Jump to ratings and reviews
Rate this book

Bán đảo Ả Rập

Rate this book
Bán đảo Ả Rập là đế quốc của Hồi giáo mà cũng là đế quốc của dầu lửa vì dầu lửa chi phối nó cũng như Hồi giáo, còn mạnh hơn Hồi giáo.

Hồi giáo xuất hiện thế kỷ thứ VII, phải dùng mấy trăm ngàn quân trên một thế kỷ mới chinh phục được một đế quốc tuy là rộng lớn nhất thời cổ nhưng cũng chỉ gồm miền Tây Á, Trung Á, Bác phi và Tây Nam Âu, tức khu ven Địa Trung Hải, Hồng Hồi, vịnh Ba Tư, từ Đại Tây Dương tới sông Indus.

Dầu lửa mới xuất hiện ở tây bắc bán đảo Ả Rập (Mésopo-tamie) từ sau Thế chiến thứ nhất - hiện nay ở Kirkuk du khách còn được trông thấy cái mả giếng dầu đầu tiên của Iraq, cũng có thánh giá, cũng có mộ bia ghi ngày sinh 15-10-1927 và ngày tử 28-8-1940 - mà chỉ trong ba bốn chục năm đã chinh phục được ba phần tư thế giới, châu Âu, châu Á, châu phi và còn phát triển nữa vì người ta đã tính dầu ở bán đảo Ả Rập chiếm 80% dầu trên thế giới.

Hồi giáo hiện nay, sau 13 thế kỷ phát triển bằng gươm súng, kinh sách, nghệ thuật, mới có được khoảng 400 triệu tín đồ, một phần sáu nhân số trên địa cầu; còn dầu lửa Ả Rập thì đã “ban phước lành” cho ít nhất là một tỷ rưỡi người.

Nó còn linh thiêng hơn Mohamed: các chính khách, kinh tế gia lỗi lạc nhất Tây phương: Anh, Pháp, Mỹ, Đức, Ý, Hà Lan, bây giờ lại thêm cả Nhật, chỉ đánh thấy cái hơi của nó thôi cũng đủ mê man, nhẩy tưng tưng lên, hoa dân múa tay như bị vía Cô vía Bà nhập vậy. Ngay như người Mỹ trung thành rất mực với “the american way of life” (lối sống Mỹ) mà cũng chịu nhìn whisky soda, coca cola, nước cà chua, thịt bò áp... mà ăn chà là, uống nước giếng, cải trang làm Ả Rập đi lang thang trong sa mạc để đánh hơi dầu lửa.

Sức mạnh của dầu lửa kinh khủng, cả Hồi giáo, Ki Tô giáo, Phật giáo... chống lại cũng không nổi. Ta cứ ví dụ rằng bao nhiêu kinh sách của các tôn giáo đó bỗng mất hết và tất cả các tu ni trên thế giới bỗng ăn cháo lú, quên hết những lời Chúa dạy, Phật dạy thì nhân loại có thể kém văn minh một chút, nhưng nhất định là vẫn tồn tại. Nhưng nếu các giếng dầu trên thế giới bỗng nhiên chết “bất tử” như giếng Kirkuk năm 1940 thì chẳng những cả nền văn minh vĩ đại của chúng ta sụp đổ mà nhân loại sẽ chết đói, chết rét đến một nửa là ít. Không có dầu lửa thì không có điện, xe hơi, máy bay, máy cày, máy lạnh, máy suối, vân cân, kỹ nghệ sẽ chết đứng và canh nông sẽ ngắc ngoải. Đã xây mả cho dầu lửa thì tại sao người ta không nghĩ dựng tượng cho dầu lửa? Muốn cho xứng thì tượng phái cao lớn gấp hai tượng Thần Tử Do ở New York. Vì Tự Do chỉ là một đứa con dĩnh ngộ của văn minh cơ giới ngày nay - người ta bảo vậy - mà dầu lửa mới chính là cha của văn minh đó. Và tôi xin đề nghị cũng dựng nó ở cửa sông Hudson cho hợp tình hợp lý.

