در سایه مارسل پروست

by شهلا حائری

This is an alternate cover edition for 9789643414979

انسان به‌سان جاده‌ای هموار نیست. بلکه جاده‌ای است با پیچ‌وخم‌های عجیب، اجتناب‌ناپذیر و حیرت‌انگیز که بر دیگران پنهان است. و چه دشوار می‌توان از آن عبور کرد.

Genres: Nonfiction

240 pages, Paperback

First published January 1, 2009

About the author

شهلا حائری در سال ۱۳۳۷ در خانواده‌ای با فرهنگ و عارف به دنیا آمده است. زبان فرانسوی را از کودکی در خانواده و در مدرسه دو زبانه انستیتو مریم آموخت. تحصیلات دانشگاهی خود را ابتدا در رشته ارتباطات و سپس ادبیات فرانسه و تطبیقی ادامه داد و دکتری‌اش را در رشته ادبیات فرانسه و تطبیقی گرفت. از سال ۱۳۷۲ عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد است و به تدریس ادبیات فرانسه و تطبیقی و ترجمه و راهنمایی رساله‌های دکتری و فوق لیسانس می‌پردازد.

شهلا حائری همواره کوشش کرده است نویسندگان و نمایشنامه‌نویسان مطرح و معاصر فرانسه را در ایران معرفی کند. از این رو رساله‌ای درباره مارسل پروست به نام «در سایه مارسل پروست» نوشته که با استقبال زیادی روبرو شده است. او در این کتاب، پروست درونی‌اش را آنگونه که خود شناخته است، برای خوانندگانش تصویر کرده است. همچنین بیش از بیست رمان و نمایشنامه مورد پسندش را به فارسی برگردانده که همچنان تجدید چاپ می شوند و در صحنه‌های تاتر و جشنواره ها و تلویزیون به اجرا در می آیند.

وی با نشر معتبر فرانسوی گالیمار برای نوشتن و تدوین کتاب جهانگردی ایران همکاری کرده و مترجم بسیاری از مقالات دانشنامه هنر و ادبیات اونیورسالیس است.

Reviews

[Niyousha · Rating 4 out of 5]

خانم شهلا حائری رو از برنامه های سروش صحت میشناسم. یه بار اوایل فصل دوم کتاب باز توی یه گفتگویی اسمش اومد و ازش حرف زد و یه بارم که اخیرا خودشونو آوردن توی برنامه اکنون.خیلی از خودش و شخصیتش خوشم اومد و از اون موقع چندتا کتابشو خوندم. تمرکزشون روی ادبیات فرانسه ست. بیشتر روی اریک امانوئل اشمیت و کمی هم پروست، البته بازم هست ولی الان دیگه حضور ذهن ندارم.
این کتاب هم کتاب خیلی خوبیه اگه میخواید بی قرار خوندن در جستجوی زمان از دست رفته بشید اینو بخونید.
کاش نت برداری میکردم موقع خوندن، یه چندتا تیکه اش بنظرم خیلی جالب رسید ولی متاسفانه نت برنداشتم و یادم رفت. حالا امیدوارم وقتی در جستجو رو خوندم اون تیکه هارو دوباره پیدا کنم( چه خیال خامی!)
حرفهای فصل آخر کتاب در مورد هزار و یک شب منو بی قرار خوندن هزار و یک شب هم کرد.
خدایا یه عمر طولانی بهمون بده و دوتا چشم قوی که از پس خوندن این همه کتاب نخونده بربیایم.

[Abolfazl · Rating 4 out of 5]

