What do you think?
Rate this book
Bosnian Trilogy #3
Η δεσποινίδα
Η "Δεσποινίδα" είναι μια Σέρβα που αναπτύσσει δράση τοκογλύφου πριν από και κατά την διάρκεια του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου. Για τους συμπολίτες της είναι "ένα πλάσμα δίχως καρδιά και αξιοπρέπεια, μια εξαίρεση για τον γυναικείο πληθυσμό της πόλης, κάτι σαν μοντέρνα μάγισσα..." Ανέραστη, αγέλαστη, δίχως χαρά και δίχως αισθήματα φιλίας και αγάπης ακόμα και για την ίδια τη μητέρα της, βλέπει τους άλλους μόνο ως συμβαλλόμενους στις διαρκείς συναλλαγές της και μόνο έτσι τους αναγνωρίζει.
Σκιαγραφώντας το πορτρέτο αυτού του "θηλυκού Σάιλοκ", ο Ίβο Άντριτς ολοκληρώνει την καταγραφή των ιστορικών γεγονότων και την περιγραφή της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Βοσνίας, για μια περίοδο που ξεπερνά τα 400 χρόνια -μια καταγραφή που ξεκίνησε με τα άλλα δύο αριστουργηματικά μυθιστορήματά του, "Το γεφύρι του Δρίνου" και "Το χρονικό του Τράβνικ".
Σκιαγραφώντας το πορτρέτο αυτού του "θηλυκού Σάιλοκ", ο Ίβο Άντριτς ολοκληρώνει την καταγραφή των ιστορικών γεγονότων και την περιγραφή της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Βοσνίας, για μια περίοδο που ξεπερνά τα 400 χρόνια -μια καταγραφή που ξεκίνησε με τα άλλα δύο αριστουργηματικά μυθιστορήματά του, "Το γεφύρι του Δρίνου" και "Το χρονικό του Τράβνικ".
240 pages, Hardcover
First published January 1, 1945
107 people are currently reading
3005 people want to read
About the author
Ivo Andrić
261 books1,251 followersIvo Andrić (Serbian Cyrillic: Иво Андрић; born Ivan Andrić) was a Yugoslav novelist, poet and short story writer who won the Nobel Prize in Literature in 1961. His writings dealt mainly with life in his native Bosnia under Ottoman rule.
Born in Travnik in Austria-Hungary, modern-day Bosnia and Herzegovina, Andrić attended high school in Sarajevo, where he became an active member of several South Slav national youth organizations. Following the assassination of Archduke of Austria Franz Ferdinand in June 1914, Andrić was arrested and imprisoned by the Austro-Hungarian police, who suspected his involvement in the plot. As the authorities were unable to build a strong case against him, he spent much of the war under house arrest, only being released following a general amnesty for such cases in July 1917. After the war, he studied South Slavic history and literature at universities in Zagreb and Graz, eventually attaining his PhD. in Graz in 1924. He worked in the diplomatic service of the Kingdom of Yugoslavia from 1920 to 1923 and again from 1924 to 1941. In 1939, he became Yugoslavia's ambassador to Germany, but his tenure ended in April 1941 with the German-led invasion of his country. Shortly after the invasion, Andrić returned to German-occupied Belgrade. He lived quietly in a friend's apartment for the duration of World War II, in conditions likened by some biographers to house arrest, and wrote some of his most important works, including Na Drini ćuprija (The Bridge on the Drina).
Following the war, Andrić was named to a number of ceremonial posts in Yugoslavia, which had since come under communist rule. In 1961, the Nobel Committee awarded him the Nobel Prize in Literature, selecting him over writers such as J.R.R. Tolkien, Robert Frost, John Steinbeck and E.M. Forster. The Committee cited "the epic force with which he ... traced themes and depicted human destinies drawn from his country's history". Afterwards, Andrić's works found an international audience and were translated into a number of languages. In subsequent years, he received a number of awards in his native country. Andrić's health declined substantially in late 1974 and he died in Belgrade the following March.
In the years following Andrić's death, the Belgrade apartment where he spent much of World War II was converted into a museum and a nearby street corner was named in his honour. A number of other cities in the former Yugoslavia also have streets bearing his name. In 2012, filmmaker Emir Kusturica began construction of an ethno-town in eastern Bosnia that is named after Andrić. As Yugoslavia's only Nobel Prize-winning writer, Andrić was well known and respected in his native country during his lifetime. In Bosnia and Herzegovina, beginning in the 1950s and continuing past the breakup of Yugoslavia, his works have been disparaged by Bosniak literary critics for their supposed anti-Muslim bias. In Croatia, his works had occasionally been blacklisted following Yugoslavia's dissolution in the 1990s, but were rehabilitated by the literary community. He is highly regarded in Serbia for his contributions to Serbian literature.
Born in Travnik in Austria-Hungary, modern-day Bosnia and Herzegovina, Andrić attended high school in Sarajevo, where he became an active member of several South Slav national youth organizations. Following the assassination of Archduke of Austria Franz Ferdinand in June 1914, Andrić was arrested and imprisoned by the Austro-Hungarian police, who suspected his involvement in the plot. As the authorities were unable to build a strong case against him, he spent much of the war under house arrest, only being released following a general amnesty for such cases in July 1917. After the war, he studied South Slavic history and literature at universities in Zagreb and Graz, eventually attaining his PhD. in Graz in 1924. He worked in the diplomatic service of the Kingdom of Yugoslavia from 1920 to 1923 and again from 1924 to 1941. In 1939, he became Yugoslavia's ambassador to Germany, but his tenure ended in April 1941 with the German-led invasion of his country. Shortly after the invasion, Andrić returned to German-occupied Belgrade. He lived quietly in a friend's apartment for the duration of World War II, in conditions likened by some biographers to house arrest, and wrote some of his most important works, including Na Drini ćuprija (The Bridge on the Drina).
Following the war, Andrić was named to a number of ceremonial posts in Yugoslavia, which had since come under communist rule. In 1961, the Nobel Committee awarded him the Nobel Prize in Literature, selecting him over writers such as J.R.R. Tolkien, Robert Frost, John Steinbeck and E.M. Forster. The Committee cited "the epic force with which he ... traced themes and depicted human destinies drawn from his country's history". Afterwards, Andrić's works found an international audience and were translated into a number of languages. In subsequent years, he received a number of awards in his native country. Andrić's health declined substantially in late 1974 and he died in Belgrade the following March.
In the years following Andrić's death, the Belgrade apartment where he spent much of World War II was converted into a museum and a nearby street corner was named in his honour. A number of other cities in the former Yugoslavia also have streets bearing his name. In 2012, filmmaker Emir Kusturica began construction of an ethno-town in eastern Bosnia that is named after Andrić. As Yugoslavia's only Nobel Prize-winning writer, Andrić was well known and respected in his native country during his lifetime. In Bosnia and Herzegovina, beginning in the 1950s and continuing past the breakup of Yugoslavia, his works have been disparaged by Bosniak literary critics for their supposed anti-Muslim bias. In Croatia, his works had occasionally been blacklisted following Yugoslavia's dissolution in the 1990s, but were rehabilitated by the literary community. He is highly regarded in Serbia for his contributions to Serbian literature.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 198 reviews
April 25, 2024
The tale begins with the quietus of the old heroine… Her life ended similar to lives of all the living creatures…
The novel is a story of her lonely misanthropic existence… When she was fifteen her dying bankrupted father gave her his last commandment to be always frugal and thrifty…
And she lived following this rule… No fashion, no balls, no trysts… Her youth passed her by…
Her obsessive parsimony gradually turned into pathological avarice and she ineluctably became a ghastly miser…
The war starts… She uses all the opportunities and gets richer… In the eye of her relatives she is a traitor to their interests… She if full of fears… She lives only for the sake of money… She sees no other sense in living…
The war is over and she finds herself in complete isolation surrounded with total hatred…
Be careful choosing your purposes and goals otherwise life may pass you by and only death will be glad to meet you.
One day toward the end of February 1935, there was a news item in all the Belgrade papers to the effect that the owner of house No. 16a in Stishka Street was found dead in her apartment. Her name was Raika Radakovich. Originally from Sarajevo, she had been living at the same house for some fifteen years in complete seclusion, leading the life of a lonely old maid with a reputation for stinginess and eccentricity.
The novel is a story of her lonely misanthropic existence… When she was fifteen her dying bankrupted father gave her his last commandment to be always frugal and thrifty…
He pulled her abruptly into his arms; huddling in his embrace, and quite terrified, she swore to him that she would save hard and mercilessly, whether she still lived with her mother, or married, or remained alone, and that she would keep a tight grip on her life and not allow herself to become a victim of her own weakness or other people’s greed.
And she lived following this rule… No fashion, no balls, no trysts… Her youth passed her by…
Her obsessive parsimony gradually turned into pathological avarice and she ineluctably became a ghastly miser…
Miss Raika began to experience that joy which “breeding money” gave to people of her bent, that cold intoxication which secretly warmed and illumined the usurers in their musty holes-in-the-wall, better than sunshine, more beautiful than spring.
The war starts… She uses all the opportunities and gets richer… In the eye of her relatives she is a traitor to their interests… She if full of fears… She lives only for the sake of money… She sees no other sense in living…
The war is over and she finds herself in complete isolation surrounded with total hatred…
“Killing her would be a public service.”
“Just killing her wouldn’t be enough. I’d deal with that leech like they say in the old songs. Take her out on the road, pull a tarred shirt over her, and put a match to it. She’d burn like at torch. Like a torch!”
Be careful choosing your purposes and goals otherwise life may pass you by and only death will be glad to meet you.
October 31, 2010
i can't believe i had to manually add this book to the goodreads database.andric won the nobel prize for literature for christ's sake.i'ts a pretty sad state of affairs that nobody is reading him at all.i have 3 of his novels, at least.
on top of that,this is a really great book, it's the story of a woman whose father becomes very rich, then loses it all, and just before he dies, he makes his daughter promise to be thrifty always and not make the same mistakes he did.well she takes this to heart in a very big way,to the point of not turning on any heat in her house, sewing in the dark etc.i'm not going to tell you the ending, but the book is, in my opinion, a big warning about being a miser and saving every penny you possibly can...for what?
i believe in the opposite philosophy...that you should enjoy life as much as you can...because you never know how much time you have left.this was brought home to me in a big way three years ago when i had a small heart attack.since then, i've done a lot of travelling, spent tons of money on books etc.in fact my current philosophy is...when i have money i spend it and when i don't,i spend it anyway.
seriously, you never know what day may be your last, so have a good time, and don't be a miser!
on top of that,this is a really great book, it's the story of a woman whose father becomes very rich, then loses it all, and just before he dies, he makes his daughter promise to be thrifty always and not make the same mistakes he did.well she takes this to heart in a very big way,to the point of not turning on any heat in her house, sewing in the dark etc.i'm not going to tell you the ending, but the book is, in my opinion, a big warning about being a miser and saving every penny you possibly can...for what?
i believe in the opposite philosophy...that you should enjoy life as much as you can...because you never know how much time you have left.this was brought home to me in a big way three years ago when i had a small heart attack.since then, i've done a lot of travelling, spent tons of money on books etc.in fact my current philosophy is...when i have money i spend it and when i don't,i spend it anyway.
seriously, you never know what day may be your last, so have a good time, and don't be a miser!
June 9, 2025
ثلاث نجوم ونصف
لا يترك إيفو أندريتش فرصة للقارئ منذ البداية لكي يتساءل عن سر استحواذ وتملك صفة مقيتة مثل البخل على فتاة صغيرة مثل "رايكا". فنعرف بعد الفصل الأول مباشرة أن صدمة رايكا في وفاة والدها الحبيب والمقرب لقلبها، وصغر سنها كانتا تربة خصبة تلقت كلمات والدها الأخيرة في ما قبل الموت، ورعتها حتى تأصل بداخلها ذلك الإصرار. الإصرار على تنفيذ وصية والدها بشكل حرفي، والذي قال ما قاله وقت احتضاره تأثراً بما فعل الزمن به جزاء كرمه وإخلاصه لمن لا يستحق. وبكل إخلاص لم يحتاج منها لحظة تفكير أو تردد واحدة لكي تعيد النظر فيما تفعله بنفسها وبحياتها.
هل كانت تنتهج سبيل البخل لتحمي نفسها من مصير أبيها؟ لا أظن ذلك، فهى لم تأبه لانحدار صحتها ونفور كل ما كان قريبا منهم عنها. أظن أنها كانت "تستغفر" عن ذنب أبيها. جعلت سعادتها قربانا، فربما كان اتباع وصيته ليُسعد قلبه في العالم الآخر، ويعوضه عن الحزن الذي لاقاه في أيامه الأخيرة.
وبتقدمنا في قراءة الرواية، نرى أن ذلك الإخلاص لتنفيذ وصية الأب قد تحول إلى "شره" وعبودية للمال والقرش. نرى تحول رايكا إلى مرابية حقيرة جشعة، لا ترى ولا تسمع ولا تشعر إلا برنين القرش أمامها.
هل من الممكن أن يجد علينا ما يُغير ولو مؤقتا ما تأصل بداخلنا لسنوات طويلة؟ بالفعل يأتي الشاب "راتكوفيتش" شديد الشبه بخالها المتوفي والذي كانت تكن له محبة خاصة، ويمحو بداخلها قليل من تمسكها الصلد بالتقتير روحياً ومادياً.
تغلب عليها مرة أخرى روح "الإنقاذ" و"التكفير" عن ذنب لم ترتكبه. فكما كفرت ببخلها وحرصها عن كرم وإسراف أبيها الذي قاده إلى الموت، فهى تكفر بمحاولاتها لإنقاذ ذلك الشاب الذي يتضح لنا فيما أنه مجرد نصاب. تكفر عن ذنب موت خالها المبكر الذي ظنت أن كل ما كان يحتاجه هو وجود "روح حارسة وراعية" له توجهه إلى طريق الصواب. فتحاول أن تفعل ذلك مع تلك الشاب، ولكنها تُطعن في النهاية بحقيقة ذلك المدع النصاب.
لماذا لم تدرك "رايكا" منذ البداية أن لا أحد ينتظر "الإنقاذ " غيرها؟ لماذا لم تتحرك بداخلها عاطفة الشفقة والحب إلا تجاه أشباح الموتى؟ لماذا لم يتحرك قلبها لحظة واحدة تجاه أمها الحية التي كانت تستحق بكل تأكيد ولو قدراً قليلا من تلك الحب الذي أسبغته على الموتى؟
اظن ذلك هو الغباء الذي يضع غشاوة على أعيننا فنهدر حياتنا سائرون في طريق مظلم اطفئنا أنواره بأيدينا.
لا تتحرك بداخلي عاطفة الشفقة تجاه رايكا إلا في النهاية. اختارت الظلام بنفسها ولم يختره لها أحد غيرها. لم تكن لتحظى شخصية مثلها بنهاية أفضل من ذلك. أشفقت عليها لأن غباؤها كان أكبر من شرها أو انحطاطها الروحي. فهناك من هم أكثر انحطاطا منها، ولكن ذكاؤهم ساعدهم على تجنب نهايتها المظلمة.
للرواية جوانب قوة كبرى ومواطن ضعف أكبر خفضت للأسف من مكانة كبرى كانت تستحقها. فشخصية رايكا هى شخصية ذات حضور أدبي آسر وقوي. والرواية بها قدر من الصراعات النفسية الفريدة التي جعلت عقلي في حالة تساؤل وحضور دائم طوال قراءتي لها.
ولكن غلبت الكثير من التفاصيل التي لا أهمية لها. فتلك الصفحات الطوال التي ملأت الرواية عن المجتمع اليوغوسلافي وعن التيارات الثقافية والفكرية في ذلك المجتمع، لم ينجح المؤلف في إحداث علاقة حقيقية بها وبما يحدث في الرواية وشخوصها.
كان هناك أيضا مجالا أكبر للتعمق بشكل أكبر في بقية شخوص الرواية مثل الأم او حتى الأب المتوفي. ولكن اختار المؤلف أن يكون الوجود هامشي لكل الشخصيات عدا رايكا. ويمكننا استثناء شخصية واحدة من هذا التجاهل وهى شخصية يوفانكا. تلك الشخصية الفريدة روائياً والتي صادفت أمثالها في الحياة الواقعية، نجح إيفو اندريتش برسمها بمهارة وقدرة مثيران للأعجاب. فهى ذات نوع فريد من الإضطراب العقلي الذي لم أجده مجسدا من قبل في أي عمل روائي.
الرواية واحدة من الأعمال التي حركت عقلي ومشاعري بشكل مميز لم أختبره منذ زمن. هى رواية جديرة بالقراءة المتأنية رغم ما بها من عيوب
لا يترك إيفو أندريتش فرصة للقارئ منذ البداية لكي يتساءل عن سر استحواذ وتملك صفة مقيتة مثل البخل على فتاة صغيرة مثل "رايكا". فنعرف بعد الفصل الأول مباشرة أن صدمة رايكا في وفاة والدها الحبيب والمقرب لقلبها، وصغر سنها كانتا تربة خصبة تلقت كلمات والدها الأخيرة في ما قبل الموت، ورعتها حتى تأصل بداخلها ذلك الإصرار. الإصرار على تنفيذ وصية والدها بشكل حرفي، والذي قال ما قاله وقت احتضاره تأثراً بما فعل الزمن به جزاء كرمه وإخلاصه لمن لا يستحق. وبكل إخلاص لم يحتاج منها لحظة تفكير أو تردد واحدة لكي تعيد النظر فيما تفعله بنفسها وبحياتها.
