Titia De Haes, aka Frommelrommel, vertelt in 'Liever niet eigenlijk' over lichte, donkere en nu en dan gitzwarte dagen. Op een treffende en humoristische toon schrijft ze over de (tragi)komische en vooral tragische momenten uit haar leven.
Iedereen heeft verdriet, last van groeipijn, twijfelt of is doodongelukkig. Soms kortstondig. Soms blijft het gevoel dagenlang als een donkere wolk boven je hoofd hangen, maar vindt de zon af en toe toch haar weg.
Vergis je dus niet: deze atypische autobiografie is geen aaneenschakeling van depressieve momenten. Want naast dikke trauma's, passeren ook nieuwe inzichten, de beste buddy’s en grote liefdes de revue.
Liever niet eigenlijk is bovenal een herkenbaar boek. Over een vrouw van 35 die leerde surfen op de grootst mogelijke golven, af en toe eens kopje onder ging, maar uiteindelijk toch weer boven water kwam
In de categorie: ‘Genoeg-ballen-aan-uw-lijf-hebben-om-met-de-billen-bloot-te-gaan’: 5 sterren!
Ik vind het om die reden ook wat moeilijk om sterren te geven, want een boek beoordelen dat zo persoonlijk is, kan lijken op de persoon zelf beoordelen. Belangrijk is dus om te weten dat mijn review niets te maken heeft met de persoon Frommel/Titia zelf, maar puur met hoe het boek is opgebouwd/geschreven/…
Misschien had ik te veel of gewoonweg iets anders verwacht, omdat ik ‘Frommelrommel’ al jaren volg op Instagram. Op de een of andere manier, raakt ze mij meer met haar korte, to the point zinnen en illustraties dan met een volledig boek.
Nochtans, haar verhaal is meer dan pakkend en emotioneel genoeg om onder mijn vel te kruipen en toch…
Ligt het aan de schrijfstijl? Had ik de hoofdstukken chronologisch moeten lezen? Had ik me minder moeten ergeren aan de hoeveelheid lieven, waardoor ik soms oprecht niet meer wist over wie het nu weer ging?
Volgens de achterflap is ‘Liever niet eigenlijk’ geen aaneenschakeling van depressieve momenten. Want naast dikke trauma's, passeren ook nieuwe inzichten, de beste buddy's en grote liefdes de revue. Het zou bovenal een herkenbaar boek zijn.
En daar knelt voor mij het schoentje. Eerlijk gezegd vond ik het net wel een aaneenschakeling van depressieve momenten en miste ik de inzichten. Ondanks mijn eigen ‘golven’, vond ik het ook weinig herkenbaar. Misschien omdat we totaal andere copingmechanismen hebben? Geen idee. Je hoort het, ik kan er niet echt de vinger op leggen, waar het voor mij misliep met dit boek. Maar goed, dat is ook het leven.
Ik wil toch nog met iets positiefs eindigen en Titia bedanken om haar verhaal te delen. In het kader van taboedoorbrekend en stigmaverkleinend werken, is het zo belangrijk om dit alles bespreekbaar te maken. Dus, merci!
Na het lezen van dit boek zou ik Titia omschrijven met deze twee woorden: sterke madam. Wauw! Gewoon wauw! Door haar schrijfstijl staat ze enorm dicht bij de lezer en slaat ze de nagel telkens weer op de kop. Mijn leefwereld is zo ver van dit boek verwijderd en toch kan ik mij bijna overal in vinden. Crazy gewoon! (Valt het op dat ik enthousiast ben over dit boek?)
Ps: het aantal sterren is een beoordeling van mijn leeservaring, geen beoordeling van het leed van de schrijfster.
Ik wist niet wat ik van dit boek moest verwachten dus ben beginnen lezen met een open blik en de opdracht aan het begin van het boek deed meteen een glimlach op mijn gezicht verschijnen. Jammer genoeg bleef ik daarna op mijn honger zitten. Het boek had niet de diepgang die ik verwacht had in dit persoonlijke verhaal. Voor mij komt dit boek over als een dagboek dat je gebruikt om dingen van je af te schrijven en in die zin zal het misschien heel waardevol zijn voor de auteur, maar als lezer voel ik weinig. Rationeel lees ik wel de zwaarte, zie ik het zware trauma en geloof ik de depressies, maar het boek slaagt er niet in me te pakken of me mee te laten voelen.
Wat voor mij niet helpt is de erg losse schrijfstijl, maar op zich leest dit boek wel vlot en omdat het maar 190blz telt heb ik het uitgelezen.