کتاب کاوشی در جستجوی زمان از دست رفته است و خواننده را با پروست آشنا می کند، نقدی ادبی است که با آوردن جملاتی از کتاب در جستجوی زمان از دست رفته به موضوعاتی مانند زمان، هنر، عشق و دلدادگی، من اجتماعی و من حقیقی، روانشناسی می پردازد. هم چنین با نحوه نگاشتن اثر پروست می پردازد. کتاب رو هم می شود قبل از خواندن در جستجوی زمان از دست رفته خواند و هم باید بعد از آن خواند.
..................
حرکات و زبان گفتار انسان ها معرف روحیات آن هاست.
نحوه لباس پوشیدن هر کس جلوه ناشناخته های روح اوست.
انسان خودش را نمی شناسد زیرا هر لحظه فرق می کند.
در محافل و مجامع اجتماعی شخصیت اصلی ما نهفته می ماند و تنها در مرتبه سطحی شخصیت واقعی خود ظاهر می شویم.
انسان موجودی یک تکه و یکپارچه ای نیست بلکه متشکل از چندین آدم است که دارای ارزش های اخلاقی واحدی نیستند.
........
خاطرات ارادی از مقوله عقل و تفکرند، کوششی آگاهانه است که تنها وقایع گذشته را بازسازی می کند اما اطلاعات شان ناچیز و حقیر است و به منزله برگه برداری از اتفاقات گذشته است.
خاطرات ارادی به عنوان مرجع به کار می آیند نه برای کشف و بازیابی حقیقت.
خاطرات غیر ارادی گذشته است که به زمان حال هجوم می آورد، درحالی که در خاطرات ارادی از زمان حال به گذشته سفر می کنیم.
عادت با نیروی مخربش احساسات را نابود می کند و مانع رستاخیز گذشته در زمان حال می شود.
برای این که چیزی را به خاطر آوریم باید حداقل برای مدتی آن را فراموش کنیم تا عادت نیروی جادویی آن را خنثی و بی اثر نکند.
...........

موضوع در هنر اهمیت چندانی ندارد بلکه آن چه حایز اهمیت و با ارزش است تعبیر و نگاه شخصی هنرمند است.
دلیل وجودی و وظیفه هنر، حفظ و نمایاندن جوهره دایمی شخصیت انسانی است. نقشش جاودان ساختن لحظات موقت و دوام بخشیدن به زندگی است.

[Danyal · Rating 4 out of 5]

در سایۀ مارسل پروست؛ کتابی‌ست از مجموعه نوشته‌هایی که دربارۀ پروست، نگاه و سبک و روشش نوشته‌اند؛ باهتمام شهلا حائری که در 7 فصل گردآوری شده است. این کتاب برخلاف پروست و من که از بی‌نظمی بخصوصی پیروی می‌کند، دارای نظمی‌‌ست ویژه و محتوایی یک‌دست؛ که (بموجب همین ویژگی‌ها) امتیاز خوبی هم در میان دیگر اثار نقد ادبی-پژوهشیِ پیرامون پروست به خود اختصاص می‌دهد.
کتاب حاضر درکِ پروست، اثرش«درجستجو» را ساده می‌کند. عدم از هم گسیختگی، نقل قول‌های بجا و در راستای پیشبرد و پیوستگی موضوع و فهم بیشتر نافهمیدنی‌ها از نکات مثبت این کتاب است. اما عمده مشکلی که دارد اینست که مطالب آنچنان عمق پیدا‌ نمی‌کنند. با مطالب و نکاتی مواجهیم که همگی موجزند و مهم، این کوتاه سخن فرصت به ایجاد عمق نمی‌دهد چرا که مؤلف پی‌در‌پی در تلاش است که نکات مربوطه را سامان‌دهی کند دریک قالب یک‌دست. اما سوای این برشماری‌ها این کتاب قابل دفاع است، تلاشی قابل قبول و آشنایی خوب با پروست و سبکش.
فصل اول پیرامون سبک و ساختمان رمان می‌خوانیم، زمان موضوع فصل دوم این کتاب است. شخصیت‌های رمان، منِ اجتماعی و منِ حقیقی فصل‌های سوم و چهارم هستند. هنر، عشق و دلدادگی هم فصول پنج و شیش‌اند، و پایان، بازتاب هزار و یک شب در رمان است که حول محور تشابهات رمان قدیمی هزارویک شب و آفرینش پروست و شاید برداشت‌های پروست از آن می‌چرخد.

[کافه ادبیات · Rating 4 out of 5]

به دوستداران پروست توصیه میکنم :)

[Amirhossein · Rating 3 out of 5]

قبل خواندن "جستجو" توصيه شده است

[Mahdi Khalil Nejad · Rating 5 out of 5]

مهمترین ابعاد اثر پروست اینجا بررسی شده
اگه که اثر پروست سواله براتون حائری با تسلط خوبی در موردش صحبت میکنه