محمدکریم پیرنیا، معمار و محقق و نویسنده و نظریهپرداز معماری و استاد دانشگاه ایرانی، بیست و پنجم شهریورماه سال ۱۲۹۹ش در شهر یزد بهدنیا آمد. وی دوران دبستان را در مدرسه اسلام و بعد از تأسیس مدرسه دولتی - بهدلیل بالا بودن کیفیت اینگونه مدارس نسبت به مدرسههای قدیمی - در مدرسه نمره دو ادامه تحصیل داد. دوران تحصیل را در دبیرستان ایرانشهر یزد - که دوره علمی داشت - گذراند و بعد از طی این دوره علمی در یزد، برای ادامه تحصیل به تهران عزیمت کرد. او با وجود آنکه در زمینه ادبیات تحصیل میکرد و در این زمینه موفقیتهایی نیز کسب کرده بود، ادبیات را رها کرده و در کنکور نخستین دوره دانشکده هنرهای زیبا، بهواسطه علاقهای که به هنر و معماری داشت، شرکت کرد و پذیرفته شد.عدم توجه شایسته به معماری ایرانی و تأکید بیشتر بر معماری غربی و آثار اروپایی در دانشگاههای آن زمان، سرانجام پیرنیا را بر آن داشت که تحصیلات خود را دانشکده هنرهای زیبا ناتمام رها کند و به بررسیها و تحقیقات فردی خویش متکی شود. وی تلاش کرد با بررسی بناها و گفتوگو با معماران و استادکاران قدیمی، برخی از ویژگیها و اصول معماری ایرانی را مورد شناسایی قرار دهد و بهتدریج حاصل تحقیقات خود را طی مقالاتی که تدوین نمود، در اختیار عموم قرار داد.
کتاب شامل زندگینامه و صحبتهای پیاده شدهی استاد پیرنیاست. سرفصلهای آن عبارتند از: زندگینامه استاد پیرنیا از زبان خود تحقیق در معماری گذشته ایران ارمغانهای ایران به جهان معماری: گنبد ارمغانهای ایران به جهان معماری: جناغ و کلیل بیماری بولوار
دو بخش اول کتاب برای من جالب بود. این روزها مدام معمارها در حال خرده گرفتن به نظریات مرحوم پیرنیا هستند، در حالی که نمیتوان نقشی که او در جمعآوری اطلاعات معماری ایران و شناخت آثار داشت را نادیده گرفت. مخصوصاً که باید در نظر بگیریم وقتی او در حال انجام دادن این کارها بوده، وضعیت علمی و فرهنگی کشور چگونه بوده است. کتاب برای کسی که آثار معروفتر پیرنیا را خوانده باشد حرف چندان جدیدی برای گفتن ندارد، ولی نکتهی متمایز کنندهاش زبان بسیار روان در حد زبان ساده روایی، و همچنین بیان نظرات درباره مسائل روز معماری است. احتمالاً دانشجوهایی که میانه خوبی با نظرات پیرنیا ندارند فکرش را هم نمیکنند که او چنین نظرات معقولی درباره موضوعات به روز معماری (در زمان خودش) داشته باشد!
کتاب خیلی خوب، که نشون دهنده ی تسلط و دانش بسیار بالای استاد هست که حیفه اگه ازش استفاده نشه، کتاب روشنگریه درباره ی اصالت و جایگاه معماری ایرانی خیلی هم روانه و کم حجم و منابع تحقیقی خیلی خوب و روشهای تحقیق رو عنوان میکنه، با پرسشهایی که مطرح میشه قصد هدایت خواننده و بازکردن باب بحث و روشن کردن موضوع هست، فقط فیگورها زیاد واضح نیست به خاطر رعشه ی دست استاد، که ایشان با تواضع و فروتنی خودشون در ابتدای کتاب این مساله رو عنوان میکنند و از خواننده پوزش میخوان.
توی زمان خودش کتاب خیلی خوبی بوده شاید الان هر دانشجوی ترم دوم معماری بخونه خوب باشه منتهی ب نظرم امروز دیگه گفتن خیلی ازین دست حرف ها اونم فقط در غالب دغدغه هامون و ایده های اولیه کافی نیست و نشون میده ما هنوز از اون موقعی که این کتاب نوشته شده قدیم جلوتر نرفتیم :)