تاريخ تركيا الحديث

by Erik-Jan Zürcher, إريك زوركر

تتبنى هذه الطبعة لكتاب إريك زوركر التاريخي الدقيق، المنقّحة بشكل جيّد والتي استُقبلت بالترحاب, الأفكار الرئيسة المتعلقة باستمرار اندماج تركيا في الغرب، واستمرارها بتحديث الدولة والمجتمع.
يبدأ هذا الكتاب انطلاقاً من إقامة تركيا علاقات تفاهم مع أوروبا مباشرة بعد الثورة الفرنسية، ثم يتناول ما تعرضت له الإمبراطورية العثمانية في القرن التاسع عشر من نجاحاتٍ ومآسٍ، ويقدم تفسيراً جديداً لدور مصطفى كمال أتاتورك، الأب المؤسس لتركيا. ويركّز الكاتب في عرضه لفترة ما بعد عام 1950 على موضوعات مثل تنامي السياسات الشعبية؛ الهجرة الداخلية والخارجية؛ الانقلابات العسكرية؛ سجل حقوق الإنسان في تركيا؛ التحول من الدولانية إلى اقتصاد السوق الموجّه نحو التصدير؛ علاقات تركيا المتقلّبة بالشرق الأوسط وأوروبا؛ تنامي الحركات الإسلامية؛ القضية الكردية؛ طبيعة النزاع حول الهوية التركية.

لقد تميّز تاريخ تركيا الحديث بتحولات سياسية خطيرة وبارتقاء سريع لكل مظاهر الحياة الثقافية، الاجتماعية، والاقتصادية؛ والأكثر أهميّةً بلا مِراء هو انبعاث الإسلام السياسي – الذي هزّ المعتقدات الأساسية للدولة الكمالية – مع نجاح "حزب الرفاه الإسلامي" في التسعينيات من القرن العشرين.
وعلى الرغم من توافق ذلك مع التوجهات السائدة في العالم الإسلامي، إلا أن التطورات الأخيرة ميّزت تركيا عن غيرها؛ فلقد برز "حزب العدالة والتنمية" المعتدل كقوة مسيطرة في السياسة التركية واستخدم سلطته لتسريع الإصلاحات السياسية والاقتصادية التي تحتاج إليها تركيا لتحقيق طموحها الذي طال انتظاره المتمثل في الانضمام إلى الاتحاد الأوروبي.
إنّ قراءة هذا الكتاب لتشكّل، في زمن التحولات المستمرة في المنطقة، حاجة أساسية لكل المهتمين بتركيا المعاصرة ومؤسساتها.

"... إنه إضافة ذات قيمة للأعمال الأكاديمية". أندرو مانغو، TLS.

"كتب بطريقة رائعة واستثنائية ويقدم رؤية مميزة في حقل الدراسات التركية".
دونالد كواترت، جامعة ولاية نيويورك في بنغهامتون.

"كتاب له قيمة كبيرة جداً ينبغي أن يثير اهتمام مجموعة واسعة من القراء... ويستجيب ككتاب جامعي لحاجة حقيقية: لا يوجد مثيل فعلي له".
ويليام هال، SOAS، جامعة لندن.

Genres: History, Nonfiction, Politics, Middle East, Turkish, Academic, Ebooks

548 pages, Unknown Binding

First published January 1, 1993

About the author

Erik-Jan Zürcher
A Turkologist and professor at Leiden University with expertise in Turkish languages and cultures, and focused on "the period of transition from the Ottoman Empire to the Republic of Turkey."

His father, Erik Zurcher, was a sinologist specializing in the religions of China.

Reviews

[Merve · Rating 5 out of 5]

Kapsamlı ve tarafsız tarih okumak isteyenler için ideal. Anlı şanlı, epik hikayeler dinlemeyi sevenlere tavsiye edilmez.

[Pessoa · Rating 5 out of 5]

Though not a comprehensive study, this is the best introduction to modern Turkey. Before picking it I checked negative reviews on its Turkish edition. Most of those dislikes stemmed not from the book’s failures but its strengths. Some didn’t like it because it “downplayed” Ataturk’s role. Zurcher takes into account different perspectives and thus provides a theoretically mixed but quite an objective history of Turkey. He doesn’t take a side. Official Turkish history and more recent religiously colored narrations about the perceived glorious past both want to see history as a weapon to justify their own worldviews. In other words, their necrophilia prevents them from forming a more forgiving and balanced view of past events.

In Zurcher’s book, contrary to what Turkish secularists believe, Ataturk isn’t a superhero who can beat Superman to a pulp. He also isn’t an evil godless traitor whose only goal in life was to destroy Ottoman legacy and Islam. Many conservative Turks still fervently believe that the republic was a mistake, one of them probably being the current president and uncontested “supreme leader” of Turkey, Recep Tayyip Erdogan. But I don’t want to be too harsh to His Majesty. Erdogan has proven many times to be a shrewd pragmatist rather than an honest Islamist like Erbakan. An example. In the early 2000s, Erdogan was a strong proponent of European integration. His relations with EU soared after he consolidated his power and started freely imprisoning thousands of people under dubious coup accusations.

Sorry for the rant above. Anyway, the best thing about this book is that it provides a lot of facts instead of trying to simplify and explain away everything by using theoretical/ideological tools. It isn’t encumbered by strict explanations. Therefore readers are free to come up with their own answers and/or do further research on the subject.

[Anonimo · Rating 5 out of 5]

I read a lot of history so I know a good history when I see one. This book is history as it ought to be written. It is not only 'modern' in the sense that it covers the modern era; it is modern in its approach to history, giving due weight to economic and social factors and citing scholarship on the cutting edge for each chapter. The idea of the book is that modern Turkey did not begin abruptly with Ataturk's republic but rather began sometime around 1800. The story of the decline of the Ottoman empire and the desperate attempts to keep it alive for the next 120 years is a compelling one with a tragic feeling of futility throughout. This is followed by the drama and violence of the war for Independence, an extraordinary story in its own right. But the establishment of the Republic is put in its proper context as the culmination of a longer process while Ataturk is knocked down a peg from his god-like status, despite the author's obvious admiration for the man. The story is not quite as exciting after the great man's death, but it is still worth getting an idea of how Turkey survived through three military coups to reach the status that it holds today. The book is, however, seriously due for an update as it stops at around 2002 and has nothing to say about the era of Erdogan.

[Mano Chil · Rating 4 out of 5]

After my visit to Turkey, I went straight to reading a book in its modern history and chose this book which was easy to read and a delight. But it needs to be updated to include the Erdogan era.

[Félix · Rating 3 out of 5]

Erik-Jan Zürcher's “Turkey: A modern history” provides a concise and detailed telling of the most political events which lead from the late Ottoman Empire to today's AKP ruled the Turkish Nation. After reading the book, you can expect to have basic knowledge of the timeline, the relevant figures of politics, the guiding principles as well as key knowledge of Turkish society.

It is long and extensive, but definitely not an academic text.

Unfortunately, though, even the 2017 published 4th edition comes with a handful of drawbacks which range from annoying technical flaws to more questionable content issues.

Zürcher could have prevented first category with proofreading, as at least the Kindle edition suffers from regular typos.

Besides, Zürcher repeats sentences throughout the book. As this is understandable to give the reader reminders about previously explained knowledge — the following quote is, I am sorry, just pure laziness of the author or editor and again shows the lack of proofreading. “Some 260,000 people died from diseases or hunger. As many as 260,000 were killed or died of disease and starvation [sic]” (p.122).

Zürcher decided to use translated party names and acronyms. Cumhuriyet Halk Partisi becomes RPP, Adalet Partisi becomes JP, etc. This choice makes no sense — and Zürcher doesn't bother justifying it. Especially for parties still active today, the way of writing bothers. Zürcher seemed to have recognized it too, as after some point the acronyms are arbitrarily not translated anymore — and RPP suddenly becomes CHP, etc.

As for content, besides a rather weak thread and guiding through the chapters (going back and forth through chronologies and subjects) Zürcher shows a clear miss- or not-understanding of abstract economical or legal basic knowledge.

For example: “[The Turkish government] took the so-called ‘7 September Decisions’ of 1946. Essentially, these meant a devaluation of the Turkish lira by 120 per cent [...] and a number of liberalizing measures aimed at integrating the Turkish economy into the world economy.” (p.293)

Without being an expert in macroeconomy or foreign exchange, a devaluation of 120% is logically impossible, assuming positive prices — which is certainly the case for currency. Either that or Zürcher opened a complex FX perspective that has no place in this book.

Zürcher proves among other examples his struggle with economic principles by wrongly setting mercantilism identical with capitalism, or in a more modern context his painstaking explanation of dropped credit ratings. “Two American firms whose job it was to determine the credit ratings of countries and firms and whose judgment the international banks generally followed, both lowered their rating for Turkey twice in succession, down from ‘investment grade’ to ‘risky’.” (p.429).

On the other hand, and in contrast to this careful explanation of how credit rating agencies apparently work, Zürcher doesn't bother to explain concepts that are in my eyes crucial to understand the Turkish political system.

It is at no point explained that the parliament, as a legacy of the Kemalist state, never consisted of more than one chamber. This obviously emphasizes “a winner (coalition) takes it all” compared to bicameral parliament consisting for example of a Congress and a Senate (which almost all western democracies feature).

To Zürcher, this seems too abstract. He prefers to summarize the whole issue as “particularities of the Turkish electoral system”. This just a wrong statement. The Turkish electoral system employs the D'Hondt method, which is common in dozens of other parliaments, among those stable democracies as Switzerland, the Netherlands, Israel, Japan and many more. Zürcher doesn't explain further what other particularities he sees.

Instead of seeing the elephant in the room, the single chamber parliamentarism, Zürcher goes on twirling about “a political culture in which a simple majority in parliament was supposed to represent the will of the nation as a whole.” (p. 466).