هل كانت تنتهج سبيل البخل لتحمي نفسها من مصير أبيها؟ لا أظن ذلك، فهى لم تأبه لانحدار صحتها ونفور كل ما كان قريبا منهم عنها. أظن أنها كانت "تستغفر" عن ذنب أبيها. جعلت سعادتها قربانا، فربما كان اتباع وصيته ليُسعد قلبه في العالم الآخر، ويعوضه عن الحزن الذي لاقاه في أيامه الأخيرة.
وبتقدمنا في قراءة الرواية، نرى أن ذلك الإخلاص لتنفيذ وصية الأب قد تحول إلى "شره" وعبودية للمال والقرش. نرى تحول رايكا إلى مرابية حقيرة جشعة، لا ترى ولا تسمع ولا تشعر إلا برنين القرش أمامها.
هل من الممكن أن يجد علينا ما يُغير ولو مؤقتا ما تأصل بداخلنا لسنوات طويلة؟ بالفعل يأتي الشاب "راتكوفيتش" شديد الشبه بخالها المتوفي والذي كانت تكن له محبة خاصة، ويمحو بداخلها قليل من تمسكها الصلد بالتقتير روحياً ومادياً.
تغلب عليها مرة أخرى روح "الإنقاذ" و"التكفير" عن ذنب لم ترتكبه. فكما كفرت ببخلها وحرصها عن كرم وإسراف أبيها الذي قاده إلى الموت، فهى تكفر بمحاولاتها لإنقاذ ذلك الشاب الذي يتضح لنا فيما أنه مجرد نصاب. تكفر عن ذنب موت خالها المبكر الذي ظنت أن كل ما كان يحتاجه هو وجود "روح حارسة وراعية" له توجهه إلى طريق الصواب. فتحاول أن تفعل ذلك مع تلك الشاب، ولكنها تُطعن في النهاية بحقيقة ذلك المدع النصاب.
لماذا لم تدرك "رايكا" منذ البداية أن لا أحد ينتظر "الإنقاذ " غيرها؟ لماذا لم تتحرك بداخلها عاطفة الشفقة والحب إلا تجاه أشباح الموتى؟ لماذا لم يتحرك قلبها لحظة واحدة تجاه أمها الحية التي كانت تستحق بكل تأكيد ولو قدراً قليلا من تلك الحب الذي أسبغته على الموتى؟
اظن ذلك هو الغباء الذي يضع غشاوة على أعيننا فنهدر حياتنا سائرون في طريق مظلم اطفئنا أنواره بأيدينا.
لا تتحرك بداخلي عاطفة الشفقة تجاه رايكا إلا في النهاية. اختارت الظلام بنفسها ولم يختره لها أحد غيرها. لم تكن لتحظى شخصية مثلها بنهاية أفضل من ذلك. أشفقت عليها لأن غباؤها كان أكبر من شرها أو انحطاطها الروحي. فهناك من هم أكثر انحطاطا منها، ولكن ذكاؤهم ساعدهم على تجنب نهايتها المظلمة.
للرواية جوانب قوة كبرى ومواطن ضعف أكبر خفضت للأسف من مكانة كبرى كانت تستحقها. فشخصية رايكا هى شخصية ذات حضور أدبي آسر وقوي. والرواية بها قدر من الصراعات النفسية الفريدة التي جعلت عقلي في حالة تساؤل وحضور دائم طوال قراءتي لها.
ولكن غلبت الكثير من التفاصيل التي لا أهمية لها. فتلك الصفحات الطوال التي ملأت الرواية عن المجتمع اليوغوسلافي وعن التيارات الثقافية والفكرية في ذلك المجتمع، لم ينجح المؤلف في إحداث علاقة حقيقية بها وبما يحدث في الرواية وشخوصها.
كان هناك أيضا مجالا أكبر للتعمق بشكل أكبر في بقية شخوص الرواية مثل الأم او حتى الأب المتوفي. ولكن اختار المؤلف أن يكون الوجود هامشي لكل الشخصيات عدا رايكا. ويمكننا استثناء شخصية واحدة من هذا التجاهل وهى شخصية يوفانكا. تلك الشخصية الفريدة روائياً والتي صادفت أمثالها في الحياة الواقعية، نجح إيفو اندريتش برسمها بمهارة وقدرة مثيران للأعجاب. فهى ذات نوع فريد من الإضطراب العقلي الذي لم أجده مجسدا من قبل في أي عمل روائي.
الرواية واحدة من الأعمال التي حركت عقلي ومشاعري بشكل مميز لم أختبره منذ زمن. هى رواية جديرة بالقراءة المتأنية رغم ما بها من عيوب
February 10, 2025
خانمی از سارایوو قصه ی زنی از دوران جنگ جهانی که به سبب اتفاقاتی در زندگیش به این نتیجه رسیده که هیچ موهبتی و انسانیتی در دنیا با ارزش تر از پول و سودش نیست حتی سلامتی خودش، برای اون فرقی نمیکنه که پولش رو با چه راه ها و آه هایی چندین برابر میکنه. براش مهم نیست که از سرما و تاریکی سختی بکشه و یا بخاطر مندرس بودن لباسش یا بخشنده نبودن قلبش مورد قضاوت قرار بگیره، هیچ اتفاقی برای این خانم تلنگر به حساب نمیاد که اونو از زندان سکه ای ش نجات بده تا کمی زندگی کنه، حتی جنگ ! انگار تمام احساسات و عواطفش زیر سنگینی لذت مال اندوزی در وجودش فریز شدن ..
ایوو آندریچ از دو زاویه به تحلیل شخصیت "رایکا" پرداخته، هم دنیا رو از دریچه ی نگاه اون و ارزش مادیاتی که صرفا در سکه و اسکناس، و نه هیچ کالای دیگه ای چون همه چیز رو تجملات میدونه، سنجیده و هم این " خانم اسکوروچ" رو از نگاه و نظر دیگران مورد انتقاد قرار داده ....
پول در مقابل زندگی عادی ،هردو در گروی همند!
اما تا کجا؟ چجوری؟ حفظ هردو یا گذشتن از یکی از این دو؟ به چه قیمت و با چه هزینه ی فرصتی؟!
ایوو آندریچ از دو زاویه به تحلیل شخصیت "رایکا" پرداخته، هم دنیا رو از دریچه ی نگاه اون و ارزش مادیاتی که صرفا در سکه و اسکناس، و نه هیچ کالای دیگه ای چون همه چیز رو تجملات میدونه، سنجیده و هم این " خانم اسکوروچ" رو از نگاه و نظر دیگران مورد انتقاد قرار داده ....
پول در مقابل زندگی عادی ،هردو در گروی همند!
اما تا کجا؟ چجوری؟ حفظ هردو یا گذشتن از یکی از این دو؟ به چه قیمت و با چه هزینه ی فرصتی؟!
December 15, 2019
Η «Δεσποινίδα» είναι μια γυναίκα απο το Σεράγεβο που καταναλώνει με πάθος όλο και μεγαλύτερες στερήσεις θυσιάζοντας τη ζωή της, χωρίς θέληση να ζήσει,
μες την τραγική κατάντια της, που έβριθε χρημάτων,
απο το χυδαίο ποντάρισμα της Δεσποινίδος,
στα όνειρα και τις προσδοκίες των συνανθρώπων της.
Πούλα πρώτη. Πούλα τους όλους.
Καποιοι πορεύονται προς την ευτυχία, κάποιοι άλλοι προς την αποτυχία , η γυναίκα απο το Σεράγεβο είχε τον δικό της δρόμο, το δρόμο προς το κέρδος.
Τα όνειρα δεν κοστολογούνται, δεν εποπτεύονται
και δεν μετριούνται. Το κέρδος λυπάται και χαίρεται, ριζώνει όμως βαθιά στην χαρά και την απογοήτευση των ανθρώπων.
Έπαιξε με τα όνειρα και τις ελπίδες πολλών ευκολόπιστων χορηγών.
Έπαιξε, ποντάρισε και έχασε αλλά δε ήταν δικά της τα χαμένα, ήταν η καταστροφή των ακολούθων της που επέλεξαν να την πιστέψουν.
Και η Δεσποινίς εκδικείται τον μισητό της κόσμο
μέσα απο υποδουλωμένη φύση της που
την παραχώρησε στην σκοπιμότητα του κέρδους.
Καταπιεσμένη, κενή, ψυχρή, άσπλαχνη, ανελέητη,
με σπονδές για λάφυρα φθαρτά και απατηλά.
Με τόκους και επιτόκια πλούτου εξ αρπαγής
στην χαρά της πλεονεξίας
και σε μία βάρβαρη, απολίτιστη αγάπη και αφοσίωση στον Μαμωνά, το ανέντιμο κέρδος της αναξιοπρεπούς, στοχευμένης ηθικής επίκρισης.
Ανάμεσα σε Σεράγεβο και Βελιγράδι, κατά τις πρώτες τρεις δεκαετίες του 20ου αιώνα μια ξερακιανή γεροντοκόρη ανέγγιχτη απο αγάπη και ηδονή , στεγνή, παγωμένη, στερημένη και αδίστακτη, ανήκει στην Σέρβικη μειονότητα, σε ένα μπερδεμένο Σεράγεβο που φωτίζεται ως μια άγνωστη γωνί��σα του Α’ΠΠ.
Μετά τον κατατρεγμό που υπέστη στην μεταπολεμική Βοσνία, κρύβεται στο πολυποίκιλο υφαντό του πολύχρωμου Βελιγραδίου.
Και εκεί , η λατρεία και η έννοια της αφυπνίζουν την ύπαρξη της.
Μονάχα να υπάρχει, για να προσφέρει στο θυσιαστήριο της πατρογονικής λατρείας της
τον παραδόπιστο εαυτό της στο βωμό του πάθους της απληστίας.
Ο Άντριτς γράφει χωρίς να κρίνει
Δημιουργεί ενα αυτόχθονο ιδίωμα ξεχωριστής πεζογραφίας που αφορά τον κόσμο των Βαλκανίων σε εποχές ντροπιαστικές για την ανθρωπότητα.
Το δημιούργημα του με τίτλο
« Η Δεσποινίδα», το ολοκλήρωσε απο τον Δεκέμβριο του 1943 εως τον Οκτώβριο του 1944, όταν βρισκόταν σε κατ’οίκον περιορισμό στη ναζιστική κατεχόμενη Γιουγκοσλαβία.
Επομένως εύκολα ή και πιο δύσκολα μπορούμε να διακρίνουμε μια σχέση ευθέως ανάλογη ανάμεσα στην αιχμαλωσία της απληστίας και σε μια άπληστη αιχμαλωσία απο δυνάμεις κατοχής.
Το 1935 η Ράικα Ρακάκοβιτς, πέθανε, στο σπίτι της στο Βελιγράδι, στην οδό Στίσκα, αρ. 16α, απο φυσικά αίτια. Άλλωστε ποιος νοιάστηκε.
Η αστυνομία κλείνει την υπόθεση απορρίπτοντας κάθε άλλο αίτιο θανάτου.
Δεν μπόρεσε όμως να απορρίψει το βραβείο Νόμπελ απο τον Γιουγκοσλάβο συγγραφέα, που σε τούτο το μυθιστόρημα ανασυνθέτει τη ζωή της.
❌⭕️
Καλή ανάγνωση.
Πολλούς ασπασμούς.
μες την τραγική κατάντια της, που έβριθε χρημάτων,
απο το χυδαίο ποντάρισμα της Δεσποινίδος,
στα όνειρα και τις προσδοκίες των συνανθρώπων της.
Πούλα πρώτη. Πούλα τους όλους.
Καποιοι πορεύονται προς την ευτυχία, κάποιοι άλλοι προς την αποτυχία , η γυναίκα απο το Σεράγεβο είχε τον δικό της δρόμο, το δρόμο προς το κέρδος.
Τα όνειρα δεν κοστολογούνται, δεν εποπτεύονται
και δεν μετριούνται. Το κέρδος λυπάται και χαίρεται, ριζώνει όμως βαθιά στην χαρά και την απογοήτευση των ανθρώπων.
Έπαιξε με τα όνειρα και τις ελπίδες πολλών ευκολόπιστων χορηγών.
Έπαιξε, ποντάρισε και έχασε αλλά δε ήταν δικά της τα χαμένα, ήταν η καταστροφή των ακολούθων της που επέλεξαν να την πιστέψουν.
Και η Δεσποινίς εκδικείται τον μισητό της κόσμο
μέσα απο υποδουλωμένη φύση της που
την παραχώρησε στην σκοπιμότητα του κέρδους.
Καταπιεσμένη, κενή, ψυχρή, άσπλαχνη, ανελέητη,
με σπονδές για λάφυρα φθαρτά και απατηλά.
Με τόκους και επιτόκια πλούτου εξ αρπαγής
στην χαρά της πλεονεξίας
και σε μία βάρβαρη, απολίτιστη αγάπη και αφοσίωση στον Μαμωνά, το ανέντιμο κέρδος της αναξιοπρεπούς, στοχευμένης ηθικής επίκρισης.
Ανάμεσα σε Σεράγεβο και Βελιγράδι, κατά τις πρώτες τρεις δεκαετίες του 20ου αιώνα μια ξερακιανή γεροντοκόρη ανέγγιχτη απο αγάπη και ηδονή , στεγνή, παγωμένη, στερημένη και αδίστακτη, ανήκει στην Σέρβικη μειονότητα, σε ένα μπερδεμένο Σεράγεβο που φωτίζεται ως μια άγνωστη γωνί��σα του Α’ΠΠ.
Μετά τον κατατρεγμό που υπέστη στην μεταπολεμική Βοσνία, κρύβεται στο πολυποίκιλο υφαντό του πολύχρωμου Βελιγραδίου.
Και εκεί , η λατρεία και η έννοια της αφυπνίζουν την ύπαρξη της.
Μονάχα να υπάρχει, για να προσφέρει στο θυσιαστήριο της πατρογονικής λατρείας της
τον παραδόπιστο εαυτό της στο βωμό του πάθους της απληστίας.
Ο Άντριτς γράφει χωρίς να κρίνει
Δημιουργεί ενα αυτόχθονο ιδίωμα ξεχωριστής πεζογραφίας που αφορά τον κόσμο των Βαλκανίων σε εποχές ντροπιαστικές για την ανθρωπότητα.
Το δημιούργημα του με τίτλο
« Η Δεσποινίδα», το ολοκλήρωσε απο τον Δεκέμβριο του 1943 εως τον Οκτώβριο του 1944, όταν βρισκόταν σε κατ’οίκον περιορισμό στη ναζιστική κατεχόμενη Γιουγκοσλαβία.
Επομένως εύκολα ή και πιο δύσκολα μπορούμε να διακρίνουμε μια σχέση ευθέως ανάλογη ανάμεσα στην αιχμαλωσία της απληστίας και σε μια άπληστη αιχμαλωσία απο δυνάμεις κατοχής.
Το 1935 η Ράικα Ρακάκοβιτς, πέθανε, στο σπίτι της στο Βελιγράδι, στην οδό Στίσκα, αρ. 16α, απο φυσικά αίτια. Άλλωστε ποιος νοιάστηκε.
Η αστυνομία κλείνει την υπόθεση απορρίπτοντας κάθε άλλο αίτιο θανάτου.
Δεν μπόρεσε όμως να απορρίψει το βραβείο Νόμπελ απο τον Γιουγκοσλάβο συγγραφέα, που σε τούτο το μυθιστόρημα ανασυνθέτει τη ζωή της.
❌⭕️
Καλή ανάγνωση.
Πολλούς ασπασμούς.
May 13, 2021
„Tako smo sišli ka četvrtoj rupi,
Idući dalje po toj suznoj tmori
Što svega svijeta jad u sebi skupi.
Više no igdje tu ugledah ljudi:
S dvije strane idu i, vičući jako,
Svak valja teret snagom svojih grudi.
