You Can't Keep the Change

Slim Callaghan #3

by Peter Cheyney

Slim Callaghan is called to Devonshire to investigate a burglary at Margraud Manor, where valuable jewels - heirlooms of the Vendayne family insured for 100,000 - have disappeared. With his assistant, Windermere Nikolls, he discovers some startling facts, particularly about the lovely Esme Vendayne, which leads him to a shady London nightclub and a violent underworld."

262 pages, Paperback

First published January 1, 1940

About the author

Born Reginald Evelyn Peter Southouse Cheyney, he trained as a lawyer before getting tired of legal office work and joining the Army. He fought at the second Battle of the Somme in World War I and was wounded but when he returned to England he wrote songs, poems and short stories for various newspapers and magazines and used many pseudonyms.

He also turned his hand to journalism, was a newspaper editor and also owned a detective agency, Cheyney Research Investigations.

His first published novel was This Man Is Dangerous and this began his prolific novel writing career. Thereafter he averaged two mystery novels a year with his best known characters being Slim Callaghan and Lemmy Caution and he became one of the best known and most successful of British crime novelists. His success also brought with it financial rewards and he was recognised as one of the richest authors of the time.

There have been many film versions of his works, which helped spread his popularity, particularly to the United States.

His life-style, one of hard-living, much like his characters, and hard work eventually took their toll and he died at age 55. He was buried at Putney Vale Cemetery.

Michael Harrison published a biography in 1954 entitled Peter Cheyney Prince of Hokum and there have been a number of biographical essays over the years.

Gerry Wolstenholme
December 2010

Reviews

[Paradoxe · Rating 3 out of 5]

ΠΗΤΕΡ ΤΣΕΫΝΕΫ
Η νύχτα είναι κακός σύμβουλος
Peter Cheyney
You can keep the change, 1940
ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ: Ερ. Παπαδοπούλου
Εξετυπώθη τον Αύγουστο του 1969
ΔΡΧ. 20
ΠΛΗΡΕΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΤΟΜΕΥΣΕΙΣ

Τι περιμένεις να βρεις ξεκινώντας ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με τα παραπάνω χαρακτηριστικά, στην κλασική κίτρινη έκδοση με το φτηνό χαρτί που τα χρόνια το έκαναν αδρό και μοιάζει πολύτιμο;
Άνοιξα τα cream crackers, έκοψα μερικές φέτες μανούρι, έφερα κοντύτερα τον ανεμιστήρα κι αφού άναψα ένα πορτατίφ που βρίσκεται πίσω μου κι άλλο ένα στα αριστερά μου, βολεύτηκα στη λευκή πλαστική καρέκλα με το αναπαυτικό μαξιλαράκι του Λιντλ, πλάκωσα με το αριστερό το δεξί μου πόδι και ξεκίνησα να το διαβάζω.
Πρώτες εντυπώσεις: η ασθενική έναρξη με πληροφορίες που δεν έχουν νόημα, αλλά που ίσως εισάγουν στη νοοτροπία μιας εποχής, κάποια σημείωση στο μυαλό μου για ορισμένες λέξεις της μετάφρασης που ξεπερνούν το επίπεδο που αναμένεις τόσο απ’ την έκδοση, όσο και συνδυαστικά με τον οργιαστικό ελληνικό τίτλο, αλλά και κάποια λάθη, όπως η ασύλληπτη χρήση του ‘’αυτοεπαναλαμβάνομαι’’, καθώς και η ενδιαφέρουσα ελληνική αργκό της εποχής, σε απόδοση της αντίστοιχης εγγλέζικης. Μια ξυλιά στον εαυτό μου, γιατί ένας ιδιωτικός αστυνομικός, όσο και ένας συγγραφέας ευπωλήτων μπορούν να γνωρίζουν τον Ομάρ Καγιάμ και η αξιοσημείωτη οικονομία στα λόγια που δεν κάνει λιγότερο ρεαλιστικούς τους χαρακτήρες, σα να βρίσκονται στο χώρο. Κλισέ και κοινοτοπίες φυσικά και περίμενα να βρω, ωστόσο είμαι ανεκτικότερος γιατί αυτή η γενιά κατοχύρωσε την πατέντα τους, ώστε να γίνουν κλισέ.
- Πες της πως θα χαρώ να τον δω, είπε ο Γκρίνγκωλ. Ο Φήλντς κάθησε στη θέση του και άρχιζε να ζωγραφίζη πάνω στο στυπόχαρτο, μια ντομάτα και μια μπανάνα. Στάθηκε και θαύμαζε το καλλιτέχνημα του, γέρνοντας το κεφάλι του στο ένα πλάϊ.
- Φηλντς, είπε ξαφνικά ο Γκρίνγκωλ, πάρε και ρώτησε ποιος έχει την υπόθεση Βενταίϋν και πες του όποιος κι αν είναι, αν μπορούν να μου στείλουν το φάκελο κι ότι σημειώσεις έχουν.
Ο Φηλτνς σήκωσε το ακουστικό. Σε λίγο είπε.
- Την έχει ο Γουόλπερτον και όπως ξέρω, για την ώρα δεν έγινε ακόμα τίποτα.
- Τώρα θα γίνη, είπε ο Γκρίνγκωλ.
- Λέτε για τον Κάλλαγκαν;
- Ναι, Φηλντς, είπε χαμογελώντας ο Επιθεωρητής Γκρίνγκωλ… γι ‘ αυτόν ακριβώς λέω.
Ο Φηλντς κάθησε στη θέση του και άρχισε να ζωγραφίζη έναν ανανά.

