Το απαραίτητο φως

by Ντορίνα Παπαλιού

Η Λουίζα Λασκαράτου επιστρέφει από την Οξφόρδη ύστερα από τον ξαφνικό θάνατο του πατέρα της, αθηναίου δικηγόρου. Την περιμένει το τελευταίο του μήνυμα: η άγνωστη σ’ εκείνη φωτογραφία του πίνακα ενός διάσημου σκοτσέζου ζωγράφου του 19ου αιώνα, που είχε κλαπεί από την οικογένειά της στα χρόνια της Κατοχής. Σύντομα η Λουίζα θα ανακαλύψει πως η ιστορία του πίνακα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ανεξήγητη εκτέλεση της νεαρής ζωγράφου Λουίζ Χατζηλουκά, μητέρας του πατέρα της, το 1944. Η αλήθεια όμως, όπως και η τύχη του πίνακα, αγνοούνται....

Μέσα από την αναζήτηση ενός χαμένου πίνακα, το μυθιστόρημα εξερευνά τους εύθραυστους δεσμούς που ενώνουν το παρελθόν με το παρόν, τη σχέση της απώλειας με τη μνήμη, αλλά και την απόσταση ανάμεσα σε αυτό που συνέβη και αυτό που μεταφέρεται, την αλήθεια και τις αφηγήσεις της.

632 pages, Paperback

First published May 20, 2013

About the author

Η Nτορίνα Παπαλιού γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Mπράουν στις ΗΠΑ και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στην Κοινωνική Ανθρωπολογία στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ. Το μυθιστόρημά της Το απαραίτητο φως (εκδόσεις Ίκαρος, 2013) βρέθηκε στην βραχεία λίστα για το European Union Price for Literature (EUPL) 2014 και στη Μεγάλη Λίστα για το Athens Prize for Literature 2014, ενώ το πρώτο της μυθιστόρημα, Γκάτερ (εκδόσεις Κέδρος, 2007), κέρδισε το βραβείο IBBY 2008.

Reviews

[Marisa La · Rating 2 out of 5]

Ενδιαφέρουσα ιστορία, με κύριο προσόν την άρτια εξέλιξη της πλοκής σε δύο χρονικά επίπεδα. Ωστόσο, πολύ περιορισμένη η μυθιστορηματική εκφραστική δεινότητα από πλευράς αξιοποίησης λεξιλογίου (φλύαρες επαναλήψεις των ίδιων μοτίβων, επαναλαμβανόμενες εκφράσεις και ανέμπνευστοι επιθετικοί προσδιορισμοί ξανά ξανά για τα ίδια ουσιαστικά), διδακτισμός, αδυναμία επαρκούς διαφοροποίησης στη σκιαγράφηση χαρακτήρων, εμμονή σε ανορθόδοξες εικόνες (όλοι κοιτάζονται συνεχώς μεταξύ τους "ανέκφραστα" (!)). Αδυναμία αποτύπωσης σκέψεων με διαφορετικές φόρμες (κατάχρηση ευθέων ερωτηματικών προτάσεων -σκέψεων των πρωταγωνιστών που αναρωτιούνται συνεχώς κάτι). Επιπλέον, πολύ κακή διόρθωση/επιμέλεια από τον εκδότη (χρήση καταχρηστικών τύπων ρημάτων άνευ ερείσματος, στίξη, ορθογραφικά). Κρίμα, γιατί είχα διαβάσει καλές κριτικές πριν το αγοράσω.

[Melissa Lykou · Rating 2 out of 5]

Basic ιστορία εποχής δοσμένη μέσα από μια αδούλευτη / αδιάφορη πρόζα, που δεν παίρνει ούτε ένα ρίσκο. Από τα βιβλία που θα μπορούσαν άνετα να διακοσμούν το coffee table της Mindy St Claire, στο " The Medium place". Ένα αστέρι και μισό.

[Vasileios · Rating 4 out of 5]

https://www.vintagestories.gr/to-apar...

