Jump to ratings and reviews
Rate this book

Vejetaryenliğin Yararları

Rate this book
Modern İran edebiyatının büyük ustası Sadık Hidayet'in Vejetaryenliğin Yararları, vejetaryenliği kişisel bir seçim olmaktan öte, bir dünya görüşü olarak ele alıyor. "İnsan kan döküyor, zulüm tohumu ekiyor. O halde sonuçta savaş, acı, yıkım ve toplu kıyım biçecek. İnsanlık ilerlemeyecek, huzur bulmayacak; mutluluk, özgürlük ve barış yüzü görmeyecek etobur olduğu sürece." Vejetaryenliğin Yararları, Mehmet Kanar tarafından Farsça aslından dilimize çevrildi.

77 pages, Paperback

First published March 21, 1927

48 people are currently reading
855 people want to read

About the author

Sadegh Hedayat

37 books2,197 followers
Iranian author who introduced modernist techniques into Persian fiction. He is considered one of the greatest Iranian writers of the 20th century.

هدایت از پیشگامان داستان‌نویسی نوین ایران و از روشنفکران برجسته ایرانی بود. برترین اثر وی رمان بوف کور است که آن را جزو مشهورترین آثار ادبیات داستانی معاصر ایران دانسته‌اند. حجم آثار و مقالات نوشته شده درباره نوشته‌ها، نوع زندگی و خودکشی صادق هدایت بیانگر تأثیر ژرف او بر جریان روشنفکری ایران است. هرچند شهرت عام هدایت نویسندگی است، آثاری از نویسندگان بزرگ را نیز ترجمه کرده‌است. صادق هدایت در ۱۹ فروردین سال ۱۳۳۰ در پاریس خودکشی کرد. آرامگاه وی در گورستان پرلاشز پاریس واقع است

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
340 (20%)
4 stars
414 (24%)
3 stars
546 (32%)
2 stars
275 (16%)
1 star
106 (6%)
Displaying 1 - 30 of 171 reviews
Profile Image for فرشاد.
166 reviews364 followers
February 18, 2016
یادم میاد چند ماه پیش، صدا و سیما، یه گزارش از یه کشتارگاه نشون میداد. توی یه صحنه از اون گزارش یه ردیف قلاویز فلزی بود که یه تعداد خیلی زیادی سر گوسفند، به صورت واژگون از اون قلاب های فلزی آویزون شده بودن و خون به صورت یه جریان نازک و مستقیم از اون سرها به سمت پایین میریخت. بعد دوربین صف گوسفند هایی در انتظار کشتار رو نشون داد که از حس خبر واقعه دردناک ی که در انتظار شون بود بی قرار بودن. گوسفندها درست چند لحظه قبل از سر بریده شدن، از داخل یه محفظه عبور میکردند که وسطش یه آقائی که ماسک زده بود نشسته بود و کارش این بود که گوسفند ها رو ناز و نوازش کنه و دلداری بده. یه صحنه دردناک این بود که گوسفند های بی قرار به شدت تلاش میکردند که سرهاشون رو زیر دست اون مرد قرار بدن تا بیشتر شامل حس نوازشی که در واقع تسکین ی برای یه مرگ قریب‌الوقوع بود بشن. هر بار صدای خشک گیوتین به گوش میرسید و ناله گوسفند کشته شده چنان اثری داشت که بخاطر ش میشد مرگ رو توی چشای خیره و مبهوت گوسفند های منتظر خوند.

بچه بودم. یک روز رفته بودم خونه مادربزرگم تا جویای احوال و سلامتی ش بشم. مادربزرگ بخاطر درد پا نمیتونست برای یه مدت زیاد سر پا به ایسته، من تازه از مدرسه ابتدایی تعطیل شده بودم و سر ظهر بود. موقع ناهار مادربزرگ بمن گفت که برای تهیه غذا کمکش کنم، خودش یه مقدار گوشت از داخل فریزر آورد و به شکل کره های بزرگ درشون آورد، گوشت ها رو داخل ظرف گذاشتم و یه مقدار زیادی آب و نمک و روغن و مخلفات بهشون اضافه کردم. چند دقیقه بعد مادربزرگ گفت که چون حجم کره های گوشت زیاد بوده باید با چنگال چند تا حفره ایجاد کنم که بهتر پخته شه. یادم نمیره به محض اینکه چنگال رو وارد گوشت کردم یه خون قرمز رنگ تیره از داخل گوشت خارج شد. چند ثانیه مات و مبهوت تلخی این صحنه بودم و حس آمیخته شدن خون با غذا باعث شد از اون سال تا الان بجز مواقع خیلی ضروری لب به گوشت نزنم.

پی نوشت: هیچ وقت از عید ها خوشم نیومده. معمولا برای من که همیشه از تقویم بی خبر ام، بوی خونی که توی فضا می پیچه، یادآور یه عید هست.
Profile Image for فؤاد.
1,127 reviews2,358 followers
May 13, 2016
کتابی خوب و کمابیش نامنظم بود و طبع پرشور صادق هدایت، باعث شده بود که خیلی جاها عنان قلم رو از دست بده و یه مطلب ساده رو، به قدر پنج صفحه بسط بده، یا یه حرف رو، چند جا تکرار کنه، با طول و تفصیل.

بخش دوم اما مطالب بسیار جالبی داره. از مقایسه ی ساختمان گوارش انسان و گوشتخواران نتیجه میگیره انسان گوشتخوار نیست. ولی برای مطالبش خیلی کم منبع و مستندی ذکر میکنه و این ایراد بزرگشه.
بعضی از تفاوت هایی که با گوشتخواران ذکر میکنه، از اونجایی که ربطی به دستگاه گوارش نداره (مثلاً این که چشم انسان شب بین نیست، یا آب رو با زبان نمی خوره) به درد استدلالش نمی خوره. اما دلایلی که در باره ی ساختار دندان ها و مخصوصاً ساختمان معده و روده میاره، کاملاً برای اثبات حرفش کافیه.

بخش سوم با توضیح موادی که بدن نیاز داره، میگه که تمام این مواد از طریق حبوبات و میوه ها قابل دستیابیه. در نتیجه بهترین جایگزین برای گوشت ها، حبوبات و میوه ها هستن.

این دو بخش، بهترین و علمی ترین قسمت های کتاب بودن. باقی کتاب، یا تکرار حرف های همین دو بخش بود، یا پر از جملات احساسی و پرشور و خطابی (به شیوه ی معهود صادق هدایت).
Profile Image for Mehrnaz.
180 reviews90 followers
August 17, 2019

دکتر ((جان وود)) انگلیسی می‌گوید: (( به عنوان طبیب مایل هستم گواهی دهم...که گوشت نه لازم است و نه طبیعی و نه سالم. برای نشو و نمای جسم و روح نیز لازم نیست، چونکه ترقی فوق‌العاده پهلوانان گیاه‌خوار و نمونه‌های بی‌شمار فلاسفه، نویسندگان، و متبحرین نام‌دار‌، خواه قدیم خواه جدید، که همه‌ی آن‌ها گیاه‌خوار شناخته‌شده‌اند، به خوبی کفایت می‌دهد.
این عادت طبیعی نیست، زیرا که انحراف از قوانین وجود ماست...))

فوائد گیاه‌خواری بیش از پرداختن به فواید گیاه‌خواری به مضرات گوشت‌خواری می‌پردازد.
به نظر من این کتاب بیشتر شبیه به یک مقاله است. مقاله‌ای که با یک مقدمه از حس انزجار نویسنده درباره‌ی کشتن حیوانات شروع میشود.در قسمت‌های بعدی نظریه‌ها و مطالب نوشته شده در زمینه‌ی گیاه‌خواری بازگو می‌شود و در نهایت به نقدها و ایرادهای عامیانه به گوشت‌خواری پاسخ میدهد. در این بین ارجاع به منبع اصلی مطالب خیلی کم اتفاق افتاده است و حتی بعضی فصل‌ها شامل فقط پاراگراف‌های نقل قول بدون ارجاع است! و ازین نظر کتاب را برای استناد، بی‌اعتبار میکند!