To me, it mostly shows that despite the beautiful, detailed telling of “happenings” in Turkey on the path of today's republic, Zürcher weakness clearly lies in abstract economical, political, or legal concepts.

Another example: Zürcher compares the Grey Wolves to the SS in the early Third Reich. According to him, both brought right nationalist violence on the streets and universities. Thereby Zürcher shows that he confuses the SS with a different German infamous organization, the SA, which acted as he claims.

These seem like details, I agree — but these careless and unnecessary explanations slowly undermine my trust in the care and seriousness the author put in his work. I don't understand why he didn't cooperate with fellows who are more able in these specific subjects — rather than sacrificing trustworthiness by writing obvious mistakes.

If you don't know it for sure, learn about it or just don't write about it.

Why is this trustworthiness crucial?

Because Zürcher decided to write a book without more than anecdotal references.

The footnotes are more about providing more insights selected quotes, sources, or bits of advice for further reading rather than structured and transparent references for his claims. I don't understand why he didn't just add them in the text itself.

As a summary, if you aim to get a detailed picture of how Turkey became a republic and went on from there — without wanting or requiring more broad and generalizing assistance, I still recommend the book.

But if your goal is a deeper understanding of the reasons, mechanisms, interpretations of the political system — or wider, if the goal is to get a more broad view of the cultural, religious, and economic aspects, don't expect too much of it.

If you decide to read it, please take it with a lot of critical thinking.

[Cgcang · Rating 1 out of 5]

No wonder misconceptions about Turkey are rampant if this book is the go-to source for most foreigners.

While on the surface Zürcher's book is scholarly, comprehensive and accessible; his writing is soulless aside from a few fun sections, his chronology and chaptering do more harm than good if you're a complete newcomer because they confuse better than they inform, the overall narrative lacks a lot of important context, ommissions at times make the historical fact look unrecognizable, and most importantly, Zürcher has some curious fixations regarding the foundation of the republic, and he bends history to his liking as he attempts to reinterpret the Turkish War of Independence, minimizing the role and impact of Mustafa Kemal. And since this does not align with the factual flow of history, he inevitably contradicts himself at various intersections. Especially about the role of 'Kemalists' in the Turkish state, as they are simultaneously portrayed as ineffective and non-impactful, yet ever-present and powerful.

The final chapter deals with Turkey in the 21st century and it is impossible to disregard Zürcher's personal political stance in what he chooses to highlight and obscure. Fethullahis are shown in a relatively favourable light, and many of his narrative choices that may be perceived as a historian's attempts at impartiality may also very well be regarded as a showcase of ideological and political bias.

The book also lacks a conclusion, which is an odd choice to make. He doesn't bring together his theses and findings, there are no overarching questions and answers, and as a reader I am under the impression that aside from his political and ideological stance, in addition to his peculiar obsession that the Republic was founded by the Unionists rather than the Kemalists, or the two were fundamentally one and the same, his overall effort appears to be a mere translation of anti-Republican attempts at revisionist history within Turkish historiography into English. Which, after 101 years, as have been demonstrated time and again, deserve little respect.

[Robert Morris · Rating 3 out of 5]

This is an academic text. It is well written, and can be quite interesting, but its narrative is second to its thoroughness. I was already familiar with much of the history described, so I found it useful. If I were looking for an introduction to Modern Turkey, it might be better to look elsewhere.

The book was better about more distant time periods, where the historical interpretations are more settled. The material on the 18th century was especially interesting. The coverage got less convincing as the book moved through the eras. The coverage of 80s and 90s was especially lacking. I was dismayed to make it through 30 pages on the politics of the time without any mention of the Kurdish problem. It was covered elsewhere, and adequately, but the urge to cover individual topics individually was over-indulged with these passages.

I also found the choice to refer to political parties by their English language acronyms bizarre. Turkish politics is a morass of not too differently named parties (the Democrat party and the Democracy party are two very different things). Zurcher's choice to re-name all the parties instead of using the familiar acronyms, well known in party literature and most international reporting was a rare mis-step in a generally clear and straightforward book.

The book is a great resource, but kind of slow-going if you are not already interested in the topic.

[Güney Tombak · Rating 5 out of 5]

Nutuk'u temel alan ve oldum olası kendimizi övmeyi bitiremediğimiz formal eğitimin tarihçiliğine karşı, olaylar ve olgular arası dinamikleri anlamak açısından güzel bir eser. Ben tarihçi değilim ve belki de eser beş yıldızı hak etmiyor ama puanının düşük olmasında gerçek olması muhtemel olguları hazmedemeyenlerin etkisi olduğunu düşünüyorum.

Türk - Osmanlı tarihi hakkında, III. Selim'den günümüze kadar gelen, objektif bulduğum ve yorumlara açık olduğunu da belirten, temel alınabilecek bir özet.

[Rob Prince · Rating 5 out of 5]

This book is better than the 3.48 rating given it by other readers. Much better. Replaces and is a distinct improvement over Bernard Lewis' old classic, The Emergence of Modern Turkey. If it is `not exciting' in the sense that it is straight political history, it contains a wealth of information of value, especially the parts about how Turkey got screwed through the Versailles Treaty at the end of World War One, the emergence of a new modern Turkish nationalism...As Turkey seems to be emerging as a force in and of itself in the Middle East (I'm a little skeptical about how `independent' it is and have written about it elsewhere),...still a good grasp of its history is necessary for any serious understanding of the Modern Middle East.... rjp

[Koray · Rating 4 out of 5]

