ते उदाहरणं, ते भाव. फारच सुरेख. ते characters सुद्धा एवढे सुरेख रेखाटलेत!!! मला फार म्हणजे फारच आवडलं पुस्तक!!!

मला आवडलेली ओळ:
"प्रेमात पडणारा वासनेच्या भोवर्‍यात सापडतो, नाहीतर भावनेच्या पुरात वाहत जातो. नुसतं प्रेम करणारा काठावर सुरक्षित राहू शकतो."

[Siddhesh Ayre · Rating 5 out of 5]

What an amazing book!! A must read among Marathi books!

[Ashish Sonawane · Rating 5 out of 5]

Fascinating work! This is an amazing work of fiction, Khandekar is the master craftsman in painting human emotions. I highlight 99 sections of text in the book, that indicates the power of narration and language! I would recommend everyone who knows Marathi to read this book.

[Madhura Apte · Rating 5 out of 5]

excellent book from the great auther V S Khandekar....it tells us that we cant be judgemental on the person's behavior on the basis of someone's experience with them...there is always the other side of the story of their own..and it is right from their angle...the concept of wrong and right is always biased to the person we are listening. In this book there is one story from different angles and justified by the different characters of the story..and all the justifications given by them are right from their point of view. The concept of love is redefined.

The language of the book is so easy to understand but not compromising on the quality of the contents...the references of the other books and its characters given in the book are just apt to the character's present condition and perfectly blended with them. it shows the greatness and the huge experience that the auther carries with him..hats off...

[Aditi C · Rating 4 out of 5]

पुस्तक खांडेकरांचे आहे म्हंटल्यावर ते कसे असावे ह्यावर संदेह घेणे फार चुकीचे आहे. अलबत पुस्तक अप्रतिम लिहिले आहे.

प्रेम हे कोणामधे ही असो त्याचे स्वरूप उदात्त असावे, त्या प्रेमाला नुसतीच वासनेची झालर लागली की त्याचे दुःख हे ठरलेलेच. वासना ही तर आयुष्याचे गमक आहे पण त्यासोबत उदात्तता लाभली, आणि स्वतःच्या कोषातून निघून ह्या विश्वात एकरूप होण्याचा सामर्थ्य लाभले तरच ही प्रीती खऱ्या अर्थाने फुलते. म्हणून खांडेकरांच्या लेखनितले विचार, "सत्यवानाच्या सावित्रीने केलेली पण प्रीती आणि हॅम्लेट च्या आईने केलेली पण प्रीतीच पण दोघांच्या प्रीती मधे फरक इतका की एकाची प्रीती ही आत्मसमर्पणातून आलेली म्हणून सावित्री महान झाली, आणि हॅम्लेट ची आई ( गरट्रूड ) ची प्रीती आत्मप्रिती ठरली.. आणि ती स्वतःच्या मुलाची सुद्धा दुश्मन झाली."

[Anuja · Rating 5 out of 5]

It is a book that really gets your thinking wheels turning.
The plot, A 20 something who lost the love of her life in a cruel way; Another one who is cursing her fate for meeting the wrong guy and sulking about it... And the guy who is looking for a love, affections in the wrong place.

The way book is portrayed is beyond any words.
The mental and emotional duels characters have with themselves and the way they search for a way out.

When I read it for the first time I was a young naive teenager and didn't understand it.
But today when I am a bit older, I think I understand what Khandekar sir wants to say about Preeti and how it can be found in this world.

[Kamini Khane · Rating 5 out of 5]

वि. स. खांडेकर म्हटलं की समोर येतो अफाट साहित्याचा खजिना. आज आपण याच खजिन्यातील एका रत्नाला उलगडून पाहण्याचा प्रयत्न करूयात.
वि. स. खांडेकरांच्या अनेक कथा, कादंबऱ्या, नाटक, इ. प्रसिद्ध आहेत. अमृतवेल ही त्या पैकीच एक अजरामर कादंबरी आहे.
कथानक हे काही ठराविक पात्र आणि त्यांच्या आयुष्यातील रहस्यांभोवती फिरते.
मैत्रीखातर सुरू केलेला प्रवास कधी प्रेमाच्या नौकेपाशी येऊन ठेपतो याचं उत्तम वर्णन.