Bìa mềm

First published January 1, 1969

11 people are currently reading
132 people want to read

About the author

Nguyễn Hiến Lê

99 books213 followers
Nguyễn Hiến Lê (1912–1984) là một nhà văn, dịch giả, nhà ngôn ngữ học, nhà giáo dục và hoạt động văn hóa độc lập, với 120 tác phẩm sáng tác, biên soạn và dịch thuật thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như giáo dục, văn học, ngữ học, triết học, lịch sử, du ký, gương danh nhân, chính trị, kinh tế,...

Sinh thời, ông viết và dịch rất nhiều sách (khoảng chừng 120 tác phẩm sáng tác, biên soạn và dịch thuật thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như giáo dục, văn học, ngữ học, triết học, lịch sử, du ký, gương danh nhân, chính trị, kinh tế...)

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
36 (43%)
4 stars
28 (34%)
3 stars
14 (17%)
2 stars
3 (3%)
1 star
1 (1%)
Displaying 1 - 13 of 13 reviews
Profile Image for Nguyen Huy Tu Quan.
97 reviews147 followers
March 20, 2020
Xem xong phim Lawrence xứ Ả Rập, tui đã thấy rất thích thú những người Ả Rập và cái xứ sở kỳ lạ của họ. Cái xứ gì chỉ gồm nắng, cát và vài ốc đảo mà vẫn nuôi dưỡng được con người và đám lạc đà. Vì thấy thích thú quá nên tui tìm đọc cuốn này để hiểu hơn về thế giới Ả Rập kì lạ đó.

Cuốn Bán đảo Ả Rập của Nguyễn Hiến Lê trình bày sơ lược về thế giới Ả Rập, một thế giới trải dài từ Iran tới tận Ma rốc, khởi phát từ khoảng năm 600 sau công nguyên và kéo dài tới ngày nay. Trong khi Hồi giáo là động lực chính của bánh xe lịch sử trước kia, thì từ thế kỷ 20 trở đi, có thêm một động lực quan trọng nữa là dầu mỏ. Trong khi Hồi giáo thống nhất người Ả Rập trong một đế chế lớn thì sự thèm khát dầu lửa của các cường quốc phương tây làm chia rẽ họ.

Tôi nghĩ chắc là người Ả Rập đã làm Chúa Kito nổi giận vì dám làm lan tràn Hồi giáo từ Tây Ban Nha qua tận Ấn Độ. Không nổi giận sao được khi Chúa Kito già hơn ông Allah 600 tuổi mà lại phải sống ở những vùng rừng núi của Châu Âu - xa cách với văn minh và giàu có. Chắc vì vậy mà đến thế kỷ 20, ổng xúi người Anh người Mỹ vào tìm dầu trong sa mạc rồi lập mưu chia rẽ những người Ả Rập, ngăn không cho họ vẫy vùng như trước nữa :v Tương tự như Chúa của người Do Thái thấy con người cao ngạo quá. Cao ngạo tới mức muốn xây tháp Babel cao tới tận thiên đường. Vì vậy mà nổi giận và bắt họ nói những thứ tiếng khác nhau, ngăn không cho họ hợp tác với nhau để xây tháp kia được nữa.