Olayları ele alış bakımından "birazcık" yüzeysel bir çalışma olmasına rağmen ben kendimce önemli gördüğüm bilgileri içinden ayıklayarak bilgi haneme ekledim. Türk modernleşmesini III.Selim'den günümüz Türkiye'sine kadar olan süreç içinde ele almış. İttihat Terakki Cemiyeti'nin ve Atatürk'ün beslendiği düşünsel kaynaklara genel bir bakış atıyor. "Pozitivizm" ve August Comte'u daha iyi anladığımızda sanırım Türk Devrim tarihini de daha iyi anlarız gibi geliyor bana.
Yaklaşık iki yüz yıl önce olduğu gibi bugün de teknolojik ve bilimsel yeniliklerin itici gücü ve katalizörü "askeri ihtiyaçlardır." Bu özelliği ile ordu, ilerlemenin başladığı -ve de başlamak zorunda olduğu - ilk alandır. Toplumun her alanına yenilikler öncelikle ordudan yayılır. Osmanlı ülkesinde de ilerleme bu şekilde başladı. Bunu destekleyen bir şekilde 1827’de modern tıbbın öğretildiği askerî bir tıp okulu kuruldu: Eski Yunan tıbbının halen bilimsel tıp olarak kabul edildiği bir toplumda bu okul, "devrimci potansiyeli olan" bir yenilikti. Modern tıp, biyoloji ve fizik çalışmak, öğrencilere kaçınılmaz olarak "akılcı ve pozitivist bir zihniyet" aşılamıştı ve askerî tıp okulu, bu yüzyılda sonradan olağanüstü sayıda reformcu düşünür, yazar ve eylemci yetiştirecekti.
s.118 "....1887’de Cenevre’deki Ermeni öğrenciler tarafından Hınçak (Çan sesi) adlı radikal milliyetçi bir örgüt kurulmuş, bunu, 1890’da Tiflis’te kurulan ve daha ılımlı ve daha büyük bir sosyal demokrat örgüt olan Taşnaksutyun (Ermeni İhtilâl Federasyonu) izlemişti. Bu komitelerin hedefi Ermenilerin bağımsızlığıydı (Ermeni cemaatinin çoğunluğunun, özellikle de daha zengin olanlarının henüz düşünmedikleri bir şeydi bu) ve terörist saldırılar yoluyla dünyanın ilgisini çekmeyi amaçlıyorlardı. Hükümet buna, bazı Kürt aşiretlerini Hamidiye Alayları denilen, Rus Kazak birliklerinden örnek alınmış yeni gayrı resmî birliklere almak suretiyle karşılık verdi. 1894 Sonbaharında bir dizi olay, Sason kazasında Hamidiye Alayları tarafından yapılan geniş çapta bir Ermeni katliamına yol açmıştı. Avrupa’da bir öfke fırtınası esti. Ancak Osmanlı hükümetini Doğu’da reformları başlatmaya zorlamak üzere Büyük Güçler’in kendi aralarında yaptıkları deneme kabilinden görüşmeler, güçler arası rekabet yüzünden başarısızlığa uğradı. 1895 ve 1896’da Doğu’da yine katliamlar oldu ve bir Ermeni gurubunun Osmanlı Bankası’nın yönetim merkezini işgal ettiği ve havaya uçurmakla tehdit ettiği İstanbul’da da geniş çaplı katliamlar gerçekleşti. Büyük Güçler yine etkili olmadılar. 1896’dan sonra Osmanlı hükümeti giderek denetimi sağladı ve kavga yatıştı. Osmanlıların Avrupa’daki itibarı Ermeni meselesi yüzünden zarar görmüşken, 1897 ilkbaharında İmparatorluğun (yeni bir Girit isyanını açıktan açığa destekleyen) Yunanistan’a savaş ilan edip birkaç hafta içinde yenmesiyle kendine olan güveni aniden arttı. Osmanlıların kazandıkları toprakları ellerinde tutmalarına Avrupalı güçlerce izin verilmemiş, ama Yunanistan büyük bir tazminat ödemek ve isyana olan desteğini kesmek zorunda kalmıştı. Milliyetlere ilişkin (Makedonya, Ermenistan, Girit) sorunların hiçbiri çözümlenmemişti. Bununla beraber 1896’dan sonra ağır siyasal bunalımlar az çok hafiflemiş gözüküyordu ve Abdülhamit yönetimi on yıl kadar göreli bir istikrar sağlayabildi...."
s.122 "...İlk örgütlü muhalefet topluluğunun 1889’da, Mekteb-i Tıbbiye’de kurulmuş olduğu anlaşılıyor; bu tarihte dört öğrenci, amacı anayasa ve parlamentoyu geri getirmek olan İttihad-ı Osmani Cemiyeti’ni kurmuştu. İlginç şekilde, bu dörtlü içerisinde bir Arnavut, bir Kürt ve bir Çerkes yer alıyordu. Sonraki birkaç yıl boyunca bu cemiyet yavaş şekilde büyüdü..."
s.124"...Jön Türkler’in hepsi Ahmet Rıza’nın peşinden gitmeye istekli değildi. Bunun sebebi Ahmet Rıza’nın inançlı bir pozitivist haline gelmiş olması ve dini reddedişinde çoğu Jön Türk’ün kabul edemeyeceği kadar aşırıya kaçmasıydı. Hepsi de Avrupa’daki bilimcilik, materyalizm ve sosyal Darwinizm gibi akımların etkisi altında olmalarına karşın “İnsanlık Kilisesi”nin* mensubu olacak kadar sıkı pozitivist değillerdi. Ayrıca uyuşması zor ve geçimsiz bir kişi olduğu anlaşılan Ahmet Rıza’nın kişiliğinin de uzlaşmazlıkta bir payı vardı..."
s.170-172"....Bir diğer husus, adliye ve eğitim sistemlerinin daha fazla laikleştirilmesi ve ulemanın konumunun zayıflatılmasıydı. Şeyhülislâm 1916’da kabineden çıkarıldı ve ertesi yıl yetki alanı her bakımdan sınırlandı. 1917’de şer’iye mahkemeleri, (laik) Adliye Nezareti’nin denetimi altına verildi, medreseler Maarif Nezareti’ne tâbi kılındı ve vakıfları yönetecek yeni bir Evkaf Nezareti oluşturuldu. Aynı zamanda medreselerin öğretim programı yenileştirildi, hatta Avrupa dillerinin öğrenilmesi zorunlu tutuldu. Aile hukuku şeriatın nüfuz alanı olarak kalmıştı, ancak İslâmi devletin bu son kalesinde bile gedikler açılmıştı. 1913’te Alman yasasını esas alan yeni bir miras yasası uygulamaya konuldu. 1911’de şer’iye mahkemelerindeki yargılama usulünü düzenleyen bir yasa yürürlüğe girmiş ve bir kararname bütün Osmanlı tebaası için, İslâm’ın dört Ortodoks mezhebinin hükümlerinden modern bir seçme üzerine oturtulmuş bir aile hukuku getirmişti. Kararname gayrımüslimler için bazı özel düzenlemeleri içermekteydi.../...Kadınların boşanma hakları genişletilmiş, ancak çok eşlilik yasaklanmamıştı. 1917’deki Aile Yasasına göre evlilikler hâkim huzurunda sonuca bağlanıyor ve evlenecek kadının (her ne kadar hâkim istisnaları kabul edebilecekse de) 16 yaşın üzerinde olması gerekiyordu. Jön Türkler kadınları toplum yaşamına katılmaya teşvik etti ve böylece orta ve üst sınıftan kadınlar halkın önünde kocalarıyla birlikte görünmeye ve tiyatroya, müzik gösterilerine gitmeye başladılar. Kadınlar Türk milliyetçilerinin Türk Ocağı kulüplerindeki konuşmalarını dinlemekle kalmayıp kendileri de konuştular. Hepsinden önemlisi, İttihatçı yönetimin yarattığı eğitim olanaklarıydı. Genç kızlar sayıları artan çeşitli seviyelerde okullardan yararlandılar. Dahası, ilk öğretim 1913’te kızlar için zorunlu hale getirildi..."
s.186"....II. Meşrutiyet dönemindeki bu düşünce akımları gözden geçirilirken, dikkat çekici olan nokta tartışmalara iştirak etmiş önemli çoğu düşünür ve yazarın, tıpkı İTC’nin etnik bakımdan karma olan Makedonya bölgesinden çıkmış olması gibi, çevre bölgelerden ya da karma bölgelerden gelme olmalarıdır. Rus İmparatorluğu’nun Türki bölgelerinden gelenlerin (Akçura, Ağaoğlu, Hüseyinzade, milliyetçi şair Mehmet Emin (Yurdakul)) yanı sıra, en ateşli Türk milliyetçilerinden Tekin Alp, Serez’li bir Museviydi, Batıcı Abdullah Cevdet Arapkir’li bir Kürt’tü, Diyarbakırlı Ziya Gökalp yarı Kürt’tü ve Said Nursi Bitlis’li bir Kürt’tü. Öyle anlaşılıyor ki, bu bölgelerde İmparatorluğun çoklu etnik niteliğiyle doğrudan karşılaşmış olmaları, bu kişileri Osmanlı toplumunun temel sorunları hakkında daha yoğun şekilde bilinçlendirmiştir..."
s.206"...Başlangıçta örgütleyiciler, nüfusunun büyük bir kısmı yok olmuş savaş yorgunu bir halkı harekete geçirmede güçlük çekiyorlardı, ama İzmir’in Mayıs 1919’da Yunanlılarca işgaliyle müthiş bir canlılık kazandılar..."
s.234"...Mustafa Kemal Ocak ayında Türk basınıyla olan mülakatlarında bu karışık durumu değiştirmeye ve Cumhuriyeti ilân etmeye niyetlendiğini ima etmişti ve Eylül ayında bir Viyana gazetesiyle olan mülakatta bu görüşünü tekrarlamıştı. Ekim ayında meclis, meclis ikinci başkanlığı ve dâhiliye vekaleti için hükümetin gösterdiği adayları reddedip, bu mevkilerden ilki için Hüseyin Rauf (Orbay)’ı diğeri için de Sâbit (Sağıroğlu)’nu seçince bir fırsat doğdu. Mustafa Kemal, bu durumun bir güvensizlik durumu oluşturduğuna Başvekil Ali Fethi (Okyar) hükümetini ikna edince, hükümet istifa etti. Bu durum meclise, bu hükümeti yeni bir vekiller heyetiyle değiştirme görevi yüklüyordu, ancak Mustafa Kemal önde gelen taraftarlarına mevki kabul etmemeleri talimatı vermiş olduğundan, bu mümkün olmadı. Mustafa Kemal, meclis kendisine danıştığında, seçilmiş bir cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı tarafından atanmış bir başvekili ve bir kabine sistemi olan bir Cumhuriyet ilân edilmesi teklifini sundu. Meclisteki çoğunluk bu teklifleri kabul etti ve 29 Ekim 1923’te Türkiye Cumhuriyeti ilân edildi. Cumhuriyetin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal ve ilk başvekili İsmet (İnönü)’ydü. Bu karar, bağımsızlık savaşında rol oynayan bazı ünlü isimler, örneğin Hüseyin Rauf, Ali Fuat (Cebesoy), Adnan (Adıvar), Refet (Bele) ve Kâzım (Karabekir) başkentte olmadıkları bir sırada alınmıştı. Bunlar İstanbul basınındaki mülakatlarda bu ilâna öfkeyle tepki gösterdiler; bu kararı zamansız bulup, devleti bir Cumhuriyet olarak adlandırmanın aslında özgürlük getirmediğini ve ister bir Cumhuriyet yönetiminde olsun ister bir monarşi yönetiminde olsun, asıl farklılığın istibdatla demokrasi arasında olduğunu vurguladılar. İstanbul gazeteleri bu eleştirileri beğeniyle yayınladı...Birçok kimse, kuşkusuz özellikle İstanbul’dakiler, hanedana duygusal şekilde bağlı bulunuyordu, ama ayrıca halifenin, Mustafa Kemal’in siyaset sahnesindeki üstünlüğüne karşı olası tek karşı ağırlık olduğuna da inanılıyordu..."
s.245"...Nutuk, dikkate değer ve son derece etkili bir metin olup üzerinde durulmayı gerektiriyor. Mustafa Kemal bu metni, 1919’dan 1927’ye kadarki Türk ulusal hareketinin tarihine dair bir bilgilendirme metni olarak sundu; Türkiye’de sonraki kuşaklar bunun tarihsel bir kaynak mı yoksa bir tarih yazıcılığı örneği mi sayılması gerektiğini tartışsalar da, Mustafa Kemal’in bu metnin sahip olduğunu iddia ettiği tarihsel nitelik, genel olarak kabul görmüştür. Yazarının saygınlığı ve o dönemin siyasal havası, bu metnin, o döneme ilişkin neredeyse tüm Türk tarih yazıcılığına bugüne kadar dayanak olmasını sağlamıştır. 1928-1929 yıllarında Almanca, Fransızca ve İngilizceye çevrilmiş ve yabancı tarih yazıcılığında da son derece etkili olmuştur... /...Nutuk, 1925-1926 yıllarındaki temizlik hareketlerinin bir savunmasıdır ve Mustafa Kemal’in Mart 1926’da yayınlanan “hatıralar”ı gibi, Nutuk’un da ana teması aslında Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın eski liderlerinin eleştirisidir. Mustafa Kemal eski çalışma arkadaşlarını gözden düşürmeye çalışırken, onları baştan sona tereddüt içerisinde, yeteneksiz ve hain olarak sunar ve kendisini ise hareketi başından itibaren yöneten kişi olarak tanımlar..."
s.253"...Türkiye’de akademik yaşam 1933’ten başlayarak, Hitler iktidara geldikten sonra Almanya’dan ayrılan Alman araştırmacılarının ve bilim adamlarının akınıyla güçlenmişti. Türk hükümeti 63 Alman profesörü Türkiye’ye gelip ders vermeleri için çağırdı; bunlar, Türkiye’de akademik öğretimin seviyesini çok çarpıcı bir biçimde yükselttiler ve birkaç öğrenci kuşağı üzerinde önemli bir etkileri oldu..."
s.254"..Mustafa Kemal’in, faşizm, nasyonal sosyalizm, ya da Marksizm-Leninizm gibi gözden düşebilecek çok kesin bir ideolojiyle ilişkilendirilemiyor oluşu, onun kişiliğinin yüceltilmesini, etkisinin ise siyasal iklimdeki değişmelere rağmen sürebilmesini sağlamıştır. Bu yüceltme, Türkiye resmî kültürünün hâlâ önemli bir parçasıdır..."
s.258"... Atatürk'ün taktik ustalığı, acımasızlığı, gerçekçiliği ve azmi, emsalsiz biçimde birleştirmiş kişiliği olmaksızın, Türkiye’nin bağımsız bir devlet olarak ayakta kalmasının çok zor olacağı doğrudur. 1919’a kadar İTC’nin askeri kilit kadrosunun bir üyesi iken, hem parlak bir kurmay subay, hem kavgacı ve aşırı ihtiraslı bir şahsiyet olarak ün yapmıştı. O'nun, ülkesinin tarihindeki en büyük bunalım esnasında kesinlikle en uygun adam olduğuna ve ülkenin ayakta kalması için herkesten çok katkısı bulunduğuna hiç kuşku yoktur..."
s.261"...Kemalist reformların ilk dalgasının, yüzyıl önce Sultan Mahmut zamanında başlatılmış ve İTC’nin 1913-1918 yılları arasındaki yönetimi sırasında hemen hemen tamamlanmış olan, devlet, eğitim ve hukukun laikleştirilmesi sürecini sona erdirmiş olduğu ileri sürülebilir. 1922-1924 yıllarında saltanat ve hilafetin kaldırılması, Cumhuriyet’in ve yeni anayasanın ilânı, devletin laikleştirilmesindeki son safhalar olmuş ve İslâmı Türkiye’nin devlet dini yapan hükmün 1928’de anayasadan çıkartılması bu gelişmeye son noktayı koymuştu..."
s.264"....Belki de en zorlayıcı tedbir, 1928’de Latin alfabesinin kabulüydü. Osmanlı Türkçesi, Arapça/Farsça alfabenin bir çeşitlemesiyle yazılırdı. Bu alfabe geç dönem yazılı Osmanlıcanın dörtte üçünü oluşturan Arapça ve Farsça sözvarlığına uygun olmasına karşın, Türkçe sözvarlığındaki seslerin ifade edilmesinde son derece elverişsiz kalıyordu; Arapça sessiz harfler bakımından zengin, sesli harflerden yana çok fakirdi; oysa Türkçe bunun tam tersiydi. Bunun sonucu olarak kimi zaman tek bir ses için Osmanlı Türkçesi’nde dört farklı işaret bulunuyor, ba��ka bazı sesler ise hiç ifade edilemiyordu. 19. yüzyıl ortasında basın ve telgraf gibi yeni iletişim araçlarının gelişmesiyle yazılı dil önemli bir iletişim aracı haline gelince, alfabenin ıslahına ihtiyaç duyulmuştu. Bu konuyu ilk defa, Tanzimat devlet adamlarından Münif Paşa 1862’deki bir konuşmasında ortaya atmıştı. İkinci Meşrutiyet döneminde bazı Jön Türk yazarları –Hüseyin Cahit (Yalçın), Abdullah Cevdet, Celâl Nuri (İleri)– Latin alfabesinin kabulünü savunmuş, Enver Paşa ise Osmanlıca harflerin ıslah edilmiş bir çeşitlemesini orduda denemişti. Bu konuda 1923’ten sonra İzmir İktisat Kongresi’nde ve –Şubat 1924’te– Millet Meclisi’nde tek tük tartışmalar oldu. Bu sırada muhafazakar ve dinci çevrelerde Latin harflerinin kabulüne karşı hâlâ büyük muhalefet vardı, ama 1925’ten itibaren bu muhalefet susturulmuştu. Ayrıca Sovyetler Birliği’ndeki Türki cumhuriyetler 1926’da Latin alfabesinin kabulüne karar vermişlerdi ve bu gelişme Türkiye’deki tartışmalara ivme kazandırmıştı. 1928 yazında bizzat Mustafa Kemal’in yönetimindeki bir komisyon konuya ilişkin bir rapor kaleme aldı ve Cumhurbaşkanı 9 Ağustos’ta ilk kez, Osmanlı alfabesinin yerini “Türk harflerinin” alacağını resmen açıkladı. Bir “alfabe seferberliği” ilân edildi ve Mustafa Kemal sonraki aylarda ülkeyi dolaşarak yeni harfler hakkında açıklamalar yapıp herkesin bu harfleri süratle öğrenmesini ve yurttaşlarına da öğretmesini ısrarla tavsiye etti. Yeni alfabeyi 1 Ocak 1929’dan itibaren kamu iletişiminde zorunlu hale getiren bir yasa 1 Kasım’da meclisten geçirildi. Bu değişikliğin son derece makul gerekçeleri olmakla birlikte, Mustafa Kemal ve yandaşlarının bu değişimi çok hızlı bir şekilde zorla ve hızla gerçekleştirmiş olmalarının sebebi kuşkusuz ideolojikti: Bu değişiklik, Türk toplumunu Osmanlının ve Ortadoğu’nun İslâmi geleneklerinden kopartmak ve Batı’ya doğru yönlendirmek yolunda bir başka adım oldu..."

