حوارات المنفيين

by Bertolt Brecht, برتولد بريخت, يحيى علوان (Translator)

عكس السائد عن بريخت كونه شاعراً و مسرحياً و كاتب قصة ، إلا ان هذا الكتاب عبارة عن حوارات مختلفة عن الجو المسرحي ، تعالج قضايا و موضوعات سياسية و ثقافية و فكرية ، يتحدث فيها تسيفال عالم الفيزياء و كالا العامل المنفيان اختيارياً من ألمانيا الهتلرية.

Genres: Philosophy, Nonfiction, Plays

155 pages, Paperback

First published January 1, 1963

About the author

Eugen Berthold Friedrich Brecht was a German poet, playwright, and theatre director. A seminal theatre practitioner of the twentieth century, Brecht made equally significant contributions to dramaturgy and theatrical production, the latter particularly through the seismic impact of the tours undertaken by the Berliner Ensemble—the post-war theatre company operated by Brecht and his wife and long-time collaborator, the actress Helene Weigel—with its internationally acclaimed productions.

From his late twenties Brecht remained a life-long committed Marxist who, in developing the combined theory and practice of his 'epic theatre', synthesized and extended the experiments of Piscator and Meyerhold to explore the theatre as a forum for political ideas and the creation of a critical aesthetics of dialectical materialism. Brecht's modernist concern with drama-as-a-medium led to his refinement of the 'epic form' of the drama (which constitutes that medium's rendering of 'autonomization' or the 'non-organic work of art'—related in kind to the strategy of divergent chapters in Joyce's novel Ulysses, to Eisenstein's evolution of a constructivist 'montage' in the cinema, and to Picasso's introduction of cubist 'collage' in the visual arts). In contrast to many other avant-garde approaches, however, Brecht had no desire to destroy art as an institution; rather, he hoped to 're-function' the apparatus of theatrical production to a new social use. In this regard he was a vital participant in the aesthetic debates of his era—particularly over the 'high art/popular culture' dichotomy—vying with the likes of Adorno, Lukács, Bloch, and developing a close friendship with Benjamin. Brechtian theatre articulated popular themes and forms with avant-garde formal experimentation to create a modernist realism that stood in sharp contrast both to its psychological and socialist varieties. "Brecht's work is the most important and original in European drama since Ibsen and Strindberg," Raymond Williams argues, while Peter Bürger insists that he is "the most important materialist writer of our time."

As Jameson among others has stressed, "Brecht is also ‘Brecht’"—collective and collaborative working methods were inherent to his approach. This 'Brecht' was a collective subject that "certainly seemed to have a distinctive style (the one we now call 'Brechtian') but was no longer personal in the bourgeois or individualistic sense." During the course of his career, Brecht sustained many long-lasting creative relationships with other writers, composers, scenographers, directors, dramaturgs and actors; the list includes: Elisabeth Hauptmann, Margarete Steffin, Ruth Berlau, Slatan Dudow, Kurt Weill, Hanns Eisler, Paul Dessau, Caspar Neher, Teo Otto, Karl von Appen, Ernst Busch, Lotte Lenya, Peter Lorre, Therese Giehse, Angelika Hurwicz, and Helene Weigel herself. This is "theatre as collective experiment [...] as something radically different from theatre as expression or as experience."

There are few areas of modern theatrical culture that have not felt the impact or influence of Brecht's ideas and practices; dramatists and directors in whom one may trace a clear Brechtian legacy include: Dario Fo, Augusto Boal, Joan Littlewood, Peter Brook, Peter Weiss, Heiner Müller, Pina Bausch, Tony Kushner and Caryl Churchill. In addition to the theatre, Brechtian theories and techniques have exerted considerable sway over certain strands of film theory and cinematic practice; Brecht's influence may be detected in the films of Joseph Losey, Jean-Luc Godard, Lindsay Anderson, Rainer Werner Fassbinder, Nagisa Oshima, Ritwik Ghatak, Lars von Trier, Jan Bucquoy and Hal Hartley.

During the war years, Brecht became a prominent writer of the Exilliteratur. He expressed his opposition to the National Socialist and Fascist movements in his most famous plays.

Reviews

[Sham Albaker · Rating 4 out of 5]

كُتبت المسرحية بالخمسينات ولكن لاتزال تدور احداثها للان

[Ρένα Λούνα · Rating 3 out of 5]

«- Πρέπει να ήταν καλός ποιητής, αλλά πέθανε στην ψάθα. Δεν είδε προκοπή από την ποίηση.
- Άκουσα ότι σ’ αυτή τη χώρα συνηθίζεται οι πιο καλοί ποιητές να πεθαίνουν από την πείνα. Αυτή όμως η παράδοση δεν τηρείται μάλλον κατά γράμμα, αφού ορισμένους φαίνεται πως του ξέκανε το αλκοόλ.»

