Moha le fou, Moha le sage (Points)

by Tahar Ben Jelloun

On l'a entendu déclamer sur la place publique, on l'a vu déchirer de vrais billets devant une banque. Il a tiré au clair l'étrange histoire d'une ancienne et puissante famille, su le secret de l'esclave noire et celui de la petite domestique, pris à partie le technocrate et le psychiatre, conversé avec Moche, le fou des Juifs, et avec l'Indien, cet autre exclu. Qui, au Maghreb, ne connaît Moha ? Arrêté, tué, enterré, Moha ne cesse de parler - et sa parole ne peut tarir ; car elle est la tradition maghrébine et la vérité qui résistent.

Genres: France, Fiction, Africa, African Literature, Roman, Morocco

200 pages, Pocket Book

First published January 1, 1978

About the author

Tahar Ben Jelloun (Arabic: الطاهر بن جلون) is a Moroccan writer. The entirety of his work is written in French, although his first language is Arabic. He became known for his 1985 novel L’Enfant de Sable (The Sand Child). Today he lives in Paris and continues to write. He has been short-listed for the Nobel Prize in Literature.

Reviews

[Anthony · Rating 4 out of 5]

This book is brilliant and beautiful. I wish there were an English edition. Maybe I'll translate it? Yeah, sure. Inshallah.

[HALIMA Elyoussoufi · Rating 4 out of 5]

Un bon livre. Au début le style m'a paru un peu flou et incompréhensible, mais à fur et à mesure que l'on progresse dans la lecture on est séduit. L'auteur fait la critique de notre société et par la voix de mouha son personnage à demi fou il crie sa révolte contre la corruption, la violence surtout contre la femme et les enfants, parfois aussi la religion. J'ai bien apprécié cette lecture

[Amina · Rating 4 out of 5]

يا صمت ، يا صمت المقابر في شوارعنا الحزينة،
اعوي، أصيح في لهف فاسمع في السكينة ما تنثر الظلماء من ثلج وقار
تصدي عليه خطى وحيدات ، و تبتلع المدينة أصداءهن ، كأن وحشا من حديد ، ة من حجار ،
سف الحياة فلا حياة من المساء إلى النهار
بدر شاكر سياب
الكتاب أشبه بالهذيان لشخص يشبه الخيال إسمه محا ، المحا الذي عاش القرون كلها و شهد المعجزات وعش في الأشجار و الغاب ، محا الرجل الذي
ترى كيف يموت من لم يوجد قط ؟ أنا رجل بدون إسم . ولدت في تاريخ مقدر بمجرد التخمين و لم أت من أي مكان معروف
محا جال في كل الكتب لكنه لا تراه و لا تتحسسه ، سوى بين الكلمات و هو يرويها بالمعاني ، ربما هذا ما جعل الكتاب في غاية التميز .
********
يبدأ الكتاب بوفاة الشاب سي أحمد ر إثر تعرضه للعذاب الشديد من طرف النظام لكنه و رغم ذلك بريئ من كل تلك التهم التي عذب من أجلها ، ثم ينتقل الكاتب إلى عقل المعذب و الهذيان الذي مر به و هو على طاولة العذاب ، نشوته الروحية من أجل تخليص نفسه من كل ذلك الألم الذي كان يسقط على جسده

ثم ينتقل الكاتب إلى محا الذي تناول جوانبا عديدة و قضايا مختلفة :

حيث يرى الكاتب أن الإستقلال الإستقلال
و قد وهبنا الإستقلال اسما ، قليلا من الكرامة . و لكننا لم نفتقد الكرامة و لو يوما واحدا من ايام الأزمة . الإستقلال لقدد أمم الريح و طلى زنك الأكواخ بألوان العلم الوطني
المرأة العربية
لا تنام عائشة إلا و قد تقدم بها الليل ساعات ، و ان إستيقظت ففي ساعة متأخرة من الصباح . تلك سلواها . و أن تناساها الآخرون ففي ذلك غنم كبير و سلطة على الزمن تصرفها كيفما شاءت
حيث هاجم ربما بطريقة ما الأسلام في تفصيله بين المرأة و الرجل بالطريقة التي هي في مجتمعاتنا حيث قال :