Απ’ την άλλη, αυτό το ‘’1940’’ μ’ ενόχλησε. Σκέφτηκα μήπως γράφτηκε προ πολέμου. Παρακάτω όμως αναφέρεται σε ένα φως συσκότισης ως προφύλαξη του πολέμου που δεν είχε τελειώσει ακόμα. Εντάθηκε ο εκνευρισμός μου. Απ’ την άλλη αυτό το ίδιο σχόλιο, στην έναρξη του πολέμου, για τον πόλεμο που δεν τελείωσε ακόμα βάζει σε σκέψεις. Ας αναλογιστούμε: είναι πολύ λίγοι εκείνοι που το 1939 πίστεψαν πως η ουτοπία του αστείου, παρανοειδή ανθρωπάκου, με το γελοίο μουστάκι δε θα ήταν βραχυπρόθεσμη. Απ’ εκεί που το ξεκίνησα για να χαλαρώσω, διάφορα ραντάρ ενεργοποιήθηκαν και αποδείχτηκε πως δικαίως έγινε.

η αληθινή ευτυχία μου φαίνεται πως είναι το να μην κάνης εκείνο που θέλεις να κάνης

Μου αρέσει το χιούμορ του και πως πρόκειται για ντετέκτιβ που χρησιμοποιεί αυτό το ωραίο τέχνασμα, με το οποίο διαρκώς εκνεύριζα τους καθηγητές μου: η οποιαδήποτε τεκμηριωμένη απόδειξη που προέρχεται από οποιασδήποτε μορφής πράξεις και χρήσεις… :) Με απλά λόγια ο Κάλλαγκαν είναι διαόλου κάλτσα και γουστάρω!
Εδώ βρήκαμε το μπελά μας μ’ αυτό το κέρατο. Σήμερα τηλεφώναγε και γκάριζε με τις ώρες. Η φτιάση, έλεγε ήταν τζίφος. Να ξέρης, είναι στο καντίνι για να στρι. Ολημερίς μάζευε τα τσαμπασίρια του, το μπαούλο τωστειλε κι’ όλας στο Έξετερ. Θα πάη, φένεκτε για το για το εξωτερικό. Δεν τα σακουλιεύτικα όλα, μα το αυτί μου έπιασε που θα γίνη, λέει, ντόρος και πως τον κράταγε – αυτόνε που του μίλαγε – πιασμένον κι απ’ τα τέσσερα. Όλα είναι φτιαχτά, φώναζε. Μα να ξέρης ό,τι γίνη, θα γίνη γρήγορα, γιατί εγώ λέω δεν θα κάτση πιο πολύ. Πες μου τι να κάνω

Δεν ανήκει στην κατηγορία των Αμερικανών συναδέλφων του. Είναι γρήγορος, σκέφτεται, δεν είναι πολλά βαρύς, ούτε καν σε εκφράσεις, εκτός κι απ’ όταν χρησιμοποιεί την αυθάδεια και την απαξίωση, για να αντλήσει συμπεράσματα, απ’ τις αντιδράσεις.
Κόφτο το τσιγάρο Γκάμπυ και μη με φουμάρης. Σου έδωσα πληροφορίες σπαγάνι

Το ίδιο το μυστήριο είναι χαζούλικο, όμως το καταφχαριστήθηκα. Η ατμόσφαιρα και το ύφος του με διασκέδασαν και μου κράτησαν καλή παρέα. Τέλος, στη σελίδα 124 υπάρχει ένας πολύ γουστόζικος συλλογισμός.
τώρα που το θυμήθηκα. Ύστερα από το φαγητό, μιλάγαμε με την Κλαρίσσα. Μου ζήτησε να της πω μια αληθινή βρισιά, για να την πη για κάποιον άνθρωπο πολύ πρόστυχο. Δεν μουρθε να της πω τα χειρότερα, πήγα μονάχα ως το ‘’γυιος της σκύλλας’’. Αν δεν σου φτάνει, της είπα, πες τον ‘’ξεσκισμένο’’. Νομίζω πως το ‘’ξεσκισμένος’’ της άρεσε περισσότερο

