Probabil că toţi oamenii visează să se întoarcă în vremea propriei tinereţi sau a copilăriei. Dar poate oare cineva să se întoarcă în trecut, prin forţa memoriei şi a imaginilor? Unde ai fost este o carte a lumilor paralele: peste un prezent în care trăieşte personajul adult Ruud se suprapune un timp al copilăriei, luminos ca într-o fotografie supraexpusă, un trecut în care tânjeşte să se întoarcă şi în care ar vrea să rămână. O soră psihanalistă, o iubită care îi oferă un „brevet de amant“, o mamă dispărută în apartamentul căreia începe călătoria în timp, muzicieni, scamatori şi obiecte vechi investite: aceasta este lumea extraordinară a romanului Unde ai fost, o carte ludică, plină de magie cuvintelor şi a imaginilor, dar la fel de serioasă precum în căutarea timpului pierdut.
„Schippers este maestrul neobişnuitului înfăţişat ca obişnuit.“ Leeuwarder Courant „Te simţi ca la bâlci: te uiţi plin de uimire şi realizezi cât de minunată şi pasionantă poate fi copilăria.“ De Standaard „Unde ai fost este o carte pentru oamenii care, cu sau fără ajutorul unui album de fotografii, îşi trăiesc a doua copilărie.“ NRC Handelsblad „Literatură la cel mai înalt nivel...“
Een bijzondere schrijfstijl die niet heel makkelijk te lezen was, maar erg beeldend sprak en bijna poëtisch over kwam. Een verhaal over fotografie en observaties, over het heden en verleden dat gescheiden is maar toch in elkaar overloopt, en over nostalgie en het vasthouden van het verleden.
O mașină a timpului? C’mon, cine mai scrie despre așa ceva? Ei bine, K. Schippers scrie despre asta. Și nu numai. Despre întoarcere în timp, despre fotografie, despre amintiri, despre dragoste. Pare simplu, dar nu e, pentru că scriitura e asemeni unui aluat de foietaj. Straturi peste straturi peste straturi. Le percepi ca atare, dar le guști ca întreg. Orice încercare de separare e de prisos. Se pare că versatilitatea atât de firească a autorului olandez de a trece de la un gen literar la altul, de la poezie la roman, de la nuvele la eseu, este aici confirmată la nivel micro de ușurința cu care trece de la un registru la altul al poveștii.
Și povestea în sine pare simplă. O dimineață obișnuită. Ruud vrea să îi facă o surpriză fostei sale prietene Slim, care încă doarme în patul lui, după un remix nocturn reușit. Intenția lui e să îi pregătească micul dejun, de fapt să îl cumpere gata pregătit de la băcănia din colț. Iese din casă cu acest gând și chiar în momentul în care ușa se închide realizează că și-a uitat cheile. Acesta este de fapt declicul romanului. Ușa apartamentului lui Ruud, cu Slim și cu cheile înăuntru, cu Ruud afară.
Ies pe stradă și trag ușa după mine. Și chiar înainte să se încuie îmi trece prin minte, ciudat că mai am timp pentru asta, că-ți dai seama cu adevărat de greșeală înainte să auzi cum se închide ușa, că ai chiar timp să realizezi că nu mai poți face nimic. pag. 6
Să nu vi-l imaginați vreun fatalist incurabil. Nici pe departe. Pleacă liniștit la băcănie după micul dejun, gândindu-se că o va trezi pe Slim sunând la ușă când se va întoarce. Adevărata problemă e că Slim nu îi va răspunde. Venise cu serviciul de câteva zile în oraș pentru un contract cu un muzician și Ruud știa că acea zi urma să fie foarte încărcată pentru ea. Poate că s-a trezit, nu l-a găsit în casă și pur și simplu a plecat fără să aibă nicio idee despre lipsa lui sau uitarea cheilor. (continuarea cronicii: http://www.bookaholic.ro/unde-ai-fost...)
Toen ik het boek gelezen had, maakte ik gelijk de samenvatting voor de boekgrrls. Daaruit heb ik hieronder een paar kleine stukjes overgenomen.
Waar gaat dit boek over? Eén van de grrls omschreef het als volgt: "De foto van tante Gré met haar twee kinderen op het zandpad ligt recht voor me. De rand is gekarteld. Dat zie je nergens meer. Ik strijk met een vingertop over het zand, hoor het geluid van de branding, zonder pieken, strijk over de lucht, zo diep daar, steek mijn hand in de van hitte zinderende ruimte."