در بخش اول به ایجاد حس انزجار از طریق احساسی کردن کشتن حیوانات می‌پردازد.صادق هدایت در بخش انتهایی کتاب مینویسد که مردم از نخوردن گوشت ایراد میگرند چون در طبیعت هم حیوانات گوشت یک دیگر را میخورند و این قانون ظالمانه یا غیر ظالمانه شرط اساسی برای زندگی است.
و در بخش دوم کتاب اینطور پاسخ میدهد که فرای ظالمانه بودن کشتن حیوانات، باید سیستم بدن انسان را بررسی کنیم و بهترین تصمیم را برای سبک غذای خود بگیریم.

در ادامه بررسی میشود که انسان در ابتدا گیاهخوار بوده است و منقرض نشدن انسان با گیاه‌خواری خود نشان دهنده‌ی عدم آسیب به نسل انسان است.

برای بررسی دقیق‌تر در این زمینه ساختار بدن انسان بررسی میشود که انسان با دست‌های خود میتوانسته میوه ها را از درختان بچیند و بدون نیاز به تغییر و پخت میوه ها را با دندان هایش بخورد.

و اماگوشت‌خواری از چه زمانی شروع می‌شود؟ احتمالا از جایی شروع شده که انسان ها به مناطق آب و هوایی خشک‌تر یا کم حاصلخیز تر مهاجرت کردند و پوشش گیاهی مناطق جدید پاسخگوی تامین میزان غذای لازم برایشان نبوده است. همچنین مشاهده‌ی حیوانات و گوشت‌ خواری آنها اشتیاق به تجربه‌ی جدید را برای انسان ایجاد کرده است، تجربه‌ای که شاید میتوانست مثل حیوانات قدرت بدنی بیشتری به آنها بدهد..

همچنین به بررسی طول روده در حیوانات گوشتخوار و گیاه‌خوار می‌پردازد؛ حیوانی که گوشت‌خوار است دارای روده‌ا‌ی کوتاه برای خروج هرچه سریع تر گوشت میباشد. در غیر این صورت گوشت به سرعت فاسد شده و باعث ایجاد انواع ناخوشی‌ها و بیماری‌ها میشود؛ و آشکارا روده‌ی انسان خیلی بلند است و این باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری از روده تا بقیه‌ی نقاط میشود .

از دیگر نکات مهم بیان شده بیماری‌های زیادیست که گیاه‌خواران به آنها مبتلا نمیشوند و یا مبتلایان با گیاه‌خوار شدن، درمان پیدامیکنند. که از جمله‌ی این بیماری ها سرطان است که ابتلا به این بیماری‌ در گیاه‌خواران خیلی کم و نزدیک به صفر هست
Profile Image for Ardavan Bayat.
367 reviews64 followers
February 24, 2021
99.12.06

بیش از یک ماهه که نتونستم یک خط هم بنویسم... کاش فرصتی برای نوشتن داشتم... چند سال پیش بخش‌هایی از این کتاب رو به‌صورت خلاصه خونده‌بودم و دوست داشتم خودش رو هم بخونم... کتاب بیش از اینکه از گیاهخواری بگه از گوشتخواری میگه... باید نامش «در نکوهش گوشتخواری» می‌شد.
سال‌ها ست که به این دوگانه‌ی گوشتخواری-گیاهخواری فکر می‌کنم ولی رسما به هیچ فرجامی نرسیدم گرچه از خونریزی بیزار بودم و هستم!
اینکه هدایت نود و سه سال پیش از ما اندیشه‌های گیاهخوارانه(!)ی خودش رو نوشته جای بسی شگفتی ست...
Profile Image for Rozhan Sadeghi.
312 reviews455 followers
September 29, 2017
دوماهى بود كه گوشت نميخوردم و دليلم هم حمايت از حيوانات بود. اخراش كم كم داشتم بيخيال اين قضيه ميشدم و به نظرم هم دليل اين جا زدن اين بود كه فلسفه پشت گياهخوارى رو كامل نميدونستم.
تا اينكه يكى دو روز بعد كه با دوستم داشتيم تو انقلاب قدم ميزديم وايستاد كنار يكى از اين كتاب فروشى هاي وسط خيابون و گفت روژان ميخوام اينو واست بخرم.
خريد و منم همون شب شروع كردم به خوندنش.
اگه بخوام راستشو بگم همون فصل اول فهميدم ديگه نميتونم به گوشت لب بزنم. انقدر كه قلم صادق هدايت بي نظير عمق اين جنايت بشر و نوشته بود! و ادامه دادنم صرفا به خاطر اين بود كه از استدلال هايى كه ميكرد بيشتر شگفت زده ميشدم.
كتاب قطعا ايراد هايي داره مثل اينكه خيلي از دلايلش محكمه پسند نيست و براي اون زمان خوب بوده و اينكه خيلي جاها يه چيز رو صد بار تكرار كرده و نوشته
ولي اگه كسي واقعاداره به گياهخواري فكر ميكنه به نظرم حتما اين كتاب و بخونه!
Profile Image for Çağdaş T.
175 reviews285 followers
June 29, 2016
1920'li yılların bilimsel gerçekleriyle bugünün bilinenleri arasında oldukça fark var.
Vejataryen değilim olmayı da düşünmüyorum ama bende birçok noktada farkındalık oluşturdu.
Sırf Sadık Hidayet yazdığı için bile okunabilir...
Profile Image for Parmida R. A. .
126 reviews95 followers
January 3, 2022
تنها میشه گفت قانع نشدم.
آقای هدایت مطالعات نسبتا خوبی داشتن اما نه کامل و البته محدود به زمان خودشون. البته بگذریم که کلا این مسئله به شیوه احساسی برخورد کردن
نظر من راجع به گیاهخواران اینه که باشه! اگه دوست دارید گیاهخوار باشید اما با رژیم غذایی بقیه کاریی نداشته باشید. مدت زمان زیادیه که انسان ها همه چیزخوار هستند و این عیب نیست. اگر مسئله کشتار حیواناته باید گفت اگر شیر گوزن بخورد مشکلی نیست اما انسان چرا! اصلا گوزن که هیچ! انسان کشته بشه مشکلی نیست اما گوسفند چرا!
طبق تحقیقات اخیر گیاهان هم احساس دارند. پ�� اون زبون بسته ها هم زیر دندان های گیاهخواران در حال زجر کش شدن هستند. پس چرا کسی از اون ها دفاع نمیکنه؟! :')

نویسنده با توسل به احساسات موفق میشود احساست آدمی رو برانگیزد اما برای مباحث جدی باید از این مغلطه بافی ها دوری کرد.
از طرف دیگه، چیزهایی که مربوط به حقوق حیوانات میشه مثل ضرب و شتم یا شکنجه حیوانات حین پرورش، ریشه اش به نظام اقتصادی برمیگرده تا نفس گوشت خواری.
نویسنده ادعا میکند که در فطرت آدمی گیاهخواری بوده اما شواهد علمی حاکی از آن است که حدود 2 میلیون سال پیش ما شروع به شکار پستانداران بزرگ کردیم و برخلاف ادعای آقای هدایت، شواهد نشاندهنده آن است که ذات آدم به طور "طبیعی" همه چیزخوار است.
در نهایت هم نویسنده در ستایش گیاه خواری به نظرات افرادی مثل تولستوی و فردریش نیچه اشاره میکنه که از نظر منطقی این مغالطه "توسل به مرجع" محسوب میشه. یعنی اینکه برای اثبات حرفتان به کسانی ارجاع میکنید که در این حوزه اساسا تخصصی ندارند و صرفا چون مثلا نویسنده نامداریست باید عقایدش رو کپی کنیم. در حالیکه هر انسانی عقل دارد و طبق عقل خودش تصمیم میگیرد! بسا نیچه و تولستوی و افرادی شبیه به آنها در بسیاری از جنبه های فکری و زندگی (مثل هر انسان دیگری) ضعف داشتند و نباید الگوی رفتاری باشند.

Livescience:
"Based on the above evidence, humans are naturally omnivores and are adapted to an omnivorous diet. A meat-free diet is, however, a conscious choice made essentially for ecological, ethical, and health concerns."

