Het debuut van Adriaan van Dis over het jongetje Nathan Sid, dat opgroeit in een Nederlands-Indische familie met drie bruine zusjes en een strenge vader.
Adriaan van Dis is a Dutch writer, journalist and TV presenter, who debuted as writer in 1983 with the novel Nathan Sid. That same year he debuted as a TV presenter as host for the book talkshow Hier is... Adriaan van Dis. The show lasted until 1992 and was repeated once in 2013 in honor of the Dutch book week and every year since, once a year during the Dutch book week. In 2017 he said that it was the last show unless he would be able to get a very special writer in the programme. He succeeded and interviewed Stephen Fry in March 2018 in what will probably be the last Hier is... Adriaan van Dis
Prachtig zangerig debuut over een jongetje dat na de koloniale oorlogen in Bergen aan Zee opgroeit in een gerepatrieerde Indische familie. De gedichten vormen een mooie toevoeging op de speelse schrijfwijze die niets afdoet, juist meer iets toevoegt aan de soms schrijnende verhalen van het kind.
In 1983 debuteerde Adriaan van Dis met deze autobiografische novelle. Nathan Sid is net als Adriaan van Dis verwekt in Indië en geboren in Nederland. Hij had drie oudere halfzusters die een andere vader hadden, die in de oorlog is doodgeschoten. De vader van Nathan (Adriaan) was werkeloos en vol boosheid en voedde zijn enige kind hardhandig op. Het boek beschrijft de zoektocht van Nathan naar zijn identiteit. Het boekje eindigt bij de vroege dood van zijn vader, die zelf ook slachtoffer van een gewelddadige opvoeding en van de oorlogsomstandigheden was. Nathan moest zijn weg vinden in een gezin met drie oudere zussen en een stevige moeder, waar de vader eigenlijk niet tegen opgewassen was. In het boekje worden de korte teksten afgewisseld met gedichten waarin het Indische verleden tot leven wordt gebracht.
Een voorbeeld
Sport daar kon ik ook niet tegen Spierbal heb ik nooit gekregen Haar wou op mijn arm niet groeien Moederskindje, bang voor stoeien
Alleen in dromen vond ik moed Daar was ik groot en sterk en goed Een Gulliver in Lilliputter En niet mijn zusters kop van Jut.
De tekeningen in het boekje en het omslag zijn van de hand van Charlotte Mutsaers. Ze zijn een goede aanvulling op de tekst.
Jaaaaa nummer dertig. Reading challenge 2021 completed. Dertig is gelukt. Holy camoly zeg! Dertig is wel echt te veel als je ook werkt en een gezin hebt. Volgend jaar maar eens neerwaarts bijstellen naar 24. Twee per maand klinkt ook al als krankzinnig veel. Maar nu dus gewoon gehaald. Weliswaar door in de laatste week te besluiten om twee dunnetjes te lezen (Miniapolis en Nathan Sid), maar toch. En door vannacht door te lezen. Maar gewoon gehaald voordat de klok verspringt naar 2022, inclusief reviews (dit zijn mijn laatste Goodreadszinnen van het jaar – ook een opluchting dat dat nu klaar is dadelijk). Waarom het halen van de reading challenge 2021 me überhaupt boeit? Geen idee, maar het is kennelijk zo. Dus hoera. En Nathan Sid is ook nog eens een heel lekker leesbaar zelfportret (of hoe heet dat, als het niet echt een autobiografie is (neem ik aan althans – Adriaan, graag verduidelijken wat fictie was en wat echt als je dit leest, je zult het vast niet niet voor niets aan een paar voor mij onbekende mensen hebben opgedragen en de eerste druk in beperkte oplage voor vrienden en familie hebben laten drukken), maar vermoedelijk wel ontleend aan het leven van de auteur, verklap op zijn minst of de gedichten door jou als kind zijn geschreven of welk karakter ze uitspreekt in het boek?). Een opgroeiende jongen met een complexe achtergrond en groeistuipen. Prachtig klein gehouden, wat het oh zo krachtig maakt. De ideale afsluiter dus van een mooi leesjaar. Viva corona als het om lezen gaat. Zoveel avonden die ik anders in de kroeg zou hebben verspild heb ik nu gebruikt om de mooiste boeken tot me te nemen. Maar ik krijg er wel zo langzamerhand dorst van. Gelukkig is het straks O&N en kunnen we een paar neutjes nemen.
Oja als je op de laatste dag van het jaar nog één boek tekort komt om je reading challenge te halen, dan kun je dus het beste Nathan Sid lezen. Uit in anderhalf uur. En dan gewoon lekker die challenge alsnog gehaald. Fijne jaarwisseling en een goede reading challenge 2022 voor al mijn volgers!