Kada se sukobe, okreće se svako,
I, valjajući natrag istom prugom,
Viču: „Što čuvaš?“ i „Što bacaš tako?“
Ovako je Dante kaznio tvrdice i rasipnike, gurnuvši ih u četvrti krug pakla i namenivši im da večno gledaju u ono od čega su zazirali i gnušali se čitavog života. Rekao bih da od tvrdica ne postoji iritantnija i klasa ljudi koje se više gnušam i žalim je. Andrić je u „Gospođici“ plastično prikazao psihopatologiju jednog takvog uma, uvodeći time novinu u književnosti, jer su pre njegove Ranke Radaković džimrije, uglavnom, bili muškarci (Sterijin Kir Janja, Držićev Skup i dr.). Ovde se po prvi put obrađuje tvrdičluk kroz jedan ženski lik. Andrićev mi hladan, distanciran i čitalištu nedodvoravajući stil pisanja vrlo prija, jer on pripoveda tečnim, mirnim, neusiljenim i atributima neopterećenim tempom, a opet, tako moćno i temeljno obradi psihologiju lika, sklanjajući njegov habitus u potpuno drugi plan, podstičući čitaoca da posmatra tek njegovu siluetu, ali da promišlja o njegovim postupcima, navikama, težnjama i teskobama. Smatram da su neutemeljeno ambiciozne osobe istinski nesrećne i da to malo vremena koliko je čoveku dato da proživi na ovom svetu provedu jureći za nekim nedostižnim, neodmereno i precenjeno zacrtanim ciljem koji su iz neke podsvesti svoje izvukle i time se, kao kletvom, osudile doživotno, preoblikujući greške koje konstantno ponavljaju u svoju prednost. Pekić se, takođe, dotakao te teme u Uspenju i sunovratu Ikara Gubelkijana, metaforično prikazujući circulus vitiosus njegovog junaka. Tvrdičluk je, jednostavno, nasledna karakteristika. Ako se na to doda i uticaj sredine, onda je ta ličnost potpuno samoosuđena na izopštenje iz društva: „Ljudi joj nisu potrebni; prolaze pokraj nje, rađaju se, rastu i umiru, ali samo kao jedan od štetnih ili korisnih, dobrih ili opasnih činilaca u njenoj štednji; inače ona nije svesna njihovih postojanja, i nema s njima ničeg zajedničkog. Ni vreme za nju ne postoji; postoje samo rokovi uplata i isplata. Budućnosti nema, prošlost je zatrpana. Ovakvima kao što je Gospođica svet mora vrlo često da izgleda kao pakao. Neosetljiva za čitav niz društvenih zakona i moralnih osećanja i reakcija u čoveku, nesposobna da primeti njihovo postojanje, a kamoli da shvati njihov red i njihovo sporo i neumitno dejstvo. Ona nije znala da nasilje i nepravda izazivaju osvetu, a da je osveta slepa i da je oni na koje se ona obori uvek podnose kao najcrnju nepravdu, isto kao što nije znala da se i najpravednijoj kazni uvek pridruže zavist i urođena ljudska zluradost.” Ranka je, onako suvonjava, visoka, stisnutih usnica, konzervativno obučena i refraktarna za emocije ma kog tipa, od oca u amanet dobila da čuva dućan i da stiče još iznad onoga što je on stekao. Od tog časa, na očevoj samrtnoj postelji, njen, i do tada poprilično siv život, sada dobija još jednu dodatnu sivu nijansu, pretvarajući se u jednu jalovu, nesvrsishodnu trpnju. Do te mere iritira njen tvrdičluk, da se ona isposnički odriče, pored emocija koje troše energiju, bilo čega što zahteva krčmljenje blaga koje je na hrpu nakupila. Čak i seksualni nagon u sebi rudimentira, osim, bizarne, platonske, fascinacije svojim mladim ujakom, koji je sušta suprotnost njenog karaktera i koji je pokušao da je uvede u društveni život, ali je, nažalost, prerano otišao sa ovog sveta, i kasnije, još jednog momka koga poistovećuje sa svojim dajdžom, ali tu nailazi na razočarenje. Jeziva je i odbojna njena hladnoća prema majci koja joj je do poslednjeg trenutka života bila sluga i rob, i zahvaljujući čijim rodbinskim vezama su uspele da prebegnu iz Sarajeva u Beograd za vreme Velikog rata. Socijalno neinteligentna i neprilagođena, Rajka je prezrela bilo kakav vid interakcije sa svojim vršnjacima, odraslim u metropoli i naviknutim na savremenosti kojih se ona gnušala. Nastanjena na (tadašnjoj) periferiji Beograda (u Stiškoj ulici, koja se danas nalazi između Konjarnika i Malog Mokrog Luga), prezirala je graju i užurbanost metropole i jedino je među kovanicama nalazila utehu: „Oni [zlatnici ]imaju lepo ime i dobar zvuk kojeg uho ne može sito da se nasluša. To je neobični izgled u kom Gospođica uživa svakog dana, njen »prozor u svet«, njeno društvo i lektira, njena vera i porodica, njena hrana i razonoda. Posle svakog pregleda i prebrojavanja taj predeo je drugojačiji, i sama ne zna da li je veće, lepše i moćnije ono što on daje ili ono što obećava. Tu je osnov, smisao i cilj života. Pored toga blaga živi Gospođica. Mirna je, ali na oprezu, zmajski budna.“ Premda je u poznom dobu i sama uvidela da taj jalovi put, kojim je išla čitavog života, odavno više nema svrhu niti je utemeljen na bilo čemu što je razumno, ona je do kraja svojih dana ostala dosledna svom tvrdičluku, izopštena iz društva, sama i usamljena, uništena anksioznim strahovima i grabežom. Koliko je bila nebitna i neprimetna dok je hodala zemljom, toliko je i njena smrt ostala nevažna i nebitna okolini, i Andrić njome sasvim lepo zatvara pripovedački krug, započinjući pripovedanje svega par trenutaka pre njenog večnog odlaska, i vraćajući se u prošlost. Kao i svako delo koje smatram kvalitetnim, i ovo je u potpunosti neprepričljivo, pošto piscu nije primarna radnja, već je akcenat na priči i pripovedanju, te oslikavanju karaktera i njihovih reakcija i ponašanja u odnosu na delovanje sredine u kojoj se nalaze. Bez suvišnih misli i bez podacima pretrpanih pasusa, Andrićeva je naracija kao rečica neka, koja mirno krivuda koritom, i zeleni se od krajolika, dopuštajući da se uvrtloži tek ponegde, kad naiđe na neki tvrdoglavi kamen koji valja preskočiti ili ga pogurati dalje.
Idući dalje po toj suznoj tmori
Što svega svijeta jad u sebi skupi.
Više no igdje tu ugledah ljudi:
S dvije strane idu i, vičući jako,
Svak valja teret snagom svojih grudi.
Kada se sukobe, okreće se svako,
I, valjajući natrag istom prugom,
Viču: „Što čuvaš?“ i „Što bacaš tako?“
Ovako je Dante kaznio tvrdice i rasipnike, gurnuvši ih u četvrti krug pakla i namenivši im da večno gledaju u ono od čega su zazirali i gnušali se čitavog života. Rekao bih da od tvrdica ne postoji iritantnija i klasa ljudi koje se više gnušam i žalim je. Andrić je u „Gospođici“ plastično prikazao psihopatologiju jednog takvog uma, uvodeći time novinu u književnosti, jer su pre njegove Ranke Radaković džimrije, uglavnom, bili muškarci (Sterijin Kir Janja, Držićev Skup i dr.). Ovde se po prvi put obrađuje tvrdičluk kroz jedan ženski lik. Andrićev mi hladan, distanciran i čitalištu nedodvoravajući stil pisanja vrlo prija, jer on pripoveda tečnim, mirnim, neusiljenim i atributima neopterećenim tempom, a opet, tako moćno i temeljno obradi psihologiju lika, sklanjajući njegov habitus u potpuno drugi plan, podstičući čitaoca da posmatra tek njegovu siluetu, ali da promišlja o njegovim postupcima, navikama, težnjama i teskobama. Smatram da su neutemeljeno ambiciozne osobe istinski nesrećne i da to malo vremena koliko je čoveku dato da proživi na ovom svetu provedu jureći za nekim nedostižnim, neodmereno i precenjeno zacrtanim ciljem koji su iz neke podsvesti svoje izvukle i time se, kao kletvom, osudile doživotno, preoblikujući greške koje konstantno ponavljaju u svoju prednost. Pekić se, takođe, dotakao te teme u Uspenju i sunovratu Ikara Gubelkijana, metaforično prikazujući circulus vitiosus njegovog junaka. Tvrdičluk je, jednostavno, nasledna karakteristika. Ako se na to doda i uticaj sredine, onda je ta ličnost potpuno samoosuđena na izopštenje iz društva: „Ljudi joj nisu potrebni; prolaze pokraj nje, rađaju se, rastu i umiru, ali samo kao jedan od štetnih ili korisnih, dobrih ili opasnih činilaca u njenoj štednji; inače ona nije svesna njihovih postojanja, i nema s njima ničeg zajedničkog. Ni vreme za nju ne postoji; postoje samo rokovi uplata i isplata. Budućnosti nema, prošlost je zatrpana. Ovakvima kao što je Gospođica svet mora vrlo često da izgleda kao pakao. Neosetljiva za čitav niz društvenih zakona i moralnih osećanja i reakcija u čoveku, nesposobna da primeti njihovo postojanje, a kamoli da shvati njihov red i njihovo sporo i neumitno dejstvo. Ona nije znala da nasilje i nepravda izazivaju osvetu, a da je osveta slepa i da je oni na koje se ona obori uvek podnose kao najcrnju nepravdu, isto kao što nije znala da se i najpravednijoj kazni uvek pridruže zavist i urođena ljudska zluradost.” Ranka je, onako suvonjava, visoka, stisnutih usnica, konzervativno obučena i refraktarna za emocije ma kog tipa, od oca u amanet dobila da čuva dućan i da stiče još iznad onoga što je on stekao. Od tog časa, na očevoj samrtnoj postelji, njen, i do tada poprilično siv život, sada dobija još jednu dodatnu sivu nijansu, pretvarajući se u jednu jalovu, nesvrsishodnu trpnju. Do te mere iritira njen tvrdičluk, da se ona isposnički odriče, pored emocija koje troše energiju, bilo čega što zahteva krčmljenje blaga koje je na hrpu nakupila. Čak i seksualni nagon u sebi rudimentira, osim, bizarne, platonske, fascinacije svojim mladim ujakom, koji je sušta suprotnost njenog karaktera i koji je pokušao da je uvede u društveni život, ali je, nažalost, prerano otišao sa ovog sveta, i kasnije, još jednog momka koga poistovećuje sa svojim dajdžom, ali tu nailazi na razočarenje. Jeziva je i odbojna njena hladnoća prema majci koja joj je do poslednjeg trenutka života bila sluga i rob, i zahvaljujući čijim rodbinskim vezama su uspele da prebegnu iz Sarajeva u Beograd za vreme Velikog rata. Socijalno neinteligentna i neprilagođena, Rajka je prezrela bilo kakav vid interakcije sa svojim vršnjacima, odraslim u metropoli i naviknutim na savremenosti kojih se ona gnušala. Nastanjena na (tadašnjoj) periferiji Beograda (u Stiškoj ulici, koja se danas nalazi između Konjarnika i Malog Mokrog Luga), prezirala je graju i užurbanost metropole i jedino je među kovanicama nalazila utehu: „Oni [zlatnici ]imaju lepo ime i dobar zvuk kojeg uho ne može sito da se nasluša. To je neobični izgled u kom Gospođica uživa svakog dana, njen »prozor u svet«, njeno društvo i lektira, njena vera i porodica, njena hrana i razonoda. Posle svakog pregleda i prebrojavanja taj predeo je drugojačiji, i sama ne zna da li je veće, lepše i moćnije ono što on daje ili ono što obećava. Tu je osnov, smisao i cilj života. Pored toga blaga živi Gospođica. Mirna je, ali na oprezu, zmajski budna.“ Premda je u poznom dobu i sama uvidela da taj jalovi put, kojim je išla čitavog života, odavno više nema svrhu niti je utemeljen na bilo čemu što je razumno, ona je do kraja svojih dana ostala dosledna svom tvrdičluku, izopštena iz društva, sama i usamljena, uništena anksioznim strahovima i grabežom. Koliko je bila nebitna i neprimetna dok je hodala zemljom, toliko je i njena smrt ostala nevažna i nebitna okolini, i Andrić njome sasvim lepo zatvara pripovedački krug, započinjući pripovedanje svega par trenutaka pre njenog večnog odlaska, i vraćajući se u prošlost. Kao i svako delo koje smatram kvalitetnim, i ovo je u potpunosti neprepričljivo, pošto piscu nije primarna radnja, već je akcenat na priči i pripovedanju, te oslikavanju karaktera i njihovih reakcija i ponašanja u odnosu na delovanje sredine u kojoj se nalaze. Bez suvišnih misli i bez podacima pretrpanih pasusa, Andrićeva je naracija kao rečica neka, koja mirno krivuda koritom, i zeleni se od krajolika, dopuštajući da se uvrtloži tek ponegde, kad naiđe na neki tvrdoglavi kamen koji valja preskočiti ili ga pogurati dalje.
August 22, 2025
Each book I read offers a new perspective. In this post, I share my thoughts on this book in Persian and English. I hope this will be enjoyable for you :)
هر کتابی که می خوانم دریچه ای به دنیایی جدید است. تو این نوشته دیدگاه و تجربه ام از مطالعه ی این کتاب رو به دو زبان فارسی و انگلیسی با شما به اشتراک می ذارم امیدوارم خوندنش براتون لذتبخش باشه :)
Persian (فارسی)
"و رایکا خانم، سالها رؤیای بزرگی در سر می پخت که بر تمام زندگی اش سایه انداخته بود. رؤیایی واحد: پس دادن کفاره ی اشتباه های پدر. حالا که نجات پدر ممکن نبود، می شد با بی رحمی به خود و دیگران ، قولی را که داده بود عملی کند. این شیوه ای بود که او می شناخت. رؤیایش در طول سالیان خود به خود پوست انداخته و بزرگ شده بود. حالا دیگر نام هم داشت:(( میلیون)). [ از متن کتاب].
در دل کوچهپسکوچههای سنگفرششدهی سارایوو، جایی میان خاطرهی امپراتوریها و زمزمهی جنگهای قریبالوقوع، زنی زندگی میکند که نامش رایکا راداکوویچ است. ایوو آندریچ، نویسندهی نوبلیست یوگسلاوی، در این روایت کوتاه اما ژرف، نهتنها زندگی رایکا را به تصویر میکشد، بلکه پرده از بافت فرهنگی، تاریخی، سیاسی و اقتصادی یوگسلاویِ آن روزگار برمیدارد.
«خانمی از سارایوو» داستان زنیست که خساستش نه یک ویژگی سطحی، بلکه بازتابیست از زخمهای عمیق روحی و تاریخی. این کتاب، در عین اختصار، خواننده را به سفری درونی و بیرونی میبرد؛ سفری از روان انسان تا تاریخ پرآشوب بالکان.
زمینهی تاریخی و جغرافیایی بالکان 🗺️
شبهجزیرهی بالکان در اوایل قرن بیستم، صحنهی کشمکشهای سیاسی، قومی و مذهبی بود. پس از فروپاشی تدریجی امپراتوری عثمانی، کشورهای تازهاستقلالیافتهای چون صربستان، بلغارستان، یونان و مونتهنگرو برای تصاحب قلمروهای باقیمانده درگیر جنگهای خونینی شدند که به «جنگهای بالکان» معروفاند.
این تنشها، بهویژه در شهرهایی چون سارایوو، بستری فراهم آوردند برای شکلگیری شخصیتهایی چون رایکا راداکوویچ؛ زنانی که در دل آشوبهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، هویت خود را بازتعریف کردند. سارایوو، با موقعیت خاص جغرافیایی و تنوع قومیاش، بهنوعی نماد پیچیدگیهای بالکان بود؛ جایی که گذشتهی امپراتوریها با آیندهی نامعلوم ملتها گره خورده بود.
روانشناسی شخصیت و اقتصاد رفتاری🧩
رایکا راداکوویچ، در آغاز داستان، زنیست معمولی با دغدغههایی روزمره؛ اما با گذر زمان و در مواجهه با بحرانهایی چون ورشکستگی پدر و مرگ او، به تدریج به شخصیتی سختگیر، منزوی و وسواسی بدل میشود. آندریچ با نگاهی دقیق و روانکاوانه، نشان میدهد که خساست رایکا نه یک ویژگی سطحی، بلکه واکنشیست به ترسهای عمیق، فقدان امنیت روانی و نیاز به کنترل بر جهان اطراف.
از منظر اقتصاد رفتاری، این داستان نمونهایست از چگونگی شکلگیری رفتارهای مالی در بستر تجربههای عاطفی. رایکا بهتدریج تمام زندگیاش را وقف حفظ دارایی و انباشت پول میکند؛ نه از سر طمع، بلکه از سر اضطراب. این نگاه، خواننده را به تأملی تازه دربارهی منشأ رفتارهای اقتصادی انسان دعوت میکند؛ تأملی که شاید در خوانش اول به چشم نیاید، اما در عمق روایت، حضوری پررنگ دارد.
شخصیتپردازی و شباهتهای ادبی🪄
رایکا، با تمام پیچیدگیهایش، یادآور شخصیتهاییست که در ادبیات کلاسیک نیز با آنها مواجه شدهایم. یکی از نزدیکترین نمونهها، اسکارلت اُهارا در «بر باد رفته» است؛ زنی که در مواجهه با فروپاشی جهانش، به قدرت، پول و بقا پناه میبرد. هرچند اسکارلت خسیس نبود، اما در جاهطلبی، سرسختی و میل به کنترل، شباهتهایی بنیادین میان او و رایکا دیده میشود.
این مقایسه، نه برای همسانسازی، بلکه برای برجستهکردن جهانیبودن دغدغههاییست که زنان در دل بحرانهای اجتماعی با آنها روبهرو میشوند. رایکا، همچون اسکارلت، نماد زنیست که در برابر فروپاشی، به ساختن خود از نو میپردازد؛ هرچند بهایی که میپردازد، انزوای کامل و گسست از جهان انسانیست.
زبان طنز و ترجمهی ماهرانه 😄
یکی از ویژگیهای برجستهی «خانمی از سارایوو»، زبان طنز تلخ و گزندهایست که آندریچ در روایتش به کار میبرد. این طنز، نهتنها به روایت جان میبخشد، بلکه لایهای از نقد اجتماعی را نیز به متن اضافه میکند. مترجمان فارسی، با مهارتی ستودنی، توانسته���اند این لحن را حفظ کرده و به خوانندهی فارسیزبان منتقل کنند؛ کاری که در ترجمهی متون طنز، همواره دشوار و حساس است.
طنز آندریچ، گاه در توصیف رفتارهای رایکا، گاه در روایت فضای شهری، و گاه در نگاه به جامعهی اطراف، حضوری مؤثر دارد. این طنز، خواننده را هم میخنداند و به تفکر وا می دارد؛ چرا که پشت هر لبخند، حقیقتی تلخ نهفته است.
ارزش ادبی و ایدهی داستان ✍️
آندریچ در قالبی کوتاه، با دقت و ظرافتی مثالزدنی، به سراغ مفاهیمی میرود که معمولاً در دل رمانهای بلند پنهاناند. «خانمی از سارایوو» نشان میدهد که قدرت ادبیات در حجم نیست، بلکه در صداقت روایت و عمق نگاه است.