"According to Harvard University evolutionary biologists Katherine Zink and Daniel Lieberman, the authors of the Nature paper, proto-humans eating enough root food to stay alive would have had to go through up to 15 million “chewing cycles” a year....saying no to meat today does not mean that your genes and your history don’t continue to give it a loud and rousing yes."

مقاله نیچر منتشر کرده:
"As a new study in Nature makes clear, not only did processing and eating meat come naturally to humans, it’s entirely possible that without an early diet that included generous amounts of animal protein, we wouldn’t even have become human—at least not the modern, verbal, intelligent humans we are."

در مقاله ای پرفسور جان مک اردل میگوید:
"There are a number of popular myths about vegetarianism that have no scientific basis in fact. One of these myths is that man is naturally a vegetarian because our bodies resemble plant eaters, not carnivores. In fact we are omnivores, capable of either eating meat or plant foods. The following addresses the unscientific theory of man being only a plant eater."

National Geography:
"Human beings are the top predators on the planet. People are omnivores, meaning we are consumers who eat vegetation (such as onions or tomato sauce), meats (such as pepperoni or sausage), other animal products (such as cheese), and other."

NPR:
"Also, they conclude, the big difference in breast-feeding times between humans and other primates is due to the better nutrition provided to both mothers and babies by meat consumption. The study was published online in PlosOne."

Veganbiologist:
"Humans are omnivores, but can live on a completely vegan diet with the supplementation of B12 from fermentation. I think that trying to claim that humans are something else than omnivores are just counter productive since it’s quite easily debunked and we lose credibility. There are plenty of reasons to be vegan and still stick to what is true. This post is mainly focused on debunking the claim that humans are herbivores and should therefore eat only plants, but the post should qualify to debunk anyone claiming that humans are biological meat eaters and therefore should eat meat, likewise."

https://www.biologyonline.com/article...

https://veganbiologist.com/2016/01/04...

https://time.com/4252373/meat-eating-...

https://www.npr.org/sections/thesalt/...

https://www.nationalgeographic.org/en...

https://www.vrg.org/nutshell/omni.htm

https://www.peta.org/living/food/real...
Profile Image for Sara Alaee.
206 reviews201 followers
October 30, 2014
"Der Mensch ist, was er ißt (Man is what he eats)" -- Ludwig Andreas Feuerbach

با احترام به روح لطیف، مسئول، طبیعت دوست و انسانی صادق هدایت، من خواندن این کتاب را به تمامی دوستداران راستی و درستی، آن ها که بی ترس و بهانه تراشی برای صلح و هماهنگی با طبیعت می کوشند، پیشنهاد می کنم
...
Profile Image for Arman.
85 reviews94 followers
January 27, 2016
خوندن این کتاب باعث شد تا نظرم نسبت به "صادق هدایت" به عنوان یه نویسنده و کلا پابلیک فیگر اوور-ریتد عوض بشه و احترام از دست رفته ای که نسبت بهش داشتم دوباره برگرده
خوندن این کتاب برای هر فردی می تونه مفید باشه، چون به یه مسئله خیلی حیاتی و در عین حال بدیهی می پردازه: چیزی که بعنوان غذا مصرف کنیم. ما خیلی به غذایی که مصرف می کنیم فکر می کنیم، خیلی به پختش دقت می کنیم، به تاریخ تولید و انقضاش، به شرکت تولید کننده ش، به فروشگاهی که غذا رو ازش می گیریم، به طعمش و خیلی چیزای دیگه. ولی واقعا خیلی کم به ماهیت غذاها توجه می کنیم. هدایت در این کتاب می پردازه به ماهیت غذاهایی که می خوریم و به زبانی که همه بفهمن اشاره می کنه که چرا نباید از گوشت حیوانات تغذیه کنیم، چرا گیاهخواری بهتر از گوشت خواریه و چرا اساساً گوشت وارد رژیم غذایی انسان ها شد (انسان ها از ابتدا گوشتخوار نبودن) و مسائلی از این قبیل
کتاب کوتاهیه و قصد ندارم که با اشاره کردن به همه مباحثی که توش ذکر شده، جذابیت کتاب رو برای افرادی که هنوز نخوندن اسپویل کنم، ولی اساسی ترین موضوعی که توی کتاب بهش اشاره شده اینه که جانوران گوشتخوار دارای معده و روده های کوچکی هستن، بنابراین گوشت برای مدت زیادی توی سیستم گوارششون نمی مونه و از این رو مشکل خاصی رو براشون ایجاد نمی کنه. این جانوران از لحاظ ساختار دندون هاشون هم طوریه که برای دریدن گوشت و تکه تکه کردنش مناسبه و وقتی که گوشت رو می بلعن هم سیستم گوارششون می تونه به راحتی اون رو "پردازش" کنه به قول ما امروزی ها. برای اینکه با نثر کتاب آشنا بشید، چند سطر که در همین مورد نوشته شده رو در پایین میارم


گوشت یک خوراک کامل است برای موجودی که دندان های کلبی و تیز داشته باشد آنرا بدراند و دارای غده هائی باشد که به مقدار زیاد آمونیاک تولید کرده، "پتومائین" ها را نابود نماید و روده های او خیلی کوتاه بوده که گوشت در آن توقف نکند تا فاسد شود


همونطور که از بند بالا مشخصه، کتاب به اندازه کافی علمی هست، حداقل برای دوره ای که در اون منتشر شده (88 سال پیش). بنابراین این ادعا که چون صادق هدایت کتاب رو نوشته، ، کتاب خوبی برای مطالعه در مورد گیاهخواری نیست ادعای باطلیه. باید به این نکته توجه کرد که کسی که این کتاب رو برای خوندن انتخاب می کنه، می تونست با یه سرچ ساده توی گوگل به هزاران مقاله علمی دست پیدا کنه و نیازی به خرید کتاب هم نبود. بنابراین این کتاب رو خریده که از زاویه دید صادق هدایت به این مسئله نگاه کنه و صرفاً به اطلاعات علمی نیاز نداره. علاوه بر این، بیشتر افرادی که گیاهخوار میشن، قبل از اینکه به سودمند بودن گیاهخواری برای بدن خودشون فکر کن به کشتار بی رحمانه و سفاکانه حیوانات فکر می کنن و برای فرار از این عادت فرومنشانه بشری ـه که گیاهخوار میشن
یه سری افراد در دفاع از خوردن گوشت حیوانات میگن "پس چرا خداوند حیوانات رو برای ما انسان ها آفریده؟ پس حیوانات به چه دردی می خورن؟".از نظر من این جمله نهایت بلاهت و خودخواهی انسان ها رو می رسونه! ینی چی این جمله؟! مگه ما انسان ها چی هستیم که فکر می کنیم همه چی برای ما آفریده شده؟!! اصن در وهله اول، هیچ چیز آفریده نشده!نمیخوام وارد این بحث بشم، ولی حداقل می تونید یکم شانس برای نظریه بیگ بنگ قائل باشید. در وهله دوم، چرا انسان رو رأس هرم هستی میدونید؟ کافیه تصویر کره زمین رو خارج از منظومه شمسی دیده باشیم که پی ببریم زمین و تمام متعلقاتش چقدر "هیچ" ـه در برابر عظمت و پهناور بودن دنیا
به هر حال هدایت در این مورد هم به طور کوتاه توضیح داده:


چیزی که خیلی مضحک است گمان می کنند خداوند بعضی از حیوانات علفخوار را آفریده تا برخلاف همه قوانین طبیعت، آدمیزاد آنها را کشته و بخورد، در صورتیکه اگر بگوئیم خدا انسان را آفریده تا شیر و ببر از او تغذیه بنماید بیشتر نزدیک بحقیقت است. آیا می توانیم بگوئیم دست و پا و سر حیوان برای کله پاچه خلق شده؟ یا روده های او را آفریده اند که در آن گوشت و خون انباشته و مزه عرقخوارها بشود یا معده او را برای سیرآبی درست کرده اند؟