[نجد · Rating 4 out of 5]

بدايةً الكتاب مليء بالتفاصيل والشرح المتوسّع، الذي قد يكون مملاً أحياناً ولكن بنفس الوقت يجعل من الكتاب شمولياً بدرجة كبيرة لكثيرٍ من الأحداث والأسماء، أولاً بدأ الكتاب بالعهد العثماني المتأخر (أواخر القرن 18) ومحاولات السلاطين العثمانيين المتأخرين - كالسلطان محمود الثاني الذي أنهى الانكشاريين - من إصلاح الدولة العثمانية التي تفشى فيها الضعف لكيلا تسقط لقمةً سائغةً للقوى الأوروبية، وتوسّع الكتاب في ذكر هذه المحاولات وشخوصها ومجرياتها وعوائقها في كثيرٍ من الأحيان بل الأخطار التي قتلت بعض السلاطين العثمانيين الذين حاولوا الإصلاح وكان جزء من هذا الإصلاح يهدد مكاسب طبقات سياسية داخل المنظومة الحاكمة، كما أنه لم يكتفي بالحديث عن اسطنبول أو الباب العالي بل تحدث أيضاً عن إصلاحات محمد علي (كونه ولو اسمياً والياً عثمانياً).

في القسم الثاني من الكتاب يتحول الحديث لحركة -تركيا الفتاة- بالفترة التاريخية (1908-1950) ومسألة دخول فكرة الدستور والبرلمانات والانتخابات للإمبراطورية العثمانية والحوادث التي رافقت ذلك، وحقيقةً هذا الجزء تخلله تفاصيل مملة جداً بالنسبة لي لأنه يُكثر الحديث عن شخصيات كثيرة في حزب تركيا الفتاة ويُكثر من الحديث عن التنظيم الإداري البحت، لكن أيضاً تحدث هذا القسم العوائق التي واجهت تابعي -تركيا الفتاة- وبالذات من الأشخاص ذو الخلفية الدينية كالمشائخ وتابعيهم، ثم أسهب الكتاب في الحديث عن حرب البلقان التي اضطررت معها إلى إيقاف قراءتي للكتاب والذهاب للبحث عن تاريخ هذه المنطقة المجهولة بالنسبة لي حتى أستطيع فهم الكتاب، لأنها أخذت حيّزاً كبيراً في الكتاب بأحداثها التي أثّرت على الدولة العثمانية، أيضاً تحدث الكتاب عن دخول الدولة العثمانية للحرب العالمية الأولى وفي الحقيقة هذا الجزء تصفحته سريعاً لأني شاهدت شرح مستفيض عنه في سلسلة على اليوتيوب من قناة (ألش خانة) وأنصح بمشاهدة السلسلة لأني ممن يحبون مشاهدة التاريخ السياسي أحياناً عوضاً عن قراءته من الكتب :) الصور تبقى بذهني أكثر .

https://www.youtube.com/watch?v=KoKAW...

ثم تحدث الكتاب أيضاً في مرحلة الحرب العالمية الأولى عن مسألة الأرمن -بشكل حيادي-، وكان عرضاً جيداً، إلا أني أوصي للمهتمين بالقراءة عن مسألة الآرمن بشكل موسّع وحيادي بقراءة هذا الكتاب (الأرمن والدولة العثمانية)، من مؤلفة أرمينية، وقد قرأته شخصياً وأعطاني وجهة نظر واسعة للمسألة: https://www.goodreads.com/book/show/2...

كما تحدث الكتاب أيضاً -في فترة الحرب العالمية الأولى- عن بدء عملية علمنة القوانين من قِبَل جمعية الاتحاد والترقي وإضعاف نفوذ العلماء، فتم في عام 1916 إزالة منصب شيخ الإسلام، و وُضِعَت المحاكم الشرعية عام 1917 تحت سلطة وزير العدل (المدني)، كما تم إدماج المدارس الشرعية تحت عباءة التربية والتعليم الغير دينية، و فُرِض تدريس اللغات الأجنبية، كما تم أيضاً علمنة قانون الأحوال الشخصية الذي كان الوحيد المتبقي بصيغة إسلامية فتم استبدال قانون الميراث الإسلامي بقانون الميراث الألماني عام 1913، كما تم إصدار مرسوم موحّد للأحوال الشخصية لكل الرعايا العثمانيين مبنياً على انتقاء متجدد من مختلف فتاوى المذاهب الإسلامية الأربعة .. (بالعربي جعلوا الفقه بوفيه،وهذا ما حصل بعد ذلك في مصر وغيرها من الدول العربية التي تزعم أن قانون الأحوال الشخصية شرعي بينما هو ملفّق بين المذاهب مما لا يُرضي تلك المذاهب أساساً، فأصبح تتبعاً للرُخص، ومن تتبع الرُخص تزندق).