Τα έφεραν έτσι οι συγκυρίες και δυο πολιτικοί πρόσφυγες από διαφορετικές κάστες, ο Κάλε και ο Τσίφελ, συστήνονται στο εστιατόριο ενός σιδηροδρομικού σταθμού και πιάνουν την κουβέντα, μάλλον για τα πάντα.

Φανερά διψασμένοι και οι δύο για διαλεκτικά χάδια και συγκρούσεις, αναζητούν ο ένας τον άλλον, και επιδίδονται σε συζητήσεις που φαινομενικά αφορούν την καθημερινότητα τους και πως τη βιώνουν εντός β’ παγκοσμίου πολέμου. Η αφορμή είναι τα διαβατήρια: «Κι όμως, μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι ο άνθρωπος είναι κατά μια έννοια απαραίτητος για το διαβατήριο», η μπίρα, ο καφές.. Όταν πια ο ένας έχει ζυγίσει τον άλλον, οι συζήτηση κλιμακώνεται υπερθετικά προς όλες τις κατευθύνσεις, σχεδόν ταυτόχρονα. Ακολουθεί η τάξη και η αταξία (ζωτικό χώμα εντός γλάστρας, βρωμιά εκτός), αναλύουν την κατάλληλη ώρα της καταγραφής των απομνημονευμάτων, τους μαθητές και τους δασκάλους, την πείνα των ποιητών, την ενάρετη πορνογραφία και τους εγκρατείς γυμνιστές, τις βιβλιοθήκες στις φυλακές, την πλάνη της εξουσίας, τον πατριωτισμό ως εφήμερο θαυμαστής μιας τοποθεσίας (τι πιο κατάλληλο;), το καθήκον των διανοούμενων, τα κρατικά κίνητρα των πολέμων, τον δικτάτορά ως επαγγελματική επιλογή, την πικτογραφία της πολιτικής και πολλά ακόμα ευφάνταστα σημεία που ξεχώρισα, τσάκισα και σημείωσα, μάλιστα τα δύο τρίτα του έργου είναι αστείες (Ο Χίτλερ ονομάζεται «Οπωςτονλένε») και σοβαρές ασκήσεις πνεύματος.

Όλα θαυμάσια, η κριτική του Μπρεχτ κάνει διάνα, μέχρι που νιώθω άβολα. Νιώθω άβολα γιατί γράφει σε έναν άντρα αναγνώστη και εγώ δεν είμαι αυτός. Οι τελευταίες σελίδες ήταν το λιγότερο απογοητευτικές, αλλά ναι, πάμε παρακάτω.

«Ο πατριωτισμός εξαχρειώνεται αφού κανείς δεν έχει περιθώριο επιλογής. Είναι σαν να πρέπει να αγαπήσεις στο λεπτό αυτήν που παντρεύεσαι αντί να παντρευτείς αυτήν που αγαπάς. Γι' αυτό θα 'θελα να έχω εξαρχής περισσότερες επιλογές. Να μου παρουσιάσουν, για παράδειγμα, ένα κομματάκι από τη Γαλλία, και μια γωνίτσα από την καλή μας την Αγγλία, ένα δυο ελβετικά βουνά και μια νορβηγική παραλία, και τότε θα δείξω ένα απ' αυτά και θα πω: Να, αυτή θα πάρω για πατρίδα. Τότε μάλιστα, θα την εκτιμούσα. Τώρα όμως είναι σαν να εκτιμάμε απεριόριστα το παράθυρο απ' όπου έτυχε κάποτε να πέσουμε».

[MimbleWimble___ Elli Maria Moutsopoulou · Rating 4 out of 5]

Αχ βρε Brecht ατόφιο 5αρι ήσουν. Τι τα ήθελες αυτά στο τέλος, ας συγκρατούσες λίγο τον μισογυνισμό σου, κρίμα να πω παραπάνω έχεις αποθανει πλέον.

Στις σελίδες του εικονιζόμενου βιβλίου παρακολουθούμε δύο Γερμανούς πολιτικούς πρόσφυγες, διαφορετικών τάξεων, να σχολιάζουν τα γεγονότα της εποχής, απομυθοποιώντας ιδεολογίες και αξίες που έχουν αποδειχτεί ανεπαρκείς.