یه چیزی که در پایان میخوام اضافه کنم و ربطی نداره به این کتاب اینه که تنها ماده مفید و لازمی که توی گوشت هست و اون رو نمیشه از هیچ گونه نباتات (میوه،سبزی،غلات) به دست آورد، ویتامین بی 12 هست. این ویتامین بی 12 فقط توی گوشت وجود داره، بنابراین افرادی که میخوان گیاهخوار بشن باید خیلی حواسشون به این نکته باشه. این ویتامین این قابلیت رو داره که توی بدن ذخیره بشه و افرادی که به هیچ وجه مایل نیستن که گوشت بخورن، می تونن از طریق "تزریق" این ویتامین رو دریافت کنن. موعد دریافتش هم خیلی خوبه و هر 3 سال یک بار کفایت می کنه
Profile Image for Baris Ozyurt.
918 reviews31 followers
February 4, 2017
"Kıyaslayın bir kez. Bir tarafta gönül alıcı renklerle süslenmiş, hoş kokulu meyvelerle dolu bir manav dükkanı, elma, narenciye, kiraz, şeftali, üzüm, kavun ve türlü sebzelerin canlı renkleri. Öte yanda bir kasap dükkanı: Başları kesik cesetlerden sarkmış karın ve bağırsaklar, yarılmış karınlar, asılı, kırık ayaklar, kan damlamakta ve leş kokusu gelmekte."
Profile Image for Payam Ebrahimi.
Author 69 books172 followers
April 1, 2023
واقعا هیچ‌کس پیدا نشده ترمز هدایت رو بکشه؟ اگه در عصر حاضر بود احتمالا افزایش نرخ ارز، تورم، آمار بالای طلاق، خیانت چشم‌گیر، سست‌شدن پایه‌های اخلاق در جامعه و آلودگی هوا رو هم صرفا فقط و فقط با گیاهخواری قابل حل میدونست.
چطور میشه در مورد یک مساله کتابی نوشت و انقدر یک‌طرفه قضاوت کرد؟ این شیوه‌ی یک‌طرفه قضاوت کردن در مورد خیر و شر آشکار و بی‌برو برگردی که انقدر واضح ازش ��رف می‌زنید، احیانا همون شبوه‌ی‌برخورد با خیر و شر اظهرمن‌الشمسی نیست که ما و شما همیشه ازش فراری بودیم؟
Profile Image for Yasmin M..
309 reviews9 followers
July 31, 2017
كتاب خيلي به صورت ابتدايي و غير علمي نوشته شده. بيشتر مثل اين هست كه انگار، نويسنده در صدد بوده براي يك بچه ي نافرمان، توضيح بده كه گياهخواري چه فوايدي داره. جملات بسيار تكرار ميشن و خيلي از اون ها هم منشا علمي ندارن. با اين وجود، فكر ميكنم براي هر كسي كه بين گوشت خواري و گياهخواري دچار شك و ترديد شده، خوندن اين كتاب يه شروع ميتونه باشه . من هميشه از اين كشتار براي تغذيه احساس شرم و عذاب وجدان ميكردم. اما يك سري دليل براي خودم مي تراشيدم، مثل اينكه نخوردن يك نفر چه تاثيري ميتونه داشته باشه، و اين كه من مسئول مرگ اونها نيستم. اما اين حرفها تاثيري به حال آدم نداره، و در يك لحظه توي زندگي آدم مجبور ميشه كه از دروغ گفتن به خودش دست برداره. اين مدت، من شديدا در حال مطالعه درباره ي اين موضوعات هستم.اميدوارم به نتيجه ي خوبي برسم. اون زمان، به اين ريويو بر خواهم گشت و اديتش خواهم كرد.
Profile Image for Serbay GÜL.
206 reviews56 followers
February 15, 2019
Öncelikle vejetaryen olmak tamamıyla vicdan ile alakalıdır. Kalbi olan başka bir canlının yaşam hakkına da önem vermediğin sürece vejetaryen ya da vegan olman kitap okumakla mümkün değildir. Her türlü, sığ insan egon bahaneler bulacaktır sana hayvanlara zulmü anlamlandırmak için. Her vecibeyi yerine getirmiş gibi dinini öne süreceksin mesela , sanki inandığın Allah her şeyi yerine getirdin de inek kesip yemedin diye seni cehenneme atacakmış gibi mesela. Ya da sağlıkla ilgili nedenler öne süreceksindir ki bu yeryüzünün en büyük yalanıdır. Dünya hakkında hiç bir fikre sahip olmadığınız için doğanın dengesi bu diyeceksiniz ki bundan büyük cehalet de yoktur. Bu gibi durumlarla ilgili cevapları zaten yıllar önce yazılmış olan bu bile kitap vermiş.

Kitaba gelecek olacaksa gerçekliği kalmamış örnekler tabi ki var içerisinden ama neredeyse 100 yıl önce yazılmış bir kitaptan bahsediyoruz. İnsanın etçil değil otçul olduğunu güzel örneklerle anlatıyor. Her şeyden önce ahlaki yönü çok yüksek bir kitap. O dönemde yazılmış olduğunu öne sürerek vejetaryenliğin çok yeni bir şey olduğunu sanıp şaşıranlar olmuş . Tarihe baktığımızda çok önemli bilim insanlarının , düşünürlerin , felsefecilerinin ve edebiyatçıların da tamamen etik nedenler dolayısıyla vejetaryen olduğunu belirtmek gerek. Tolstoy , Edison , Einstein , Homeros , Aristo , Sokrates , Eflatun, Nevton , Jean jacques Rousseau ,Arthur Schopenhauer gibi isimler vejetaryenlere sadece bir kaç örnektir. Et yediğiniz için , bu isimlerden daha sağlıklı ve daha iyi beyinlere sahip olduğunuzu iddia etmeyecekseniz herhalde. Bu isimlerin yanı sıra Nietzsche, Kant gibi isimlerin vejetaryenlik hakkında söylediklerini de kitapta bulabilirsiniz.

Sadık Hidayet'ten titizlikle hazırlanmış güzel bir inceleme olmuş. İddialarının hepsini dönemin bilimsel çalışmalarına dayandırmaktadır ama vejetaryenlik ve veganlık hakkında çok daha bilimsel , çok daha önemli kitaplar mevcuttur.
Profile Image for Ümit Mutlu.
Author 66 books367 followers
December 31, 2015
Sadık Hidayet'i zaten fazlasıyla sever ve sayardım. Bu kitaptan sonra ise kendisine karşı hissiyatım daha da kuvvetlendi. Ne kadar aydın ve ileri görüşlü bir adam olduğunu daha bir kanıksadım.

Üstelik, savlarını -açıkçası fazla beklemediğim bir şekilde- çoğunlukla evrimsel tabanda ilerletiyor. Bu da tutumunu daha bilinç dolu kılıyor.

"Yüreğimizden gelen doğal, yapmacıksız duyguları zorla bastırmadığımız sürece insanın içinde diğer canlıları öldürme ve canını yakmaktan nefret etme duygusunun var olacağı açıktır. Ve yine hiç kuşku yok ki, insanlar yedikleri hayvanları bizzat kesmek zorunda kalsalardı, çoğu et yemekten vazgeçerdi. Bu doğal başkaldırı, kanlı yiyeceklerden nefret vejetaryenlerde birkaç ay sonra daha da artar. Doğal duygularımızı küçümseyip bunu yufka yürekli olduğumuz şeklinde yorumlamamalıyız. İnsanın öldürmekten nefret etme duygusu kadar doğal bir şey olamaz. Çünkü öldürmek için yaratılmış değildir. Hayvanlar bunu algılayamazlar. Yaşamaya saygıyı ve insanın yaratılışında mevcut olan işkence ve mücadele özelliğini göz önünde bulundurmak gerek. Çünkü bunlardan daha şerefli bir şeyimiz yok.