Dit boek was helaas een tegenvaller. Het is de derde druk sinds juni 2023, maar ik zou het niet aanraden. Het hele boek is geschreven met de rem op. Er staat op de kaft dat het ‘over dikke trauma’s, vette feestjes & grote liefde’ gaat, maar je komt haast niets te weten over die trauma’s, feestjes of liefde: je moet aannemen dat ze er waren en zelf de details invullen. De trauma’s zijn er en de feestjes zijn er geweest, dat geloof ik en dat wordt ook meermaals herhaald, maar de lezer wordt er niet echt deelgenoot van gemaakt.
‘t Is ne roman — staat ook op de cover, maar het is, voor mij althans, geen roman. Het is een soort verslag, een opsomming, een dagboek zonder literaire merites, met feiten waarvan de details, de inzichten of de euforie zijn weggelaten, om niemand te schofferen, omdat de schrijfster ze vergeten is, of misschien omdat ze het métier mist om ze onder woorden te brengen. Er worden ook vaak dingen stellig geponeerd om ze even later, tussen haakjes of niet, weer te nuanceren of ontkrachten, dus er wordt niet echt stelling genomen.
Er staat daardoor weinig particuliers in, echt of aangedikt, gedetailleerd of geromantiseerd, maar ook weinig universeels, behalve het feit dat opvoeding en verwaarlozing een impact hebben op je latere leven, dat er iets als verlatingsangst of een hechtingsstoornis bestaat, dat grenzen stellen moeilijk is als je dat als kind niet geleerd hebt. Je voelt dat niet als lezer in de beschrijvingen of analyses, maar het wordt geregeld vermeld.
Hetzelfde geldt voor de liefde waar ze naar zoekt en de laatste grote liefde. Je leest een paar keer dat ze elkaar ongelukkig maken maar dat de liefde lange tijd overeind blijft, maar hoe dat zich manifesteert, hoe ze dat weten of voelen, krijg je niet te lezen. Je leest dat ze zichzelf en elkaar verliezen door bij elkaar te blijven, maar hoe? Dat is wellicht een stap te ver. Het blijft daardoor ontzettend oppervlakkig. Het hele boek heb je eigenlijk al gelezen door de tijdlijn op pagina 14-15.
Ik ben blijven lezen om toch nog wat meer te weten te komen en me beter te kunnen inleven in haar situatie, of die van haar zus, maar helaas, herhaling troef. Ik ben ook blijven lezen omdat de schrijfster een leerkracht is geworden die werkt met jonge kinderen, en ik bewonder haar daarvoor. Ik gun de kinderen met wie ze werkt een leerkracht met empathie, met oog voor moeilijke thuissituaties, zoals zij ongetwijfeld is.
Ik ben beginnen te lezen omdat Nele Van den Broeck, again, denk ik toch, het boek had aangeraden, omdat het een obscuur boekje leek in eigen beheer maar toch nog vlot te krijgen was, omdat ik de naam van de auteur en de titel wel grappig vond, omdat ik wel geïnteresseerd ben in autofictie zoals bij Bregje Hofstede of Emy Koopman, maar autofictie was het dus duidelijk niet.
Het schrijven moet vast therapeutisch geweest zijn en ik gun het haar van harte. Ik wens haar de kinderen en de stabiele liefde waarnaar ze verlangt, de rust die ze steeds vaker vindt, verzoening waar dat wenselijk is en afstand waar dat nodig is, maar om dit levensverhaal tot een roman te maken is er meer literair vernuft nodig.
Ik sluit af met een opmerking gericht aan de uitgeverij en eindredacteur: ik heb nog maar weinig boeken gelezen met zoveel taalfouten. Ik las een reeks klassieke fouten als ‘terug’ i.p.v. ‘opnieuw’ of ‘weer’, ‘best’ i.p.v. ‘het best’, ‘doorheen’ i.p.v. ‘door … heen’, ‘op het eerste zicht’ i.p.v. ‘op het eerste gezicht’, hypothetisch ‘moest ik’ i.p.v. ‘mocht ik’ of ‘als ik’, ‘eens’ als voegwoord, ‘wanneer’ i.p.v. ‘toen’. Het is iets wat de schrijfster wellicht niet weet, maar een goede redacteur toch wel?
En behalve dergelijke taalkundige fouten, bleven er ook nog zetfouten staan: een komma waar een punt moet staan (p. 51), een enkelvoudig werkwoord waar een meervoud moet staan (p. 51), een enkelvoudig substantief waar een meervoud moet staan (p. 174), twee keer ‘zoek’ in dezelfde zin (p. 53) — met daarnaast een paar kromme zinnen als ‘ik ben groot geworden op het Sfinksfestival en *genoot al even de *voorkeur van homeopathische oplossingen *indien ik ziek was’ (p. 178). De taal, de inhoud en de stijl lagen voor mij dus in dezelfde lijn.