ایدهی داستان، در عین سادگی، لایهدار و تأملبرانگیز است؛ روایتی از درهمتنیدگی فرد و جامعه، و واکنشی انسانی در برابر فروپاشی
نگاهی واپسین به زنی در سایه🔍
«خانمی ��ز سارایوو» داستان زنیست که در دل بحران، به نظم و انباشت پناه میبرد؛ اما آنچه در نهایت نصیبش میشود، نه آرامش، بلکه انزواییست بیصدا. رایکا، با وسواسهای مالی و فاصلهاش از جهان انسانی، به نمادی بدل میشود از ترسهایی که در پس رفتارهای روزمره پنهان ماندهاند.
آندریچ با نگاهی دقیق و بیاغراق، نشان میدهد که چگونه یک زندگی میتواند در سکوت فرو رود؛ بیآنکه فریادی بلند شود، بیآنکه کسی متوجه شود. رایکا نه شکست خورده است و نه پیروز؛ او صرفاً باقی مانده، در خانهای پر از پول و تهی از زندگی. و همین باقیماندن، تلخترین شکل زیستن است.
این داستان کوتاه، با تمام سادگیاش، لایههایی از روان انسان، ساختارهای اجتماعی و اضطرابهای تاریخی را در خود دارد. روایتیست از زنی که در سایهها زندگی کرد، و در همان سایهها محو شد؛ بیآنکه جهان حتی لحظهای مکث کند.
English (انگلیسی)
And Miss. Rajka had been nurturing a grand dream for years—one that had cast its shadow over her entire life. A singular dream: to atone for her father's mistakes. Now that saving him was no longer possible, she could, with a quiet mercy toward herself and others, fulfill the promise she had once made. It was the only way she knew. Over the years, her dream had shed its skin and grown independently. And now, it even had a name: “Million.”
(From the book)
In the cobbled backstreets of Sarajevo, nestled between the memory of empires and the whispers of looming wars, lives a woman named Rajka Radaković. In this short yet profound narrative, Yugoslav Nobel laureate Ivo Andrić not only portrays Rajka’s life, but also unveils the cultural, historical, political, and economic fabric of Yugoslavia at the time.
The Woman from Sarajevo tells the story of a woman whose miserliness is not a superficial trait, but a reflection of deep psychological and historical wounds. Despite its brevity, the book takes the reader on both an inner and outer journey—from the human psyche to the turbulent history of the Balkans.
Historical and Geographical Context of the Balkans 🗺️
In the early 20th century, the Balkan Peninsula was a stage for political, ethnic, and religious conflicts. Following the gradual collapse of the Ottoman Empire, newly independent nations such as Serbia, Bulgaria, Greece, and Montenegro engaged in bloody territorial wars known as the Balkan Wars.
These tensions, especially in cities like Sarajevo, created fertile ground for the emergence of characters like Rajka Radaković—women who redefined their identities amid social, economic, and cultural upheaval. Sarajevo, with its unique geographical position and ethnic diversity, became a symbol of Balkan complexity—a place where the imperial past intertwined with the uncertain future of emerging nations.
Psychological Portrait and Behavioral Economics 🧩
At the story's beginning, Rajka Radaković is an ordinary woman with everyday concerns. But over time, and in the face of crises such as her father’s bankruptcy and death, she gradually transforms into a rigid, isolated, and obsessive figure. With a sharp and psychoanalytic lens, Andrić reveals that Rajka’s miserliness is not a shallow trait, but a response to deep fears, psychological insecurity, and a need for control over her surroundings.
From a behavioral economics perspective, the story exemplifies how financial behaviors are shaped by emotional experiences. Rajka increasingly dedicates her life to preserving wealth and accumulating money—not out of greed, but out of anxiety. This perspective invites readers to reconsider the roots of economic behavior—an insight that may not be apparent at first glance, but resonates deeply throughout the narrative.
Characterization and Literary Parallels🪄
Rajka, with all her complexities, evokes characters familiar from classical literature. One of the closest parallels is Scarlett O’Hara from Gone with the Wind—a woman who, in the face of her world’s collapse, seeks refuge in power, money, and survival. Though Scarlett is not miserly, her ambition, resilience, and desire for control echo fundamental similarities with Rajka.
This comparison is not meant to equate the two, but to highlight the universality of women's struggles amid social crises. Like Scarlett, Rajka symbolizes a woman who rebuilds herself in the face of collapse—though the price she pays is complete isolation and detachment from the human world.
Biting Humor and Skillful Translation 😄
One of the standout features of The Woman from Sarajevo is the bitter, biting humor Andrić employs throughout the narrative. This humor not only enlivens the story but also adds a layer of social critique. Persian translators, with admirable skill, have managed to preserve this tone and convey it to Persian-speaking readers—a feat that is always challenging and delicate when translating humor.
Andrić’s humor appears in descriptions of Rajka’s behavior, the urban atmosphere, and his observations of society. It makes the reader laugh and is thought-provoking—because behind every smile lies a bitter truth.
Literary Value and Story Concept ✍️
In a compact form, Andrić explores concepts often buried in lengthy novels, with exceptional precision and subtlety. The Woman from Sarajevo proves that literary power lies not in volume, but in the honesty of the narrative and the depth of its gaze.
The story’s concept is simple yet layered and thought-provoking—a narrative of the entanglement between individual and society, and a human response to collapse.
A Final Glance at a Woman in the Shadows🔍
The Woman from Sarajevo tells the story of a woman whoamidof crisis, seeks refuge in order and accumulation—but what she ultimately gains is not peace, but a silent isolation. Rajka, with her financial obsessions and detachment from the human world, becomes a symbol of the fears hidden behind everyday behaviors.
With a precise and unembellished gaze, Andrić shows how a life can fade into silence—without a cry, without anyone noticing. Rajka is neither defeated nor victorious; she simply remains, in a house full of money and devoid of life. And this mere remaining is the bitterest form of existence.
This short story, in all its simplicity, contains layers of human psychology, social structures, and historical anxiety. It is a narrative of a woman who lived in the shadows—and vanished in them—without the world pausing for even a moment.
هر کتابی که می خوانم دریچه ای به دنیایی جدید است. تو این نوشته دیدگاه و تجربه ام از مطالعه ی این کتاب رو به دو زبان فارسی و انگلیسی با شما به اشتراک می ذارم امیدوارم خوندنش براتون لذتبخش باشه :)
Persian (فارسی)
"و رایکا خانم، سالها رؤیای بزرگی در سر می پخت که بر تمام زندگی اش سایه انداخته بود. رؤیایی واحد: پس دادن کفاره ی اشتباه های پدر. حالا که نجات پدر ممکن نبود، می شد با بی رحمی به خود و دیگران ، قولی را که داده بود عملی کند. این شیوه ای بود که او می شناخت. رؤیایش در طول سالیان خود به خود پوست انداخته و بزرگ شده بود. حالا دیگر نام هم داشت:(( میلیون)). [ از متن کتاب].
در دل کوچهپسکوچههای سنگفرششدهی سارایوو، جایی میان خاطرهی امپراتوریها و زمزمهی جنگهای قریبالوقوع، زنی زندگی میکند که نامش رایکا راداکوویچ است. ایوو آندریچ، نویسندهی نوبلیست یوگسلاوی، در این روایت کوتاه اما ژرف، نهتنها زندگی رایکا را به تصویر میکشد، بلکه پرده از بافت فرهنگی، تاریخی، سیاسی و اقتصادی یوگسلاویِ آن روزگار برمیدارد.
«خانمی از سارایوو» داستان زنیست که خساستش نه یک ویژگی سطحی، بلکه بازتابیست از زخمهای عمیق روحی و تاریخی. این کتاب، در عین اختصار، خواننده را به سفری درونی و بیرونی میبرد؛ سفری از روان انسان تا تاریخ پرآشوب بالکان.
زمینهی تاریخی و جغرافیایی بالکان 🗺️
شبهجزیرهی بالکان در اوایل قرن بیستم، صحنهی کشمکشهای سیاسی، قومی و مذهبی بود. پس از فروپاشی تدریجی امپراتوری عثمانی، کشورهای تازهاستقلالیافتهای چون صربستان، بلغارستان، یونان و مونتهنگرو برای تصاحب قلمروهای باقیمانده درگیر جنگهای خونینی شدند که به «جنگهای بالکان» معروفاند.
این تنشها، بهویژه در شهرهایی چون سارایوو، بستری فراهم آوردند برای شکلگیری شخصیتهایی چون رایکا راداکوویچ؛ زنانی که در دل آشوبهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، هویت خود را بازتعریف کردند. سارایوو، با موقعیت خاص جغرافیایی و تنوع قومیاش، بهنوعی نماد پیچیدگیهای بالکان بود؛ جایی که گذشتهی امپراتوریها با آیندهی نامعلوم ملتها گره خورده بود.
روانشناسی شخصیت و اقتصاد رفتاری🧩
رایکا راداکوویچ، در آغاز داستان، زنیست معمولی با دغدغههایی روزمره؛ اما با گذر زمان و در مواجهه با بحرانهایی چون ورشکستگی پدر و مرگ او، به تدریج به شخصیتی سختگیر، منزوی و وسواسی بدل میشود. آندریچ با نگاهی دقیق و روانکاوانه، نشان میدهد که خساست رایکا نه یک ویژگی سطحی، بلکه واکنشیست به ترسهای عمیق، فقدان امنیت روانی و نیاز به کنترل بر جهان اطراف.
از منظر اقتصاد رفتاری، این داستان نمونهایست از چگونگی شکلگیری رفتارهای مالی در بستر تجربههای عاطفی. رایکا بهتدریج تمام زندگیاش را وقف حفظ دارایی و انباشت پول میکند؛ نه از سر طمع، بلکه از سر اضطراب. این نگاه، خواننده را به تأملی تازه دربارهی منشأ رفتارهای اقتصادی انسان دعوت میکند؛ تأملی که شاید در خوانش اول به چشم نیاید، اما در عمق روایت، حضوری پررنگ دارد.
شخصیتپردازی و شباهتهای ادبی🪄
رایکا، با تمام پیچیدگیهایش، یادآور شخصیتهاییست که در ادبیات کلاسیک نیز با آنها مواجه شدهایم. یکی از نزدیکترین نمونهها، اسکارلت اُهارا در «بر باد رفته» است؛ زنی که در مواجهه با فروپاشی جهانش، به قدرت، پول و بقا پناه میبرد. هرچند اسکارلت خسیس نبود، اما در جاهطلبی، سرسختی و میل به کنترل، شباهتهایی بنیادین میان او و رایکا دیده میشود.
این مقایسه، نه برای همسانسازی، بلکه برای برجستهکردن جهانیبودن دغدغههاییست که زنان در دل بحرانهای اجتماعی با آنها روبهرو میشوند. رایکا، همچون اسکارلت، نماد زنیست که در برابر فروپاشی، به ساختن خود از نو میپردازد؛ هرچند بهایی که میپردازد، انزوای کامل و گسست از جهان انسانیست.
زبان طنز و ترجمهی ماهرانه 😄
یکی از ویژگیهای برجستهی «خانمی از سارایوو»، زبان طنز تلخ و گزندهایست که آندریچ در روایتش به کار میبرد. این طنز، نهتنها به روایت جان میبخشد، بلکه لایهای از نقد اجتماعی را نیز به متن اضافه میکند. مترجمان فارسی، با مهارتی ستودنی، توانسته���اند این لحن را حفظ کرده و به خوانندهی فارسیزبان منتقل کنند؛ کاری که در ترجمهی متون طنز، همواره دشوار و حساس است.
طنز آندریچ، گاه در توصیف رفتارهای رایکا، گاه در روایت فضای شهری، و گاه در نگاه به جامعهی اطراف، حضوری مؤثر دارد. این طنز، خواننده را هم میخنداند و به تفکر وا می دارد؛ چرا که پشت هر لبخند، حقیقتی تلخ نهفته است.
ارزش ادبی و ایدهی داستان ✍️
آندریچ در قالبی کوتاه، با دقت و ظرافتی مثالزدنی، به سراغ مفاهیمی میرود که معمولاً در دل رمانهای بلند پنهاناند. «خانمی از سارایوو» نشان میدهد که قدرت ادبیات در حجم نیست، بلکه در صداقت روایت و عمق نگاه است.
ایدهی داستان، در عین سادگی، لایهدار و تأملبرانگیز است؛ روایتی از درهمتنیدگی فرد و جامعه، و واکنشی انسانی در برابر فروپاشی
نگاهی واپسین به زنی در سایه🔍
«خانمی ��ز سارایوو» داستان زنیست که در دل بحران، به نظم و انباشت پناه میبرد؛ اما آنچه در نهایت نصیبش میشود، نه آرامش، بلکه انزواییست بیصدا. رایکا، با وسواسهای مالی و فاصلهاش از جهان انسانی، به نمادی بدل میشود از ترسهایی که در پس رفتارهای روزمره پنهان ماندهاند.
آندریچ با نگاهی دقیق و بیاغراق، نشان میدهد که چگونه یک زندگی میتواند در سکوت فرو رود؛ بیآنکه فریادی بلند شود، بیآنکه کسی متوجه شود. رایکا نه شکست خورده است و نه پیروز؛ او صرفاً باقی مانده، در خانهای پر از پول و تهی از زندگی. و همین باقیماندن، تلخترین شکل زیستن است.
این داستان کوتاه، با تمام سادگیاش، لایههایی از روان انسان، ساختارهای اجتماعی و اضطرابهای تاریخی را در خود دارد. روایتیست از زنی که در سایهها زندگی کرد، و در همان سایهها محو شد؛ بیآنکه جهان حتی لحظهای مکث کند.
English (انگلیسی)
And Miss. Rajka had been nurturing a grand dream for years—one that had cast its shadow over her entire life. A singular dream: to atone for her father's mistakes. Now that saving him was no longer possible, she could, with a quiet mercy toward herself and others, fulfill the promise she had once made. It was the only way she knew. Over the years, her dream had shed its skin and grown independently. And now, it even had a name: “Million.”
(From the book)
In the cobbled backstreets of Sarajevo, nestled between the memory of empires and the whispers of looming wars, lives a woman named Rajka Radaković. In this short yet profound narrative, Yugoslav Nobel laureate Ivo Andrić not only portrays Rajka’s life, but also unveils the cultural, historical, political, and economic fabric of Yugoslavia at the time.
The Woman from Sarajevo tells the story of a woman whose miserliness is not a superficial trait, but a reflection of deep psychological and historical wounds. Despite its brevity, the book takes the reader on both an inner and outer journey—from the human psyche to the turbulent history of the Balkans.
Historical and Geographical Context of the Balkans 🗺️
In the early 20th century, the Balkan Peninsula was a stage for political, ethnic, and religious conflicts. Following the gradual collapse of the Ottoman Empire, newly independent nations such as Serbia, Bulgaria, Greece, and Montenegro engaged in bloody territorial wars known as the Balkan Wars.
These tensions, especially in cities like Sarajevo, created fertile ground for the emergence of characters like Rajka Radaković—women who redefined their identities amid social, economic, and cultural upheaval. Sarajevo, with its unique geographical position and ethnic diversity, became a symbol of Balkan complexity—a place where the imperial past intertwined with the uncertain future of emerging nations.
Psychological Portrait and Behavioral Economics 🧩
At the story's beginning, Rajka Radaković is an ordinary woman with everyday concerns. But over time, and in the face of crises such as her father’s bankruptcy and death, she gradually transforms into a rigid, isolated, and obsessive figure. With a sharp and psychoanalytic lens, Andrić reveals that Rajka’s miserliness is not a shallow trait, but a response to deep fears, psychological insecurity, and a need for control over her surroundings.
From a behavioral economics perspective, the story exemplifies how financial behaviors are shaped by emotional experiences. Rajka increasingly dedicates her life to preserving wealth and accumulating money—not out of greed, but out of anxiety. This perspective invites readers to reconsider the roots of economic behavior—an insight that may not be apparent at first glance, but resonates deeply throughout the narrative.
Characterization and Literary Parallels🪄
Rajka, with all her complexities, evokes characters familiar from classical literature. One of the closest parallels is Scarlett O’Hara from Gone with the Wind—a woman who, in the face of her world’s collapse, seeks refuge in power, money, and survival. Though Scarlett is not miserly, her ambition, resilience, and desire for control echo fundamental similarities with Rajka.
This comparison is not meant to equate the two, but to highlight the universality of women's struggles amid social crises. Like Scarlett, Rajka symbolizes a woman who rebuilds herself in the face of collapse—though the price she pays is complete isolation and detachment from the human world.
Biting Humor and Skillful Translation 😄
One of the standout features of The Woman from Sarajevo is the bitter, biting humor Andrić employs throughout the narrative. This humor not only enlivens the story but also adds a layer of social critique. Persian translators, with admirable skill, have managed to preserve this tone and convey it to Persian-speaking readers—a feat that is always challenging and delicate when translating humor.
Andrić’s humor appears in descriptions of Rajka’s behavior, the urban atmosphere, and his observations of society. It makes the reader laugh and is thought-provoking—because behind every smile lies a bitter truth.
Literary Value and Story Concept ✍️
In a compact form, Andrić explores concepts often buried in lengthy novels, with exceptional precision and subtlety. The Woman from Sarajevo proves that literary power lies not in volume, but in the honesty of the narrative and the depth of its gaze.
The story’s concept is simple yet layered and thought-provoking—a narrative of the entanglement between individual and society, and a human response to collapse.