Hak edenlere iyi seneler. Ben pek hak etmiyorum.
Profile Image for Farimah.
21 reviews42 followers
September 29, 2019
106 صفحه
انتشارات امیرکبیر

خوب کلا این کتاب میخواد بگه که کشتن حیوانات کار قبیح و به دور از شان انسانی هست و اینکه فیزیولوژی بدن ما به صورتی نیست که بتونه گوشت حیوانات رو هضم کنه مثلا میاد شکل دندان های ما و طول روده هامون رو با حیوانات مقایسه میکنه ومیگه که چون طول روده ما زیاده گوشت خیلی بیشتر تو بدن ما میمونه و فاسد میشه و ایجاد سم میکنه و همینطورمعده ما اینقدر قوی نیست که بتونه مثل درندگان گوشت رو هضم کنه
خونخواری و قتل و کشتار آدم ها به دست خودشون رو به کشتن حیوانات ربط میده و بیان میکنه که وقتی انسانی بتونه حیوانی رو بکشه و اون حساسیت و رحم و شفقت تو وجودش بمیره خیلی راحت هم میتونه انسانی رو بکشه
غذای پخته رو به یک تفاله ی بی ارزش که انرژی حیات در آن وجود نداره تشبیه میکنه و خام گیاه خواری رو تشویق و توصیه میکنه
تو کتاب بارها و بارها انزجارش از کشتن حیوانات رو به شیوه های مختلف بیان میکنه و گاهی مسائل رو تکرار میکنه شاید هم همین باعث میشه که بعد از خوندن کتاب اون حس انزجار و ناراحتی تا مدت ها همراه آدم بمونه و تاثیر زیادی داشته باشه
خیلی علمی و دقیق نیست ولی تلاشش برای قانع کردن خواننده شایان تقدیره😊
Profile Image for Yeg.
867 reviews319 followers
August 31, 2025
صادق هدایت کتاب #۶

یکی از کم پرداخته شده ترین کتاب های صادق هدایت که اتفاقا به نظر من روایت پندآموز و گوشزد کنی داره. اول از همه خیلی خلاصه بگم که منم همینطور آقای هدایت، منم همینطور.

واقعا به امید روزی هستم که بتونم منم گوشتخواری رو کنار بزارم یا روزی برسه که تکنولوژی بجای پیشرفت تو زمینه های بدردنخور و انسان ندوستانه، برای ما چیزی رو درست کنه که بشه به جای کشتن حیوانات بتونیم همون املاح موردنیاز که ازین راه بدست میاوردیم رو از راه دیگه بدست بیاریم.

ما شاید صادق هدایت رو با مفاهیم و داستان های درباره مرگ و آفرینش و دیدگاه ها و شرایط سنتی و خفقان آور کشور میشناسیمش، اما ایشون ثابت کرد فقط تو این مسائل پیشرو نبوده. باز هم برای من خیلی جالبه که صادق هدایت صد سال پیش انقدر جلو تر از مردم حال حاضر حتی به فکر چنین مسائلی بوده. واقعا خیلی حرفه. هرکس هم چنین عقایدی داشت قطعا از آدم هایی بود که احساس تعلق به جامعه نمیکرد و حس منزوی داشته. خیلی از چیزهایی که الان اینجا آورده شده تازه ممکنه در عصر الان از لحاظ علمی ثابت شده باشه اما در گذشته فقط درحد نظریه بوده.

امتیاز من به این کتاب ۳.۵ هست چون در عین حال که نقطه نظرات واقعا جالبی داشتن، گاهی آقای هدایت تلاش زیادی میکرد برای اینکه گیاهخواری رو به اجبار برتر از گوشتخواری بدونه و خوب بااینکه موافقم، اما من معتقدم اگر واقع بینانه به ماجرا نگاه کنیم چون صرفا یه کتاب با کلی نقل قول و علت و معلول وجود داره که به ما بگه گیاهخواری به از گوشتخواری، نمیتونیم نسخه رو برای همه بپیچیم و آدم خودش باید تجربه کنه و ببینه بخصوص که به هرحال انسان الان تکامل یافته انسان گذشتس. انسان عادت کردن رو خیلی خوب بلده و اگر بخواد میتونه دست به گیاهخواری مطلق هم بزنه اما همیشه به این فکر میکنم که آیا حتی من هم که هم از خون بشدت وحشت دارم و هم حیوانات رو دوست دارم به قدری که حتی فکر آزار دادنشون هم برام دور ازذهنه، حاضرم دست به کشتنشون بزنم اگر بدونم تنها راه سیر کردن شکمم همین باشه؟؟؟

· · ─ ·✶· ─ · ·

صادق هدایت با این مورد شروع میکنه که بنظرتون چرا کشتارگاه ها خارج از شهر هستن؟؟؟ شاید چون ما نفهمیم چه اتفاقی اون پشت برای حیوانات موقع سلاخی شدن میوفته. چرا ما خودمون با دست خودمون گوشت هایی رو که میخواستیم بخوریم شکار نمیکنیم؟؟ کسانی که گوشت میخورن خوب جرعت داشته باشن و خودشون گوشت موردنیازشون رو شکار و تامین کنن.

قسمت جالب دیگه ماجرا که من واقعا تخصصی درش نداشتم اما از خوندنش واقعا تعجب کردم، اینه که گفته میشه دندان های ما اصلا برای گوشتخواری تکامل پیدا نکرده و دراصل برای خوردن میوه و سبزیجات بوده، مثلا در دندان های گربه سانان اگر دقت کنیم، همشون دندان و فک لازم برای خوردن گوشت رو دارن و حتی در گربه ها پرزهایی روی زبان هست که میتونن گوشت رو جدا کنن، و حتی میگن اگر گربه یا شیری شمارو لیس بزنه ممکنه پوستتون جدا بشه. حتی اندام گوارشی ماهم به اندازه اندام گوارشی حیوانات گوشتخوار امکانات کافی رو نداره.

در کنار اون غلات هایی مثل بادام و عدس دقیقا املاح موردنیازی که بشه در جایگزین گوشت مصرف کرد رو داره و حتی بیشتر ازون میتونه مارو سبر نگه داره. حتی از نظر اقتصادی هم اگر بخوایم اینو بررسی کنیم، کره زمین برای تولید گوشت زمان و منابع زیادتری رو باید بزاره تا اون گوشت تولید بشه تا اینکه سبزیجات یا غلات تولید بشه. قطعا اگر از لحاظ مالی هم بخوایم بررسی کنیم قیمت انواع گوشت ها خیلی بیشتر از انواع سبزیجات، غلات، لبنیات و امثالهم هست. کره زمین حتی توانایی تولید این همه گوشت برای همه ما ادم ها و حتی حیوانات رو نداره، اما اگر به گیاهخواری رو بیاریم، چه بسا که قحطی و کمبود غذا هم ممکنه برطرف بشه.

و یک نکته که اخیرا خونده بودم، گاو ها گاز متان زیادی تولید میکنن و ثابت شده که خیلی از گاوداری ها گاز متان زیادی به کره زمین وارد کردن و این خودش باعث گرمایش جهانی شده.

نکته دیگه اینکه این کتاب صرفت درمورد گیاهخواری و پرهیز از گوشتخواری نگفته، اینکه ما دست از آزار حیوانی و آزمایش کردن روی حیوانات و هرگونه ابیوز به حیوانات هم باید پرهیز کنیم. این خودش رابطه ی خیلی مستقیمی میتونه داشته باشه به اینکه اون آدمی که به راحتی حیوانی رو آزار میده، خیلی راحتم دست به کشتن حیوانات و آدم های دیگه میزنه.

البته نکته جالب دیگه اینکه حتی هیتلر هم گیاهخوار بوده :)

صادق هدایت در کتابش از افراد زیادی نقل قول کرده مثلا از اوستا، از افلاطون که اونم گیاهخوار بوده و افراد دیگه که واقعا جالبه خودتون باید بخونیدش. اما یجایی گفته بود اون زمان انجمنی در فرانسه گفته بود که کسی که گیاهخوار هست فقط صرفا گوشت هر نوع حیوانی رو نمیخوره، بلکه محصولات اونم نباید بخوره مثلا شیر. و اون شیری که دراصل مجاز هست بخوره فقط شیری هست که از خود پستاندار مادر به فرزند برای تغذیه میده کافی هست و وقتی فرزند دیگه بزرگ شد نیاز به شیر نداره و حتی باعث میشه دستگاه گوارشش بهم بریزه(همین الان ماجرای شیر های کم لاکتوز و بی لاکتوز وجود داره و بشخصه به عنوان کسیکه توی خانواده فقط من شیر معمولی میخورم باید بگم خیلی اعصاب خورد کنه).