وتحدث الكتاب أيضاً عن مسيرة أتاتورك إلى أن امتلك كامل السلطة بيده و سخّر كل الوسائل للمسار الذي يريده إلى أن وصل مرحلة اتخاذ إجراءات علمنة الدولة والمجتمع كإقفال التكايا والأماكن الدينية، واعتماد التقويم الأوروبي، وإلغاء الألقاب العثمانية (كـ أفندي / بيك / باشا).. إلى جانب أفعاله التي صنعت من الدولة التركية بحكومة استبدادية للغاية وحزب واحد.

................

يذكر المؤلف بأن أتاتورك اختبر بنفسه ردّ الفعل الغربي اللامبالي على الثورة الدمقراطية اللبرالية التي قامت بها لجنة الاتحاد والترقي في عامي 1908 و 1909
والدرس الذي تعلمه هو عدم قناعة الغرب بأية ثورة إسلامية تحديثية حقيقية، وهكذا لم تكن إجراءاته العلمانية إلا إسترضاءً للغرب، وبالفعل رحّب الغرب بإجراءاته العلمانية، وإن كان أتاتورك نفسه لم يطرح مسألة العلمانية إلا بعد حرب الاستقلال، وبعد استقرار السلطة بين يديه.

ويرى المؤلف بأن الربط بين العلمانية وتركيا الحديثة هو ربط خاطئ وغير تاريخي، إذ لم يسبق للإسلام الانفصال عن الدولة كما يحلو للكماليين المتشددين تصوّره، ويرى المؤلف أن الإسلام لم يكفّ عن كونه عنصراً مهماً في حياة البلاد السياسية والعامة، فلولا استنفار المشاعر الدينية لجماهير الريف في الأناضول وتعبئتها لما أصبح النجاح في حرب الاستقلال التي قادها أتاتورك ممكناً.. كما أنه لا يمكن أيضاً وكما أثبتت التجربة التركية، استئصال قوة سياسية قادرة على الاستناد إلى قيمٍ وعادات ذات جذور عميقة لدى قطاعات لا يُستهان بها من سكان البلاد

لقد وحَّدت الدولة العثمانية بين عالمَي الشرق والغرب، وهو تحدٍّ لا يزال العالم المعاصر اليوم يتساءل ويجهد في البحث عن إمكانية تحقيقه !

مما لاحظته وأنا أقرأ الفصل الأول من الكتاب المتعلق بالفترة العثمانية (الضعيفة آنذاك) أنها عند كل دعم تطلبه من القوى الأوروبية خصوصاً ضد أحد المتنفذين داخل الدولة (كمحمد علي مثلاً) أن المقابل يكون إما امتيازات تجارية وفتح طرق اقتصادية للدولة المُعينة، أو التنازل عن أراضي، أو منح امتيازات خاصة لمنسوبي هذه الدول.. وهذا ما يحصل للأسف حين تكون الدولة الإسلامية ضعيفة عن الدفاع عن نفسها .. عندما كانوا يقولون أن أوروبا تقاسمت الكعكة العثمانية فعلاً هذا ما حصل .

............

مما ورد في الكتاب :

1- لقد توسّع النفوذ الأوروبي في ثلاثة مجالات مختلفة، مع أنها أيضاً مترابطة داخلياً:
* دمج أجزاء متزايدة من الاقتصاد العثماني في النظام الرأسمالي العالمي
* النفوذ السياسي المتزايد للدول الأوروبية العظمى والذي عبّر عن نفسه في السعي إلى تقطيع أوصال الدولة العثمانية والسيطرة عليها من دون إحداث تصادم أوروبي
* تأثير الأيديولوجيات الغربية مثل القومية واللبرالية والمجتمع المدني والوضعانية

2- في عام 1825 م ثار اليونانيون لإقامة دولة قومية يونانية، وكان هنالك تعاطف كبير مع المتمردين في أوروبا، وكان مصدر هذا التعاطف مع الحضارة الإغريقية تعاطفاً لبرالياً مع الطموحات القومية اليونانية وتقديراً للحضارة اليونانية الكلاسيكية التي كان سكان جنوبي البلقان المعاصرون يعتبرونها الخلفية التاريخية لهويتهم السياسية، اما في روسيا فكان الدافع الأساسي وراء هذا التعاطف مع اليونانيين قائماً على التضامن الديني داخل الكنيسة الأرثذوكسية، ولم يُترجم التعاطف الشعبي مع المتمردين إلى دعم سياسي سوى في دولة واحدة وهي روسيا ..

وافقت بريطانيا على استقلال اليونان عام 1826 ثم لاحقاً في عام 1827 توسطت القوى الأوروبية (بريطانيا وفرنسا وروسيا) لوقف إطلاق النار وهو في الواقع إنقاذ للثوار، فرفض السلطان محمود الثاني الوساطة فقامت القوى الأوروبية بمحاصرة القوى العثمانية مما أدى لحسم الصراع واعترف العثمانيون باستقلال اليونان

وهنا ملحَظ مهم ألا وهو أن كون اليونان استقلت كدولة صغيرة هذا لا يلبي مخططات القوميين اليونان، إنما هذا عائدٌ لحقيقة أن كلاً من بريطانيا وفرنسا والنمسا كانوا آنذاك يفضلون إمبراطورية عثمانية مطواعة على دولة يونانية قوية تحت النفوذ الروسي!

3- ناقش محمد علي مع الفرنسيين احتلالاً مصرياً للمقاطعات العثمانية في شمالي أفريقيا ( طرابلس الغرب، تونس والجزائر) بدعم فرنسي وإذعان عثماني؛ وفي المقابل يحصل الفرنسيون على امتيازات سياسية واقتصادية في المنطقة (!!!) .. لم يتحقق شيءُ من هذه المشاريع لأنه بدلاً من ذلك قررت فرنسا احتلال الجزائر لوحدها .. ثم تحول محمد علي بمقترح مماثل لبريطانيا ولكنها رفضت التعاون معه.

4- الطربوش العثماني (القبعة الحمراء) أصله من المغرب، وقد تم اختياره كلباس رسمي للرأس في الجيش الجديد وللمستخدمين المدنيين، بعد القضاء على الانكشارية عام 1826م، ولفترة معينة كانت الطرابيش تشترى من تونس، إلا أنه عام 1835م تمّ إحضار عدد من الحرفيين التونسيين إلى استانبول .

5- كان من ضمن إصلاحات السلطان عبدالمجيد (محاولةً منه لتفادي تردي حال الإمبراطورية العثمانية) القيام بنشر فرمان يضمن حياة ومعتقدات وممتلكات الرعايا، وكانت صدىً للأفكار اللبرالية التقليدية، كان الوعد بالحقوق المتساوية للمسيحيين العثمانيين مُعدّاً للاستهلاك الأجنبي، إلى جانب أن الإصلاحيين العثمانيين اعتقدوا أنه سوف يُوقف نمو الحركات القومية والانفصالية بين الطوائف المسيحي وبالتالي يلغي ذرائع التدخل الأجنبي خاصةً الروسي .

عندما ننظر الآن للتاريخ نجد أن هذه التنازلات للغرب ولغير المسلمين لم تُفلِح بالعكس الدولة ضعفت أكثر فأكثر، فمتى سنتعلم أن العزة الحقيقية والنصر لن تأتي من طريق التنازل عن شيء من شرائع الإسلام؟ ليس العثمانيون وحدهم كثير من المسلمين تعلموا هذا "بالطريقة الصعبة" فواجبٌ علينا وعلى كل مسؤول عن المسلمين أن ينظر للتاريخ ويأخذ منه العبر ويكف عن التنازل لمفاهيم ومعتقدات الغرب والكفار بشكل عام سواءً غرب أو شرق كالهندوس المتسلطين على المسلمين حالياً .. لن يُصلح آخر هذه الأمة إلا ما أصلح أولها!

6- في عصرالتنظيمات العثماني تغيرت العديد من ملامح النظام القضائي، لم يُلغَ القانون الشرعي تماماً إلا أنه تم حصره بقانون ��لأسرة (الأحوال الشخصية)، وحل محله القانون المدني في المعاملات المدنية كالمُلكية.. وفي عام 1843 اُقرّت المساواة بين المسلمين وغيرهم، وفي عام 1844 أُلغي حكم قتل المرتد، كما تم تبني قوانين منقولة عن القانون الفرنسي في الجانب التجاري وخلافه.

7- لم تكن سياسات الإصلاح مبنية على المطالب الشعبية، بل فُرِضت على المجتمع العثماني من الأعلى ولذا فإن الدعم الشعبي لم يكن موجوداً بشكل واسع، فمسيحيو الدولة العثمانية الذين كان مُتوَقعاً منهم تأييد الإصلاحات أيدوها لحدٍ ما، إلا أنها لم تمنع انتشار الحركات القومية الانفصالية بينهم، ومع مرور الوقت أصبحت الأكثرية المسلمة معادية أكثر فأكثر لما اعتبرته تخلياً عن أمجادهم ونظروا إلى باشوات التنظيمات والإصلاحات بأنهم تابعون للقوى الأوروبية.

8- بعد مرور عام بالكاد على حرب البلقان، وجدت الإمبراطورية العثمانية نفسها تدخل الحرب العالمية الأولى.

9- حاولت الحكومة العثمانية الاتحادية في جو التوتر الذي سبق الحرب العالمية الأولى بقليل أن تثير اهتمام القوى الأوروبية لعقد تحالف معها، لأن حرب البلقان أظهرت العزلة الدبلوماسية للإمبراطورية العثمانية وكان الاتحاديون مقتنعين أن استمرار العزلة سيعني نهاية الامبراطورية.