A Final Glance at a Woman in the Shadows🔍
The Woman from Sarajevo tells the story of a woman whoamidof crisis, seeks refuge in order and accumulation—but what she ultimately gains is not peace, but a silent isolation. Rajka, with her financial obsessions and detachment from the human world, becomes a symbol of the fears hidden behind everyday behaviors.
With a precise and unembellished gaze, Andrić shows how a life can fade into silence—without a cry, without anyone noticing. Rajka is neither defeated nor victorious; she simply remains, in a house full of money and devoid of life. And this mere remaining is the bitterest form of existence.
This short story, in all its simplicity, contains layers of human psychology, social structures, and historical anxiety. It is a narrative of a woman who lived in the shadows—and vanished in them—without the world pausing for even a moment.
December 13, 2015
"Nebo je nad Beogradom prostrano i visoko, promenljivo a uvek lepo. ... Uvek lepo i bogato, kao naknada ovoj čudnoj varoši za sve ono čega u njoj nema i uteha zbog svega onog što ne bi trebalo da bude."
Andrićev na prvi pogled jednostavan roman, koji u centar postavlja životnu priču potpuno jednodimenzionalne ličnosti, Rajke Radaković, devojke iz Sarajeva koja nakon smrti oca obećava da će život utemeljiti na štednji. Iz dana u dan, u toj svojoj nameri je sve revnosnija, postaje tvrdica koja preživljava Prvi svetski rat u Sarajevu, a nakon toga je život vodi u Beograd.
S druge strane, priča je postavljena na interesantnu istorijsku pozadinu, pa nam tako Andrić na bazi svog iskustva, sjajno opisuje atmosferu u Sarajevu pred izbijanje i nakon Prvog svetskog rata, kao i atmosferu u brzo rastućem Beogradu dvadesetih godina 20. veka.
Andrić je sjajan pripovedač; priča tako jednostavno i jasno, a opet sa povremenim dubokim filozofskim pogledima (vidi dole) i lepim rečenicama koje prosto vrište "Podvuci me i pročitaj ponovo!" Podseća me na Tolstoja u njegovim kraćim delima, a poneki paragrafi u kojima se glavni lik bori sam sa sobom, na Hugoove čuvene interne dialoge i unutrašnje ratove u Jadnicima. Čitajući, imaš onaj stari dobar osećaj blago ubrzanog rada srca, a istovremeno osećaj nervoze i neprijatnosti, pošto si svedok propadanja nečijeg života, a ne možeš ništa učiniti po tom pitanju.
Iako je jasno da je Gospodjica negativan lik i da je Andrić kritikuje kao tvrdicu, koja zbog svoje filozofije ima suviše jednostavan i neispunjen život, kako je razvoj njenog lika napredovao, počeo sam da se pitam: da li je treba žaliti? Živela je život kakav joj je jedino mogao doneti sreću i zadovoljstvo. Čitaocu možda takav život izgleda loše, ali Rajki je donosio ispunjenje njenih želja i planova. Na neki način, svojstven samo njoj, bila je srećna.
"Tako su Gospodjici brzo i neosetno prolazile godine. Vreme muči i zamara samo one koji žive zauzeti jedino ništavnim brigama o svojoj ličnosti i svojim uživanjima, ali ono je kratko i neosetno onima koji, zaboravljajući sebe, rade na ma kakvom poslu koji ih prevazilazi; mereno veličinom jednog smelog i neostvarljivog sna, ono gotovo i ne postoji."
Andrićev na prvi pogled jednostavan roman, koji u centar postavlja životnu priču potpuno jednodimenzionalne ličnosti, Rajke Radaković, devojke iz Sarajeva koja nakon smrti oca obećava da će život utemeljiti na štednji. Iz dana u dan, u toj svojoj nameri je sve revnosnija, postaje tvrdica koja preživljava Prvi svetski rat u Sarajevu, a nakon toga je život vodi u Beograd.
S druge strane, priča je postavljena na interesantnu istorijsku pozadinu, pa nam tako Andrić na bazi svog iskustva, sjajno opisuje atmosferu u Sarajevu pred izbijanje i nakon Prvog svetskog rata, kao i atmosferu u brzo rastućem Beogradu dvadesetih godina 20. veka.
Andrić je sjajan pripovedač; priča tako jednostavno i jasno, a opet sa povremenim dubokim filozofskim pogledima (vidi dole) i lepim rečenicama koje prosto vrište "Podvuci me i pročitaj ponovo!" Podseća me na Tolstoja u njegovim kraćim delima, a poneki paragrafi u kojima se glavni lik bori sam sa sobom, na Hugoove čuvene interne dialoge i unutrašnje ratove u Jadnicima. Čitajući, imaš onaj stari dobar osećaj blago ubrzanog rada srca, a istovremeno osećaj nervoze i neprijatnosti, pošto si svedok propadanja nečijeg života, a ne možeš ništa učiniti po tom pitanju.
Iako je jasno da je Gospodjica negativan lik i da je Andrić kritikuje kao tvrdicu, koja zbog svoje filozofije ima suviše jednostavan i neispunjen život, kako je razvoj njenog lika napredovao, počeo sam da se pitam: da li je treba žaliti? Živela je život kakav joj je jedino mogao doneti sreću i zadovoljstvo. Čitaocu možda takav život izgleda loše, ali Rajki je donosio ispunjenje njenih želja i planova. Na neki način, svojstven samo njoj, bila je srećna.
"Tako su Gospodjici brzo i neosetno prolazile godine. Vreme muči i zamara samo one koji žive zauzeti jedino ništavnim brigama o svojoj ličnosti i svojim uživanjima, ali ono je kratko i neosetno onima koji, zaboravljajući sebe, rade na ma kakvom poslu koji ih prevazilazi; mereno veličinom jednog smelog i neostvarljivog sna, ono gotovo i ne postoji."
May 17, 2018
Η δεσποινίδα έτσι όπως την έφτιαξε ο Andric είναι ένα πρόσωπο αρκετά αντιπαθητικό ώστε να θες να της χώσεις μια στα μούτρα, άλλο τόσο θλιβερό ώστε να την συμπονέσεις και τόσο ανθρώπινα και ζοφερά δημιουργημένο από το παρελθόν και την επιρροή του ώστε να την κατανοήσεις. Από την άποψη της χαρτογράφησης του χαρακτήρα, ο συγγραφέας πέτυχε διάνα.
Σε εκείνο που με έχασε ήταν στην ροή της ιστορίας του καθώς προσωπικά δεν μου κέντρισε το ενδιαφέρον. Αυτό ωστόσο δεν αφαιρεί σε τίποτα από την αφηγηματική δεινότητα του Andric, απλώς μου έδωσε την αίσθηση ότι αυτά που είχε να πει θα τα κατάφερνε και σε μικρότερης έκτασης περιγραφές.
Το φινάλε (αν και προδιαγεγραμμένο όπως σε κάθε τέτοια περίπτωση ανθρώπων) μπορεί να χαρακτηριστεί και ως λύτρωση ενός κατά βάση άρρωστου και απόλυτα δυστυχισμένου ατόμου.
Ίσως να είχα υψηλότερες προσδοκίες και το κατά τι λιγότερο, μου δημιούργησε απογοήτευση. Όπως και να είναι, στο μέλλον θα δοκιμάσω και άλλες ιστορίες του Andric.
Σε εκείνο που με έχασε ήταν στην ροή της ιστορίας του καθώς προσωπικά δεν μου κέντρισε το ενδιαφέρον. Αυτό ωστόσο δεν αφαιρεί σε τίποτα από την αφηγηματική δεινότητα του Andric, απλώς μου έδωσε την αίσθηση ότι αυτά που είχε να πει θα τα κατάφερνε και σε μικρότερης έκτασης περιγραφές.
Το φινάλε (αν και προδιαγεγραμμένο όπως σε κάθε τέτοια περίπτωση ανθρώπων) μπορεί να χαρακτηριστεί και ως λύτρωση ενός κατά βάση άρρωστου και απόλυτα δυστυχισμένου ατόμου.
Ίσως να είχα υψηλότερες προσδοκίες και το κατά τι λιγότερο, μου δημιούργησε απογοήτευση. Όπως και να είναι, στο μέλλον θα δοκιμάσω και άλλες ιστορίες του Andric.
August 6, 2016
4.5stars Πόσο απαίσια και αντιπαθητική ,αν και αξιολύπητη μέσα στη μονομανία της,"ηρωΐδα" αλλά πόσο ωραίο βιβλίο,τι καταπληκτικό ψυχογράφημα!Η γραφή του Άντριτς μου θύμησε παλιά καλά κλασικά βιβλία,με πολύ ωραία γλώσσα ,υπέροχες περιγραφές που ζωντανεύουν την εποχή ,τον χώρο και τους ανθρώπους και σε κάνουν να νιώθεις οτι τους βλέπεις και τους αγγίζεις.Η ίδια η Δεσποινίδα δεν σε αφήνει να την συμπαθήσεις.Ενώ στην αρχή την δικαιολογεις και στην πορεία κάποιες στιγμές την λυπάσαι ,καταλήγεις στο τέλος να λες :καλα να πάθεις!
Μου άρεσε πάρα πολύ και θέλω να διαβάσω και άλλα βιβλία του Άντριτς.
Μου άρεσε πάρα πολύ και θέλω να διαβάσω και άλλα βιβλία του Άντριτς.
March 19, 2024
Fantastic read, Nobel Prize worthy for sure - again Dr Andrić deploying his favourite chronicle narrative to present the story of Sarajevo during WWI and the tale of Belgrade in the aftermath of the war - but stepping away from the collective, Dr Andrić spins his historically accurate web through the eyes of a woman, one Raika Radaković, whose sole driving force in life is stinginess.
This is a somewhat personal chronicle for Dr Andrić : having been born and raised in Bosnia in an Orthodox Christian (Serb) family, the start of WWII catching him in Germany where he worked as Ambassador to Yugoslavia. He famously returns to Belgrade hours before the first bombs fall on the city and spends the war years in Belgrade, having prior refused the German government's offer to evacuate to Switzerland or Zagreb without his staff. Dr Andrić refused to leave his apartment even during the heaviest bombing. In October 1944, the Partisans and the Red Army drove the Germans out of Belgrade.
The pendulum in this book swings between actively chuckling at an entertaining psychological satire and sighing at the tragedy of Miss Raika's life: on his death bed, Raika's father forces her to promise she will dedicate her life to thrift and saving money at the expense of all - and Raika, dutiful daughter, does just that: she dismisses loyal servants, and removes all comforts throughout the house such as rugs, coffee, pictures on the wall (apart from the ones with her father) until her mother's death when she even removes the grandfather clock and flower pots and she does not take care of her health, preferring to patch up old socks in dark, cold rooms long after sundown.
"She bought tin safe-boxes and divided up the bills [Swiss francs, Turkish liras, Hungarian kronen, Austrian kronen] and the [American] gold and hid them in the tile ovens throughout the rooms or stuffed them into secret crannies which she then boarded up."
Miss Raika is a Serb living in Sarajevo who does not offer any assistance to the people during the War. Reminiscent of Scarlett O'Hara, she is amongst the first women to take control of her money and business, to the consternation of the Community. A rich war profiteer, she was lending money at high interest for many years - after the war, the locals called her the biggest usurer in Bosnia and she is forced to move to Belgrade to escape the wrath of the Community - Orthodox, Catholic, Muslim and Jewish.
"Among the people, Miss Raika already had a set reputation - an unlovely and unusual one in every respect - first for being a queer and revolting child-freak, and then for being Miss Moneygrub, and a person without pride of feeling, a monster amongst womenfolk, a kind of modern day witch."
But Miss Raika does not understand this wrath of the Community. Nor is she too interested - all she is cares about is thrift and saving money. And her Uncle Vlado, her favourite relative who died young, having spent his entire fortune on comforts and friends, something Miss Raika cannot understand but this only intensifies the "motherly tenderness" towards him.
In Belgrade Miss Raika meets Ratko Ratković and, to my utter astonishment, I stumble across Lacan and most importantly, the nonpareil Madame Clawdia Chauchat, on a hiatus from Bergdorf (see here): when Clawdia looks at Hans Castorp she looks at him with Pribislav's eyes - when Ratko speaks to Miss Raika, he speaks with Uncle Vlado's voice and moves with Uncle Vlado's body - this is Lacan's agalma, the Trojan horse, the shiny jewel that blinds her and she even forgets the holy oath to her holy father.
All this transfers deeply into (what I believe is also) Dr Andrić's criticism against a patriarchal society. It took him two expansive chronicles to get to the Woman's side - sure the other two books include some female characters but they don't necessarily drive the plotline - and therein lies my point: even here, the main character is a Woman but the plot is ultimately driven by a Man. It is Raika's father who drives the plotline, from the grave. Traumatised by his death monologue, Raika's driving force (and the drive of the plotline) becomes her father's advice on frugality and detachment, to her fatal detriment: she dies alone and forgotten, not having quite lived at all.
Ultimately a sad story.
***
"When he went shopping for eggs, he brought along an iron ring to measure the diameter of the egg; that egg that went clear through the ring was not for him."
"She is like a wild pear tree so far from the road she's no earthly use to anyone."
"Across the page of the newspaper, large-sized letters announced that the Serbian army had been destroyed and that, pressed by the Germans, Austrians and Bulgarians, it was falling back into impassable [Albanian] mountains, leaving behind all supplies. The Serbian army no longer exists. 'I weep because everything that's Serbian is weeping.' "
"The past was close at hand, memories flocked back of themselves. She loved to remember her beginnings. They were, so to speak, a time of poetry in her life."
"Learn never to let yourself be confused or seduced by words. Look only at the thing in question; as for the name people have given it, leave that to those who dreamed it up in order to distract your attention."
"It is these brief and vicious flare-ups in a schoolyard, these first astounding and wounding human words, which one can never forget afterwards, for those that come later merely twist the knife in the original wound."
"And memories, once started, don't stay at the beginning."
This is a somewhat personal chronicle for Dr Andrić : having been born and raised in Bosnia in an Orthodox Christian (Serb) family, the start of WWII catching him in Germany where he worked as Ambassador to Yugoslavia. He famously returns to Belgrade hours before the first bombs fall on the city and spends the war years in Belgrade, having prior refused the German government's offer to evacuate to Switzerland or Zagreb without his staff. Dr Andrić refused to leave his apartment even during the heaviest bombing. In October 1944, the Partisans and the Red Army drove the Germans out of Belgrade.
The pendulum in this book swings between actively chuckling at an entertaining psychological satire and sighing at the tragedy of Miss Raika's life: on his death bed, Raika's father forces her to promise she will dedicate her life to thrift and saving money at the expense of all - and Raika, dutiful daughter, does just that: she dismisses loyal servants, and removes all comforts throughout the house such as rugs, coffee, pictures on the wall (apart from the ones with her father) until her mother's death when she even removes the grandfather clock and flower pots and she does not take care of her health, preferring to patch up old socks in dark, cold rooms long after sundown.
"She bought tin safe-boxes and divided up the bills [Swiss francs, Turkish liras, Hungarian kronen, Austrian kronen] and the [American] gold and hid them in the tile ovens throughout the rooms or stuffed them into secret crannies which she then boarded up."
Miss Raika is a Serb living in Sarajevo who does not offer any assistance to the people during the War. Reminiscent of Scarlett O'Hara, she is amongst the first women to take control of her money and business, to the consternation of the Community. A rich war profiteer, she was lending money at high interest for many years - after the war, the locals called her the biggest usurer in Bosnia and she is forced to move to Belgrade to escape the wrath of the Community - Orthodox, Catholic, Muslim and Jewish.
"Among the people, Miss Raika already had a set reputation - an unlovely and unusual one in every respect - first for being a queer and revolting child-freak, and then for being Miss Moneygrub, and a person without pride of feeling, a monster amongst womenfolk, a kind of modern day witch."
But Miss Raika does not understand this wrath of the Community. Nor is she too interested - all she is cares about is thrift and saving money. And her Uncle Vlado, her favourite relative who died young, having spent his entire fortune on comforts and friends, something Miss Raika cannot understand but this only intensifies the "motherly tenderness" towards him.
In Belgrade Miss Raika meets Ratko Ratković and, to my utter astonishment, I stumble across Lacan and most importantly, the nonpareil Madame Clawdia Chauchat, on a hiatus from Bergdorf (see here): when Clawdia looks at Hans Castorp she looks at him with Pribislav's eyes - when Ratko speaks to Miss Raika, he speaks with Uncle Vlado's voice and moves with Uncle Vlado's body - this is Lacan's agalma, the Trojan horse, the shiny jewel that blinds her and she even forgets the holy oath to her holy father.
All this transfers deeply into (what I believe is also) Dr Andrić's criticism against a patriarchal society. It took him two expansive chronicles to get to the Woman's side - sure the other two books include some female characters but they don't necessarily drive the plotline - and therein lies my point: even here, the main character is a Woman but the plot is ultimately driven by a Man. It is Raika's father who drives the plotline, from the grave. Traumatised by his death monologue, Raika's driving force (and the drive of the plotline) becomes her father's advice on frugality and detachment, to her fatal detriment: she dies alone and forgotten, not having quite lived at all.
Ultimately a sad story.
***
"When he went shopping for eggs, he brought along an iron ring to measure the diameter of the egg; that egg that went clear through the ring was not for him."
"She is like a wild pear tree so far from the road she's no earthly use to anyone."
"Across the page of the newspaper, large-sized letters announced that the Serbian army had been destroyed and that, pressed by the Germans, Austrians and Bulgarians, it was falling back into impassable [Albanian] mountains, leaving behind all supplies. The Serbian army no longer exists. 'I weep because everything that's Serbian is weeping.' "
"The past was close at hand, memories flocked back of themselves. She loved to remember her beginnings. They were, so to speak, a time of poetry in her life."