إن بين الرجل و المرأة في مجتمعنا شيئا من التصدع .الأسلام . يقولون أن ذلك مرسوم ي الكتاب العزيز . لا ، بل ، بل أنهم يقولون الكتاب ما أرادو . الحقيقة أن حرجا . النساء من الرجال في منزلة أقل . قيلت و كرسها الفعل . لا . أنا لا أريد أن أفكر شيئا .أنا أنظر حولي بادئ ذي بدء. يجب ان لا نقبل من أي شيئ بدون ترو. و لا حتي بعد التروي . القوانين . حكاية قديمة
و وضح شخصية المأة في ثلاث نسوة عائشة ابنة الشيخ التي تحولت روحها بشجرة ، العبدة السوداء التي جعلها الشيخ مستودعا لنزواته الجنسية الحيوانية و التي لم يعد يطيق السيطرة عليها ، فاطمة الزهراء إبنة الأمة السوداء و أخيرا الزوجة الحرة .

الطفولة في الوطن العربي
أرباب العمل
الإقتصاد
الديموقراطية
الأرض ، الأم
المجانين
ليس ثمة مجانين خطرون إلا لأن البناية التي نحن فيها موجودة و لو تركنا الناس أحرار في مخاطبة السماء و العشب و الريح ... هل تدري ما الذي يصير الإنسان مجنونا ؟ الجوع . صحيح في قولي هذا تبسيط للقضية و الحق يقال .

-إنتهت

[Heaven Yassine · Rating 4 out of 5]

Moha, c'est la mémoire du peuple marocain.
Tahar Ben Jelloun, c'est la voix de Moha.
Voix de révolte contre la corruption de l'administration, contre l'injustice sociale, contre la cruauté de la royauté, contre l'intégrisme islamiste, contre la duplicité des élites, contre le culte de l'argent.
Et puis Ben Jelloun cite Nietzsche tout à la fin du livre, il y a du Zarathoustra un peu partout.

[Houda · Rating 4 out of 5]

"Moha est l'enfant qui n'est pas mort. Il n'aime pas les adultes."

"Le temps vous échappe; il tourne en rond dans vos têtes et moi je rigole."

"... des fois, j'ai la nostalgie de la vie, celle que je n'ai pas connue."

[Radia]

Dans Moha le fou Moha le sage, Tahar ben Jelloun fait appel à la folie à travers la mise en scène d'un personnage monologue, Moha, pour faire parler sagement le désarroi du peuple marocain après l'indépendance et provoquer le changement sociopolitique dans un pays où la répression totale domine son ciel et sa terre. Ainsi, le droit à la liberté d'expression, bâillonné, prend parole pour exprimer certaines préoccupations de la population. La parole joue un rôle principal, les personnages n'existent qu'à travers leurs voix, ils sont représentés par le personnage « fou-sage » Moha. Ce dernier commence par raconter l'histoire d'Ahmed R, un jeune homme capturé et torturé jusqu'à sa mort. Son récit est entrecoupé par l'histoire d'Aicha la servante, ensuite celle du patriarche, puis celle de Dada l'esclave. En racontant ces histoires, Moha le fou, continue d'étaler ses pensées et exprimer ses opinions. Ainsi, entre les énoncés, plusieurs histoires alternent avec pour transmettre des messages tantôt de désespoir et tantôt d'espoir.
Pour conclure, Moha le fou Moha le sage, est une inscription littéraire de l'oralité marocaine traduite par un récit mythique du folklore traditionnel, un récit tissé avec le procédé de la mise en abyme et que l'auteur a fait en sorte qu'à sa fin le lecteur se demande : Combien de Moha dans ce monde veulent s'éclater pour mettre l'injustice, sous toutes ses formes, à la porte de leurs sociétés?

[André · Rating 4 out of 5]

Review :

