Fiero Siatù

Helenka Součková #1

by Irena Dousková, Raffella Belletti (Translator)

Helena è solo una bambina ma non fa altro che “riflettere come una matta”. Il suo sguardo ingenuo e ironico passa al vaglio un carosello di situazioni comiche e tragicomiche che coinvolgono bambini e adulti della sua città: pompose competizioni sportive e cene scolastiche, rocambolesche spedizioni alla ricerca di ossa di partigiano, ma anche estromissioni dal teatro per gli attori non iscritti al partito, soprusi e amicizie fasulle… Ne scaturisce una storia profonda, narrata con leggerezza, che tocca i grandi temi della vita, le piccole e grandi tragedie, in pagine piene di conforto e calore che svelano anche paure e pensieri intimi, come il sentirsi diversa per la sua famiglia decisamente non convenzionale e come subire le prese in giro perché è grassa. Seppur figlia della sua epoca – gli anni Settanta nell’Est Europa –, Helena è però un personaggio che travalica il tempo e grazie alla sua speciale miscela di tenacia e determinazione, buon senso e immaginazione riesce ancora a parlarci con chiarezza e potenza al pari di altre indimenticabili ragazze della letteratura mondiale. E questo fa del libro un vero e proprio classico per giovani, adulti e famiglie. Best seller di grande successo, adattato anche per il teatro e riproposto più volte in televisione, «Fiero Siatù» è diventato una delle opere in prosa ceche più famose dai tempi della Rivoluzione di velluto e un successo internazionale.

Genres: Czech Literature, Fiction, Classics, Humor, School, Historical Fiction, Literature

167 pages, Kindle Edition

First published January 1, 1998

About the author

Irena Dousková se narodila roku 1964 v Příbrami v herecké rodině. Od roku 1976 žije v Praze, kde absolvovala gymnaziální studia (gymnázium Nad štolou) a posléze Právnickou fakultu Univerzity Karlovy. Právnické profesi se ale nikdy nevěnovala. Vystřídala různá zaměstnání, většinou nějakým způsobem související s novinařinou. Posledních několik let je na volné noze a věnuje se psaní.

Reviews

[petra.reads · Rating 4 out of 5]

Horší nežli Rusák
je ten čurák Husák!

[Олена Павлова · Rating 5 out of 5]

Ну от, знову хороша книжка закінчилася за день. Перша книга, придбана на цьогорічному Книжковому Арсеналі, яку вже прочитала. Героїня - 8-річна Геленка, яка багато малює і постійно витримує кпини, що вона товстенька - когось вона мені нагадує. Дуже щиро і правдиво, мене здивувало, як авторка все пам'ятає з того часу - особливо спосіб мислення дитини. Геленка закохана у лицаря з легенди, і вириває його з книжки і ховає у пенал. Коли біжить крос, каже собі - якщо добіжу, хоч не остання - лицаря не стратять. І ще що мені подобається у чехах - хай про які трагічні події не була б книжка, її легко читати і це завжди з гумором. У цьому плані шкільна програма укрліт явно могла би повчитися

[Iryna Khomchuk · Rating 5 out of 5]

"Гордий Будьщо" Ірени Доускової — книга дещо незвичайна, бо написана від імені восьмирічної дівчинки. Ні-ні, це не дитяча література! Це дуже важлива історія для дорослих, бо розкаує про стільки важливих речей! Наприклад, про те, як важко жити в дитячому колективі дівчинці з нестандартною зовнішністю. Або про те, як по-різному сприймаються оточуючі люди дітьми з їхньою безпосередністю й дорослими. Або про найзаповітніші дитячі баажння, які часто залишаються невисловленими й тому нереалізованими. Чи ж про любов до батька — справжнього, незалежно від біологічної спорідненості.

І вторгнення радянських військ, що принесло з собою насильницьке впровадження "цінностей" СРСР, також описується з точки зору дівчинки. Тобто все нібито нормально, от тільки батьки потрапляють у немилість до керівництва театру, бо не хочуть вступати до партії. Й у школі начебто цікаво, тим більше, що мама дозволила ходити на збори жовтенят. Але незрозуміло, як партизани могли довго ховатися в лісі, де майже немає дерев. І сестра бабусі нарешті отримала дозвіл виїхати до родичів у далеку Америку. Але якби ж то трапилося раніше...

Переосмислювати історію своєї країни й свого народу дуже важливо. Розглядати її з різних точок зору, часом геть несподіваних. Досліджувати. Вивчати. Однак не менш важливо знати, що подібне трапилося не лише з вами й що та, інша жертва спромоглася отямитися після ґвалтування й стати на ноги. Бо це додає наснаги.