10- مالذي دفع العثمانيين إلى توقيع معاهدة تحالف مع الألمان والتي كانت ستقودهم إلى الحرب؟
الجواب :
* الخوف من العزلة الدوبلماسية
* الإمبراطورية الألمانية كانت ولوحدها بين القوى العظمى مستعدة لتوقيع معاهدة مع العثمانيين كشركاء متساوين؛ وهذه نقطة هامة للاتحاديين الذين كانوا يحاولون تحرير بلدهم من وضعها النصف استعماري.
* كان هذا القرار سوء تقدير، فقد ظن العثمانيون (ربما) أنهم إن دخلوا حرباً فستكون مع روسيا فقط وفي مثل هذه الحرب من الممكن توقع فوز ألمانيا والنمسا، كما أن الانتصار على روسيا بدوره يجلب نتائجاً إيجابية ملموسة للعثمانيين في القوقاز والبلقان.

وعندما تبين أن الصراع أوسع بكثير، قرر التكتل المؤيد لألمانيا بين الاتحاديين الاستمرار في هذا النهج على كل حال.

11- لم تكن الإمبراطورية العثمانية في وضع يسمح لها أن تخوض حرباً جدّية، لا عسكرياً ولا اقتصادياً، ولا حتى على صعيد الاتصالات الداخلية، كان الألمان واعين جداً لذلك؛ إلا إنّ أهمية التحالف مع العثمانيين بالنسبة إليهم لم تكن بما يمكن أن يقدمه الجيش العثماني من مساهمات في الحرب، والتي كان من المتوقع أن تنتهي في خلال بضعة أشهر، وإنما لتأثير العثمانيين في المسلمين في الامبراطوريات الاستعمارية لفرنسا وبريطانيا ولتأثيرهم في دول البلقان.

12- لا يمكن إنكار أن لجنة الاتحاد والترقي قد حرّضت على سياسة مركزية منظمة لإبادة الأرمن.

13- عانى الجيش العثماني في الحرب العالمية الأولى من الجوع والمرض، وفي الشتاء انتشر القمل في الشعر وحملت الملابس التيفوس، وفي الصيف انتشرت الملاريا خاصةً في السهول الساحلية العالية الرطوبة أو في الأماكن حيث المياه الراكدة.. إلى جانب الكوليرا المتأتية من مياه الشرب الملوثة التي صارت القاتل الأعظم، بالإضافة إلى انعدام وجود الفيتامينات الذي سبب انتشار داء الأسقربوط.. كانت الظروف سيئة جداً لدرجة أن الجنود كانوا يفرّون من الخدمة جماعات.

14- جاءت القومية التركية كحركة ثقافية في العقدين الأخيرين من حكم السلطان عبدالحميد، ويعود أصلها إلى أعمال المستشرقين الأوروبيين.

15- كانت تركيا بعد الحرب العالمية محظوظة من ناحية واحدة، فقد كانت كما الدول الكبرى الأخرى ترزح تحت ديون الحرب الضخمة، إلا أن هذه الديون لم تكن للدول المنتصرة كأمريكا بل لألمانيا المهزومة، وكان هذا الدين يعادل 720 مليون دولار أمريكي، وقد أُلغِي بشكل غير رسمي .. إلا أن هذه لم تكن حالة مجموع الدين العام العثماني القديم، إذ تقرر في اتفاقية تحملت فيها تركيا 65% من قيمة الدين، أي ما مجموعه 78 مليون جنيه استرليني، وتم دفعه كما ينبغي على مر السنين .

16- وعد مصطفى كمال أتاتورك الأكراد بحكم ذاتي إلا أنه تم تناسي الوعود المقطوعة لهم من قِبَل القادة الوطنيون بمن فيهم مصطفى كمال في خلال حرب الاستقلال التي شارك الأكراد فيها بدعوة من القادة الوطنيين وتحت إغراء وعودهم!

17- كانت الطريقتان الصوفيتان (القادرية و النقشبندية) التنظيمين الوحيدين الذين تمكنا من تجاوز الاختلافات العشائرية بين الأكراد، وكان قادة هاتين الطريقتين غالباً ما يتم استدعاؤهم لحل الخلافات بين مختلف العشائر مما أكسبهم هيبة عند الناس، إلا أن العلاقة بين الأكراد وحكومة الجمهورية التركية تدهورت بمجملها في عام 1924م، وأزال إلغاء الخلافة رمزاً دينياً هاماً كان يجمع هاتين المجموعتين بعضهما ببعض، بالإضافة إلى أن الجمهورية القومية الجديدة في مسعاها لنشر وعي قومي جديد طوّرت سياسة قمعية نحو الهوية الكردية : كحظر الاستخدام العلني للّغة الكردية وكذلك تدريسها، وإعادة إسكان مُلّاك الأراضي الأكراد ورؤساء العشائر النافذين -وبالقوة- في غربيّ الوطن.

-بغض النظر عن ضلال الصوفية، إلا أن الملحظ هنا أن الدين يجمع ولا يفرّق كما يدعي البعض، الدين أعلى من الخلافات العشائرية والسياسية وغيرها، وقد أثبت ذلك في كثير من الوقائع التاريخية، هنا الحديث عن تركيا لكن في الجزيرة العربية حصل ذلك حين تآلف الناس على الدعوة السلفية وتم إبطال كل انحراف عن الحق صادر من الأعراف القبلية-.

18- انفجرت الثورة الكبرى الكردية في 1925م، إلا أن الأكراد العلويون (النصيرية) هاجموا وبعنف الثوّار السنة، ويمكن فهم هذا من ناحية أن القادة الأكراد كانوا مدفوعين بالرغبة في حكم ذاتي لكردستان أو حتى استقلالها، بينما تصرف الضباط والجنود بدوافع دينية، وقد دعم العلويون بشكل عام التوجهات العلمانية للجمهورية في مواجهة مناصري الخلافة .

19- الكماليين وعبر فرضهم المتزامن لنظام استبدادي أخذ يفقد شعبيته بشكل متزايد، وقمعهم للإسلام الشعبي، قد سيّسوا الإسلام و حوّلوه إلى أداة بيد المعارضة، وبالإمكان القول إنه بتحول الكماليين ضد الإسلام الشعبي فإنهم قد قطعوا الروابط التي تربطهم بجماهير الشعب.

[Lain · Rating 2 out of 5]

Looking at the glowing reviews I was expecting much more than what is delivered here, or at least something completely different. The book is characterized by deliberately choosing away fun things such as war and geopolitics that shaped the world we live in, in favour of not fun things such as formulations of domestic political programmes, bickering within cliques of parties, trade statistics, marriage and inheritance laws, election results. These things *can* be incredibly interesting, but not when written like this.

According to the author modern Turkey begins with Napoleons invasion of Egypt and the following Ottoman reorientation towards Europe and the west. Napoleon smashed the old mamluk hierarchy in Egypt, which opened it up for domination by an Albanian officer called Muhammad Ali Pasha. Ali Pasha tried to modernize Egypt and to break free from Ottoman control, which brought European power struggles to the heart of Ottoman politics. The case of Egypt is discussed only in so far as it relates to reforms/policies in Istanbul; The Crimean War is dealt with in a paragraph; The Russo-Turkish wars in 1877-1878 in a subsentence on Ottoman reforms; The first and second Balkan wars are covered in 1-2 sentences each; The same goes for the Italo-Turkish war; The First World War gets 3 full pages of coverage; another 2-3 pages for the Greek-Turkish War; And another 3 pages for World War 2; The war in Cyprus is discussed briefly in passing and makes no mention of British involvement; Coverage of Ataturk seems to have been deliberately kept to a minimum, and the same goes for the origins of Turk/Kurd divide.

What we do get in buckets and pails is an accounting of which persons formed literary/secret/political circles, what newspapers they read/published, what policies they favoured, which political parties and causes they fought for, what their results were in municipal elections and so on. I would suggest that the title be changed to A History of Turkish Political Parties or A History of Turkish Parliamentarism, it is a much more accurate title and precisely communicates the meat of the book.

The rest of this review is an excerpt from the book, if you want to read hundreds of more pages like these, then this is the book for you:

"By far the greatest challenge to the established parties that competed for power after Özal’s death came from the Islamist Refah Partisi (Welfare Party). The size of the challenge became clear in the municipal elections of 27 March 1994. The PTP just managed to remain the biggest party, with 21.4 per cent, only a fraction more than the MP with 21 per cent. The true winner, however, was the WP, which scored 19.1 per cent. In 1991 the party had also scored 17 per cent, but that had been on a joint list with the extreme rightist NAP, which now took part independently and managed to get 8 per cent in its own right. If was, therefore, clear that support for the Islamists had nearly doubled. This success was due as much to the excellent grassroots organization of the party as to its message, which was summarized by its election slogan adil düzen (just order). The WP’s electoral gains were greatest in the metropolitan areas. The WP took over six of the 15 largest Turkish cities, including Istanbul and Ankara. This showed that the party had achieved a breakthrough. It was no longer predominantly a party of small businessmen, but had become the voice of the poorest sections of the population in the enormous conurbations as well. It was also an indication that in Turkey, as in many other European countries, the phenomenon of the ‘floating voter’, who no longer had strong ideological allegiances but could be won over from one party to another in each election, was gaining importance. This trend would become even clearer over the following decade. The secularist intelligentsia, which was of course also based in the big cities, was in a state of panic after the urban takeover by the WP, but after a few excesses in the immediate aftermath of the elections, which were mainly due to young hotheads making the point that ‘it was now their turn’, the situation calmed down and an uneasy modus vivendi was gradually found in the cities, if not on a national level. The left of centre, in large part because of the traditional support it received from the Alevi community, had always been able to count on a minimum of 25 per cent of the vote, but internal divisions within the left took their toll: the three ‘social-democrat’ parties polled 13.6 (SDP), 8.8 (DLP) and 4.6 (RPP) respectively. It was clear that the egos of Karayalçın, Ecevit and Baykal made a reunification of the left very difficult, but after the election disaster a grassroots movement started within the RPP and the SDP to force the leadership into a merger even if the two party leaders would have to step down to achieve it. A year later, on 18 February 1995, this movement was crowned with success when, after acrimonious debates with much mud slinging, the two leaders stepped down (at least temporarily) and the parties were reunified under the venerable banner of the Republican People’s Party. Former foreign minister Hikmet Çetin led the unified party. The DLP, however, was so completely the party of Bülent Ecevit (people joked that whenever Ecevit had a cold the party headquarters stayed closed) that a similar movement in that party proved impossible.