Μέσα από αλληγορίες, σαρκαστικά σχόλια και λογοπαίγνια ο Brecht σχολιάζει την επικαιρότητα του τότε (;), το πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ζούσαν Ευρωπαίοι και μη(αναμένοντας τον ήλιο που δεν ανέτειλε ποτέ), επιρρίπτοντάς τους τις ευθύνες που τους αναλογούσαν.

Χρησιμοποιώντας τη διαλεκτική καταλήγει σε συμπεράσματα γύρω από την πολιτική, εστιάζοντας στις συνέπειες του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού, αμφισβητώντας ακόμη και την ψυχολογία αλλά και την φιλοσοφία ως προς την επιστημονικότητά τους, τονίζοντας δε την αξία και τη συμβολή των ανθρώπων - θυμάτων.

Η πολιτική απληστία καυτηριάζεται έντονα,
ονοματίζοντας τους φασίστες εκείνης της εποχής "Πωςτονλενε" και "Αποτετοιο", χωρίς όμως να λησμονεί και τους ουδέτερους που φέρουν μερίδιο ευθύνης.

Το σύστημα του καπιταλισμού ρουφούσε και ρουφάει με οποιοδήποτε τρόπο και τίμημα τους λαούς, ο πόλεμος άλλωστε ήταν πάντοτε το μέσο για την επίτευξη ενός και μόνο στόχου, οι πλούσιοι να γίνονται πλουσιότεροι, το εμπόριο και η οικονομία να αυγατίζουν βάζοντας πλάτη τη μάζα, με συνταγογράφηση το happy των 21.00, την τοξική θετικότητα.

Ο Brecht δεν καταδίκασε απλώς τον πόλεμο αλλά ολόκληρο το σύστημα που γεννά όπλα και πολέμους, ανθρώπους στρατιώτες, απολιτίκ μυαλά, ταξικές ανισότητες, εξαιτίας της αρρώστιας που αρχίζει ήδη από το σπίτι και συνεχίζει στο σχολείο, μέχρις ότου η νέα γενιά να φτάσει έτοιμη να εκκολαφθεί στα γρανάζια του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού.

[حسين عبدعلي · Rating 5 out of 5]

ذات وقت استوقفني مسلسل سوري لا تتجاوز الحلقة الواحدة منه الخمس دقائق، كان من بطولة الرائعين بسام كوسا وفايز قزق، وتحت عنوان: (ما في أمل). وأظن منذ ذلك الوقت وحتى اليوم لم يستوقفني مسلسل عربي كما استوقفني هذا المسلسل، الذي هو ببساطة شديدة عبارة عن شخصيتين بسيطتين جداً تتبادلان الحوار وهما يشربان (المتّه)، لقطات ثابتة لا جماليات مبالغ فيها ووحدة زمكانية لا تتغير.

اليوم اكتشفت أن جو العمل لم يكن بعيداً عن اشتغال بريخت في كتابه (حوارات المنفيين)، هذا الكتاب الموصوف على أنه لا نص، لا مسرح، لا قصيدة ولا مقال.. إنه نص جديد لم يألفه القارئ العربي عن بريخت. وفيه يتكأ بريخت على كومة كبيرة من التهكم والفكاهة والسخرية اللاذعة. والصدفة أن تكون السخرية والتهكم سمة عصرنا الحالي، في حين أن بريخت كتب “حواراته” في بدايات الحرب العالمية الثانية. هذه الصدفة تجمعها معطيات هذا الزمن، فيبدو ألا سبيل إلى التعبير في الأوقات المستعصية سوى السخرية والفكاهة، لكن هذا النوع من التعبير سلاح ذو حدين، قد يعمق ما تطرحه من أفكار وقد يجرها إلى السطحية، وبريخت هنا يستلهم خبرات المسرح وتقنياته الحوارية لعرض هواجسه وتساؤلاته حول: حب النظام، المادية المبتذلة وجماعة المفكرين الأحرار، حول التعليم، الديمقراطية، معنى كلمة الشعب، الخوف من الفوضى والتفكير، وغيرها.

[Booklivion · Rating 4 out of 5]

Το "Διάλογοι Προσφύγων" είναι ένα βιβλίο το οποίο γράφτηκε κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου αλλά είναι ακόμα τόσο επίκαιρο. Πώς να μην είναι βέβαια, εφόσον η ανθρώπινη ευτυχία και δυστυχία είναι ατέρμονες στον χρόνο;

Το φοβήθηκα κάπως στην αρχή. Νόμιζα ότι θα ήταν ενα πολυ βαρύ ανάγνωσμα και ήταν, αλλά διαβάζεται νερό γιατί έχει πάρα πάρα πολύ ενδιαφέρον. Επίκαιρο όσο δεν πάει, με έκανε να προβληματιστώ αλλά και να γελάσω με τον κυνισμό του.