या पुस्तकात नायक खलनायक कुणाला ठरवावं हा गहन प्रश्न आहे. कारण प्रत्येक पात्राचा दृष्टीकोन आपल्याला विचारात पाडल्याशिवाय राहत नाही. देवदत्त असो वा नंदा, दादा-माई असो वा देवदत्ताचे आईबाबा, वसुंधरा की इतर कोणी; प्रत्येकाची जडणघडण, विचारांचा प्रभाव हा निराळाच आहे.

वसुंधरा जी कॉलेज मध्ये अगदी हसतमुख असे ती लग्नानंतर मात्र श्रीमंतीच्या छायेत सुद्धा दुःखीकष्टी, चीडचीडी, अगदी निरस स्वभावी होते. एकीकडे नवरा सोबत एकाच घरात राहत नाही, तर दुसरीकडे लहानगी मुलगी मधुरा फिट्स आजाराने ग्रस्त.
यामागील कारणे कथानक उलगडताना उत्तमरित्या मांडली आहेत.

देवदत्त, ज्याचा उलगडा सहजासहजी होणे म्हणजे कठीणच.
एक बाप ज्याला त्याची मुलगीच राक्षस म्हणून संबोधते.
एक विलक्षण व्यक्ती ज्याचं ज्ञान सुद्धा अगाध आहे.
एक असा व्यक्ती जो चंचल सारख्या हरणाला सुद्धा जीव लावतो.
वसुंधरा साठी तो वाईट माणूस होता. पण म्हणतात ना
काही वेळा वास्तव हे ऐकण्या-दिसण्यापलिकडे अगदी वेगळे असते.
याच देवदत्ताचे निराळे पैलू मात्र नंदाला नजरेस येतात.
अन् या दोघांची मैत्री खुपते एका बायकोला.! ज्यामुळे तिला अगदी तिच्या मैत्रिणीचाच तिटकारा येतो.

एका सर्वसाधारण घरातील मुलगी जी नशिबाच्या घावाने दुःखी असते ,तिचे आयुष्य तिच्या जुन्या मैत्रिणीच्या आयुष्यात येण्याने कसे कलाटणी घेते याचे सुरेख रेखाटन केले आहे.
श्रीमंतीच्या आड दडून असलेली दुःख, रहस्य आणि असहायता जाणून घेताना ती जणू स्वतःच्या कोषाबाहेर येते. आणि प्रेमाचा खरा अर्थ समजायला लागते.
नंदाचा हा सगळा गुंता सोडवण्याचा प्रयत्न आणि प्रत्येक घटनेचा उलगडा आपल्याला कथेसोबत रोखून ठेवतं.

प्रेम, मानवी जीवन, वासना, दुःख, यासारख्या अनेक गोष्टी या कादंबरीत उत्कृष्टरित्या मांडल्या आहेत.
प्रत्येक वाक्यागणिक खांडेकरांच्या अफाट प्रगल्भ लेखनाचे दर्शन होते.

या सगळ्यांचा प्रवास जेव्हा आपण आजच्या जीवनाशी तोलून पाहतो, तेव्हा कुठे ना कुठे त्यात साम्य जाणवते.
मानवी आयुष्यातील हर एक पैलू यात अत्यंत प्रभावीपणे उलगडून सांगण्याचा प्रयत्न केला आहे.

पूर्ण पुस्तक वाचताना कुठेही त्याची आपल्या मनावर झालेली जादू कमी होताना दिसत नाही.
प्रत्येक नव्या क्षणी नव्यानेच पुस्तक, कथानक आणि पात्रांच्या प्रेमात पाडते.
हे पुस्तक वाचून एक उत्कृष्ट साहित्य वाचण्याचं समाधान नक्कीच मिळेल.

[Pranav Sakulkar · Rating 3 out of 5]

खांडेकरांच्या मराठी भाषेच्या प्रभुत्वावर काय बोलावं! त्यांची अलंकारिक वाक्यरचना, त्यांची कथेची मांडणी, हळूहळू उलगडणारा नाट्यपट म्हणजे अगदी वाचकांना पर्वणीच. भाषेचं वैभव काय असतं हे समजून घायचं असेल तर नक्की वाचावी ही कादंबरी.

माझा आक्षेप मात्र कथेवर आणि कथेतील पात्रांवर आहे. देवदत्त हा किती अभागी होता आणि त्याच्यावर किती अन्याय झालेत हेच संपूर्ण काळ सुरु होतं. एका पुरुषानी ही कादंबरी लिहिली आहे हे पदोपदी जाणवतं. आपण काही पात्रांचा विचार करूया.