Dù là một cuốn tóm lược nhưng cũng thú vị và đủ để cung cấp cho người đọc một hình dung về việc thế giới Ả Rập hiện đại đã khai sinh và tiến hoá ra sao (nói là khai sinh vì thế giới Ả Rập hiện đại khác với Ả Rập thống nhất lúc trước). Nguyễn Hiến Lê cũng có tài kể chuyện. Những chuyện phức tạp được ông kể lại rất giản dị. Thỉnh thoảng còn bắt gặp những câu châm biếm rất hài hước của ông nữa haha xD

Nếu ai thật sự tò mò về lịch sử và chính trị Trung Đông thì cuốn này sẽ rất đáng đọc. Ngoài những người đó thì chắc cuốn này không thú vị lắm.
Profile Image for Hien Xuan.
65 reviews9 followers
August 23, 2020
Là một bản lược sử tóm tắt sơ lược về lịch sử bán đảo Ả rập, cuốn sách cũng cung cấp một cái nhìn khá tổng quan cho một người vẫn cỏn rất mù mờ về lịch sử của khu vực bán đảo Ả Rập. Tuy nhiên có điều không thích ở tác phẩm theo cá nhân là khi viết tác phẩm, có vẻ như tác giả thêm vào quá nhiều ý kiến chủ quan cá nhân cũng như tình cảm cá nhân vào một số chi tiết đánh giá về các sự kiện lịch sử của bán đảo Ả Rập. Cá nhân mình thấy điều đó không được tốt lắm với tác phẩm lịch sử.
Profile Image for Tuan-anh Nguyen.
43 reviews29 followers
October 14, 2015
phần đầu về lịch sử Hồi giáo thời cổ, trung đại đọc rất hay và hấp dẫn, tuy nhiên tới phần cận đại và hiện đại thì lê thê và ko hấp dẫn. Cuốn sách nói về thảm kịch Hồi giáo và Dầu lửa nhưng mới chỉ làm rõ tinh thần Hồi giáo chứ thảm kịch dầu lửa chưa đủ nhấn mạnh, mà phần này thì mình rất mong chờ :'(.
2 reviews1 follower
August 28, 2011
Một cuốn văn minh sử mà hấp dẫn như một cuốn tiểu thuyết lịch sử Trung Hoa .
Kể về thời hiện đại mà như chuyện ngàn lẻ một đêm .
Nói về vùng đất mà bạn trẻ Việt Nam chỉ biết qua cổ tích và những câu chuyện về dầu lửa .
Profile Image for Duyen Nguyen.
68 reviews1 follower
July 8, 2021
Với một người đọc luôn tò mò tìm hiểu về vùng Trung Đông khói lửa, vô tình tìm được cuốn sách mà đọc tới câu chữ nào là thấm tới câu chữ đó. Kiến thức dần mở ra và hiểu được tại sao, vùng đất sa mạc ấy luôn là “vùng nóng” trên thế giới, chiếm được sự “quan tâm” của biết bao Đất nước hùng mạnh khác, “quan tâm” trên phương diện xâu xé bóc lột tranh giành cả biết bao thế kỷ. Và cũng vì “nóng” đúng nghĩa trắng và cả nghĩa đen, nên cứ mãi chìm trong bom đạn khói lửa liên miên. Đọc mới thấy thương những con người nơi ấy, giá như học được cách chấp nhận và tha thứ, thì lòng thù hận sẽ không khiến máu đổ liên tục - nơi mà người dân luôn sống trong hồi hộp vì tên lửa, bạo động và bom đạn.

Bán đảo Ả Rập là đế quốc của Hồi giáo gồm 7 Quốc gia: Ai Cập, Syria, Liban, Jordanie, Ả Rập Xê Út, Yeman - mà cũng là đế quốc của dầu lửa vì dầu lửa chi phối nó cũng như Hồi giáo, thậm chí còn mạnh hơn Hồi giáo. Hồi giáo giúp liên kết Ả Rập thì Dầu lửa chia rẻ Ả Rập. Vì vậy mà bốn chục năm nay ở bán đảo này xảy ra không biết bao nhiêu cuộc xung đột: Xung đột giữa các Đế quốc (Anh, Mỹ, Pháp, Nga) xâu xé nhau tranh quyền lãnh trị để tự do khai thác “vàng đen” dưới lòng đất - Xung đột giữa các Quốc gia Ả Rập dành quyền tự trị và bành trướng lãnh thổ lẫn nhau - Xung đột giữa các Quốc gia Ả Rập theo Hồi giáo với Israel theo Do Thái giáo - Xung đột giữa các Đảng phái trong mỗi quốc gia...