Uitgelezen op een dag. Heb me geërgerd aan de schrijfstijl: Titia is geen schrijfster. Leuke quotes op Instagram, maar een heel boek lijkt me nog iets te ambitieus, en dat zeg ik met het volle respect voor haar levensverhaal.
Dat het een goei boek is zeg ik u, merci voor mij toe te laten in uw leven, merci om niet op te geven, merci om mij veel energie te geven en dingen te kunnen plaatsen. Merci
Ge zijt een fantastisch persoon frommel, ge doet dat goed!
In oktober was het Boektopia in Kortrijk en toen kwam ik in contact met Kim van Borgerhoff & Lamberigts en in ons gesprek werd duidelijk dat ik een 'snelle' lezer ben (en snel als in rap, vlug, speedy en niet op de westvlaamse manier) en dat ze nog wel een aantal boeken in gedachten had die ideaal waren voor me omdat ik ze vlug zou uit kunnen lezen... Eentje daarvan is deze 'Liever niet eigenlijk' van Titia De Haes aka Frommelrommel! Hij heeft dan toch nog even op mijn kast gelegen eer ik eraan kon beginnen maar nu heb ik hem uit... en dat op een moment dat dit boek eigenlijk best hard aankomt bij me...
in 'Liever niet eigenlijk' vertelt Frommelrommel (ik zal deze naam verder gebruiken in de recensie omdat ook de naam is waarin het boek werd uitgegeven!) over relaties, over moeder worden (of net niet), over depressie en zelfs over zelfmoordpogingen... dus ja, het is op zich geen lichte literatuur zou je verwachten... en toch weet Frommelrommel dit boek licht te houden en beschrijft ze niet (enkel) een aaneenschakeling van haar duistere momenten en haar mislukte relaties.
Dit is een atypisch autobiografisch boek waarin Frommelrommel het heeft over verdriet, liefde en liefdesverdriet, twijfel en trauma. Maar ook over de hoop dat alles beter wordt en dat duistere gedachten niet altijd hoeven te blijven hangen in iemands hoofd! En dat is een boodschap die ik momenteel heel graag wil aangrijpen want zelfs een positieve kerel als ik moet toegeven dat ik niet altijd mijn ware gezicht kan of wil tonen en dat ook ik het moeilijk kan hebben. (zonder hier nu verder over uit te moeten weiden, laten we zeggen dat gezondheid een factor is die speelt in dit gevoel)
Maar ik ben hoopvol, net als Frommelrommel! En ik grijp me vast aan de mooie dingen die het leven te bieden hebben, net als zij! En er bestaat niet zoiets als perfectie of alles hebben of kunnen krijgen dat je wilt uit het leven!
Frommelrommel heeft ook een tekentalent dat ze in dit boek ook aantoont door tussen de tekst door leuke tekeningen toe te voegen.
Dit is een boekje waar je met een lach en een traan doorheen walst en waarvan je denkt: shit, man... dit is herkenbaar! Dit is het leven! En soms, en dat mag en dat kan, suckt het leven gewoon! Maar dan schijnt de zon opnieuw en kijk je naar buiten en zie je een haas in het veld, een koppel eenden die zich in een plasje op je oprit wassen, kwikstaarten die een nest bouwen, een kleurrijke mannetjesfazant die zich uitschudt gevolgd door een kreet die zijn concurrenten moet afschrikken en zijn vrouwtjes moet bijeen roepen... en je denkt: fuck, het leven ook zo schoon zijn! Dus laat de wind maar waaien, laat de regen maar vallen en vergeet die oude liefdes die je niet waard waren... go for it, live your life!
Potverdorie, 't is ne dubbele. Ze vertelt haar eigen verhaal. En 't is geen sprookje, jammer genoeg. Titia stelt zich bijzonder kwetsbaar op. Chapeau hiervoor! Geen gemakkelijk verhaal. Het kruipt onder je huid. Op vlak van durf om zich zo te tonen: ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Mijn review heeft dus niks tegen de schrijfster persoonlijk. Ik volg haar al een tijdje op Instagram en het is een topvrouw, echt! Ik vrees dat het eerder te maken heeft met de schrijfstijl. Het was me wat te chaotisch. Ik geraakte niet echt in het verhaal. Normaal gezien lees ik boeken uit op enkele dagen, maar ik heb er deze keer bijna 3 maanden(!) over gedaan...
