"ქვა, რომელიც ეძებს თავის შეყვარებულ ქვას, დიდი ხნის წინათ გაჩერებული საათი, რომელიც "რომელიღაც წარსულს სისხლივით ამოანთხევს", თავისით ფეხადგმული წერტილი, რომელიც არ ემორჩილება არც კალამს არც მწერალს, – გავადევნოთ თვალი უდროოდ დასმული წერტილის მოძრაობა-თავგადასავალს."
a well-known Georgian writer and scriptwriter, Erlom Akhvlediani graduated from Tbilisi State University in the faculty of history in 1957 and passed higher educational courses at the All-Union State Institute of Cinematography in Moscow. During 1962-1999 he wrote the scenarios for nineteen well-known films and starred in four movies. From 1965 to 1992 he was a member of the Scenario Comittee of Kartuli Pilmi (Georgian Film) Studio. Akhvlediani played a major part in Georgian intellectual life as a writer of film scripts. But along with his extremely successful career in screenwriting Erlom Akhvlediani authored three novels and numerous short stories, which already are regarded as Georgian Classic. His works are translated and published in English, German, Russian, Armenian, Czech, Hungarian and Arabic. Erlom Akhvlediani received the USSR State Prize and several literary prizes, the Literary Award SABA for the Best Novel of 2011 among them.
LITERARY PRIZES AND AWARDS
Literary award SABA 2011 in category the best novel for Mosquito in the City USSR State Prize for Artistic Work
დაამთავრა თსუ-ის ისტორიის ფაკულტეტი (1957), უმაღლესი სასცენარო კურსები გაიარა მოსკოვში (1964). იყო კულტურის ძეგლთა დაცვის საზოგადოების ინსპექტორი (1959-60), საქართველოს ტელე-რადიოკომიტეტის მხატვრული ტელეფილმების სტუდიის უფროსი რედაქტორი (1967-68), „ქართულ ფილმთან“ არსებული მწერალთა შემოქმედებითი გაერთიანების წევრი (1971-72), სატელევიზიო ფილმების სტუდიის უფროსი რედაქტორი (1979-87), თსთი სასცენარო ჯგუფის პედაგოგ-ხელმძღვანელი (1982-87, 1995-99), არის ავტორი წიგნებისა „ზარმაცი თაგუნას ამბავი“, „ვანო და ნიკო“. მისი ნაწარმოებები თარგმნილია და გამოქვეყნებულია რუსულ, სომხურ, ჩეხურ, გერმანულ,უნგრულ და არაბულ ენებზე. არის სსრკ პრემიების ლაურეატი.
გამოცემული წიგნები:
ზარმაცი თაგუნას ამბავი (1971) ვანო და ნიკო ზარმაცი თაგუნას ამბავი და სხვა მოთხრობები, გამომცემლობა "Link", ილუსტრაციები კოტე სულაბერიძისა, 2007 კოღო ქალაქში გამომცემლობა "სიესტა"
Erlom Akhvlediani bu kitabı yazmaya 60'larda başlamış, 2010 yılında yayınlanmış, 2011 yılında Saba edebiyat ödülünü almış ve 2012 yılında hayatını kaybetmiş.
Akhvlediani romanda, varlık ve ölümü ele alıyor. Yazım süreci 50 yıla yakın bir zamanı bulan kitap doğal olarak epeyce demlenmiş, yazarın bu uzun yazım sürecinin nihayete ermesinden kısa bir süre sonra ölmesi de kitabın konusundaki arayışlar itibariyle ilginç olmuş.
Sonra yağmur yağar, yıkar, yumuşatır toprağı ve içimizdeki taşlaşmış ümit yeşerir; belki birbirimize dokunabiliriz. (s. 119)
Erlom Ahvlediani’nin bu deneysel, felsefik kurgusu okuduğunuz çoğu esere hiç mi hiç benzemiyor. Çünkü ölmek için katilini arayan bir mavi gözlü sivrisineği her zaman göremezsiniz. Ya da yağmurları, odasına dolan yıldızları, apartmanlar arasındaki göğün bir sokak ötedeki gökten farklı olduğunun düşünen genç bir kızı da öyle.