Το αγαπημένο μου απόσπασμα• δεν θα μπορούσα να συμφωνώ περισσότερο:
"Ο πατριωτισμός εξαχρειώνεται αφού κανείς δεν έχει περιθώριο επιλογής. Είναι σαν να πρέπει να αγαπήσεις στο λεπτό αυτήν που παντρεύεσαι αντί να παντρευτείς αυτήν που αγαπάς. Γι' αυτό θα 'θελα να έχω εξαρχής περισσότερες επιλογές. Να μου παρουσιάσουν, για παράδειγμα, ένα κομματάκι από τη Γαλλία, και μια γωνίτσα από την καλή μας την Αγγλία, ένα δυο ελβετικά βουνά και μια νορβηγική παραλία, και τότε θα δείξω ένα απ' αυτά και θα πω: Να, αυτή θα πάρω για πατρίδα. Τότε μάλιστα, θα την εκτιμούσα. Τώρα όμως είναι σαν να εκτιμάμε απεριόριστα το παράθυρο απ' όπου έτυχε κάποτε να πέσουμε."

^Και κάπως έτσι ισοπεδώνεται η ρητορική του εθνικισμού και του ρατσισμού.

[إيم · Rating 3 out of 5]

القصور مني لم افهمه جيدًا لكن استمتعت به.

[Ali · Rating 3 out of 5]

مسرحية متمردة على المألوف تسودها ثيمة من الكوميديا السوداء والسخرية المُرّة، أبطالها غريبين لاجئين من ألمانيا النازية، يلتقيان في مطعم بمحطة القطار في هلسنكي، تدور بينهما حوارات نقدية حول موضوعات متعددة منها: التعليم والثقافة، الجوع والدعارة، الشعوب والحرية، أمريكا واوروبا، الديمقراطية والدكتاتورية، الاشتراكية والرأسمالية، ماركس وهيجل!

اقتباس:
"لن أنصح أحداً أن يتصرف بشكل إنساني دون أن يراعي أقصى درجات الحذر، ففي ذلك مجازفة كبيرة."

[Jack · Rating 3 out of 5]

Some illuminating discussion of various issues in art as seen in theatre.

[imogen thomas · Rating 2 out of 5]

I am heavily confused - Friday afternoon brain.

[Andrews_bookcorner · Rating 4 out of 5]

◽️Δύο  Γερμανοί πολιτικοί πρόσφυγες βρίσκονται τυχαία στον σιδηροδρομικό σταθμό του Ελσίνκι. Εκεί ξεκινάνε τους απολαυστικούς αυτούς διαλόγους σχολιάζοντας την πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη, που βρίσκεται στα πρόθυρα του πολέμου. Ανήκουν σε διαφορετικές κοινωνικές τάξεις κι έτσι οι απόψεις τους σε κάποια σημεία είναι αντιφατικές.
◽️Ο Μπρέχτ με την γνωστή του ειρωνεία και θεατρικότητα, παρουσιάζει όλη την πορεία της Γερμανίας προς τον εθνικοσοσιαλισμό. Παράλληλα έχοντας αφετηρία τις περιπέτειες των δύο προσφύγων σχολιάζει και τις πολιτικές-πολιτιστικές ιδιαιτερότητες των λαών της Ευρώπης. Με το παιχνιδιάρικο ύφος και την μαρξιστική ματιά προβληματίζει τον αναγνώστη.Ειναι αδύνατον να μη συγκρίνει κανείς την σημερινή κατάσταση με εκείνη την συνθήκη (πτώση των αξιών, έλλειψη παιδείας και πλήρης έλεγχος των μαζών λίγο πριν την άνοδο των ναζί).
◽️Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες οι σημειώσεις της μεταφράστριας Δέσποινας Σκούρτη δίνοντας πληροφορίες για την πορεία του έργου και των ιστορικών προσώπων που παρουσιάζονται.

[دايس محمد · Rating 5 out of 5]

يسخر بريخت في هذا الكتاب من واقع الديكتاتورية و ما تخلفه في مؤسسات الحياة من تخلف و تردي أخلاقي ، هذه السخرية لا تطال الديكتاتورية فقط ، بل تطال عادات الشعوب الانهزامية ، و الأفكار التي تسوّقها الحكومات ، فهو كمثقف تقدمي من خلال تيسفال الفيزيائي و كالا العامل ، يعبّر عن وجهة نظر الطبقات الاجتماعية أو لأقل وجهات نظر من زوايا مختلفة غير أنها تصب في ذات الاتجاه .