Toneelstuk over de tragische figuur van een arme pachter en het uiteenvallen van zijn familie. Boer Van Paemel staat onmachtig tegenover de almacht van de rijke baron die hem kan uitzuigen zoveel hij wil, en zit anderzijds onder het juk van de katholieke kerk in de persoon van de pastoor, die hem aanmaant tot het aanvaarden van zijn lot en tot gehoorzaamheid.
Gustave Emile Cyril (Cyril) - Baron - Buysse was a Flemish naturalist writer. He received the Driejaarlijkse Staatsprijs voor verhalend proza in 1918. Rosalie Loveling en Virginie Loveling were his aunts.
Cyrillus Gustave Emile (Cyriel) - baron - Buysse was een Vlaams naturalistisch schrijver. Hij ontving de Driejaarlijkse Staatsprijs voor verhalend proza in 1918. Rosalie Loveling en Virginie Loveling waren zijn tantes.
Een op en top naturalistisch werk; sterk sociaal geladen; illustratie van de agrarische achterlijkheid, heerschappij van het kasteel; aantrekking van migratie naar Amerika. Niet slecht!
Het gezin Van Paemel bracht een waarheid van toen aan het licht: de diepe kloof tussen de sociale standen, de onmenselijke armoede van de uitgeperste plattelandsbevolking. Vandaag zijn die sociale misstanden grotendeels verdwenen, maar de handeling en de personages van het stuk blijven daarom niet minder aangrijpend. De tragische ondergang van de arme pachter en zijn familie is een menselijk drama dat het pu-bliek blijft aanspreken omdat Buysse de psychologische dimensies ervan schetst. Buysse biedt geen oplossing voor het conflict maar schetst hoe de boer geruïneerd wordt en hoe zijn familie uiteenvalt als gevolg van de sociaal-economische verhoudingen. Hij toont dat de oudere generatie niet in staat is het hoofd te bieden aan de maatschappelijke ontwikkelingen en haar lot aanvaardt als een – onbillijke – straf van God. Vader Van Pae-mel is overgeleverd aan een tweevoudige almacht: aan de rijke baron-kasteelheer die hem willekeurig kan uitzuigen, én aan de dorpspastoor die slechts gelatenheid en gehoorzaamheid predikt. Maar er is ook een sprankeltje hoop. De familie gaat ten onder door allerlei calamiteiten, maar enkele van de kinderen komen wel in opstand tegen hun lot en kunnen er aan ontsnappen door naar Amerika uit te wijken.
De uitzichtloze situatie van de eenvoudige mensen op het platteland in het Vlaanderen van eind 19e eeuw. Het is allemaal wel wat gezwollen taal, maar zet je wel aan het denken.