Varoluşun hafif korkunçluğu, tuhaf mı tuhaf kurgusu, altı çizilesi bir dolu cümlesi, kaliteli çevirisi ve editörlüğüyle Sivrisinek Şehir’de tatmadığınız türden bir lezzet. Eğer damağınız yeni tatlara açıksa, sayfalarından bir lokma alın. Kim bilir, belki bu sırada Lia’nın tuhaf soruları, Cimşer’in kendini arayışı ve size ait bir sivrisineğin tesellisi kulaklarınızda çınlar.
Bu kitabı okuduktan sonra sinekleri öldürebileceğinizi pek sanmıyorum.
Okuduğum en özgün metinlerden birisi “Sivrisinek Şehirde”. Gürcü yazar Erlom Ehvlediani, genellikle fabl tarzında öylüleriyle biliniyormuş; bu kitabı da keza fabl tadında ve felsefi yönü ağır basıyor.
Yazmak üzere masasının başına oturan yazarın monoloğuyla başlıyor kitap ve metin boyunca zaman zaman yazar da araya gidiyor, hikayeye dahil oluyor, ki bu kısımları çok sevdim. Sonrasında ise, kurutulan bir bataklıktan sağ kalan tek sivrisineğin katilini bulmak üzere şehirde dolaşmaya başlamasının hikayesini okuyoruz. Bu hikayeyle beraber de yazar hayat, ölüm, kader, evren, evrenle, doğayla, diğer canlılarla ve eşyalarla olan ilişkimiz, aşk, yaşam sevinci ile ilgili düşüncelerini paylaşıyor.
İlk okumaya başladığınızda “Ne okuyorum ben?” diye afallatan kitaplardan. İlerledikçe yazarın kafasının içindeki girdabın içinde buluyorsunuz kendinizi. Dil ve anlatım oldukça sade; bu nedenle metin boyunca aslolan yazarın fikirlerini takip edebilmek.
Ehvlediani’ in fikirleri çok duyulmadık, bilinmedik değil ama bunları aktarma şekli öyle. Her şeyden önce fikir inanılmaz yaratıcı, keza hikaye ilerledikçe çılgınlık ve yaratıcılığın dozu artıyor. Sırf bunun için bile okunmaya değer bir kitap olduğunu düşünüyorum.
Kitabı bitirdikten sonra yazarı araştırırken, fabl tarzında eserler vermesinin bir nedeninin de Sovyet rejimi karşıtı fikirlerini yayımlatabilmek olduğunu okuyunca, bu kitabının da siyasi bir alegori olarak da okunabileceğini de düşündüm. Her halükarda beğendim kitabı. 3.5/4
Varoluşu post-modern yolla sorgulayan, anlatımı değişik , çok katmanlı bir roman. Çok katmanlı dememde yer yer hikaye tadında bölümlerin yer almasından dolayı. Yazar zaten kitapta kendini bariz hissettiriyor yani bir kahraman olarak kendisi eşlik ediyor. Gürcü Edebiyatının geleneğinden de faydalanıyor. Metinarasılık var. İroniyi çok tatlı bir dille işlemiş. Dili sade ama cümleler çok su kaldırıyor. Ondan dolayı yavaş ve sakin bir şekilde okumakta fayda var.
sanirim bu kadar begenecegimi tahmin etmezdim. hatta belki de hala daha yeterince farkinda degilim, yeterince sevebilmis, ozumseyebilmis degilmisim gibi hissediyorum. tekrar tekrar okunabilecek bir kitap. altini cizdigim cok fazla cumle var her birinin ustune ayri ayri dusunmek isterim. ve soyut/gercekusfu hikayesine ragmen hic zorlamadan dagilmadan okutan uslubuna ve cevirisine ayrica kalp. cok sevdim.