Moha de gek, Moha de wijze (Moha le fou, Moha le sage, 1978) vertaald door : Hilda Craeybeckx in1984; is de eerste vertaling in het Nederlands van Tahar Ben Jelloun . Moha is de wijze gek die de woorden van andere mensen zoals een dienstmeisje en een jongeman die gemarteld wordt, verneemt en deze weer doorgeeft. Hij voert hier voor het eerst de figuur van de Noord-Afrikaanse verhalenverteller op, een vertelinstantie die ook in de rest van zijn werk prominent aanwezig is. De verteller is maatschappelijk gezien net als de prostitué-waarzegster een marginale figuur. Hij leidt een nomadisch bestaan, buiten een gemeenschap om en neemt een soort tussenpositie in. Hij fungeert min of meer als intermediair tussen het individuele en het collectieve bewustzijn. In Moha de gek, Moha de wijze wordt ook de meerstemmigheid in het werk van Ben Jelloun geïntroduceerd. In de persoon van Moha, een gek die ook een bepaalde wijsheid toegedicht krijgt, klinken de stemmen door van andere personen. Deze stemmen lijken allemaal varianten van een door tragiek verscheurde persoonlijkheid. Moha haalt droom en werkelijkheid door elkaar, wat deze roman raadselachtig maakt. Dit personage zal regelmatig in het werk van Tahar Ben Jelloun blijven opduiken.
Dit werk heb ik diverse keren in het Frans én het Nederlands gelezen en beide versies blijven me charmeren.

[Tohoo · Rating 5 out of 5]

Ein komplexer Roman höchster literarischer Güte. Ich habe ihn jetzt zum dritten Mal in den letzten zehn Jahren beendet und beginne das Werk allmählich zu verstehen. Ich habe bei iedem Lesedurchgang etwas Neues entdeckt und werde dem Buch "Der Gedachtnisbaum" so langsam würdig.

Kein lautes Buch, sondern eine Art verhaltener Protest, ausgedrückt durch einen vermeintlichen Narren.
Der Autor überlässt es dem Leser selbst die Frage zu beantworten: Wer ist der Narr in einer Welt in der vor unserer aller Augen täglich Unrecht geschieht? Derjenige, der es bemerkt, aber nicht tut um die Situation zu ändern? Derjenige, der ein Unrecht verübt und nicht verstehen will, dass es auf der Welt Unrecht gibt? Oder derjenige, der Probleme anspricht, aber den Lauf der Zeit nicht alleine anhalten kann und gegen Windmühlen kämpft?

Obwohl das Buch bereits 40 Jahre alt ist hat es nichts von seiner enormen Bildsprache und Aussage verloren. Ein unendlich kunstvoll geschrieben Roman eines großen Autors. Man muss sich als Leser jedoch auf den Text einlassen und wirken lassen.

[Houda · Rating 4 out of 5]

Comment décrire Moha ,un fou ou un sage , voilà la question qui se pose , Moha a-t-il pris la folie un mur derrière lequel il se cache pour ne pas contrarier la société où il vit , une société qui refuse toute une forme de différence , ou bien la société a classé Moha un fou car il la dévoile sa réalité affreuse et hypocrite ? Dire que Moha est un fou c'est à dire qu'il n'appartient pas au groupe, la société trouva le prétexte pour l'exclure mais moha persiste à dévoiler la banalité et l'hypocrisie de cette société où il vit en parlant de la religion , le statut de la femme et l'argent . Le voyage livresque qu'on fait dans ce roman nous laisse perplexe , si Moha est fou , est ce que la corruption , la tromperie et l'hypocrisie sont la vérité et sagesse ? Sur quel critère on peut qualifier quelqu'un de fou ?

[Daniel Schechtel · Rating 2 out of 5]

Sauf quelques fragments poetiques, mystiques ou politiquement contestataires, je me suis ennuyé

[doditsa · Rating 2 out of 5]

Interesting and poetic.
2.5/5

[Pierre La Classe]

http://dspace.univ-msila.dz:8080/xmlu...

[Zouhir · Rating 5 out of 5]

Incroyable, je l'adorais. Il mérite deux autres lectures!

[Oceana2602 · Rating 2 out of 5]

Read in preparation for my journey to Morocco this year ("journey" makes it sound way more epic than it was - I was only there for one brief, but intense, week). I'm so very glad that I didn't buy this book in french, because I would have likely had to admit defeat after even the first, few sentences. Even in German I had a hard time following, and I freely admit that I have no idea what this book is about, or what I could tell you to make you want to read it, or not read it.

I took it as an example of the poetic language of the Maghreb literature, and moved on.


(no, it comes as no surprise that no one else has reviewed this book yet. That's me, banzai reviewer in attack mode!

[Ailée Be]

,

[Gita Madhu · Rating 3 out of 5]

Very poetic prose. could not finish it and would hesitate to re-borrow.

[Baya Bey]

good book, loved the language and the voccabulary was quite vulgar but intresting