"Learn never to let yourself be confused or seduced by words. Look only at the thing in question; as for the name people have given it, leave that to those who dreamed it up in order to distract your attention."
"It is these brief and vicious flare-ups in a schoolyard, these first astounding and wounding human words, which one can never forget afterwards, for those that come later merely twist the knife in the original wound."
"And memories, once started, don't stay at the beginning."
October 9, 2017
Κάπου το έχασα εγώ...κάπου με έχασε αυτό. Όταν ξεκινάς την ανάγνωση ενός βιβλίου με τόσο καλές κριτικές και ακόμη περισσότερο όταν ο συγγραφέας του έχει συνδέσει το όνομά του με ένα βραβείο Νόμπελ, θεωρώ πως είναι αδύνατον να μην έχεις υψηλές προσδοκίες. Η γραφή του Ivo Andrić είναι ωραία και η ανάγνωση κυλάει ροϊκά αλλά παρ' όλα αυτά σταμάτησα αρκετές φορές λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος ή θεματικής στατικότητας. Είναι γεγονός πώς θίγει κάποια ζητήματα και πλαισιώνει την αφήγησή του σε ένα ωραία πλασμένο σκηνικό πολέμου αλλά στο τέλος έμεινα με το αίσθημα και την εντύπωση πως ο,τι πήρα από αυτό το βιβλίο θα μπορούσα να το πάρω κι από 50 μόνο σελίδες. Επιφυλάσσομαι για μία δεύτερη ανάγνωση στο μέλλον...!
March 5, 2020
Είναι αυτά που αδόκιμα ονομάζω "αθόρυβα αριστουργήματα"! Μια απλή ιστορία, μιας απλής γυναίκας γραμμένη με τρόπο τέτοιο που σου προσφέρει μια αναγνωστική απόλαυση και παράλληλα ακτινογραφεί την περίοδο που διαδραματίζεται η ζωή του ήρωα. Έχοντας διαβάσει δύο βιβλία του συγγραφέα μπορώ δικαίως να πω ότι ναι άξιζε το Νόμπελ που πήρε. Να διαβάσετε το βιβλίο και να περιηγηθείτε στον κόσμο ενός κοριτσιού που η χρεωκοπία και ο θάνατος του πατέρας της, επηρέασε όλη της τη ζωή. Κι όλα με μια αριστουργηματική πένα...
October 2, 2017
Είχα που λέτε αυτή την κατηγορία στον μαραθώνιο
B.R.A.CE. 2017 ένα βιβλίο που κέρδισε το βραβείο Νόμπελ
και ψάχνοντας στα αδιάβαστα βρήκα αυτό το βιβλίο. Το ξεκίνησα ψιλοαδιάφορα μιας και δεν είχα ιδέα τι και πως. Απλά ταίριαζε στην κατηγορία του μαραθωνίου και ήταν και σχετικά μικρό.
Τι διαμαντάκι είναι! Τι υπέροχο κείμενο! Πόσο ξεχωριστή η ηρωίδα και το σκεπτικό της. Παρασύρθηκα στην αφήγηση κι ενώ από την αρχή ξέρεις το τέλος, το πως οδηγήθηκε σε αυτό και το πως επέρχεται η κάθαρση είναι μοναδικό. Η πλοκή της ιστορίας, η εξέλιξη και η λύτρωση στο τέλος, ένα αριστούργημα!
Μια ηρωίδα που έχει την λογική και τους λόγους της, η συμπεριφορά της έχει κι εξήγηση κι αιτία και δικαιολογία. Και εγώ, ο αναγνώστης να αναρωτιέμαι αν την αντιπαθώ ή αν την καταλαβαίνω, ακόμα κι αν την δικαιολογώ. Πως η επέμβαση ενός ανθρώπου που αγαπάμε και σεβόμαστε ( στην περίπτωση μας ο πατέρας της ) με το να εκφράσει την γνώμη του και την προτροπή του προς την οικονομία, έφερε τα πάνω κάτω στην ζωή της Δεσποινίδας. Πόσο διαφορετική πορεία θα είχε σαν άνθρωπος εάν "έλειπαν" τα τελευταία λόγια του πατέρα. Και σε όλη την πορεία της στην ζωή αναρωτιέσαι, έτσι είναι ένας τέτοιος άνθρωπος;
Ήρθα λίγο σε κόντρα με τις απόψεις μου και την αρνητικότητα που έχω απέναντι στον τσιγκούνη άνθρωπο. Μου έδωσε λίγο το επιχείρημα της αμφιβολίας ( που ξέρεις τι έχει περάσει κι αυτός κι είναι έτσι; )
Χαίρομαι πολύ που αυτό το βιβλίο βρέθηκε στον δρόμο μου! Ελπίζω και στον δικό σας!
Τι διαμαντάκι είναι! Τι υπέροχο κείμενο! Πόσο ξεχωριστή η ηρωίδα και το σκεπτικό της. Παρασύρθηκα στην αφήγηση κι ενώ από την αρχή ξέρεις το τέλος, το πως οδηγήθηκε σε αυτό και το πως επέρχεται η κάθαρση είναι μοναδικό. Η πλοκή της ιστορίας, η εξέλιξη και η λύτρωση στο τέλος, ένα αριστούργημα!
Μια ηρωίδα που έχει την λογική και τους λόγους της, η συμπεριφορά της έχει κι εξήγηση κι αιτία και δικαιολογία. Και εγώ, ο αναγνώστης να αναρωτιέμαι αν την αντιπαθώ ή αν την καταλαβαίνω, ακόμα κι αν την δικαιολογώ. Πως η επέμβαση ενός ανθρώπου που αγαπάμε και σεβόμαστε ( στην περίπτωση μας ο πατέρας της ) με το να εκφράσει την γνώμη του και την προτροπή του προς την οικονομία, έφερε τα πάνω κάτω στην ζωή της Δεσποινίδας. Πόσο διαφορετική πορεία θα είχε σαν άνθρωπος εάν "έλειπαν" τα τελευταία λόγια του πατέρα. Και σε όλη την πορεία της στην ζωή αναρωτιέσαι, έτσι είναι ένας τέτοιος άνθρωπος;
Ήρθα λίγο σε κόντρα με τις απόψεις μου και την αρνητικότητα που έχω απέναντι στον τσιγκούνη άνθρωπο. Μου έδωσε λίγο το επιχείρημα της αμφιβολίας ( που ξέρεις τι έχει περάσει κι αυτός κι είναι έτσι; )
Χαίρομαι πολύ που αυτό το βιβλίο βρέθηκε στον δρόμο μου! Ελπίζω και στον δικό σας!
July 9, 2020
Να είμαι τελείως ειλικρινής. Ούτε ήξερα, ούτε είχα ακούσει ποτέ το όνομα Άντριτς, πόσο μάλλον για έναν νομπελίστα Άντριτς. Αλλά δηλώνω ενθουσιασμένος που τον έμαθα και διάβασα τη Δεσποινίδα. Εξαιρετικό ψυχογράφημα αναμειγμένο με τη δυστοπία. Περιγράφει πολύ καλά τη ματαιότητα της υπερπροσπάθειας που κάνουμε καθημερινά για λίγα παραπάνω χρήματα.. Εύκολο πενταράκι!
May 6, 2023
https://kansasbooks.blogspot.com/2023...
" Habían robado la tierra. No, no la habían robado. Había pasado algo mucho más monstruoso e irritante: el concepto del dinero había desaparecido. Esa palabra había perdido su significado. Los ducados no eran más que fichas de juego, los billetes habían ido a a parar a la basura, como prospectos de anuncios que se repartían a los transeúntes y que éstos tiraban enseguida. Las acciones se apilaban junto a revistas."
No podía faltar Ivo Andric en mi exploración sobre la literatura balcánica, exploración un tanto caótica, también es verdad, sin orden cronológico ni concierto, pero así y todo no podía dejar escapar a Andric, autor serbio-croata que ganó el premio Nobel de Literatura en 1961. Andric escribió durante periodos en los que que la lengua serbiocroata se consideró oficialmente un idioma en la ex Yugoslavia; empezó usando la lengua croata y más adelanta la serbia, asi que es un autor que hoy en día reclaman suyo tanto la literatura croata, como la serbia como la literatura bosnia. Una cuestión interesante que nos lleva a los nacionalismos y al contexto histórico tan fragmentado que estos autores balcánicos visibilizaron a través de la literatura. Tanto los contemporáneos como los clásicos como Andric, no pueden obviar ni distanciarse de su propia cultura, o mejor dicho, el acercamiento en sus textos lo será siempre gracias a esta multiculturidad, que es quizás el detalle que hace la inmersión en la literatura balcánica una experiencia tan apasionante.
"Aquel hombre, de apellido alemán, era en realidad de raza completamente indeterminada y sin nacionalidad auténtica. Su padre había sido un alemán de Banato, que se había establecido en Osijek; su madre, una croata de familia noble. Por el contrario, su abuela materna una húngara. Por lo general, en tales personas luchan y se agitan las diversas e irreconciliables corrientes de sangre pero en aquel hombre fluían..."
“La Señorita” está considerada la tercera obra en la trilogía balcánica de Ivo Andric, y cuando comienzá la novela ya sabemos el desenlace final, porque Andric comienza la novela por el final, en 1935 y a partir de ahí en un viaje en el tiempo nos lleva al pasado, al año 1900 cuando la protagonista de esta novela, Rajka es una niña que vive una infancia feliz, en un ambiente de lujos como hija de Obren Radakovich, un exitoso hombre de negocios. Los negocios del padre lo llevan a la ruina justo cuando Rajka tiene quince años, y poco después el padre fallece, no sin antes revelarle a su hija lo valioso del concepto del dinero: en una especie de advertencia final, le hace prometer a su hija que no malgastará un céntimo, que ahorrara y que se ocupara del negocio familiar, ya que su madre seguramente se vería incapaz de tomar decisiones en lo referido al negocio familiar. Rajka, se graba a fuego esa advertencia final de su padre y a partir de aquí Andric nos convierte en testigos de la evolución de Rajka Radakovich que obsesionada por esa promesa a su padre, se dedica a acumular dinero obsesivamente, convirtiendo esa promesa hecha a su padre en una vida de avaricia casi inconsciente. Explotando de alguna forma la inestabilidad de los tiempos, comenzó a especular con divisas, aprovechando los cambios políticos en Bosnia, en particular la anexión del país por parte de Austria-Hungría.
"De esta forma transcurrieron para a señorita los años de una manera rápida y sin ser advertidos. El tiempo atormenta y cansa únicamente a aquellos que se limitan a colocar los cuidados y los goces alrededor de sus personas, pero transcurre rápida e imperceptiblmente para los que se olvidan de sí mismos y se dedican a un trabajo que los saca de sí; ante la grandeza de un sueño audaz, el tiempo casi deja de existir."
Es interesante como Ivo Andric, usando como excusa el personaje de Rajka, la señorita, nos introduce de lleno en los cambios sociales y politicos de principios del siglo XX, las guerras sucesivas y las disputas nacionalistas, conflictos firmemente asentados en el pasado que convirtieron esta primera mitad del siglo XX en Europa, en una bomba de relojería. Andric coloca a un personaje, en este caso femenino, que aprovecha esta inestabilidad de los tiempos para ajustarse a ellos, en medio de un campo de minas económico, y la convierte en una mujer que aprovechará la debilidad de los demás, especulando y haciéndose cada vez más rica, pero también más sola.
"Rajka no se parecía en lo más mínimo a una muchacha de casa burguesa sino más bien a una judía polaca. Desde que existía Sarajevo, nadie podía recordar que hubiese habido nunca una mujer que se ocupara de cosas de dinero y de valores comerciales. Nunca se había visto nada parecido en ninguna de las religiones."
El trasfondo histórico es lo que hace a esta novela interesante de verdad, desde la multiculturidad existente en Sarajevo pasando por la elitista Belgrado, Andric describe perfectamente el ambiente de la época, el ritmo, la atmósfera tras la Primera Guerra Mundial, la inestabilidad en la que la gente va cambiando y reajustándose a los tiempos del mismo modo que Rajka va ajustándose a cómo va cambiando el concepto del dinero. Hay momentos durante esta historia en la que el dinero no valía gran cosa, en la que solo era papel pintado, y en otros momentos en la que adquiere una gran importancia. Es aquí donde Ivo Andric brilla, en situarnos en esta época cambiante y para ello usa un personaje, no demasiado profundo, también hay que decirlo, porque en Rajka ha construido un personaje se podría decir que unidimensional, sin grandes matices, pero en mi opinión los matices se encuentran todos en el mundo que rodea a Rajka, más que en ella como personaje.
"En la vida de cada persona hay épocas turbias de las que su recuerdo calla en gran parte o habla solo con ahogo. Un tiempo así fueron en la vida de Rajka los años de la guerra. Los cuatro años fueron como un sueño vivido y extraño, acompañado de fuertes sentimientos de ascensión, de miedo y finalmente ensombrecidos por las dificultades, las pérdidas y la amargura de un fracaso que ni siquiera hoy comprendía..."
"La Señorita" está construida como una novela circular, en la que el río de la vida sigue fluyendo incluso cuando el personaje central de la novela ya ha desaparecido. Puede resultar una novela sobrecogedora si nos detenemos en el personaje de Rajka, donde no asoma ni un resquicio de luz y encajándolo a un estilo aterrador en lo referente a la soledad que la envuelve, pero por otra parte y como contrapunto, esa austeridad en torno a ella, se revierte en luminosidad, y en ritmo cuando Andric describe los tiempos que estaban viviéndose en la época de la novela. El movimiento es vida, nunca mejor dicho, y eso se refleja en el bullir de la riqueza multicultural que se respiraba en las calles.
"En los días grises y cortos de aquel mes de noviembre, la señorita, ella misma, gris, silenciosa, recorría las calles de Sarajevo. Su figura delgada y angulosa, con el abrigo negro abotonado hasta el cuello y el sombrero negro masculino, parecía como si hubiese sido creada a propósito para tales días y tales tiempos."
" Habían robado la tierra. No, no la habían robado. Había pasado algo mucho más monstruoso e irritante: el concepto del dinero había desaparecido. Esa palabra había perdido su significado. Los ducados no eran más que fichas de juego, los billetes habían ido a a parar a la basura, como prospectos de anuncios que se repartían a los transeúntes y que éstos tiraban enseguida. Las acciones se apilaban junto a revistas."
No podía faltar Ivo Andric en mi exploración sobre la literatura balcánica, exploración un tanto caótica, también es verdad, sin orden cronológico ni concierto, pero así y todo no podía dejar escapar a Andric, autor serbio-croata que ganó el premio Nobel de Literatura en 1961. Andric escribió durante periodos en los que que la lengua serbiocroata se consideró oficialmente un idioma en la ex Yugoslavia; empezó usando la lengua croata y más adelanta la serbia, asi que es un autor que hoy en día reclaman suyo tanto la literatura croata, como la serbia como la literatura bosnia. Una cuestión interesante que nos lleva a los nacionalismos y al contexto histórico tan fragmentado que estos autores balcánicos visibilizaron a través de la literatura. Tanto los contemporáneos como los clásicos como Andric, no pueden obviar ni distanciarse de su propia cultura, o mejor dicho, el acercamiento en sus textos lo será siempre gracias a esta multiculturidad, que es quizás el detalle que hace la inmersión en la literatura balcánica una experiencia tan apasionante.
"Aquel hombre, de apellido alemán, era en realidad de raza completamente indeterminada y sin nacionalidad auténtica. Su padre había sido un alemán de Banato, que se había establecido en Osijek; su madre, una croata de familia noble. Por el contrario, su abuela materna una húngara. Por lo general, en tales personas luchan y se agitan las diversas e irreconciliables corrientes de sangre pero en aquel hombre fluían..."
“La Señorita” está considerada la tercera obra en la trilogía balcánica de Ivo Andric, y cuando comienzá la novela ya sabemos el desenlace final, porque Andric comienza la novela por el final, en 1935 y a partir de ahí en un viaje en el tiempo nos lleva al pasado, al año 1900 cuando la protagonista de esta novela, Rajka es una niña que vive una infancia feliz, en un ambiente de lujos como hija de Obren Radakovich, un exitoso hombre de negocios. Los negocios del padre lo llevan a la ruina justo cuando Rajka tiene quince años, y poco después el padre fallece, no sin antes revelarle a su hija lo valioso del concepto del dinero: en una especie de advertencia final, le hace prometer a su hija que no malgastará un céntimo, que ahorrara y que se ocupara del negocio familiar, ya que su madre seguramente se vería incapaz de tomar decisiones en lo referido al negocio familiar. Rajka, se graba a fuego esa advertencia final de su padre y a partir de aquí Andric nos convierte en testigos de la evolución de Rajka Radakovich que obsesionada por esa promesa a su padre, se dedica a acumular dinero obsesivamente, convirtiendo esa promesa hecha a su padre en una vida de avaricia casi inconsciente. Explotando de alguna forma la inestabilidad de los tiempos, comenzó a especular con divisas, aprovechando los cambios políticos en Bosnia, en particular la anexión del país por parte de Austria-Hungría.
"De esta forma transcurrieron para a señorita los años de una manera rápida y sin ser advertidos. El tiempo atormenta y cansa únicamente a aquellos que se limitan a colocar los cuidados y los goces alrededor de sus personas, pero transcurre rápida e imperceptiblmente para los que se olvidan de sí mismos y se dedican a un trabajo que los saca de sí; ante la grandeza de un sueño audaz, el tiempo casi deja de existir."