The reunification of the SDP (junior partner in a coalition with the right) and RPP (an opposition party) increased the tensions within the coalition. The RPP at first demanded that a new government be formed. Çiller was prepared to reshuffle the cabinet but would not hear of forming a new government, which would have implied renegotiating the coalition protocol. Over the summer and into the autumn, tensions kept on rising within the coalition, particularly when the trade unions began mass action for higher wages. In line with her austerity programme, Tansu Çiller at first offered increases that lagged far behind the galloping inflation, but the social democrat wing of the government could not afford to take such a hard line with what was after all its natural electoral base. The coalition finally broke up in early October, but decided to stay on as a caretaker government until elections could be held. The elections of 24 December 1995 confirmed the trends that had surfaced in March 1994. The Islamist Welfare Party had further increased its strength and now became the biggest party with 21.4 per cent of the vote – a true watershed in modern Turkish history. The Motherland Party came second with 19.7 per cent, but this included the share of the Islamic ultra-nationalists of the Great Unity Party with which it had a joint list. After the elections the GUP split off and had seven seats in the new assembly (out of 550). Çiller’s Party of the True Path did far better than expected, with only slightly fewer votes (19.2 per cent) but more seats than the MP.1 The left just managed to hold on to its core constituency of 25 per cent, with 14.7 per cent going to the Democratic Left Party of veteran Ecevit and Baykal’s Republican People’s Party just managing to cross the electoral threshold of 10 per cent. The Nationalist Action Party did not make the threshold (due to the split off of its Islamic wing as the GUP) and neither did the pro-Kurdish People’s Democracy Party (HaDeP) and Cem Boyner’s New Democracy Movement. HaDeP did well in the southeast where it came second in most places, after the WP, and first in some, but it failed to attract the votes of the Kurds living in the big cities."

[Mahmoud El-saedy · Rating 5 out of 5]

تركيا واحدة من أهم الدول في الشرق الاوسط وتاريخها المرتبط بالعرب كونها كانت مقرا للامبراطورية العثمانية يجعل فهم تاريخها بعد الحرب العالمية الاولى مهما للغاية لفهم كيفية تحولها الى المعسكر الغربي رغم ان اكثرية شعبها من المسلمين وكيف قطعت علاقتها بالعالم العربي ووجهت سياسيتها نحو اوروبا
هذا الكتاب يعطي نظرة شاملة للتاريخ التركي منذ عصر التنظيمات على يد سلاطين العثمانيين حتي صعود اردوغان لرئاسة الحكومة التركية في ٢٠٠٣ م مرورا بحكم السلطان عبد الحميد وحكم الاتحاديين والحرب العالمية وتقسيم ممتلكات الامبراطورية العثمانية وحرب الاستقلال التركية وصعود مصطفي كمال وسياسته العلمانية في تركيا والصراع الداخلي السياسي بين الأحزاب التركية والانقلابات العسكرية التى تخللتها ووسط كل ذلك تقدم تحليلات ممتازة للاقتصاد التركي وعلاقاته الخارجية مع العالم
كتاب مهم جدا لفهم كيفية تكون تركيا الحديثة على ما هي عليه الآن لتصبح واحدة من اهم اقتصاديات العالم ومن القوي المؤثرة في الشرق الاوسط بل في العالم كله

[Anders · Rating 4 out of 5]

A solid and very well-researched guide to the emergence of the Turkish republic and its many transformations, taking great care to emphasize continuities with the late Ottoman period and pick apart the Kemalist mythology that passes for historiography. Zürcher is in particular excellent on party politics and manages to navigate more or less readably through endless jungles of intrigue and shifting allegiances. These aspects may be overemphasized ever so slightly to the detriment of social, cultural and economic changes, but that is certainly a forgivable choice when writing the general history of a large, complex country over two centuries. Highly recommended.

[Turhan Dilmaç · Rating 2 out of 5]

18. yüzyıl sonundan 2000'li yılların başına kadarki uzun dönemi kapsama iddiası esere fazla gelmiş. Bu sebeple gerekçelendirilmemiş ve iyi işlenmemiş genellemeler oldukça fazla, ayrıca farklı dinamikleri olan siyasi, toplumsal ve ekonomik hadiseler aşırı basite indirgenerek yorumlanmak zorunda kalınmış.

Türk siyasi tarihine yeni başlayanlara ya da eski bilgilerinin üzerinden hızlıca geçmek isteyenlere tavsiye edilebilir belki. Tercüme başarılı.

Aynı yazarın yine İletişimden çıkan Milli Mücadelede İttihatçılık kitabı ise şiddetle salık verilir.

[Fırat Tekbaş · Rating 5 out of 5]

An objective outlook to the history of the Turkey and last years of Ottoman Empire.

[Missy J · Rating 4 out of 5]

I need to thank my GR friend dantelk for recommending this book to me. It was a perfect follow up to Istanbul: City of Majesty at the Crossroads of the World. In Zürcher's book we learn about Turkish modern history and it really covers the entire country from the end of the 18th century up until 2014. There is a lot of information to digest. The Ottoman Empire was faced with a lot of problems when western European nations developed rapidly and for the most part modern Turkish history can be summed up trying to gain an equal status with the West. It was very interesting to learn about the Tanzimat reforms, how the Ottoman Empire gradually fell apart, Turkey’s relationship with the former Ottoman subjects and especially with Russia and the Middle East and how that influenced Ottoman/Turkish relationship with the West. I find this very complex. I was also very interested in the Young Turks, why the Ottoman Empire sided with Prussia during WWI and the author’s take on the Armenian genocide and Mustafa Kemal was on point. I was surprised to read about the “fake” opposition party, experimenting with democracy and how there has always been a distinct gap between those leading the country and the population (top bottom style reforms). After WWII, Turkey noticed the importance of forging strong ties with USA. This is followed by several military coup d’etat (1962, 1980, 2016 not yet included in the book). The Kurdish problem and the Islamist problem are never dealt with sufficiently. The author notes how the government failed to provide the working-class solutions to their economic troubles, which left a huge gap for religious extremism and ultranationalism. Terrorism was defined very broadly in order to get rid of dissidents. He also describes how the Turkish immigration to Europe since the 50s was used by the government to cover the foreign currency deficit. Generally, economic growth has been very erratic. I kind of got confused towards the end of the book when there were so many political parties. The author also mentions how disillusioned the Turkish people have become in regards to their politicians and how this developed a strong sense of the “deep state”. Then it goes into how the AKP got into power.

[WaldenOgre · Rating 4 out of 5]

清晰、流畅，把从奥斯曼帝国直至埃尔多安时代的土耳其现代史讲述和分析得颇为详尽而易懂。

无论从哪个方面，土耳其都是一个建筑在不同断层之上的国家。从外部来看，它处于西方和伊斯兰世界之间，尽管同时横跨两者，却又不完全属于其中任何一方；从内部来看，它既时时面临着西化、突厥化和伊斯兰化的不同路径选择，也承受着亚美尼亚和库尔德少数族裔带来的族群冲突和历史重负。它所需要的答案和出路究竟在哪里，至今仍悬而未决。虽然站在断层之上，可它的这种前途未卜，依然代表着整个中东和伊斯兰世界的共同困惑。

然而，土耳其历来面临的挑战和已然犯下的错误，仍旧与我这个遥远的中国读者有着深深的共鸣，它们最终大致可以归结为这两句话："how to become modern while remaining oneself" 以及 "they confused development with growth"。

[Brent Verhoeven · Rating 4 out of 5]

Een overzichtswerk over Turkije en zijn moderne geschiedenis. Aangenaam geschreven met een extensieve, aanvullende literatuurlijst achteraf.

[Aydin · Rating 3 out of 5]

Jon Turkler'den itibaren genel bir ozet okumak icin tercih edilebilir ancak i) 60 ve 80 darbelerini ikinci ve ucuncu cumhuriyet olarak tanimlamak, 1923'e haddini asan bir hakaret olmakta ve ii) 12 Eylul'deki insan hakki ihlallerini iki cumlede gecistirmek kitaba olan guveni etkilemekte. Cok detayli bir tarihi calismadan ziyade, genel kulturu arttirmaya yonelik bir okuma olarak degerlendirilmesi gerektigini dusunuyorum.

[Can Aksu · Rating 3 out of 5]

Modernleşen Türkiye'nin Tarihi uzaktan bakıldığında sizlere 'objektif' bir anlatı sunduğunu zannedebileceğiniz lakin kırılma ve bağlanma noktalarında yazarın 'bireysel mantığının' çizgisi ile kurduğu 'naratifi' aktardığı bir eser, bu, özellikle kendini Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulma süreci olan Milli Mücadele anlatısında gösteriyor. İTC'nin kayıtsız bir örgüt olduğunu, ve örgütlenmelerinin belli vilayetlerde hiç olmadığı gibi bugün kesin bir şekilde emin olduğumuz bazı objektif gerçeklikler tamamiyle alt-üst edilerek, hiçbir belge ve ciddiyet göstermeden, 'mantıksal bir atlama' ile, Mücadele'nin tamamını yürüttüğü gibi inanılmaz abes bir çıkarım yaparak, bireysel ve yerel örgütlenmeleri tamamiyle sınır dışı etmesi, Doğu Vilayetleri Müdafa-i Hukuk Cemiyeti gibi bugün kimlerin ne amaçla neden kurduğunu bildiğimiz, ve Mücadele'de önemli rol oynayan çoğu diğer bağımsız örgütü İTC ile ilişkendirip, açıkça 'yalan' bir bağ inşa ediyor.

