Η τελευταία αυτοκράτειρα του Βυζαντίου

by Thanos Kondylis, Θάνος Κονδύλης

Αυτή είναι η τελευταία σελίδα του βιβλίου μου… Δεν ήθελα να ξεχάσω όλα αυτά που συνέβησαν όταν οι Ρωμιοί ζούσαμε στην Πόλη, λίγο πριν τουρκέψει… Όσα λέω είναι η πάσα αλήθεια, γραμμένη από εμένα, την Άννα Παλαιολογίνα Νοταρά, την τελευταία αυτοκράτειρα των Ρωμιών..
1453. Λίγους μήνες πριν ξεκινήσει η πολιορκία της Κωνσταντινούπολης ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος παντρεύεται μυστικά την τρίτη και τελευταία του σύζυγο, την Άννα Νοταρά, κόρη του πρωθυπουργού του. Εκείνη έχει δεχτεί το γάμο προδίδοντας όμως τον μεγάλο έρωτα της ζωής της, τον Βενετό Μαρίνο Κονταρίνι, ταγματάρχη της αυτοκρατορικής φρουράς. Μερικές μέρες μετά το γάμο, ο αυτοκράτορας θα τη φυγαδεύσει από την Πόλη και η Άννα θα καταλήξει στη Βενετία πιστεύοντας ότι έχει χάσει και το σύζυγο και τον αγαπημένο της στην άλωση. Αλλά η μοίρα τής επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις. Ο Θάνος Κονδύλης αποδίδει με αξεπέραστη παραστατικότητα την τραγική ιστορία της τελευταίας και λησμονημένης αυτοκράτειρας του Βυζαντίου, της Άννας Παλαιολογίνας Νοταρά. Μιας γυναίκας που γνώρισε τον απόλυτο έρωτα μέσα στη δίνη δραματικών γεγονότων που θα οδηγούσαν στην πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Πέρασε σχεδόν τη μισή ζωή της αυτοεξόριστη στη Βενετία, όπου ακολούθησε το κάλεσμα της ψυχής της και αφιερώθηκε στην υπηρεσία του λαού της, των χιλιάδων προσφύγων από την Ελλάδα και την Κωνσταντινούπολη.
Μια εμπνευσμένη ιστορία γεμάτη από το λυρισμό του έρωτα, το άρωμα της βυζαντινής Κωνσταντινούπολης και τα αιώνια σύμβολα του ελληνισμού.

Genres: Historical Fiction

512 pages, Paperback

First published October 25, 2012

About the author

Greek: Θάνος Κονδύλης.

Reviews

[Yanper · Rating 2 out of 5]

Ένα βιβλίο γεμάτο από τα γεγονότα πριν και μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης. Η Άννα Νοταρά, αφηγείται την ζωή της, περιγράφει την ζωή εκείνη την εποχή, και δίνει πολλά ιστορικά στοιχεία για ιστορικά μέρη όπως ο Μυστράς, η Κωνσταντινούπολη η Βενετία και άλλα μέρη αναφερόμενοι και στις οικογένειες που πρωτοστάτησαν στο δράμα της Άλωσης.
Ο συγγραφέας έχει μελετήσει την ζωή της Άννας Νοταρά την οποίαν παρουσιάζει ως σύζυγο του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, πράγμα για το οποίο δεν υπάρχει ιστορική μαρτυρία πέραν κάποιων φημών.
Εντύπωση και μάλιστα άσχημη μου έκανε το γεγονός ότι ο ίδιος ο συγγραφέας αξιολογεί το βιβλίο του στο Goodreads με 5 αστέρια και την φράση: A perfect book to read and gift. Το βρίσκω τουλάχιστον άκομψο!