De thema's zijn herkenbaar, maar ik miste wat diepgang in het proces. Wat heeft haar geholpen om uit die zwarte put te kruipen? Wat maakt dat de relatie stuk is gelopen? ... Het boek werd geschreven in een periode van 2 jaar, waardoor het nu eerder lijkt alsof ze van de ene relatie naar de andere springt en in de ene depressie na de andere valt. Geen idee hoe ze het net wel of niet overwint. Er wordt me ook iets te veel geswitched tussen vroeger en heden, waardoor ik de draad kwijt ben.
Nee, ik vind haar korte, maar oh zo krachtige posts op Instagram veel meer mijn ding. Dit boek kon me niet bekoren, ondanks dat het verhaal me wel geraakt heeft.
Ondanks verschillende treffende quotes en een zeer persoonlijke inkijk in haar leven vond ik het boek een boze relaas vol terugkerende patronen van destructief gedrag en dit op een erg chaotische manier gebracht.
Aanrader voor iedereen die graag leest over het verwerken van trauma, persoonlijke ontwikkeling en het vinden van je eigen weg in het leven ondanks slechte kaarten. Break the cycle, het kan!
(een ster eraf omdat ik soms helemaal in de war raakte van de heen en weer springende tijdslijn en de verschillende ex-lieven niet meer uit elkaar kon houden, kan ook aan mezelf liggen, bedankt wel voor de grafische weergave aan het begin van het boek)
het verhaal is pakkend en vind het heel fijn als mensen open zijn en taboes willen doorbreken. Het boek was wel heel chaotisch en niet altijd even goed te volgen, de schrijfstijl sprak me ook wat minder aan
Toen ik dit boek in de winkel zag staan en de tekst op de achterzijde las, werd ik meteen geprikkeld en had ik tal van verwachtingen. Eenmaal aan het boek begonnen, vond ik het nogal snel eentonig. Ergens jammer want dit levensverhaal raakt en vraagt heel veel kwetsbaarheid en openheid om dit te delen. Had gewoon over een andere boeg gegooid kunnen worden denk ik.
Zijn onze relaties niet gewoon zoals Belgische huizen? We bouwen maar wat dingen aan waarvan we denken dat ze goed zijn, en uiteindelijk zitten we met een hele lintbebouwing van koterijen.
Zijn we niet allemaal een huisje waar wat werk aan is?
Schrijfstijl is amazing maar ik kon in mijn hoofd maar geen logische volgorde vinden in de hoofdstukken en vond het ontzettend onduidelijk wat de tijdlijn was (ook al was er aan het begin een tijdlijn). Een autobiografie is ook niet meteen wat ik normaal zou lezen maar deze was eigenlijk wel heel vermakelijk. En de manier van schrijven, luidop denken, tussen haakjes, schrijven in drukletters,… vind ik ook heel fijn
+3 sterren: Ja, Ik ben zo iemand die ook het voorwoord leest in winkels en voelde me dus best aangesproken toen ik het boek in m’n handen had. Ook de struggle die ze omschrijft in het boek met haarzelf en haar demonen zijn herkenbaar. En de nodige humor en welomschreven hersenkronkels kon ik ook weten te appreciëren.
-2 sterren: Helaas is dit boek nogal “all over the place”. De verhaallijn springt letterlijk van de hak op de tak, en hoewel ik haar beslissing respecteer om haar liefjes niet bij naam te noemen, ze heeft er zoveel gehad, dat je op den duur niet meer weet over wie het nu gaat. Ongeveer halfweg het boek, las ik de reviews hier en ben ik eerst alle “min”hoofdstukken beginnen lezen voor ik de gewone hoofdstukken las. Maar zelfs dan nog, vond ik het een chaotische boel waarbij sommige belangrijke details (bewust?) werden weggelaten waardoor je moest gissen wat er nu precies gebeurd was. Jammer!
Ik ben alvast blij dat ik het niet gekocht heb, maar gewoon in de bib ben gaan halen.
Afgehaakt op blz 90. Je kan niet zeggen dat ik niet geprobeerd heb. Het is alsof je het dagboek van een tiener inkijkt en haar toewenst dat ze later - als zij en haar perspectief wat groter zijn - oogrollend terugblikt op vandaag. Alleen is het meisje in kwestie 35 en leerkracht. Fiew. Vermoeiend relaas. Had iets meer redactiewerk aan te pas mogen komen, zodat het dagboek een boek waard werd.
Fooooook. Zo goed. Mega rauw, open, eerlijk en pijnlijk. Ik heb moeten lachen omdat haar schrijfstijl en anekdotes zo leuk zijn. En ik heb moeten wenen omdat het ook zo herkenbaar was soms. Thanks frommel om jouw binnenkant te laten zien.