Es interesante como Ivo Andric, usando como excusa el personaje de Rajka, la señorita, nos introduce de lleno en los cambios sociales y politicos de principios del siglo XX, las guerras sucesivas y las disputas nacionalistas, conflictos firmemente asentados en el pasado que convirtieron esta primera mitad del siglo XX en Europa, en una bomba de relojería. Andric coloca a un personaje, en este caso femenino, que aprovecha esta inestabilidad de los tiempos para ajustarse a ellos, en medio de un campo de minas económico, y la convierte en una mujer que aprovechará la debilidad de los demás, especulando y haciéndose cada vez más rica, pero también más sola.
"Rajka no se parecía en lo más mínimo a una muchacha de casa burguesa sino más bien a una judía polaca. Desde que existía Sarajevo, nadie podía recordar que hubiese habido nunca una mujer que se ocupara de cosas de dinero y de valores comerciales. Nunca se había visto nada parecido en ninguna de las religiones."
El trasfondo histórico es lo que hace a esta novela interesante de verdad, desde la multiculturidad existente en Sarajevo pasando por la elitista Belgrado, Andric describe perfectamente el ambiente de la época, el ritmo, la atmósfera tras la Primera Guerra Mundial, la inestabilidad en la que la gente va cambiando y reajustándose a los tiempos del mismo modo que Rajka va ajustándose a cómo va cambiando el concepto del dinero. Hay momentos durante esta historia en la que el dinero no valía gran cosa, en la que solo era papel pintado, y en otros momentos en la que adquiere una gran importancia. Es aquí donde Ivo Andric brilla, en situarnos en esta época cambiante y para ello usa un personaje, no demasiado profundo, también hay que decirlo, porque en Rajka ha construido un personaje se podría decir que unidimensional, sin grandes matices, pero en mi opinión los matices se encuentran todos en el mundo que rodea a Rajka, más que en ella como personaje.
"En la vida de cada persona hay épocas turbias de las que su recuerdo calla en gran parte o habla solo con ahogo. Un tiempo así fueron en la vida de Rajka los años de la guerra. Los cuatro años fueron como un sueño vivido y extraño, acompañado de fuertes sentimientos de ascensión, de miedo y finalmente ensombrecidos por las dificultades, las pérdidas y la amargura de un fracaso que ni siquiera hoy comprendía..."
"La Señorita" está construida como una novela circular, en la que el río de la vida sigue fluyendo incluso cuando el personaje central de la novela ya ha desaparecido. Puede resultar una novela sobrecogedora si nos detenemos en el personaje de Rajka, donde no asoma ni un resquicio de luz y encajándolo a un estilo aterrador en lo referente a la soledad que la envuelve, pero por otra parte y como contrapunto, esa austeridad en torno a ella, se revierte en luminosidad, y en ritmo cuando Andric describe los tiempos que estaban viviéndose en la época de la novela. El movimiento es vida, nunca mejor dicho, y eso se refleja en el bullir de la riqueza multicultural que se respiraba en las calles.
"En los días grises y cortos de aquel mes de noviembre, la señorita, ella misma, gris, silenciosa, recorría las calles de Sarajevo. Su figura delgada y angulosa, con el abrigo negro abotonado hasta el cuello y el sombrero negro masculino, parecía como si hubiese sido creada a propósito para tales días y tales tiempos."
May 29, 2014
Διαβάζοντας μία μικρή περίληψη της πλοκής, δεν περίμενα να μου αρέσει τόσο, παρόλο που είχα ακούσει τα καλύτερα για τον συγγραφέα. Το πάθος της ηρωίδας, η φυλαργυρία, απομονώνει τον άνθρωπο μέσα σε μία αποστειρωμένη γυάλα, αφήνοντας όλο τον υπόλοιπο κόσμο απ' έξω. Ή μήπως όχι;
Η περιγραφή της ζωής της Ράϊκα, της (αντι)ηρωίδας, γίνεται σε συνδιασμό με την ευρύτερη εικόνα της ζωής στην Βοσνία και τη Σερβία και εν συνεχεία στην ενωμένη Γιουγκοσλαβία. Η ζωντάνια και η ένταση με τις οποία περιγράφει τους χαρακτήρες του έργου δεν έχουν προηγούμενο. Σε κάθε κεφάλαιο έτρωγα και από μία σφαλιάρα. Στα δύο τελευταία έφαγα κανονικό ξύλο... Ο ´Αντρις πέρασε πανηγυρικά στη λίστα με τους αγαπημένους μου συγγραφείς.
Η περιγραφή της ζωής της Ράϊκα, της (αντι)ηρωίδας, γίνεται σε συνδιασμό με την ευρύτερη εικόνα της ζωής στην Βοσνία και τη Σερβία και εν συνεχεία στην ενωμένη Γιουγκοσλαβία. Η ζωντάνια και η ένταση με τις οποία περιγράφει τους χαρακτήρες του έργου δεν έχουν προηγούμενο. Σε κάθε κεφάλαιο έτρωγα και από μία σφαλιάρα. Στα δύο τελευταία έφαγα κανονικό ξύλο... Ο ´Αντρις πέρασε πανηγυρικά στη λίστα με τους αγαπημένους μου συγγραφείς.
December 31, 2017
Άκουγα για τη Δεσποινίδα και τη Δεσποινίδα και, μη έχοντας διαβάσει, μη έχοντας προϊδεαστεί για το περιεχόμενο, εξακολουθούσα να τρέφω μια ευχάριστη εντύπωση για τη λέξη.
Έλεγα, θα διαβάσω την ιστορία μιας Δεσποινίδας, έτσι όπως εννοούσα τη λέξη.
Ποιος θα μπορούσε να αποδώσει στη λέξη αυτή, τη ζοφερή εικόνα της ηρωίδας ...
Η λέξη Δεσποινίδα για μένα είναι συνώνυμο της δροσιάς, των νιάτων, που καμιά φορά αποδίδονται με ελαφρώς ειρωνική διάθεση. Τι θα πάρει η δεσποινίς; με ρωτούσαν τα καλοκαίρια που πήγαινα με το μπαμπά μου στη θάλασσα και αυτός καθόταν για ουζάκι. Ένα υποβρύχιο, απαντούσα τσεβδά.
Και ξεκινάω να διαβάσω αυτή τη Δεσποινίδα και από τις πρώτες κιόλας σελίδες βυθίζομαι στην άβυσσο της ψυχής της. Μιας ψυχής απογυμνωμένης από κάθε συναίσθημα και μιας ύπαρξης από την οποία η Ζωή πέρασε ξυστά και δεν κατάφερε να την κάνει να νιώσει ούτε το αεράκι της.
Το σοκ που υφίσταται η Δεσποινίς στην τρυφερή ηλικία των 15 την μετατρέπει σε ένα φιλάργυρο και ανάλγητο τέρας. Καθώς διάβαζα, έλεγα μέσα μου, ωραία, περιγράφει μια τοκογλύφο, τι θα λέει παραπάνω σε όλο το βιβλίο; Σε ένα κεφάλαιο, τα λες, την περιγράφεις και τελειώνεις. Και όμως! Πόσο πλούσια περιγραφή, πόσο ενδιαφέρουσα! Κάθε γραμμή και ένα ακόμα συναίσθημα ... Και όλα μπλεγμένα στοργικά με την ιστορία του τόπου.
Να πω επίσης ότι μου άρεσε πολύ η περιγραφή του οξέος πνευμονικού οιδήματος από μη γιατρό ή θα με πάρετε με τα αυγά;
Έλεγα, θα διαβάσω την ιστορία μιας Δεσποινίδας, έτσι όπως εννοούσα τη λέξη.
Ποιος θα μπορούσε να αποδώσει στη λέξη αυτή, τη ζοφερή εικόνα της ηρωίδας ...
Η λέξη Δεσποινίδα για μένα είναι συνώνυμο της δροσιάς, των νιάτων, που καμιά φορά αποδίδονται με ελαφρώς ειρωνική διάθεση. Τι θα πάρει η δεσποινίς; με ρωτούσαν τα καλοκαίρια που πήγαινα με το μπαμπά μου στη θάλασσα και αυτός καθόταν για ουζάκι. Ένα υποβρύχιο, απαντούσα τσεβδά.
Και ξεκινάω να διαβάσω αυτή τη Δεσποινίδα και από τις πρώτες κιόλας σελίδες βυθίζομαι στην άβυσσο της ψυχής της. Μιας ψυχής απογυμνωμένης από κάθε συναίσθημα και μιας ύπαρξης από την οποία η Ζωή πέρασε ξυστά και δεν κατάφερε να την κάνει να νιώσει ούτε το αεράκι της.
Το σοκ που υφίσταται η Δεσποινίς στην τρυφερή ηλικία των 15 την μετατρέπει σε ένα φιλάργυρο και ανάλγητο τέρας. Καθώς διάβαζα, έλεγα μέσα μου, ωραία, περιγράφει μια τοκογλύφο, τι θα λέει παραπάνω σε όλο το βιβλίο; Σε ένα κεφάλαιο, τα λες, την περιγράφεις και τελειώνεις. Και όμως! Πόσο πλούσια περιγραφή, πόσο ενδιαφέρουσα! Κάθε γραμμή και ένα ακόμα συναίσθημα ... Και όλα μπλεγμένα στοργικά με την ιστορία του τόπου.
Να πω επίσης ότι μου άρεσε πολύ η περιγραφή του οξέος πνευμονικού οιδήματος από μη γιατρό ή θα με πάρετε με τα αυγά;
July 28, 2021
حكاية الآنسة وبخلها الشديد.. لا شيء غير المال يحرك عقلها او قلبها، الادخار هو الإله الذى تعبده.
قررت الآنسة رايكا الالتزام بوصية ابيها التاجر الذى كان يراعى مشاعره احيانا ويتصدق ببعض المال وكان هذا فى رأيه ضعف أدى الى افلاسه مما جعله يجتمع بابنته الآنسة رايكا وهى مازالت طالبة قبل الوفاة ليوصيها بأن المشاعر والاعتبارات ليست الا نقائص ونقط ضعف وينصحها بأن تكون انانية حريصة وعديمة الرحمة، وقد تعاهدت على ذلك والتزمت بتطبيق الوصية بتعنت بالغ، كان المال ولا غيره . لا تصدق ،لا عطف، بداية أخذت مال ابيها المتبقى وعملا بمبدأ التقتير الشديد وسد اوجه صرف المال بدأت بتكوين الثروة الصغيرة ثم كمرابية يحركها الجشع والاحتكار والتفكير فى نفسها فقط وكيف تجمع أول مليون لكى يجلب الملايين من بعده، لا عاطفة مع حتى الاقرباء وابتعاد تام عن الحفلات وعن العلاقات الشخصية بعيدا عن العمل ولا زواج او خطة زواج بالأحرى الى ان لفظها المجتمع فأصبحت وحيدة وهى مستمتعة بتلك الوحدة وبأن لا احد سيطلب ويستعطفها
.وثق الكاتب ايفو اندريتش احداث حروب البلقان وما دار فى البوسنة وصربيا والانفصالات فى يوغوسلافيا فى زمن القصة حتى آخرها كحالة عامة للأحداث ولربط استخدام المحتكر والمرابى من امثال الآنسة والتاجر اليهودي الذى كان ينصحها بالشراء قبل وقت الحرب والحصول بالبيع بعدها واثناءها على اعلى ربح ممكن وقد تجاهلت الآنسة هموم مواطنيها من الصرب . مرت السنون وقد اصبح التقتير سمة حياة الآنسة الى ان ظهر شاب كان يشبه خالها الذى تحبه وبدأت فى اقراضه بشكل سخى ولا تعرف الآنسة ما سبب هذا البذخ بالنسبة لها ،حيث لم تعهد هى هذا مطلقا من قبل، هل الرغبة فى مساعدة شخص ما وقد مضى عمرها بلا رفقة او حتى انسانية فى تعاملها الغير رحيم من جهة المال والعاطفة مع حتى الاقرباء ؟ ام لشبهه بخالها الشاب المتوفى؟ وبعد ان خدعها ها الشاب كانت تتحدث الى ابيها المتوفى وتقول له" لا يوجد فى هذا العالم دفاع أو وقاية اكيدة. ان الامر يا ابى اسوأ واصعب مما تتبات. ان الذى يعيش يرى فعلا ما عو هذا العالم ومن هم الناس الذين يعيشون فيه. فمن لا يملك يطؤونه ومن يكسب يخطفون منه"
اول عمل اقرأه لايفو اندريتش، اسلوب قوى ووصف جيد ولكنه احيانا ممل، لكن فى انتظار اشهر رواياته الفناء الملعون وجسر على نهر درينا
هناك جملة على لسان جد الآنسة العجوز _والذى يقال فى العائلة انها قد ورثت منه طابع البخل والتقتير وانه كان يشتهر بشحه_ من المفترض
🤣 تكون عمدة الرد على من يطلب الاقتراض:
"فإذا طلب منه اى إنسان شيئا باسم الصداقة كان يجيب عليه: كيف تكون أنت صديقا لى؟ صديقى هو ذلك الشخص الذى لا يطلب منى شيئا."
September 3, 2019
ΑΝΑΜΦΙΒΟΛΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ Η ΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΝΤΡΙΤΣ! ΜΠΟΡΕΣΕ ΜΕΣΑ ΣΕ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΚΟΥΡΑΖΕΙ, ΝΑ ΣΚΙΑΓΡΑΦΗΣΕΙ ΤΟΝ ΔΥΣΚΟΛΟ Κ ΚΛΕΙΣΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΗΣ ΗΡΩΙΔΑΣ ΤΟΥ.
ΗΘΕΛΑ ΚΑΙΡΟ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ ΑΦΟΥ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΨΥΧΟΓΡΑΦΗΜΑ. ΣΕ ΑΥΤΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΣΤΙΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΗΡΩΑ, ΝΑ ΜΠΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ, ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΤΟΥ Κ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ... ΝΑ ΤΟΝ ΣΥΝΠΟΝΕΣΕΙΣ, ΝΑ ΔΡΑΣΕΙΣ ΜΑΖΙ ΤΟΥ, ΝΑ "ΠΕΡΠΑΤΗΣΕΙΣ" Κ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΕΙΣ ΤΟΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟΥ. ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Κ Η ΜΑΓΕΙΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ. ΟΠΟΙΟΣ ΤΟ ΠΕΤΥΧΕΙ ΑΥΤΟ ΣΙΓΟΥΡΑ ΘΑ ΑΠΟΛΑΥΣΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ.
Η ΡΑΙΚΑ ΛΟΙΠΟΝ, Η ΗΡΩΙΔΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ, ΑΠΟΚΑΛΕΙΤΑΙ Κ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΤΑΙ ΩΣ "ΔΕΣΠΟΙΝΙΔΑ". ΜΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟ Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΑΠΟΔΩΣΕΙ ΜΙΑ ΣΚΛΗΡΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΚΟΠΕΛΑΣ ΓΙΑ ΕΥΝΟΗΤΟΥΣ ΦΥΣΙΚΑ ΛΟΓΟΥΣ. Η ΡΑΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΨΥΧΗ ΕΧΟΝΤΑΣ ΒΙΩΣΕΙ ΤΗΝ ΑΠΩΛΕΙΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ. Ο ΑΝΤΡΙΤΣ ΘΩΡΑΚΙΖΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΚΟΠΕΛΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΣΚΛΗΡΗ, ΑΜΕΙΛΙΚΤΗ ΚΑΙ ΑΓΕΡΩΧΗ. Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΩΡΙΜΑΖΕΙ ΑΠΟΤΟΜΑ ΤΗΝ ΡΑΙΚΑ ΟΔΗΓΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΣΤΗΝ ΑΦΕΛΕΙΑ Κ ΣΕ ΜΙΑ ΖΩΗ ΧΩΡΙΣ ΖΩΗ...
ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ, ΟΠΩΣ ΛΕΝΕ, ΔΕ ΦΕΡΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ!
Η ΛΥΠΗ ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ ΣΕ ΑΝΑΓΚΑΖΕΙ ΝΑ ΕΘΕΛΟΤΥΦΛΕΙΣ, ΣΕ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ, ΣΟΥ ΘΟΛΩΝΕΙ ΤΟ ΜΥΑΛΟ. ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΣ ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΘΕΩΡΕΙΣ ΠΩΣ ΘΑ ΕΙΣΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ Κ ΠΑΝΤΟΤΕ ΑΤΡΩΤΟΣ. ΛΑΘΟΣ!!!
Η ΡΑΙΚΑ ΘΑ ΒΙΩΣΕΙ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ, ΤΗΝ ΚΟΡΟΙΔΙΑ, ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ, ΤΟ ΨΕΜΑ, ΤΗΝ ΑΝΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ.
ΤΟ ΚΥΡΙΟΤΕΡΟ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΒΙΩΝΕΙ ΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΖΩΗ... ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ!
ΗΘΕΛΑ ΚΑΙΡΟ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΩ ΑΦΟΥ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΨΥΧΟΓΡΑΦΗΜΑ. ΣΕ ΑΥΤΑ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΣΤΙΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΗΡΩΑ, ΝΑ ΜΠΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ, ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΤΟΥ Κ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ... ΝΑ ΤΟΝ ΣΥΝΠΟΝΕΣΕΙΣ, ΝΑ ΔΡΑΣΕΙΣ ΜΑΖΙ ΤΟΥ, ΝΑ "ΠΕΡΠΑΤΗΣΕΙΣ" Κ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΕΙΣ ΤΟΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟΥ. ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Κ Η ΜΑΓΕΙΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ. ΟΠΟΙΟΣ ΤΟ ΠΕΤΥΧΕΙ ΑΥΤΟ ΣΙΓΟΥΡΑ ΘΑ ΑΠΟΛΑΥΣΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ.
