What do you think?
Rate this book
Η σαρκοφάγος
Τα εικοσιεννιά κείμενα της «Σαρκοφάγου» γράφτηκαν από τον Γιώργο Ιωάννου στη Θεσσαλονίκη μέσα στις πιο μαύρες μέρες της δικτατορίας, από το 1968 ως το 1970, και κυκλοφόρησαν σε βιβλίο στις αρχές του 1971, μετά τη λήξη της προληπτικής λογοκρισίας. Το σημειώνουμε, γιατί τα κείμενα αυτά εκτός από τη γενικότερη τοποθέτησή τους βρίθουν από υπαινιγμούς για την τότε κατάσταση, πράγμα που ίσως σε ορισμένες περιπτώσεις δεν γίνεται τώρα αμέσως αντιληπτό. Κατά τα άλλα, ο αναγνώστης θα βρει και σ' αυτά τα κείμενα του Ιωάννου πολλή από τη νεοελληνική πραγματικότητα και ατμόσφαιρα, δοσμένη άλλοτε αφηγηματικά και αναλυτικά και άλλοτε μέσα από μια ποιητική συναίρεση πραγμάτων και προσώπων.
- GenresGreeceShort Stories
149 pages, Paperback
First published January 1, 1971
4 people are currently reading
99 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 13 of 13 reviews
November 28, 2019
Οφείλω να ομολογήσω ότι αυτό είναι το πρώτο βιβλίο του Ιωάννου που διαβάζω· φυσικά έχω διαβάσει σκόρπια κείμενα και διηγήματά του, αλλά πρώτη φορά ήρθα σε επαφή με κάτι πιο συνολικό που δίνει μια σαφέστερη εικόνα του ύφους και των θεματικών του. Στα πεζογραφήματα (έτσι τα ονομάζει ο ίδιος) της Σαρκοφάγου λοιπόν ο αναγνώστης διαπιστώνει αμέσως πως έχει μπροστά του έναν συγγραφέα που έχει μεγάλη ευχέρεια στο γράψιμο· μπορεί να γράψει κυριολεκτικά για οτιδήποτε συμβαίνει ή συνέβαινε γύρω του, όσο ασήμαντο και να είναι και με οποιαδήποτε αφορμή. Μια ματιά στους τίτλους των κειμένων αρκεί για να το επιβεβαιώσει: Οι τσιρίδες, Το βύζαγμα, Η νεκροφάνεια, Τα παρατσούκλια, Το γάλα, Το κρεβάτι, Ο φύκος, Η χωματίλα, Τα πασσαλάκια κοκ. Φυσικά, ευχέρεια δεν σημαίνει ότι απλώς γράφει για όλα αυτά, αλλά ότι η γραφή του πραγματικά συνεπαίρνει, σε ιστορίες μάλιστα που θα μπορούσαν να γίνουν αντιληπτές κατά βάση ως αυτοβιογραφικές (και άρα πολύ λιγότερο ενδιαφέρουσες). Ο Ιωάννου όμως κατορθώνει να μετατρέψει αυτά τα αυτοβιογραφικά σχεδιάσματα σε τόσο άρτια λογοτεχνικά κείμενα, που εύκολα θα μπορούσε κανείς να πιστέψει ότι όλα όσα αφηγείται είναι προϊόντα μυθοπλασίας και ότι το πρώτο πρόσωπο του αφηγητή δεν αναφέρεται ευθέως στον ίδιο ως πραγματικό πρόσωπο.
March 2, 2020
Μετά από σχεδόν 6 χρόνια από την τελευταία φορά που διάβασα ελληνική πεζογραφία, είπα να της δώσω άλλη μια ευκαιρία. Απέβαλα όλα τα κομπλεξ, και ξανά άρχισα από Ιωάννου. Βγήκα κερδισμένη και αναθεώρησα για πολλά πράγματα.
March 26, 2022
"Έτσι δένεται και πλάθεται ο άνθρωπος από μικρές μικρές προσφορές και δοσίματα"
May 4, 2020
Yorgos Ioannou (1927-85) was a Greek writer who wrote brief, elusive and atmospheric pieces, not really short stories, mostly set in his native Thessaloniki. THE SARCOPHAGUS includes some of these pieces. Many of them are narrated from the point of view of an adolescent boy, and seem to draw on the period of the author's adolescence during the humiliating German occupation (1941-44) and the Greek civil war (1947-9). Many of them are comic and ironic and they all comment on the waywardness of human nature. However, a note of quiet pessimism underlies these pieces, as the depicted world is the small world of the urban neighborhood, its miseries, its squalor. There is pain, deprivation and anguish in his writing.
Ioannou edited collections of traditional oral songs and tales, and the compression of the pieces and the abrupt transitions seem to draw on that legacy. Some critics have praised Ioannou's originality as they suggest that he created a new genre, a mix of short story and essay, which was influential in future Greek literature. Sadly, it is very, very difficult to find translations of his work. So much of modern Greek literature is getting lost in translation.