देवदत्तची आई व्यभिचारी होती म्हणे. अरे तिच्या नवऱ्यानी ब्रह्मचर्य घेतलं तरुण पणात आणि तिच्या जवळ सुद्धा कधी आला नाही. नवरा सतत बुवा-बाबांच्या मागे, बायकोपासून दूर आणि बायकोनी स्वतःच्या आनंदाचा पर्यायही शोधू नये? ती गुन्हेगार कशी? स्वतःच्या मुलाला लहानपणी दारू पाजणं हा मात्र तिचा अक्षम्य गुन्हा आहे. व्यभिचार नाही.

आणि वसू? तिचा तो काय गुन्हा? तिचा नवरा पहिल्या रात्री मद्यप्राशन करून तिचा बलात्कार करतो, नंतरही सतत मद्यधुंदीत, सासूला बंदुकीतनं गोळी मारायला म्हणून येतो आणि हे बघून मधुरेला फिट्स यायला सुरुवात होते. असं असतांना वसूकडून सहानुभूतीची अपेक्षा? वसू आणि मधुरा दोघींना मानसिक रोग लावले त्या हरामखोर देवदत्त माणसाने. आणि त्या देवदत्त बद्दल सहानुभूती वाटू तरी कशी शकते नंदाला (आणि वाचकाला)?

आपल्या सर्व चुकांचं खापर इतरांच्या माथी फोडायचं, स्वतः लोकांना समजून घ्यायचं नाही किंबहुना तसा साधा प्रयत्नही करायचा नाही, स्वतःच्या दुःखाला कवटाळून राहायचं आणि स्वतःला अभागी म्हणायचं. वाह वाह! काय तो देवदत्त!

स्वतः विचार करायचा की बायकोच्या आधी ही नंदा भेटली असती तर? आणि तसा विचार नंदाच्या मनात पण सतत येत होता. आणि हे सगळं होऊन देखील शेवटी बहीण म्हणवून घ्यायचं? आणि त्यांचं नातं समाजाला कळणार नाही याबद्दल समाजाला दूषणं द्यायची? वाह वाह! धन्य तो देवदत्त भाऊ आणि धन्य त्याची नंदा ताई.

[Girija (thesacredwhispers) · Rating 4 out of 5]

Amrutvel by V S Khandekar is a book that highlights human emotions, love, lust, pleasure - pleasure one gets in forgetting onself and loving others. Pleasure in finding happiness while wiping someone else's tears.

Nanda, an MA honours girl has been brought up in a middle class family under the protection and love of her parents. In am unfortunate incident she loses her fiancee and her world is crashed. Living a life without the love of her life becomes difficult for her.

Things begin to change as Nanda meets her old college friend Vasu who is now a wife of a very rich man. As Nanda starts staying with her friend and as she sees the grief of Vasu and her husband Devdutt, Nanda slowly forgets her own problems and gets involved and finding the reasons and solutions to the grieves of her friend Vasu and her husband Devdutt.

It's the changes that life brings during her stay that she realizes the real meaning of love, the real meaning of life.

Every character in the book, be it the main characters or the ones on the sidelines, gives a strong message. Some show what life becomes when all they care about is themselves and forget others while some show how important it is to love others selflessly.

The book at a point starts getting predictable but somehow it doesn't loose it's charm and yet you want to keep reading.

V S Khandekar in a simple yet poetic language explains what love is, what loving someone means, and what it means to forget the Me in oneself and find compassion in others.

[Sharayu Vyavahare · Rating 5 out of 5]

तीन वेळा वाचून ही पुन्हा वाचावे वाटते इतकी सुंदर कादंबरी आहे... अविस्मरणीय अनुभव!!!! कादंबरी ची size छोटी असून ही त्यातून इतक्या सखोल भावना आणि सुंदर संदेश दिला आहे.
मला ह्यातील आवडलेल्या खूप साऱ्या वाक्यातील काही वाक्य ...