[verbava · Rating 5 out of 5]

восьмирічна геленка помічає багато і чимало з того запам'ятовує, хоч і далеко не все розуміє. мабуть, добре, що не розуміє: її наївність та шалені асоціації додають світла в історію, яка інакше могла би бути безпробудно сумна. бо що радісного можна розказати про життя "ворожих соціалізму елементів" у совку сімдесятих років.
ірена доускова робить магію. їй вдається описати світ, який складається, наприклад, із бронзових шахтарів, однорідно сірих пейзажів і грінок без часнику (бо часник скінчився), так, що він весь час здається наповнений теплом – сонячним і людським.

[Юра Мельник · Rating 5 out of 5]

Чехи у перекладах Ірини Забіяки це завжди дуже гарно. А тут ще й таке типово чеське сприйняття смерті, несправедливості і безглуздої метушні, від якого так і хочеться по доброму сміятись =)

[Eva Králová · Rating 4 out of 5]

Trápí se kvůli svému vzhledu, touží po barevných fixách (hlavně po té růžové a modrozelené), občas se jí stane taková nemilá věc a občas má potíže v hlavě... Ale ona se nedá a bude jako ten Hrdý Budžes.
Komické i tragické vyprávění z pohledu malé školačky Helenky je nestárnoucí klasika.

Můj audioknižní i divadelní zážitek je umocněný díky perfektnímu, geniálnímu a nezapomenutelnému ztvárnění paní Barbory Hrzánové.

[Simona · Rating 3 out of 5]

Citala som lepsie na tuto temu, ale bolo to pekne

[Eva Lavrikova · Rating 4 out of 5]

Vtipné, trefné, silné. Bavilo aj po rokoch od prvého prečítania.

[Nazarii Zanoz · Rating 5 out of 5]

Можу лиш уявити, як складно намагатися писати від імені 8-річної дівчинки й могти передати через її сприйняття складну тему совіцької окупації й довколишньої дійсноти. Але авторка прекрасно із цим справилась.

[lu.books07 · Rating 5 out of 5]

4,5/5*
Tohle byla pecková četba. Příjemně se knížka četla + jsem se tlemila v jednom kuse. Originální pojetí doby normalizace pohledem malého dítěte.
Divadelní zpracování taky na jedničku.
Moc doporučuju!

[Šarlota Fančiová · Rating 5 out of 5]

Toto bolo krásne! Normalizácia, komunizmus a rodinné záležitosti očami malej Helenky (už po prvých pár stranách viete, že vás Helenka svojim rozpravanim nebude nudit). Napriek horkosti udalostí a doby som sa pri tom veľa smiala a usmievala:)

[Marta · Rating 4 out of 5]

Tuhle knihu jsem poprvé četla někdy na začátku tisíciletí. Teď jsem se k ní vrátila v podobě záznamu z divadelního představení a úžasná Bára Hrzánová jí zkrátka dodává další rozměr. Pecka!!

[terka · Rating 5 out of 5]

Úžasná kniha. Čekala jsem něco vtipného - jak malá holčička vnímá okolí v složité politické situaci, kterou nemá šanci chápat. A vtipné to bylo. Ale překvapilo mě, že to bylo zároveň strašně smutné.

[Bára Mlynářová · Rating 4 out of 5]

Vtipně napsané, i když jsem režim nezažila, věřím, že spoustu dětí ho tak opravdu mohlo vnímat.

[Marrei · Rating 5 out of 5]

Před pár lety mě mamka vzala na Hrdého Budžese do divadla - představení přijelo k nám do Děčína a mamka tam prostě musela jít, i když to dřív viděla (a já byla jediný člověk z rodiny, který jde s radostí do divadla). To představení bylo skvělé - a ta kniha, ke které jsem se konečně dostala, taktéž. Není moc divu - představení je skutečně podle knihy, žádná volná inspirace. Asi bych z toho nebyla nadšená, kdybych si ji přečetla hned po té hře - ale takhle to bylo příjemné připomenutí.

Takže takové velmi krásné zakončení mých dlouhých prázdnin - zítra mi začíná semestr, takže zase budu číst málo. (Ale během těch prázdnin jsem téměř dočetla roční výzvu a to jsem na jaře byla místy pozadu...)

[*Trixy* · Rating 5 out of 5]

rozhodně jedna z nejlepších českých knih. dlouho jsem se při čtení tak nenasmála, jako při pročítání Helenčiných úvah. ikdyž okolí kolem Helenky muselo být strašně depresivní, ona se chovala jako každé malé dítě, zvědavě a unáhleně. určitě se k téhle knize nejednou vrátím. to, že jsem měla možnost vidět i divadelní zpracování, pozvedlo můj zážitek na další úroveň.