· · ─ ·✶· ─ · ·

در نهایت صادق هدایت سه نکته خیلی جالب رو به ما گوشزد میکنه:

۱. اخلاق انسان رابطه مستقیمی با اون چیزی که میخوره داره.

۲. انسان هرچیزی رو که بیشتر بخوره اونو بیشتر دوست داره.

۳. شکم های خود را مقبره حیوانات نکنید(مثل همیشه اشاره ریز به جنبه ی دینی ماجرا)
Profile Image for Best Friend with Books.
168 reviews77 followers
March 28, 2018
Vejetaryen biri değilim. Kitabı görür görmez de "Vejetaryenlik mi? Aa hem de Sadık Hidayet yazmış!! " şaşkınlığı içerisinde alıp okudum tamamen. Vejetaryenliğin insanoğlunun yegane beslenme şekli olduğu görüşünü savunmak üzere yazılmış, bilimsel veriler ve ünlü kişilerden alıntılar ile destekleniş çok sıkı bir kitap. Eğer vejetaryen olmaya dair ufacık bir niyet varsa içinizde, bu kitap gözünüzü arkada bırakmayacaktır. Vejetaryenliğe herhangi bir meyili olmayan, hem etçil hem otçul beslenen bir canlı olarak benim, beslenme konusunda bugüne değin arkasında durduğum ideolojiyi ciddi derecede sorgulamama sebep oldu. Bundan sonra ne yapacağım hiç bilmiyorum :)

İnce olmasına rağmen içeriğinde yer verdiği bilgiler çerçevesinde oldukça etkileyici bir kitap. Konuyu daha fazla araştırmak niyetinde iseniz şayet, size yeni kapılar da açacaktır.

İyi okumalar,
T.
Profile Image for Ali Frz.
150 reviews43 followers
September 8, 2017
کتاب برای زمان خودش نوشته شده و استدلال‌های چندان محکمی نداره، ولی مشخصه که گیاه‌خواری دغدغه‌ی مهمی برای صادق هدایت بوده.
شاید هدایت با گیاه‌خواری غذای مناسبی برای جسم خودش محیا کرده بوده، ولی آنطور که معلومه غذای روحی مناسبی در دسترسش نبوده و در روزگار خود به عذابی سخت گرفتار بوده

آنچه که عیان است، این است که هدایت وجودی فراتر از روزگار خویش بود و بسخن استاد شفیعی کدکنی

بـــاید بچـشــــد عـــذاب تنـــهایی را
مردی که ز عصر خود فراتر باشد


برای کسانی که می‌خواهند بدانند بشر چه بلایی بر سر سایر جانداران آورده است، مستند دلخراش
Earthlings
را پیشنهاد می‌دهم تا ببینید رذالت و پستی انسان به چه درجه‌ای رسیده است
Profile Image for Saber shiri .
103 reviews7 followers
May 13, 2020
در یک کلام
انسان از ابتدا گیاهخوار بوده است. این را نه بر اساس این کتاب بلکه بر اساس زیست شناسی و باستان شناسی و مدارکی که به دست امده است می توان ثابت نمود .
Profile Image for Ömer.
Author 32 books287 followers
September 30, 2016
Sadık Hidayet'in bu kitabını Baldanberi'den Gizem vasıtası ile keşfettim. Bir kaç yıl önce Kör Baykuş'u sıkıntıdan patlamadan bitirebildiğimde Sadık Hidayet'le yollarımızın çok farklı olduğuna karar vermiş ve başka bir kitabını okumaya yeltenmemiştim. Ancak vejetaryenlik uzun süredir hayran olduğum konulardan biri olunca dayanamadım ve bu kitabı okudum.

Kişisel olarak, vejetaryenlik ile ilgili enteresan bir noktada bulunuyorum. Et yemeyi inanılmaz seven ve etin bir çok türünü sıklıkla tüketen biriyim. Bu açıdan bu dünyada vejetaryen olabilecek son insanlardanım. Ancak vejetaryenlik felsefe olarak, "bilinçli canlıları yememe" fikri olarak her zaman hayran olduğum bir konu. Hatta eğer bir gün başarabilirsem doğrudan vegan olmayı tercih ederim. Çünkü veganlar yalnızca besinleri değil, üretilmesinde tamamen ya da kısmen hayvanların kullanıldığı herhangi bir ürünü, giysilerden tutun sabuna kadar, kullanmayı reddederler. Böyle bir yaşam biçimini benimsemenin, bu hayatta verdiğim en anlamlı kararlardan biri olacağına inanıyorum.

Sadık Hidayet de bu kitapta koyu bir şekilde vejetaryenliği savunuyor. İnsanın doğal besininin et olmadığını, bunun bir uydurma olduğunu söylüyor. İnsanın ağız yapısını, dişlerini ve sindirim sistemini diğer canlılarla kıyaslayarak anatomik olarak da et yemeye uygun olmadığımızdan bahsediyor.

Kitabın bölümlerinde besin değerlerinden, vejetaryenliğin tarihinden, ilkel insanların beslenmelerinden, etin zararlarından, yiyeceklerin pişirilmesinden, et yemenin çeşitli hastalıklara sebep olduğundan, tarih boyunca yaşamış önemli insanların ve dinlerin vejetaryenlikle ilgili söylemlerinden bahsederek fikirlerini desteklemeye çalışıyor. Bizlerin, eti pişirerek, baharat katarak ve süsleyerek kendimizi kandırdığımızı söylüyor.

Ancak beni çok tatmin edemediğini söylemeliyim. Genel olarak aynı argümanlar etrafında dönüyor: İlkel insanların beslenmesi, etin doğal besin olmadığı ve bizim de fizyolojik olarak et yemeye uygun olmadığımız. Yaptığı alıntıların, sunduğu argümanların da kaynağı yok, en azından gösterilmemiş.

Dolayısıyla beklediğimi pek de bulamadığım bir kitap oldu benim için. Ancak inanılmaz beğendiğim birkaç alıntı var. Onları da paylaşayım:

"Midelerinizi hayvan mezarlığı yapmayın."

"İnsanlar yedikleri hayvanları bizzat kesmek zorunda kalsalardı, çoğu et yemekten vazgeçerdi."