[Sotiris Karaiskos · Rating 1 out of 5]

Στα πλαίσια των βυζαντινών μου αναγνωσμάτων έφτασα σε αυτό το βιβλίο. Στην αρχή απόρησα για την χαμηλή βαθμολογία που έχει σε αυτή τη σελίδα αλλά τελικά διαβάζοντάς το κατάλαβα ότι δεν αξίζει μεγαλύτερη. Δεν αμφιβάλλω για τις καλές προθέσεις του συγγραφέα αλλά δυστυχώς δεν ξεφεύγει από τον συνδυασμό λογοτεχνικής ελαφρότητας, πατριωτικού συναισθηματισμού και αδιαφορίας για τις ιστορικές λεπτομέρειες που χαρακτηρίζει το σύγχρονο ελληνικό ιστορικό μυθιστόρημα και έτσι δεν μπορώ να πάρω αυτό το βιβλίο στα σοβαρά.

[Κικη Ξυραφιδου · Rating 5 out of 5]

Αρχικά θελω να πω συγχαρητήρια στο συγγραφέα Θάνο Κονδύλη για την ιδέα του να γράψει την ιστορία της Άννας Παλαιολογινας Νοταρά που μεχρι τοτε κανεις δεν την ειπε. Η αρχή του βιβλίου σε βάζει κατευθείαν στη σκέψη και στο τρόπο ζωής της πρωταγωνίστριας και ζεις μαζι της οτι έζησε και εκείνη, απο την πρώτη στιγμή που ερωτεύτηκε τον Μαρίνο μεχρι το τέλος. Εκτός απο την ενδιαφέρον ιστορία της , το βιβλίο σου περνά και σημαντικά μηνύματα οπως οτι η μοίρα σου δεν ξέρεις τι σου επιφυλάσσει και να διαβάζεις καθε μερα, να μαθαίνεις κάτι διαφορετικό. Η ζωη ειναι απρόβλεπτη και ποτε δεν ξες η μοίρα τι σου επιφυλάσσει η ιστορία της Άννας με εκανε να πονέσω για αυτή σε κάποιες περιπτώσεις οπως οταν συνειδητοποίησε την προδοσία του έρωτα της, ένας έρωτας που πιο πριν με έκανε να νιώσω σαν κοριτσάκι που διαβάζει παραμύθι και αυτό ειναι που μου αρέσει στον συγκεκριμένο συγγραφέα ότι παρουσιάζει τον έρωτα βγαλμένο απο παραμύθι με ρεαλιστικές πινελιές. Μπορω να πω οτι ειναι το αγαπημένο μου βιβλίο του απο αυτα που έχω διαβάσει γιατί εκτός το οτι ειναι πραγματική ιστορία η πρωταγωνίστρια μας ειναι πραγματικά δυνατή, οσες δυσκολίες και να την βρουν αυτη συνεχίζει την ζωή της. Οι προδοσίες και οι θάνατοι αγαπημένων σου προσώπων είναι χτυπήματα απο την ιδια την ζωη και με αυτη την ιστορία μαθαίνεις οσες φορές και να πέσεις πρέπει πάντα να σηκώνεσαι. Επιπλέον να προσθέσω οτι ο συγγραφέας είχε δίκιο οταν διάβασα για τα μέρη που ταξίδεψε με έκανε να θελω να πάω σε όλα αυτά τα σημεία που "πάτησε" και εκείνη.Το τέλος με συγκίνησε γιατί η βαφτισιμιά της ολοκλήρωσε το βιβλίο της και όπως ειπε και η τελευταία αυτοκράτειρα και αγαπημένη μας Άννα "ολα σε αυτή τη ζωή έχουν μιαν αρχή και ενα τέλος".

[Thanos Kondylis · Rating 5 out of 5]

Από τα καλύτερα ιστορικά βιβλία μου, πλήρως τεκμηριωμένα επιστημονικά. Μια μεγάλη ιστορία αγάπης... που συνέβη πραγματικά!!!