"insan sıcakligi cok buyuk bir yaraticiligin kaynagi ve biz bunu da buzdolabinda sakliyoruz, ondan herhangi bir sey ortaya cikmasin diye. sicakliginizi ekin ve bakin nasil bir sevgi atesi parlamaya baslayacaktir”
"Ne mutlu size insanlar! Niye mutlu olduğunuzu uzun süre düşünce anladım. Dünyayı istediğiniz hale çevirdiniz, size ne kadarı gerekli idiyse o kadarını aldınız. İsteklerinizi, hadiseleri, yeryüzünün kaldıracağı kadarına uydurdunuz. Siz tam da o kadarsınız, olmanız gerektiği kadar. Rüzgar sizi sürükleyemeyecek güçte, dağ çıkamayacağınız yükseklikte, bozkırlar sizi mutlu edecek bir güzellikte... Biz ise işkence çekiyoruz. Büyüklüğümüz veya küçüklüğümüz yüzünden." İnsan haricinde bir varlığın ağzından yazılmış kitaplar çok hoşuma gidiyor. Kitap boyunca zaman zaman yazarın ağzından dinlesek de sivrisineğin hikayesini, kendisinden de dinleyebiliyoruz. Gerçi onu konuşturan da yazar ama her neyse, bir sivrisineğin sizinle konuşabiliyor olması ihtimali bile güzel.
დაახლოებით თორმეტი წლის წინ ჩემმა შორეულმა ნათესავმა მომწერა, წიგნი უნდა გაჩუქოო, კოღო ქალაქშიო. გამიხარდა და გამიკვირდა. ეს წიგნი უნდა გქონდეს აუცილებლადო, თან დააყოლა.
რატომ უნდა მქონოდა და კოღოს უკვე მეძახდნენ და თანაც ქალაქშიც გახლდით, ერთი კი ის იყო, რომ ცისფერი თვალები არც მაშინ მქონია და არც ახლა მაქვს.
მას შემდეგ ეს წიგნი იმდენჯერ გადავიკითხე ერთადაც და ცალკეულ თავებადაც, რომ არ ვიცი, რა მოთვლის.
მას შემდეგ, როცა მთვარეს ვხედავ, ჩემს გონებაში ავტომატურად გაისმის, რომ მთვარე ქუჩის უბრალო ნათურა არ არის. ეს ყველამ იცის. ვინც არ იცის, დრო მოვა და გაიგებს.
ვინმეს თუ ოდესმე გკითხავენ (არ ვიცი, რატომ უნდა გკითხონ, მაგრამ მაინც) თუ რომელია ჩემი საყვარელი წიგნი, გახსოვდეთ, რომ მე ამაზე ძვირფასი წიგნი არ გამაჩნია.
მე რაღაცნაირად მივიჩნევ, რომ ამის მიზეზი ჩემს ზედმეტსახელშია, თუმცა იმასაც ვუშვებ, რომ ეს ცალკე აღებულიც არის საუკეთესო რამ, რასაც ჩემს ხელში გამოუვლია.
ამ წიგნის შემდეგ ცაში ახედვისას ყოველთვის გამიკრთება ხოლმე ფიქრი, რომ ყოველ ადგილს თავისი ცა აქვს.
და ხშირად მახსენდება, რომ ზამთარია და არ თოვს, ეს იგივეა გაზაფხულზე არავინ გიყვარდეს. ზაფხულში აგარაკზე ვერ წახვიდე. შემოდგომაზე არ იყო სევდიანი და არ წვიმდეს და არ იდგე ფანჯარასთან. ეს იმას ჰგავს, რომ სარკეში თავი მოიკლა, აქეთ ცოცხალი დარჩე.
სიმართლე გითხრათ, ამ წიგნიდან ალბათ იმაზე მეტი ფრაზა მახსოვს, ვიდრე ვეფხისტყაოსნის საზეპიროებიდან - შოთასთან ბოდიში, მაგრამ ეს ასეა.
მიყვარს ეს აბსურდულობა, მიყვარს ნახატები ამ წიგნში, მიყვარს რომ მდინარის ფსკერზე არსებული ქვებისთვის თევზები ცაში დაფრინავენ, მიყვარს ფურცლებზე დახატული კოღოები - სწრაფად ფურცლვისას რომ მოძრაობენ და ყველაფერი, რაც ამ წიგნშია და წიგნთანაა და ის ბოლო წერტილიც.
და ის ცაც, რომელიც მხოლოდ იმიტომ არის ლაჟვარდისფერი, რომ კოღო მას ლურჯი თვალებით უყურებს.
და მართლა სულ მახსოვს ეს სიტყვები, თითქოს მართლა მე მომმართავდეს ავტორი - ჩემო კოღოვ, სულ ეს არის ცხოვრება. და თუ ცხოვრება ეს არის სულ, მაშინ ის არაფერი ყოფილა.