"Helenko, pojď se navečeřet!"
"Ne, děkuju, ještě nemám hlad, ty kurvo."

[Katie · Rating 5 out of 5]

Milá jednohubka. Navíc skvělá ukázka toho, že knížka, kterou vypráví osmiletá holčička, nemusí být pro děti.

A nejlepší věta, které se směji ještě teď: "Jóga to je totiž takový cvičení, při kterým se člověk skoro nehejbe, ale vezme třeba jednu svoji ruku a jednu nohu, zaváže je na uzel a musí to půl hodiny vydržet.":D

[Tetiana Polianska · Rating 5 out of 5]

"Потім на кухні вона казала татові, що їй остогидли ці свині. Мабуть, вона мала на увазі москалів чи, може, комуністів, бо москалі й комуністи - свині, але так говорити не можна". (Ірена Доускова)

Вже через ці рядки на початку повісті варто було читати цю книжку, яка так відрізняється від багатьох інших і саме цим чудова.

[Tady je Lubošovo · Rating 5 out of 5]

Přečteno po mnohokráté a pořád mě to baví. O které knížce tohle může říct? Hrdy Budžes takovou knížkou určitě je. Hořkosladké vyprávění z pohledu malé Helenky je prostě geniální. To si prostě musíte přečíst.

[Rob Stainton · Rating 5 out of 5]

What a terrific little tragicomic novel. Moving, sweet, politically rich. Anglo readers, try to get your hands on this treat of a book, rightly famous here in Central Europe.

[Olesia · Rating 5 out of 5]

Прекрасна книга, курва! 😂

[Steklina · Rating 3 out of 5]

Nečetlo se to věru zle, text je svěží, nedrhne. Ale: pohled očima dítěte je prostě zkrátka svízelný, buď bude opravdu odpovídat věku dítěte, pak ale bude nutně naivní, zjednodušující a černobílý, nebo věku odpovídat nebude, ale pak text nebude věrohodný. Dousková zvolila první způsob (asi šťastnější), čímž získala místy prostor pro komické vyznění (typicky neporozumění sprostým slovům nebo narážkám na sex), byť prvoplánové a předvídatelné. Na druhou stranu většina postav (snad až na babičku) jsou buď hodní nebo zlí, jejich charakter vyplývá z jejich jednání, není prostor pro hlubší psychologizaci ani tvůrčí práci s jazykem (vyjma názvu). Nebylo to špatné, ale zkrátka ve všech ohledech takové průměrné. Tragikomické příhody jedné rodiny v jednom roce za normalizace...

[Anet V. · Rating 5 out of 5]

5*/5
Oblíbená klasika se kterou jsem vyrůstala <3
Je skvělé vidět tak složitý svět z pohledu osmiletého dítěte.
Divadelní hru znám jak vlastní boty a knížka mi přidala pár nových zajímavých momentů, které se do hry nevešli.
Doporučuju

[oneofthose · Rating 3 out of 5]

3 z dużym plusem. Codzienność (z komumistyczną Czechosłowacją w tle) inteligentnej i uroczej dziewczynki. Moim zdaniem wspaniały czeski odpowiednik Mikołajka Gościnnego :)

[Adam Palkovič · Rating 4 out of 5]

Miluju

[tereza · Rating 5 out of 5]

miluju!

vtipná oddechovka, ale zároveň skvělá ilustrace tehdejší doby

[Sára Veselá · Rating 4 out of 5]

Hezky napsaná odpočinková kniha s vtipnou pointou, akorát nemám ráda, když jsou knihy napsané nespisovně.

[Ema Fančiová · Rating 5 out of 5]

chcela by som byť helenkinou kamoškou

[Maryana · Rating 2 out of 5]

Никакая книга. История ни о чем - где-то на заднем плане мелькают отголоски чешской истории 70-х (противников коммунизма выгоняют с работы, вынужденная имиграция), а на передний вынесены будни восьмилетней девочки, мечтающей о сладостях и фломастерах. Персонажи не только не интересны и не раскрыты, но и непонятны. Почему они поступают именно так? Где их мотивация? Имитация детского взгляда на происходящее скорее раздражала, чем вызывала любопытство. Камон, зачем подавать историю через призму, которая не дает толком ничего разглядеть и только затемняет картину? В этой истории явно есть что-то важное, но автор надежно спрятала это за завесой из фломастеров, раздавленных улиток и муравьев и мечтах о сладостях.

[Kateřina · Rating 3 out of 5]

Poslouchala jsem jako audio. Moc mě to neoslnilo, ale hezky napsané, vtipné.