Για τον Τσέϋνεϋ, στη Σκότλαντ Γιάρντ δε δουλεύουν ευσυνείδητοι βλάκες, δουλεύουν δημόσιοι υπάλληλοι, έξυπνοι, αλλά της καρέκλας και περιορισμένοι απ’ τους κανόνες που πρέπει ν’ ακολουθούν, ή που βολεύουν για να ακολουθούν.
- Είσαστε ένας συμπαθητικός και ωραίος άνθρωπος.
- Δεν έχω εμπιστοσύνη στην συμπάθεια που γεννιέται σε άσχημες ώρες. Και τώρα είμαστε σε άσχημη ώρα. Δεν υπάρχει λόγος να σε πιάνη πανικός

Η δικαίωση ήρθε σε συλλογισμούς και σχόλια, σαν αυτόν στη σελ. 132 που ουσιαστικά σα να προειδοποιεί τους συμπατριώτες του πως ο πόλεμος δεν είναι αστείο και οι Γερμανοί έρχονται στο σπίτι μας. Τα σχόλια του πρώην τραυματία λοχαγού κατά τον Α’ παγκόσμιο πόλεμο, δεν κρύβουν ούτε πικρία, ούτε εξυπνακισμό, μόνο οξυδέρκεια και εμπειρία.


Αν διάλεγα εγώ τίτλο, θα ήταν αυτό: ‘’ Μα ποια πάπια’’;

[Gabbiadini · Rating 4 out of 5]

English wartime private eye Slim Callahan is a Marlowe esque character with less humour. This is of its time and does the females in the story no favours. The plot is good and the characters are great. I got seven Peter cheyney books off e bay very cheaply . The copies I am reading are in great condition considering they date from the 1950's.

[Martin Furst · Rating 3 out of 5]

Další detektivka se soukromým detektivem Slimem Callaghanem. Posunuli jsme se do válečných let - což
nemá na příběh vůbec žádný vliv a z Londýna do malého anglického městečka - to má velký vliv v tom, že je to prpstředí mnohem méně atraktivní. Tentokrát jsme víc v žánru anglické detektivky a o drsnou školu lehce zavadíme až v závěrečné třetině knihy.
Slim je najatý na vyřešení případu ukradených šperků synovcem jejich kdysi bohatého majitele. Krátce po tom co Slim případ přijme, sejde se s ním v baru jedna z dcer majitele šperků, aby Slima podplatila, že případ odmítne. Slim peníze pijme a pokračuje ve vyšetřování, tentokrát s vydatnou pomocí svého kanadského zaměstnance. Postupně se vyšetřování začíná zamotávat, do vyšetřování je zapojená pojišťovna, která nechce z logických důvodů vyplatit pojistné, tři dcery majitele ukradených šperků, majitel londýnských klubů nevalné pověsti a spoustu dalších postav. Slim se tentokrát vyšetřování věnuje jako klasický detektiv, dlouho se neuchyluje k jeho oblíbené činnosti, podstrkávání důkazů, ohýbání pravdy a manipulaci se všemi zainteresovanými postavami. Dlouho není jasné pro koho Slim vyšetřování vede, zda pro rodinu Vandeynových, pro pojišťovnu, nebo policii. Vyšetřování a celý příběh se celkem líně vleče, chybí napětí i samotná zápletka je nezajímavá a většinou spočívá v tom, že Slim řekne už vím jak to je a včas to odhalím a pak se jde dál. Případ rozlouskne Slim v závěrečné třetině příběhu. Klenoty nechal otec rodiny zastavit u majitele klubu, následně je nahradil levnými padělky. Tu ukradl utajený manžel jedné z dcer Esme, která jej k sejfu pustila, aby se ho zbavila. To se jí nakonec povede, když jej v hádce shodí z útesu. To Slim přejde slovy, že to není důležité a vymyslí pro Esme neprůlomné alibi. Synovec netušil, že ukradené šperky byly falešné a žádal o vyplacení pojistky. Velmi neuspokojivé vyřešení případu, kdy není žádný viník, šperky Slim získá od majitele klubu lehkým vydírání se pokusí ozvláštnit Cheyney tím, že vraždu manžela hodí na krk majiteli klubu, což je trochu wtf moment.
Mix anglické detektivky s drsnou školou tentokrát moc nefunguje. Detektivka je slabá a drsná škola je reprezentovaná jen neustálým kouřením a pitím alkoholu. Humor se objevuje vlastně jen v rozhovorech Slima se svojí sekretářkou a většinou nefunguje. Rozhodně slabší ze dvou románů v této knize z edice 2x

[Eskil · Rating 3 out of 5]

Mindre rasistisk enn de fleste andre bøkene av Cheyney, men når han først er rasistisk smeller han til. En dugelig private eye-roman med litt mindre skyting og slagsmål enn de senere Lemmy Caution-bøkene, hvilket gjør at den er litt lettere å svelge. Dessverre er de kvinnelige karakterene like uselvstendige og klengete som ellers i pulpefiksjonen, men sånt følger vel med sjangeren.

[Eshal Mahmud · Rating 3 out of 5]

It was okay. It was nicely written and the characters were interesting but it didn't have many plot twists as a mystery novel should have. Also a little bit predictable.