მოკლედ, „მას შემდეგ, რაც კოლხეთის დაბლობზე ევკალიპტები დარგეს და ჭაობები დააშრეს, ყველა კოღომ გადაწყვიტა რომ მომკვდარიყო და, არც აციეს, არც აცხელეს და დაიხოცნენ” - და ყველაფერი, რაც ამის შემდეგ დაიწერება ავტორის მიერ, ბოლო ფურცელზე გაქცეულ წერტილამდე, არის გენიალური.
Sandığımdan daha zevkli ve felsefi sorgulamalar ile dolu bir okumaydı. İkinci yarıda daha da açıldı ve alt metin daha da belirginleşti. Mavi gözlünün, sonsuz ölüm ve doğmanın, yazarın ve Cimşer'in ellerinin değişmesinin temsil ettikleriyle vs ilginç bir okuma bekliyor kitabı eline alanları. Pişman etmeyen ama ilk başlarda "Ne okuyorum ben?" diye sorgulatan bir metin.
ოდესმე თუ დაფიქრებულხართ, რომ ზამთარი თოვლის გარეშე ეს იგივეა, რაც სარკეში მოიკლა თავი, ხოლო აქეთ ცოცხალი დარჩე?! ქუჩაში მიმავალს ცაში თუ აგიხედავთ და გაგიფიქრებიათ რომ იგი ოთხკუთხედია, რომ ალკოჰოლის მიღებისას ადამიანი კი არა, არამედმისი იმედები, ვნებები, რწმენა და სიყვარული თვრება ან თუ გიფიქრიათ რა საშინელებაა "იყო არწივისა და მუხის ნაჯვარი - ფრთები გქონდეს ძლიერი, ფრენაც გინდოდეს და ამავე დროს, მუხასავით ფესვები გქონდეს გადგმული მიწაში."
აქ მწერალი ხუთწუთიან ქვიშის საათს აბრუნებს და იწყება ისტორია ადამიანებისა, რომელთაგანაც ზოგი მარტოსულია, ზოგი ცრურწმენებსა და შიშებში კარგავს საკუთარ მეს, ზოგი კი ვერ ურიგდება რომ ამ სამყაროს ერთი სახით მოევლინა და სურს აღარ იყოს, რათა ყველგან იყოს (დიახ, ზუსტად ასე სურს კოღოს, ამიტომაც დაეძებს იგი საკუთარ მკვლელს, რათა იხსნას ასეთი არსებობისგან).
მოკლედ რომ ვთქვათ, ამ პატარა მოცულობის წიგნში ავტორმა ბევრი რამ ჩაატია, ბევრი კითხვა დასვა და ბევრი, თუმცა მრავალგვარი, პასუხიც გამოძებნა - კოღო ჩაიყვანა ქალაქში და... დანარჩენი წიგნშია მოთხრობილი.
Çok ilginç bir kitaptı. Isırdığını aşık eden bir sivrisinek, katil yazar, bunların hepsi geri planda. Yaşadığımız bu olağanüstü günlerde okuduğum için daha da anlamlı olan parçaları kaydettim. Meselâ ''Dünyayı istediğiniz hâle çevirdiniz, size ne kadar gerekli idiyse o kadarını aldınız. İsteklerinizi, hadiseleri yeryüzünün kaldıracağı kadarına uydurdunuz. Siz tam da o kadarsınız, olmanız gerektiği kadar. Rüzgâr sizi sürükleyemeyecek güçte, dağ çıkamayacağınız yükseklikte, bozkırlar sizi mutlu edecek bir güzellikte...''
Her şey, her şeyi hatırlatıyor bize. Cansız varlıklar bize canlı varlıkları hatırlatıyor. Soyut hisler belli objeleri çağrıştırıyor. Her şey birbirine karışıyor. Her şey kaosa doğru sürükleniyor... Syf. 105
Dolaptaki kitaplar birbirlerine kendi hikayelerini anlatiyorlardı. Duygu ve düşüncelerini birbirleriyle paylaşıyorlardı, gittikçe birbirlerini seviyorlardı, uzun yıllar, yüzyıllar boyunca birbirlerinden ayrılıyorlar ve sonra dere boylarında, evlerde, yazliklarda ve insanların kalplerinde yeniden bulusuyorlardı. Syf. 108 ...