Nếu không có dầu mỏ thì thế giới sẽ về thời tiền sử. Hàng không, tàu lửa, ngành công nghiệp, máy móc...không thể hoạt động. Nó còn quý hơn cả vàng, nên người ta mới gọi là “vàng đen” là vì vậy. Đó là lý do tại sao, chỉ cần khu vực này xảy ra giao tranh là giá dầu lại tăng vọt, và khi giá dầu nhảy múa thì giá vàng biến động hay chứng khoán nhảy lambada. Và vì bán đảo này chứa tới 80% lượng dầu mỏ trên toàn thế giới, thế nên các nước mạnh lúc nào cũng thòm thèm, dòm ngó, muốn mình luôn là thế thượng phong và có tầm ảnh hưởng ở các Quốc gia này để mặc sức khai thác dầu, để dollar đổ về Ngân sách nước mình và hòng thống trị thế giới.

Palestine và Israel là hai đất nước vẫn còn chìm trong biển lửa chiến tranh, một vì mối thù tôn giáo giữa Do thái và Hồi giáo từ thời xa xưa, rồi tranh nhau lãnh địa Jerusalem (mà tôn giáo nào cũng xem đó là Thánh địa của mình). Khi Israel chiếm hoàn toàn Jerusalem vào 1967 thì hiềm khích cứ tiếp tục gia tăng và bùng nổ từ đó cho đến nay (trước 1967, 1 nửa Jerusalem là của Israel, 1 nửa thuộc Jourdain, sau chiến tranh 1967 Israel dành chiến thắng và chiếm luôn lãnh địa thiêng liêng còn lại của Dân tộc Ả Rập). Vừa tháng 05/2021 lại tiếp tục hiềm khích phóng tên lửa vào nhau. Dải Gaza chưa một lần yên ổn cũng vì những mối thù lịch sử này.

Quyển sách phá tan sự tò mò và lý giải tại sao vùng này luôn bất ổn thời gian qua. Thấy được sự nguy hiểm, ranh mãnh và tham lam của các Đế quốc muốn hưởng lợi từ việc bán vũ khí, và hưởng luôn cả dầu lửa và vàng ròng từ đây. Lòng tham luôn vô đáy, chính vì điều đó mà bán đảo Ả Rập luôn sống trong nỗi lo sợ chiến tranh, thâu tóm. Dù rằng, dòng tiền đổ về từ việc khai thác dầu cực kỳ lớn nhưng đánh đổi là sự bất bình an và không khi nào yên ổn.
28 reviews1 follower
November 27, 2019
Một cuốn sách ấn tượng cung cấp một lượng thông tin khổng lồ từ thời cổ đại Ả Rập tới thời kỳ hiện đại.
Thấm nhuần thêm hiện thực các quốc gia muốn tự do, độc lập phải có được một nền kinh tế mạnh, không phụ thuộc hoặc ít phụ thuộc ngoại quốc.
Lịch sử Ả Rập, Trung Đông, Israel thật hoành tráng, phức tạp. Sức mạnh tôn giáo đã liên kết các nước Ả rập lại với nhau. Tôi hiểu thêm về xung đột tôn giáo rất phức tạp dù nó là chiêu bài che giấu ham muốn, tranh chấp về kinh tế, ảnh hưởng chính trị.
Tôi sẽ làm gì tiếp theo:
1. Nghiên cứu về lịch sử cổ đại của Ả rập, Hồi giáo. Biết rõ về các di tích văn hóa, tôn giáo. Biết lịch sử hình thành các nước ở Trung Đông, biết các xung đột lớn. Biết ranh giới các nước trên bản đồ.
2. Đọc thêm sách Bài học Israel; viết lại các hiểu biết về Hồi Giáo. Phân biệt đc các khái niệm cơ bản như tín ngưỡng, trang phục, lịch sử thành lập, đánh giá tình hình phát triển hiện tại.
Hồ Chí Minh, ngày 27 tháng 11 năm 2019, flight vn262 đi Hà Nội.
Profile Image for Duy Dang.
50 reviews
May 11, 2020
Tóm tắt
Sách chia 2 phần: Nửa đầu về lịch sử cổ đại và trung đại của bán đảo Ả rập - thời của các bộ lạc du mục, Mohamed, Kinh Koran, và thánh chiến; Nửa sau là lịch sử cận đại - chiến tranh dầu lửa, Israel lập quốc. Nửa đầu khá hay, văn phong theo lối dã sử như Tam quốc diễn nghĩa, đọc rất cuốn. Nửa sau do nhiều tình tiết sự kiện phức tạp quá nên dù vẫn trình bày theo lối dã sử nhưng đọc bị rối, khó hình dung tình hình chung.