Bunun iyice tartışmalı olan kısmı; İTC ve Atatürk arasındaki açık kavganın Atatürk ilk görev noktasından başladığını; kendi notları, ve diğer bilinen şahısların hatıratları ile kesin olarak bilmemize, Enver Paşa'nın Atatürk'e karşı olan bireysel düşmanlığını çokça kez kanıtlamış olmasına ve İTC'nin bir 'ağız' cemiyeti olduğunu - tepeden gelen emir sistemine biat şeklinde çalışan bir örgüt- bilmemize rağmen, Atatürk'ü direkt olarak İTC ile ilişkendirmesidir ve bununla yetinmeyip, Atatürk'ü, İTC'nin atadığı bir şahıs olarak dizayn etmesi; hem ülke kurulduktan sonra süren, hem de o yıllarda süregelen, Atatürk - İTC savaşını tamamiyle görmezden gelerek apaçık yalan söylemesidir.

Kitapta da bu isimleri, ilginç bir şekilde, önem vermeden atlaması, hele ki atlanan bir ismin 'Modernleşme'nin ana kayası Atatürk'ün ta kendisi olması fazlasıyla acınası ve komik. Bu durum, kitabın yazarının bu konulara ilişkin muğlak yorumlarıyla, 'niyetli' bir girişim ya da bir aptalın 'okulunu' takip etmesi olarak adlandırabilir.

Bu büyük hataların yanı sıra, darbeler döneminde açık bir şekilde 'taraflı' bakışın korunması; Kıbrıs sorununda ise çok komik bir şekilde EOKA'nın yaptıklarına bir satır bile yer vermeden anlatması bayağı bir ilginç.

Kitap genel olarak Sağ/Liberal bir anlatı olmakla beraber, ara ara yiğidi öldür hakkını ver anlarına sahip olmakta, aşırı geniş bir perspektiften Türkiye'yi anlamak isteyenlere basit bir okuma sunmaktadır, ama eser, okurlarına kitapta yer alan herhangi bir konu ile ilgili ne bir yetkinlik, ne de tartışabilecek bir tane argüman kazandırmadan veda etmektedir, ki bu da 408 sayfalık bir eserin nitelik olarak 'aciz' bir yazı olarak kaldığının kanıtıdır.

[Tuncay Özdemir · Rating 3 out of 5]

İsmail Cem’in “Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi” isimli kitabını okuduktan sonra okumuş olmam çok daha iyi oldu. İki kitap da Türkiye’nin aynı dönemine odaklanıyor. Dolayısıyla benzer olaylara hangi yazarın hangi perspektiften baktığını görmek işi daha da ilginç kılıyor.

Kitap bence genel olarak fena değil. Türkiye’nin yakın tarihine kronolojik olarak güzel bir bakış sağlıyor. Okunması kolay, çevirisi oldukça başarılı.

Ancak Erik Jan Zürcher, tarihi olaylara her ne kadar objektiflikle yaklaştığı iddiasında olsa da birçok yerde hikâyenin akışını kendi düşüncelerine paralel olarak şekillendirmiş bana kalırsa. Dolayısıyla kitaba “Modernleşen Türkiye’nin Tarihi” olarak değil, “Modernleşen Türkiye’nin Tarihine Batılı Bir Türkolog’un Bakışı” şeklinde yaklaşmak daha akıllıca olacak.

Yazar, bazı tarihi olaylara dair çok keskin neden-sonuç ilişkilendirmesinde bulunuyor. Bu neden-sonuç ilişkilendirmeleri kitabın ilerleyen bölümlerinde kendiyle çelişebildiği gibi, kitabın yayınlanma tarihinden sonra ortaya çıkan bilgilerle ya da hâlihazırda mevcut gerçeklerle de çelişebilmekte. Her dönem için not aldığım birçok olay vardı ancak şimdi yazmaya üşendim. Tarihle ilgilenenler zaten ne dediğimi anlayacaktır.

[Mohammad Zeidan · Rating 4 out of 5]

أعتقد أنّه من أهمّ ما كتب عن تاريخ تركيا الحديث، الترجمة كانت ممتازة، وإن كانت بها بعض الهنات خاصة في عدم نقل بعض الكلمات التركية بالشكل الصحيح في بعض الأحيان رغم معرفة المترجم بالتركية على ما أعتقد، وهو مترجم وأستاذ قدي. لا شكّ أنّه من الكتب الأساسية التي لا بدّ لكل مهتمّ بالشأن التركي أن يقرأه.
يضع الكاتب في نهاية الكتاب ملحقًا لتقييم المراجع التي تناولت تاريخ تركيا الحديث، ليبين بطبيعة الحال أهمية الكتاب الذي قدّمه والداعي لكتابته لسدّ ثغرة موجودة في المراجع، ولكنّه أشاد بشكل خاص ونصح بقراءة كت��ب برنارد لويس، قيام تركيا الحديثة، ويذكر أنّه من أجود الكتب في هذا المجال.
أستطيع أن أقول كذلك إنّ هذا الكتاب قد ساعدني على فهم أفضل لطبيعة المجريات السياسية في تركيا عام 2015 وطبيعة تطور الفكر السياسي التركي في القرنين العشرين والحادي والعشرين.

لو أضفت إلى هذا الكتاب كتاب المؤرخة العظيمة، الدولة العثمانية والعالم المحيط بها، والترجمة كذلك صدرت عن المدار الإسلامي، فإن القارئ سيكون قادرًا على تشكيل صورة في غاية الوضوح عن طبيعة الدولة التركية في الماضي والحاضر، ونقاط الترابط أو التقاطع بين العصور المختلفة، خاصة من القرن الثامن عشر وصولًا إلى الحادي والعشرين.

[Davide · Rating 4 out of 5]

Il libro, ormai un classico per chi volesse seguire uno studio accademico della storia della Turchia, esamina con chiarezza le vicende che portarono alla creazione della Repubblica di Turchia sin dall'Ottocento: dal periodo riformatorio dell'impero Ottomano alla sua fine, ai movimenti nazionalisti prima, durante e dopo la Grande Guerra, fino alla proclamazione kemalista della Repubblica.
L'approccio dell'autore è sicuramente controcorrente rispetto al comune pensare su Mustafa Kemal Ataturk, figura che compare sì, ma quasi defilato rispetto al grande ruolo che l'esegesi turca (e non) ha affidato al Padre dei Turchi.
Interessante è ancora il punto di vista attraverso il quale si riesce ad avere una panoramica sufficientemente chiara degli anni che portarono la nazione sul Bosforo a un avvicinamento al blocco atlantico prima e all'Unione Europea poi, sino agli epiloghi che tutti stiamo vedendo e vivendo.

[Basel · Rating 3 out of 5]

First of all, this book deserves a 3.5 stars (my opinion), but as you know on Goodreads you can't do this.
The book:
⏺️Inappropriate chapter lengths:I known to
understand Turkey the Republic you need
to know at least the last decade of the
Ottoman Empire, I'm not saying the part of
the Ottomans should be short, but the
part relating to the Republic should be
longer, Or the word "Modern" should be
dropped off the title.
⏺️Lack of knowledge about neighbours: the
author knowledge about Turkey is
undoubtful, but when it comes to
comparing to the other states in the
region,, let me say that he was not that
good at this.
⏺️Great points:the author made plenty of
great points make you understand some
events more deeply (why happened OR
why it could happen)
⏺️The objectivity: if you were looking for
this:well this is the one.

[Ali Gül · Rating 5 out of 5]

Tek kelimeyle, muazzam. Türkiye'nin bugünlerini anlamak, asırlar süren mücadelenin şekillenişini takip etmek için harika bir kaynak. Zürcher'in Kemalistlere taraflı bakışını da tolere edebileceğinizi düşünerek yazıyorum bunları.

[Ogulcan Alkan · Rating 3 out of 5]

II.Selim’den günümüz Türkiyesine modernleşme hikayemizi, dışarıdan, “yabancı” bir uzmanın gözünden okumak enteresan bir deneyim oldu. Tarihin sürekli kesintiye uğrayıp, yeniden başlayan bir olgu olmadığını bir kez daha tatbik etmiş oldum. Bazı okurların, kitabın tarafsız olduğu yönündeki iddialarına ise katılamayacağım. Çünkü çok duru bir şekilde görülebilmektedir ki; nispeten solda bir liberal görüş, kitabın muhtevasına hakimdir. Ancak yine de bu benim için bir sorun değil. Yalnızca, “bizim tarihimiz korkunçluklarla dolu, işte gerçekleri bu adam yazmış!”diyerek feveran edenleri duyarsanız aldanmayınız derim.

[Oğuz · Rating 5 out of 5]

this is the best book ever to tell the history of turkey and late ottoman empire, not influenced by any political pressure nor trying to impose a propaganda of current turkish politics. this guy wrote pure history

[Nadia]

I had to read this for a uni course and I can't say I hated it but it's not my favorite either.

[Furkan Kızılbağ · Rating 4 out of 5]

1923 sonrası hakkında bilgi almak için okudum ve bu açıdan bana tatmin edici geldi. Çok aşırı detaylı da değil ve yazımı da sıkmıyor. Türkiye tarihi için aradığımı buldum.