Είχα καιρό τώρα όρεξη για ένα ελληνικό βιβλίο που θα με συνεπάρει. Οι προσδοκίες μου βρήκαν αντίκτυπο στο βιβλίο «Το απαραίτητο φως» της Ντορίνας Παπαλιού (Εκδόσεις Ίκαρος, 2013).

«Το απαραίτητο φως» είναι ένα βιβλίο γραμμένο σε δύο επίπεδα που με μία φράση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως κοινωνικό θρίλερ. Το ένα επίπεδο έχει να κάνει με τη ζωγράφο Λουίζ Χατζηλουκά, ηρωίδα της αντίστασης που θα εκτελεστεί από τους Γερμανούς το 1944, ενώ το άλλο έχει να κάνει με την εγγονή της, Λουίζα Χατζηλουκά που το 2006 επιστρέφει από την Αγγλία στην Αθήνα και αναζητά έναν εξαφανισμένο πίνακα ζωγραφικής που έχει στιγματίσει τα παιδικά της χρόνια.

Ο πίνακας αυτός είναι έργο του Τζόναθαν Τζόντσον και προσφέρθηκε την περίοδο της κατοχής στους Γερμανούς ως αντάλλαγμα για τη ζωή της Λουίζ Χατζηλουκά. Αν όμως δόθηκε ως αντάλλαγμα για την ζωή της γιατί τελικά η Λουίζ εκτελέστηκε; Μήπως απέτυχε να τη σώσει; Γιατί ο πίνακας αυτός μοιάζει να είναι έργο του Βαν Γκόγκ;

Συνέχεια στο: https://www.vintagestories.gr/to-apar...

[Chrysa · Rating 4 out of 5]

Είναι το δεύτερο βιβλίο της Ντορίνας Παπαλιού, το πρώτο δικό της που διάβασα, υπό την επιρροή θετικότατων κριτικών – και όχι άδικα. Με γραφή που ρέει, χαρακτήρες άψογα δομημένους και μια ιστορία που διατρέχει τρεις εποχές, η συγγραφέας κατάφερε να συνθέσει ένα συναρπαστικό βιβλίο που συγκαταλέγεται αναμφισβήτητα στα καλύτερα της χρονιάς που πέρασε.

[http://bit.ly/Kas2pm]

[Petros Vakalios · Rating 4 out of 5]

Αναπάντεχα καλό βιβλίο που διαβάζεται ευχάριστα, έχει αρκετές ανατροπές καλή γραφή ακόμα και σαν ιστορικό μυθιστόρημα όταν αναφέρεται στην περίοδο 1941-1944...το μόνο αρνητικό είναι οι τελευταίες περίπου 100 σελίδες που γίνεται λίγο "κουραστικό " για τα γούστα μου...πάντως θα είχε ενδιαφέρον να έγραφε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα διότι η "τεχνική" της στο γράψιμο είναι πολύ καλή και σε παραπέμπει σε κάτι τέτοιο...μάλλον θα διαβάσω και το επόμενο της Η φωνή στα χέρια της..πάντως ειχα πολύ καιρό να διαβάσω επιτέλους ένα καλό βιβλίο από μια Ελληνίδα συγγραφέα

[Olga Papadopoulou · Rating 1 out of 5]

Όχι απλά δε μου άρεσε αλλά με θύμωσε κιόλας αυτο το βιβλιο. Προφανώς δεν είναι όλα για όλους.
Προσωπικά δε μου άρεσε το ύφος (το βρήκα ενοχλητικα διδακτικό σε πολλά σημεια ) , οι χαρακτήρες συμπεριφερονταν με τρόπο που δεν έβγαζε νόημα η δε δικαιολογουνταν.
Για νένα ήταν μια μεγάλη απογοήτευση.

[Christos · Rating 5 out of 5]

http://blog.chrismagr.com/2014/01/dor...