Hier beginnen de vreemde ervaringen die Ruud heeft als hij bezig is met het opruimen van de foto's van zijn moeder. Hij is zelf ook fotograaf, heeft de hobby van zijn moeder overgenomen. Zijn vorige vriendin, Slim, is bij hem weggegaan omdat ze vond dat hij te weinig van zijn leven maakte. Hij kon zulke kunstzinnige foto's maken, maar hij bleef maar hangen in zijn fotozaak.
Bij het begin van dit verhaal is ze weer opgedoken, en hij is er zodanig door van slag dat hij, als hij de deur uitgaat om een ontbijtje voor hen beiden te halen, zijn sleutel vergeet. Als hij terugkomt is Slim weg en kan Ruud zijn eigen huis niet meer in.
Hij gaat dan maar naar het huis van zijn moeder dat hij sinds haar dood samen met zus Trudy aan het opruimen is. Als hij bezig is met de foto's verandert de tijd. Hij is terug in de tijd van de foto.
Als hij op een van de foto's de broche met de vlinder ziet, ziet Ruud zijn kans. Die broche is voor het symbool van een mooie herinnering, maar hoe hij ook zocht, in het huis van zijn moeder heeft hij het ding niet meer aangetroffen. Als hij die mee terug neemt uit het verleden bewijst hij meteen dat hij als het ware reist in de tijd.
Hij 'duikt' in de foto's, maakt contact met twee illusionisten, en laat de broche vervalsen. Nu heeft hij er twee, eentje voor het verleden, eentje voor het heden. Maar teruggaan in het verleden biedt verleidingen: hij zou er ook kunnen blijven..
Intussen zien zijn zus, zijn vriendin en zijn werkneemster in het heden, hem steeds zonder dat ze contact met hem hebben, en ze verbazen zich: wat spookt hij toch uit? En wie is die Celia die zowel in heden als verleden opduikt?"
Toen ik de reacties van de andere grrls had samengevat merkte ik dat ik er niet heel veel meer aan toe te voegen had. Ik weet dat ik verward was over hoe Ruud terugging. Eerst als volwassene, later werd hij kennelijk ineens weer een tiener. Dat is niet logisch. Maar het dient het magische in het verhaal zeer. Want de verwarring moet ook steeds groter worden. Het hier en nu en het daar en toen zijn niet zo gescheiden en dus ook niet de hier en nu persoon van Ruud en de daar en toen. En niet alleen van Ruud maar ook van de andere personen, mits zij ooit gekiekt waren. Ik genoot en geniet nog na.
Niet te lezen, begin is aardig maar er zitten veels te veel wendingen in en daardoor verliest de lezer de schrijver uit het oog. Nodigt niet uit om nog eens iets te lezen van Schippers.
Met veel moeite uitgelezen. Het is in een rare stijl geschreven, soms ineens in een je-vorm die ik niet kan plaatsen. Het verhaal is verwarrend. Tegelijkertijd blijft het 200 bladzijdes lang over 1 broche gaan, waar ik op een gegeven moment helemaal klaar mee was. Toch doorgelezen tot het einde. Het had op zich nog een mooie afloop, maar de hele aanloop daarnaartoe had me niet geboeid.
Născut în 1936, K. Schippers este un cunoscut autor neerlandez. Opera sa cuprinde poezie, povestiri, eseuri şi nuvele. Romanul său „Unde ai fost”, apărut la Editura Univers, a câştigat Premiul Libris în 2006. Într-un interviu acordat Ziarului Adevărul, scriitorul declară că a învățat cum să jongleze cu cuvintele de la un iluzionist.
De ce am alege să fim martorii acestei scamatorii literare? Pentru că romanul este scris cu o atenție rafinată și totodată ludică pentru detalii, abordând un subiect în aparență comun, dar pe care îl îmbracă în sute de nuanțe (sepia) ale nostalgiei.
Een mooi boek over het vast willen houden van het verleden. Het was even wennen aan de stijl van schrijven. Als fotograaf waardeerde ik de grote rol van foto's in dit boek. :) Het boek staat vol met mooie observaties en liet me ook regelmatig terugdenken aan mijn eigen jeugd. Een aanrader.