"Mezbaha iki ayaklı hayvanın icadıdır. Hiçbir yırtıcı ve kan dökücü canlı, yemini bu denli rezilce yemez!"
Profile Image for Mehrdad Zaa.
77 reviews25 followers
July 6, 2017
گاهی بعضی مفاهیم ماهها و شاید سال ها به طور جسته گریخته در ذهن میگذرد، و ناگهان یک کتاب، یک تجربه یا حتی یک جمله ضربه آخر را می زند، کتابی که شاید بسیاری افراد خیلی ساده از کنار آن عبور کنند!
این کتاب برای من حکم همان ضربه آخر را داشت. از آنجا که تغییرات تدریجی با ماهیتم همخوانی بیشتری دارند، تصمیم گرفتم برای یک سال، وعده های غذایی گوشتی خود را به حداکثر ۵ وعده در هفته برسانم. و بعد از یک سال باز تصمیمات جدیدی بگیرم.
به جز برخی قسمت های علمی که حجم بسیار کمی از کتاب را تشکیل میدهند، بقیه قسمت ها که ادبی و تاریخی هستند‏‏‏‏ تازگی خود را حفظ کرده اند. هدایت نیز مانند بزرگانی چون مولانا، سقراط، شوپنهاور و ابوعلی سینا گیاه خوار بوده. در کتاب تاکید شده که شکل دندانها، روده ی طویل و انگشتان انسان همه متناسب با گیاه خواری اند. گوشت خواری موجب تشدید درنده خویی میشود و از ظرافت و تیز هوشی فرد میکاهد و موجب امراض مختلف میگردد. علاوه بر این تاثیرات فردی، حقوق حیوانات و مشکلات اقتصادی تغذیه ای جهانی، دلایل دیگری برای اقبال به گیاهخواری به ما ارائه میدهند.
Profile Image for Arya Tabaie.
178 reviews6 followers
May 15, 2008
استاد ما رو به گیاه خواری علاقه مند کرد!!
کلا این کتاب نظر ِ من درباره ی هدایت رو هم تغییر داد. پرِ بود از ستایش ِ طبیعت و زندگی طبیعی صلح آمیز و گوریل وار ِ انسان. کلا ستایش ِ زندگی و نکوهش ِ کشتار ِ وحشیانه ی جانوران ِ بی گناه. در این راه کیفیت ِ نویسندگی خودش رو هم به کار بسته بود و توصیف هایی از سلاخ خانه می کرد که هم وحشت ناک بود هم دل رو به درد می آورد. از قصابی و پیامد های گوشت خوردن هم توصیف هایی می کرد که حال رو به هم می زد. بعد مقایسه می کرد با میوه و میوه فروشی و غیره. که این یکی توصیف ها هم دهن را آب می انداخت هم یه جور احساس ِ عارفانه ی با طبیعت در پیوند بودن می داد.
البته بخش ِ اصلی کتاب دلیل های علمی بود. گویا این بابا پیش از توی خط ِ پوچ انگاری و پست مدرنیسم بزنه زیست شناس بوده...
نکته ی بامزه در نثر ِ کتاب که سیر ِ تکاملی ِ فارسی نوین(مدرن) رو نشون می ده: که هدایت با این که نویسنده ای پیشرو به حساب می آد نثرش آکنده بود از واژگان ِ عربی. گویا اون زمان هنوز بسیاری از برابر های فارسی امروز وجود نداشته اند (مثلا "جهاز ِ هاضمه" به جای "دستگاه ِ گوارش" و این قبیل واژه ها که در نوع ِ خود بامزه بود). سبک ِ نوشتار هم قجری می زد!!!
Profile Image for Fahim.
276 reviews117 followers
August 28, 2024
بیشتر مذمت گوشتخواری بود تا تشریح فواید گیاهخواری اما از این جهت که هدایت به مساله ای پرداخته که اون زمان کمتر کسی بهش توجه می کرد، شایسته پنج ستاره است.
Profile Image for Sadjad Abedi.
174 reviews60 followers
May 24, 2021
این کتاب حتما نتیجه‌ی یک کار کتابخانه‌ای گسترده است، تعدد نقل قول‌ها در کتاب شاهد این مدعاست. در مجموع مطالعه‌ی این کتاب می‌تواند علل کافی برای گرایش به گیاه‌خواری را در اختیار مخاطب قرار دهد.
Profile Image for Kaaveh.
42 reviews6 followers
August 13, 2021
اولین چیزی ک ازین کتاب برام بولد شد اینه که صادق هدایت از ابتدای بحث بطور گسترده احساسات خواننده رو برانگیخته میکنه. شاید برای یه رمان یا اثر ادبی این قضیه حتی زیبا هم باشه، اما وقتی میخاید راج ب چیزی استدلال کنین، شما دارید به مغالطه "توسل به احساسات" دست میزنید.
از طرف دیگه، چیزهایی ک مربوط به حقوق حیوانات میشه مثل ضرب و شتم یا شکنجه حیوانات حین پرورش، ریشه اش به نظام اقتصادی برمیگرده تا نفس گوشت خواری.
در گام بعدی، نویسنده ادعا میکنه گوشت خواری از نگاه فرگشت غیرطبیعیه و حتی اسم خود داروین رو هم پیش میکشه. اما الان شواهد باستان شناسی بما میگن ک از حدود 2 میلیون سال پیش ما شروع به شکار پستانداران بزرگ کردیم. بزا یکم درمورد سرده انسان بیشتر بگم.اسم گونه ما "هوموساپینس ساپینس" هست. ما از گونه "هوموساپینس" مشتق شدیم. همینطور میشه بالا رفت بر اساس لیست زیر:
هوموساپینس ساپینس -> هوموساپینس -> هوموهایدلبرگنسیس -> هومو ارکتوس -> هومو هابیلیس -> ...
هومو هابیلیس حدودا از 2.3 میلیون سال پیش اولین گونه ای بود که از گیاه خواری صرف، دست به خوردن حشرات زد.
هومو ارکتوس حدودا از 2 میلیون سال پیش شروع کرد به شکار پستانداران بزرگ.
دیگه ازین موقع سرده انسان، همه چیزخوار شد. بنابراین، برخلاف ادعای آقای هدایت، شواهد فرگشتی میگن ما "طبیعی" همه چیزخوار هستیم.
در نهایت هم نویسنده در ستایش گیاه خواری به نظرات افرادی مثل تولستوی و فردریش نیچه اشاره میکنه که از نظر منطقی این مغالطه "توسل به مرجع" محسوب میشه. طبق این مغالطه شما برای اثبات درستی حرفتون به نظر افرادی ارجاع میدین ک اساسا توی این حوزه تخصصی ندارن.

خلاصه، این کتاب رو به عنوان یک اثر هنری بخونین، نه چیز دیگه.
Profile Image for Fatemeh.
379 reviews66 followers
May 9, 2021
کتاب جالبی بود، یه سری دلایل برای تایید گیاهخواری ارائه می‌شه که قابل تامل‌ه ولی در این بین هدایت کمی هم فضا رو احساسی می‌کنه به نظرم و این خیلی مورد پسند من نبود. نمره‌ی ۳.۵ براش بهتره.
Profile Image for Sarah Wilson.
5 reviews
July 7, 2018
توصیف سلاخی ها باعث شد گوشت رو تا حد زیادی بذارم کنار.
صادق هدایت تا یه جایی واقعا خوب نوشته.
که انسانهای اولیه گیاه خوار بودن و بلایای طبیعی مجبورشون کرده به کوچ
.واین کوچه باعث شده نباتات رو مثل قبل در اختیار نداشته باشن ، بنابراین ناچار به کشتن حیوانات و خوردن گوشت شدند.
خوردن گوشت همونقدر ناپسند و عجیب بوده که خوردن آدمها
حالا ما این ناچاری رو وارد بیزینس کردیم و وقتی احتیاج نداریم هم گوشت میخوریم.

نکته دیگه ای که اشاره شده، سیستم فک ماست که دندان های تیز و برنده مثل درندگان نداریم تا گوشت رو تکه تکه کنیم
و آخرین نکته که اشاره شده سیستم گوارشی ماست که با وجود روده ی دراز موندن گوشت باعث فاسد شدن اون میشه و درندگان برای این مورد روده های کوتاه دارند تا هضم زودتر انجام بگیره

این کتاب باعث شد دوباره از میوه خوردن لذت ببرم. در واقع باعث شد احساس سبکی بیشتر بکنم و حالم خوب باشه

اما!
کتاب جوری نوشته شده انگار نویسنده با کسی سر لج بوده و میخواسته حتما ثابت کنه که گیاهخواری روش برتره.
انگار عصبانی بوده و میخواسته یه پیام طولانی به کسی بده تا متقاعدش کنه!
جمله های تکراری توی کتاب حسابی دیده میشه
نکاتی که لازم نیست اونقدر روش تاکید بشه

اما در کل کتاب نکات خوبی رو میگه و آدم رو آگاه میکنه
Profile Image for Zeynep .
70 reviews14 followers
June 29, 2023
“Yaşama saygıyı ve insanın yaratılışında mevcut olan işkenceyle mücadele özelliğini göz önünde bulundurmak gerek. Çünkü bunlardan daha şerefli bir şeyimiz yok.”

Sâdık Hidâyet (1903-1951) vejetaryenliği ahlaki ve toplumsal açıdan ele alıyor ve kitabı 1926-1927 yıllarında yazdığı metinlerden oluşuyor. On iki kısa bölümde anlattıklarını “Bu kitapçığı doğruluk ve dürüstlük yanlılarına armağan ediyorum.” notuyla sunuyor okura.