Απορροφήθηκα τόσο πολύ διαβάζοντάς το που το διάβασα σε λιγότερο από μία εβδομάδα. Μου ήταν αδύνατο να το κλείσω. Η μόνη στιγμή που το έκλεισα συνειδητά ήταν όταν είδα ότι μου απέμειναν 60 σελίδες. Ήθελα η απόλαυση της ανάγνωσης του βιβλίου να κρατήσει ακόμη μία ημέρα. Κι αυτό παρόλο που στην παρουσίαση του βιβλίου είχαν αποκαλυφθεί πολλά σημεία του βιβλίου. Ευτυχώς όχι την τελευταία ανατροπή η οποία αναποδογυρίζει όλα όσα πίστευα για το τι είχε συμβεί.
Στο βιβλίο διαβάζουμε δύο ιστορίες, της γιαγιάς Λουίζ στα χρόνια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου και της κατοχής και της εγγονής Λουίζας στο 2006. Η αφήγηση εναλλασεται ανάμεσα στις δύο εποχές. Η ιστορία της Λουίζ μου θύμισε την Καζαμπλάνκα (αγαπημένη ταινία). Ή καλύτερα όπως θα ήταν η Καζαμπλάνκα αν οι ήρωες εκείνης της ταινίας δεν ήταν τόσο εξιδανικευμένοι. Το κλίμα εκείνης της περιόδου δίνεται με ρεαλισμό. Ο φόβος, η πείνα, η εξαθλίωση,  η καχυποψία ακόμα και ανάμεσα σε άτομα που βρίσκονται στην ίδια πλευρά είιναι όλα εκεί για να καθορίσουν τις ενέργειες της Λουίζ και των γύρω της. Η σύγχρονη ιστορία από την άλλη έχει όλα τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το Νεονουάρ: Η Λουίζα, μια γυναίκα πληγωμένη από το παρελθόν που ανταγωνίζεται τον Παύλο (τον τρίτο αφηγητή της ιστορίας) για την αγάπη ενός φαντάσματος και αδυνατεί μα καταλάβεις τα αισθήματα που τρέφει εκείνος για αυτήν. Ο χαμένος πίνακας, το Χιτσκοκικό McGuffin, η αναζήτηση του οποίου προχωρά την ιστορία. Οι αφηγήσεις των τρίτων, που προσθέτουν κομμάτια στο παζλ. Και φυσικά η αποκάλυψη που κανείς δεν περιμένει,  που δείχνει ότι τα πράγματα δεν είναι άσπρο και μαύρο.
Αν πρέπει να πω κάτι αρνητικό για το βιβλίο, αυτό είναι ότι υπάρχουν κάποιες συζητήσεις που θα μπορούσαν να λείπουν γιατί δεν προσθέτουν κάτι στην πλοκή. Είναι όμως πολύ λίγες και ελάχιστα επηρεάζουν τον όγκο του βιβλίου. Επίσης θα ήθελα οι εναλλαγές από την μία ιστορία στην άλλη να είναι πιο συχνές. Πολλές φορές έπιανα τον εαυτό μου να ανυπομονεί να αλλάξει η ιστορία, οχι γιατί βαριόμουν αλλά επειδή (φυσικά) η ιστορία διακόπτονταν σε κρίσιμο σημείο. Καταλαβαίνω όμως ότι αυτό ήταν επιλογή της συγγραφέως, γιατί προφανώς ήθελε να δώσει τα κομμάτια του παζλ με συγκεκριμένη σειρά. Τέλος, πιστεύω ότι λείπει από το βιβλίο ένα σημείωμα της συγγραφέως που θα έδινε φως στη διαδικασία του γραψίματος.

[George-Icaros Babassakis · Rating 3 out of 5]

Καλοκουρδισμένο μυθιστόρημα με πλούσιο υλικό. Αφορμή για σκέψεις και συζητήσεις σχετικά με τις σχέσεις Τέχνης, Ζωής, Ιστορίας.