აფხაზი თავადის ქალის მოგონებები ჰარამხანაზე

by Leyla Achba-Anchabadze

ლეილა აჩბა-ანჩაბაძე (1898 - 1931) ერთ-ერთ პირველ აფხაზ მუჰაჯირთა შთამომავალია. მამამისი, რეფიქ ბეი აჩბა, ოსმალეთის სულთან აბდულაზიზის ცოლის დისშვილი იყო. მისი დეიდა, ფეივესტე ემხვარი და ბიძაშვილი, ფატმა აჩბა, სულთან აბდულჰამიდ II-ის ცოლები იყვნენ.

1919 წელს ლეილა აჩბა ფადიშაჰის სასახლეში აიყვანეს და ოსმლეთის ბოლო სულთნის, მეჰმედ VI-ის ცოლი, ემინე ნაზიქედას, სეფექალი გახდა. მართალია, ამ დროს ფადიშაჰის სასახლე და ჰარამხანა ძველებური ტრადიციებითა და წესებით აღარ ცხოვრობს, მაგრამ ლეილა აჩბას ჩანაწერები საინტერესოა იმდენად, რამდენადაც იგი ერთადერთი ქალია, რომელიც ჰარემში ცხოვრობდა და ამის შესახებ მოგონებები აქვს დაწერილი. გარდა ამისა, ის არის თვითმხილველი ოსმალეთის იმპერიის დაცემის, ასევე სულთანათისა და ხალიფატის გაუქმებისა, რაზეც ის სასახლის სეფექალის პოზიციიდან საუბრობს.

ლეილა აჩბას მემუარები საინტერესოა იმ თვალსაზრისითაც, რომ შეიცავს ბევრ ცნობას თურქეთში მცხოვრები აფხაზების შესახებ.

Genres: Nonfiction

184 pages, Paperback

First published January 1, 2011

About the author

Leyla Achba was born in Istanbul into the Anchabadze dynasty as an Anchabadze princess, the daughter of an Abkhazian Prince Mehmed Refik Bey Achba and his wife Georgian Princess Mahsheref Emukhvari. The family belonged to the old Georgian nobility, which had emigrated to the Istanbul during the Russo-Turkish War (1877–78). Her aunt from the mother's side, princess Peyveste Hanımefendi was a wife of the Sultan Abdülhamid II, who ruled from 1876 to 1909. Also her cousin princess Fatma Pesend Hanımefendi, later became wife of Abdülhamid II. Her paternal grandaunt was Verdicenan Kadınefendi, a wife of Sultan Abdülmecid I.

By 1919 she also went in the court service, and as some of her relatives. She also became a Lady-in-waiting of the last Ottoman empress Emine Nazikeda Kadın Efendi. Princess Leyla Achba served her, until the empress and the rest of Sultan's family was sent to exile. In the palace she received private education and could speak French and English fluently. After the Turkish republic was founded, she moved to her aunt in Sivas, where she died of tuberculosis in 1931.

Shortly before her death she wrote memoirs, which give details of the sultan court life. Princess Achba was the first Ottoman court lady who wrote memoirs. Her cousin princess Mihri Achba (later known as Mihri Müşfik) was the first female artist in Turkey.