İnsan beslenmesinin et yemeye değil bitkisel beslenmeye uygun olduğunu göstermeyi hedefliyor. Bunun için tarihsel, tıbbi, etik açıdan referanslar ve bilgilerle zenginleştiriyor kitabını.

En başta, hayvanların mezbahalarda ne koşullar altında kesilip öldürüldüklerini çarpıcı bir dille aktarıyor:
“(…) yürek sıkıştıran bir kan kokusu, nemli zemin, her yandan akan taze kan, hayvanların canhıraş feryatları, kendi kanına bulanmış ve seğiren cesetler, iki tarafına leş asılmış yarı canlı cılız atlar, leşleri satın almak için koşuşturan kasaplar, öte yandan koyunların iniltisi, uğultular, insanların küfürleri, bağırıp çağırmaları. Zavallı hayvanlar bu çirkin manzaradan, kokuşmuş et kokusundan ve kardeşlerinin kanından kendi başlarına gelecek korkunç macerayı tahmin ediyorlar.”

Hayvanları besin olarak görmeleri sonucu “varoluşları, oyunları, sevinçleri, vücutlarında uyanan istekleri, ölüm korkusu” yönünden kendilerine benzeyen bu canlıları öldürmenin “insanlık şeref ve makamına edilmiş bir küfür” olduğunu söylüyor.

İnsanın acımasızlık ve öldürme isteğiyle dolu bir canlı olduğuna dair genel kanının aksine doğal duygularını bastırmadığı takdirde öldürme ve can yakmaktan nefret eden; seven ve şefkat duyan bir varlık olduğunu savunuyor.

“İnsan kan döküyor, zulüm tohumu ekiyor. O halde sonuçta savaş, acı yıkım ve toplu kıyım biçecek.” diyerek bu yapay uygarlığın ilerleyemeyeceğini, özgürlük ve barışın bu koşullar altında gelişemeyeceğini vurguluyor. İnsan hayvandan üstünse bu üstünlük zulmetme hakkı değil koruyuculuk atfeder diyor.

Beslenme biçimi olarak, sindirim sisteminin bitkisel beslenmeye uygunluğu yaklaşımını referanslarla geliştirir çarpıcı tespitlerde bulunuyor: “insan bağırsaklarında kalan et kokuşur ve öldürücü mikroplar üretir.”

İlerleyen bölümlerde besinleri değerleri açısından ele alarak, et yemeye ihtiyacımız olmadığını anlatıyor. Bu kısımda veganlar için eksik bir kitap olacaktır zira yumurta, süt, bal vejetaryenler tarafından yenebilecekler listesinde. Kitabın 1920’lerde yazılıp öncü bir değeri olduğu unutulmaması yerinde olur, S. Hidâyet o gün de et yemeyi öven kalabalıklara karşı ufak bir kitapla etkili bilgiler ve fikirler sunuyor. Türkiye’de hayvan hakları ve veganlık üzerine en kapsamlı kaynağın 2000’lerde yazıldığını (Zülal Kalkandelen) hatırlarsak Vejetaryenliğin Yararları, zamanı için önemli bir çalışma olarak görünüyor.

Schopenhauer, Brahma ve Buda, Tolstoy, Platon, Edison, Homeros, Seneca, Nietzsche… Et yemeyenlere örnek oldukları gibi kimi referanslarla vejetaryenliğin etik yönünü ortaya koyan isimler. Pisagor, hayvanları öldürmeyi normal gören birinin insanı da kolayca öldürebilecek kapasitede olduğu kanısındaymış. Et yiyen vahşileşir, bitkisel beslenen insanın zihni açılır, sakinleşir. Barışçıl, açık, faydalı fikirlerin geliştirilmesi yönünden insana fayda sağlar. Bitkisel gıdalar, sanıldığının aksine bedensel zayıflık yaratmaz; güçlendirici ve sağlıklı, temiz bir beslenme biçimidir.

Etin zararları, alkolle yan yana tutuluyor; sinir sisteminin uyarılmasındaki sakıncalar anlatılıyor:
“Eğer içki satış yerleri, kasap, balıkçı ve tavukçu dükkânları kapatılsaydı, bir dereceye kadar genel barış sağlanır ve insanlar arasındaki kardeşlik duygusu yaygınlaşmış olurdu. (…) Gerçek üstünlük kalpten geliyorsa, herkesin et yemeyi terk etmesi gerekir.”

Et de güçlü bir uyarıcı. Kasaplardan alınan, kesimle sağlanan et ölü eti, ceset parçasıdır. Öyleyse insan leş yiyici sınıfına girer. Hastalıklar da buradan kaynaklanır.

Kitabın perspektifinde kadına yaklaşım da dikkat çekici: “yaygınlaşmış saplantılardan biri de kadının tüm vaktini yemek yapmakla geçirmesi gerektiğidir. İşte bu yüzden kadın, hayvan leşlerini süsleyerek yemek yapmaktan vazgeçerse, vaktini daha yararlı işlere ayırabilecektir. Hayat doğuran kadının ölüme razı olmaması ve dudaklarını kana bulamaması gerekir.” Cümlelerini okurken bugüne özel olarak binlerce binlerce kocanın türlü sebepler göstererek boğazlarını kesip parçaladıkları koyun, dana, deve bedenlerinin bölümlerini evdeki karılarına getirip pişirteceklerini düşünürken o hayali kokudan bile boğulacak gibi oluyorum!

Çocuklarının gözü önünde, belki yeşil bahçelerinde bir süre oyun arkadaşı olan koyunlar bugün yine onların gözü önünde kesilerek, babalarının vahşiliğine tanık oluyor ve ileride onlardan da böyle davranmaları bekleniyor! Çocukların böyle mi yetiştirilmesi gerekiyor?

Yazar, Hindistan, İnkalar, Meksika, İran… türlü kültürlerden vejetaryenliğe yönelimi örnekliyor, konuyu olabildiğince geniş bir perdede aktarmaya gayret ediyor.

Kasaplığın ve et yemenin insanı yozlaştırdığı yapay uygarlık yarattığı, hastalıkları arttırarak tıbbı da sanayileştirdiği üzerinde duruluyor son bölümde.

“Yaşam kuvvet ve kabiliyette olsa, içinde hiçbir hayvanın bulunmadığı geniş bir bahçeye bir aslan bırakıldığında, açlıktan ölür. Ya da çıkarlar ilkesi üzerine kurulmuş bir savaşta kuvveti yerinde gençler ölürken, bir avuç haris, para canlısı ve hasta politikacı bu işin sonunda karlı çıkar.”

Bu noktada şu sıralar II. Dünya Savaşı üzerine okur ve düşünürken gerçekten de yaşamın karşısında olma, kan dökme vahşetinin tüm canlıları kapsayan yanını görmemek de mümkün değil.

Açıkçası yazıldığı zamana bakılırsa Sâdık Hidâyet bu kitabıyla evrensel, barışçı yaklaşımı ve ön görüleri ile göz dolduruyor.
Profile Image for setoude.s.
49 reviews11 followers
September 27, 2020
کتابی که به شکل کاملا منطقی و به استناد بر علم و مذهب باعث میشه طرز فکر‌ شما رو تغییر بده و اقلا باعث تغییر رژیم غذاییتون بشه
چطور ممکن هست که با وجود محدودیت های زمانه‌اش صادق هدایت همچین اثر قوی رو خلق کنه
شگفتا
Profile Image for Alepeh.
18 reviews27 followers
August 16, 2021
نسبت به زمانی که این کتاب نوشته شده بوده(۱۳۰۶) میشه فهمید که نویسنده چقدرررر از زمان زندگی خودش جلوتر بوده. دغدغه خیلی درستی رو بیان میکنه وبه درستی از زوایای مختلف موضوع رو بررسی می کنه. اما تکرار مکررات به وضوح دیده میشه که تصور من اینه که به منظور تاکید بیشتر بر مهم بودن اون بخش اتفاق افتاده... و در کل به نظرم هرکس که انتخاب کرده گوشت حیوانات در سفره غذاییش موجود باشه خوبه که با آگاهی کامل این کارو کنه:)‌
Displaying 1 - 30 of 171 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.