3,5'tan 4 verdim. Konu olarak belki yalnızca ölüm teması ortak olsa da "Bu Romanda Herkes Ölüyor" kitabını andım okurken. Değişik bir okuma oldu, çok hoşuma gitmedi diye düşünürken son sayfalarda biraz daha dahil etti beni. Yine de abartıldığı kadar var mıydı? Bence yoktu. (bknz. 2019 yılında herkesin yana yakıla bu kitabı önermesi)
Sivrisinek Şehirde |4/5| Mavi gözlü sivri sinek, katilini arıyor. Onu öldürecek kişiyi. Sivrisinekleri renkli gözleri ile niteleyen başka bir kitapla karşılaştınız mı? Muhtemelen karşılaşmamışsınızdır. Sivrisinek şehirde, bir sivrisineğin erişemeyeceği kadar yerlerde anlamlarını saklamayı başarabilecek kadar derin bir roman. Erlom Ahvlediani tarafından yazılan ve Dedalus Kitap yayınları tarafından bizlere sunulan kitabımız bir polisiye değil, ne olduğunu anlatması biraz zor. Hacim olarak ufak bir kitap olsa da yazım bakımından hazırlanması oldukça uzun sürmüş olan bir kitap olduğunu, okuduğunuz zaman da gayet hissedebiliyorsunuz. Uzun zamandır bu kadar enteresan bir anlatıcıyla karşılaşmamıştım bir kitapta. Kitaptaki anlatıcı karakteri, kitabın değişik unsurlarından birisi. Bir bakış açısından ziyade bir karakter olarak anlatıcı hikayeyi anlatıyor olsa da bu durum yer yer değişiyor. Net olarak açıklamak yerine, kitabı okumanızı tavsiye edeceğim. Kitabı kalabalık bir zamanınızda değil, bir kitabı ağır ağır okumaya vaktinizin olacağı bir zamanda okumanızı tavsiye ederim. Yaklaşık elli yıllık bir yazım sürecinin sonunda bitebilmiş kitap varlık ve ölümü konu aldığı için, sıkışık olduğunuz bir zamanda hızlı hızlı okunursa kendi alameti farikalarını gösteremeyebilir. "Güneş annemdir benim Ay ise babam... Bu parıltılı yıldızlar Kız ve erkek kardeşlerimdir benim." Katilini arayan her sivrisineği katilini bulacağı güzel günler dileğiyle. Kendinize iyi bakın.
Beğendim. Alışılmışın dışında bir üsluba ve anlatım tarzına sahipti. Bazı şeyleri anlayamasanız bile bir şekilde yine de anlıyor ve bir şeyler çıkarabiliyordunuz. Varoluşsal sorgulamalar ve yaşam ile ölüme dair çalkantılarla dolu bir kitaptı. Fabl tarzına yakınlığına ek olarak fazlasıyla felsefi bir yaklaşıma sahipti. İçerisinden mutlaka bir şeyler çıkarabilirdiniz. Herkesi en az bir cümlesiyle düşündürebilecek türden bir eserdi. Bu tarzda ve bu yazardan okuduğum ilk kitaptı. Oldukça keyif aldım.
"Ne korkunç, sivrisinekçiğim, burada benim içimde düşünceler doğup büyüyor, sonra adam oluyor ve yine içimde ölüyorlar. Kocaman bir mezarlığım ben, uçsuz bucaksız bir mezarlık, içimde benim fikirlerime ait bir sürü haç dikili. Sadece ölüyor da değiller, aynı zamanda imha oluyorlar ve en korkunç olanı ise çözülüp çürüyorlar.(Yoksa kansere de mi bu yol açıyor?)bilmiyorum, sivrisinekçiğim, bu düşüncelere ve ne yapacağımı bilmiyorum, nereye dökeyim onları, nereye atayım..."