Η ΡΑΙΚΑ ΛΟΙΠΟΝ, Η ΗΡΩΙΔΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ, ΑΠΟΚΑΛΕΙΤΑΙ Κ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΤΑΙ ΩΣ "ΔΕΣΠΟΙΝΙΔΑ". ΜΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟ Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΑΠΟΔΩΣΕΙ ΜΙΑ ΣΚΛΗΡΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΚΟΠΕΛΑΣ ΓΙΑ ΕΥΝΟΗΤΟΥΣ ΦΥΣΙΚΑ ΛΟΓΟΥΣ. Η ΡΑΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΨΥΧΗ ΕΧΟΝΤΑΣ ΒΙΩΣΕΙ ΤΗΝ ΑΠΩΛΕΙΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ. Ο ΑΝΤΡΙΤΣ ΘΩΡΑΚΙΖΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΚΟΠΕΛΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΣΚΛΗΡΗ, ΑΜΕΙΛΙΚΤΗ ΚΑΙ ΑΓΕΡΩΧΗ. Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΩΡΙΜΑΖΕΙ ΑΠΟΤΟΜΑ ΤΗΝ ΡΑΙΚΑ ΟΔΗΓΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΣΤΗΝ ΑΦΕΛΕΙΑ Κ ΣΕ ΜΙΑ ΖΩΗ ΧΩΡΙΣ ΖΩΗ...
ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ, ΟΠΩΣ ΛΕΝΕ, ΔΕ ΦΕΡΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ!
Η ΛΥΠΗ ΠΟΛΛΕΣ ΦΟΡΕΣ ΣΕ ΑΝΑΓΚΑΖΕΙ ΝΑ ΕΘΕΛΟΤΥΦΛΕΙΣ, ΣΕ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ, ΣΟΥ ΘΟΛΩΝΕΙ ΤΟ ΜΥΑΛΟ. ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΣ ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΘΕΩΡΕΙΣ ΠΩΣ ΘΑ ΕΙΣΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ Κ ΠΑΝΤΟΤΕ ΑΤΡΩΤΟΣ. ΛΑΘΟΣ!!!
Η ΡΑΙΚΑ ΘΑ ΒΙΩΣΕΙ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ, ΤΗΝ ΚΟΡΟΙΔΙΑ, ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΕΛΕΙΑ, ΤΟ ΨΕΜΑ, ΤΗΝ ΑΝΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ.
ΤΟ ΚΥΡΙΟΤΕΡΟ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΒΙΩΝΕΙ ΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΖΩΗ... ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ!
September 25, 2020
Штедњом свега, Рајка је успјела да потроши оно највредније. Свој живот.
December 12, 2025
كلمتين ممكن تسمعهم من حد في لحظة يأس ممكن يغيروا حياتك كلها..
تأثير الكلمة خطير، عشان كده لازم نركز في كل كلمة بنقولها وكل كلمة بنسمعها ونشوف الظروف اللي اتقالت فيها ومنخدش اي كلام او رأي بطريقة قاطعة..
لو سألت مثلا طالب ايام الامتحانات هيشتكي من المذاكرة ويلعن فيها وهتستغرب انه ممكن يجيب مجموع كبير او يكمل دراسات عليا.. لأن كلامه كان بيعبر عن حالته النفسية ساعتها مش رأيه بوجه عام.
لو سألت أم حامل هتشتكي وتقولك آخر مرة وتلاقيها بعد كده حملت تاني عادي..
المهم نرجع للرواية..
كلمتين قالهم الأب في لحظة يأس غيروا حياة بنته كلها، وللأسف الأب مات بعدها، يمكن لو كان فضل عايش كان رجع في كلامه..
الأب كان تاجر كريم وكويس مع الناس، فلس وكانت حالته سيئة فنصح بنته إنها متعملش زيه، لكن البنت كانت صغيرة فأخدت النصحية بحذافيرها، وسخرت حياتها كلها لشيء واحد بس الادخار وكنز الأموال...
أحداث الرواية كانت في البوسنة أيام الحرب العالمية الأولى، الكاتب اتكلم شوية عن ظروف الحرب والناس في الوقت ده، لكن هو كان مركز أكتر على البطلة، اللي برضه مكنش بيهمها أي حاجة في الدنيا غير الفلوس وازاي تكسب ومتخسرش.
قرأت الرواية في طبعة الهيئة العامة للكتاب، الكتاب كان بخمسة جنيه ونص، بس للأسف كانت الصفحات مكدسة اوي عشان يقللوا عددها، الواحد كان حاسس إنه بينهج وهو بيقرأ..
الرواية عميقة وتستاهل للتعرف على للكاتب اليوغسلافي اللي فاز بجايزة نوبل..
تأثير الكلمة خطير، عشان كده لازم نركز في كل كلمة بنقولها وكل كلمة بنسمعها ونشوف الظروف اللي اتقالت فيها ومنخدش اي كلام او رأي بطريقة قاطعة..
لو سألت مثلا طالب ايام الامتحانات هيشتكي من المذاكرة ويلعن فيها وهتستغرب انه ممكن يجيب مجموع كبير او يكمل دراسات عليا.. لأن كلامه كان بيعبر عن حالته النفسية ساعتها مش رأيه بوجه عام.
لو سألت أم حامل هتشتكي وتقولك آخر مرة وتلاقيها بعد كده حملت تاني عادي..
المهم نرجع للرواية..
كلمتين قالهم الأب في لحظة يأس غيروا حياة بنته كلها، وللأسف الأب مات بعدها، يمكن لو كان فضل عايش كان رجع في كلامه..
الأب كان تاجر كريم وكويس مع الناس، فلس وكانت حالته سيئة فنصح بنته إنها متعملش زيه، لكن البنت كانت صغيرة فأخدت النصحية بحذافيرها، وسخرت حياتها كلها لشيء واحد بس الادخار وكنز الأموال...
أحداث الرواية كانت في البوسنة أيام الحرب العالمية الأولى، الكاتب اتكلم شوية عن ظروف الحرب والناس في الوقت ده، لكن هو كان مركز أكتر على البطلة، اللي برضه مكنش بيهمها أي حاجة في الدنيا غير الفلوس وازاي تكسب ومتخسرش.
قرأت الرواية في طبعة الهيئة العامة للكتاب، الكتاب كان بخمسة جنيه ونص، بس للأسف كانت الصفحات مكدسة اوي عشان يقللوا عددها، الواحد كان حاسس إنه بينهج وهو بيقرأ..
الرواية عميقة وتستاهل للتعرف على للكاتب اليوغسلافي اللي فاز بجايزة نوبل..
May 15, 2018
Of all the books of the Bosnian Trilogy, this one is the most personalised and narrowest in scope. The previous books all focused on the events and history of a place, this one focuses on a specific character. Events appear in it only as a sort of sideshow in the mirror of what Raika, the focus of the story, sees, cares about, and feels.
Which isn't much, mind you. Mostly it's fear, disgust, and greed. Not a very wide gamut of emotions. It's unclear what she is supposed to be - a disappointed woman scorned by the world, a villain, or just both, but to be honest, Raika is probably the least interesting part of the story.
The book reads smoothly and well for "high literature" which often can be cumbersome and frankly obnoxious,and really has the feel of a historical novel. I swallowed it in two days and would definitely recommend this underappreciated writer.
Which isn't much, mind you. Mostly it's fear, disgust, and greed. Not a very wide gamut of emotions. It's unclear what she is supposed to be - a disappointed woman scorned by the world, a villain, or just both, but to be honest, Raika is probably the least interesting part of the story.
The book reads smoothly and well for "high literature" which often can be cumbersome and frankly obnoxious,and really has the feel of a historical novel. I swallowed it in two days and would definitely recommend this underappreciated writer.
January 4, 2022
A tragic story of Raika who is deeply affected by her Father's fate. Her Father who was her role model in her youth was a very successful Serbian businessman in Sarajevo. His conduct was so orderly and completely in control of his life that his family had no cares in the world. Suddenly he incurs losses in his business and broken by this his health fails and he succumbs at at age of 45. Just before his death he tells Raika to fend for herself and her mother when he is gone - and to take guidance from a friend as Godfather.
She so shocked by what happens to him and she takes charge of her life. He takes his message to mean to be thrifty and miserly - and this makes the entire story. She becomes mean and singleminded through her life to save every penny - even grudge her loving Mother her bread.
A book about tragedy and how Sarajevo's economic and political situation in the early 1900s. An interesting and riveting storyline....I enjoyed the book.
She so shocked by what happens to him and she takes charge of her life. He takes his message to mean to be thrifty and miserly - and this makes the entire story. She becomes mean and singleminded through her life to save every penny - even grudge her loving Mother her bread.
A book about tragedy and how Sarajevo's economic and political situation in the early 1900s. An interesting and riveting storyline....I enjoyed the book.
October 8, 2023
Највећи српски писац свих времена, нобеловац Иво Андрић, описује живот једне жене од рођења па до преране смрти на начин као да је био њен нераздојни сапутник са изузетним психолошким разматрањима од којих застаје дах.
October 27, 2011
This is the second book i 'm reading by Andric after i have read his masterpiece for many people "Bridge on Drina" which i had found excellent, and i liked it as much as the previous one.
As the title predisposes central figure of this book is "Miss". A very special, unique and interesting character. A woman, that an event during her puberty, changed completely her life, her thinking and generally her whole worldview, making her from a girl into a woman, cruel, greedy, distant, inhospitable to people. A woman who her obsession for concentration of wealth turned her into a ruthless loan shark, totally indifferent to the events and relationships with other people. An obsession that ironically turned against her like very often happens in everyday life.
What is impressive with Andric, is that without writing projects with incredible storylines captivates the reader. Using beautiful, simple language shows us how beautifully written books should be written. Always using events of the time, habits, manners and customs, very beautiful and realistic images, he gives us historical, political and social background through well-shaped characters. At some point you 're wondering what is more interesting for you. The plot of the book itself or the whole environment in which the whole story is taking shape.
As the title predisposes central figure of this book is "Miss". A very special, unique and interesting character. A woman, that an event during her puberty, changed completely her life, her thinking and generally her whole worldview, making her from a girl into a woman, cruel, greedy, distant, inhospitable to people. A woman who her obsession for concentration of wealth turned her into a ruthless loan shark, totally indifferent to the events and relationships with other people. An obsession that ironically turned against her like very often happens in everyday life.
What is impressive with Andric, is that without writing projects with incredible storylines captivates the reader. Using beautiful, simple language shows us how beautifully written books should be written. Always using events of the time, habits, manners and customs, very beautiful and realistic images, he gives us historical, political and social background through well-shaped characters. At some point you 're wondering what is more interesting for you. The plot of the book itself or the whole environment in which the whole story is taking shape.
August 11, 2014
If this story was a colour, I would say it is
some dark colour, maybe deep marine blue, or brown.
some dark colour, maybe deep marine blue, or brown.
Read
September 12, 2017Ovo je bio samo mehanički trening posle duže pauze. Nivo koncentracije: bio sam svestan tek nekoliko pasusa. A sad valja nadoknaditi ovaj zaostatak za izazovom.
February 7, 2022
من الادب اليوغسلافي
كاتبها من البوسنه والهرسك
جبتها لان عنوانه زى مسلسل مصرى بنفس الاسم ، بس طلع الموضوع مختلف ...
اول مرة أقرأ الادب من اوربا الشرقية ومنطقه النزاع دى
روايه طويلة بس غزيرة بمعلومات تاريخيه ( فترة ماقبل الحرب العالمية الأولى وبعدها ) ونفسيه ( شرح دوافع البطله ) مفيدة ....
سبحان الله الذي قال ( ولا تجعلل يدك مغلولة الى عنقك ولا تبسطها كل البسط فتقعد ملوما محسور
(اخرتها انطبق المثل الدارج مال الكنزى للنزهى) زى عوض {البخيل وانا}
واكيد هتبقى : (الروايه دى المفضله لمستر سلطع )
(الإنسان لما بينكسر بيعمى نفسه عن كل شيء ، لأنه بيخاف ينكسر تانى ) وده حظ الانسه
ولكن لا ننسي الله وفضله علينا هنتنقذ من النكبات دى
"كل هواية حقيقة عظيمة تتطلب الوحدة والانطواء."
قولها :
"يا أبى العوائق ف الكون كثيرة ، وبه تغييرات ضخمه تفوق التصور ومفاجات منقطعة النظير لدرجة أن المرء يبدو معتوها بجهده لكى يتجاوز كل شيء ويقاوم . اننى اعلم واحفظ كل ما امرتنى به وتركته امانه لدى ، ولكن بماذا يفيد ذلك والعالم بهذه الحالة: فيه كذب والغش اقوى من كل شيء آخر . لقد فعلت كل شيء لكى اؤمن موقفى ، واذا لم يخدعنا أحد فإننا نخدع بانفسنا. .. لم اخن عهدك بل أن الناس هم الذين خانونى . انك تعلم كيف كنت اعمل بمشقه وصعوبة. وظننت أن كلمتك مجتمعه مع ارادتى وجهدى سيكونون حماية كافية من كل شيء، لكن الأمر يا ابي أسوأ واصعب مما تنبأت . إن الذي يعيش يرى فعلا ما هو هذا العالم ومن هم الناس الذين يعيشون فيه . فمن لا يملك يطؤونه ومن يكسب يخطفون منه."
كاتبها من البوسنه والهرسك
جبتها لان عنوانه زى مسلسل مصرى بنفس الاسم ، بس طلع الموضوع مختلف ...
اول مرة أقرأ الادب من اوربا الشرقية ومنطقه النزاع دى
روايه طويلة بس غزيرة بمعلومات تاريخيه ( فترة ماقبل الحرب العالمية الأولى وبعدها ) ونفسيه ( شرح دوافع البطله ) مفيدة ....
سبحان الله الذي قال ( ولا تجعلل يدك مغلولة الى عنقك ولا تبسطها كل البسط فتقعد ملوما محسور
(اخرتها انطبق المثل الدارج مال الكنزى للنزهى) زى عوض {البخيل وانا}
واكيد هتبقى : (الروايه دى المفضله لمستر سلطع )
(الإنسان لما بينكسر بيعمى نفسه عن كل شيء ، لأنه بيخاف ينكسر تانى ) وده حظ الانسه
ولكن لا ننسي الله وفضله علينا هنتنقذ من النكبات دى
"كل هواية حقيقة عظيمة تتطلب الوحدة والانطواء."
قولها :
"يا أبى العوائق ف الكون كثيرة ، وبه تغييرات ضخمه تفوق التصور ومفاجات منقطعة النظير لدرجة أن المرء يبدو معتوها بجهده لكى يتجاوز كل شيء ويقاوم . اننى اعلم واحفظ كل ما امرتنى به وتركته امانه لدى ، ولكن بماذا يفيد ذلك والعالم بهذه الحالة: فيه كذب والغش اقوى من كل شيء آخر . لقد فعلت كل شيء لكى اؤمن موقفى ، واذا لم يخدعنا أحد فإننا نخدع بانفسنا. .. لم اخن عهدك بل أن الناس هم الذين خانونى . انك تعلم كيف كنت اعمل بمشقه وصعوبة. وظننت أن كلمتك مجتمعه مع ارادتى وجهدى سيكونون حماية كافية من كل شيء، لكن الأمر يا ابي أسوأ واصعب مما تنبأت . إن الذي يعيش يرى فعلا ما هو هذا العالم ومن هم الناس الذين يعيشون فيه . فمن لا يملك يطؤونه ومن يكسب يخطفون منه."
April 20, 2016
...To i nije život, već štednja...
Jedna od onih knjiga, nakon koje se pitam Čemu sve to? Veoma gorka priča. Naime, gospođica očev savet uzima previše ozbiljno, pa je ono što je trebalo biti dobronameran savet, završi kao kakvo prokletstvo! Ne znam vredi li žaliti Rajku (jadno, izbezumljeno stvorenje potpuno zaboravlja na svoj sopstveni kaput u predsoblju!) - njoj je zaista bio potreban lekar, zbog srca mislim, ne zbog tvrdičluka - koji smatram da može biti i vrlina, u pravoj meri (šta više, mnogi mene nazivaju tvrdicom itd), i kako je priča, njena priča, njen život tako potrošen, da, usuđujem se upotrebiti baš tu reč. Ta ona i nije živela, nego štedela. Smatram da bi priča možda mogla biti ublažena da je gospođica recimo imala dete, koje bi njen novac nasledilo. Ovako...
Jedna od onih knjiga, nakon koje se pitam Čemu sve to? Veoma gorka priča. Naime, gospođica očev savet uzima previše ozbiljno, pa je ono što je trebalo biti dobronameran savet, završi kao kakvo prokletstvo! Ne znam vredi li žaliti Rajku (jadno, izbezumljeno stvorenje potpuno zaboravlja na svoj sopstveni kaput u predsoblju!) - njoj je zaista bio potreban lekar, zbog srca mislim, ne zbog tvrdičluka - koji smatram da može biti i vrlina, u pravoj meri (šta više, mnogi mene nazivaju tvrdicom itd), i kako je priča, njena priča, njen život tako potrošen, da, usuđujem se upotrebiti baš tu reč. Ta ona i nije živela, nego štedela. Smatram da bi priča možda mogla biti ublažena da je gospođica recimo imala dete, koje bi njen novac nasledilo. Ovako...
Displaying 1 - 30 of 198 reviews