Đáng đọc không
Không hẳn là must-read nhưng cũng nên đọc với những ai yêu mến Nguyễn Hiến Lê và muốn có hiểu biết căn bản về khu vực bán đảo Ả Rập.
Profile Image for dinhphuc120.
37 reviews
August 26, 2019
Cụ Hiến Lê đã viết các vấn đề chính trị, chiến tranh, chế độ xã hội, ....với giọng văn hài hước, nhẹ nhàng nhất có thể. Qua câu chuyện và các diễn biến theo tiến trình của lịch sử, chúng ta sẽ hình dung được phần nào sự phức tạp ở Trung Đông. Có lẽ vấn đề về tôn giáo và tranh chấp kinh tế (dầu mỏ) sẽ không có hồi kết. Không biết có học giả nào sẽ viết tiếp câu chuyện của các quốc gia trên Bán đảo Ả Rập này được như cụ Nguyễn Hiến Lê không?
88 reviews1 follower
January 30, 2022
Không hiểu sao mình bị thu hút bởi xứ hồi giáo này. Gió cát, dầu lửa, tôn giáo và sa mạc. Nói chung là đoàn kết thì sống chia rẽ thì chết. Xứ này thì chia rẽ quá nên cứ mãi chiến tranh thôi. Mà cơ bản thì quyền lợi cá nhân đụng nhau bôm bốp cũng khó mà thống nhất được.
Profile Image for Hà Nam.
6 reviews5 followers
May 19, 2018
Cụ Lê viết năm 1967, cái tình hình bán đảo ả rập, irak, ba tư (iran), israel đã khác,
nhưng lịch sử hình thành khu vực vương quốc dầu mỏ này đáng để dành một buổi sáng để đọc
Profile Image for Tường Vy.
60 reviews1 follower
Read
January 22, 2024
DNF. Có 2 điều mình không thích ở cuốn này
1. Không có bản đồ
2. Mình không biết được những thông tin này tác giả lấy từ đâu để viết cuốn sách này
Và điều làm mình quyết định DNF cuốn này là văn phong, nó như một cuốn giáo khoa lịch sử nhưng mix thêm văn phong của Tam quốc diễn nghĩa…và có những từ cổ ví dụ như biển Đỏ thì được gọi là Hồng Hải, rất khó để mình link thông tin với các cuốn khác mình đọc Hoặc… nó không phải cuốn sách dành cho mình lúc này… nói vậy không có nghĩa nó là cuốn sách không hay, phần đầu vẫn có nhiều thông tin hay…..well, I don’t know, maybe i’ll read it in another day later
11 reviews
Read
January 6, 2018
nội dung về lịch sử, chính trị mà dưới giọng văn tưng tửng của cụ Nguyễn Hiến Lê đã làm cho cuốn sách giảm được rất nhiều tính khô khan, khá hay.
Displaying 1 - 13 of 13 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.