Ioannou edited collections of traditional oral songs and tales, and the compression of the pieces and the abrupt transitions seem to draw on that legacy. Some critics have praised Ioannou's originality as they suggest that he created a new genre, a mix of short story and essay, which was influential in future Greek literature. Sadly, it is very, very difficult to find translations of his work. So much of modern Greek literature is getting lost in translation.
November 18, 2022
Μοναδικός. Κανείς δεν γράφει σαν τον Γιώργο Ιωάννου
October 22, 2023
'Το Γάλα'. 'Το Κρεβάτι'. 'Τα Κεφάλια'.
Όποιος διαβάζει για πρώτη φορά το έργο του Γιώργου Ιωάννου (όπως εγώ δηλαδή), διαπιστώνει πολύ γρήγορα ότι η λιτότητα της γραφής του είναι εμποτισμένη απο τις προσωπικές αναμνήσεις του συγγραφέα. Είναι εύκολο να ακολουθήσει κανείς την γραφή του, η οποία όμως επιφυλάσσει μια δυσανάλογα δύσκολη τραχύτητα. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς άλλωστε, καθώς ο Ιωάννου αφηγείται ιστορίες απο τις δεκαετίες του 1930, του 1940, του 1950 και του 1960. Δύσκολα χρόνια. Πέτρινα. Απο αυτά που σημαδεύουν το πέρας της ζωής σου. Αναλογιζόμενος το χρονικό πλαίσιο αυτών των διηγημάτων, συνειδητοποίησα πως δεν θα έπρεπε να προκαλεί έκπληξη ότι τα μοτίβα του Ιωάννου είναι η θλίψη, ο θάνατος, το πένθος, το ταξίδι και φυσικά μια Θεσσαλονίκη που έχει απο καιρό εκλείψει.
Η ανασύσταση της μνήμης αποτελεί επίπονη διαδικασία για τον Ιωάννου, όπως μαρτυρούν πολύ πιο έντονα κάποια απο τα διηγήματα του, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, 'Τα Κεφάλια'. Δεν έχει όμως και άλλη επιλογή, όταν όλη του η ενηλικίωση συνέβη μέσα στη δεκαετία του 1940. Εκεί είναι που τα διηγήματα του παίρνουν μια μορφή εσωτερικής κάθαρσης, ξορκίζοντας μνήμες χώρων και ανθρώπων που συμπληρώνουν την τοιχογραφία μιας εποχής. Στη πορεία ανασύσταται και η τοιχογραφία της πολύ βαριάς ιστορίας που έχει η Θεσσαλονίκη γεγονός που κάνει τον Ιωάννου έναν εξαιρετικό συγγραφέα στο να συνδυάζει το ατομικό, το συλλογικό, την μνήμη και τον χώρο.
Νομίζω πως αν ειπωθεί ποτέ το ερώτημα 'Ποιός θα μπορούσε να είναι ο Έλληνας Carver;', τότε η απάντηση θα είναι σίγουρα ο Γιώργος Ιωάννου.
Όποιος διαβάζει για πρώτη φορά το έργο του Γιώργου Ιωάννου (όπως εγώ δηλαδή), διαπιστώνει πολύ γρήγορα ότι η λιτότητα της γραφής του είναι εμποτισμένη απο τις προσωπικές αναμνήσεις του συγγραφέα. Είναι εύκολο να ακολουθήσει κανείς την γραφή του, η οποία όμως επιφυλάσσει μια δυσανάλογα δύσκολη τραχύτητα. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς άλλωστε, καθώς ο Ιωάννου αφηγείται ιστορίες απο τις δεκαετίες του 1930, του 1940, του 1950 και του 1960. Δύσκολα χρόνια. Πέτρινα. Απο αυτά που σημαδεύουν το πέρας της ζωής σου. Αναλογιζόμενος το χρονικό πλαίσιο αυτών των διηγημάτων, συνειδητοποίησα πως δεν θα έπρεπε να προκαλεί έκπληξη ότι τα μοτίβα του Ιωάννου είναι η θλίψη, ο θάνατος, το πένθος, το ταξίδι και φυσικά μια Θεσσαλονίκη που έχει απο καιρό εκλείψει.
Η ανασύσταση της μνήμης αποτελεί επίπονη διαδικασία για τον Ιωάννου, όπως μαρτυρούν πολύ πιο έντονα κάποια απο τα διηγήματα του, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, 'Τα Κεφάλια'. Δεν έχει όμως και άλλη επιλογή, όταν όλη του η ενηλικίωση συνέβη μέσα στη δεκαετία του 1940. Εκεί είναι που τα διηγήματα του παίρνουν μια μορφή εσωτερικής κάθαρσης, ξορκίζοντας μνήμες χώρων και ανθρώπων που συμπληρώνουν την τοιχογραφία μιας εποχής. Στη πορεία ανασύσταται και η τοιχογραφία της πολύ βαριάς ιστορίας που έχει η Θεσσαλονίκη γεγονός που κάνει τον Ιωάννου έναν εξαιρετικό συγγραφέα στο να συνδυάζει το ατομικό, το συλλογικό, την μνήμη και τον χώρο.