Nathan Sid heb ik nu driemaal gelezen, en ik blijf genieten van de kleurrijke verteltrant die Van Dis in deze autobiografische karakternovelle hanteert. Iedere zin is als een perfect en stijlvol portret, en het verhaal wordt verder opgeluisterd met korte versjes. Voor wie Van Dis wil lezen: begin met Nathan Sid. Zijn levensverhaal komt ook uitgebreid terug in "Indische duinen", "Dubbelliefde" en "Familieziek", wat dat betreft lijkt Van Dis zelf geen genoeg te krijgen van zijn eigenaardige familiegeschiedenis.
‘Ik ben er later nog eens gekomen: Er stonden helemaal geen bomen. Het was niet meer dan dorre struik, Kriebeltakken tot je buik, De distels zacht, de klitten fijner. Waarom groeit als je groter wordt Vroeger zo veel kleiner?’
Dit is echt een geval kort maar krachtig, hoe ik literatuur graag lees. Fan van Van Dis 🩵
'Nu Nathan geen beest meer bliefde, wilde hij er streng naar leven. Zelfs de kroepoek, die volgens hem van gemalen garnalen was gemaakt, liet hij dapper staan.'
'Niemand wist waar die bramen bloeiden, want niemand was lid van Nathans club. Daarvoor waren er te weinig bramen.'
Het boekje zelf in een niemendalletje. Een kleine 70 bladzijdes. Ik zie het zelf vooral als een studie, een schets, voor de grote roman 'Indische Duinen'. Het verhaal vertelt in een aantal fragmenten een paar gebeurtenissen uit het leven van Nathan Sid (pseudoniem voor Adriaan van Dis zelf).
Eenvoudig te lezen, je gaat er zo doorheen. Daarbij is het wel op een erg kinderlijke manier geschreven, waardoor het - in ieder geval voor mij - niet echt een verrijking was op het gebied van woordenkennis. Het verhaal is goed, het verwoorden daarvan had beter gekund. Het is maar net welke manier van schrijven je voorkeur heeft.
Deze novelle van Adriaan van Dis had ik nog nooit gelezen, ondanks dat het wel zo'n beetje z'n bekendste boek is. Van Dis weet te sfeer van het Indische-Nederlandse milieu van net na WO II goed te treffen. Ik heb het nu met plezier gelezen.
Opgroeinovelle over het jongetje Nathan Sid dat, zoals praktisch elk hoofdpersonage in de boeken van Van Dis, sterke gelijkenissen vertoont met de auteur. Steeds meer kom ik tot de conclusie dat als je één boek van Van Dis gelezen hebt, je ze allemaal gelezen hebt. Ook hier weer een jongetje dat opgroeit in de Bergense duinen en worstelt met zijn andere afkomst dan zijn zusters en zijn mannelijkheid. Die laatste worsteling wordt aangezwengeld door zijn gewelddadige vader. Van Dis' toon past altijd goed bij die van een kwetsbaar en intelligent kind, maar in deze novelle miste ik wel wat plot.
Gelezen omdat er maandag een gedicht van mij verschijnt waarin dit boek een rol speelt. Het blijkt gelukkig inderdaad toepasselijk.
Nathan had spijt van zijn halve-wees-fantasieën. Nu hield hij echt van zijn vader, al was het maar omdat zijn zusters Pa Sid haatten. Ook zou hij hem voortaan verdedigen tegenover zijn vriendjes uit het duin, want die lachten hem vaak uit omdat hij ze als een sergeant toeblafte. Zou hij later ook zo worden? Hoe vaak had zijn moeder niet gezegd dat hij een aardje naar zijn vaartje had. Nathan was driftig en sloeg net als Pa Sid alles kapot. Nathan was gulzig, kon zich nooit beheersen, wilde niet sparen en het duurste was hem niet goed genoeg. Nathan moest nu het goede voorbeeld geven. Maar hoe dan, zonder op zijn vader te lijken? Nathan wilde niet verder alleen op de wereld. Het liefst bleef hij klein en kroop hij voor altijd weg onder zijn moeders jurk. Bij dat witte, waar het was zoals achter zijn gesloten wimpers, een veilige wereld waarin hij niets fout kon doen. (73)
Debuut van Adriaan Van Dis en dat merk je wel aan de schrijfstijl als je dit boek vergelijkt met "Indische duinen" en "Naar zachtheid en een warm omhelzen", twee latere boeken over hetzelfde onderwerp: een Nederlands gezin uit Indonesië dat naar Nederland moet verhuizen en het trauma dat dit kan veroorzaken.
Mooi klein boekje, geluisterd in de auto en genoten van de heerlijk bekakte stem van voorlezer van Dis. Autobiografisch debuut over een beelddenker in wording. Ooit gelezen op de middelbare school, nu waardeer ik het meer.
Half uurtje leestijd. Het is wel aardig, niet meer dan dat. Mijn behoefte om wat meer van Van Dis te gaan lezen is bij dezen weer direct de kop ingedrukt.