भग्न स्वप्नाच्या तुकड्यांना कवटाळून बसण्यासाठी मनुष्य जन्माला आलेला नाही! मानवाचे मन केवळ भूतकाळाच्या साखळदंडांनी करकचून बांधून ठेवता येत नाही! त्याला भविष्याच्या गरुड्पंखांचं वरदानही लाभलेल आहे.एखाद स्वप्न पहाणं, ते फुलविणं, ते सत्यसृष्टीत उतरावं म्हणून धडपडणं, त्या धडपडीतला आनंद लुटणं आणि दुर्दैवानं ते स्वप्न जरी भंग पावलं तरी त्याच्या तुकड्यावरून रक्ताळलेल्या पायांनी दुसऱ्या स्वप्नामागनं धावणं,हा मानवी मनाचा धर्म आहे. मनुष्याच्या जीवनाला अर्थ येतो तो यामुळ!

[Dhanashree Longadge · Rating 5 out of 5]

This book proves that Marathi literature is one of the best.
A story of the girl grieving for her fiance's death, comes out of her depression and helps Devdutta (her friend 's husband).
Inspirational book. It motivates you to go through life.
And move on....
Dialogue between Nanda & Professor and Nanda & Devdutta shows the realities of life. It makes you contemplate on the your situation, the stuff you are facing.

In short awesome book.

[Rupesh Ghode · Rating 5 out of 5]

NO words for it ! Simply a masterpiece, I am amazed that how clear about the life & relations the author was. Now i know y he (V.S. Khandekar) had such loved & popular among the readers yet. it was written in 1968 but still relatable. author had mesmerizing power of playing with words that bind the reader & provoke to thing about the life again. I love it (can't describe the feeling with words).

[Aniket Patil · Rating 2 out of 5]

Amrutvel is okay book. The reason I felt so, because when you read Yayati and Va Pu kale's Some books prior to this book then no other reaction is expressed. I think pace of the book,writing is okay, not that intriguing but still I managed to read this one. I am not that amazed to read this one. same happened with hirava chafa.

[Rajesh · Rating 4 out of 5]

अमृतवेल / प्रेमवेल, पुस्तकात एखाद्या वेली प्रमाणे प्रेमाची गुंतागुंत वि स खांडेकर सराणी गुंफली आहे, प्रेमाची व्याख्या किंवा अर्थ हा कोणी एक जागी बसून बंदिस्त जागेत लावूच शकत नाही त्यासाठी त्याला बाहेर पडून काही ठोकारा खाव्याच लागतात तसेच प्रेमापोटी जीव घेणारे (त्यामागील त्यांची परिस्थिती सहित) आणि प्रेमापोटी जीव देणारे असल्या दोन प्रकारातील लोकांचे सुंदर वर्णन, 👌

[Viraj Bhosle · Rating 5 out of 5]

After almost two decades of reading science and technology books, I decided to go back to my mother tongue. This was absolutely worth it. First I read a partner by VP kale. Now Amrutvel. Both stories taught me so much about life. I wasted a lot of time reading English self help books. These are the books I needed. One has to be old enough to relate with these stories.

[Rushikesh · Rating 3 out of 5]

An above average read. Indeed puts forth the notion that a human values its life more than anything else however through characters show that this love alone can't define a person. It has elaborated characters of Nanda, Vasu, Devdutt nicely but does not give adequate justice to characters like Bapu.

[अनिकेत · Rating 3 out of 5]

This book is an excellent portrayal of human feelings. It teaches us to face the adverse circumstances in life with courage and in the end gives us a message of living our life with great passion and compassion. A delightful read...

[Anant Kulkarni · Rating 5 out of 5]

I read this nivel second time after 40 years. I t was amazing when I was young
I found it equally interesting after. 40 years. I can say that Khandekar understood man and his mind which is comparable with Shakespeare.

[Sujay Sawant · Rating 5 out of 5]

वि. स. खांडेकर यांच्या लिखाणाचे वैशिष्ट्य म्हणजे जीवनाच्या तत्वज्ञानाची अतिशय हृदयस्पर्शी मांडणी.
अचानक नैराश्यात सापडलेल्या तरुणीला, जीवनाचा प्रत्येक टप्पा सगळ्यांसाठीच आव्हानात्मक असतो याची जाणीव करून देणारी अतिशय हळवी कथा.

[Swati Kale · Rating 5 out of 5]

AMrutvel is opposite to what is in Yayati. Amrutvel is all about true love and setting it free. Really liked it.

[Shubham Bhagat · Rating 5 out of 5]

Read to dive in the whole new world of 'love'.

[Sharad · Rating 5 out of 5]

Khupach chhan wow maja aali n