[Panagiotis · Rating 1 out of 5]

Καλά το βιβλίο είναι αίσχος όχι ιστορικό μυθιστόρημα δεν είναι αλλά ούτε καν βραζιλιάνική σαπουνόπερα. Ερχόμενος από το αριστούργημα του Φιλιππου ''Ζωή και θάνατος του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου'' βρέθηκα να διαβάζω ένα μυθιστόρημα γεμάτο ανακρίβειες ιστορικές (από που και ως που Ενωτικός ο Νοταράς και Ανθενωτικός ο Φρατζής) Το μόνο που περιγράφεται σωστά ήταν ο παραδόπιστος χαρακτήρας του Λουκά Νοταρά και του Γεννάδιου που για προσωπικό συμφέρον θυσίασαν τα απομεινάρια μιας αυτοκρατορίας και δεν άφησαν τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο να εκπονήσει το σχέδιο διάσωσή της καταδικάζοντας τον Ελληνισμό σε 400 χρόνια σκλαβιά.
Κρίμα τα δέντρα που κόπηκαν για να γίνει χαρτί να εκδοθεί ένα τέτοιο βιβλίο (τα δέντρα δε περισσεύουν τα κακά βιβλία πάλι αφθονούν).
Στο διάολο συγχίστηκα βραδιάτικα.

[Vaia · Rating 1 out of 5]

did not finish

Ιστορικό μυθιστόρημα για ενήλικες, αλλά γραμμένο σαν παιδικό βιβλίο που διαβάζεις στο γυμνάσιο.
Για εκείνη την εποχή δεν ξέρω λεπτομέρειες οπότε δεν έχω ιδέα τι είναι σωστό και τι λάθος, αλλά και να περιέγραψε ο συγγραφέας τα πάντα με ακρίβεια δεν έχει σημασία.
Πώς μπορεί κάποιος να πάρει ένα βιβλίο στα σοβαρά όταν είναι γραμμένο σαν ημερολόγιο 13χρονου κοριτσιού; ακόμα και στα 30 της δεν νιώθεις πως η Αννα Νοταρά έχει μεγαλώσει σαν άνθρωπος.
Υπέρ απογοητευμένη, περίμενα πολλά περισσότερα από αυτό το βιβλίο.

[Phaedra Ntimou · Rating 4 out of 5]

Μου άρεσε το βιβλίο κυρίως γιατί σε μεταφέρει στο δραματικό κλίμα των τελευταίων στιγμών της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αλλά με άφησε με μια απορία ως προς την ιστορική του ακρίβεια. Όσο και να το έψαξα πουθενά δεν επιβεβαιώνεται ότι η Άννα Νοταρά παντρεύτηκε με τον Κωνσταντίνο ΙΑ Παλαιολόγο...

[Πάνος Τουρλής · Rating 2 out of 5]

Άννα Παλαιολογίνα Νοταρά. Κόρη του Μεγάλου Δούκα (=πρωθυπουργού) Λουκά Νοταρά και τελευταία σύζυγος του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Παντρεύονται λίγες μέρες πριν την Άλωση της Πόλης το 1453. Η Άννα αγαπούσε τον Βενετό Μαρίνο Κονταρίνι, οι καταστάσεις όμως, η θέση του πατέρα της, η αγάπη προς την Πόλη την υποχρέωσαν να αγνοήσει τους χτύπους της καρδιάς της και να δοθεί σε έναν άνθρωπο πάνω στον οποίο οι Ρωμιοί στήριξαν τις ελπίδες και τους φόβους τους. Ο Παλαιολόγος φυγαδεύει τη γυναίκα του λίγες μέρες πριν την τελική επίθεση των Τούρκων. Από κει και πέρα η Άννα ζει πολλές περιπέτειες, γνωρίζει την καλή και την κακή πλευρά της ζωής κι αναμένει νεότερα για τους άντρες της. Τη ζωή της μας την αφηγείται η ίδια μέσα από ένα χειρόγραφο που έγραψε στα γεράματά της, όπου δε διστάζει να εκφράσει συναισθήματα, να τονίσει λάθη, να μετανιώσει για πράγματα, με λίγα λόγια να γδυθεί μπροστά στα μάτια του αναγνώστη.