Νομίζω πως αν ειπωθεί ποτέ το ερώτημα 'Ποιός θα μπορούσε να είναι ο Έλληνας Carver;', τότε η απάντηση θα είναι σίγουρα ο Γιώργος Ιωάννου.
September 19, 2015
3.5/5
Ενδιαφέρουσες καταστάσεις (οι μικρότερες σε μέγεθος πολύ πιο πετυχημένες), αλλά μετά από αυτό και το Φιλότιμο, νομίζω πως η γραφή του Ιωάννου δεν με ελκύει ιδιαίτερα.
Ενδιαφέρουσες καταστάσεις (οι μικρότερες σε μέγεθος πολύ πιο πετυχημένες), αλλά μετά από αυτό και το Φιλότιμο, νομίζω πως η γραφή του Ιωάννου δεν με ελκύει ιδιαίτερα.
September 9, 2023
Αβίαστη, ειλικρινής γραφή, τρυφερά αυτοσαρκαστική, αφηγείται το παρελθόν, το παρελθόν της Θεσσαλονίκης που μας κάνει να ζούμε τις στιγμές που περιγράφει σαν να είναι δικές μας στιγμές. Άργησα τόσο πολύ να διαβάσω κάτι δικό του , και να θυμηθώ ότι είναι και συνάδελφος - αρχαιολόγος που κάνει τα διηγήματα του ακόμα πιο ενδιαφέροντα. Τι κρίμα που έφυγε τόσο νέος και τόσο άδικα...
November 11, 2022
[...]Στα μοναστήρια και στις φυλακές όλο το φαϊ έχουν στο νου τους.[...]
[...]Μοιάζω μερικές φορές με το ετοιμοθάνατο εκείνο παλικάρι που ενώ το πήγαιναν για εκτέλεση του πέσαν τα τσιγάρα κι έπεσε αυτόματα να τα μαζέψει, μα το θυμήθηκε ευθύς αμέσως και τα κλώτσησε με μανία.[...]
[...]Μοιάζω μερικές φορές με το ετοιμοθάνατο εκείνο παλικάρι που ενώ το πήγαιναν για εκτέλεση του πέσαν τα τσιγάρα κι έπεσε αυτόματα να τα μαζέψει, μα το θυμήθηκε ευθύς αμέσως και τα κλώτσησε με μανία.[...]
February 17, 2024
Υπέροχη η γραφή του! Σε συναρπάζει κείμενο με κείμενο δεν θέλεις να τελειώσει η αφήγηση του. Για την Θεσσαλονικη κυρίως, όπου αναγνωρίζεις μέρη, με νοσταλγικές περιγραφές, και που κατά παράδοξο τρόπο αναφέρονται σε γεγονότα σκληρά, πολέμου και εγκλημάτων, απανθρωπιάς. Καταγραφή των παθημάτων μιας γενιάς που όσο της έκοβαν την φωνή, τόσο φωνή βρήκε να διηγηθεί. Από τα κείμενα του στην Σαρκοφάγο ξεχώρισα ιδιαίτερα το Οι Τσιρίδες, Ο Λογοτιμητής, Το Κρεβάτι, Las Incantadas, Το γάλα, Τα Πασσαλάκια. Ανυπομονώ να διαβάσω και τα αλλά του βιβλία. Το Φιλότιμο. Η Πρωτεύουσα των Προσφύγων.
June 8, 2024
Ιδιαίτερο, αποστασιοποιημένο παρότι αυτοβιογραφικό (!) ύφος, χιούμορ, στοχευμένη ειρωνεία, στοχαστική διάθεση, υφέρπων ερωτισμός κριτική με το γάντι (ή και όχι) στα κακώς κείμενα, υποτυπώδης πλοκή, συνολικά ξαναζωντάνεμα καρέ καρέ της ιστορίας της Θεσσαλονίκης. Άξιο να διαβαστεί, επόμενη επιλογή "Καταπακτή"
June 19, 2025
Μείζον έργο, λαοκέντητη μελαγχολία - υπεροχότατο ...
January 31, 2013
Ηθικολογίες. Επαρχιωτισμός. Μονοδιάστατο ανάγνωσμα. Οι υπαινιγμοί για τη Θεσσαλονίκη ή την πολιτική δεν ξεπερνούν τα όρια του κουτσομπολιού.
Displaying 1 - 13 of 13 reviews