Dirk van Bastelaeres bundel ‘Pornschlegel en andere gedichten’ is een gedurfd en gelaagd poëtisch werk dat blijft nazinderen, zelfs nadat je het boek hebt dichtgeslagen. Het lange titelgedicht “Pornschlegel” fungeert als indrukwekkend slotstuk, maar de kracht van deze bundel ligt net in het samenspel tussen de zeven voorgaande afdelingen en dat episch gedicht.
Wat me sterk aanspreekt, is hoe Van Bastelaere met taal experimenteert. Hij beschouwt taal zelf soms als misleidend middel, een poging om grip te krijgen op een werkelijkheid die fragmentarisch, absurd en chaotisch is. Door zijn gebruik van literaire verwijzingen (intertekstualiteit) - van Darwin tot Trakl en Nijhoff - creëert hij een rijk weefsel van betekenislagen.
Het epische gedicht over Victor Pornschlegel is bijzonder intrigerend. Pornschlegel, een man vervreemd en eenzaam, rijdt op zijn Vespa door Antwerpen, op weg om een bijl te kopen. De tocht is geladen met symboliek, dubbelzinnigheid en ontmoetingen met vreemde personages. De spiegelmotieven, de psychologische diepte en de existentiële onzekerheid maken dat dit gedicht je dwingt om te blijven nadenken.
Toch is deze bundel niet zonder uitdagingen. De complexiteit van de beelden, het rijke intertekstuele spel en de cryptische symboliek kunnen het lezen soms zwaar maken. Sommige gedichten voelen als puzzels, en het is niet altijd vanzelfsprekend wat Van Bastelaere precies wil zeggen - wat voor sommige lezers misschien frustrerend, voor anderen juist fascinerend is. Critici hebben gewezen op een overdaad aan metaforen en het verlangen naar een wat strenger redactioneel filter.
Desondanks vind ik dit werk een mijlpaal in de Vlaamse postmoderne poëzie. Het mengt formalistische virtuositeit met inhoudelijke diepgang, zonder ooit voorspelbaar of banaal te worden. De sluiting met “Pornschlegel” voelt niet alsof het alle antwoorden biedt - integendeel: je blijft met vragen zitten, en dat is juist wat dit werk zo krachtig maakt.
Conclusie: Een uitdagende, intellectuele en emotioneel geladen bundel die je uitdaagt na te denken over taal, identiteit en de broosheid van orde. Voor wie van poëzie houdt die op meerdere niveaus werkt, is absoluut een aanrader.