Σε γενικές γραμμές ένα τρυφερό και συγκινητικό βιβλίο για τη ζωή, τις φιλανθρωπίες και τη νοοτροπία μιας γυναίκας που θα μπορούσε να ζήσει κάλλιστα στη σκιά του άντρα της και να εκμεταλλευτεί τη φήμη του, καθώς και το οικονομικό υπόβαθρο του πατέρα της και να μην κάνει απολύτως τίποτα. Αντίθετα, η Άννα Παλαιολογίνα στάθηκε στα πόδια της, μεγάλωσε, τράνεψε και στη Βενετία της δόθηκε η ευκαιρία να χτίσει μια ανθηρή ελληνική κοινότητα, με εκκλησία, τυπογραφίεα και πολλά ακόμα. Μέχρι και σήμερα μνημονεύεται το όνομά της στους κύκλους του απόδημου ελληνισμού. Στο βιβλίο διαβάζουμε για όλες τις φιλανθρωπίες, όμως αυτό δεν γίνεται με άσχημο και προκλητικό τρόπο. Με ταπεινότητα, σεβασμό απέναντι στο ελληνικό στοιχείο, αγωνία για όλες τις αναποδιές που ίσως συναντήσει κάποιος σε ένα τέτοιο εγχείρημα, η τελευταία αυτοκράτειρα του Βυζαντίου χαράσσει το όνομά της στους ελληνικούς κύκλους του απόδημου Ελληνισμού.

Με αφορμή την ως άνω εξιστόρηση, η Άννα βρίσκει την ευκαιρία πολλές φορές να παρεκκλίνει από τις αναμνήσεις της και να δώσει ιστορικά και άλλα στοιχεία για τις οικογένειες Νοταρά, Σφραντζή, Παλαιολόγου, για την Κωνσταντινούπολη, το Μυστρά, το Ναύπλιο, τη Βενετία, τη Σιένα, όλα περιεκτικά και όμορφα τοποθετημένα, χωρίς να γίνονται κουραστικά.

Στα μειονεκτήματα του βιβλίου είναι η χρήση λεξιλογίου και εκφραστικών μέσων που δε συνάδουν με την εποχή, για παράδειγμα "όταν έβγαινε έξω σήκωνε τα μαγαζιά", "-Τον έβαλες στο μάτι;" κλπ. που, αν δεν κάνω λάθος, δεν είναι τό��ο εύηχες ούτε για το επίπεδο της οικογένειας Νοταρά ούτε για την εποχή. Προς το τέλος του βιβλίου αυτές οι εκφράσεις και γενικότερα η σκιαγράφηση αυτής της νοοτροπίας κάπως αποσοβούνται, οπότε μάλλον ο συγγραφέας έγραψε επίτηδες έτσι για να δείξει την εφηβική και νεαρή ηλικία της αυτοκράτειρας αλλά και πάλι....Επιπλέον το επίρρημα "λοιπόν" χρησιμοποιείται υπερβολικά πολλές φορές: "Λοιπόν, στο εξής τα πράγματα ακολούθησαν το δρόμο τους...", "Λοιπόν, φτάσαμε στο δικαστήριο...", "Λοιπόν, μια μέρα, καθώς ήμουν στο γραφείο μου..." κλπ.

Το βιβλίο παρ' όλ' αυτά το συνιστώ για την επισταμένη μελέτη του συγγραφέα πάνω στη ζωή της Παλαιολογίνας, για την άμεση και ζωντανή περιγραφή της εποχής και των ανθρώπων, για τη συγκίνηση που ένιωσα για όσα προσέφερε αυτή η γυναίκα στον ελληνισμό.

[Georgette Nanou · Rating 3 out of 5]

Ένα ενδιαφέρον και καλό βιβλίο γεμάτο από τα γεγονότα πριν και μετά την άλωση της Κων/πολης με πολλές άμμεσες περιγραφές εκείνης της εποχής αλλά και τοπίων.Ένα ταξείδι μέσα στο χρόνο γνωρίζοντας την ζωή της Άννας Νοταρά με τις φιλανθρωπίες της,τις προσφορές της προς τον Ελληνισμό και όχι μόνο,και που αγαπήθηκε αλλά και μισήθηκε από τον λαό της.Και εδώ πάλι συναντούμε,ως προς το τρόπο γραφής,ωρισμένα σημεία που δεν συμβαδίζουν με τον χρόνο της ιστορίας.

[Thanos Kondylis · Rating 5 out of 5]

A perfect book to read and gift.