4-5 saatlik bir kitap olmasina ragmen sikilmadan eglenerek gulerek okudum. 4.7 4.8 puani hakediyor. Hayatinizda hic deneysel roman okudunuz mu bilmiyorum ama bu sahane bir ornek. Alisik olmadiginiz bir tur aslinda bazilari benim gibi cok sevebilir bazilari da hic sevmeyebilir. Bilincakisi takibi sizi alip goturuyor. Kucuk prens kadar basarili bir kitap ama onun kadar cok bilinmiyor. Listenize mutlaka eklemelisiniz deneysel romanla kendinizi denemek icin :)
კოღო ჩავიდა ქალაქში... ლურჯთვალა კოღო... კოღო არ მოკვდა მაშინ, როცა სხვა კოღოები დაიხოცნენ, რადგან მისია ჰქონდა შესასრულებელი... რა მისია? იქნებ ის, რომ მალარიასთან ერთად სიყვარული გაევრცელებინა, იქნებ ისიც, რომ ერთ თავმდაბალ მწერალს დაეწერა ლამაზი ამბავი მის მოგზაურობაზე ქალაქში, ამ ქალაქის ადამიანებსა და სხვადასხვა სულიერ თუ უსულო არსებებზე... და საკუთარ თავზე... საკუთარ განცდებზე...
Defalarca bırakmayı düşünüldüğüm, ancak konu nereye gidiyor diye de merak ettiğim bir kitap. Arada bir felsefi cümleler, sivrile insanın yaşamının karşılaştırılması ilginçti.
Yazarin sahsi hikayesine bakilirsa, oykudeki Cimser'in Gurcistan halkini temsil ettigi soylenebilir. Sivrisinek ve diger benzeri canlilarin da kendisi gibi yazalarin da dahil oldugu sanatcilar (aydinlar da denilebilir) grubunu temsil ettigini dusunuyorum. Uzerinde cok dusunmeden yaziyorum bunlari ama kitabi siradan bir roman ya da deneme olarak takip etmek cok kolay degil. Bu nedenle ben okurken cok keyif alamadim. Kitabin basina, okuyucularin anlamasini kolaylastiracak bir onsoz eklenebilirse, belki hangi bolumden ne beklememiz konusunda kafamiz daha net olur. Benim icin tek artisi komsu bir ulkeden, kendisinden cok fazla kitap okumadigimiz Kafkasya'dan, cikmis bir yazarin eserini okumak oldu.
Bilinc akisi yontemi genelden biraz farkli oldugundan okuyuca ilginc gelebilir ama bence yonteme degil sonuca bakmamiz lazim. Birbirinden cok farkli karakterler genel icerigi zenginlestirir ama burada karakterlerin oturdugu bir sistem (ne, niye, ne zaman - okucuyunun cozebilecegi hicbir ipucu yok) insa edilememis, ve gereksiz bir karisiklik var. Farkindaligi olmayan bir canlinin (sivrisinek) asil karakter secilip, onun bakis acisindan bilinc ve varlik sorgulamasi, okumaya deger bir fikir ama uygulama birkac ilginc saptamadan oteye gitmiyor. O yuzden ozetle tamamen abartilmis bir eser. Eger bu kitabi cok begendiyseniz, Faulkner, Joyce ve(ya) Woolf okumanizi oneririm; cunku misli daha guzeli orada.
წიგნი აღმოსავლური (ინდუიზმი, ბუდიზმი და ა.შ) რელიგიების გავლენითაა დაწერილი. თუ ზოგიერთ ქართულ წიგნებს ეკუთვნის 4+ რეიტინგი მაშინ ამასაც ეკუთვნის, თუმცა 3.71 არის იმის გამო რომ წიგნი თურქეთში უფრო პოპულარულია ვიდრე საქართველოში და ბევრად დიდი აუდიტორია ყავს თურქულად მისი თარგმნის გამო. შემდეგი რეინკარნაციაც მართალი რომ იყოს მაგის იმედი რომ შემდეგ ცხოვრებაში გაგიმართლებს და უფრო ძლიერი მოხვალ და საყვარელ ადამიანს შეხვდები და საერთოდ და იცნობ თან და გაგიმართლებს, იმდენად მინიმალურია, რომ ზედმეტად არარეალისტური ოცნება გამოდის.
İlginç diyaloglar ve felsefi konuların kırıntılarını içeren bölümleri var, ama bana göre değildi. Sonuna kadar hikayeye giremedim. Bitince de "Bu kadar mıydı?" diye düşündüm. Tavsiye edemeyeceğim ne yazık ki.