آسمانِ برلین

by Wim Wenders, Peter Handke, صفی یزدانیان (Translator)

آسمان برلین فیلم تاریخ است، کلام را و تنهایی آدمی را در دل تاریخ می‌بیند و نشان می‌دهد. دامیلِ فرشته به یک انسان عاشق می‌شود و انسان می‌شود، اما سراسر این سِیر هیچ به تبلیغ راه و رسم چگونه زیستن نمی‌رسد. تاریخ انسان را با تمامی شکوه و تمام نکبتش دوره می‌کند و می‌گوید که باز همین بودنِ پیچیده‌ی پر از تنهاییِ پر از زیباییِ پر از وحشت، به نبودنِ محض، و در ابدیتِ محض جاری بودن برتری دارد. فیلم همچون آثار ازو در گونه‌ای سادگیِ ژرف ساخته شده است، و مثل سینمای تروفو زیباترین و زشت‌ترین سویه‌های انسان را نشان می‌دهد بی‌آنکه هیچ سویه‌ای را داوری کند، و درست مانند شاهکارهای تارکوفسکی شکوهمند است، و تصاویرش انگار به‌راستی از ذهنیتی مقدس برآمده‌اند. این حضورِ همزمانِ سادگی و شکوه‌مندی در آسمان برلین در آثار دیگر وندرس و اصلاً در سینما، چیزی نادر است.

264 pages, Paperback

First published January 1, 1987

About the author

Ernst Wilhelm ("Wim") Wenders is a German film director, playwright, author, photographer and producer. He was born in Düsseldorf.

Reviews

[Mohammad Hanifeh · Rating 5 out of 5]

فیلم که یکی از بهترین و دوست‌داشتنی‌ترین آثاری است که تا به حال دیده‌ام. اما فیلمنامه‌اش واقعاً چیز دیگری است. انگار داری شعری طولانی و لذت‌بخش را می‌خوانی. فیلم را سال‌ها پیش دیده بودم و از آن خوشم هم آمده بود. اما حالا که فیلمنامه را خواندم و فیلم را هم بازبینی کردم، فکر می‌کنم چندین برابر بیشتر دوستش دارم.
به نظرم بهترین توصیف از این فیلم را صفی یزدانیان در یادداشتش –تاریخ تنهایی- بیان کرده است. یادداشتی که در کتاب «ترجمۀ تنهایی» خوانده بودم و این‌جا هم به عنوان مقدمه چاپ شده است:

آسمان برلین تاریخ انسان را با تمامی شکوه و تمام نکبتش دوره می‌کند و می‌گوید که باز همین بودنِ پیچیدهٔ پر از تنهاییِ پر از زیباییِ پر از وحشت، به نبودنِ محض و در ابدیتِ محض جاری بودن، برتری دارد.

[Radwa]

Wings of Desire (1987)

City of Angels (1998)

[Private · Rating 5 out of 5]

Das Konzept ist so Interessant und die Umsetzung wunderbar.

[Rêbwar Kurd · Rating 4 out of 5]

فرشتگانش زمینی‌اند، اما پر نمی‌زنند. تنها تماشاگرند؛ بی‌قضاوت، بی‌تماس، بی‌تأثیر.
آسمان برلین ساختهٔ شاعرانهٔ ویم وندرس، فیلمی‌ست درباره‌ی دیدن، درباره‌ی میل به تجربه‌کردن، و درباره‌ی زنده‌بودن در تلخی و زیبایی آنِ واحد.

برلینِ پیش از اتحاد، دوپاره و خاکستری، صحنه‌ای‌ست برای حضور فرشتگانی که صدای ذهن انسان‌ها را می‌شنوند. نه برای قضاوت، نه برای نجات، بلکه تنها برای بودن.
فرشته‌ای که خسته است از جاودانگی، از بی‌وزنی، از نظاره‌گری. دلش لمس می‌خواهد. طعم سیب. صدای قلب. دست‌های خاکی. دمای چای. شهوت. زخم.
و این شاید زیباترین استعارهٔ فیلم است: آن‌کس که همیشه در «بالا»ست، برای معنا یافتن، باید به «پایین» بیاید.

فیلم با ریتمی آهسته، با تصاویری سیاه‌وسفید که ناگهان با میل و زندگی رنگ می‌گیرند، مخاطب را نه فقط به تماشای داستان، که به تماشای تماشا دعوت می‌کند.
دوربین به‌نرمی حرکت می‌کند، مکث می‌کند، می‌لرزد. مثل نگاه انسانی که هنوز نمی‌داند به کجا باید خیره شود.

شعرهای پتر هاندکه، به‌ویژه آن مونولوگ معروف «وقتی کودک بودم...» نه فقط موتور عاطفی فیلم‌اند، بلکه به آن روحی فلسفی می‌دهند. نگاه فرشته‌ای که آدم‌ها را چون کتاب‌هایی باز می‌خواند؛ از افکارشان، اضطراب‌شان، و نیازشان به لمس.

فیلم پر از تقابل است:
مرگ و زندگی، جسم و روح، نگاه و لمس، برلین شرقی و غربی، ابدیت و فانی بودن.
اما آن‌چه فیلم را ویژه می‌کند، قضاوت‌نکردن است. وندرس همان‌قدر که ستایشگر معنویت است، عاشق مادیت هم هست. فرشته‌اش می‌خواهد انسان شود نه برای نجات بشریت، بلکه برای زیستن ساده‌ی یک عشق.

پیرمردی که در کتابخانه می‌چرخد، دلقکی که دنیای سیرک را زنده نگه می‌دارد، زن بندباز که چون شعری راه می‌رود، و آن فرشته که دیگر نمی‌خواهد فقط بشنود، بلکه می‌خواهد فریاد بزند، نفس بکشد، بغض کند، دوست بدارد...

آسمان برلین فیلمی‌ست برای کسانی که به درون نگاه می‌کنند. برای آن‌هایی که زیبایی را در مکث‌های طولانی، در نگاه‌های خاموش، در فلسفه‌ی بودن جست‌وجو می‌کنند.
و اگر کسی پرسید این فیلم درباره‌ی چیست، شاید بشود گفت:
درباره‌ی دلتنگی ابدیت برای لحظه.

[Daniel Jones · Rating 3 out of 5]

The play is interesting.

[Nk.pink · Rating 1 out of 5]

Leer sowie langweilig